________________
4
. .
( તા. ૧૬ જુન, ૨૦૦૮ -
પ્રબુદ્ધ જીવન ઈ પંચે પંચે પાથેય (અનુસંધાન છેલ્લા પાનાથી ચાલુ) બૉક્સ છૂટો કરી રીપેર કરી પાછો reassemble કર્યો. અગિયારેક વાગે
નીકળી ૫૩ કિ.મી. બાદ ‘લોચીંગલા' પ૦૬ ૫ મી.ની ઊંચાઈએ અમારી Organisation) આપણા શહેર કરતાં ચાર પાંચ ગણી ઝડપથી રીપેરીંગ
સવારી પહોંચી. આ પ્રવાસમાં રસ્તા બહુ જ ખરાબ. ખરેખર તો રીતસરના કામ કરતાં જોઈને આનંદ થયો. ધન્ય છે તેમની ઝડપને. આ તો બધા
રસ્તા જ નહોતા. લગભગ ૧૫ કિ.મી.વિસ્તારમાં તો ધૂળ, પથ્થર જેમ તેમ યુદ્ધના ધોરણે કામ કરવાવાળાને ! બે થી અઢી કલાક રાહ જોવામાં બે
પથરાયેલા જેમાંથી આપણે જ આપણો રસ્તો શોધવાનો. થોડા ચઢાણ ફાયદા થયા. કુદરતનું સૌદર્ય માણવા મળ્યું તથા બીજી એક ઓળખાણ
બાદ એકદમ સમતળ મેદાન જેવી જમીન, ૪૮ કિ.મી. x૩૦ કિ.મી.નો વધી. આકાશની પત્ની ગરીમા દિલ્હીથી પ્લેનમાં લેહ આવવાની હતી તેનો
તદ્દન પ્લેન જમીનનો પંચ. જેમાં વચ્ચે વચ્ચે પાણીના ઝરણાં આવે. પરિચય થયો. લગભગ બે વાગ્યે અમે ‘બરાલાચાલા’-ચાલા એટલે બોગદુ
ઑક્સિજન લેવલ ઘણું ઓછું તેથી આપણા લશ્કર તરફથી એક યુનિટ પસાર પણ કરી લીધું. આ બોગદું ૪૮૯૨ મીટરની ઊંચાઈએ છે. બોગદામાંથી
કૅમ્પ રાખેલ છે. ૪૬૩૦ ની ઊંચાઈ પર પણ રહેવા ખાવાની સગવડ મળી. બહાર નીકળીને એક અદ્ભુત દૃષ્ય નજરે પડ્યું. રસ્તાની આજુબાજુ કેટલાય
તંબૂમાં ખાટલાઓ ગામડાંની સ્ટાઈલના હતા. ઠંડી સામે રક્ષણ માટે મોટા ભાગમાં હિમાલયનો બરફ ઓગળી ઓગળીને શિવલીંગ જેવા આકારો
ધાબળાઓ પણ મળે. ધારણ કરતા દેખાયા. આપણને એમ લાગે કે શિવલીંગના ખેતરો છે. સૌ
બીજે દિવસે સવારે સિદ્ધાર્થ અને પીન્કી અમારી સાથે જોડાઈ ગયા. પ્રથમ દૃષ્ટિએ એમ લાગે કે પક્ષીઓનું ધાડું જ પરદેશથી આવીને ભેગું ના થયું
એમની ટેક્સીએ ૨૯૯ કિ.મી ફક્ત પંદર કલાકમાં પસાર કર્યા. અમારી હોય ! અભૂત, અભૂત, અદ્ભૂત!
reunion પાર્ટી જેમાં ફક્ત મૅગી અને બિસ્કીટ હતા તે પણ બહુ આનંદદાયક બોગદાની બહાર બેઠા હતા ત્યારે ટીપુની બાઈકનું તો પંક્સર રીપેર
લાગી. કર્યું પણ એક નાળામાંથી એક બાઈકને બહાર લાવવામાં બે પ્રવાસીઓને
હવે છેલ્લો ભાગ પ્રવાસનો પાર કરવાનો હતો. જરા પણ ગતિ તો કંઈક તકલીફ પડતી હતી, એ જોઈ મારાથી તો રહેવાયું નહીં અને ઉઘાડા
વધારાય જ નહીં. બાઈકની ચેસીસ તૂટતા વાર જ ના લાગે. 'Pang' નું પગે બરફીલા પાણીમાં ઝંપલાવી જ દીધું અને સફળતાપૂર્વક બાઈકને બહાર
ચઢાણ બહુ કપરું હતું. રાત્રિના ૭ વાગ્યા. અંધકાર શરૂ થયો. ઠંડો પવન લાવ્યા. એક સારા કામના આનંદની લહેરખી મનમાંથી પસાર થઈ ગઈ.
કુંકાવા માંડ્યો તે છતાં અમે આગળ જવાનું નક્કી કર્યું. ધીમે ધીમે ૭૩૦ એ ભાઈ તો અમારા આશ્ચર્ય સાથે જાણવા મળ્યું કે ત્યાંના જ રહેવાસી
મીટરનો રસ્તો કાપી ૫૩૬૦ મી.ની ઊંચાઇએ તો પહોંચી ગયા. આખરે હતા અને તેઓ એક કેમ્પ સાઈટના માલિક હતા. એમનું નામ રાજેશ.
