Book Title: Shripal Charitra
Author(s): Anandsagar
Publisher: Ganeshmal Dadha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/036490/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * MAMALAY. ka ghara A 050739 gyanmandir@kobatirth.org GS Serving JinShasan SOTRA CHAHTRA.SPOTRamakaSREENERASTRA zrI zrIpAla caritra. (yojaka) : pUjyapAda vivarya munivarya vIraputra zrI Ananda sAgarajI mahArAja sAhaba . 000000 / (prakAzaka) . . . phalodI mAravAr3a nivAsI zrAvaka gaNezamalajI DhaDhA. .. vIra saMvat 2450 vikrama saMvat 1981 san 1924 prathamAvRttiH / mUlya 4 . sarva hakka svAdhIna... amUlya. magana pustakAlaya ) AAMAMMAMAMA, bAthI kailAsasAgara hari zAma madie zrI mahAvIra jaina AgamanA mA koThA mahAsa : zrI jaina bhAskarodaya prinTIMga presa -jAmanagara. PP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhImAparitra. OM namaH prastAvanA prastAvanA. priya pAThakavaroM ! . isa anAdi pravAharUpa saMsArake aMdara anekAneka mahApuruSa ho gaye haiM, jinakI jIvanIko paDhakara yA sunakara prANiyoM dharma priya hosakate haiM, unake Adarza caritroMmAno jagata janake jIvana kA uddhAra karaneko hI janma lete haiN| unamese Az2a maiM eka samartha dharmadhuraMdhara-nyAyaniSTa-paropakArI zrI zrIpAla narezakA yaha - divya jIvana caritra Apake sammukha upasthita kara rahA hU~ ye mahApuruSa Az2ase anumAna 12 lAkha varSa pahile yAnI vIsaveM tIrthaMkara bhagavAn zrImunisuvrata svAmI ke samayameM hogaye haiM, inane apanI aTala zraddhAse zrI siddhacakra mahApada ( navapada ) kI ananya bhAvase ArAdhanA kI hai, jisase. rAjya SAGERABHARRISASTERIOR P Gunratnasuri.M.S. / Jun Gun Aaradhak Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -1 . - .-- RAHALAALABLAC lakSmI tathA devaRddhi atula pramANameM sampAdana hui hai aura aba mAtra sAta mavameM mokSa samRddhi prApta kareMge-yaha caritra cAra | prastAvose alaMkRta kiyA gayA hai, unameM karIba 36 viSayoMkA pratipAdana hai, jinheM vAMcakara yA zravaNa kara pANI uttama dharmI bana jA sakatA hai. kitaneka bhakta logoMke Agrahako svIkAra hamAre parama pUjya vidvadvarya guruvarya zrImAn vIraputra AnaMda sAgarajI mahArAja sAhabane paramopakArArtha yaha grantha saMskRta parase sarala hiMdI bhASAmeM nirmita kiyA hai, yaha ApakA pAramArthika parizrama vizva prazaMsanIya hai-isa caritrakI pone cAraso pratiyeM pAlI mAravAr3a nivAsI zrAvaka zremalajI balAi tathA savAso phalodI mAravAr3a nivAsI zrAvaka gaNezamalajI DhahAne chapAkara meTa tarIke vitIrNa karaneko prakAzita kI haiM; ataH unakI udAratAko sAdhuvAda ghaTatA hai. // zivam // mu. kacchannuja-dIpAvalI. . bhavadIya hitaiSI! 2450-1981 / muni mahendrasAgara. ANS-AS-45555554 #li Ad Gunratnasuri MS Jun Gun Aaradha Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NIkA patra.. CALCASSESAR viSayAnukramaNikA. kaH . viSayoMke nAma... | aMka. viSayoMke nAma... (prathama-prastAva.) : 8 gurumahArAjake apUrva darzana .... * aura duHkhakA vilaya. 1 gaNadhara mahArAjakA padArpaNa..... 1. 9 kamalaprabhAkA milApa. .... . 2 mUla-AkhyAna. ... 10 rUpasundarIkA samAgama...... . 3 kanyAdvayakA paThanAdhikAra. 11 umbararANAkA paricaya..... 4 kanyAdvayakI parIkSA. ....... .... 5 12 prajApAla bhUpAlako saddharmakI prApti 5 kanyAdvayakA vivAha.................. 6 13 zrIpAla kumArakA videza gamana. .... .... (dUsarA-prastAva.) - 14 jaTikAdvaya aura suvarNa khaMDakI prApti. 6 madanasuMdarIkI parIkSA...... ... ... (tIsarA prastAva.) 7 devAdhidevake darzana. ....... . 15. . / 15 dhavalazeThase mulAkAta. .... ..... RAHESHNECTERASSHRAS** C . Ac. Gunratnasuti M.S. Jun Gun Aaradhe HDF Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 vivaOMCASERACC ka. viSayoMke nAma. 19 bambarAdhIzapara vijaya. .... ' . (pahilA-vivAha) 17 jina mandirake kapATokA kholanA. 38 (dUsarA-vivAha) 18 dhavalakI dhRSTatA aura usakA bhayaMkara phala. 46 (tisarA-vivAha) . . (cauthA-prastAva.) 19 vINAnAdameM jIta......... (cauthA-vivAha). banAvaTI kutsitarUpa. .... (pAMcavAM-vivAha) . aMka viSayoMke nAma. . 21 samasyAoMkI pUrti. .... (chaTA-vivAha) | 22 rAdhAvedhakA sAdhana. .... (sAtavAM-vivAha) 23 pratiSTAnapurake rAjyAdhikArakI prApti ujjayanI nagarIkI tarpha prasthAna. .... (AThavAM-vivAha) 25 ujjayanI nagarImeM bhayaMkara bhaya. .... (mAtA aura lalanAse mulAkAta) . susarekA apamAna aura sanmAna.. .26 aridamana kumAra aura surasuMdarIkI zuddhi. 27 ajitasenase mahAyuddha..... (vijayamAlAkI Apti) 69 *SHA%A55555555 ..... / 75 Ac Gurratnasuti M.S. Jun Gun Aaradh! Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrama pariNa. NIkA 78 aMka. viSayoMke nAma. 28 ajitasenako vairAgya aura dIkSA..... (zrIpAlajIko svarAjya prApti) 29 ajitasena rAjarSiko avadhijJAna.... (dharma-dezanA) 30 zrIpAla narendrakA pUrvabhava. .... RALANCE __79 ASIA%ASHASASARAIGAL aMka.. viSayoMke nAma.... .32 zrIpAlanarendrakA parivAra tathA vibhUti. 91 (navapada-stavanA) samAdhi-avasAna. 33 gaNadhara mahArAjakA chellA pharamAna.... 34 paramAtmA mahAvIra devakA padArpaNa... 35 upasaMhAra. .... .... .... 1 / R * zubham / // 3 // -CASAR ILPAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhal Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gharasava sevA kI GrosERS SMAMMA PASUR Karawwws W gana purAvA * zrI siddhacakrebhyo namaH * mahAsana - zrI zrIpAla caritra. Powww (maGgalAcaraNa) , siddhacakra bhagavantako / baMdu vAraM vAra // roga zoka saba bhaya hare / UtAre bhava pAra // 1 // .. prAtasamaya zubhabhAvase / dhyAve jo nara nAra / / duHkha daridra sahaje Tale / varte jaya jaya kAra // 2 // zrI sadguru se, sadA / jagajIvana hitakAra / / zrI zrIpAla carita racuM / hindI bhASA sAra // 3 // parama paramAtmA devAdhideva zrIvItarAga paramadevako tathA paramopakArI gurumahArAjako abhivaMdana karake zrIsiddhacakrajIke mahatprabhAvako dikhalAneke hetu zrIpAla narezakA caritra prAkR ..bA.kI kendramAmAgara sari mAna maMdira bhI thahAvAra jana ArAdhanA kendra, koSA Gunratnasuri MLS Jun Gun Aaradhak Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAlacaritra, tasaMskRtake AdhArase hindI bhASAmeM nirmita karatA hU~-bhavyAtmAgaNa! pramAdako tyAgakara sbaar isa sarasa caritrako sAdyopAnta zravaNa karanA tathA use pUrNa mananakara apane manuSya bhavako || SEASONACAkA // gaNadhara mahArAjakA padArpaNa. // . vizAla jambUchIpake andara bharatakSetrameM nAnAvidha sampati vibhUSita magadhadezAntaragata || | rAjagrahI nAmakI eka sundara nagarI thI, usameM nyAyazIla prajAvAtsalyAdi rAjaguNaviziSTa dharma-2 // 1 // . Jun Gun Aaradha Ac.Gunratnasun M.S. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . vAn, tejasvI, yazasvI aura caturbuddhi nidhAna 'abhayakumAra' nAmakA eka suputra thA-dUsarI ce. laNA rAnI thI jisake azokacaMdra, halla, vihala isa prakAra tIna putra the-tIsarI dhAriNI nAmakI | patnike meghakumAra putra thA, aura bhI aneka ramaNiyoM sahita mahArAjA zreNika AnandapUrvaka a. panA samaya vyatIta karatA thA. rAjagrahI nagarIke samIpa vaNika grAmake udyAnameM paramAtmA mahAvIra deva samavasare; vhaaNpr| | bhaktiyuta devoMne samavasaraNakI racanA kI aura prabhu dharma dezanA dene lage-idhara prathama gaNadhara zrIgautamasvAmI nagarIke vanameM padhAre, vanapAlane rAjA zreNikako badhAI dI, pRthvIpatine prasanna hokara use prItidAna diyA aura apane parivAra sahita jAkara gaNadhara mahArAjako bhaktipUrvaka | vaMdana namaskAra kiyA, pazcAt apane yogya sthAnapara baiTha gayA, avasarako pAkara gautamasvAmIne dharma dezanA prAraMbha kI-dAna, zIla, tapa aura bhAva isa || guNacatuSTaya para prabhAvazAlI vyAkhyAna kiyA sarva dharmoM meM 'bhAva dharma' ko pradhAna dikhalAte huve PARSAAAA R P.AC.Gunratnasur.M.S. Jun Gun Aaradi Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caritra pAhalA. zrIpAla- siddhacakrake prajAvakA atizaya varNana kiyA; Apane pharamAyA ki nava padoMke sammelanase siddha 1 cakrapada ' banatA hai ve nava pada ye haiM. 1 arhatpada siddhapada 3 AcAryapada 4 upAdhyAyapada 5 hai| hai| sAdhupada 6 darzanapada 7 jJAnapada 8 cAritrapada 9 tapapada; ye nava pada sadA sukhako dene vAle, sama|sta duHkhako haranevAle, kalyANako karanevAle aura rAjyAdi aneka manorathoMko pUranevAle hai; | ataH zrIpAlanareMdra ke samAna nirantara inakA ArAdhana karanA cAhiye. . yaha sunakara zreNika bhupAlane parama kRpAlu zrIgautamasvAmIse nivedana kiyA-de bhagavan ! | hai vaha zrIpAla nareza kauna ? kisa prakAra siddhacakrakA ArAdhana kiyA tathA usase kaunasA phala prApta kiyA? ityAdi sarva AkhyAna anugrahapUrvaka nirUpaNa kareM-rAjAkI isa namra prArthanAko svI- * kAra zrIgautama gaNadharane sajala megha garjAravake sadRza zrIpAla narezvarakA caritra isa prakAra pharamAyAH-. ASSAMACHAAR RESSk 885 c. Gunratnaeuri M.S. Jun Gurr Aaradhal Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mala-yAkhyAna. . SHSHSHSHSHSHSHSHSHAUS 8. cauthe Areke andara vIsaveM tIrthaGkara zrImunisuvratasvAmIke zAsana samaya manohara mAlava || da dezAntaragata dhana dhAnya pUritA, aneka jinamandiramaNDitA ujjayanI nAmakI eka vizAla ||SI 6 nagarI thI, vahAMpara prajApAla nAmakA rAjA rAjya karatA thA, usake aneka bhAryAoM meM se saubhA gyasundarI tathA rUpasundarI nAmakI do rAniyeM mukhya thIM, inake paraspara gADha prIti honepara bhI hai| donoke dharma alaga 2 the, ataH ApusameM kabhI 2 dharmavAda ho jAyA karatA thA, pahilI rAnI | zivadharmako mAnane vAlI tathA dUsarI jaina dharmako mAnanevAlI thI; isa prakAra samastakA kAla sukhapUrvaka vItatA thA.. ... .. a- - Call Ac Gunratnasuri MS.. Jun Gun Aaradhali Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrIpAla caritra. // 3 // OHOROREGARASHAN . kisI eka samaya ye dono yuvatiyeM sagarbhA huI, apane 2 garbhakA vivekapUrvaka pAlana karane prastAva lagI, jo 2 Dohale utpanna hote the ve saba rAjA pUrNa karatA thA, saubhAgyasundarI mithyA dharmakI. pahilA. sevA karatI thI tathA rUpasundarI sudeva, suguru aura sudharmakI sevA-pUjA, bhakti aura unnatI karatI thI tathA dIna hIna prANiyoMko anukampA dAna detI thI, sugarbhake prabhAvase dharma kAryameM talAlIna rahatI thI. garbhakAla pUrA honepara dono rAniyoMne putriyoMko janma diyA, dAsiyoMne prajApAla all mahArAjako vadhAI dI, rAjAne bhI prasanna hokara unheM prItidAna bakSA; dono kuMvariyoMkA janma || 6 mahotsava bhArI ThAThase kiyA-saubhAgyasundarIke putrIkA nAma surasundarI aura rUpasundarIke ka-5| nyAkA nAma madanasundarI ( mayaNAsundarI ) rakkhA, aba ye dono kumArikAoM bAlakrIDA karatI huIM sukhase bar3atI haiM. surasundarI bAlyAvasthAse hI svabhAva capalA aura mithyAtva rUpI aMdhakArameM | nivAsa karatI thI tathA madanasundarI svabhAva sundarA, guNajJA, buddhimatI, zrImatI aura sarva janavallabhA thI; isa prakAra sukhase kAla gamana hotA thA. // 3 // LAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradh Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanyA kSyakA paThanAdhikAra. eka dina prajApAla bhUpAla apanI dono bAlAoMko dekhakara isa prakAra nItike vacanoMko vicArane lagAH (zloka.) lAlayet paJcavarSANi / dazavarSANi tAiyet // jAte ca SoDaze varSe / putra mitramivA cret|| 1 // ___ bhAvArthaH-putrakI pAMca varSa taka lAlana pAlana karanA, dasa varSa taka tAr3anA tarjanA karanA || aura solaha varSakA hone para mitrake samAna AcaraNa karanA cAhiye. | aisA socakara surasundarI ko zivabhUti paNDitake pAsa aura madanasundIko jainadharmameM nipuNa 5 subuddhi paNDitapravarake pAsa paThanArtha rakkhI gaI; AyA bAlikA mithyA guruke upadezase mithyA # Ac. Gunratrasuri M.S. Jun Gun Aarada 4SAK Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva zrIpAla- va dharmameM nipuNa huI tathA dvitIyA sadguruke sadupadezase samyag dharmameM pravINa huI. ina dono ||| caritra, pahilA. * kanyAoMkA paThana isa prakAra huvAH surasundarIkA paThanaH--vyAkaraNa, tarka, sAhitya, alaGkAra, chanda, jyotiSa, sAgaveda, vedAntara, saMgIta, nATaka, kAvya, zRGgAra, kokazAstra, bhASAprabaMdha, gAthAprabaMdha, gaMdhArAdi saptasvara, ta. ||ntriivaath, tAlaghana, vaMzAdi, nRtya, gAMdharva, vAjiMtra, mantra, tantra, yantrAdi, prahelikA, dodhaka, gUDha- | 8 kAma zAstra vagerA meM nipuNa huI tathA striyoMkI causaTha kalAomeM pravINa huI. | madanasundarIkA paThanaH--vyAkaraNa, tarka alaGkAra, sAhitya, koSa, heya-jJeya-upAdeya padArtha | vijJAna, svazAstra, parazAstra, karmoMkI mUlottara prakRti, baMdha-udaya-udIrNA-sattAdi bhedagrahajJAna, nizcayavyavahAra, Sadravya, navatatva, saptanaya, saptabhazI, dasa prakArake yatidharma, gyArA pratimA, bAraha prakArakA dharma, kAla-niyati-prakRti-bhAva-puruSAkAra, SaTkAyavicArasAra tathA zrAvaka guNAdimeM kuzalA, yatIndriyA, samyaktvaguNavibhUSitA, zIlAlaGkArazobhitA, durgatinivArakA, sakala jana CREAAAAAAA UGGAGARISHISHGASS:97 DIAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhanll Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 | vallabhAdi guNoMse bhUSita thI-striyoMkI causaTha kalAoMmeM pravINA, karmagranthameM vizeSa nipuNA, zrI. hai vItarAga devake vacanAnusAra karma hI kartA' mAnanevAlI thI tathA SaTkarmomeM sadA sAvadhAna thI. kanyAdhyakI parIkSA. eka dinakA prastAva hai ki prajApAla bhUpAla apanI Abhyantara sabhAmeM baiThA huvA hai, isa|5|| vakhta subuddhi aura zivabhUti donoM paNDitoMne Akara isa prakAra nivedana kiyA-he mahArAja! 13 || ApakI donoM kanyAoM paDha likhakara hoziyAra ho gaI haiM, ataH parIkSA kIjiyegA. rAjAne pAThakoMkA satkArakara apane najIka baiThAye aura dono putriyoMko kramazaH AsapAsa baiThAlI, harSa vaza dono kanyAoke sAmane buddhikI parikSAke liye bhUpendrane eka samasyA pad rakhkhA"puNyena kiM kiM labhyate" arthAt puNyase kyA 2 milatA haiM ? stArtNorra Ac.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla ____ surasundarIne javAba diyAHpariSa. (zloka.) || rUpaM ca rAjyaM subhagaM mubhartA / nIrogagAtraM ca pavitrabhojyam // gAnaM ca nityaM parivArapUrNa / puNyena caitatsakalaM labheta // 1 // // . bhAvArtha:-he pitAzrI! rUpa, rAjya, zubhagati, uttama bhartAra, nairogyazarIra, pavitra bhojana, gAna, pUrNa parivAra; ye saba puNyase milate haiM. ... madanasundarIne uttara diyAH (zloka.) zIlaM ca dakSaM vinayo vivekaH / saddharmagoSTiH prabhubhaktipUjA // akhaNDasaukhyaM ca prasannatA hi / labhyeta puNyena samastametat / / bhAvArtha:-he tAtazrI ! zIla, dakSatA, vinaya, viveka, uttama dharmagoSTI, prabhukI bhakti-pUjA, hai || prasannatA aura akhaNDa sukha; ye saba puNyase milate haiM.' SHIKSHA%AAR AP.AC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradlist . ! Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Upara kahI huI samAsyAkI pUrtiyeM sunakara rAjA vagerA sarvane khuza hokara dono kanyAoMkI prazaMsA kI aura ubhaya paNDitoMko vipula prItidAna dekara bidA kiye, ye saba hojAne bAda sa. masta sabhAsada apane 2 sthAnapara gaye-rAja rAnI aura dono kumArikAoM sAnanda nivAsa karatI haiM. aba isa prakaraNako yahIM para chor3akara eka ese viSayako dikhalAte haiM ki jisase dono F kanyAoMkA vivAhasambaddha AjAya. - * kanyAdhyakA vivAda kanyAzayakA vivAha. . kurujaMgala dezameM vipula dhana dhAnyapUritA saMkhapurI nAmakI eka nagarI thI, vahAM para u. jayanI nagarIke mahArAjakA tAbedAra mahipAla rAjA rAjya karatA thA, usake rUpavAn, lakSmIvAn, yazasvI, sUravIra, sadAcArakuzala tathA strIjanavallabhAdi guNose suzobhita aridamana Ac. Gunratnasuri M.S. ___Jun Gun Adradi Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 6 // RAA%%% zrIpAla 8 nAmakA eka putra thA, vaha kumAra kisI eka vakhta prajApAla bhUpAla kI sevA ke liye AyA huvA thA. prastAva caritra. pahilA. eka vakhtakA jikra hai ki yaha kumAra rAja sabhAmeM baiThA huvA thA usa samaya vahAM para sura5 sundarI bhI baiThI huI thI, ina donoke paraspara sneha cakSuoMse premabhAva ho gayA, yaha bAta rA-5 || jAko mAluma ho gaI taba apanI kanyAko pUchAH-he putrI! tere liye kauna vara karadUM? taba sura- 18 || sundarIne uttara diyA he tAta! mere manameM vazA duvA aridamana kumAra hai aisA Apa zrImAn | jAna hI cuke haiM ataH merA abhiprAya to yahI hai, Age jaisI ApakI icchA ho vaha mujhe pramANa || haiM, kyoM ki Apa mere pitA haiM, ApahI pAlaka-poSaka hai aura ApahI mere Izvara hai ityAdi vacaH 15/ nose rAjAko Anandita karake.kumArikA mauna rahI. Mai. rAjAne una donokA paraspara sambaka (sagAI) karadiyA, isa vakhta sabalogoMmeM yaha bAta / jAhira hogaI aura prajAjana yaha bAta karane lage ki yahAM para bar3A bhArI utsava hogA, sau. ASSISTARIQLAM**AXI ** ** Ac Gunratnasur M.S. Jun Gun Aaradis Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | bhAgya sundarI ( kanyAkI mAtA ) ke dilameM bhI yaha kArya bahuta acchA rucA. dUsare dina rAjAne madanasundarIko bulAkara pUchAH-he kanye! merI sevAke liye bahutere hai| | rAjakumAra Aye huve haiM unameMse jisa para terI ruci ho jasahI ke sAtha vivAha kara dUM, bola ! hai tere liye kauna vara kara diyA jAya? rAjakanyA apane pitAkI be samaz2a para hRdayameM smita hAsa kara ekadama mauna rahI, jaba rAjA vAraMvAra AgrahapUrvaka pUchane lagA taba lAcAra ho kara madanA bolI: he pitAzrI ! kulavatI kanyA apane mukhase kyA yaha kaha sakatI hai ? ki mujhe amuka vara karado. he janaka! yaha to kulaTA kanyAkI rIti hai ki apanI icchAnusAra pati kare; kAraNa ki vivAha samaya mAta pitAdi to mAtra nimitta kAraNa haiM, jaisA karma saMskAra hotA hai vaisA hI | banatA hai anyathA nahIM, ApakA kiyA huvA kucha nahIM ho sakatA bhAvi bhAva sadA balavAn AAP.