Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
૭૦ ] મરાઠા કાલ
[ અ. દમાજીરાવને તાકીદનું તેડું આવતાં એ ઉમેટાની પેશકશને ત્વરિત નિકાલ કરીને પુણે જવા રવાના થયો. એણે આ વખતે પોતાના પુત્ર સયાજીરાવને ગાયકવાડના હિસ્સાની પેશકશ ઉઘરાવવા માટે સેરઠ તરફ રવાના કર્યો. ૨૩ વાડાશિનેર અને લુણાવાડા પર ચડાઈ
હવે સદાશિવ રામચંદે વાડાશિનર અને લુણાવાડાના જાગીરદાર સાથે હિસાબ પતાવવા પ્રસ્થાન કર્યું. વાડાશિનેર મહાલ એ વખતે જૂનાગઢના શેરખાન બાબીના સગીર વયના પુત્ર સરદાર મુહમ્મદખાનના કબજામાં હત.૨૪ મોમિનખાન અને મરાઠાઓ વચ્ચેના અમદાવાદના બખેડાને લઈને એ શિવાને આપવાને થતે ઊપજને અડધો હિસ્સો આપતે બંધ થઈ ગયા હતા. વળી એણે વીરપુર (તા. વાડાશિનોર) પરગણાના દેસાઈઓને પજવી તેમની પાસેથી દંડ લીધો. હતો. આમાં મુહમ્મદખાન સાથે લુણાવાડાનો ઠાકર દીપસિંગ પણ સામેલ હતા. દેસાઈઓએ મદદ માગતાં સદાશિવ રામચંદ્ર વાડાસિનોર પહોંચ્યો. એની ફેજે શહેરના કિલ્લાને ઘેરી લીધો. બંને પક્ષે છેડે વખત લડાઈ ચાલી પણ છેવટે ટકી નહિ શકતાં સરદાર મુહમ્મદખાને ૩૦,૦૦૦ રૂપિયા આપવા કબૂલ કરી પિતાના કારભારી સુલતાન હબશી અને પિતાનાં એક મુકાદમને જામીન તરીકે મોકલી સંધિ કરી.૨૫
સદાશિવ અને દમાએ ખંભાત છોડયા પછી મેમિનખાને પેશવાને પત્ર લખી પિતાની પાસેથી ખરી રીતે ૨૦,૦૦૦ રૂપિયા પડાવવામાં આવ્યા અને એ વસૂલ લેવા સદાશિવરાવે એને પુણે જતાં પણ રોક્યો હોવાની ફરિયાદ કરી. એ પરથી પેશવાએ એ રકમ મોમિન ખાનને પાછી આપી દેવાને સદાશિવ રાવને આદેશ પાઠવ્યો તેમજ હુસેન નામના સરદારને મોમિન ખાનને પુણે તેડી લાવવા માટે મોકલ્યો. આ વખતે સદાશિવ રામચંદ્રની છાવણી વાડાશિનેર હોવાથી મોમિન ખાને એ સરદારને પેશવાના આદેશવાળા પત્ર સાથે એની પાસે મેક. પણ સદાશિવ રામચંદ્ર એ રકમ પેશવાના હિસ્સાના હિસાબ પેટે મોમિન ખાન પાસે લેણી નીકળતી હેવાથી વસૂલ લેવાઈ છે, એમાં કંઈ ખોટું કર્યું નથી, એવો જવાબ આપી એ સરદારને મોમિનખાન પાસે રવાના કરી દીધે ને પિતે છાવણ ઉઠાવી લુણાવાડા ગયો.૨૬
લુણાવાડા પરની ચડાઈ વખતે સદાશિવરાવે સરદાર મુહમ્મદખાનને પણ સાથે લીધો. લુણાવાડાના ઠાકર દીપસિંગે શરૂઆતમાં મુકાબલે કર્યો, પરંતુ એ લાંબી ટક્કર ઝીલી શકશે નહિ. એણે ૫૦,૦૦૦ રૂપિયા આપવાના કબૂલી