"Tongdungla' પહોંચ્યા. પારો તો ૫ ડીગ્રી પર. અહીંની ઠંડી સહન કરવાની રાત્રિ મુકામના વિચારને સમર્થન મળ્યું અને અમે એમની જ કૅમ્પ સાઈટ
અમારી શક્તિ નહોતી તેથી ક્યારે આગળ જઈએ એવી ઉત્કટ ઈચ્છા ધરાવતા પર રાત્રિ વિતાવી. આ કેમ્પ સાઈટ એટલે સર્ચ. અત્રે લગભગ આખું વર્ષ
અમે આગળ વધ્યા. કુદરત પણ અમારી પરીક્ષા કરી રહી હતી. હવે આગળ સૂમસામ હોય. કૅમ્પીંગની સીઝનમાં જ પ્રવાસીઓ આવે. એક રાત્રિના
પર થોડું ઉતરાણ આવતું. અતિ કઠીન ઉતરાણ. સરકી જવાય એવા એક વ્યક્તિના રૂ. ૩,૦૦૦ છે. અમારી કરેલી મદદનો ભાર હળવો
પથ્થરો-વચ્ચે વચ્ચે બરફ જેવા ઠંડા પાણીના ઝડપથી વહેતા પાણીના વહેણ. કરવા અમને તેની કૅમ્પ સાઈટ પર ઘણાં સસ્તા ભાવે રહેવાનો આગ્રહ
પરાણે બાઈકને કંટ્રોલ કરવી પડે. જ્યારે પાણીમાંથી પસાર થઈએ ત્યારે કર્યો અને અમે પણ સ્વીકાર્યો. અમારી પાસે ફક્ત રૂા. ૩૦૦ જ રહેવા જમવા
તો સૉયની જેમ પાણી વાગે, અંગો થીજી જાય. અમે પલળી જઈએ. બાઈક સાથે લીધા.
ચલાવવામાં પણ તકલીફ પડે. અતિશય કપરા પ્રવાસ બાદ બે સુંદર તંબૂઓ હવે અમારી ખરી કસોટી શરૂ થવાની હતી. જેમ ઊંચાઈ વધતી જતી
નજરે પડ્યા. અમે ત્યાં જ આશરો લીધો. પગ તપાબા-ગરમ ગરમ ચા
પીધી ત્યારે જરા સારું લાગ્યું. બદલાવા લાગ્યું. લીલોતરી અદૃષ્ય થતી ગઈ અને બરફીલા પહાડો જ
ત્યાંના રહેવાસીઓ સાથે વાત કરતાં જાણવા મળ્યું કે છેલ્લા ચાર પહાડો દેખાવા લાગ્યા. ધીમે ધીમે માણસોના ચહેરાઓ પણ બદલાવા
વર્ષોથી તેઓ ત્યાં કામ કરતા હતા. અત્રે જગ્યા ન મળવાથી આગળ ૪૦ લાગ્યા. આંખો નાની અને ચોરસ થતા ચહેરાઓ દેખાવા લાગ્યા. સર્ચ
કિ.મી. વધુ પ્રવાસ ખેડી ‘ઉપશી’ પહોંચ્યા. ઉપશી લેહની સરહદ પર જ છે. એટલે હિમાચલ પ્રદેશ અને જમ્મુ કાશ્મીર વચ્ચેની સરહદ, અમે બાઈક
ઉપશીમાં પણ અમારા કમનસીબે રહેવાની જગ્યા ન મળી. છેવટે ટ્રક રીપેરીંગ શીખ્યા હતા તે અત્રે કામ આવ્યું. જીગરની બાઈકનો આખો ક્લચ '
ડ્રાઈવરોની સાથે રહેવું પડ્યું. અમારા ધ્યેયને સિદ્ધ કરવા હવે ફક્ત ૫૧ જૈન તત્ત્વજ્ઞાનનો કોર્સ -
કિ.મી. જ કાપવાના હતા તેથી પ્રભુને પ્રાર્થના કરી નિદ્રાધીન થયા. મુંબઈ યુનિવર્સિટીમાં જૈન તત્ત્વજ્ઞાનનો કોર્સ ચાલુ કરવામાં આવેલ
બીજા દિવસની સવાર એટલે અમારી ખુશીનો પાર નહીં સુંદર રસ્તો! છે. તા. ૫ જુનથી પ્રવેશ શરૂ થયેલ છે. વધુ વિગત માટે સંપર્ક કરો. શહેરી વાતાવરણ નજરે પડવા માંડ્યું. ઉપશીથી લેહનો પ્રવાસ કરતાં મનમાં ડૉ. બિપિન દોશી – ૯૮૨૧૦૫૨૪૧૩
આનંદની છોળો ઉછળવા માંડી. લેહ પહોંચ્યા. ત્યાં તો જાણે અમારા ડો. કામિની ગોગરી- ૯૮૧૯૧૬૪૫૦૫
સ્વાગતમાં સુંદર કમાન દેખાઈ. કમાન પર સુંદર ચિત્રકામ પણ હતું. નીતા સાવલા- ૨૦૩૩૨૩૩૯.
આગળ જવા માટે District Megistrate ની ઑફિસમાંથી પરવાનગી