________________
જાય છેઆ પબદ્ધ જીવન
એ
છે
કે
જ
છે. તા. ૧૬ મે, ૨૦૦૮
દિવાળી ના ૧ ૭ જ સૌજન્યનું બીજું નામ શ્રી શીવુભાઈ લાઠીયા
પ. પૂ. મુનિ શ્રી વાત્સલ્યદીપ સૌજન્યના પર્યાય જેવા શ્રી શીવુભાઈ વસનજી લાઠીયાનું તા. શ્રી હેમલતા બહેનના પારણા પ્રસંગ નિમિત્તે, તેમણે મારૂં ‘પર્યુષણ’ ૧૫-૪-૨૦૦૮ના દુ:ખદ નિધન થયું. આ એક એવી વિકટ વાસ્તવિકતા નામનું પુસ્તક પણ પ્રગટ કર્યું હતું. એ પછી તેમણે મારૂં “ગાતાં ગુલમહોર” છે કે જેને આપણે જીવંત અને ધબકતા નિહાળ્યા હોય છે તે, એક પળમાં, નામનું પુસ્તક પમ પ્રગટ કરેલું. એક ફોટાની ફ્રેમમાં નિહાળવા પડે છે ! જ્યારે આ જાણ્યું ત્યારે ચિત્તમાં શ્રી શીવુભાઈ લાઠીયાની સાહિત્યપ્રીતિ અનેરી હતી. ગુજરાતી ભાષાના અનેક સ્મરણ ઉપસી આવ્યા : શીવુભાઈ લાઠીયા, પહેલીવાર મળ્યા ત્યારથી ઉત્તમ સામયિકો, પુસ્તકો મંગાવે અને સૌને વહેંચે, જે વાંચતા ગમ્યું અદ્યાપિ, અનેક પ્રસંગો એવા બન્યાં છે કે જે કદી ય ભૂલી ન શકાય. હોય તેની પ્રશંસા પણ કરે.
વિલેપાર્લેવેસ્ટ (મુંબઈ)ના શ્રી ઘેલાભાઈ કરમચંદ જૈન ઉપાશ્રયમાં મુંબઈ અને ત્યાર પછી અમદાવાદ, જ્યાં પણ અમે હોઈએ ત્યાં અવારનવાર ઈ. સ. ૧૯૮૦ના વર્ષે ૫.પૂ. મારા ગુરુમહારાજ આ. ભ. શ્રી દુર્લભસાગર અચૂક આવે. એ જ ધ્વનિ, ‘ગુરુદેવ, ગુરુદેવ’ કરતાં સંભળાય. પત્ર નિયમિત સૂરીશ્વરજી મ. અને અમે સૌ ચાતુર્માસ રોકાયેલા. મુંબઈમાં અમારું પ્રથમ લખે. એમના પત્રોમાં, પ્રત્યેક વાક્યમાં નમ્રતા ઝળકે અને સંબંધ સાચવવાની, ચાતુર્માસ હતું. ચાતુર્માસના સળંગ પ્રવચનો આપવાનો મારો એ સમયે ટકાવવાની, વધારવાની ચીવટ ફોરમ બનીને મહેંકે. ક્યારેક એવું લાગે કે આ પ્રારંભ થયેલો. તે સમયે એકદ, શ્રી શીવુભાઈ અને તેમનો પરિવાર માત્ર પત્ર નથી પણ પબ્લિક રીલેશનનો કોર્સ છે ! વંદનાર્થે આવ્યા અને તે ક્ષણથી એમના જે ભક્તિભર્યા અને ભાવભર્યા
શ્રી શીવુભાઈ લાઠીયા આપબળે આગળ વધેલા પણ જ્યારે પણ કંઈક પરિચયનો પ્રારંભ થયો તે દૃઢ બની ગયો. ક્યારેક એવું લાગે છે કે કેટલાંક વાત નીકળે ત્યારે પોતે જે કંઈ પણ છે તેનું શ્રેય પોતાના માતા-પિતાને, સંબંધના મૂળમાં પૂર્વના સંસ્કાર અને ત્રણાનબંધ પણ કંઈક પ્રદાન કરે મોટાભાઈને છે તેમ જરૂર કહે, તેમની કંપનીમાં જોડાયેલો મેમ્બર કાયમ છે! શીવુભાઈનો