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradh Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva pahilA. zrIpAla hai, sarvajJa prabhuke ye Apta vacana mere hRdayameM rama rahe haiM; ataH maiM haragIz2a apane mukhase yaha na caritra | kahU~gI ki mujhe amuka vara kara do, jisa jIvake sAtha sambaMdha hogA usake sAtha avasara Aye svataH ho jAya gA-he pitAjI! Apako yaha rAjya vaibhava vagerA kisane diyA? to kahanA hogaa| ki zubha karmane hI; kyoMki mahAn puruSoMkA yaha kathana hai ki " sukhasya duHkhasya na ko'pi dAtA" yAnI sukha duHkha kA koI dene vAlA nahIM hai, arthAt sirpha karmahI dAtA hai, yaha zAstra | vacana Apa dIrgha dRSTise vicAriye gA-yahAM para kanyAne "karmavAda" prakaTa kiyA. kanyAke ina bhArI jozIle zabdoMko suna kara rAjA kopAtura huvA " isa duSTAko bhArI 2] duHkhameM gera denA cAhiye " aisA vicAra kara bolA-he kanye! batAo! ki tuma kisakI kRpAse || sukha, bhojana, rAjya, samyag AbhUSaNa, vastra, tAmbUla, gRhakrIDAdi Ananda lUMTatI ho ? kyA tujhe mAluma nahIM hai ki ye saba mere hI AdhIna haiM ! mere rAjyake honese tujhe sukha aura na honese , BOSSARASHTRAKAR CAR DIPAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradili Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ %AAAAAAAA KI duHkha hai arthAt sarvatra merA hI upakAra hai; rAjA mAnake tAnakI zAnakA bhAna na rakhakara isa hai prakAra garva garvita vacana bolane lagA-isa bhUtala para maiM hI kartA hU~, karma nahIM! sukha duHkhakA hai| dAtA maiM hI hUM, lokezvara aura lokapAla bhI maiM hI hU~, lokake andara jitane kArya haiM ve saba mere adhIna haiM, maiM cAhuM usa rAjAko raMka aura raMkako rAjA banA sakatA hU~-he putrI! tuM durbhAgyA paThitamUrkhA hai ataH apanA haThavAda nahIM chor3atI magara yAda rakhanA tere liye rogagrasta || daridrI vara karake asIma duHkhameM gerUMgA tabahI mere dilameM santoSa hogA-kanye! abataka bhI kucha nahIM bigar3A hai, samajhale aura apane mukhase icchAnusAra vara mAMgale; ityAdi rAjAne bahuta kucha kahA. * madanasundarI bolI he tAta! maiM hI kartA hU~ maiM hI paramezvara hU~, ityAdi abhimAna ga.. rbhita vacana bolanA Apako munAsiba nahIM hai, garvase nAnAvidha hAniyeM hotI hai. isahIse bar3e 2 , COIESSAR Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caritra zrIpAla-15 yojA nAzako prApta huve, akhila jagatameM karttA to eka daiva ( karma ) hI hai anya koI nahIM, || prastAva ye sarvajJa praNIta vacana mere manomandirameM vilAsa kara rahe haiM, mujhe avasara para jo vara mila pahilA. // 6 // jAyagA use saharSa svIkAra lUMgI-isa prakArakA kathana suna rAjAne dilameM samajha liyA ki (sva * gata ) " yaha kanyA karmavAdameM dRr3hacittA hai, sabhAmeM isane merI hilanA kI, duSTa pAThakane sabhA raMjana kI kalA nahIM zikhalAI, yaha bAlA baDI maMdamatI hai ityAdi " Age calakara madanasu. ndarI phira kahane lagI:-he pitAjI! mA-bApa jisa kanyAko sukhI kulameM dete haiM vaha duHkhI / aura jise duHkhI kulameM dete haiM vaha sukhI kyoM kara naz2ara AtI haiM ? to mAnanA hogA ki yahAM para karma hI kAraNa hai aura koI nahIM; isa taraha rAjA aura madana sundarIke paraspara mahA vivAda huvA... ... isa samaya avasarajJa subuddhi mantrIne nRpatiko dhamadhamAnta krodhAtura jAnakara vijJapti kI ARRUKHABAR Ac, Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhall ya Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HORRIANA || ki he svAmin ! isa kanyAke sAtha Apa mahAn puruSa kyA vivAda karate haiM? caliye vanakrIDA | karaneko padhAreM hAla hI meM vanapAlakane Akara arz2a kiyA hai ki vanarAja sumanohara - phala phUloMse praphulita ho rahA hai, pradhAnake isa nivedana para rAjA azvaratna para savAra ho kara kitaneka logoMke sAtha vanakI ora calA, udAsa cittase nagarakI zobhA dekhatA huvA bahAra u. thAnameM pahu~cA; isa jagaha eka navina ghaTanA banatI hai usakI hakIkata praznottarameM likha di-|| || khAte haiM: rAjA-AmAtyajI! apane Age dhUlake bar3e 2 goTe ur3ate Arahe haiM aura bhArI kolA- 15 hala ho rahA hai-yaha kyA hai ? | mantrI-prabho! kor3a roga prasita yaha jana samUha A rahA hai. . __rAjA-pradhAnajI! isakA svarUpa kyA hai ? Ac.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhali NP Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrIpAla caritra mantrI svAmin ! pUrva karmake vaza sAtaso puruSoMko ekahI sAtha kor3a roga utpanna ho || gayA hai, inake andara bhI saba rAjarItiyeM calatI haiM, ye saba loga rAjA ke zivAya dUsareke pAsa yAcanA nahIM karate. . 18 rAjA-( Azcarya ho kara pUchatA hai ) sacIvajI ! inakI rAjarIti kyA hai ? mantrI-vibho! umbara roga ( kor3a roga ) se pIr3ita umbara nAmakA ko eka rAja putra inakA rAjA hai usa para bA kAyadA chatra rakhkhA jAta hai. va cAmara vIje jAte haiM, galitAMgula nAmakA mantrI hai, sarvAGga galita nAmakA koTavAla hai aura zeSa saba sevaka loga haiM, ye saba kuSTa dardase dardita haiM, zarIrakI camar3I saba gala rahI hai, sampUrNa zarIrameM phor3e ho rahe haiM jisameMse pIpa aura raktapAta ho rahA hai isase. aneka kIr3e bila bilA rahe haiM, sarvatra marikayeM bhina-bhinA rahI haiM, inase isa prakAra vadabU ubalatI hai ki pAsameM khar3A taka nahIM rahA jAtA * 9-1556* 4 W AC.Gurmratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- ka ba- hai saba loga khaccara para savAra huve pretoMke mAphika DarAvane mAluma hote haiM aura isa prakAra dikhAI dete haiM ki mAno narakase nikala kara sAkSAt nairaIye hI Arahe hoM-he mahArAja! inako de. khanA mAno duHkhako maula lenA hai ataH Age na padhAreM, inake pavana sparzase roga paidA hojAtA hai hai hai isa liye isa mArga ko chor3akara dUsare mArga para caliyegA; taba rAjA parivAra sahita anya F rAste para calA. usahI vakhta una kauSTikokA mantrI rAjAke samIpa Apahu~cA aura prArthanA karane lagA kiHhe nAtha-he pRthvIpate-he prajApAla bhUpAla! tumArI kIrti vizva vikhyAta hai, hamAre umbara rA||6|| NAke pratApase dhana, dhAnya, svarNa, ratna, maNi, mANaka, moti, hIrA, pannA vagerAkI kucha bhI * kamI nahIM hai, parantu saMsArameM isa prakAra sunA jAtA hai ki mAlavAdhIzvara yAcakokI saba taraha yA| canA pUrI karatA hai; ataH maiM Apase namratA pUrvaka prArthanA karatA hU~ ki hamAre rAjAke liye Ac Gunratnasur M.S. Jun Gun Aaradhak Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C caritra, // 10 // A4%AGRAA hai jaisI taisI Apa apanI eka kanyA pradAna kareM, hama loga bhI saba kSatrIya vaMzaja haiM, karma vaza isa prastAva pahilA. se prakAra roga yukta hogaye haiM yaha bAta kise kaheM ? magara Apa bar3e bhArI pratApazAlI narendra haiN| hai isaliye Apase yAcanA kI hai. rAjA mantrIke vacana suna z2arA musa karAtA huvA bolA he galitAMgule! rogI puruSako la-4 DakI kaise dI jAsake? ataH tumako anya vastu jo cAhe so mAMgo meM avazya pradAna karUMgA-|| mantrI bolA he nAtha! hameM dUsarI koI cIz2a kI jarUrata nahIM hai, hamato kadAca khAlI vApisa | phira jAyaMge magara tumArI kIrti Ajase parisamApta huI, hama jahAM tahAM yahI kaheMge ki mAla vezvara manovAMcchita detA hai yaha galata hai; astu-tumArA kalyANa ho; yaha kaha kara vaha mantrI | 5 vApisa lauTa gayA. ... isa samaya rAjAko madanasundarIkA vacana smaraNa ho AyA jisase vicArane lagA ki putrI // 10 // Jun Gun Aaradt Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T all bar3I nirbhAgyA hai usake yogya yaha umbara vara AgayA hai, aba use avazya hI karmakA phala ||4|| | dikhAuMgA tabahI merA kopa saphala hogA; yaha soca kara rAjA vahAMse vApisa phirA aura sabhAmeM hai| Akara turanta hI kanyAko bulAkara isa prakAra kar3akase kahane lagA-he madane! maiM to terA sukha cahAtA hU~ magara tUM baDI duSTA hai batA! ki tereko pitAkI kRpAse hI sukha duHkha hai yA nahIM? madanA bolI-he tAta svabhAgyase hI sukha duHkha hai, pitAkI kRpAse nahIM; kAraNa ki | jinezvarake vacana viruka maiM apanI jabAnase kabhI nahIM kaha sakatI, taba rAjA gusse hokara 5 bolA-tere bhAgyase umbara rANA vara AgayA hai saba hakIkatake sAtha kahA; madanAne uttara diyA yadi bhAgya vaza hI A gayA ho to use dUra kauna kara sakatA hai ? sukha pUrvaka Ave.. . rAjAne apane sevakoke dvArA umbara rANA ko bulAkara sabhAmeM baiThAyA aura kahA, umbara! yaha merI kanyA madana sundarI tujhe cahAtI hai, ataH mene tujhe dI. umbara bolA he mahArAja! kanyAke OSCALCACANCHARACK VIRAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhal Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 cAritra zrIpAla-15 sAtha kyA vivAda hai, yaha uttama kulameM utpanna huI rUpavatI, candramukhI Adi guNa sampannA hai, dekhiyeH- || prama - (zloka) pahilA. // 11 // gajarAjagatiH mRgarAjakaTiH / truraajviraajitj'aanutttiH|| .. yadi sA taruNI hRdaye vasati / ka japaH ka tapaH ka samAdhividhiH // 1 // * bhAvArthaH-hAthI ke samAna jisakI ghUmata cAla hai, mRgarAjake sadRza jisakI lacakedAra || kamara hai, vistRta taruvarake sarIkhI jisakI jaGghA taTI suzobhita hai; vaha lalanA yadi kisIke Pl| manomandirameM vase to usake tapa, japa aura samAdhi vagerA kahAM raha sakate haiM; arthAt sabahI naSTaprAyaH ho jAte haiM. .. yaha madanasundarI candravadanI to haMsanIke samAna hai aura maiM to kuSTI kAkake samAna hU~, isake sAtha merA sambaMdha yukta nahIM; he rAjan! isameM ApakI apkIrti hogI, yaha vacana suna CESSUSUSASURAL Hall Ac. Gunratnasuri MS Jun Gun'Aaradha Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hai rAjA bolA-he umbara ! mujhe kisI taraha vivAda nahIM hai magara bhAgya parIkSAke samaya tumahI | Agaye isameM maiM kyA karUM? ityAdi. umbararANA bolA he mahArAja ! maiM to ise grahaNa karanA nahIM cahAtA, ApakI jaisI taisI koi kanyA ho to mujhe de do basa maiM zAntise vApisa calA hai| jAuM gA-rAjA Age pIche kucha bhI nahIM vicAra kara krodhAgnimeM jalatA huvA isa prakAra bolA he madane ! yadi karma vAdameM terI dRDha zraddhA ho to isa umbarako varale; mayaNAsundarI apane pi* tAke ina kaTAkSa vacana bANoMko jhIlakara dhairyatA pUrvaka bar3e adamase umbara rANAkA karasparza hai| kiyA arthAt 'hatha levA jor3A' isa vakhta saba loga hA! hA! kAra karane lage; umbara rANA to madanAko vesArUDha karAkara apane mukAma para legayA idhara loga madanasundarI kI nindA aura surasundarIkI tArIpha karane lage, saca hai! logoMke muhapara kucha tAlA nahIM hotA, aneka loga nAnA vidha bolane laMge; tadyathAH-- Ac Gunratnasu M.S. Jun Gun Aaradhali Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahilA // 12 // (zloka) prastAva jananI ke'pi nindanti / ke'pi nindanti pAThakam // pitaraM ke'pi nindanti / dharma nindanti ke'pi ca // 1 // bhAvArthaH-kitaneka loga mAtAkI aura kitaneka pAThakakI nindA karane lage tathA kita. 8 neka jaina dharmakI aura kitaneka pitAko nindA karane lage--yaha duniyAke rivAjake anusAra ThIka hI hai, kAraNa ki saMsAra caturmukha dUtake samAna hai. rAjA apane apavAdako suna hRdayameM vicArane lagA ki isa vakhta koi navIna pavana phaM Pi kanA cAhiye jisase prastUta bAta julA jAya, yaha soca narendra ne zivabhUti paMDitako bulAkara kahA-bho zivabhUte! surasundarIke vivAhakA muhUrta zIghra avalokana kara nizcaya karo, paMDitajI | | ne uttara diyA-mahArAja! isa mAsameM to jo kucha uttama muhUrta thA vaha madana sundarIke vivAha |5|| // 12 // |5/ meM calA gayA aba jaldI meM uttama lagna samaya nahIM hai. rAjAko yaha jabAba pasanda na par3A taba Ac Gunratnasuri MS. Jun Gun Aaradhak Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ %AAAAAAESEASON | AgrahapUrvaka kahA-jyotiSIjI! jaisA ho vaisA hI magara lagna turanta nakkI karo; zivabhUtine lA. cAra hokara anabanatA muhUrta banAkara amuka dina nizcaya kiyA. idhara rAjAne apane subuddhi mantrIko hukama kiyA ki apanI bar3I kanyAke vivAha nimitta 8 mahA vibhUtike sAtha sAmagrI taiyAra karAo-mantrIzvarane sthAna 2 para mahotsava AraMbhakaravAye; toraNa, dhvajA, patAkAdi sAre zaharameM baMdhavAI-gIta, gAna, nRtyAdikA Ananda uchalane lagA, tAla, kaMsAla, Dhola, nakArA, bherI, jhabarI vagerA vAjintra bajane lage-gaNikAeM nAca karane 81 lagI-bhaTTa loga virudAvalI bolane lage-cAraNa loga jaya 2 zabdoMkI ghoSaNA karane lage-sadhavA || striyeM dhavala magala gAne lagI-sarva jJAtIya, gautrIya aura aneka rAjA vagerA loga ekatrita huve; aba Aja khAsa lamakA divasa Ana pahu~cA hai. ... * mAtra gAne bajAnekA dhaMdhA karane vAlIko 'gaNikA' kahate haiM. R A C.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradell Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva zrIpAla- aridamana kumAra sugaMdhita jalase snAna maMjana kara, atara phUlela lagA bar3iyA vastrAbhUSaNa ||2|| caritra. pahilA. meM dhAraNakara aneka rAja-rAjezvara, gaNanAyaka, daMDanAyaka, mantrI, mahAmantrI, sAmanta, zreSTI, sArtha vAha Adi parivArase paravarita apane nija sthAnase vivAha maNDapakI tarpha ravAnA huvA; chatra, || cAmara, mukuTa Adise sazobhita hAthI para ArUDha havA bhArI zobhA de rahA hai, nAnA prakArake 5 vAjiMtroMkI dhvanI gUMja rahI hai| isa prakAra ADambarapUrvaka calatA huvA aneka yAcakoMko dAna || || detA huvA toraNako sara karake cavarI maNDapameM praveza kiyA. ... / idhara candramukhI surasundarI kanyAbhI alaGkAroM se alaGkRta hokara mahadADambarase cavarI maNDapameM praveza huI; vahAMpara donokA paraspara kara sammelana karAkara (hathalevA jaur3Akara ) yajJa | kartAoMne agni sAkSIse vivAha vidhi kI, isa vakhta bAjiMtroMkI madhura dhvanIse sArA rAjabhuvana gUMja rahA thA, rAjAne karamocana ke samaya bahutasA dhana, dhAnya, ratna, suvarNa, koSTAgAra ( nagada SHIRISASIRANGAISCHE SARACELSOSI // 13 // -921306 MP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nANekA khaz2AnA) hAthI, ghor3e, dAsa, dAsiye, nagara, prAmAdi aridamana kumArako diye-isa | taraha karanepara prajApAla bhUpAlakI jagatameM mahatI kIrti huI. kitaneka dinoMke pazcAt aridamana kumArane rAjAke pAsase zIkha lekara apane nagarakI hai| tarpha prasthAna kiyA, surasundarIbhI apane mAta-pitAoMko praNAmakara, unakI AjJA lekara tathA unakI dIhuI hita zikSA grahaNa kara ravAnA huI-aridamana kumAra apane parivAra sahita sAtaso koSakI mArga yAtrA sampUrNakara zaMkhapurI nagarI ke samIpa udyAnameM pahu~cA; bahutase senA vage rAke loga apanA nagara samIpa jAnakara kauTambikoMko milaneke utsAhase kumArakI AjJA le|| kara nagarameM cale gaye, yahAMpara aridamana kumAra surasundarI ke sAtha thor3e parivArase usa u| dyAnameM ThaharA huvA hai. * hindI bhASAke zrIpAla caritrakA pahilA prastAva sampUrNa huvA. * OMAGEAAWARA P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAlacaritra prastAva pahilA. // 14 // ravenaverma dUsarA-prastAva. // madanasundarIkI parIkSA // umbara rANA madanAko apane makAna para le jAkara parIkSArtha isa prakAra kahane lagA hai bhAminI! tere pitAne yaha ayogya kAma kiyA hai ki mujha kuSTiko tujhe soMpa dI, kahAM to maiM kAka aura kahAM tUM haMsanI! yaha sambaMdha ucita nahIM kahA jA sakatA, rAjAne kopavaza isa 8 taraha kiyA aura tUMne bhI karmavAdameM Akara merA. kara sparza kara liyA, mere zarIrameM kor3akA moTA roga hai; ataH merA kahanA hai ki aba bhI kucha nahIM bigar3A, tUM kisI anya yogya puruSake WiAcGunsatnasuriM.S. Jun Gun Aaradh Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | sAtha sambaMdha karale-ina asahya duHkhada vacanoMko sunakara mayaNAsundarIke netroMmeMse codhArA A~su vahane lage aura gad gad kaNTha ho apane prANapatise prArthanA karane lagI:-he prANAdhAra! isa bhavameM mere ApahI bharttA aura bharaNa-poSaNa kartA haiM; maiM zIla vratako dhAraNa karanevAlI; sacce | jina dharmako pAlana karanevAlI Apako haragIz2a nahIM chor3a sakatI; he svAmin ! daiva yogase | kadAcit sUrya pazcima dizAmeM ugane laga jAya, mandarAcalagirI calAyamAna ho jAya, pRthvI sahana zIlatA tyAga karade, samudra maryAdA ulaMghana karane lage, amRta maraNa aura z2ahara jIvana dene || laga jAya, agni zItatA aura jala uSNatA ko svIkAra le ityAdi anahotI bAteM jI Azcarya bhUta hokara hone laga jAya maMgara to bhI madanA apane zIlaratnase cala nahIM sakatI; indra-candra- | nAgendra-narendra kI bhI yaha tAkAta nahIM ki mujhe calA sake-he priyatama! Age se isa prakAra vaz2a tulya vacana Apa kRpAkara kabhI na pharamAve; umbararANA madanAko sudRr3hacittA jAnakara | usake sAtha palivyavahAra kiyA aura rAtrI meM dampati yugala sAnanda so gaye. ROCALECbAraba P.AC.Gunratnasuri M.S. . Jun Gun Aaradh Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla SCREEGAA prastAva caritra. ... devAdhidevake darzana. 1 dUsarA. - prAtaHkAla hote hI mayaNAsundarIne apane patirAjako nivedana kiyA ki he nAtha! isa nagarameM yugAdIzvaraM devAdhideva zrIRSabhadeva prajukA caitya ( mandira-derAsara ) hai; vahAM para darzanake liye caliye gA--yaha madhura vacana sunate hI umbara rANA zIghra hI snAna maJjana kara puSpa a. kSatAdi prabhu pUjAkI sAmagrI lekara madanAke sAtha prathama jinezvarake jinabhuvana meM gayA, vahAM para prajuko sAdara namana kara madanasundarI bhAvapUrvaka stuti karane lagI aura umbara rANA zAntise zravaNa karane lagA; tadyathAH he AdinAtha-he devAdhideva-de vItarAga-he vItaSa-he paramezvara-he dInabaMdho-he kRpA. OSTEOPOROSL086*% CAREECRECOSCRIGAON // 15 // Ac. Gunratrasuri MS. . . Jun Gun Aaradh Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 vatAra-he kRpAsindho-he tyaktasaMga-he jinezvara-he jagadIzvara-he prabho! hameM Apa nAthakA hI zaraNa hai, Apa deva-dAnava aura manuSyase susevita haiM, parama padake dAtA haiM, pUrNacandra samAna kevala|| jJAnase lokA lokake bhAva-vibhAvako jAnanevAle haiM, he jagatpUjya ! hameM bhavobhavameM ApakA hI zaraNa ho, jagadAdhAra Apa hI haiM, he roga, zoka vinAzaka-he vizvambhara-de vizvanAtha-he sakala | guNa gaNa vATikA vikazvara karanemeM meghadhArA samAna-he vibho! hamArI Adhi-vyAdhi-upAdhi hartA Apa hI ho, he karuNArasa bhaMDAra! nija sevakako nirmala ziva-sukha denevAle eka adhi15 tIya mUrti Apa hI ho, he taraNa-tAraNatarI samAna! Apake darzanase hamAre duSTa kuSTAdi tamAma mAno Aja hI nAza hokara hameM asIma zAnti prApta huI; ityAdi prajukI stavanA karake madanA viramita huI. umbararANAne yaha stuti bhAvapUrvaka zravaNa kI. isavakhta zAsana devI cakrezvarIkI preraNAse prajuke kaNThase puSpamAlA tathA karakamalase SCHLOSSESSERIKALI Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aarad be Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva dUsarA. zrIphala lur3akatA huvA AtA dekha turanta hI mayaNAsundarI bolI-he prANapate! prajuke pratApase Az2a ApakA saba roga gayAH dekhiye-yaha AtA huvA zrIphala Apa le lIjiye aura maiM || mAlA le letI hU~, ina donone apanI 2 vastu grahaNa kara lI aura punaH prajuko abhivaMdana kara jina mandirake bahAra Aye. ORRIGIRIGIROPASKIRAIASHAR gurumahArAjake apUrva darzana ...... (aura) . duHkhakA vilaya. . - // 16 // TE aba madanA aura umbara dono upAzrayameM Aye, vahAM para virAjamAna pUjyapAda zrImuni XPAC.GunratnasuriM.S. . . Jun GurAaradha Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | candra mahArAjako vaMdana kara apane ucita sthAna para baiTha gaye-munizvarane dharmopadeza prArambha kiyA: (zloka) dharmAtsukhaM duHkha kSayaM hi yAti / dharmeNa rAjyaM sukulodbhavaHsyAt // dharmasya sevA saphalA sadaiva / dharme prayatno mnujaividheyH||1|| bhAvArthaH-dharmase sukhakI prApti aura duHkhakA nAza hotA hai tathA dharmase rAjya vaibhava milatA hai aura sat kulameM utpatti hotI hai, dharmakI sevA sadaiva saphala hotI hai; ataH aho mahA|nubhAvoM! manuSya logoMko dharmakI sampUrNa sevA karanemeM yatna karanA cAhiye. ityAdi dharmadezanA sunakara saba loga apane 2 sthAnapara cale gaye kintu kitaneka zraddhAlu zrAvaka vahIM para baiThe huve haiM, isa vakhta muni mahArAjane pUrva paricitA madanAko pUchA-he madane! SOCARIOCASSASSUOLOGY Ac. GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35--%E9%ABH zrIpAla- 18 tere pAsa baiThA huA yaha zubha lakSaNavAlA kauna puruSa hai ? taba rudana karatI hui mayaNAne gadcaritra. gad kaNThase apanI. sarva karmakathA kaha sunAI, he guruvarya! mere dilameM aura koI prakArakA // 17 // duHkha nahI hai mAtra itanA hI hai ki nagarIke loga pavitra jaina dharmako nindA aura mithyA dharmakI hai| da stuti karate haiM, yaha asahya duHkha mujhase sahA nahIM jAtA; ataH anugraha kara koI aisA pavitra upAya batAIye ki Apake zrAvakakA ( mere jarikA ) roga nAza ho jAya. paramopakArI gurumahArAjane lAbha samajha kara parama pavitra upAya isa prakAra dikhalAyAhe bhadre! pUrvakRta karma nAza karaneke liye caudaha pUrvakA sAra loka yameM sukha karane vAlA, ra sakala dharma pradhAna, duSTakuSTa haraNa samartha, mahAkaSTa hartA, putra-pautra-dhana-dhAnya-rAjyapratApa da kartA, Adhi-vyAdhi-zoka-samtApa-daurbhAgya-vaMdhyatA-viSakanyA (jisake sparzase z2ahara car3a jAya.) ke viSako dUra karane vAlA, mokSa padako dene vAlA ityAdi guNa viziSTa 'navapada' ISHEKHAR // 17 // Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SUGGESAG454649496 mahApadakA upAya jina dharmameM vidyamAna hai; he vatse! tUM apane pati sahita navapada mahArAjakA bhaktipUrvaka ArAdhana kara jisase duSTakuSTAdi zighra hI nAza ho jAya ge-ve navapada ye haiM: 1 arhatpada. 2 siLapada. 3 AcAryapada.. .. 4 upAdhyAyapada... 5 sAdhupada. 6 darzanapada. . ] " 7 jJAnapada. 8 cAritrapada. 