Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
૫ મું ) શિવાઈ સત્તાની પડતી
[ ૧૩૫ ભરૂચમાં રહેલા સિંધિયાના પ્રતિનિધિ પાસેથી મદદ મેળવી એ વડોદરા પર ધસી આવ્યો, અને એણે ભાડૂતી ૨,૦૦૦ આરબ તથા ૬૦૦ પઠાણ સવારદળની મદદથી વડેદરા પર કબજો જમાવી રાખવા પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ છેવટે એ લશ્કરે કાજીરાવ સાથે જ દો કર્યો : એને કેદ કરી એના પિતા ગાવિંદરાવને સોં. ગેવિંદરાવે એને કેદમાં રાખે, પણ એ સ્ત્રી-વેશમાં નાસી છૂટથી અને ડુંગર-વિસ્તારમાં ગયો, જ્યાંના ભીલે એ એને સંખેડા-બહાદરપુરના વિસ્તારમાં લૂંટફાટ કરવામાં મદદ કરવાની તૈયારી બતાવી. એની સાથે કડીના અવસાન પામેલ ખંડેરાવ(મૃ. ૧૭૮૫ ને પુત્ર મહારરાવ પણ જોડાયે. ખંડેરાવે અગાઉના સમયમાં ગોવિંદરાવ-પક્ષે રહીને એને મદદ કરી હતી તેથી એને ખંડેરાવને વિરોધી પ્રવૃત્તિ કરવા બદલ ગાયકવાડે જે દંડ કરે અને “પેશકશ” આપવા ફરમાવ્યું હતું તે બધું માફ કરવું જોઈએ એવી માગણી મલ્હારરાવે કરી હતી. આ સમયે કડીના જાગીરદારના તાબામાં કડી કપડવંજ અને દહેગામ હતાં. ફત્તેસિંહરાવે અગાઉ દર્શાવ્યા પ્રમાણે નડિયાદ લઈ લીધું હતું.
મલ્હારરાવ અને કાજીરાવ સંયુક્ત બન્યા હતા. પણ એમની વચ્ચે ખટરાગ ઊભો થતાં• હવે કાન્હાજીરાવને પિતાના રક્ષણ માટે ફરી વાર સાતપૂડાના ડુંગરમાં નાસી જવું પડયું, પરંતુ ગોવિંદરાવે એને ખેટાં પ્રલોભન આપી બેલાવ્યો અને કેદખાનામાં નાખ્યો. ૧૭૯૪ માં મહારરાવ સાથે શાંતિસમજૂતી કરવામાં આવી. એની પાસે કડી કપડવંજ અને દહેગામ રહેવા દેવામાં આવ્યાં. આખા શેકર સાથે ઘર્ષણ
રઘુનાથરાવના પુત્ર બાજીરાવે ૧૭૯૬માં પેશવાપદ ધારણ કર્યું. એણે પિતાના દસ વર્ષના ભાઈ ચિમાજીને ગુજરાતનો સૂબો ની અને મરાઠી વહીવટી પદ્ધતિ પ્રમાણે સૂબાના નાયબ તરીકે આબા શેલકરને અમદાવાદ મોકલે.
બાજીરાવ પેશવા એવું ઈચ્છતા હતા કે આબા શેકર અને ગોવિંદરાવ વચ્ચે ઘર્ષણ થાય. શેલકરની નિમણૂક નાના ફડનવીસે કરાવી હતી તેથી પેશવા શેલકરને એને પ્રતિનિધિ ગણો હતો. પેશવા ગુજરાત પ્રાંતમાં પિતાને હિસે પણ પરત લેવા માગતા હતા.૨૧ એ ગોવિંદરાવને પણ સિંધિયા-તરફી વલણનો માનતા હતા અને ગોવિંદરાવને પ્રભાવ મુખ્ય
