Book Title: Gujarati Bhashanu Bruhad Vyakaran
Author(s): Ravbahadur Kamlashankar Pranshankar Trivedi
Publisher: Macmilan and Company Limited
View full book text
________________
ગુજ૦
૧૭૪ ગુજરાતી ભાષાનું બૃહદ્ વ્યાકરણ શે પું.
શું નપું. એ. વ. બ. વ. એ. વ.
બ. વ. પમી શાથી–શેથી શાથી–શેથી શાથી–શેથી શાંથી ૬૬ શાને-ની-નું શાને- શાને-ની-નું શને
ની–નું શેને–ની–નું ની–નું શેને-ની-નું શેને-ની-નું શામાં-શેમાં શાંમાં ૭મી શામાં-શેમાં શામાં–શેમાં
કાણને બદલે હિંદીમાં ન, પંજાબીમાં સૌન, મરાઠીમાં ન, અને બંગાળીમાં લે છે. મરાઠીમાં ત્રણ રૂ૫ કવિતામાં વપરાય છે. જેમાં પ્રશ્ન ઉમેરી મરાઠીમાં સોળ (=ોળી પુ) રૂપે વપરાય છે. જ્યાં હિંદીમાં ને પંજાબીમાં છે ને ? છે ત્યાં ગુજરાતીમાં “એ” ને “” છે, જેમકે,
હિન્દી ગુજ૦ હિન્દી બેઠા
ભેંસ
ભેંસ ચૌથા
ચેક જૈન (મૈણ ૫) ભોજાઈ ભોજાઈ વેણુ બૈન
ચોવીસ ચૌબીસ કેડી કીડી (પં. ને મ. માં પણ) “શું ની વ્યુત્પત્તિ-સંમાં શ્રીરાઃ છે, તેનું અપભ્રંશમાં થાય છે. હિંદીમાં પૈસા છે. જૂનું ગુજરાતી રૂ૫ કિલું છે, તે વાસાને મળતું છે. “કિસ્ માંથી કશું” ને “કશું'માંથી “ક” લેપાઈ “શું થયું છે.
“કણનું જૂની ગુજરાતીમાં કઉણ-કુણુ રૂ૫ છે. અપભ્રંશમાં વિમ્ શબ્દનાં #ારું ને વળ એ બે આદેશ આપ્યા છે, તેમાં કોણ” વ પુનઃ-૩કણ–એમ વ્યુત્પન્ન થયું છે અને કંઈ-કાંઈ, વિવિ-નિરૃ- કઈ-કઈ-કાંઈ થયું છે.
મુગ્ધાવધ
કણુ તરઈ ; કુણુ ઊગઈ કણજી કીજલઉં? (કેણે કરાય છે?) કણ-તઉપડઈ? (કેનાથી પડે છે?) કિહતણુઉ?, કઉણ–તણુઉ? (કોનું?)
કિસઉકિસ્કિસિઉ?–શું?
મન