9 tapapada. . . . . -ye nava pada jina zAsanameM parama tatvabhRta haiM, nava padakA-siddhacakrakA mahA maGgalakartA hai| yaMtra vidyApravAda nAmake nauveM pUrvase udhdhRta kiyA gayA hai, yahAM para munizcandra mahArAjane isa pavitra yantrakI vidhi vistArapUrvaka dikhAI jisakI hakIkata prAcina lekhI caritroMse jAnI jA. sakatI hai. gurumahArAjane pharamAyA he subhage ! yaha siddha cakra parama pada indra-candra-nAgeMdra-narendrase susevita SEAAAAAAAG Ac.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H zrIpAla prastAva dUsarA. 181ke, ty &a ata ava, gia fan #it # 47 3gg #llige taa : - %E RIt wl qMI RHRat wrea, fe same da a fala a det hai yadi rogAdi naSTa ho jAya to Azcarya hI kyA hai-tuma dono zuja nAvase isa pavitra padakA atttat pi pa pa ppta pae, pga etitt etti, spa aisIti : HTra prApta hotA hai. [ 4[q Heritera nue 6{H[qr fPage #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ Azvina zuklA saptamIse pUrNimA taka isahI prakAra caitra mAsameM yaha tapa karanA cAhiye, || isa vratameM pratidina aSTaprakArI prajupUjA tathA AcAmla ( AMbila) karanA cAhiye, naume dina | paMcAmRta pUrvaka zakti anusAra savistAra pUjA karanA cAhiye-varSameM dovAra karake sAr3e cAra varSameM | nau oliyeM yAnI ikyAsI AMbiloMse yaha vrata pUrA kiyA jAtA hai, vrata sampUrNa honepara yathA zakti udyApana ( ujamaNA) karanA cAhiye, jisakI vidhi prasaGgopAta Age dikhalAI jAyagI; 4 | isa vratake karane vAleko sampUrNa samRddhi-siddhi-buddhi evaM paraMpadakI prApti hotI hai, nara nAriyoM ke jvara, bhagaMdara, khAsa, svAsa, kuSTAdi sakala vyAdhiye nAza hotI haiM, putra-pautrAdikI vRddhi hotI 15 hai; he dharmAnurAgiyoM! yaha saMkSepa vidhi tathA usakA phala tumako dikhalAyA-paramopakArI guru mahArAjake amRtamaya vacana madanasundarIne maya umbararANAke sAdara zirodhArya kiye... . isake bAda guru mahArAjane bhAvika zrAvakoMko izArA kiyA ki aho devAnupriya! skhadha KolP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradt Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla prastAva caritra / rmiyoMkI bhakti karanA cAhiye; yaha suna kara vivekI zrAvakone dhana-dhAnya pUrita eka vizAla hai| hai makAna rahaneke liye unhe sAdara arpaNa kiyA, usameM dono dampati sAnanda nivAsa karate haiN||19|| hai aba vaha umbararANA guru mahArAjake va madanAke vacanase bhAvapUrvaka zrIsiddhacakrakI sevA-bhakti / | karane lagA aura munimahArAjake pAsa nirantara vyAkhyAna zravaNa karatA hai, madanAke sAtha dharmaH | // dhyAna karatA huvA gurumahArAjako vastra-pAtrAdi dAna detA huvA sukha pUrvaka nivAsa karatA hai. kitaneka dina vyatIta hone para olIparva Ana pahu~cA, Asoja sudI sAtamake dinase hai umbararANA mayaNAsundarIke sAtha naupadajIkA ArAdhana karane lagA, munizcandra mahArAjakA pratiSThita zrI siddhacakrakA yantra prabhu prAsAdameM sthApana kiyA, pratidina aSTa prakArI pUjA sahita | Ayabila tapa karane lagA, madanA zrI RSabha jinezvarakA tathA usa parama pavitra yantrakA snAtra | jala lekara hamezAM apane patike zarIra para sIMcana karane lagI, dRr3ha zraddhAse ArAdhita dharmake OGHOSAROSAROACADCASSACRORESCRESCORE RASTAIGAARASSHOSHIRISA - 6*6* 8 // AcGunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhal Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | pasAya prathama dinase hI umbarakA roga zamana hone lgaa| isa prakAra kramazaH dina ba dina vizeSa zAnti hotI gaI, naume dina dono janone paMcAmRtase vistArapUrvaka pUjana kara bhAvastavanA kI bAda mayaNAne pUrNa zuddha adhyavasAyoMse snAtra jala lekara sampUrNa zarIrameM vilepana kiyA usa | vakhta rahA kahA sarva roga nAza hokara umbara rANAkA zarIra kaMcana samAna nirmala ho gayA. ___saba loga isa anUThe banAvako dekhakara cakita ho gaye eka vakhta gurumahArAjane pharamAyA 6 ki bho javyAtmAoM! isameM tumheM kyA tAjuba huvA ? isa siddhacakrakA to avarNanIya pratApa hai, | sAmAnyatAse bhI dekho-isake prabhAvase grahadoSa, bhUta-pizAca-zAkinI-DAkinI-yAkinIvyaMtarI-rAkSasI AdikA bhaya, sapta bhaya, bhagaMdara roga, vAta-pitta-kaphase utpanna huve samagra roga vinAzako prApta hote haiM, mRtavatsA (marI huz santAna ho) doSase dUSita striyoMke putra-putrI jIvita hote haiM, grahAdikokI zAnti hotI hai, strIke pati vazavarti hotA hai; kahAM taka kahA AT HAQIRILISHIRIPAIG G PAL. Gunratnasuri M.S. . Jun Gun Aaradha Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva dUsarA. ApA jAya isake atula pratApase munijana mukti padako prApta hote haiM, AgamoMmeM jJAnI mahAtmAoMne 15 aneka prabhAva pradarzita kiye haiM, maine to tumako mAtra digdarzana hI karAyA hai-guru mahArAjake | ina Apta vacano ko suna kara tathA pratyakSa Azcarya dekha karake sarva jana harSita huve. vratake usahI naume dina paropakAriNI madanasundarIne una sAtaso kuSTiyoMke zarIrameM bhI | snAtra jala sIMcA; basa turanta hI unakA roga nAza hokara sundara zarIra bana gaye-sAre nagarameM | jaina dharmakI tathA munizcandra mahArAjakI mahati prazaMsA huI isa vakhta madanA apane prANezakA sundara kharUpa nihAla kara gurumahArAjakI stuti karane lagI-he prabho! mere patikA pUrva saMcita | karma nAza huvA yaha ApahIkI pUrNa kRpAkA phala haiM, ApahI isa rogako haTAne meM samartha huve-he taraNa-tAraNa! Apane yaha uttamottama upAya batAyA jisase mere saba manoratha pUrNa huve; isa prakAra stuti kara dono dampati Anandita hokara apane sthAna para cale gaye. RAHASONRY SKSORRISISISIHIASEX LAC.GunratnasuriM.S. Jun Gon Aaradhat Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thara PIESAISTESCOGAS kamalapanAkA milApa. AUGGESAKARA roga mukta honeke bAda kisIeka dina umbararANA madanasundarI sahita jinezvara prabhuke 8 darzana kara apane mukAma para jA rahA thA usa samaya apanI duHkhinI mAtA kamalaprabhAko dekha zIghra hI usake caraNoM meM gira par3A, mAtAne dono hAthoMse uThAkara apane pyAre putrako hRdayase lagAyA; isa vakhta mAtAke dilameM harSakI sImA na rahI-umbara bolA he mAtezvarI! terI bahuke prasAdase merA sarva roga nAza huvA, madanA bhI paraspara mAtR-putra bhAva jAna kara apanI sAsuke padakamaloMmeM abhivaMdana kiyA; sAsune zubha AzIrvAda diyA-he suzIle! tUM putravatI-saubhAgyavatI ho, tumArA sundara yugala (jaur3A) akhaNDa raho; aba ye tIno milakara apane sthAnapara gaye. CHE* K # Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak i Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cIna HORSECRECCA prastAva dUsarA. // 21 // mukAma para pahu~cane ke bAda umbara apanI mAtAjIko pUchane lagA-de janani! mujhako 6 chor3a kara Apa kahAM gaithIM, Apane kyA 2 kAma kiye vagerA sarva hakIkata batAIye gA! mAhai tAne kahA-he mere pyAre putra! bahuta auSadhiyoM karane para bhI jaba terA roga zamana na huvA taba kisI eka satpAtrakI salAhase maiM vaidyakI talAza karaneko kauzaMbI nagarI gaIthI, vahAM para | logoMke mukhase sunA ki vaidyato yAtrA karane gayA hai, ataH maiM usakI pratIkSA karatI huI vahIM se para ThaharI; jina caityameM prabhuke darzanArtha maiM hameza jAyA karatI thI, eka dina maine kisI eka zAnta-dAnta-jitendrIya-jJAnI-dhyAnI-karuNArasabhaMDAra-paramopakArI muni mahArAjako vaMdanahai namaskAra kara pUchAH-he munipuGgava! merA putra roga mukta kaba hogA ? taba dayAlu munirAjazrIne pharamAyA-he bhadre! tene apane putrako ujjayanI nagarImeM kuSTisamUhako soMpA hai, una logoMne hai| use apanA svAmI banA kara 'nambararANA' aisA nAma sthApana kiyA hai, abhI mAlavAdhIzvara // 21 // prajApAla rAjAkI suzIlA kanyA madanasundarIke sAtha usakA vivAha ho gayA hai, munizcandra 5 Jun Gun Aaradi P.AC.Gunratnasuri M.S. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAjake batalAye huve upAyako mayaNAke vacanase zrIsiddhacakra mahArAjakA ArAdhana kiyA hai | usase tere putrakA zarIra suvarNa varNasA ho gayA haiM, sAdharmiyoMke diye huve dhana-dhAnya pUrita eka makAnameM madanA sahita Anandase rahatA hai, kumAra aba taka ujjainameM hI hai, tujhe mArgameM milegA; ityAdi. he putra! munivaryake isa prakAra hitaiSI vacana suna unhe vaMdanakara tathA prajuke darzanakara ha. haitI huI usa nagarIse yahAM para AI hU~, munivaryake kathanAnusAra hI mArgameM vadhusahita tujhe 8 se dekhA, ye saba vAtacita hojAne ke bAda putra bolA-he amba ! prajuke darzana karane calo, basa de-16 rahI kyAthI mAtA putra aura putravadhu tIno milakara zrIRSabhadeva svAmIke darzana karane gaye, vahAM para praju bhaktikara munizcandra mahArAjako vaMdana kara yathA yogya sthAnapara baiTha gaye-yatIzvarane dharma / / dezanA sunAI; isa amRtarasakA pAna kara tIno jane apane mukAma para pahu~ce aura zAntise dharma || dhyAna karane lage-aba isa prastAvako yahIM para chor3akara rUpasundarIko kucha hakIkata sunAte haiM. Stoneheng Jun Gun Aaradhal FLAC.Gunratnasures.. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla prastAva caritra. rUpasundarIkA samAgama. // 22 // SAURAHAAG SSEUROTECERIES rAjAne madanasundarIkA isa prakAra ayogya sambaMdha kara diyA isase usakI mAtA rUpasundarI rAjAse kalaha kara apane pIyara calI AI, bahuta dinotaka zokAtura raha kara dharma-karma saba chor3a baiThI, akhIra dharma zAstroMke vacana smaraNa kara zokako tyAga kiyA aura zrIRSabhadeva svAmIke mandirameM darzana karane gaI; usa vakhta vahAMpara umbara, kamalA aura mayaNA tInoM dravya pUjA karake bhAva pUjA-caityavaMdana kara rahe the, apanI sutA madanAko eka svarUpavAna puruSake sAtha dekha kara rUpasundarI zaMkita hRdayameM isa prakAra vicAra karane lagIH-"kyA yaha madanA hai yA hai anya ?" khUba nirIkSaNa karake pahacAnI punaH "kyA mayaNAne navIna pati kiyA hai ? " ahA! . karmoMkI gati vicitra hai, karma vaza jIva kyA 2 nahIM karatA? arthAt sabahI karatA hai; ataH a. // 22 // Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R4ESAKARBACRes nya pati dhAraNa kiyA mAluma hotA hai, parantu yaha kuzIlA to jJAta nahIM hotI kyoMki bar3I | | bhArI dharma custa hai, kyA huvA vaha kuSTIvara kahAM calA gayA, "kyA yaha vahI to na ho"? kucha | samajhameM nahIM AtA; isa prakAra saMkalpa-vikalpa karatI huI jina darzana bhI bhUla gaI, punaH vi. | kalpa karane lagI-hA! hA!! hA!!! isa putrIne hamAre kulako kalaGka diyA, jina dharmako dUSita |kiyA, are! merI kuMkhako nindita kI, hA! isane navIna pati aGgIkAra kara liyA, aho! jI| vanase isakA marajAnA acchA thA, sarva sthAnapara hilanA huI; isa taraha anucca zabdoMse rudana || karane lagI. ____ mayaNAsundarI apanI jananIko zokapUrNa dIna svarase rudana karatI hui dekhakara bolI-he mAta! harSake ThikAne duHkha kyoM karatI ho? pitAjIkA diyA huvA yaha vahI kuSTIvara hai, bhAvapUrvaka zrIsiddhacakrakA ArAdhana karanese sarva roga nAza huvA, jinezvarake mandirameM sAMsArika vAta HEAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhat Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla-11 karanese 'naiSedhika' nAmakA doSa lagatA hai, ataH tuma zAntipUrvaka caityavaMdana kara bAhAra Avo / prastAva caritra vahAMpara sarva hAla nivedana karUMgI; itane meM kumArakI mAtA bolI-he sambaMdhinI! tumArI putrI hai // 23 // mahA satI hai, daiva yogase sUrya pazcimameM ugane lage, samudra maryAdA lopa karade to bhI tumArI hai| kukSise utpanna huz kumArikA dharmase kadApi calAyamAna nahIM ho sakatI. . ye sukhazabda suna kara rUpasundarI saharSa caityavaMdana kara jina maMndira ke bAhAra AI, idhara hai| ve tInoM jane bhI bAhAra Aye taba kumArakI mAtA kamalaprabhAne apane makAnapara AnekA use hai |AgrahapUrvaka AmantraNa kiyA, ye saba loga milakara umbara rANAke mukAma para gaye-kumArakI mA-1 | tAne madanAkI mAtAko zrIsijhacakra mahArAjake prabhAvakA saba svarUpa kahA, sunakara rUpasundarI | bar3I harSita huI aura kahane lagI he sambaMdhinI! aba kumArakA vaMzAdi svarUpa sunanekI merI bar3I abhilASA hai, kRpAkara sunAo-taba kamalA bolI priya sambaMdhinI ! dhyAnapUrvaka sunoH ROSSARIESECU ASIC Jun Gun Aaradhak Ac.Gunratnasuri M.S. .' Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nambararANAkA paricaya. bha ATGRIGLISHICHIGOAKSIANGAS . aMga dezameM caMpApurI nAmakI eka nagarI hai, vahAMpara siMharatha nAmake rAjA rAjya karate the, hai unake kuMkaNarAjAkI bahana kamalaprabhA nAmakI paTTarAnI thI; bahuta kAla taka jaba unake koza santAna na huvA taba aneka deva deviyoMkA ArAdhana karanese bhAgyAnusAra vRddha avasthAmeM eka putra ratna prApta huvA, bar3e bhArI hoMzase janmamahotsava karake usakA nAma 'zrIpAla ' rakhkhA, putra hai| jaba do varSakA huvA taba daurbhAgyavaza usake pitA zUla rogase pIr3ita hokara kAla prApta ho gaye, isa vakhta rAnIko atizaya rudana karatI huI dekhakara mukhya pradhAna matisAgara mantrI bolA-he mahArANI ! kumArako mujhe do maiM rAjyagaddIpara use sthApana kara sampUrNatAse prajAkI rakSA karatA ASSISHISHISHISHISHG- Jun Gun Aaradhak The HA Gunratnasuri M.S. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CHIRA prastAva dasarA. zrIpAla-||6|| rahU~ gA; aisA kaha kara usa rAjaputrako rAjyasiMhAsana para sthApita kiyA, zAntipUrvaka do varSa |||| da taka rAjya calatA rahA, pazcAt pApodayase usake kAke ajitasenane rAjya le lene ke irAdese || sarvatra rAjyabheda karake sAmantAdi sabako apane vazameM kiye aura rANI-zrIpAla tathA mantrIzva| rako mAranekA prapaMca racane lagA. __mantrIrAjako kisI taraha yaha bheda mAluma ho gayA ki turanta hI rAnIke pAsa jAkara hai saba hAla nivedana kiye aura yaha sUcita kiyA ki Apa apane putrako lekara kahIM parabhI zIghra || || calI jAIye-rAnIne pUchA maiM kahAM jAuM? mantrIne uttara diyA jahAM bane tahAM magara aba yahAM 5 para rahanA ThIka nahIM 'jIvannaro bhadrazatAni pazyati' yAnI jIvita manuSya sekar3o kalyANoMko dekhatA hai, isa liye jIvanakI rakSA karanA cAhiye, maiM bhI sahI vakhta calA jAtA hai. aisA 4 kaha kara mantrIrAja calA gayA. URTARRIGARRIA ATASHIALI 2 // FAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A%A4A4%AASHRA ___zAyaMkAla hote hI apane putra-ratnako lekara rAnI ekAkI nagarase bAhAra nikala gaI aura * kisI eka nirjana vanameM praveza kiyA, isa vakhta gadgad kaNTha hokara kahane lagI-de sambadhinI! rAjapada dhAraka lIlAyukta bAlaputra sahita bhayAnaka araNyameM vaha rAnI vramaNa karane lagI, navanIta (makhkhana ) sadRza sukomala zarIravAlI, candravadanA, pati viyoginI, rAjasamRddhivihInA hai| nRpatibhAryAne usa kaSTatarA aTavI meM kaise 2 ghora duHkha sahana kiye ki jisakA svarUpa usakI hai| AtmA yA jJAnI mahArAja hI jAna sakate haiM, jo 2 azubha karma pUrvameM saMcaya kiye the mAno ve 5 saba eka hI sAtha sahasA udaya A gaye; itanA kaSTa guz2aranepara bhI usa rAnIne dhairya dhAraNa kara | 6 jaise taise rAtrIbharameM usa bhayaGkara vana-khaNDako ulaMghana kiyA aura prabhAta samaya eka rAste 5 para car3I. thor3I hI dUra jAne para eka kuSTisamUha use milA, usako dekha kara rAnI camakI aura il Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva // 25 // zrIpAla DarI! itane meM turanta hI ve loga bole-de bhadre! isa prakAra svarUpavatI, mahAmUlyaAbharaNacaritra, virAjitA, bhayase kampita tanulatAvAlI tUM kauna hai ? aura isa vikaTa mArga para kaise car3a AI hai| hai ? ityAdi satya 2 kathana kara! hama logoMkA kisI taraha bhaya mata karanA hama saba tere bhaaii| samAna haiM-ye vizvAsapAtra zabda sunakara rAnIne nirbhayatAse apanA saba vRtAnta kaha sunAyA | " inake vinA apanA nirvAha nahIM ho sakegA" aisA socakara punaH rAnI bolI-aho bhAIyoM! | hama donoko ajitasenase rakSA karo? una logoMne AzvAsana diyA aura usakA bAlaputra eka khaccara para baiThAkara vastrase Dhaka diyA, idhara eka kuSTike vahAna para usa rAnIko veza badalA kara || baiThA dI, isa vakhta rAnIne vicArA ki aba bhI mere kucha puNya avazya hai ki isa prakAra susaM- ||2|| 15 yoga milA hai. .. . . itanA ho cukaneke bAda ajitasenake subhaTa " mAra-mAra" zabda karate huve vahAM para Ana pahu~ce ORIGAIRIRASCLISAIASSASSICA-96406 kakakakabAla // 26 MAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ EXAE% 4- 63+CCECA ERABASIC hai aura kuSTiyoMse pUchA-aho! tumane eka sundarAkArA-putrasahitA-nRpabhAryAko dekhI hai? una * logoMne uttara diyA-bhAIyoM ! hameM mAluma nahIM, damato pUrva karmake udayase rogagrasta huve haiM; hai| hamAre pAsa rAnI nahIM hai, Apa loga hamAre nikaTa nahIM AnA varnA hamArA pavana lagane mA-hai da se Apa ko roga utpanna ho jAyagA; una subhaToMne jAna liyA ki ye kuSTi loga haiM saba hai| l mila kara bhikSAke liye jA rahe haiM, aisA samajha kara ve saba vApisa lauTa gaye taba rAnI maya | apane putra ke nirbhayatAse usa kuSTisamudAyake sAtha kramazaH ujjainI nagarI meM pahu~cI. . kitanAka samaya vItajAne para apanA putra una kuSTiyoMko soMpA, unhoMne use apanA nAtha hai| banAkara rakhkhA-putrane jaba yuvAna avasthAmeM praveza kiyA taba daivayogase kor3a rogake sapATemeM AgayA, mAtAne anekAneka upacAra kiye magara roga zAnta na huvA, kazyaka logoMko hamezAM u- hai | pAya pUchatI rahI antameM kisI ekane kahA-bho bhadre! kauzambI nagarImeM aDhAra prakArakA kuSTaroga SSSSCGEOGUESS Ac.Gunratnasuri M.S Jun Gun Aaradha Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HIS prastAva dasarA. zrIpAla | miTAdenemeM samartha eka kuzala vaidya rahatA hai, vahAMpara tuma jAo; aisA sunakara vaha rAnI apane ||5|| I putra ratnakI saMbhAla una logoMko dekara zIghahI kauzambI nagarIko gaI, vahAMpara pRcchA karanese || mAluma huvA ki vaidya to jiyArata (yAtrA) karaneko gayA hai, kitaneka dinoM taka vahIMpara Thahara hai| | kara usakI rAha dekhatI rahI, eka dina eka samartha munirAjase apane pyAre putrake zubha samA cAra (jo Upara putrako kahe haiM ve punaH yahAMpara kahe ) sunakara vaha rAnI yahA~para apane putrase hai| | milI-he sambaddhinI! vaha kamalaprabhA rAnI khuda maiM hI hU~ aura vaha zrIpAla kumAra yahI merA putra hai jo ki terI putrIkA nAtha hai. ANTISIPASAstong CHECKCE // 26 // / apane sahodara bhAI puNyapAlake Age zrIpAla aura mayaNAsundarIke saba hAla kaha sunAye; taba | puNyapAla atyAgrahakara zrIpAla kumArako sakuTumba apane ghara le gayA, rahane ke liye dhana-dhAnya EMAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEKA4% A pUrita eka nivAsa sthAna sAdara arpaNa kiyA; aba zrIpAlakumAra apane kuTumba sahita yahAM para sukhapUrvaka nivAsa karane lagA. ACC S EENOV / prajApAla nUpAlako saddharmakI prApti.. . ekadina prajApAla bhUpAla zrIpAlake rahaneke makAnake pAsa hokara havAkhorI karane jA rahA thA , M] usa vakhta makAnake gavAkSameM devakumAra sadRza rUpavAn kuMvarake sAtha madanAko baiThI hui dekha kara | camakA aura zaMkA karane lagA ki " hA-hA! kAmavaza hokara isa duSTA putrIne kuSTikA tyAga kara | navIna pati kara liyA hai, are! pahilI bhUla to maine kI, dUsarI bhUla isane kI, bar3A ayogya huvA isane hamArA kula kalaGkita kiyA!" duHkha-vizamaya rAjAko dekhakara avasarajJa puNyapAlane AGA4%A Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhali Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAlacaritra. RAGANAGAR mayaNAkA saba vRtAnta kaha sunAyA, mahArAjA sunate hI prasanna hokara zIghrahI puNyapAlake sAtha ||5|| prastAva madanAke nivAsa bhuvanameM gaye, mayaNAsundarI sahita zrIpAla kumArane vaMdanAdipUrvaka rAjAkA sa- dUsarA. |mmAna kiyA; isa vakhta prajApAla lajjAtura hokara bolA-he vatse! tUM dhanyA hai-kRtapuNyA hai-vivekinI hai| | aura tatvajJA hai, jo kucha tene kahA so satya huvA, ityAdi prazaMsA kI 'yathA rAjA tathA prajA' PI ke niyamase saba logoMne mahati mahimA kI. punaH rAjA bolA-he putrI ! tune mere kulako uddhRta kiyA, terI mAtAkI ratnakukSi ujjva 5. la huI tathA jina dharma dyotita huvA, he madane! maine tujhako duHkha diyA usakI kSamA karanA, taba mayaNA bolI-he tAta! Apa kheda na kare koMkI gati vicitra hai, mujhe leza mAtra bhI cintA , nahIM, jIvane jaisA saMcaya kiyA ho vaisA hI pAtA hai isaliye prANI mAtrako cAhiye ki garva na kare! maiMhI kartA hU~, esA kahanA yogya nahIM-he. pitAjI ! jo kucha huvA so huvA aba Apa HRANOURIS SUCH // 27 S AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhal Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arrrrr.KAINOS || mithyA dharmako tyAga kara jinadharma (sakarma)ko aGgIkAra kareM vagerA-isa vakhta prajApAla mahArAja nava | / tatvameM rucivanta huvA aura jina dharmako svIkAra kara samyaktva prApta kiyA, isa samaya nRpati zrIpAla: kI stuti karatA huvA bolA-ahA! dhanya hU~ maiM ki siMharatha rAjAkA putra merA javAMi huvA; antameM hai| rAjAne anivArya Agraha kara zrIpAla aura madanasundarIko dAyIke hohe para baiThAkara mahadADamba| rase apane rAjajuvanameM le gayA-mahArAjane kumArako bahu dhana-dhAnya-azva-gaja-ratha-sevakAdi paripUrNa eka moTA divyamahala rahaneko diyA, aba yahAMpara kumAra sakuTumba Ananda pUrvaka nivAsa karate haiM; Isa samaya parama pavitra jaina dharmakI sarvatra nUri zlAghA huI. sam800MMmmmsantiy zrIpAla kumArakA videza gamana. RETREETTERTAINEERINEERESTER eka dinakA jikra hai ki hAthI-ghor3e-ratha-subhaTAdise. paravarita zrIpAla kumAra bIcoMbAjAra SACRECAREEN PHIAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla prastAva caritra 1 // 28 // SUSREGIONALISHTRESAISTOSAS hai| hokara vana krIDA karane ko jA rahe the, isa vakhta devakumAra sadRza mAluma hote the, isa samaya hai| kisI eka gAmaDe meM rahane vAle aparicita puruSane dUsare ko pUchA ki kyA yaha rAjA hai ? uttara || dUsarA. ! milA ki rAjA nahIM kintu madanasundarIkA pati rAjAkA javAMi hai, ye vacana zrIpAlake kAna 2 taka pahuMce ki turanta vahAMse vApisa phire aura udAsa hokara gharake ekAntasthAnameM baiTha gaye; ka- | malaprabhA mAtAne apane putrakI yaha hAlata dekha kara pUchA he putraratna ! Az2a tere zarIrameM kyA hai 2 koi vyAdhi hai-yA kisIne terI AjJA khaNDita kI hai-athavA strIne kucha anucita kahA hai ? kaho! huvA kyA, isa prakAra zokAtura hokara kyoM baiThA hai ? terA mukhakamala malIna ho gayA hai, saca kaho! bAta kyA hai ? zrIpAla kumAra apanI mAtAko cintAtura jAna kara bole| he mAtezvarI! tumAre pUche huve kAraNoM meMse ekabhI nahIM hai kintu anyahI hai aura vaha yaha hai| ki (saba hAla kaha kara) mujhe yahAM para koI nahIM pahicAnatA, na pitAzrIke nAmase, na tumAre RECECAESAkakaba-5 DHAc.