Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
' મરાઠા કાલ
[.. રાજજી બે ભાઈ થયા, જેમાં અખેરાજજી ટોસણમાં ગયો અને હરિસિંહજીએ બાદશાહ મુહમ્મદની નેકરી કરવાથી ઈ. સ. ૧૪૭૧ માં માંડવા (તા. કપડવંજ) પરગણું અને “મિયાંશ્રી ને ઇલકાબ મળેલ. એના ઈ. સ. ૧૫૦૧ માં થયેલા અવસાને મેટે કુમાર અમીછ માંડવાની ગાદીએ આવ્યો. એના પછી મેટાલાલ (ઈ. સ. ૧૫૪૫), સુલતાનમિયાં (ઈ. સ. ૧૫૭૦), અમીજી ર જે (ઈ.સ. ૧૬૦૮), લાલમિયાં ર જે (ઈ. સ. ૧૬૫૯), સુલતાનમિયાં ૨ જ (ઈ. સ. ૧૭૩૨), મુહમ્મદ (ઈ. સ. ૧૭૮૨) એ ક્રમે સત્તાધારી બન્યા.
અમીજી ૧ લા ના બીજા પુત્ર પીરમિયાંને આતરસુંબા(તા. કપડવંજ) ગરાસમાં મળેલું. એના પછી હાછમિયાં થયા. એના બે પુત્રોમાંને અભેરાજજી આતરસુંબાને તેમ વજેસિંહજી ખડાલ( તા. કપડવંજ)ને ગરાસદાર બને. • વજેસિંહજી પછી સુરસિંહજી રૂપસિંહજી જગનસિંહજી સરદારસિંહજી અને કેસરીસિંહજી અનુક્રમે સત્તા ઉપર આવ્યા. છેલ્લા ઠાકોરના સમયમાં કંપની સત્તાના એજન્ટ કર્નલ બેલેન્ટાઈને કોલકરાર કર્યા ત્યારે ઈ. સ. ૧૮૧૨ માં ખડાલને અંગ્રેજોને આશ્રય મળ્યો. ૫ જાફરાબાદ
આ જાગીર જંજીરાના સીદી સરદારના તાબામાં હતી. જાફરાબાદ એક સમયે મુધલ રાજ્યને પણ ભાગ હતું, પરંતુ ૧૮મી સદીમાં મુઘલ સત્તા પડતી - તરફ વળી ત્યારે ત્યાં સીદી હાકેમ ઈ. સ. ૧૭૩૧ માં સ્વતંત્ર થઈ ગયો. એ આસપાસના કેળી ચાંચિયાઓની સહાયથી દરિયામાંથી પસાર થતાં વિદેશી તેમ દેશી વહાણને લૂંટવાનું કામ કરતો. એ સમયે જંજીરાના રાજકુટુંબનો એક
સીદી હિલાલ સુરતમાં સૂબો હતો તેણે બધા ચાંચિયાઓને કેદ કર્યા અને થાણ: દારને ભારે દંડ કર્યો. પિતાની શક્તિ ન જોતાં થાણદારે સીદી હિલાલને જાફરાબાદ પરગણું આપી છુટકારો મેળવ્યો. હિલાલે ત્યાં પિતાનું થાણું બેસાડયું. એના ઉપર ભારે કરજ-બેજ થતાં એણે જંજીરા જઈ ઈ.સ. ૧૭૬૨ માં જાફરાબાદનું પરગણું જંજીરાના સીદી શાસકને વેચી નાખ્યું. હિલાલને એ પ્રદેશની સૂબાગીરી સેંપવામાં આવી, ત્યારથી ત્યાં જંજીરાના સીદીની સત્તા ચાલુ થયેલી.* - જેતપુર ,
કાઠીઓએ સૌરાષ્ટ્રમાં સ્થિર થવાનો નિશ્ચય પછી પ્રથમ સ્થાન(તા. ચોટીલા)માં અને પછી સુદામડા(તા. સાયલા) ગઢડા(તા. મૂળી)
અને ભડલી(તા. જસદણ)માં જઈ રહ્યા. પછી શાનથી અમરેલી પાસેના ગામ - સાંથલી (તા.જસદણ ) સુધીમાં ફેલાઈ ગયા ને વસાવડ અને બીજા સ્થાનના