ભક્તિનો તંતુ મારા પ્રત્યે બંધાય તે સદાય અક્ષણ માટે એમને ત્યાં જ રહી જાય તેવું જોવા મળે. એનું કારણ એ પ્રત્યેક રહ્યો, જ્યારે પણ વંદનાર્થે આવે ત્યારે, “ગરદેવ, ગરદેવ' કહેતા આવે. વ્યક્તિ સાથે અંગત સંબંધ બાંધે અને તેના તમામ સુખ-દુ :ખમાં સાથે એમના પ્રત્યેક વચન અને વર્તનમાં ધર્મભાવના ઝળકે, મારા તમામ કાર્ય ઉભા રહ. હિમશા હસતા રહે, અને પ્રેરણામાં ઉલ્લાસથી જોડાય અને તે સમયે તેમનો આનંદ ક્યાંય ન શ્રી શીવુભાઈની ધર્મ શ્રદ્ધાદઢ હતી. દેવમંદિરમાં દર્શન, તીર્થયાત્રા સમાય, તન, મન, ધનથી સમર્પિત થઈ રહે, પોતે આટલા મોટા ઉદ્યોગપતિ ઇત્યાદિ અચૂક કરે, અમારી નિશ્રામાં યોજાયેલા દરેક ધર્મોત્સવમાં, મુંબઈમાં. છતાં એમની નમ્રતા ઉડીને આંખે વળગે. તે સમયે શ્રી ઘેલાભાઈ કરમચંદ
ઉપસ્થિત રહે, એ પછી અમદાવાદ પણ નિયમિત આવતા રહ્યા. મારું લખેલું ઉપાશ્રયમાં અમારી પ્રેરણાથી પ. પૂ. યોગનિષ્ઠ આચાર્ય શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગર
સાહિત્ય ક્યાંક પણ પ્રકટ થયું હોય તો અચૂક જૂએ અને તત્કાળ તેનો સૂરીશ્વરજી મ.નું વિશાળ તૈલચિત્ર મૂકાયું હતું. તેના ઉદ્ઘાટન માટે પૂર્વ
પ્રતિભાવ પણ પાઠવે. રબર ઉદ્યોગ વિશેની તેમની એક પુસ્તિકા પરિચય પ્રધાનમંત્રી શ્રી મોરારજી દેસાઈ આવેલા. તે પ્રસંગે શીવુભાઈ સ્વયં
થ વા ટ્રસ્ટ પ્રકટ કરી હતી. મને આપીને કહે, “આ બરાબર લખાયું હશે?” હું ભક્તિપૂર્વક એવા જોડાઈ ગયા કે જાણે એક ઉદાહરણ બની રહે.
હસી પડ્યો, “રબર ઈન્ડસ્ટ્રી વિશે તો તમે ઓથોરીટી ગણાઓ, પછી ચિંતા શ્રી શીવુભાઈ લાઠીયાના ધર્મપત્ની શ્રી હેમલતાબહેન તે સમયે વર્ષીતપ *
કેમ કરો છો?' કરતા હતા, અક્ષયતૃતીયાના દિને તેમના પારણાનો કાર્યક્રમ જૂહુ-મુંબઈમાં
પ. પૂ. મારા ગુરુદેવ, શાંતમૂર્તિ, આચાર્ય શ્રી દુર્લભસાગરસૂરિજી મ.ને એમના નિવાસસ્થાને યોજાયો. શ્રી શીવુભાઈ અને એમનું કુટુંબ,
કેન્સરનો વ્યાધિ થયો અને તરત અમારે મુંબઈ જવાનું થયું. શ્રી શીવુભાઈ સ્થાનકવાસી પરંપરાનું અનુસરણ કરતા હોવા છતાં, પૂ. મારા ગુરુદેવશ્રી
સતત સંપર્કમાં રહે, ગુરુદેવની સુખશાતા પૂછે, આવતા રહે. અને અમારી પ્રેરણાથી પાંચ દિનનો ભવ્ય જિનેન્દ્રભક્તિ ઉત્સવ અને