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XSUSSEISLUSASSUOSISANG ki nAmase aura na mere guNoMse kintu susarAke nAmase saba mujhe jAnate haiM; yaha mujhe baDA khaTakatA hai hai; nItikAroMne kahA hai : ' (zloka) ... uttamAH svaguNaiH khyAtAH / pitRkhyAtAstu madhyamAH // adhamA mAtulakhyAtAH / zvasuraistvadhamA'dhamAH // 1 // bhAvArtha:-jo prANI apane guNoMse jagatameM prasiddha hoM ve uttama puruSa kahe jAte haiM tathA || pitAke nAmase mazahUra hoM ve madhyama, mAmAke nAmase z2Ahira hoM ve adhama tathA susarAke nAmase hai prakhyAta hoM ve adhamA'dhama kahe jAte haiM. he janani! isaliye merA idhara ThaharanekA irAdA nahIM, mAtAne kahA-jo aisA ho to tuma | / susare kI senA lekara apanA rAjya grahaNa karo, putra bole-he mAta! svasurake bala para rAjya lenA to na lenAhI uttama hai kyoM ki lokApavAda to jyoMkA tyoM kAyama rahe gA, ataH videza Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla- caritra // 29 // Pornototanssig jAkara apane jujAbalase dhana-janakA saMgraha karake apane pitAkA rAjya karUMgA vAste dezAntara || prastAva | gamanakI Apase AjJA mAMgatA hU~, mAtAne uttara diyA-putra! videza-gamana bar3A kaThina hai! zrI. dUsarA. pAlane jhar3apase jabAba diyA, mAtAjI! kAyara puruSoMke liye saba kucha muzkila hai, suravIroMke liye nahIM, mAtAne kahA-astu, taba madanA ke sahita maiM bhI sAtha calUMgI, kuMvara bole videzameM PI striyoMkA sAtha acchA nahIM, mujhe ekAkI jAnekI ijAjata do; kamalaprabhAne lAcAra hokara svIkAra kiyA taba madanA bolI-he prANezvara! devachAyAvat maiM alaga nahIM raha sakatI, Apake 5| 3 sAtha hI calU~gI, yaha suna kumArane bar3e gaMbhIratAse kahA-prANapriye ! terA kahanA ThIka hai ma-8|| || gara tIrtha samAna mere vRkSa mAtezvarIkI sevAmeM tUM yahIM para Thahara, videzameM khatantratA pUrvaka e. [6] | kAkI jAnA hI zreSTha hai, strIkA sAtha rahanese paga baMdhana ho jAtA hai aura kArya meM aneka vidha hAniyeM pahu~catI haiM-suzIlA madanAne apane patirAja ke vacana sAdara zirodhArya kiye aura nivedana kiyA ki he prANeza! kuzalatAse padhAranA, mArgameM nava pada mahArAja kA dhyAna karanA aura pIche JHAc.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SS hai zIghahI darzana denA, yaha punaH 2 prArthanA hai. aba zrIpAla kumAra atyanta harSita hokara khaga haa|| thameM dhAraNa kara eka dama taiyAra ho gaye, mAtezvarI ko sAdara vaMdana kara madanasundarIse mile | aura maGgala tilaka karAkara zubha muhUrtameM ekAkI videzake liye prasthAna kiyA. jaTikAdhya aura svarNakhaNDakI prApti. AAAYS zrIpAlakumAra grAma-nagara-paTTAnAdimeM kautuka dekhate huvA siMhakI taraha nirbhaya citta eka girivarapara pahuMce, vahAMpara nandana vana sadRza vanameM haMsa-sArasakuMjita ramya sarovara para akhaNDa | vanakhaNDameM caMpaka nAmakA eka sundara taruvara hai, usake nIce eka mantradhArI vidyAdharako udA. | sIna bhAvameM dekhA taba kumAra usake prati bole-mahAnubhAva! udAsa kyoM beThe ho? uttara milA GolLAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva zrIpAla-8 ki gurumahArAjakI pradAna kI huI mere pAsa eka vidyA hai, magara uttarasAdhakake vinA siddha nahIM | paritra. hotI, yaha suna kumArane turanta hI uttarasAdhaka bananA kabUla kIyA, isa vakhta inake samakSa 8|| dUsarA. 5 punaH sAdhana karanese tatkAla siha ho gaI, taba vidyAdharane kumArako do auSadhiyeM dI-eka jala-16 | tAraNI ( jisake prabhAvase jalameM na DUba sake ) dUsarI zastranivAraNI (jisake prabhAvase zastrakA | 6 ghAva zarIrameM na laga sake ) aura yaha sUcanA kiyA ki ina jar3iyoMko dhAtutrayameM ( sonA-cA-18 zAndI-tAmbemeM ) jar3avAkara dono jujAoMpara bAMdha lenA, kumArane dono jaTikAoM lekara apane 2 pAsa rakhalIM-yahAMse videza gamanake lAbhakA zubha maGgalAcaraNa huvA. P kumAra vidyAdharake sAtha girIvarakI taleTImeM AyA, vahAMpara suvarNasiddhi karanevAle puru SoMko dekhe-una dhAturvAdiyoMne uttama puruSa samajha kara zrIpAlako kahA-he narottama! hamane aneka PM vidha parizrama kiye magara suvarNasiki nahIM hotI, praju jAne kyA kAraNa huvA, kumAra bole bhA. // 30 // K Ac.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IyoM! sarva kriyAeM phirase mere rUburU karo? kImiyA vAloMne vaisA hI kiyA ki zIghra hI suvarNa| siddhi siddha ho gaI; isa samaya ve loga bar3e prasanna hokara bole-he paramopakArI! yaha saba sonA 5/ || tuma le jAo, kumArane bedarakArI batAI, taba dhAturvAdiyoMne gurubhaktike vivaza hokara hajAroM || |5|| rUpekI kImatakA eka suvarNakhaNDa jabaradastI unake palle bAMdha diyA. / aba kumAra yahAMse kramazaH saphara karatA huvA bharuvaccha (bharUca ) nagara meM AyA, vahAM para hA suvarNakhaNDa baiMca kara vastra-zastrAdi kharIde aura una dono jar3iyoMko dhAtutrayameM maDhavAkara dono || jujAoMpara bAMdhalI-devakumAra ke sadRza lIlAyukta nagarameM aTana karate huve zrIpAlakumAra | yahAMpara sukhapUrvaka nivAsa karate haiM. KARANABARASHTRA * hindI bhASAke zrIpAla caritrakA dUsarA prastAva sampUrNa huvA. * Jun Gun Aaradha ALLPAC.Gunratnasur M.S. . Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAsacaritra, PRESEAR T STRALREATRE prastAva tIsarA. tIsarA-prastAva. APHORLORARAKA=96+%* // dhavala seThase mulAkAta // FALSCHOGORURSACEAG-280 kauzaMbI nagarIkA rahanevAlA kuMverake sadRza dhanezvara aneka vANottarayukta paMcazata potanAyaka dhavala nAmaka seTha vyApArake liye isa bharuvaccha nagarameM prApta huvA; yahAM para bahutasA krayANA |beMcA aura nAnAvidha puSkala mAla kharIda kara jahAjoM meM bhara liyA, prasaMgopAta seThake jahAjoMkI | ginatI batAte haiM: Ac. Gunratnasari M.S. Jun Gun Aaradhak Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RRCASEAN 1 solaha kUpastaMbhase virAjita madhyama jaMgI pota 4 laghu jaMgI pota 100 sapharI pota | 100 ber3I pota 74 droNamukhI pota 64 bar3egA pota 54 bhilla pota 50 Avarta pota 35 kSura* pramA pota-kula 500 jahAjeM huI. ina jahAjoMke andara nAnAvidha ucca krayANoMke sAtha hiMga, miraca, jIrA, namaka, dhAnya, 6 kASTa, jala, auSadhiye vagerA paripUrNa bharI gaI thIM-seThane ina naukAoMkI rakSAke liye mAla, bhilla, kirAtAdi jAtivAle dasa hajAra subhaTa rakhkhe the; unameM topeM, baMdUkeM, talavAreM, bANa, bara-2 chiyeM; bhAle vagerA zastra rakhkhe gaye the-hAthI, ghor3e bhI sAtha meM the-chatra, cAmara, mukuTa, dhvajA, hai patAkAo se suzobhita thIM-bherI bhuMgala, jhabarI vagerA vAjiMtroMse vyApta thIM-gIta nRtyAdise bhUSita thIM-nAnA dezoMke yAtrI loga ora niryAmaka ( jahAje calAne vAle) usameM Ananda | * karate the-samudrameM gamana karate samaya ke jahAjeM eka jaMgama nagarake samAna dIpatI thIM. KIGORISESSORAS GROSS R Ac.Gunratnasuri M.S. jun Gun Aaradhak Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla prastAva tIsarA. caritra. 32 // RERASARAGARMER aba dhavala seThane rAjAko bahutasA bheTanA kiyA aura unakI AjJA lekara nAnAvidha vArjitroMke | bajAte huve jahAjoMmeM savAra huvA, bIcameM aneka yAcakoMko yogya dAna diyA-seThane tamAma yAtriyoMko yathocita sUcanA kara nAvika loMgoMko hukama diyA ki aho potasaMcAlakoM! apane pota samudAyako ratnachIpake prati calAo! AjJA pAtehi niryAmaka loga laMgara khIMca kara calAne lage kintu jahAjeM na cala sakI, taba dhavala seTha cintAtura hokara nIce utarA aura zaharameM jAkara sikottarI mAtAse pUchA he mAta! merI jahAMje kyoM aTaka gaI haiM ? jabAba milA ki he vatsa! kSudra devatAone unheM 5 sthagita kara dI haiM ataH yadi tUM ko battIsa lakSaNa vAle puruSakA balidAna de to ve abhI cala 5 sakatI haiM, yaha sunakara seTha punaH bheTanA lekara nRpatike pAsa gayA aura muktAphalAdi (moti | vagerA ) bheTa kara apanA duHkha jAhira kiyA aura usakI zAntike liye battIsa lakSaNI puruSakI 6 yAcanA kI, sunakara rAjA bole-tuma nagarameM zodhakara aise puruSakA khuzIse balidAna dedo, ma. | gara yaha khayAla rakhanA ki vaha puruSa videzakA ho-isa nagarakA nahI-isa AjJAko pAkara se // 3 Ac.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ARSAC HOST-MECHECER meM Thane batIsa lakSaNavAle puruSakI gaveSaNA karaneke liye zaharameM apane subhaToMko bheje, unhoMne kramazaH ghUmakara zrIpAla kumArako dekhA aura dhavala seThako khabara dI-seThane AjhA kI ki zIghahI usa puruSako leAo? taba ve subhaTa loga kumArako jAkara kahane lage-aho vaidezika ! zIghrahI calo! kumAra bole kahAM ? subhaTone uttara diyA (saba hAla kaha kara ) zreSTI ziromaNi dhavalaP|| zeThakI jahAjoMke Age balidAnake liye, kuMvarane sapATese jabAba diyA-mahAnubhAvoM! dhavalakA hI balidAna dedo, vIra puruSakA balidAna nahIM ho sakatA; isa vakhta paraspara kalaha jAga par3A, subhaToMne cAroM orase kumArako ghera liyA taba kuMvarane siMhanAda kiyA jisase saba subhaTa loga bhaga gaye. isa vakhta dhavalane jAkara rAjAko madadake liye prArthanA kI, taba naranAthane zrIpAlako bAMdhakara leAneke liye apanI senA bhejI magara vaha bhI kumArake siMhanAdase bhaga gaI; tadanantara -OM ROCAL e R Ac.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla cAraca. 33 // 15 dhavalakI aura bhUpatikI senAyugala zastrasajjita ho kara kumArake sAtha saMgrAma karane lagI, su-|| prastAva 8 bhaToMne bANoMkI varSAse tathA khaDDu, bhAle, barachiyeM Adise zrIpAlakA zarIra AcchAdita kara dI tIsarA. || diyA, itanA hone para bhI usa puNyazAlIkA zarIra zrIsiddhacakra mahArAjake prasAdase tathA | zastrAMnavAraNI auSadhI (jar3I-bUTI) ke prabhAvase chedita nahIM huvA-jarA suno zrIpAlakumArane | una subhaToMkI kyA dazAkI:-kisIke nAka kATa liye, kisIke kAna, zikhAeM aura kisIkI / P DADhI-mUMcha kATalI tathA kisIkA zira muMDana kara diyA aura kisIke mukhase rudhira vahane laga trennt || dRzya dekha kara sAre nagara vAsiyoMko bhArI Azcarya huvA-isa samaya dhavalazeTha vicArane lagA kyA yaha ko vidyAdhara hai athavA deva hai vA dAnava hai yA kinnara hai ? astu, cAhe jo ho, apana to | vyApArI haiM apane kAmameM sAvadhAna rahanA hI apaneko zSTa hai, isake sAtha lar3AI karanA ThIka nahIM, apanA kArya isahIko kahanA zreSTha hai; yaha soca kara seTha zrIpAlajIke caraNoM meM gira par3A DilAc. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 aura dono hAtha jor3akara prArthanA karane lagA-he vIraratna! kopAkrAnta hone para bhI mahApuruSa / 5 namana-narakA tiraskAra nahIM karate; ataH Apa kRpA karake devastambhita jahAjoMko calA dI- || jiyegA; kyoMki Apa eka samartha puruSa haiM, zrIpAlakumAra bole yadi tumArA kArya siddha karadeM to tuma hameM kyA badalA do? zeTha bolA eka lAkha suvarNa-dInAra ! kuMvara saharSa svIkAra kara dhavalake | sAtha sabase AgekI jahAjameM savAra huve, sarva pravAsaka loga sAvadhAna huve; aba zrIpAla kuMva-5 karane zrInavapada mahArAjakA dhyAnakara bar3e jorasorase (kAra-zabda kiyAkI tatkAlahI kSudra-devatA || bhaga gaye aura saba jahAja calane lagIM; isa vakhta nAnA prakArake vAjiMtra bajane lage, nRttikAeM P|| nA karane lagIM, cAraNa loga virudAvalI bolane lage, bhajana jaya 2 zabda karane lage, isa hai prakAra cAroM aura AnandahI Ananda chA gayA. dhavalazeTha kumArako sAtizaya puruSa samajha lakSa dInAra dekara kahane lagA-tuma bhI tanakhvAha Jun Gun Aaradhak Ac. Gunratnasuri M.S. . Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva tIsarA. - caritra // 34 // zrIpAla-hailekara hamAre sAtha calo, kuMvara bole, kyA doge? zeThane kahA, jahAjoMkI rakSA karaneke liye hai| mere sAtha dasa haz2Ara ajitasubhaTa haiM una sabakA mUlya vArSika koTI dInAra hai, isa hisAbase hai| ekakA eka haz2Ara hotA hai, to tumako dugunA deMge, arthAt sAliyAnA do haz2Ara sonAmohara | | deMge-zrIpAlajI bole ki saba subhaToM jitanA yadi mujha akeleko do to maiM tumArI jahAjoMkI | rakSA barAbara kara sakatA hU~, yaha sunakara dhavalane socA ki isa taraha to vArSika do kor3a dInAra | hote haiM, yaha to nibha nahIM sakatA-basa khAmosa ho gayA-isa samaya kumAra dhavalako kahane / lage-he zeThajI ! yadi tuma isameM rAjI na ho to maiM kirAyA dekara calaneko taiyAra hU~ kAraNa MP ki videzagamanakI mujhe bar3I icchA hai ? sunakara zeTha bar3A prasanna huvA aura kahA-acchA prati- || mAsa so dinAra denA, tuma sAnanda naukAmeM baiTha jAvo-zrIpAlajIne eka mahinekA pezagI kirAyA dekara samyak sthAna grahaNa kiyA, vahAMpara sukhapUrvaka nivAsa karane lage. HARLEROSASHARAN RISASIGA SCEGLISHLISTSHAHIS-2234%* // 34 // IAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhali Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aba nAvikoMne samasta jahAjoM vahAse iMkAlI, anukUla pavanake prayogase vegapUrvaka ve calane | ma lagI, isa vakhta zrIpAlajIke sAtha dhavala uccasthAna para baiThakara ratnAkarameM citra vicitra kutUhala dekhane lagA, isahI prakAra kumAra bhI bar3e 2 magaramaccha, macchaliyeM, kAchabe vagerA jalacara jAna| varoMkI nAnA gatiyeM avalokana karane lage. vahAM sarva hakIkata dekhane ke liye mahAkapastambha para PI kASTapiMjarameM baiThA huvA digdarzaka puruSa kahane lagA-aho subhaToM! cauroM kI jahAjeM sAmane || ArahI hai, ataH tuma loga apanI 2 jahAjomeM sAvadhAna rahanA-candrakiraNoM aura sUryakiraNoM |5|| 5 karake jalameM anekavidha Azcarya dekhe jAte haiM, samudrake tIra para jala taraGge uchAlA khA rahI haiM, 5 | sthAna 2 para vAr3avAnala ( jalameM agni ) jala rahI hai, sUryake udaya aura astamana samaya tatA. vasthA zAntatAmeM praveza hojAtI hai, ina saba AzcaryoM ko zrIpAlakumAra vagerA avalokana karate haiM-isa samaya kASTapiMjarameM baiThA huvA puruSa bolA-aho nAvika logoM!anna jala, kASTAdi yadi grahaNa karanA ho to babbarakula AgayA hai, dhavala seThane bhI turanta hukama diyA ki yahIM 3RASEIRRAHIRKARIAKOO Jun Gun Aaradh .AC. Gunratnasuri M.S. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla18|| para par3Ava DAlo, AjJA pAtehI saba jahAje eka dama TharahA dI gaI, aba dasa hajAra subhaToM ke || prastAva tIsarA. caritra sAtha zreSThIziratAjane jahAjoMse nIce utarakara bhUtala para praveza kiyA, anya jAtrI loga jI 35 // jala, kASTAdikI vyavasthA karane lage; isa prakAra cAroM ora loga aTana kara rahe haiM. . HEGNOOSSAARHUS nAma - babbarAdhIza para vijaya. (pahilA-vivAha) . isa vakhta babbarakulake nagararakSaka puruSa kolAhala zravaNa kara jahAz2okA kara leneke liye || * vahAM para Aye magara dhavala zeThako apane dasa haz2Ara subhaToMkA magarUra honese kara nahIM diyA | | isase paraspara kalaha utpanna huvA, zeThake subhaToMne rAjapuruSoMko tarjita kiye isase ve loga ||8| AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SCAUSAGARSAEX nagarameM jAkara rAjAko ( saba hAla kaha kara) vijJapti karane lage-he nAtha! dhavalane hamako | | tAr3ita kiye, yaha bAta sunakara mahAkAla bhUpAla kopAkrAnta huvA aura apanI sainya saja-dhaja | kara dhavalake sunaToMke sAtha bhArI saMgrAma AraMbha kiyA, rAjAkA jaya huA, dhavalakI sainya dazoM | | dizAoMmeM jaga gaI, dhavalako avalI muskI bAMdhakara vRkSa para jakar3a diyA aura sarva potoMme apane sunjaTa rakha kara nagarako vApisa calA-isa svarUpako dekhakara zrIpAla kumAra dhavalako kahane || lage-aho mahAbhAga! tumAre ve koTI dinAra roz2agAra khAne vAle subhaTa loga kahAM cale gaye ? | |kSakI zAkhA para vaMdarake samAna adhomukha laTakA huvA dhavala zrIpAlajIko kahatA hai-no mahA-18|| nubhAva! 'date dAraH' kyoM karate ho-yAnI jale huve para namaka kyoM DAlate ho? taba kuMvara bole 8 | aho seTha! yadi maiM tumArA saba dhana mahAkAla rAjAse chuDA lA, to tuma mujhe kyA do? uttara milA ki tamAma milakatameMse AdhI tumheM de dUM, kumAra bole isameM pramANa kyA ? dhavalane kahA de | tumAre aura hamAre bIca paramezvara sAkSI hai. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva zrIpAlacaritra EARSA%AAKAAREAKING ____ taba zrIpAlakumAra kavacako dhAraNa kara zastrasajjita ho potase nIce utara mahAkAla rAjAke pIche daur3a par3e aura isa prakAra pukAra 2 kara kahane lage-aho kAtara babbarAdhIza! aparAdha ka-II rake kahAM bhaga jAtA hai, balapUrvaka vApisa phira kara mere sAtha saMgrAma kara ? agara tU saccA kSatrI ho to raNakSetrameM A jA! mahAkAla rAjA zrIpAlake vacana para musakarAkara bolA-are! tUM bA. laka hai-sundara hai-tere akeleke sAtha yuddha karanese lokameM pratiSThA nahIM ho sakatI, merI senAkA tujhase avazyahI cUrNa ho jAyagA yaha maine acchI taraha samajha liyA hai| aba tUM dUra calA jA! || | isahImeM terA kalyANa hai, zrIpAla kumAra bole-rAjan e vacanADambarase kyA? yadi suravIra ho / | to sAmane AjA-itanA kahane para bhI rAjA bedarakArI karake Age calane lagA, zrI- 15 | pAlajIne vicArA ki kucha cher3a kiye vinA vApisa nahIM phiregA, basa zIghahI rAjAke Age calatI huI vijaya-dhvajako bANase jamInadosta kI, isa vakhta rAjAkI senA bigar3I aura pIche // 36 // mur3akara zrIpAlajIkA zarIra bANoMse Dhaka diyA, talavAre aura bhAlose zarIrapara prahAra karane lage VP.