Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
સમકાલીન રાજ્ય
|| ૧૭૩
મેરામણને દમ આપતો પત્રવ્યવહાર કર્યો. મેરામણ સાવધાન હતો. ગોડજીની સેના નાનું રણ ઓળંગી આવે એટલા સમયમાં મેરામણ મેટા સૈન્ય સાથે બાલંભા સુધી પહોંચ્યો અને થાણું કબજે કરી એણે રાવના થાણદારને હાંકી કાઢવા. દારૂગોળો અને બધા જ લશ્કરી સરંજામ હાથમાં આવી જતાં ગોડજીને રણ ઓળંગવું મુશ્કેલ બન્યું ને નામોશી સાથે ભૂજ ચાલ્યા જવું પડયું. દરમ્યાન પડધરીના હાલોજી( કાકાભાઈ)એ માથું ઊંચકેલું અને મેડપર તેમ આસપાસનો. પ્રદેશ કબજે કરી લીધેલ. મેરામણે આગળ વધી મોડપર કબજે કર્યું. ઘેરા. દરમ્યાન જ હાલેજીનો ઘાત કરવામાં આવ્યો હતો. બાળક જશોજીની માતા ઝાલી રાણી વૈષ્ણવતીર્થ નાથદ્વારાની યાત્રાના બહાને નવાનગર છેડી માતૃગૃહે. ધાંગધ્રા ચાલી ગઈ અને એણે ત્યાં રહી મેરામણને ખસેડવાનો પ્રયત્ન શરૂ કર્યો. મેરામણને એની જાણ થતાં એણે પિતે કશું જ જાણતો નથી એવા ભાવે રાણીને નવાનગર આવી જવા આગ્રહ કર્યો. રાણી પાછી આવતાં જ એને વધ કરવામાં આવ્યો. ઓખામંડળમાં આવેલા પિસીતરાનો કિટલ જીતી લેવા અને વાઘેરોને કાબૂમાં લેવા માટે હવે મેરામણે જૂનાગઢના શક્તિશાળી દીવાન અમરજીને નિમંત્રણ આપ્યું. દીવાન અમરજી આવતાં ઉપરના કાર્યમાં લખલુટ સમૃદ્ધિની મેરામણને પ્રાપ્તિ થઈ, પણ બેથલીના નવા બાંધવામાં આવેલા કિલ્લાના વિષયમાં મેરામણ અને અમરજી વચ્ચે ગેરસમજુતી થઈ, છતાં અંતે એ કિલ્લાને તોડી નાખવાની શરતે સમાધાન થયું. અમરજી પિતાની સેના સાથે જૂનાગઢ ચાલ્યો આવ્યો. ઈ.સ. ૧૭૮૩ માં મેરામણ અમરજીની સામે યુદ્ધ માટે ગયો, પણ પાછો પડ્યો. મેરામણને એનો પશ્ચાત્તાપ થયે અને સંબંધ જાળવવા રિબંદરના રાણ ઉપરના આક્રમણમાં મેરામણે અમરજીને સાથ આપ્યો. બંનેએ રાણાના પ્રદેશને ભારે રંજાડ કરી. ઈ.સ. ૧૭૮૪ માં અમરજીને જૂનાગઢમાં ઘાત કરવામાં આવ્યો. ઈ. સ. ૧૭૮૩ માં અમરજીના પુત્ર દીવાન રઘુનાથજીને મેરામણે નિમંત્રણ આપી ઉચ્ચ હોદ્દા પર બેસાડયો. એ સાથે એનો નાનો ભાઈ રણછોડજી પણ સાથે આવી પહોંચે. આ પહેલાં મેસેમણે ઈ. સ. ૧૭૮૮ માં નવાનગરને ગઢ ફરતી દીવાલ બંધાવી અને નવાનગરને લશ્કરી દષ્ટિએ મજબૂત બનાવ્યું. ઈ. સ. ૧૭૯૨ માં મેરામણ સૌરાષ્ટ્રમાં આગળ વધ્યો અને સંથાલી કેટડા–પીઠા બાબરા કરિયાણ ભડલી બરવાળા આણંદપુર ભાડલા અને જસદણના કાઠીઓને ઢીલા પાડી ત્યાં ત્યાં નવાનગરનાં થાણાં બેસાડયાં. આ સમયે જસદણના વાજસૂર ખાચરે મેરામણને આટકેટ સોંપી દઈ જસદણ બચાવી લીધું. ઈ. સ. ૧૭૯૪ માં હાલારના ભાયાતોએ મેરામણને દૂર કરવા અને જસોજીને બચાવી લેવા.