શ્રી શીવુભાઈ લાઠીયા પોતાના કર્મક્ષેત્રમાં ખૂબ નિપુણ તો હતા જ, ત્રિદિવસીય શ્રી અહમ્મહાપૂજન ઇત્યાદિ તેમણે કરાવ્યા. શ્રી શીવુભાઈનું
માનવતાના પંથે ચાલનારા હતા. પરગજુ સ્વભાવના કારણે ખૂબ લોકપ્રિય
થયા, દેરાવાસી હોય કે સ્થાનકવાસી, તમામ સંતજનો અને સાધ્વીજીઓનો કુટુંબ, પરિવાર, તેમની લાઠીયા રબર કંપનીનો સ્ટાફ : સર્વે તદ્રુપ થઈને,
ધર્મસ્નેહ તેમણે જીત્યો હતો. તેમાં જોડાયા. એ પાંચ દિન, જિનશાસનની પ્રભાવના સ્વરૂપે અવિસ્મરણીય
મારી સાથેનો એમનો ભક્તિનો તંતુ એટલો મજબૂત કે એ આવ્યા બની રહ્યાં, મુંબઈ, કલકત્તા, અમદાવાદના અનેક જૈન, જૈનેતર અગ્રણીઓ,
હોય ને કંઈક વાત થતી હોય કે આમ વિચાર છે, તો વિના કહ્યું તેમણે શ્રાવકો, ભાવિકો પણ શ્રી શીવુભાઈની ધર્મભક્તિ, ઉદારતા, નમ્રતા
અમલ કર્યો જ હોય! ક્યારેક તો મને પોતાને ય પછી જાણ થાય! નિહાળીને પ્રસન્ન થઈ ગયા હતા.
શ્રી શીવુભાઈના દુ:ખદ નિધન પછી તેમના ધર્મપત્ની શ્રી હેમલતાબહેન, શ્રી જિનેન્દ્ર ભક્તિ મહોત્સવની પૂર્ણાહૂતિ પછી, શ્રી શીવુભાઈની વિનંતીથી,
સુપુત્રો શ્રી યોગેનભાઈ, સંજીવ, આસીત તથા પુત્રવધૂ શ્રી તીરલબહેન એમના નિવાસસ્થાનેથી વિહાર કરીને કુર્લાની તેમની લાઠીયા રબર કંપનીમાં
અહીં દર્શનાર્થે આવી ગયા. શ્રી શીવુભાઈએ પોતાના પરિવારને જીવનના પગલાં કરવા ગયા ત્યારે એવું બન્યું કે જૂહુથી કુર્લા સુધી સ્વયં શ્રી શીવુભાઈ
સુખની સાથે અંતરના સંસ્કાર પણ ઠાંસી ઠાંસીને આપ્યા છે અને આ અમારી સાથે ચાલ્યા! તેમના સાળા શ્રી કિશોરભાઈ, કંપનીના શ્રી હરિભાઈ
પરિવાર પણ એમના જ પંથે ચાલીને એ સંસ્કારને સોળ કળાએ દીપાવે વગેરે પણ જોડાયા. કંપનીના પ્રાંગણમાં પૂ. મારા ગુરુદેવ, અમે સૌ પહોંચ્યા
- તેવો છે! જીવનની યાત્રામાં સ્મરણની પણ એક અનેરી સૌરભ હોય છે. ત્યારે કંપનીનો સંપૂર્ણ સ્ટાફ હાજર હતો ને તેમણે નાનકડું પ્રવચન કર્યું કે પૂ.'
જીવનના અનેક પડાવમાં મને દેશ-વિદેશના અનેક નામી-અનામી સજ્જનો ગુરુદેવ પધાર્યા છે તેનો આનંદ છે. એ સમયે પ્રભાવનાની જેમ સ્ટાફમાં સોને મળ્યાં છે. શ્રી શીવભાઈ લાઠીયા તેમાં શ્રેષ્ઠ સર્જન છે! * * * કવરમાં સારી રકમ મૂકીને વહેંચી! અને એ પછી, જ્યારે પણ ત્યાં જવાનું થયું જૈન ઉપાશ્રય. ૧૫માધરી સોસાયટી સંઘવીના રેલ્વે ત્યારે આમ અચૂક કર્યું જ હોય!
ક્રોસીંગ પાસે, નારણપુરા, અમદાવાદ-૩૮૦ ૦૧૩.
