________________
सुन्दरबोधिनी टीका चेल्लना को श्रेणिकका उपालम्म चेल्लनां देवीम् उच्चावचशपथशापितां नानाप्रकारकदेवगुरुधर्मादिशपथैः शापितां भतिज्ञापितां करोति, कुला, एवम् अमुना प्रकारेण अवादीहे देवानुपिये ! त्वम एनं दारकं अनुपूर्वेण-क्रमेण संरक्षन्ती आपद्भया, संगोपयन्ती-वस्त्राच्छादनगर्भगृहप्रवेशनादिभिः क्षेमं प्रापयन्ती सवर्द्धय स्तन्यपानादिना वृद्धि प्रापय । ततः श्रेणिकराजनिदेशानन्तरं 'खलुः । वाक्यालङ्कारार्थः, सा= श्रेणिकराजमहिषी 'चेल्लना' देवी श्रेणिकेन राज्ञा एवम् पूर्वोक्तमकारं प्रतिपालननिदेशम् उक्ता-निवेदिता सती 'लजिता, स्वतः, वीडिता परतः, विड्डा-उभयतो लज्जिता, देशी शब्दः, एते समानादेकर देव, गुरु, धर्म आदिकी शपथ देकर इस प्रकार बोले-हे देवानुप्रिये ! तुम इस बालककी आपत्तिसे रक्षा करो और वस्त्रसे ढाककर प्रसूतिगृहमें ले जाओ. जिस प्रकार यह सुखी रहे वैसा प्रयत्न करो और स्तनपान आदि कराकर इसका अच्छी तरह पालनपोषण करो।
इस प्रकार राजाके कहनेपर रानी, अपने इस अकर्तव्यपर स्वतः लज्जित हुई, 'राजा मेरे इस अकर्तव्य कर्मसे अपने मनमें क्या समझे होंगे ?' ऐसा विचार कर राजासे लज्जित हुई, इस प्रकार रानी चेलना दोनों ही ओरसे बडी ही लज्जित हुई।
ફેંકાવી દીધા. આવી રીતે ચેલના રાણીને ઠપકે આપી દેવ, ગુરૂ, ધર્મ આદિના સગંદ આપી–આપી આ પ્રમાણે છેલ્યા- હે દેવાનુપ્રિયે! તમે આ બાળકની આપત્તિથી રક્ષા કરે અને વસ્ત્રથી ઢાંકી પ્રસૂતિગૃહમાં લઈ જાઓ. જેવી રીતે આ સુખી રહે તેવા પ્રયત્ન કરે તથા સ્તન-પાન આદિ કરાવી તેનું સારી રીતે पासन-पोष। २.
આ પ્રકારે રાજાના કહેવાથી રાણી પિતાના આ દુષ્કૃત્યથી સ્વત: લજિત થઈ, “રાજા મારા આ દુષ્કૃત્યથી પિતાનાં મનમાં શું સમજયા હશે” એમ વિચારીને રાજાથી લજા પામી, આ પ્રમાણે બન્ને પ્રકારે બહુ લજિજત થઈ.
શ્રી નિરયાવલિકા સૂત્ર