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha SE Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ARRRractors ARS 6 magara navapada mahArAjake aura zastranivAraNI auSadhIke prabhAvase zarIra sahIsalAmata rahA; tada| nantara zrIpAla kumAra bole-tuma logoMkA bala to maineM acchItaraha dekhA, aba do do hAtha mere / bhI hone do, aisA kaha kara kuMvarane balapUrvaka bANoMdvArA mahAkAlakI senAko tAr3ita kIsenAke kitaneka loga pRthvIpaTala para lauTane lage, kitaneka para loka sidhA gaye aura kitaneka zyAmamukha hokara bhaga gaye; isa taraha saba phoz2a dazoM-dizAoMmeM palAyana ho gaI, isa viSamAsvasthAko dekha mahAkAla kopATopa hokara svayaM yuddha karaneko AyA magara zrIpAla kumArane ekadama phAla mArakara mahAkAla jUpAlako baMdhanase bAMdha diyA aura apane sthAna para leAyA; hai isa hAlatako dekha kara jahAjoMmeM rahe huve rAjAke subhaTa cAroM ora bhaga gaye-isa vakhta zrIpAla ra kumArane dhavala ke baMdhana dUra kiye basa zIghahI " kamaz2ora aura gussA bhArI kI taraha " dhavalaseTha hAthameM khaDDa lekara mahAkAlako mArane daur3A, taba nItivAn kuMvara kahane lage-aho seTha! ghara para prApta huve manuSyako mAranA yukta nahIM-nIti zAstrakA pharamAna hai: Ac.Gunratnasuri M.S.. Jun Gun Aaradhak Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SOSTES zrIpAla paritra. prastAva (gAthA) tIsarA. gehAgayaM ca zaraNA-gayaM baddhaM ca rogaparibhUyaM / / // 37 // nassaMta bUDha bAlayaM / na haNaMti sayaNA purisA // 1 // bhAvArthaH-sajana puruSa ghara para Aye huveko, zaraNAgatako, baMdhanase baMdhe huveko, rogase kAyala huveko, pITha dekara bhagate huveko, vRddhako aura bAlakako kabhI nahIM mArate. zrIpAla kumArakA vijaya honeke bAda seThake saba subhaTa usake pAsa Aye magara dhavalane || P gusse hokara unako na rakhkhA, taba dayAlu zrIpAlane usahI vetanase una sabako nokara rakha liye aura apanI jahAz2oMmeM rakSAke liye sthApana kara diye, ve saba loga aba kumArake sevaka bana gaye, | isa vakhta zrIpAlane mahAkAla rAjAke baMdhana dUra kiye aura use jahAjoMkA kara dekara vastrAdi / neTake sAtha visarjana kiyA-isa samaya babbarAdhIzane zrIpAla kuMvarako prArthanAkI ki he mahA AAAAAAAAKASA-KALA S O SIS199420 // 37 Jun Gun Aaradhak Wil Ac. Gunratnasuri M.S. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || puruSa! Apa mere nagarako pAvana karoM ? isa vakhta bIcameMhI Der3a paMca banakara dhavala bolA-he | hai kumAra! zatruke gharapara jAnA ThIka nahIM, kintu zrIpAlane to "Apa jalA to jaga jalA" |3|| | isa kahAvatako lakSameM lekara saparivAra rAjAke sAtha ho liyA-mahAkAla narezane bar3e maho- || savase kumArakA nagarapraveza karAyA aura apane rAjanuvanameM lejAkara suvarNa-siMhAsana para birAjamAna kiye isa vakhta babbarAdhIza zrIpAlajIko vijJapti karane lagA-he mahAbhAga! madanasenA ke nAmakI merI eka putrI hai kRpAkara usake sAtha pANigrahaNa (vivAha ) karanA svIkAreM; kumArane | kahA, tuma mere jAti-kulase ajJAta ho to phira aisA karanekA Agraha kyoM karate ho? uttara - | milA ki Apake parAkramane hI yaha sAbita kara diyA ki Apa uttama kulake haiM-zrIpAlajIne isa prArthanAko saharSa svIkArI, taba rAjAne mahadADambarase apanI lar3akIkA vivAha kuMvarake sAtha kara diyA, karamocanake samaya hAthI, ghoDe, senA, dhana, dhAnya, potaratna aura nava nATaka bheTa kiye; mahAkAlake kiye huve mahotsavase zrIpAla kumAra madanasenA sahita vApisa apane || RECISCUSCHALASUSASISRAGUA Jun Gun Aaradhak Ac. Gunratnasuri M.S. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |sthAnapara sAnanda prApta huve, mahAkAla rAjA apanI putrIko zubha zikhAmaNa dekara apane nagarako | prastAva calA gayA.. tIsarA. PUSSISSSHOSSSSSSSSSSS jinamandirake kapAToMkA kholanA. (dUsarA-vivAha) Matkastasia // 38 // dhavalaseThaM causaTha kUpastambhase virAjita mahAjaMgI nAmaka potaratnako dekhakara hRdayameM jalane 8 da lagA aura kajalase bhI adhika kAlA-mukha ho gayA, dilameM vicAratA hai ki hA! merA AdhA | dhana gayA, kauna jAne mAsika bhAr3A degA ki nahIM? isa prakAra vimAsana karane lagA, kumArane F ACGunratnasuliM.S. Jun Gun Aaradhak i Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAHARAK isa abhiprAyako jAnate hI dasa guNA bhAr3A de diyA; astu, aba jahAje vahAMse ravAnA hokara pavanavegakI taraha kramazaH ratnazIpa jA pahu~cI; naukAoMmeMse saba mAla asabAva utArA, kinaa-hai| re para tambU-Dere tAna kara yAtrI loga sAnanda rahane lage; zrIpAla kumAra bhI saparivAra sundara hai| 2 paTamandirameM nRtya vagerAkA Ananda lU~Tate huve madanasenA ke sAtha sukhapUrvaka nivAsa karate haiM| isa vakhta dhavalaseTha kumArako pUchatA hai-tumArI jahAjoMke krayANe beMca DAlo! jabAba milA ki | tumahI mere krayANeko beMca denA aura yogya lage usa taraha navIna kharIda lenA, seThane saharSa / svIkArA, hRdayameM vicArA ki ahA! mere hAthameM vaipAra AyA basa mana mAnA kAma bana gayA, | seThako isa vakhta utanAhI Ananda huvA jitanA ki bilAr3eko dUdhakI nigarAnI soMpanese hotA hai. / / aba devakuMvara sadRza azvaratnapara baiTha kara eka puruSa zrIpAlajIke paTamandira para AyA, | paharedArane kuMvarako nivedana kiyA, AjJA pAkara usa puruSako kuMvarake samIpa pahu~cA diyA, nama (GoliAc.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhal Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritra. // skAra kara vaha nara zAntise yogya sthAna para baiTha gayA, zrIpAlajIkI rIti-nIti dekhakara vaha prastAva tIsarA. | vicArane lagA yaha koI mahApuruSa hai? inake pAsa saMgita-nRtyAdi saba rAja-rIti mAluma hotI || // 39 // hai, ataH avazya koza rAjaputra honA cAhiye-nAca pUrA honepara paraspara isa prakAra bAtacita / hone lagI: zrIpAlajIne pUchA aho! tuma kauna ho-kahAMse Aye ho-tumArA nAma kyA hai ? kyA tumane ko ajIba Azcarya dekhA hai ? usane nivedana kiyA-he mahApuruSa ! yahAM para ratnadvIpameM valayAkAre nAnAvidha zikharoMse zobhita zailamaNDita ratnasaMcayA nAmakI eka sundara nagarI hai vahAMpara kanakaketu nAmakA vidyAdhara rAjA rAjya karatA hai, kanakamAlA nAmakI usake eka rAnI hai tathA hai| 1 kanakaprabha 2 kanakazekhara 3 kanakadhvaja 4 kanakaruci, isa taraha cAra putra haiM, unake upara || madanamaMjUSA nAmakI eka tatvajJA, suzIlA, sundara putrI hai, usa nagarImeM jinadeva nAmakA eka || CARSAARAARA // 39 // AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhal Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvaka rahatA hai, unakA putra meM jinadAsa hU~, Apake sammukha eka apUrva Azcarya nivedana karatA hU~H - aho mahAbhAga ! ratnasAnuzikhara para kanakaketuke pitAkA banAyA huvA aMdhakArako naSTa karane8|| vAlA sUryamaMDala samAna dedipyamAna, uttaMga, dhavala aisA eka jagatpranu zrIRSabhadevasvAmIkA IS maMdira hai usake andara suvarNamayI pratimA hai usakI vaha vidyAdhara rAjA pratidina pUjana karatA hA hai, usakI lar3akI vizeSa AdarapUrvaka jinezvara prajukI aSTaprakArI pUjA aura aMga racanA karatI haieka dina usa kanyAne vistArase pra[pUjA kI aura sundara aMgaracanA banAI, AjakI aMgaracanAko dekha rAjA bar3A prasanna hokara vicArane lagA-ahA! dhanya hai ! isa suputrIko ki jisane isa prakAra divya-bhakti kI, saca mucahI yaha kRtapuNyA hai, suzIlA, dakSA, aura jina | bhaktiraktA hai; isahI ke samAna yadi koI yogya vara mila jAya to bar3A acchA ho; isa prakAra socatA huvA kSaNamAtra zUnya bhAvI huvA, bAda zIghrahI zuddha bhAvase vItarAga devake darzana kara AAAAAEROESCANASALALA IAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritra. prastAva tIsarA. // 40 // raMgamaNDapase bahArake maNDapameM AyA taba rAjakanyA bhI mUla mandirake pIchale daravAjese nikalakara / raMgamaNDapameM AI, itanemeM mUla mandirake dono kapATa ekadama baMdha ho gaye; he satpuruSa! yaha hai Azcarya janaka ghaTanA huI-isa vakhta saba logoMne aura rAjAne milakara bahutere upAya kiye kintu / kiMvAr3a nahIM khulasake, kuMvarI bar3A pazcAtApa karane lagI ki mujhase koi moTI AzAtanA bana gaI hai jisase yaha aghaTita ghaTanA banI; isa taraha vicAratI huI dUHkhapUrvaka rudana karane lgii| itanemeM rAjA bolA-he kanye! tUne koz AzAtanA nahIM kI Az2a mainehI anucita kiyA hai| ki jinezvarakI manoraJjana aMgaracanA dekhakara zUnya bhAvase vahIM para tere liye varakI cintA kI 8 isase kapATa baMda ho gaye, mAluma hotA hai ki zAsana-deva kupita ho gaye; ata eva sabake praju | darzanameM antarAya par3I-aba kanyA sahita rAjA kapUra, kezara, caMdana, kasturI, barAsAdikA balidAna karake dazAMgI dhUpase sArA jinanuvana sugaMdhita kiyA aura parivAra sahita ahama tapa karake || vahAMpara rahe huve haiM; sAmanta, zeTha, senApati, prajA, pradhAna maMDalAdi saba ikaThe huve haiM, kitaneka Vil Accuratasun Jun Gun Aaradh RECAR Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 loga rAjAkI nindA aura kitaneka jana kanyAkI nindA karate haiM tathA kitaneka samajhadAra || apane bhAgyako nindA karate haiM; akhIra tIsare dina pichalI rAtako isa prakAra devavANI huI: (zloka) nAsti doSo'tra knyaayaa| narendrasyA'pi nAsti ca // kapATau mudritau yena / kAraNaM tannizamyatAm // 1 // ____ bhAvArthaH-aho nagaranivAsiyoM! yahAM para rAjakanyAkA koI doSa nahIM, isahI taraha rA|| jAkA bhI nahIM hai; ye dono kiMvAr3a kisa liye baMda ho gaye usakA kAraNa suno-yaha devavANI sunakara rAjA, kanyA aura prajAke saba loga harSita huve aura socane lage ki kyA kAraNa bayAna | karegI ? itane meM punaH devavANI huI: (zloka) dRSTe'pi yasmin , jinamandirasya / kapATadvaMdvaM hi samudghaTecca // . ' sa eva bhartA nRpakanyakAyA / jAnIta lokAH kila devavANyA // 2 // Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva zrIpAla caritra. . // 41 // tIsarA. MOGLOSAKKOSHISHIRISHIRINI . bhAvArthaH--jisa mahA puruSake dRSTipAtase jina mandirake dono kapATa khula jAya vahI rAja- || kanyAkA bhartAra hogA, aho logoM! isa vidha tuma devavANIse jAno-yaha zravaNa kara saba loga bahuta prasanna huve aura paraspara bAteM karane lage ki yaha kAma kitanI mudatameM hogA, itanemeM punaH AkAzavANI huI: (zloka) Adidevasya ceTI hi / nAmnA cakrezvarI surI // mAsasyAbhyantare cAsyA / AnayiSyAmyahaM varam // 3 // . . bhAvArthaH-Adizvara bhagavAnakI dAsI cakrezvarI nAmakI maiM devI hU~, ahoM logoM! isa ka. nyAkA vara eka mahineke andara meM le AuMgI. isa prakAra prAtaHkAla hote hI rAjA apanA dhyAna pUrA karake parivAra sahita uThA, cAroM ora jerI-bhaMgalAdi maMgala vAjiMtra bajane lage, apane rAjamahalapara jAkara ghara derAsarameM jine. RESSURSESEISLUSASOSLUSAS Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ndra pratimAkI bhaktipUrvaka sevA-pUjA karake sabane zAntise pAraNA kiyA, devavANI ke zubha meM | samAcAra sAre nagarameM 'jala taila binduvat ' phaila gaye, agaNya loga harSita hote huve jina| mandirameM kiMvAr3a kholanekA prayAsa karate haiM aura paraspara isa taraha vadate haiM ki jo sakSa kapATa kholegA usane mAno apanA jAgyahI khola diyA, vahAMpara isa vakhta eka moTA melA ( samme| lana) sA maca rahA hai, he satpuruSa! isa mAmale ko kucheka kama eka mahinA ho gayA hai magara kiMvAr3a abataka jyoM ke tyoM baMda par3e haiN| isa prakAra anupama Azcarya jo maine dekhA hai vaha Apake | sAmane nivedana kiyA, antameM jAte samaya vaha kahatA gayA ki Apa chIpAntarase Aye huve haiM / ataH yadi Apa ke hAthase yaha kArya ho to devIkI vANI sArthaka ho jAya. yaha hakIkata suna zrIpAla kumAra azvaratna para ArUDha hokara dhavala seThake pAsa Aye aura kahane lage-aho seTha! prabhu darzanake liye jinamandira calo? uttara milA ki mujhe mAtra apane RESISERICHORACIS- P.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha SHES Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla-5 kAmameM prIti hai, jinamandira vagerAmeM nahIM; ataH tumako jAnA ho to jAo; taba zrIpAlajI prastAva caritra. 18 parivAra sahita prabhu-mandira para Aye, dekhate kyA haiM ki eka moTA melA laga rahA hai, azvaratna || tIsarA. // 42 // para baiThe huve kumArane kahA-bhAIyoM! tuma loga apane 2 bhAgyakI parIkSAke liye kiMvADoMko hAthoMse sparza karo, sabane jabAva diyA ki sUrya vinA kamalavana kauna pratita kara sakatA hai? | arthAt Apa samartha vinA kauna khola sakatA hai, itanA kaha kara zrIpAlajIkI AjJAkA Adara hai| karane ke liye sabane karase kapAToMko sparza kiyA magara kucha bhI na huvA; aba zrIpAlajI azvaratnase nIce utare aura uttarAsaNa DAlakara nissahI zabda ( anya kAryoMkA niSedhavAcaka zabda ) kahate huve bhaktipUrvaka raMgamaMDapameM praveza huve, vahAMpara mUla mandira (mUla gaMbhArA) ke pAsa Akara sarvArtha siddhi karttA navapada mahArAjakA dhyAna kiyA ki tatkAla bhar3Akese dono kiMvADa ekadama khula paDe, isa samaya kuMvarane kesara-candanAdise tathA khile huve puSpoMkI mAlAse prabhu pUjA kI, phalAdi car3Akara vidhipUrvaka caityavaMdana. kiyA; isa vakhta vahAMpara kumArikA sahita RISALIERICKOU 93439 . AC.GunratnasuriM.S. . Jun Gun Aaradhak Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALATAIATARRAGAICHISHTARISTES rAjA bhI zIghra AyA aura sAzcarya kumArake karttavya ko dekhakara Anandita huvA-zrIpAla kumAra | isa vakhta prabhukI stuti isa prakAra karane lageH jaya tvaM jagadAnaMda / jaya tvaM jagadIzvara // jaya tvaM trijagabaMdho / jaya tvaM trijagatpabho // 1 // jaya tvaM trijagannetra / jaya tvaM trijagatpate // jaya svaM trijagannAtha / jaya tvaM nAminaMdana // 2 // namaste kevalAloka-lokAlokavilokine // namaste bhuvanAditya / bhavyAMbhojavikAzine // 3 // . namaste sarvataH sarpa-mohadhvAntavinAzine // namaste vizvavikhyAta sarvanItiprakAzine // 4 // namaste sarvakalyANa-kAriNe klezavAriNe // namaste bhaktimalloka-bhavasaMtApahAriNe // 5 // ... . bhAvarthaH-he jagatko Ananda denevAle-jagatke izvara-vizvabaMdho-he jagatprabho! tuma imezAM jayavantA vatoM // 1 // ... .. he tIna jagatke netra samAna-tInajagatke svAmin-tIna jagatke nAtha-he nAbhinarendrake nadana! tuma nirantara jayavantA vatA // 2 // .... : ... ... .. XIAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhalise .. - II Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva zrIpAlaparica. tIsarA. // 43 // STARLIGHIRRATIGRICAAT . he lokAlokako dekhanemeM samartha-kevalajJAnako dhAraNa karanevAle-he bhavyAtmArUpI kama* loMko vikasvara karanemeM sUrya samAna! Apako punaH 2 namaskAra ho. // 3 // he cAroM tarpha phailate huve moharUpI aMdhakArako nAza karanemeM vikhyAta sarva nItiyeM prakAza | karanemeM prasijha-he. prabhA! Apako vAraMvAra namaskAra ho. // 4 // . . . . he sarva kalyANake kartA-klezake nivAraka-bhaktivanta lokoke saMtApako nAza karanevAlehe vibho! Apako anekazaH namaskAra ho. // 5 // ___ityAdi prastuti karake zrIpAla kumAra viramita huve aura kanyA sahita rAjA vagerA | saba loga sunakara Anandita huve, aba kumAra prabhu mandirake bahAra Aye aura rAjAko sAdara namaskAra kara unake samIpameM baiTha gaye, isa samaya rAjAne kumArako pUchAH-he mahAbhAga! tumArA kula kyA hai ? nAma kyA hai tathA tumArA caritra kyA hai ? yaha suna kuMvara vicArane lage ki a. SEGIRRESIRASINCA // 4 // Gunnatasun MS Jun Gun Aaradh Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SSINESSHOSHOSIS. HIS | panA svarUpa apane mukhase kahanA ucita nahIM hai, itanehImeM AkAzase cAraNa-munikA sahasA | 6 padhAranA huvA basa saba loga ekadama uTha khar3e huve, munivarya jina mandirameM gaye aura prajuko hai| * vaMdana kara bAhara pradezameM Thahare taba turantahI rAjA vagerAoMne guru varyako vaMdana-namaskAra kiyA hai| | aura apane 2 ucita sthAnapara baiTha gaye, avasarako pAkara munirAjane dharma-dezanA prAraMbha kI:__aho bhavyAtmAoM! pavitra jina dharmake andara tIna tatva pharamAye haiM:-1 deva tatva 5 guru hai| | tatva 3 dharma tatva; inake nava bheda isa prakAra bana jAte haiM-deva tatva ke do neda-1 arihantapada hai || 2 siddhapada+guru tatvake tIna jeda-1 AcAryapada 2 upAdhyAya pada 3 sAdhu pada+dharma tatvake cAra neda-1 darzana pada 2 jJAna pada 3 cAritra pada 4 tapa padaina nava padoMse siddhacakra mahApada | || banatA hai-isa siddhacakrakA dhyAna rAjya lakSmI-tIna lokakA pUjyapada-sukha samRddhi kuSTAdiroga | vinAzatA-netra jyoti Adi guNoMko denevAlA hai; itanAhI nahIM kintu yAvat parama pada Cell Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva tIsarA. dArama // 44 // MI ( mokSapada ) ko denevAlA hai ' zrIpAlaH kumAravat ' isahI liye saba kAryoMmeM isa mahApadakA | 15 smaraNa karanA cAhiye, yaha sunakara rAjA bolA-he prabho! vaha zrIpAla kumAra kauna ? mahAtmAne | / uttara diyA tere samIpameM baiThA huvA vahI yaha zrIpAla kumAra haiM, nRpati zIghratara bolA he prabhA! || | kRpAkara inakA sampUrNa caritra pharamAIye gA, guru mahArAjane janmase lekara jina mandirake kiMvADa 5. | khole tahAMtakakI samasta jIvanI kaha sunAI, aba Age nAnA rAjAoMkI kanyAoMse vivAha hogA, pitAkA rAjya prApta hogA, dharmakI anekazaH mahimA karake ante navame svargameM prApta hogA, | vahAMse cavakara phira manuSya hogA; isa taraha isa bhavase naume bhava mokSa pahu~cegA, yahAMpara cAra, | deva bhava aura pAMca manuSya bhava samajhanA cAhiye; isa prakAra kathana kara munivarya punaH gagana mArgameM cale gaye.. SUSISIRISHISHIG // 44 // Ac. Guinratnasuri M.S. Sun Gun Aaradha na Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ECORAGARCASSAGAGAR ___ taba rAjA zrIpAla sahita apane sthAna para pahu~cA aura vivAha-sAmagrI taiyAra kara bar3e haiN| mahotsavase sAdI kI karamocanake samaya hAthI-ghor3e-mANaka-motI-dAsa-dAsI vagerA pradAna kiye; kumArakI bhArI pratiSTA huI, rAjAke diye huve eka sundara mahalameM apanI strIsaha A nanda pUrvaka rahane lage, nitya praju pUjA karake aura muniyoMko dAna dekara apanI lakSmI saphala.. 2 karate haiM, isa prakAra caitra mAsa Ana pahu~cA ki zrIpAlajIne vistAra pUrvaka naupadake tapakI A rAdhanA kI-eka vakhta kumArake sAtha rAjA jina mandirameM vistArase pUjA kara rahA thA ki isa samaya koTavAlane Akara kahA-he prabho! jahAjoMke andara mahAduSTa-pApiSTa eka puruSane kara | bhaMgarUpI AjJA bhaMga kiyA hai; ataH maiM usako pakar3a kara yahAM para le AyA hU~, usake liye kyA hai| AjJA hai ? rAjAne hukama kiyA ki AjJA bhaMga vAlekA prANa haNanA cAhiye, yaha suna turanta / | hI kRpAlu zrIpAlajIne kahA-he rAjan ! praju maMdirameM prANa haraNakI AjJA na karanA cAhiye / ESCENGERSAREERA Cal Ac, Gunratnasurit Jun Gun Aaradhak CAba Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva caritra. 