Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
સમકાલીન રાજ્ય
| [ ૧૮૧ સલાહ કરી, ખંડણી માપી એને પાછો મોકલ્યો. એ ફરી વાર આવ્યો ત્યારે સફળતા ન મળવાથી આસપાસને પ્રદેશ લૂંટતો એ ચાલ્યો ગયો.
ઈ. સ. ૧૮૦૬ માં બાબાજી ત્રીજી વાર આવી મોરબીની આસપાસ લૂંટ ચલાવવા લાગ્યો. મિયાણું પણ હેરાન કરતા હતા. આવી સ્થિતિમાં બાબાજીના કહેવાથી ડોસાને મુક્ત કરવામાં આવ્યો.
ઈ.સ. ૧૮૦૭માં કર્નલ વોકર ગાયક્વાડ અને પેશવા વતી ખંડણી ઉઘરાવવા Fઆવ્યો ત્યારે મોરબી મિયાણાની લૂંટફાટથી હેરાન-પરેશાન હતું. અંગ્રેજ સત્તા સાથે મોરબીનો સંબંધ બંધાતાં હરકતો દૂર થવા લાગી અને મેરબી પગભર થવા લાગ્યું. એ જ વર્ષમાં જગી(તા. ભચાઉ)ના જાડેજા સેસમલજીએ -બળવો કરી આધોઈ (તા. ભચાઉ) કબજે કર્યું, પણ મોરબીના રણ તરફના અમલદારે એના પર ચડાઈ કરી પાછું હાથ કરી લીધું અને બળવો ઠારી નાખ્યો.
ઈ. સ. ૧૮૧૬ માં મેરામણ ખવાસના વારસ સગરામની દૂફથી નવા -નગર સાથેના આરબો જોડિયામાં જઈ ભરાયા હતા તેમને નરમ પાડયા. કર્નલ ઈસ્ટ જોડિયા પર હલ્લે લઈ ગયો ત્યારે પિતાનાં જોડિયા આમરણ વગેરે છોડી જઈ એ મોરબીને આશરે જઈ રહ્યો. જિયોએ એને કાનપુર (તા. વાંકાનેર ) ગામ આપ્યું અને પછી જામ સાથે જિયોએ વાટાઘાટ કરી સગરામને આમરણ પરગણું પાછું અપાવ્યું.
૨. જેઠવા વંશ સરતાનજી ૨ જા (૧૭૫) પાસેથી ઈ. સ. ૧૭૫૯ માં જૂનાગઢના નવાબ મહાબતખાનજીએ કુતિયાણું પાછું હસ્તગત કરી લીધું. ઈ. સ. ૧૭૭૪ માં માંગરોળ (સોરઠ)ના શેખમિયાંએ નવીબંદર ઉપર હલે કરી એ કબજે કર્યું, પણ ગોંડળના કુંભેશની સહાયથી સરતાનજીએ પાછું મેળવ્યું. ઈ. સ. ૧૭૭૮ માં રાણાએ નવાનગરની સરહદે ભેટાળીનો કિલ્લો બંધાવ્યો. જસે નજામે મેરામણ ખવાસને મોટા લશ્કર સાથે એ કિલ્લો તોડી પાડવા મેકલ્યો. રાણાએ જુનાગઢની મદદ માગી, પરંતુ જૂનાગઢના દીવાન અમરજીએ -નવાનગરના જામ સાથે પિતાને ફાવતી શરત કરી અને ભેટાળીને કિલો પાડી નાખવાની શરતે બધાં સૈન્ય પાછાં વળ્યાં.
ઈ. સ. ૧૭૮૨ માં સરતાનજીએ ગોંડળના કુંભેજીની સહાય મેળવી કુતિયાણા પર ચડાઈ કરી અને પરગણામાં લૂંટફાટ કરી. દરમ્યાનમાં અમરછ આવી પહોંચ્યો ને એણે બંને સૌને હાંકી કાઢયાં.