________________
છaH
છે રીતે પ્રબુદ્ધ જીવન
તા ૧૬ જુલાઈ, ૨૦૦૮ એમ તારણ નીકળ્યું કે અમેરિકામાં ધુમ્રપાન કરનારાઓની સંખ્યા કૃષ્ણ ભગવાને શિશુપાળને સોળ સોળ વખત માફી આપી તો પણ એ અડધોઅડધ ઘટી ગઈ તેથી ત્યાંના તે વખતના ઉપપ્રમુખ ડેન કેઈલને ફિકર સુધર્યો નહિ તો પછી એને માટે તો સુદર્શન ચક્ર જ હોય. અહીં વ્યક્તિનો થઈ કે અમેરિકાના તમાકુ ઉદ્યોગનું શું થશે? તેથી એમણે એક નિવેદન નહિ સમષ્ટિનો વિચાર કરવાનો છે. સ્વેચ્છામૃત્યુ (યુથનેશિયા) વિશે હજી કર્યું જે આપણને સૌને આંચકો આપે એવું છે. એમણે કહ્યું, “અમેરિકામાં ઘણા મતભેદ છે. શાંતિથી વિચારીએ, માનવતાની દૃષ્ટિએ જોઈએ તો ધુમ્રપાન બહુ જ ઘટી ગયું છે તેમ હવે આપણે સિગરેટના નિકાસ પર વધુ અસહ્ય બિમારીથી પીડાતી વ્યક્તિને સ્વેચ્છામૃત્યુનો (ધ રાઈટ ટુડાઈ) હક્ક ધ્યાન આપવું જોઈએ. આપણી સિગરેટ બીજા દેશોમાં જાય તેને માટે હોવો જોઈએ. બીજા ક્ષુલ્લક કારણોસર દા. ત. પ્રેમભંગ કે પરીક્ષામાં વ્યવસ્થિત રીતે જોરદાર પ્રચાર કરો. આપણો તમાકુનો ઉદ્યોગ મંદ પડે તે નિષ્ફળતા કોઈને આપઘાત કરવા પ્રેરે તેને મૃત્યુના અધિકારમાં ન ખપાવી ખોટમાં જાય તે ન ચલાવી લેવાય! પોતાના દેશના સ્વાથ્યની જાળવણી શકાય. આ સંદર્ભમાં આજે જ જ્યારે આ લેખ લખાય છે ત્યારે જ વર્તમાન માટે બીજા દેશોનું સ્વાથ્ય બગડે તો ભલે બગડે–એની પરવા એમને ન પત્રમાં સમાચાર છે કે “આપઘાત કરવામાં અસફળ થનાર વ્યક્તિને ગુનેગાર હતી!! પોતાના ધ્યેયમાં અમેરિકા સફળ પણ થયું અને એશિયાઈ દેશોમાં ગણીએ એને કંઈ શિક્ષા કરવી જોઈએ કે નહિ તે પ્રશ્ન ફરી એક વાર કાયદા અમેરિકન સિગરેટની ખપત બહુ જ વધી ગઈ. આના પરથી ધડો લઈને મંત્રાલય (લો કમિશન) સમક્ષ આવ્યો છે. ઈન્ડિયન પેનલ કોડની કલમ આપણા દેશના આરોગ્યમંત્રીએ વિદેશી સિગરેટની આયાત પર તાબડતોબ ૩૦૯ મુજબ આપઘાત કરવામાં અસફળ વ્યક્તિને ગુનેગાર ગણવામાં પ્રતિબંધ મૂકવો જોઈએ અને આપણા દેશમાં તમાકુ જ નહિ પણ અન્ય આવે છે અને એક વર્ષની સાદી કેદ તેમજ દંડની સજા થાય છે. ૧૯૯૪માં નશીલા દ્રવ્યો જેવાં કે ગાંજો, ભાંગ, ચરસ બધાનાં જ ઉત્પાદન પર પ્રતિબંધ સુપ્રિમ કોર્ટે આ કલમ ગેરબંધારણીય છે એમ કહીને રદ કરી હતી પણ મૂકવો જોઈએ. આજે ઘણાં શ્રીમંત લોકો લગ્નપ્રસંગે લખલૂંટ ખર્ચ કરે છે ૧૯૯૬માં એ ચુકાદો પાછો ફેરવવામાં આવ્યો હતો. એટલે કલમ ૩૦૯ ત્યારે ચારે બાજુથી ટીકા થાય છે કે પૈસાનો આટલો બધો ધૂમાડો શા પછી જેમની તેમ રહી. હવે વળી પાછું એના પર ફેરવિચારણા થવાની છે. માટે! દોલતનું આવું વરવું પ્રદર્શન (વલ્ગર ડિસપ્લે ઓફ વેલ્થ) બરાબર કારણ લો કમીશન એમ માને છે કે અસફળ આપઘાતના કિસ્સાઓમાં નથી. સાવ સાચી વાત. પણ તેની સામે કોઈ એમ દલીલ કરે કે શ્રીમંત વર્ગ વ્યક્તિ પ્રત્યે સહાનુભૂતિ અને અનુકંપા ભરેલું વર્તન રાખવું જોઈએ. આવો ખર્ચ નહિ કરે તો ફૂલહાર વાળાઓ, સ્ટેજ ડેકોરેટરો, ખાણીપીણી માનવતાભર્યું વર્તન કરવું જોઈએ. આ બાબતમાં લો કમીશનના નિર્ણયની પુરું પાડનાર કેટેરરો એ બધાનો ધંધો ભાંગી પડશે. આ દલીલ આપણે રાહ જોવી રહી, માન્ય કરીશું? હરગીજ નહિ. બગાડ એ બગાડ જ છે. તે બંધ થવો જ સમાપનમાં એમ કહી શકાય કે બે-ત્રણ વસ્તુનું ખાસ ધ્યાન રાખવાનું જોઈએ. એ સમાજના હિતમાં છે.