45 // | rAjAne kabUla kiyA aura usake baMdana dUra karAkara apane pAsa bulAyA, tava kumArane ' yaha dhavala hai' aisA jAna kara rAjAke prati nivedana kiyA-he. rAjan! yaha dhavala seTha mere pitAke | tIsarA. samAna hai, maiM isahI ke sAtha AyA hU~ isa liye Apa inakAsanmAna kIjiye gA, taba rAjAne 5 5 vastra vagerA pradAna kara usakA satkAra kiyA, isa vakhta kumArane seThako sambodhana kara kahA|| aho! kara dAnakA lobha na kiyA karo; seThane cupacApa sunakara kumArako kahA-apanI jahAjoMmeM ||6|| ha saba taiyArI kara svadezameM jAnekI icchA hai; ataH tuma zIghra AnA, taba zrIpAlane rAjAse zIkha 31 * lI aura usake kiye huve mahotsavase dono ramaNIyoM sahita jahAjoMmeM prApta huve, kanakaketu nRpa. | tine apanI putrIko hita-zikSA dekara kumArako soMpI aura vaha udAsa bhAvase apane nagarIko vApisa calA gayA. ROSKASOS ARROCARROCK // 45 // II AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PRASARSATIOAADRISANSISTORY dhavalakI dhRSTatA aura usakA jayaGkara phala. (tIsarA-vivAha) HAIR-CHIRGANA sarala-zAnta svabhAvavAle kuMvarane vRddha puruSa samajha kara dhavala seThako apanI jahAjameM baiThAyA aura dUsaroMko anya jahAjoMmeM dAkhila kiye, isa samaya prasthAnakI maMgala-jerI bajane lagI, tamAma jahAjeM pavana vegake samAna calane lagIM, kumAra jahAjoMmeM gamana karatA huvA isa prakAra zobhatA thA mAno devendra vimAnameM cala rahA ho-zrIpAlajIko isa taraha lIlA yuta samRddhi tathA devAGganAke samAna strIratna ghyako dekhakara calacitta dhavala hRdayameM jala gayA; (svagata) ahA! yaha ekAkI mere sAtha AyA thA aura kisa ucca dazAmeM pahu~ca gayA, hAya ! IPI merA AdhA dhana bhI gayA kyA karUM? ityAdi rAta dina cintA karatA huvA mahA lobhI-kRtaghnI AASAREENALS REGA ASTER SHAcGunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ V // 46 // SSICAISHIGASHISASHASHASH54 I vizvAsaghAtaka dhavala usapara veSa dharatA huvA durbala hone lagA, zrIpAlake sukhake Age ise | seThakI bhUkha-tRSA saba bhaga gaI, saca hai! anya taruvaroMko phUle phale dekha kara javAsA suka | jAtA hai, ThIka yahI dazA seThakI bhI huI-mAre Adhike (mana cintAke ) dhavala kSaNavAra zayyAse | PuThatA hai, kSaNavAra usameM par3atA hai isa taraha asAdhAraNa becainI vyApa gaI, dhavalake cAra | mitroMne apane seThakI isa burI dazAko dekha kara nivedana kiyA-he zreSThi ! Apake zarIrameM kyA hai ko vyAdhi hai yA manameM koI cintA hai-satya 2 kahiye hai kyA? taba seTha ekAnta avasara jAnakara bolA-aho mere priya mitroM! tumAre sAtha merI bar3I prIti hai isahI liye meM apane dilakI bAta tumAre Age kahatA hU~ magara dhyAna rahe tuma kisIke Age na kahanA, unhoMne kahA bahuta acchA ! taba dhavala seTha apanI kathanI kathane lagAH- . aho mere parama mitroM! yaha zrIpAla ekalA puruSa hai, isakI strIratnayugala aura moTIRddhi 4GEOGRECOGESSESSURES DILAc.Gunratnasuri M.S. INDI Jun Gun Aaradhal Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ &ll koI upAyase le lenI cAhiye, tabahI merI iSTa siki sika ho sakatI hai; ataH kumArako mAra 6 DAlanekA koi prayoga karanA cAhiye, yaha suna una cAra mitroMmeMse eka duSTa mauna kara rahA, zeSa tIna isa prakAra mIThe khaTTe zabdoMse bolane lageH-he seThajI! jisa kisIkA bhI dhana haraNa tathA hai strI haraNa mahA doSa hai isaliye satpuruSoMko yaha ucita nahIM aura upakAriyoMkA to vizeSa a. nucita hai, yaha niHsaMdeha bAta hai ki isakA phala bhayaMkara hogA, yaha mahApuruSa dharmI-paropakArI tyAgI-dAtA-bhAgyavAn Adi prazasta guNoMse zobhita hai, isase veSa rakhane para samudra pAra honA bhI kaThina ho jAya gA, isake puNyako tumArA puNya kabhI nahIM laga sakatA, Aja isa prakAbharake aniSTa kathanase tumAre sAtha hamArA svAmI sevaka bhAva gayA-tUM duSTa-pApiSTa hai, terA mukha || dekhanese pApa lagatA hai, ahA! zrIpAlajIkA upakAra Aja hI bhUla gayA? are! terI stamjita | jahAje calAI, mahAkAlase chuDAyA, ratnahIpameM maraNAntase bacAyA kyA ye saba upakAra tU * zIghra hInUla gayA-he seTha! tuM duSTa sarpake samAna hai " payaHpAnaM jujaMgAnA, kevalaM viSavardhanaM " ASHIRISHISHIGA IMAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aacadha Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritra prastAva tIsarA. TERSISESEOSES // 47 // 6 yAnI soko dUdha pilAnA mAno mAtra z2aharako var3AnA hai; are! tUM mahA kuTila hai, yataH (zloka) ___ kuTilagatiH kuTilamatiH / kuTilAtmA kuTilazIlasampannaH // sarva pazyati kuTilaM / kuTilaH kuTilena bhAvena // 1 // bhAvArthaH-kuTila cAlako dhAraNa karanevAlA, kuTila bujivAlA, kuTila AtmA aura ku. Tila khabhAva yukta aisA kuTila puruSa apane kuTila bhAvase saba kuTila hI kuTila dekhatA hai. | seTha ! tUM kAle sarpake tulya hai dUdha pilAne para bhI DaMsatA hai, tUM burI taraha bhoMkate huve M kutteke samAna hai, tUM kiMpAka phala ( Uparase manohara aura andarase z2ahara ) ke sarIkhA hai, he dhavala! isa prakAra pApAcAra mata kara-tere karanese kucha bhI nahIM ho sakatA, terA nAma dhavala (sapeta ) hai magara hRdaya terA kAlA hai, tere dilameM kRSNa lezyA (krUra pariNAma ) vasa rahI hai, PAHESAGERASESSIRea . Ac. Gunratnasuri M.S. 46556 Jun Gun Aaradha Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || tere darzanase hama malIna ho gaye; he uSI-he durgati gAmI! yaha kArya karanese terA aniSTa hogA; kahA hai: (zloka) anAcAre matiryasya / sa hanti janmano dvayaM // durgatiH paralokasya / iha loke viDambanA // 1 // bhAvArthaH--jisakI gati anAcArameM vidyamAna hai usane apane dono bhava nAza kiye isa * lokameM viTambanA pAtA hai aura paralokameM durgati Apta karatA hai. he seTha! isa kAryameM jo tujhe salAha de vaha terA parama zatru samajhanA; ityAdi vacana kaha kara ve tinoM mitra apane 2 sthAnapara cale gaye-dhavalane isa bAtako na mAnA, sacahai ! * vinAza ra kAle viparItabuddhiH ' cauthA mitra abhI taka vahIMpara baiThA huvA hai, isa samaya usane kahA-he vAmin ! hRdayakI bAta inake sAmane na kahanA cAhiye, ye tIno tumAre duzmana haiM, maiM eka AcGunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pha . . - - prastAva bhopAla-||5|hI lAkhake barobara hU~, tuma zrIpAlake sAtha parama prItikara vizvAsa paidA karo? yaha sana dhavala caritra. bar3A prasanna hokara bolA-aho! tU hI merA parama mitra-parama vallabha hai, tUM hI kAma sika ka- |5|| tIsarA.. ranevAlA hai, tereko manovAMcchita phala dUMgA; kuMvarako mArane kA upAya vicAra! yaha suna vaha | duSTa punaH bolA-aho seTha! jahAja para eka uMcI mAMcar3I baMdhAo usapara kutuhala dekhaneke | bAhane zrIpAlako bulAnA aura tuma nIce AjAnA taba zIghahI meM maMcIkI DorI kATa DAlUMgA basa apanA kArya siddha ho jAyagA-" isahI kA nAma raudra dhyAna-aise uSTa kAmoMse hI jIva | ghora narakako pAtA hai " yaha gupta maMtra kaha kara vaha mitra gayA, idhara kumArake sAtha seTha a. | pUrva prIti karane lagA, yaha to bar3e bhadrika haiM isaliye ThIka dhavalake kahanemeM laga gaye, zrIpA lako seThakA vizvAsa utpanna huvA-seThake sAtha bhojana-puSpa-tAmbUla-vilepana-gIta-nRtya kutuhala |||| kathA-kathana Adi vyavahAra karane lage aura samudrake kotuka dekhate huve seThako apanA parama | | mitra mAnane lage; satya hai! sajjana sajanatAko kabhI nahIM chor3atA, taba dhavalane eka uMcI maaNcdd'ii| AMAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhat! -5 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54: | DorIse baMdhAI aura usa para baiTha kara kautuka dekhane lagA, eka vakhta rAtrImeM dhavala baiThA huvA | | kumArako kahatA hai-aho zrIpAla kuMvara! Ajato sAgarameM aisA kautuka dikhAI detA hai ki || pahile maiMne kabhI nahIM dekhA, yaha sunakara kumAra pUrvakRta azubha karmake saMyogase aho kahAM hai ? jabAba milA yahAM AoM! zrIpAlajI Upara pahu~ce ki turanta dhavala jahAjameM A gayA, sUcanA pAte hI dhavalake usa duSTa mitrane kasAIkI taraha usa maMcIkAkI Dora kATa DAlo ki usI | vakhta kumAra samudrameM girapar3e; girate 2 navapadakA dhyAna kiyA, usake prabhAvase par3atehI eka magaramacchake pIThapara savAra ho gaye, navapadake prabhAvase tathA jala-tAraNI auSadhI ke badaulata kuMkaNa dezake taTapara jA pahu~ce. ___taba zrIpAla kumAra magara macchake pIThase utara kara pRthvIpara Aye aura vahAMpara caMpaka vRkSake ||5| nIce zAntise sogaye, jAgate hI kyA dekhata haiM ki cAroM ora subhaTa loga khar3e haiM, unane kahA 58 hill Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritra. // 49 // he nAtha! isa kuMkaNa dezameM basAhuvA pratiSThAna nagarameM vasupAla rAjA rAjya karatA hai, unane hameM meM prastAva | yaha Adeza kiyA hai ki samudrake kinAre aparivartita chAyAvAle caMpaka vRkSake nIce jo puruSa ho / el tIsarA. | use azva-ratnapara car3Akara pichalI paharameM vinayapUrvaka yahAMpara le AnA, isa sthitimeM hamane | | ApahIko dekhe haiM; ataH kRpAkara caliye gA, taba kumAra ghor3epara savAra hokara nagarake samIpa pahu~ce, | vasupAlane sanmukha Akara samahotsava nagara-praveza karAyA aura siMhAsana para sthApita kara vinaya | pUrvaka prArthanA karane lagA-aho mahAnubhAva ! maine kisI nimittiyeko eka vakhta pUchA thA ki IS merI putrI madanamaMjarIkA vara kauna hogA? taba usane kahA-vaizAkha sudI dasamIke pichale paharameM hai dariyeke kinAre caMpaka vRkSake nIce jo ThaharA ho vahI usakA patirAja hogA, vaha dasamIkA zubha hai| dina AjahI hai, usakA kathana milA aura ApakA zubhAgamana huvA, ataH merI kanyAke sAtha | vivAha karo! zrIpAla kumArane isa namra vijJaptiko saharSa svIkArI, turanta hI rAjAne sarva sA. || magrI taiyAra kara moTe ADambarase vivAha kara diyA, karamocana samaya bahutasA mAla asbAva diyA KARNAGARIKA A // 49 // AC.GunratnasuriM.S. . Jun Gun Aaradhal Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aura avasarapara yaha bhI kahA ki tumako koi rAja-kArya karanekI icchA ho to grahaNa karo! taba ||3|| | kuMvarane andarakhAne UMDA 2 vicAra kara mahimAnoMko tAmbUladAna denekA kAma hAthameM liyA, hU~ | aba zrIpAla kumAra rAjAke diye huve mahalameM apanI priyatamAke sAtha viSaya sukha bhogavate huve hai| | AnandapUrvaka rahane lage-isa sambaddhako yahIMpara chor3a kara zrIpAlajI aba samudrameM girapar3e usake hai samaya jahAjoMmeM kyA 2 banAva bane usakA AkhyAna karate haiM: . zrIpAla kuMvarake samudrameM girate hI duSTa-pApISTa-dhRSTa-dhUrta dhavala apanA zIra phor3ane lagA, || chAtI kUTane lagA aura cillA 2 kara rudana karatA huvA kahane lagA-hAya ! mere svAmI zrIpAla || narottama sAgarameM girapar3e; yaha suna saba jahAjoMmeM kolAhala maca gayA, dono striyoMne vajrapAtake || | samAna pati-patanake hAla sunakara mahA vilApAta karane lagIM, ve lalanAeM hAhA-rava karatI huI hai| mUrchita hokara pota-paTapara gira par3I, taba dAsiyoMne zItala jala sIMcanakara punaH saceta kI, | Ac.Gunratnasun M.S.... Jun Gun Aaradha Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla-|| isa vakhta dono striyeM apane mastakake ghUghara bAloMko laTUriyekI taraha bIkherakara avirala rudana || prastAva cAritra karane lagI:-he prANanAtha-hA guNabhaMDAra-hA hRdayahAra-hA nayana sukhasadana-hA candravadana- tIsarA. // 50 // hA kAmabhavana-hA rUpajit madana-hA mahAdhIra-hA jJAnasAgara-he svAmin ! Apa kahAM cale |gaye! hama donokA maraNa kyoM na kara diyA? hamArA asIma duHkha jJAnI mahArAja hI jAna sa kate haiM, he prabho! hama kisake Age apanI pukAra kareM, hamArA pIyara to pele kinAre rahA, hama 5 nirAdhAraNiyoMko aba kisakA AdhAra hai; ityAdi viraha vilApa karane lagIM-'kisakA AdhAra | 18 hai' yaha vacana suna AzvAsanake liye dhUrta dhavala Akara kahane lagA-he bhAminiyoM! merI AjJA-15|| || kA pAlana karo jisase tumako sukha hogA, yaha ' karNazUlavat ' vacana suna ve caturA nAriyeM | hai bakhUbI samajha gaI ki isahI duSTane apane patiko samudra meM girAyA hai, taba rudanako dUrakara dRDha 6 cittA ho zIlakI rakSAke liye apane iSTadevako smaraNa karane lagIM; inake zIlake mahAprabhAvase | // 50 // vahAMpara isa prakAra ghora utpAda prakaTa huvA-kalpAnta kAlake samAna mahAvAyuse samudrakA jala maSAHASKAR : VIP.AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | uchAle khAne lagA, kinAre bar3ane lage, choTI 2 kallolese jala idhara-udhara DAvAM-Dola karane lagA, cAroM ora AkAzameM megha ghaTA chAgaI, musaladhAra varSA varSane lagI, bijaliye camakane | | lagI, gAjane apane garjArava zabdase brahmANDako garjA diyA, nIcese sAgarakA jala bar3atA hai | aura uparase megha dhArA varSatI hai, isa vakhta tamAma jahAjeM hila hilAne lagIM, yAtrI-jana bhayaGkara AphatameM Agire, apane 2 iSTa devako smaraNa karate huve eka dUsareko kahane lage-hA aphasosa! | Aja pota-svAmI jalameM gira gaye, dhavalane yaha moTA pApa kiyA, aho! aba apana kisakI | sAyatAse baceM ge; isa taraha duHkhase duHkhI hokara dAna-puNyameM sAvadhAna huve, jahAjoMke vAyu. dAna pakhkheM TUTa par3e, isa samaya amAvazyAse bhI adhika ghora aMdhakAra dasoM dizAoMmeM chAgayA, | yahAM taka ki eka dUsareko ApusameM dekha nahIM sakate, isa avasarameM-DamarukA Dama-DamaMta zabda karate huve atyanta bhayaGkara rUpako dhAraNakara hAthameM samazera ( talavAra ) ko liye huve sabase pahile kSetrapAla prakaTa huve, pazcAt vikarAla rUpa dhAraka mAnabhadra-pUrNabhadra-kapila aura piMgala LOSRAECAUSERECAUSESS-C WIP.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aarad! Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIsarA. . vana-rana- 15 ye cAra vIra hAthameM mudgara liye huve Apahu~ce, taba deva-vANI huI-aho! prathama hI prathama isa || prastAva // duSTa buddhidAyaka puruSako paqaDo-pakaDo, bAda zrIsiddhacakrake paderadAra kumuda-aMjana-vAmana aura || 6 puSpadanta, ye cAra hAthameM daMDa dhAraNakara khar3e rahe, antameM bahuta devadeviyoM sahita agni zikhAH / hai oMse jhala-jhalATa karate huve cakrako ghumAtI huI-cakrezvarI devI avatarI, basa prakaTa hote hI turanta hukma kiyA-he vIra! DorIko kATane vAle duSTa puruSako jhar3apase pakaDo, taba zIghratara kSetrapAlane usa puruSako avalI muskI bAMdhakara kUpa-stambhapara ulaTe zIra laTakA diyA aura 6 khadgase sAre zarIrake kaTake 2 kara dazoM dizAoMmeM zAntike liye balidAna de diyA isa || viSama dazAko dekha dhavala DaratA huvA una satiyoMke pAsa Akara kahane lagA-he mahA satiyoM! rakSA karo-rakSA karo-mujha zaraNAgatakI rakSA karo! yaha suna cakrezvarI devI bolI-he duSTapApiSTa-dhRSTa tereko jItA kabhI nahIM chor3a sakatI magara satiyoMkA zaraNa lenese tujhe jIvana || mukta karatI hU~; pazcAt dono striyoM ko isa prakAra AzvAsana diyAH RSSIOSASRAEOSSANCECC BARSA Ac.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhak Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka AndhArts . (zloka ):... ballabho vAM mahAlakSmI-sampUrNaH saMmiliSyati // mAsasyAbhyantare vtse| khedaM mA kurutaM yuvAm // 1 // bhAvArthaH-aho putriyoM! mahAlakSmIse sampUrNa tumArA valabha eka mahineke andara tumheM ||2|| | milegA, ataH koz taraha tuma kheda mata karo. ... isa samaya dono lalanAoMne prArthanA kI-he mAta ! isa duSTase bhaya utpanna na ho vaisA koI / / upAya kara do! taba devIne dono striyoMke kaNThameM surapuSpamAlA DAladI aura kahA-he putriyoM! ina puSpamAlAoMke prabhAvase koI bhI duSTa tumArI tarphaduSTabhAvase nahIM dekha sakegA, aisA kaha kara devI / zrIcakrezvarI apane sthAnapara vApisa calI gaI-jahAjoMmeM saba taraha zAnti hogaI-isa vakhta ve zuddha salAhakAraka tInoM mitra dhavalake pAsa Akara kahane lage-aho dekhA na ? usa tere kubuddhike / AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrIpAla caritra. // 52 // SINGALAAMAA denevAlekI kyA dazA huI, bho dhavala! jo para-strI tathA para-dhanameM capalatA karatA hai usakI yaha prastAva | sthiti hotI hai, unakA kathana dhUrta dhavalane na mAnA, saca hai / yathA gatistathA matiH ' jaisI | tIsarA. gati ho vaisI hI mati utpanna hotI hai-aba jahAjoMko sAgarameM calate huve kitaneka dina bIta gaye haiM taba eka dina dhavalane vicAra kiyA-ahA! aba taka bhI mere puNya avazya haiM ki || prAptakaSTa naSTa ho gayA, zrIpAlajIkI lakSmI yadi mere hAtha lage to maiM Indra tulya ho jAuM, || dono kAminiyoMko vasameM karanekA koI upAya socanA cAhiye; kisI eka dina kAma-bhAvase | unmatta dhavala nArIkA veSa karake una madanAoMke jahAjameM AyA, magara suramAlAke pranAvase || | dekhatehI tatkSaNa aMdhAsA hogayA, isase. idhara udhara girane lagA, taba dAsIne dhavala hai aisA | jAnakara muSTi prahAra-lata prahAra-hasta capeTA-lakar3I sanmAna vagerAoMse khUba satkAra kiyA | jisase usakA zarIra niHsatva hogayA, bar3I bhArI muzkIlIse vahAMse bhagakara apanI jahAjameM || // 52 // pahu~cA-daiva yogase jahAjeM apanA prastuta nizAna cUka kara saba kuMkaNa dezake kinAre jA pahu~coM, SA- ATES SHP.AC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradi! Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SHRESEARSHA zrIpAlajIkA virahaduHkha prApta huve Az2a kucha kama. eka mAsa ho gayA hai; dhavalaseThane pRthvItalapara apanA par3Ava DAlA, bAda neTanA lekara rAjAke pAsa gayA vahAMpara zrIpAla kumArako dekhe, basa hai| dhavala ekadama kajalase bhI adhika zyAma mukha ho gayA, kyA yaha vahI hai yA anya ! seTha vi. | cArane lagA, kuMvarane bhI seThako bakhUbI pahicAna liyA; seThane kucha TAima taka rAjAkI satkAra hai| va pravRti kara jAte samaya kuMvarake hAthase pAna bIr3A lekara cintAtura hotA huvA bAhara Akara pahare dArako pUchA-bho! tAmbUla denevAlA rAjAke pAsa kauna hai ? cokIdArane kumArakI saba hakIkata hai| kahI, sunatehI vajrahatavat ho gayA mAno sAta peDhI AjahI mara gaI ho, seTha hRdayameM vicAgne lagA hAya! maiM jo kAma karatA hU~, vaha saba niSphala jAtA hai; parantu astu, aba bhI isako mAranekA koi upAya karanA cAhiye, hA! yahAMpara bhI yahato rAjAkA javAMi hokara moTe daraje / para pahu~ca gayA; ityAdi cintA karatA huvA apane mukAmapara pahu~cA. . G P.AC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradh Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka PER cAra 53 // - isa vakhta gAyanameM nipuNa Duma loga seThake pAsa Aye aura aneka prakAra gAyana kiye prastAva magara cintAtura seThane thoDAsA dAna diyA taba DumoMne pUchA-he Rddhipate! Apane hamapara kyoM hai| tIsarA. kopa kara rakhvA hai ? seTha bolA kopakA koI kAraNa nahIM; aho mlecchoM! videzase AyA huvA rAjAke jamAIko jo mAraDAlo to maiM mana mAnA dravya tumheM hU~! paise ke lobhase gAyakone strIkAra kiyA, satya hai ! 'dhanena jAyante'narthAH' dhanase anartha hote haiM dhavalane kahA kyA upAya | karoge, uttara milA ki ajJAta kula ( mleccha kula ) kA doSa AropaNa karege, seThane kahA || satya hai mleccha samajhakara rAjA apane Apa maravA DAlegA, taba lobhAMdha dhavalane kor3a mUlyakI | eka mudrikA ( aMguThI-vIMTI ) dekara une ravAnA kiye-aba gAyaka loga saja-dhaja apanI kalA-sAmagrI lekara kuTumba sahita rAja sabhAmeM gaye, vahAMpara rAjAke Age nAnA vidha nRtyagAna kiye, taba bhUpati prasanna hokara bolA-aho gAyakoM! icchita dAna mAgalo? unhoMne nivedana kiyA-hemahArAja! hameM dAnase kAma nahIM mAnase kAma hai, nRpati bole kauna mAna cAhate ho? ASA 4-4 // 53 // P AC.Gunratnasuri M.S.' Jun Gun Aaradhal Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CSC056746464-Ck 646 haiunhone kahA tumAre javAIke hAthase tAmbUla dAna, rAjAne svIkArA aura kumArako kahA tuma meM saharSa inakA satkAra karo, unane unako sAdara tAmbUla dAna diyA; isa vakhta pUrva karmake nibir3a udayase eka bur3hI zAkinIke samAna kumArake kaNThame cipaTakara kahane lagI-he putra-he ||2|| P putra! tUM kahAM calA gayA thA ? bahuta kAlase mujhe milA; maiM kazyaka ThikAne bhamI, pahile to | siMhaladvIpakI khabara milI thI, bAda naukApara car3akara kramazaH yahAM para AI, dekha! yaha lambe || buuNghttvaal| terI bahu khaDI hai, isakA tujhe kyA ko duHkha hai ? tUM to acche nasIba ke udayase / 4. rAja-kuMvarI paraNa gayA magara bIcArI isa garIbar3I kI kyA dazA hogI! itane meM dUsarI kahane lagI bhaaii| bhaaii| karake kaNaThameM laga gaI. eka kahane lagI maiM terI sAsa hU~. dasarI jeTha jeTha pUMkArane lagI, koi eka he jANeja-bhANeja, dUsarI devara-devara bolane lagI, eka vRkSA kahane lagI Aja merA janma saphala huvA ki merA pautra (potrA ) mila gayA, eka buDhA bolA hai || maiM terA pitA hUM, dUsarene kahA maiM susarA hUM, tIsare bole hama tInoM tere bhAI haiM, ekane kahA 4-4-04CACAAAA-SEX Suntainasuri M.S. Jun Gun Aaradhal Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIsarA. . . bhopAla- ||6|| maiM terA kAkA hU~, ityAdi Dumake sAre parivArane kumArako Akula vyAkula kara diyA, kitaneka ||6|| prasvAra 6 gAyikAoM kumAra ke gale lipaTa gaI, kitaneka gAyaka hAtha para aura kitaneka pera para: cipaTa | |gaye-isa sthiti ko dekha rAjA hRdayameM vicArane lagA-hA ! merA kula kalaGkita huvA, isa | jamAI ko zIghra hI maravADAlanA cAhiye, rAjAne hukuma kiyA aho kotavAla! usa nimitti| yeko zIghrahI bAMdhakara yahAMyara le Ao, usane use hAjira kiyA, rAjAne pUchA-re duSTa! || | yahato mAttaMga (Duma-bhAMDa ) hai, nimittiyene kahA-he rAjan ! yaha mAttaMga nahIM kintu mAttaMga-18 pati avazya hai; yaha suna ati ruSTa hokara rAjAne nimittiye va kumArako mAranekI AjJA karI, - yaha vikaTa sthiti jAna madanamaMjarI zIghra hI apane pitAke pAsa AI aura nivedana kiyA he tAta! Apa yaha vinA-vicArA kAma kyA karane lage! AcArase inakA (mere patikA.) kula uttama mAluma hotA hai; ataH Apako pUrNatayA nirNaya karanA cAhiye. ' ... taba rAjAne kuMvarako kahA aho! tuma apanA kula prakAzana karo? suna kara zrIpAlajI kucha MEGASARSANSLA RS RIAc Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhali Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ musa karAe aura kahane lage-he rAjan ! 