Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 07 Maratha Kal
Author(s): Rasiklal C Parikh, Hariprasad G Shastri
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
મરાઠા કાલ
[ પ્ર.
આ ગામડાં જવાંમર્દખાનની હકુમતની સરહદે આવેલાં હોવાથી પોતાનાં ગામડાંમાં લૂંટ ન થાય એ માટે પાટણથી તાબડતોબ નીકળી એ ખંડેરાવની સાથે જોડાયો અને પિતાના તાલુકાની છેવટની સરહદ સુધી સાથે રહ્યા બાદ, ખંડેરાવની રજા લઈ એ પાટણ જવા રવાના થયો. ઈડર જિલ્લામાં અનેક જગ્યાઓએથી પેશકશ લઈ ખંડેરાવ કડી પરગણામાં થઈ ઘેળકાના રસ્તે નડિયાદ પાછો ફર્યો.૪૨ સદાશિવ રામચંદ્રની પુણે જવાની તૈયારી
સદાશિવ રામચંદ્ર જુનાગઢ તરફ ગયે, ત્યારે ત્યાં મુહમ્મદ મહાબતખાન નવાબ હતે. આ અગાઉ શેરખાન બાબીનું મૃત્યુ થતાં જૂનાગઢના કારભારી
એ એના શાહજાદા મુહમ્મદ મહાબતખાનને એની જગ્યાએ બેસાડવો હતો (તા. ૨૮ મી સપ્ટેમ્બર, ૧૭૫૮).૪૩ સદાશિવરાવ જુનાગઢની પડોશમાં પહોંચી ગયો હોવાથી સાવધ બનેલા નવાબ મુહમ્મદ મહાબતખાને બચાવ માટે પગલાં લેવા માંડ્યાં, પરંતુ સદાશિવરાવને પુણે જવાનું થતાં એ જૂનાગઢ ન જતાં સીધે અમદાવાદ પાછો ફર્યો (તા. ૨૪ મી મે, ૧૭૫૯).૪૪ એણે પુણે જવાની ભારે તૈયારી કરી. ત્રણ હાથીઓ અને ઘણા સરસામાન સાથે એક લશ્કરી ટુકડી આગળ રવાના કરવામાં આવી. એ અરસામાં એના મુખ્ય કારભારી તાત્યાનું અવસાન થતાં એ ચેડા દિવસ રોકાઈ ગયો. ત્યારબાદ સંતેજીને પિતાના નાયબ તરીકે નીમી ભગવાનને એક લશ્કરી ટુકડી આપી એની સહાયતામાં મૂક્યો. હળવદ તથા અન્ય જગ્યાએથી આણેલા જામીનની જવાબદારી પણ ભગવાનને રોપવામાં આવી. ત્યારબાદ એ પુણે જવા રવાના થયા હતા. ૪ થી જન ૧૭૫૯).૪૫ એ પછી હળવદન રાજા ૧,૨૦,૦૦૦ રૂપિયા આપી . થઈ વતન પાછા ગયા. લુણાવાડાના ઠાકોર દીપસિંગ પાસેથી દંડ અને જામીનને મુક્ત કરવા પેટે એક હાથી, સાત ઘોડા, ડું કાપડ અને બાકીનું રોકડ નાણું લેવાનું ઠરાવવામાં આવ્યું ને એ બધું લેવા માટે ભગવાને સરસરામને મોકલ્યો.૪૬ સુરતમાં હુલ્લડ
૧૭૫૯ ના ઓગસ્ટ માસમાં સુરતમાં કોમી હુલ્લડ થયું. અમદાવાદમાં મરાઠાઓનું પ્રભુત્વ વચ્ચેના થોડા સમયને બાદ કરતાં એક દાયકાથી પ્રવર્તુ હેવાથી ત્યાં શહેરમાં ગણેશચતુથીને દિવસે પિતાના પરંપરાગત રિવાજ અનુસાર ગણેશની મૂર્તિ બનાવી મરાઠા એની નિર્ધારિત દિવસો સુધી પૂજા કરી પછી
