Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
૨૩૬ ]. મરાઠા કાલ
[ 5. એના અવસાને એને પાટવી સૂરજમલ સત્તા ઉપર આવ્યું ત્યારે ગુજરાતના પ્રદેશ પર ફરસિંહરાવ ગાયકવાડની સાર્વભૌમ સત્તા સ્થપાઈ ચૂકી હતી. આ વખતે ચુંવાળના ચાર ઠાકરેએ ગાયકવાડની ખંડણી ભરેલી નહિ તેથી વચ્ચે પડી સૂરજમલે એ ભરી હતી.
' એના અવસાને કુમાર બનેસિંહજી સગીર વયે રાજ્યને વારસ બને • હતો તેથી ગાયકવાડી સત્તાએ કટોસણ રાજ્ય કબજે કરી લીધું હતું. બનેસિંહજી તેથી મે સાળ ચાલ્યો ગયો હતો. ઉંમર લાયક થતાં બનેસિંહજીએ કડીના મલ્હારરાવ સામે બહારવટું ખેડયું હતું. બીજા ઠાકોરે વચ્ચે પડયા અને મહારરાવ સાથે સંધિ કરી અને માત્ર ૪૨ ગામ મેળવ્યાં. મહારરાવને શિકસ્ત આપવા ગાયકવાડી સૌન્ય આવ્યું ત્યારે બનેસિંહજીએ સહાય આપી હતી. બનેસિંહજીનું અવસાન ઈ.સ. ૧૮૧૮ માં થતાં એના ભાઈ ભગવાનસિંહજીને કુમાર રાણજી કટોસણની ગાદીએ આવ્યો.'
કડાણા
સેલંકીકાલમાં ચંદ્રાવતીથી નીકળી જાલમસિંહજી નામના રાજપૂતે ઝાલેદ*(જિ. પંચમહાલ)માં ગાદી સ્થાપી, જ્યાં એના પછી છ રાજવી થયેલા. છઠ્ઠા જાલમસિંહજી ર જાના સમયમાં ઈ. સ. ૧૨૪૭ માં મુસ્લિમ આક્રમકો સામે લડતાં એ મરા ને ઝાલેદ મુસ્લિમ સત્તા નીચે જઈ પડયું. એને કુમાર સંત અને ભાઈ લીમદેવજી સુંય નજીકના જંગલમાં આવ્યા, જ્યાં ઈ. સ. ૧૨૫૬ માં સ્થ રાજ્યની સંત સ્થાપના કરી અને લીમદેવજીએ કડાણા જિ. પંચમહાલ)માં. એના પછી મહેસિંહજી ધજી સરતાનસિંહજી શાર્દૂલસિંહજી ભીમસિંહજી ખાન સિંહજી ભોજરાજજી રાઘવદાસજી અખેરાણછ સુરજમલજી લીંબઇ જગરૂપસિંહજી
અનેપસિંહજી ઊમેદસિંહજી દોલતસિંહજી દેવીસિંહજી સુરસિંહજી( ૨ ) અને - ભીમસિંહજી( ૩ ) એ અનુક્રમે રાજા થયા. ૨ કાંકરેજ
બનાસકાંઠામાં આવેલા આ નાના રાજ્યની ત્રીસ કરતાં ય વધુ જાગીર ઠાકરડાઓની જાણવામાં આવી છે. આમાં મુખ્ય થરાની છે અને એના ઠાકોર - વાઘેલા કુલના છે. એમના પૂર્વજોએ દિસાવળમાં સત્તા સ્થાપી હતી. ત્યાંથી તેરવાડા, પછી તાણ, અને ત્યાંથી વાઘેલા દેવજીએ થરામાં ગાદી સ્થાપી હતી. ઈ. સ. ૧૬૭૯ માં એની સમગ્ર કાંકરેજ પરગણું પર સત્તા હતી. એના પછી કુમાર એમોજી અને પછી જામ છ સત્તા ઉપર આવ્યો હતો. એ
