Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
૧૯૮).
મરાઠા કાલ
[ પ્ર... "
હલાલીની કદરરૂપે રાવે પ્રધાનપદું આપ્યું. રાવને કુંવર ભવાનસિંહજીસાથે મનદુ:ખ થયેલું તેથી કુંવર સુરજમલ પાસે જ રહેતો. કોઈ એક કારણે સુરજમલ અને કુંવરને પરસ્પર મનદુઃખ થયું. પરિણામે એક પ્રસંગે ભજનસમારંભમાં સૂરજમલને બેલાવી એની હત્યા કરવામાં આવી. આ કારણે. સુરજમલના પુત્ર સબલસિંહે બહારવટું ખેડયું. છેવટે એને ૧૨ ગામ આપી. રાવે સમાધાન કરી આપ્યું.
ઈડરનાં ઘણાં ગામ ભાયાતો અને સરદારને અપાઈ ગયેલાં લઈ ઈડરની સીધી સત્તામાં ચેડાં જ બચ્યાં હતાં. આથી કુંવર ભવાનસિંહજીએ એક પછી એક ગામ પાછાં મેળવવાનો આરંભ કર્યો, જેને કારણે ગતાને સુરતસિંહ બહારવટે ચડ્યો. એ ઘણો જ પ્રામાણિક હતું એટલે કેટલીક ભાંજઘડ પછી એને એને ગરાસ પાછા આપવામાં આવ્યો (ઈ. સ. ૧૭૮૫).
ઈ. સ. ૧૭૯ર માં પર વર્ષોના અમલે શિવસિંહજીનું અવસાન થયું. એના અવસાને કુંવર ભવાનીસિંહજી ગાદીએ આવ્યા, પણ બીમારીને કારણે માત્ર ૧ર જ દિવસમાં એ અવસાન પામ્યો એટલે એનો કુમાર ગંભીરસિંહજી ૧૩ વર્ષની સગીર વયે ગાદીએ આવ્યો. એના વાલી તરીકે કાકા જલિમસિંહે સત્તાસુત્ર સંભાળ્યાં. એ કુમારને મેળામાં બેસાડી રાજસિંહાસન. ઉપરથી હુક આપતે એનાથી ભાયાતે અને સરદારે નાખુશ હતા. પરિણામે આંતરિક વિગ્રહ શરૂ થશે. આવી સ્થિતિમાં કાકા સંગ્રામસિંહજીએ અમનગર (આજનું હિંમતનગર), જાલિમસિંહજીએ મોડાસા અને અમરસિંહજીએ બાયડમાં પિતા પોતાની સ્વતંત્ર ગાદી સ્થાપી જમાવટ કરી લીધી.
ગંભીરસિંહજી ૧૮ વર્ષને થતાં એણે ગામે દબાવી બેઠેલા કાકાઓને પિતાપિતાનાં સ્થાન છોડી દઈ મુખ્ય સત્તાને સોંપી દેવાનાં કહેણ મોકલ્યાં. દાદ ન મળતાં એણે અમનગર ઉપર ચડાઈ કરી. આની જાણ થતાં મેડાસા અને બાયડથી જાલિમસિંહજી અને સંગ્રામસિંહજી અમનગરની મદદે દેડી આવ્યા. અંતે સમાધાન થયું ને સૌ સૌના પટા પરનો અધિકાર કબૂલવામાં આવ્યું.
જાલિમસિંહજી માથાભારે હ. એણે આસપાસનાં ગામ કબજે કરવા માંડયાં. માલપુર ઉપરના વિજયને કારણે ત્યાં રાવળ તખતસિંહ બહારવટે નીકળ્યો. એની ધાંધલે ચાલુ હતી, દરમ્યાન મોડાસાની ગાદી નિર્વશ થતાં મોડાસાને પદો ઈડર સાથે જોડાઈ ગયો. - ઈ. સ. ૧૮૦૮ માં પાલણપુરના રાજવી દીવાન પીરખાન સાથે એના
