Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
પેશવા બાલાજી બાજીરાવને અમલ
અન્ય ઘટનાઓ
બહિયલ પરગણાના બંડખેર કોળીઓને જેર કરવા ગયેલે ખંડેરાવ કમોસમને લઈને નિષ્ફળ નીવડતાં નડિયાદ પાછો ફર્યો. ખંડેરાવની નિષ્ફળતાથી વકરેલા કોળીઓએ વટેમાર્ગુઓને અને મુસાફરોને લૂંટી લેવામાં કોઈ કસર રાખી નહિ.
વાડાસિનોરની વ્યવસ્થા કરી સુલતાન તથા મુહમ્મદ જહાંને કેદ પકડી ભગવાન તેઓને પિતાની સાથે અમદાવાદ લઈ આવ્યા હતા. ૪-૬-૧૭૬૦).૧ આ જ દિવસે પેશવા બાલાજી બાજીરાવે ગુજરાતના સૂબેદારપદે સદાશિવ રામચંદ્રના સ્થાને આપા ગણેશને નીમ્યો. ૨ સૂબેદાર આપાજી ગણેશ (૧૭૬૦ થી લગ. ૧૭૭૦)
આપા ગણેશ એ વખતે જંબુસર અને મકબૂલાબાદ(આમેદ) પરગણુને પેશવાઈ મક્કાસદાર હતો ને એ વખતે પુણે હતો. આથી એણે પિતાના નાયબ તરીકે બાપુ નારાયણને નીમી અમદાવાદ રવાના કર્યો. પેશવા અને ગાયકવાડના પ્રતિનિધિઓ વચ્ચે અથડામણ
દરમ્યાનમાં અમદાવાદમાં ગાયકવાડના નાયબ યંબક મુકુંદ અને સંતેજી વચ્ચે અથડામણ થઈ. અમદાવાદની ઊપજમાં પેશવા અને ગાયકવાડ બંનેને હિસ્સો સરખે ભાગે હતા, પણ કેટલાક વખતથી પેશવાના નાયબ તરફથી કરાર મુજબને અડધો હિસ્સો મળતો નહતું. આથી ચુંબક મુકુંદે ખર્ચ પેટે ગાયકવાડે શિવાના આપવાના થતા ૬,૦૦૦ રૂપિયા આપવામાં ઇરાદાપૂર્વક વિલંબ કરવા માંડ્યો. આથી બંને નાયબ વચ્ચે સંઘર્ષ જાગે. ભગવાનની સરદારી નીચે સંતજીએ ચુંબકના ઘર પર સૈનિકોની ટુકડી મેકલી. બંને પક્ષે નાની લડાઈ થઈ, જેમાં તોપ અને બંદૂકનો પ્રયોગ પણ થયો. પરંતુ બંને પક્ષોના હિતેચ્છુઓએ વચ્ચે પડી લડાઈ અટકાવી ને સમાધાન કરાવ્યું (તા. ૫-૯૧૭૬૦). ૩ સતેજીની વિદાય
બાપુ નારાયણ તા. ૨૩–૯–૧૭૬૦ ના રોજ અમદાવાદ આવી પહોંચ્યો ને એણે સતેજી પાસેથી શહેરને કબજે માગ્યો. એ માટે પિતાના અધિકાર પત્ર પણ રજૂ કર્યા. પ પણ મહાલની ઊપજ અને સિપાઈઓના પગારની બાબતમાં મતભેદ પડતાં સંતજીએ કેવળ હવેલી પરગણાને હવલ બાપુ નારાયણને સે.
