________________
૨૪૦
ગુજરાતી ભાષાનું બૃહદ્ વ્યાકરણ કુતરે છેકરાને ખૂબ કરડચો. તેને સવારે વછુ ડંખે. મરાઠીમાં પણ એવાં ભૂતકાળનાં રૂપે કર્તરિ છે; મી પરમેશ્વર મનો-હું પરમેશ્વરને ભો .
ત્રા ચાર રસ્ત્રા-કુતરો તેને ડંખે. મી માત ને (હું ભાત જો ). તો તી જોઇ દર સમગસ્ટા (તે તે વાત જલદી સમજ્યો). ટૂ વ્યાજ શિવરાત–પઢસ્ટાર (તું વ્યાકરણ શીખે-પત્યો). મી ધર્મ ભાવ (હું ધર્મ આચર્યો). થાં ઘર્મ આચરિત્ર (મેં ધર્મ આચર્યો). તો મા ચિત્રી નવા (તે સે ગાયત્રી જો). ત્યાને ગાયત્રી નપા (તેણે ગાયત્રી જપી).
જ્યાં ભૂત કૃદન્તથી બનેલા કાળ હોય છે ત્યાં સામાન્ય રીતે કર્મણિ પ્રગ છે –
૧. પ્રથમ કે દ્વિતીય ભૂત કાળમાં ક્રિયાપદ સકર્મક હોય તે બહુધા કર્મણિ પ્રગ છે.
મેં પુસ્તક આપ્યું. તેણે મારું વચન સાંભળેલું.
૨. પ્રથમ પૂર્ણ વર્તમાન અને પ્રથમ પૂર્ણ ભૂત તેમજ દ્વિતીય પૂર્ણ વર્તમાન અને દ્વિતીય પૂર્ણ ભૂત કાળમાં સકર્મક ક્રિયાપદ હેય તે બહુધા કર્મણિ પ્રાગ છે
મે તે કાર્ય કર્યું છે. તેણે બરાબર લક્ષ આપેલું છે. તેણે બધાં કપડાં પહેર્યા હતાં. તમે પાઠ વાંચેલ હતે.