આજે રોજની ઘરવપરાશની ચીજો શાકભાજી, ફળફળાદિ વિ. જે (૧) જીવનનું સર્જન અને વિસર્જન કરવાનું કામ કુદરતનું છે. માનવી આપણને કુટપાથ પરના ભૈયા પાસેથી કે લારીવાળા પાસેથી છુટક મળે છે એમાં હસ્તક્ષેપ કરે તો કુદરતનું સંતુલન જોખમાય છે જે પાછું મેળવવા તે હવે રીલાયન્સ અને ગોદરેજ જેવી કંપનીઓ મોટા એરકન્ડીશન્ડ સ્ટોર્સમાં માટે કુદરતે આકરા પગલાં લેવા પડે છે. એકદમ સસ્તે ભાવે વેચે છે. આને લીધે છુટક વેચનારાઓના ધંધાને (૨) જે કંઈ પણ નિર્ણય લેવાય તે. જરૂર અસર થવાની અને તેની ચિંતા આપણે અવશ્ય કરવી જોઈએ. રીલાયન્સ (અ) સમાજના હિતમાં છે કે નહિ. વ્યક્તિ નહિ પણ સમષ્ટિનો વિચાર અને ગોદરેજ જેવી કંપનીઓને આવો ધંધો કરવા લાયસન્સ જ ન આપવું કરવાનો છે. ' જોઈએ. એમની પાસે કરોડોની મુડી છે. અસંખ્ય ધંધાઓ છે. આ ધંધો ન (બ) ધર્મની સ્થાપના અને અધર્મના વિનાશ માટે છે કે નહિ. કરે તો ભૂખે નથી મરવાના. એમને સમજાવવું જોઈએ કે તમે જે કરી રહ્યા
* * * છો તે સમાજના હિતમાં નથી. એનાથી ગરીબી અને બેકારી વધશે. સમજીને ૭, ડો. કે. એન. રોડ,ગામદેવી, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૭. બંધ કરે તો સારું નહિ તો પછી સરકારે કાયદાનો આશ્રય લેવો પડે.
( સેવંતીલાલ કાંતિલાલ ટ્રસ્ટના આર્થિક સહયોગથી ] જેને આપણે જીવન નથી આપી શકતા તેનો જીવ લેવાનો અધિકાર આપણને નથી, માટે કોઈ ગુનેગારને ફાંસી ન આપવી જોઈએ અને કોઈ
વ્યાખ્યાનમાળો વ્યક્તિને સ્વેચ્છામૃત્યુમાં પણ મદદ ન કરવી જોઈએ. સાચી વાત, પણ સંઘના ઉપક્રમે આ વરસે ૭૪ મી પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા ગુનેગાર અને આતંકવાદી વચ્ચેનો ફરક સમજવો પડશે. કોઈ ગુનેગારને બુધવાર તા. ૨૭ મી ઑગસ્ટ, ૨૦૦૮ થી ગુરુવાર તા. ૪ થી ફાંસી ન આપો, એ સારા રાહ પર આવે, જીવન સુધારે એને માટે તમે
સપ્ટેમ્બર, ૨૦૦૮ સુધી નવ દિવસ માટે શ્રી પાટકર હૉલ, ન્યૂ બધા પ્રયત્ન કરો તે બરાબર છે. પણ આતંકવાદીને ફાંસી જ થવી જોઈએ.
મરીન લાઈન્સ, ચર્ચગેટ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૨૦ માં યોજવામાં એમને સમાજમાં છુટ્ટા મૂકાય જ નહિ. એક તો એ લોકો સુધરવા તૈયાર
આવી છે. રોજ બે વ્યાખ્યાનો રહેશે, સવારે ૮-૩૦ થી ૯-૧૫ જ નથી. અને પોતાના કર્યાનો કંઈ પસ્તાવો પણ નથી. યુદ્ધ ન થાય તે માટે
અને ૯-૩૦ થી ૧૦-૧૫. પાંડવોએ લાખ પ્રયત્ન કર્યા. ખુદ ભગવાન વિષ્ટિનો સંદેશો લઈ ગયા. છતાં કૌરવો માન્યા જ નહિ તો તો પછી એમનો સંહાર કરવો જ પડે. એ
સર્વને પધારવા નિમંત્રણ છે. હિંસા અનિવાર્ય હતી. ધર્મની સ્થાપના અને અધર્મના નાશ માટે હતી.
-મેનેજર