'pAnI pIkara ghara pUchanA' isa kahAvatako tumane || caritArtha karadI; astu yadi tumako merA kula jAnanA hI ho to sainya sajakara yuddha karalo to tumeM 8 | apane Apa jJAta ho jAyagA, nahIM taba maiM to apane mukhase kahanA nahIM car3hAtA athavAisahI | taraha tumheM jAnanA ho to samudrake kinAre jahAjoM meM amuka 2 do striye haiM unheM bulAkara pUchalo, . di rAjAne dhavalako pUchA-kyA tumAre jahAjoMmeM phalA 2 striyeM haiM yA nahIM? dhavalakA mukha yahAM para bhI kAlI zyAhIse raMga gayA, kucha bhI uttara nahIM diyA, taba rAjAko AjJAse pradhAna ma-2 NDalane jAkara dono lalanAoMko nivedana kiyA ki hamAre rAjA sAhaba apane javAMIkI kula* pRcchA karaneko tumheM bulAte haiM, unane vicArA ki avazyahI apane prANavaddhabha yahAMpara honA | cAhiye, khuza hotI huI pAlakhImeM baiThakara rAja-juvanameM pahu~cI, yogyatApUrvaka unheM paradeke a. ndara sthApita kI, isa vakhta rAjAne pUchA-he kanyAoM! isa mere jamAI zrIpAlakA vaMzAdi ca. ritra kaho-gaganacArI munike mukhase sunA huvA aura kitanAka anubhavA huvA sarva caritra vidyA ASTROACHCHERRENCESCHSSCCICC USARAOMOMOM 10 IMAc.GunratnasunM.s. Jun Gun Aaradhal Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva zrIpAlana caritra, // 55 // HECHISMUSEOSS dharakI putrIne Ayanta kaha sunAyA aura antameM yaha bhI kahA ki yaha hamAre prANapati haiM; suna tIsarA. * kara rAjA atyanta harSita huvA aura kahane lagA ki ahA! yaha to merI benakA lar3akA arthAt merA bhAnajA hI hai; aba pRthvIpati gAyakopara krujita hokara hukma kiyA ki ina sabako eka sAtha hai| mAraDAlo, taba maraNabhayase Duma loga satya bola par3e ki he kRpAlo-mahArAja! jahAjoMmeM rahe || huve dhavala seThane koTI mUlyakI mudrikA dekara hamase yaha kAma karAyA haiM, subhaTa logoMne DumoM se kI khUba pUjA kI, saba ve duHkhase vilApAta karane lage aura kahane lage ki hameM chor3ado kumArake sAtha hamArA koI sambaMdha nahIM, idhara rAjAne dhavalako baMdhanase jakar3avAkara maMgavAyA aura AjJA | pharamAI ki-e kotavAla! Dumake kuTumba sahita dhavalako yamarAja ke hAthoM meM dedo-isa vakhta / karuNA parAyaNa zrIpAla kamArane rAjAse namra nivedana kara sabako jIvitadAna dilAyA; dhanya haikumAra! tumhArA satyasvarUpI upakAra ati prazaMsanIya hai. .. REPLICEAGEREGSHOSHASI-MAX cSunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ isa vakhta rAjAne nimittiyeko bulAkara pUchA-kyoMre! tU hamAre jamAI ko mAttaMgapati | kaise kahatA thA? prativacana milA ki-mAttaMga mAne hAthI to hAthiyoMkA svAmI rAjAdhirAja' hai| | samajhanA cAhiye nRpati prasanna ho prIti dAna dekara nimittiyeko zIkhadI, phira rAjA apanI hai| | putrIke buddhibalapara bar3A bhArI Anandita huvA, narapatine zrIpAlase apane kRtaaparAdhakI saa-hai| dara kSamA mAMgI, cAro ora zAntikA sAmrAjya phaila gayA, kumAra apanI tIno ramaNiyoM ke sAtha hai| AnandapUrvaka samaya bitAne lage.. __ zrIpAla kumArato bhadrika pariNAmoMse usahI prakAra dhavalake sAtha prema rakhane lage, nirlajja ||6|| || dhavala sadA vahIMpara rahane lagA, eka dina rAtrImeM kumArako mAranekA dRDha vicArakara sAvadhAna tAse vahIM para so gayA, usa dina kumAra sAtaveM maMz2alapara ekAkI soye huve the, taba dhavalane hai| | barAbara avasara pahicAnakara rAtrimeM mahalake pichale bhAgameM jAkara caMdanagoke pera para rezamakI IAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva caritra zrIpAla-5 majabUta DorI bAMdhI aura goko sAtaveM mAlapara pahu~cAI usane vahAM jAkara apane pera majabUtIse || sthira kiye, taba DorIko cokasakara dhavala raudra-dhyAnako dhAraNa karatA huvA hAthameM tIkSaNa tala tIsarA. 8 // 56 // vAra lekara zrIpAlajIko mAraneke liye Upara car3ane lagA, kuMvarake prabala puNya pratApase tathA ba| lavattara AyuSyake kAraNa Adhe mArgameM DorI ekadama tar3AkasI TUTa paDI jisase dhavala zirake bala | jamInapara AgirA, isa vakhta usakI khaDga usahIke peTameM lagI, mahA vedanA vedakara ante kRSNa || | lezyA (kAle pariNAma ) se marakara sAtamI narakameM gayA, saca hai! " atyugrapuNyapApAnA-mihaiva phalamaznute" yAnI atiugra puNyAtmAoM tathA pApAtmAoMko sahI bhavameM phala mila jAtA hai, pApakA || ghar3A antimameM phUTe vinA nahIM rahatA yaha kahAvata yahAMpara caritArtha huI jaba subaha huvA to haz2AroM hai| loga ikaTThe ho gaye, Asa-pAsake saba saMjogoko dekhakara sarva loga kahane lage ki yaha kuMvarako | avazya mAraneke liye AyA thA, saba loga kumArakA yazaH gAne lage aura dhavalakI nindA ka HLASILIS-ENGLIS // 56 // HIRIKthes P AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 rane lage, taba zrIpAla kumAra bhI vahAMpara A pahu~ce aura dhavalakA sAdara agnisaMskAra karAyA, hai saba mRtaka kArya pUrA karAkara apane sthAnapara gaye, bAda jahAjoMmeMse dhavalake neka salAha kAraka hai una tIno mitroMko bulAkara dhavalake ThikAne sthApita kiye aura seThakA saba kAma unhe soMpAaba zrIpAla kumAra apanI tIno lalanAoMke sAtha viSaya-sukha bhogate huve AnandapUrvaka rahane lage. (r) hindI bhASAke zrIpAla caritrakA tIsarA prastAva sampUrNa huvA. * ASTROSSESSAGARCISESS-CLOS 3G-ALALAROSHISHIGA KOGO Jun Gun Aaradhak IAC.GunratnasuriM.S. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sApAlana caritra. prastAva cothA. // 57 // cauthA-prastAva.. vINAnAdameM jIta. (cauthA vivAha ) kisI eka dina zrIpAla kumAra apane parivAra sahita krir3A karaneke liye nagarake udyAI nameM gaye, vahAMpara eka saMghako utaratA huvA dekhA, idhara ghor3epara savAra huve kumArako dekhakara || sArtha-pati inake najIka neTanA lekara AyA, isa vakhta kuMvarane pUchA-aho mahAbhAga! tuma meM kahAMse Aye ho-kahAM jAnA hai-kyA koi kahIMpara Azcarya dekhA hai ? sArthavAhane kahA-he mahA-I| Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baraAARRERA rAja! kAnti nagarase meM AyA hU~ aura kambU chIpa jAnA hai, rAste maine eka ajAyaba dekhA hai, | || vaha suniyegAH-he puNya-puMja! yahAMse sAtaso jojana dUra kuMDalapura nAmakA eka nagara hai, vahAM 8 para makaraketu nAmakA rAjA hai aura karpUratilakA nAmakI rAnI hai, usakI kukSise utpanna huve || | sundara aura purandara do putra haiM, unapara guNasundarI nAmakI eka kanyA hai, usane aisI prati jJA kI hai ki jo mujhe vINA-nAdameM jItegA vahI merA pati ho sakegA, dUsarA nahIM-usa pratijJAko sunakara aneka rAja-putra vahAM para Akara vINAkA abhyAsa karane lage haiM, pratimAsa | unakI parIkSA lI jAtI hai, magara Ajataka kisIne bhI usa rAja-kuMvarIko vINAdvArA na hai jitI, parIkSAke dina eka vakhta usa devakanyA sadRza kumArikAko maine dekhI thI, bhAgyavaza | | Apake sAtha samAgama ho jAya to atyuttama hai-taba zrIpAlajI usa puruSako vastrAdi dekara zAyaM| kAlameM apane sthAnapara Aye aura vicArane lage ki yaha Azcarya kisa taraha dekhA jAya? phira | socane lage ki saMkalpa-vikalpa karanekI kyA jarUrata hai ! navapada mahArAjake dhyAnase saba kucha RIAC.Gunratnasun M.S. . Jun Gun Aaradhal Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritra, | ho sakatA hai, aisA socakara unake dhyAnameM layalIna ho rahe, taba zrIsiddhacakra mahArAjakA sevaka saudharma devalokameM rahane vAlA vimalezvara deva hAthameM hAra lekara ekadama prakaTa huvA 18 aura kumArako kahane lagAH // 58 // ... (zloka) -CA4%AECAvavava | icchaakRtiyomgtiH kalAsu / mauDhirjayaH sarvaviSApahAraH // kaNThasthite yatra bhavatyavazyaM / kumAra hAraM tamamuM gRhANa // 1 // bhAvArtha:--he kumAra! leA tuma isa hArako grahaNa karo? yaha hAra jisake kaNThameM rahA | huvA hogA usako icchita AkRti, AkAza gamana, kalA kuzalatA, vijayatA, sarva viSayoMkA | haraNa Adi avazya siddha hoMge. isa prakAra hArake guNa kahakara vimaleza devane kumArake kaNThameM hAra pahanAyA, bAda apane hai| nija sthAnapara vApisa calA gayA, kuMvara hArako prApta kara nizcinta ho zAntise so gayA-subaha G Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hai UThatehI kuMDalapura jAnekA irAdA huvA, taba hArake pratnAvase AkAza mArga-dvArA vAmana ( bAva niyA) rUpa karake nagarameM praveza kiyA aura abhyAsazAlAmeM pahu~cA, jahAM aneka rAja-kuMvara vINA abhyAsa kara rahe haiM, jAkara pAThakase mulAkAta kI aura use nivedana kiyA-aho adhyA paka! mujhe paDhAo, yaha suna saba rAjaputra khar3a 2 zabdase isane lage aura yaha pUchane lage-aho / 18 vAmana ! vINAbhyAsase tumheM kyA matalaba hai? jabAva milA ki tuma logoMko bhalA kyA jarU | rata hai? unhone kahA rAjakanyAke sAtha zAdI karanA hai, usane kahA basa mujhe bhI vivAha karanA | hai hai! taba saba loga udarako pakar3a 1 kara khUba hasane lage aura paraspara kahane lage-ahA! isako bhI 8 | lagnakI AzA hai; yaha suna vAmanarAja bole-are! tumAre naz2aro naz2ara maiM paraNuM gA aura tuma saba |jyoM ke tyoM rahajAoge-tabahI merA nAma vAmana samajhanA, isa vakhta vAmanane khaDga-ratna pAThakako bheTa kiyA, basa turanta hI adhyApakane apanI vINA. use zIkhaneko de dI; saca hai! "sarve guNAH kAMcanamAzrayanti" yAnI tamAma guNa paisemeM rahe huve haiM-vAmanane hAthameM vINA || SHREASEARSAHASREE R AC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhak Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva caritra 159 // zrIpAla- lekara usakI tAMta taur3a DAlI, tuMbI phor3a DAlI, kIliye pheMkadI aura daNDake Tukar3e 2 kara DAle, isa prakAra krIr3A karake rAja kumAroM ko hAsya utpanna karAtA hai, ve kumAra bhI peTa phulA 2 kara hasate haiM; isa prakAra ramata-gamatameM sukhapUrvaka dina bItate the, dAna balase vAmanane pAThakako hai| | vazIbhUta kara liyA thA. - eka dina rAja kanyAne samasta chAtroMko parIkSAke liye bulAye, usa vakhta vAmana bhI maMDa-8 pake andara jAne lagA, magara kurUpI aura halakA samajha kara paharedArane use rokA, turanta hI 5 usane use ratna-kuMDala dekara andara praveza kiyA " hAtha polA to jagata golA" yaha dAkhalA hai| yahAM para caritArtha huvA, isa samaya rAja kuMvarI zrIpAlajIko divya mUla rUpameM dekha rahI hai, taba kumArikA hRdayameM vicArane lagI ki yadi mere sadbhAgya hoM to yaha merI pratijJA pUre gA, hai // 59 saba loka ise vAmana kahate haiM aura maiM to eka bhAsvara sundarAkAra nararatna dekha rahI hU~, astu hai| PEGASUGUST HOCAKHIRAIRPORARISHIRIGIRIAIS Ac, Gunmatrnasuri M.S.. Jun Gun Aaradhak Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praju kRpAse saba acchA hogA; taba pAThakane chAtroMko kahA-apanI 2 kalA dikhalAo! saba kuMva roMne kalA dikhalAI magara kanyAne eka bhI pasanda na kI, akhIra kumArikAne vINA bajAI, P| sunakara saba loga harSita huve aura kanyAkI kalAko vakhANI, isa samaya vAmana roSAtura hokara bolA-aho! kuMDalapurake nivAsI saba loga mUrkha haiM, vyartha kanyAkI stuti karate haiM, taba rAja putrine bAvaniyeko pUchA-aho! tumane rAga rAgaNIkA abhyAsa kiyA hai kyA ? uttara milA saba | kucha kiyA hai ! sunakara kanyAne apanI vINA bAvaneko bajAne dI, usane vINA letehI khaa|| ahA! isakI tAMta azuddha hai, tumbar3I galI huI hai, daNDa bhI yukta nahIM hai, grAma-mUrcchanA-nAda | (ye gAyanake lakSaNa vibhAga haiM ) karake yaha vINA ayogya hai; yaha hakIkata sunakara rAja-ka| nyAne jAnA ki mere bhAgyakA vINAmeM nipuNa pradhAna-puruSa AgayA hai, aba vINAko ThIka-ThAka || karake vAmanane bajAI, isa ke masta-gAyanako sunakara tamAma loga mUrcchita ho idhara udhara | bhUmipara lauTane lage akhIra nidrAvaza ho gaye; isa vakhta kitanekakI aMguThiyeM, kitaneka ke PERISHISHIGURASNAIGUAG MESSAGAR cell Ac Gunratnasur M.S Jun Gun Aaradhali Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva cauthA... hai kuNDala, kar3e, utarAsana aura kitaneka ke adho-vastra utAra liye; isaprakAra vINA nAdameM saba jane mahA mohadazAmeM prApta hogaye, isa Azcaryako dekhakara rAjakanyAne trailokyasArarUpa kumA-5 rako vare, isa samaya rAjA vicAratA hai ki-hA! kanyAne vAmanako varA yaha bar3A burA huvA, 3 taba kumArane apanA nija divya svarUpa prakaTa kiyA, rAjA vagerA Anandita huve, mahotsava ||| pUrvaka unakA paraspara vivAha kara diyA, zrIpAla kumArako hAthI-ghor3e-suvarNa-ratna vagerAse pari-5 pUrNa eka mahala rahaneko diyA; vahAM para guNasundarIke sAtha sukha bhogavate huve sAnanda rahane lage. | OMOMOM Jun Gun Aaradha PAC.GunratnasuriM.S. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wala banAvaTI kutsita rUpa. (pAMcavAM-vivAha ) AUSTRIAISASUBIRIKIANA kisI eka dina zrIpAla kumAra nagarake udyAnameM lIlA karaneko gaye, vahAM para eka badAuko dekhA, use kumArane pUchA-aho musAphira ! tuma kahAMse Aye ho? rAstemeM koi Azcarya dekhA hai kyA? usane jabAva diyA-he nAtha! dhanAvaha seThane mujhe kuMDanapura nagarase pratiSTAnapurake liye nejA hai, bhArgameM maiMne eka Azcarya avazya dekhA hai, vaha suniyegAH-kaMcanapura zahara meM vanasena nAmakA rAjA hai, usakI kanakamAlA nAmakI rAnI hai, usake cAra putra haiM-1 yazadhavala 2 yazodhara 3 bajasiMha 4 gaMdharva; inake upara trilokasundarI nAmakI eka putrI hai, usake vivAhake SHIRISASIRIK******** TAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla prastAva cauthA. he vAste svayaMvara-maNDapa racA gayA hai; usa maNDapakI zobhA isa prakArakI hai:-ratna jar3ita suvarNa * stambhoMse virAjamAna, bar3I 2 patAkAoMkI paMktiyoMse zobhAyamAna, cAra moTe daravAjoMse vibhU-|| // 6 // |Sita, citra-vicitra putaliyoMse sumanohara, Uce 2 toraNoMse zRMgArita, aSTamaMgalose yukta, nA- |PI P nAvidha Asanose dUSita; ityAdi sundaratAse vaha maMDapa svargavimAnake sadRza Adarza banA huvA hai hai-aneka dezake rAjA loga vahAM para ikatrita huve haiM, anna-jala-ghAsa vagerA moTe pramANameM 5 | saMgraha kiyA gayA hai; ASADha kRSNA bIjako vaha kanyA vara varegI, vahI bIja Ate kala hai; 8 aura nagara yahAMse tInaso jojana dUra hai; yaha suna zrIpAlajI usa musAphirako varNAnUSaNa dekara | | apane sthAna para Aye. ... kumAra pichalI rAtako hArake prabhAvase kubar3ekA rUpa karake kaMcanapurake rAja-maNDapameM prApta huve, jabaki svayambara-maNDapameM praveza hone lage ki paharedArane unheM rokA, turantahI hAthoMmeMse soneke kar3e nikAla kara use diye aura sAnanda andara cale gaye, vahAM para eka stambha para ESSAABLICACERI ASHAOS OGGA SHIRISHIGIJGHIHIRAXIS c.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R-C- SARLAGAKARE lagI huI puttalIke nIce jAkara khar3e rhe| yahAM para kubjake rUpakA kucha varNana kara dete haiM:-pIhai ThakA bhAga jisakA UMcA ho rahA hai arthAt duma nikala rahI hai, peTa jisakA pAtAlameM cala hai & gayA hai, jisakI nAka capaTI aura UMTake muAphika hoTha lambe ho rahe haiM, gadheke samAna jisake | phaccara dAnta aura bandarake samAna bure keza haiM, pIliyeke rogI samAna jisake pIle netra hogaye / || haiM, jisake muhase kuttekI taraha lAle Tapaka rahI haiM aura piMjarasA zarIra banA huvA hai; isa prakAra || OM ghRNita dehadhArI kubar3eko loga pUchate haiM-aho! tUM yahAMpara kyoM AyA hai ? jabAba milA tuma saba ||6| 5. kyoM Aye ho? unhone kahA kanyAke sAtha vivAha karaneko ! usane kahA basa mujhe bhI yahI |8 | kAma hai; yaha sunakara saba loga har3a 2 hasane lage aura uccasvarase kahane lage-ahA! rAja ka-1) |nyAke yogya yahI vara hai! isa taraha dillagiyeM ho rahI haiN| isa vakhta vaha rAjakanyA uttama vastrA | bhUSaNa pahanakara dugdha samAna ujjvala kamalakI mAlA hAthameM dhAraNa kI huI pAlakhImeM ArUDha ho| svayamvara-maNDapameM saMprApta huI, usa vakhta vaha to kubar3eko nija divya-rUpameM dekha rahI hai, C.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAlacaritra. BAGASJIACHIGAS OIARTE atyanta harSameM Akara vicAra karane lagI-ahA! loga to ise kubja kahate haiM aura maiM to sunda- 8 | rAkAra nara-ratna dekha rahI hU~, basa ApusameM donoko prItiyukta kaTAkSa-bANoMse sneha utpanna huvAaba aMgarakSikA dAsIne usa kanyAko vara varaneke liye rAja-maNDapameM dAkhila kI-kramazaH eka 2 hai rAjAkA rUpa-Rddhi-kalA kauzalyAdi khyAti vaha dAsI prakaTa karatI jAtI hai, suna 2 kara , vaha kumArikA Age 2 kadama baDhAtI jAtI hai, akhIra saba rAjAoMkA tyAga kara jahAM kubja | khar3A hai vahAM para pahu~cI, taba hArake prabhAvase upara rahI huI puttalIkA isa prakAra bolI: (zloka) yadi dhanyAsi vijJAsi / jAnAsi ca guNAntaram // tadenaM kubjakAkAraM / ghRNu vatse narottamam // 1 // bhAvArtha:-he vatse ! yadi tUM bhAga zAlinI ho, viduSI ho, nAnA guNoMkI jJAtA ho to isa kubja AkAra vAle narottama varako vara le. . ... // 62 / / Jun Gun Aaradhak Gunratasun MS Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yaha sunakara usa rAja kuMvarIne usa banAvaTI kuMbar3eke galemeM mohana-varamAlA DAla dI, taba tamAma // 5/ rAjA loga kubjako kahane lage-arere-kubja! isa mAlAko choDa de 2 varnA tere zIra para kAla AgayA 15 samajha lenA, kanyA bhI mahA mUrkhA hai ki haMsa sadRza rAja kumAroMko chor3akara kAka sadRza tujha kubar3eko 6 varA, taba kubja hasa kara bolA-aho bhAIyoM! krodha mata karo isa rAja-kanyAne tuma sabako nAkake melakI taraha tyAga kara ratna samAna mujhe svIkArA hai; sunate hI kubar3eko mAraneke liye aura vara-5 | mAlA chIna leleneke liye tamAma rAjAoM samakAla TUTa paDe, paraspara bhArI saMgrAma chiDa paDA. kubjane apanA jujAbala dikhalAyA jisase ve rAjAoM dazoM dizAoMmeM palAyamAna ho gaye, isa vakhta navapada mahArAjake pasAyase devatAoMne kubjAkAra zrIpAla kumArapara kusuma-vRSTi kI, yaha | svarUpa vajrasena rAjAne apanI naz2aroM-naz2ara dekhA taba kubar3eke pAsa Akara kahane lage-he kalA|5|| vAn ! jisa taraha tumane nujAbala dikhalAyA usahI taraha apanA mUla rUpa dikhalAkara hameM A|| nandita karo! taba kubjane apanA divya rUpa prakaTa kiyA basa rAjAne atyanta harSita ho turanta HO6-04vakakavara DIAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva cauthA. hI mahotsavapUrvaka vivAha kiyA, dhana-dhAnyAdi paripUrNa eka vizAla makAna rahaneko diyA, kumAra apanI kAntAke sAtha Ananda lahara karate huve zAntise rahane lage. Sammanasamachat.memastry - samyasAoMkI pUrti... BOSSELARASTESKOSLASTIKAL (chaTA-vivAha.) wiNSTRURTERSNEERRRRRRR kisI eka dina rAja-sabhAmeM Akara eka baTAu zrIpAlajIko milA aura isa prakAra ni|vedana karane lagAH-he nAtha! dalapatana nAmake eka vizAla zaharameM dharApAla nAmakA rAjA rAjya || karatA hai, usake caurAsI rANiyoMmeMse guNamAlA nAmakI eka paTTarAnI hai, usake pAMca putra haiN:-|| 63 / / hiraNyagarbha 2 ratnagarbha 3 jagaJcandra 4 zivacandra 5 kIrticandra, inapara zrRMgAra sundarI naamkii| RESSESSAESASASRASARAS MIAc. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka kanyA hai, usake pAMca saheliye haiM-1 paMDitA 2 vicakSaNA 3 praguNA 4 nipuNA 5 dakSA; ye 8 tamAma samAna vayavAlI jina dharmameM nipuNA haiM, rAja kanyAke pAsa pAMcoM sakhiyeM dharma-karaNI karatI haiM-eka vakhta rAja kumArikAne pAMcoM saheliyoMke sAtha yaha pratijJA kI ki apana saba || ekahI vara kareMgI, jo ki niSkapaTapanase jina dharmameM Asakta ho, sabane yaha bAta kabUlakI, hai| phira zRMgAra sundarIne kahA-apane hRdaya gata bhAvoMko samasyAoMse jo kahade vahI apanA bha tara ho sakatA hai, anya nahIM; yaha bAta cAroM ora pavanake vegakI taraha phaila gaI, isase a-* 5/ neka paMDitone A Akara apanI buddhi TakarAi magara koI bhI samasyAoMkI pUrti na kara sakA, 8 aneka rAja-kumAra vahAMpara Akara zAstrAbhyAsa karane lage haiM, magara aba taka kucha nahIM huvA, he | 6 kumAra ! maine jo Azcarya dekhA vaha Apake sAmane kaha sunAyA; yaha bAta sunakara kuMvara apane || mukAmapara Aye aura vahAMpara jAnekA nizcaya kiyA. OXIGENSCHIROPSHOT* AC.Gunratnasun.M.S. Jun Gun Aaradha Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla paritra R64 // prAtaHkAlameM hArake prabhAvase gagana-mArgadvArA zRMgAra sundarIke makAnapara jA pahu~ce, vahAM M para sthita siMhAsanapara jAkara baiTha gaye-pAMcoM sakhiyoM sahita rAja-kanyA zrIpAlajIkA rUpa dekhakara irSita huI aura vicArane lagI ki yadi yaha mahA-puruSa hamArI samasyA pUrade to hama dhanyA haiM-kRta puNyA haiM-itanemeM kumAra bole, aho tumAre samasyApada saba prakAzita karo! taba || rAja-kanyAkI preraNAse saba sakhiyeM kramazaH isa prakAra pUchane lagI:____paMDitA bolI-" vA~cchAphalaM cittagataM bhavecca " yAnI cittameM rahA huvA vA~cchita phala kisase prApta hotA hai ? kuMvarane sunakara vicArA ki rAja kuMvarIne apane mukhase samyasyApada nahIM kahA to mujhe bhI anyake mukhase pUrti karAnA cAhiye; taba pAsameM rahe huve stambhapara virAjita kaTha-puttalIke zirapara hAtha rakhkhA ki zIghrahI vaha uttara dene lagI:-: SUGARCACA-ARASHRECASA-AM CO-CA-%AECAbakakavala Gunatnasun Jun Gun Aaradhak Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (zloka ) ye siddhacakraM paramaM pavitraM / dhyAyanti nityaM nijamAnase hi / / teSAM narANAM ca tathA hi strINAM / vAMcchAphalaM cittagataM bhavecca // 1 // * bhAvArthaH-jo loga parama-pavitra zrIsiddhacakra mahApadako hRdayameM hamezA dhyAte haiM una puruSa / hai aura strIyoMko manogata vAMcchita-phala milatA hai. . vicakSaNA bolI- anyacca loke'tra vilApatulyam " isa lokameM bAkI saba vilApAta hai 1ke tulya hai; arthAt sAra kyA hai ? puttalIkA bolI: (zloka) deve jinezo zuruSu yathArtha-vaktA hi dharmeSu dayA prdhaanH|| . - mantreSu sAraM parameSThimantraM / anyacca loke'tra vilApatulyam // 2 // Jun Gun Aaradha T EAC.Gunratnasun M.S. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva cauthA. 9854-9-964ERARAA5-% bhAvArthaH-devake andara jinezvara deva, guruoMke andara yathArtha upadeza karane vAle guru, || dhoMmeM pradhAna dharma dayA aura mantroMmeM parameSThi mantra sAra hai bAkI saba jagatameM vilApa tulya hai. haiM| ___ praguNA bolI- " AtmA hi yena saphalIbhaveJca" nizcaya jisase AtmA saphala hotA hai | | vaha kyA hai ? puttalIkAne uttara diyAH (zloka ) ArAdhaya tvaM suguruM sudevaM / pAtreSu dAnaM kuru satsu sanam / / tIrtheSu yAtrAM ca vidhehi nityaM / AtmA hi yena saphalIbhaveca // 3 // __ bhAvArthaH-tuma sudeva aura sugurukI AsadhanA karo, supAtrameM dAna do, satpuruSoMkA saMga // 65 // karo, tIrthoMkI hamezAM yAtrA karo jisase AtmA nizcaya saphala hotA hai. VIAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nipuNA bolI:-" yAvadvidhAtrA likhitaM lalATe " jitanA vidhAtAne ( bhAgyane ) lalA. IPTameM likha diyA hai, utanA hi hotA hai-puttalikAne jabAva diyA: (zloka) he citta khedaM parimuMca nityaM / cintAsamUhe na kuruSva jIvam / / phalaM bhavedatra paratra tAvad / yAvadvidhAtrA likhita lalATe // 4 // bhAvArtha:-he citta tUM khedako hamezA tyAgakara; cintAsamUhameM apanA jIvana mata kara - yAnI mata gAla, jitanA vidhAtAne lalATameM likha diyA hai-utanA hI isa bhava aura para bhavameM | phala mileMgA. dakSA bolI-" tasyaiva dAsAzca trilokalokAH " triloka jana usahIke dAsa hote haiM | esA kauna hai ? puttalikAne pratyuttara diyA:-: RIA.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhaki Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (zloka ) . prastAva yatsaMcitaM pUrvajajanmanIha / tenaiva puNyena bhavanti kAmAH // . . cauthA. bhogAzca rAjyAni shivendrraughaaH| tasyaiva dAsAzca triloklokaaH||5|| ___bhAvArtha:--pUrva bhavameM jo saMcaya kiyA hai usahI puNyase isa bhavameM bhAga-samRddhi-rAjyalakSmI aura mokSapada vagerA icchAeM prApta hotI haiM-usahI mahApuruSake tIna lokake jana dAsa hote haiM. ___ ye pAMcoM samasyAoMkI pUrti sunakara zrRMgArasundarI apanI sakhiyoM sahita Azcarya sagarAmeM gotA lagAne lagI aura manogata jAvoMkI pUrti jAnakara una kumArako vare yAni patirAja pane 8 svIkAre-puttaliye dvArA kumArane samasyAoM pUrI yaha suna kara rAjA harSita huvA aura vivAha | sAmagrI taiyAra karA kara pAMcoM saheliyoM sahita zRMgAra sundarIkA vivAha mahotsava pUrvaka zrI. pAla kumArake sAtha kiyA; kara mocanake samaya bahutasA mAla-asabAba, senAdi dekara eka moTAI makAna raheneko diyA, aba kumAra vahAMpara sAnanda nivAsa karate haiM...... . SCAGLIARIAS GRAIKAS AAGRA HEAc. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhat Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38- 39R rAdhAvedhakA sAdhana. (sAtavAM-vivAha) SAGRIC KASONGSVEReg eka dina kisI bhaTTane mArakI mahimA dekhakara ucca svarase unheM kahane lagA-aho-| | aho mahA bhAga! mere Azcarya kAraka vacana sunoH-kollAgapura nagarameM purandara nAmakA rAjA hai, | IF usakI vijayAkhyA rANI hai, usake harivikrama-naravikrama-harisenAdi sAta putra haiM, unhake 2 Upara jaya sundarI nAmakI. eka putrI hai, vaha kanyA pAThakase nAnA vidha kalAeM zIkhI hai, jaba |ki yuvA avasthAmeM prApta huI to rAjA usakI vara-cintA karane lagA, taba kanyAkA abhiprAya | jAna kara pAThakane rAjAse nivedana kiyA ki he mahArAja ? ApakI isa putrIkA aisA abhiprAya Ac.Gunratnasu12 AAAAAAEESH SAMASALAMARCASSS . Jun Gun Aaradhaki Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAlacaritra So // 67 // 3- hai ki jo rAdhAvedha siddha karegA vahI merA bhAra ho sakegA, anya nahIM; yaha suna kara rAjAne meM prastAva meM zIghra hI rAdhAvedha kI sAmagrI taiyAra kI; usakA varNana isa prakAra hai:-maNDapameM eka mahA hai| || stambha khar3A kiyA gayA hai, usake Asa-pAsa ATha cakra lagAye gaye haiM ve yantrake yogase saba ||2|| || phirate haiM usake Upara rAdhA nAmakI eka kASTa-puttalI lagAI gaI hai vaha bar3e vegase phiratI hai, || usake nIce eka telakA kar3Aha rakhvA gayA hai usameM usa puttalikA prati bimba par3atA hai, usa 3 pratijJAkI tarpha dRSTi rakhakara UMce hAthase isa prakAra bANa tAna kara mAre ki vaha usa pUrNa 8 vegase phiratI huI rAdhA-puttalIke DAvI AMkhakI kanInikA ( kIkI ) ko viMdha DAle; basa 8 | isahIkA nAma rAdhA vedha hai, vaha kAma abataka kisIne na kiyA, vahAMpara bahutere rAjA ikaThe ho rahe haiN| isa prakAra bhaTTake mukhase bAta suna kara use kuNDala de vidA kiyA aura kumAra ghara para vApisa AgayA-prAtaHkAla hotehI AkAza mArgase kuMvara kollAgapura meM jahAM rAdhA-vedhakA sthAna hai vahAMpara Ana pahu~ce, udhara bahutase loga mile huve haiM, hArake prabhAvase rAdhA-vedha siddha kiyA %-3-4-5-1 // 6 // Jun Gun Aaradhak AC.Gunratnasun M.S. -9 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taba jayasundarIne zrIpAla kumArake kaMThameM vara-mAlA pahanAI, rAjAne moTI dhAma-dhUmase unakA || vivAha kiyA, dhana dhAnyAdi-paripUrNa eka mahala rahaneko diyA, vahAMpara zrIpAlajI lIlA-lahara | karate huve sAnanda rahane lage. 4:34OOSECSCALESED pratiSThAnapurake rAjyAdhikArakI mApti.. eka vakhta mAtula nRpa ( mAmA-rAjA ) ke puruSa zrIpAlajIko bulAneke liye Aye taba hai| jahAM 2 apanI striyeM chor3a Aye the vahAM 2 se unheM bulAneko kumArane apane vizvAsa pAtra / subhaTa bheje, ve saba lalanAeM apane 2 bhAIyoMko sAtha lelekara zrIpAlajI ke caraNoMmeM hAjira Jun Gun Aaradhak RIAC.Gunratnasun M.S. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla- // 18 // BEEGAANAGAR huI, Az2a taka jitane hAthI-ghor3e-ratha-pedala-dhana-dhAnyAdi prApta huve haiM una sabakA saMgraha kara prastAva moTo senAke sAtha zrIpAlajI ravAnA huve, kramazaH pratiSThAnapura nagarameM pahu~ce, vahAMke vasupAla rAjAne / | aneka rAjAoMko sAmIlakara apane bhAnaje zrIpAla kuMvarako rAjya gaddIpara sthApana kiye-mukuTa | kuNDala hArase kuMvarako vijUSita kiye, chatra cAmarAdi rAjacinhoMse virAjita kiye, zrIpAla nareza isa vakhta rAjya-siMhAsana para virAja rahe haiM, aneka rAjAoMke neTane svIkAre, kuMvara hai| zrIpAla Ajase narendra padase bhUSita huve. G Ac.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhak Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara ujjayanI nagarIkI tarpha prasthAna. AAAAAAE+ (AThavAM-vivAha.) PARTNERISERIES aba zrIpAlajI tIrtha svarUpa apanI jananIke darzanake liye tathA apanI upakAriNI / prANapriyA madana sundarIko milaneke liye utsuka huve, basa zIghrahI sakala senAdi lekara pratiSThAna purase ujjayanIke liye prasthAna kiyA, bIcameM sopAra pattana AyA vahAM para sainya sahita par3Ava DAlA, zrIpAla rAjAne pUchA-aho logoM! yahAMkA nRpati sevAke liye kyoM na AyA? | 2 itanemeM to isa nagarakA mantrI Ana pahu~cA aura namaskAra karake apane bhUpatike nahIM AnekA hai kAraNa bayAna karane lagA-he mahArAja! yahAMkA prajApati mahAsena hai, unakI tArA nAmakI Jun Gun Aaradhak Ac Gunnatasun M.S. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CING cauthA // 9 // RA%AAAAAAAEGASIS 5 paTTarAnI hai usake eka tilakasuMdarI nAmakI putrI hai, usako sahasA eka duSTa sarpane DasA hai jisase vaha prastAva | mRtyugata hogaI hai, usakI dahana kriyAke liye rAjA vagerA saba zmasAna nUmimeM gaye haiM aura maiM ApakI |5|| || sevAke liye yahAMpara AyA hU~; yaha suna parama dayAlu-parabhopakArI zrIpAla nareza zIghra azva-ratnapara ||3|| + savAra hokara zmasAnameM pahu~ce, vahApara rAjAdi tamAma loga mile, taba zrIpAlajIne kahA-aho! kanyAko turanta dikhAo! rAjAne uttara diyA-mahArAja ! mRtaka-kanyAko kyA dekhanA hai, jabAva | milA, bhAI! sarpake z2aharase itanI mUrchA vyApa jAtI hai ki prANI mRtaka sadRza mAluma hotA hai, | parantu prAyaH maratA nahIM hai, taba rAjA vagerAne zIghra usa kanyAke baMdhana chor3e aura mahArAjako dikhalAI, karuNAsAgara zrIpAlajIne vaha sura-mAla isake kaNThasthalameM niveza kI aura navapada mahAmantrase mantrita nirmala jala usa para chIMTA ki tatkAla hI vaha sajita hokara uTha khar3I || huI, aura apane pitAjIko pUchane lagI-he tAta! ye saba loga yahAMpara kyoM ikaTThe huve haiM? // 69 // rAjAne sarva hakIkata kahI aura antameM kahA ki ina parama kRpAlu mahArAjake pasAyase terA LAC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradha Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HOCOLARSARASHTRA punarjIvana huvA hai, saba loga prasanna hote huve vApisa nagarako Agaye, isa vakhta rAjAMne mahA rAjAko prArthanA kI-he nAtha! yaha bAlA maine Apako arpaNa kI: isa prakAra moTe mahotsavasena hai zrIpAlajIke sAtha apanI kanyAkA vivAha kiyA, mahAsenane zrIpAla narendrako bahuterA dhana|| jana diyA aura senA lekara mahArAjake sAtha calA; yahAM para ATha rAniyeM aura pAMca sakhiyoMke | sAtha lIlA-lahara karate huve mahArAja zrIpAlane Age prayANa kiyA. . . RECEKANKARRERAR GETRESCRECR . ... 8 najjya nI nagarImeM jayaGkara jaya. .. .... (mAtA aura lalanAse mulAkAta) . .: . musarekA apamAna aura sanmAna. ...HARRCRACIRECTOR aba hAthI, ghor3e ratha, pedala, maNi, ratna, kaMcanAdi prazasta vastuoMkA neTanA grahaNa karate " RIAC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhaki Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla prasvAra RET. cAyA. -67-ACTERS- // 7 // hai huve bahutara sainya-saMgraha karate huve kramazaH khaMdhAra, hallAra, marahaTTa, soraTha, lATa, dhATa, medapA | TAdi dezoMmeM saMcarate huve mAlava dezameM prApta huve, ujjayanI nagarIke cotarpha apanI agaNya hai da senA sahita zrIpAlajIne par3Ava DAlA-isa vakhta mAlavezvara rAjA prajApAlane dUtake mukhase / sunA ki parachipake rAjAne Akara apanI senAse nagarI vITa lI hai, basa turantahI killeko saja-dhajakara taiyAra kiyA, vahAM para tRNa, dhAnya, kASTa, jala, vastra, dhanAdi saMgraha kiyA, yaMtra | topa (masIna-gana) Adi zastroM sajjita kiye, vIra subhaToMko taiyAra kiye-zreSThI, sArthapati aura tamAma prajAke loga Akula-vyAkula hokara bhayaGkara bhayameM Agire haiM; zrIpAlajIkI senAne sArI | nagarI isa taraha vIMTalI jisa taraha sAgarane laGkAko vITa lIdhIthI-aba zrIpAla nareza rAtrIkI pahalI praharameM apanI mAtezvarIko milaneke liye gaganamArgadvArA makAnake khAsa daravajje para jA| pahu~ce, isa vakhta daravAjA baMda hai; andara rahe huve sAsu bahu isa prakAra goSTI kara rahe haiM: 19 1516 CIAC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhak T Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... kamalaprabhA mAtAne madanAko kahA-he vatse ! anya kisI rAjAne sArI nagarIko ghera || hai rakhvI hai, loga saba calAcala ho rahe haiM, pranu jAne kyA 2 banAva banegA.? are! merA putra to para. 6|| deza gayA hai, Az2a bAraha mahine hogaye usakA koI saMdeza bhI nahIM hai, apane dono kI kyA dazA hogI? taba madanA bolI-he mAta! navapada mahArAjake pratApase apaneko koi taraha bhaya || nahIM hai, cittameM kucha bhI kheda mata karo; phira bolI-Az2a zAyaMkAlako ghara-derAsarameM jina|| prajukI maiM AratI kara rahI thI usa vakhta mujhe apUrva darzana huve, isase itanA harSa huvA ki || P merI samasta roma-rAji vikakhara ho rahI hai, isa vakhta merA DAvA netra va aMga pharaka rahA hai, || isase mAluma hotA hai ki Aja hI aura isa hI vakhta Apake putra milanA cAhiye; yaha sunakara 5 kamalaprabhAne kahA-he vatse! terI jabAnameM amRta vaso-basa isa taraha zrIpAlajI mAtAke || cintAtura vacana tathA priyAke dRDhatara vacana suna kara ekadama bole-he mAta ! daravAjA kholo! | daravAjA kholo!! yaha harSapravarSaka vacana sunakara mAtAne kahA-he vadhu! yaha mere putrakA vacana Jun Gun Aaradhak Ac. Sunratnasuri M.S. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IP zrIpAla-8 mAluma hotA hai, taba madanA bolI jina-darzana ko dina niSphala nahIM jAtA, yaha bAta yathArtha hai, caritra, | aba mayaNA sundarIne zIghra kiMvAr3a khole, zrIpAlajIne apanI mAtAko namana kiyA aura priyAse // 71 // tI mulAkAta kI bAda jananIko apane khaMdhe para baiThAkara aura madanAko hAtha meM lekara apane utAre para Ana pahu~ce, isa vakhta mAtezvarI kamalaprabhAko bhadrAsanapara virAjamAna kI aura nAnA prakAra ke AnUSaNa, vastra, ratna, maNi, mANeka, motI Adi agaNya dravya sAmane rakhakara kuMvara | bole-he janani ! ye tamAma vinUti aura sakala senA Apake pasAyase prApta huI hai, isa sthiti ko dekha pAMca sakhiyoM sahita ATha rAniyoMne sAsuke caraNoMmeM abhivaMdana kiyA, bAda madana|| suMdarIko namana kiyA, isa lIlA-laharako dekhakara mAtAko darSakI sImA na rahI, vidyAdharakI 5 6 putrIne ujjayanIse ravAnA huve tabase lekara vApisa Aye tahAMtakakI zrIpAlajIkI samasta jI-15 vanI kaha sunAI-mAtAjIne saba rAniyoMko eka 2 nATaka aura nAnA prakArake AbhUSaNa apane hAthase diye, basa aba saba loga zAntike zaraNa huve; pazcAt zrIpAla narezane apanI prANapatni CIENCE SCAR-A-SA-%ECASE // 71 // ADGunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UCAUGAAAAAG madanasundarIko pUchA-de priye! aba tere pitAke sAtha apaneko kyA karanA cAhiye ? taba mayaNA - bolI-he nAtha! khaMdhepara kuThAra (kuhAr3A) aura muMhameM ghAsa livAkara mere pitAko bulAvo madanasundarIkA yaha kahanA mAno apane pitAko dRr3ha zraddhAlu banAnA hI Azaya thA; aqhIra ra zrIpAla narendra vagerA saba Andase so gaye. hai prAtaHkAlameM mahArAja zrIpAlane nizcita kIhui hakIkata dUtake sAtha rAjAko kahala vAI, prajApAlako dUtane AbehUba vacana kaha sunAye aura yaha sUcanAkI ki yadi tumheM maMjUra hai| na ho to yuddhake liye taiyAra hojAvo-rAjAne vicArA kI maiM inake barAbara kisI taraha na pahu~ca se / sakuMgA to vyartha prajAkA nAza karanA ucita nahIM, basa dUtakA kahanA turanta svIkAra liyA aura prajApAla bhUpAla khaMdhe para kuThAra dhAraNakara mukhameM tRNa lekara arthAt kizAna-belasA rUpa banAkara mahArAja zrIpAlajIke daravajjepara AyA, taba mahArAjane dekhate hI vaha veSa dUra kara 1969-04ROCCAREER-PRORK AAC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhaka Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAlaparitra. va-- 54 - cauthA. vAyA aura navIna vastra-alaMkAra pahanA kara bahu mAnapUrvaka apane pAsa baiThAyA; isa vakhta / 8 madanA marmase bolI-he tAta! mere karmase prApta huvA vara dekhA ? jisane ApakI kuThAra dUra 6 kiyA hai, taba lajjita hokara rAjAne karmasvarUpako aTUTa zraddhAse mAnA, zrIpAlajIkA samasta || svarUpa jAnakara Anandita huvA aura vahAM para ThaharA; isa vakhta sArI ujjayanI nagarI meM parama zAnti hogaI.. -0% A * aridamana kumAra aura surasundarIkI zuddhi.. 5 // 72 // aba saubhAgyasundarI aura rUpasundarI saparivAra vahAM para AI huI haiM tathA prajAkebhI / | aneka loga usa sthAna para prApta huve haiM, isa taraha zrIpAlajIke par3AvameM eka moTA jamAva jamA ||| AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 154041454-55136 | hogayA, isa vakhta mahArAjane nRttikAoMko nAca karaneke liye bulAI, tamAma saja-dhajakara taiyAra huI magara eka mUla nRttikA Agraha karane para bhI AnA kAnI karane lagI, akhora mahA muzkIlase raMga maMDapameM leAIgaI, isa samaya mUla naTavI apane parivArako dekhakara ghabarAI | aura apanA hRdaya gata duHkha eka dohemeM isa prakAra vyakta kiyAH . (dohA) . ... kihAM mAlava kihAM zaMkhapura / kihAM babbara kihAM nadR / / surasundarI nacAviye / paDo daivazira daTTa // 1 // isa dohare ko sunate hI saubhAgya sundarIne uThakara apanI putrIko hRdayase lagAI aura | dono rudana karane lagI, mAtAne pUchA-he putri! kyA huvA saba hAla kaha sunAo! isa banAvako dekha kara saba loga AzcaryameM lIna hogaye, taba sura sundarI apanA bayAna karane lagI-he mAta -tAta! yahAM se ravAnA hokara mahadADambarase zaMkhapurIke samIpa udyAna meM pahu~ce, zubha muhattameM, .5* OMOMOMOM OM Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nApAka prastAva bocA. // 73 // SISUSTOSHIGA95H54% * nagara praveza kareMge, aisA socakara vahIM para Thahare, apane parivArako milaneke liye thor3e 2 loga hai meM khisakane lage, kramazaH ekadama alpa samudAya hamAre pAsa raha gayA, kisI eka senAko yaha hai| bAta mAluma honese rAtrImeM vaha hama para car3a AI, usa vakhta senAko dekhakara mere pati mujhe || | chor3akara bhaga gaye, taba una phojake logoMne lakSmI sahita mujhe pakar3alI aura nepAla dezameM kisI 5/ eka sArtha patiko beMca dI, usane babbara kulameM vaizyAko beMcadI, vahAMpara gaNikAne mujhe vezyA-||| kalA zikhalAI taba maiM nAca-gAnameM hoziyAra huI, vahAMke rAjA mahAkAlako nAca-gAnakA 8 | bhArI zokha honese mujhe nipuNA samajhakara merI mAMgaNI kI aura eMsI nRttioMke Upara aphasara 8 banAI, taba nAnA prakArake nAca karake dararoja maiM rAjAko raMjita karatI-taba madanAke pati | zrIpAlajI vahAM para Aye, rAjAne apanI kanyA paraNAI, aneka vastu deneke sAtha prItivaza | nava nATaka bhI inheM pradAna kiye, inake Age jI bAkAyadA anya nRttikAoM ke sAtha maiM nAca | karatI rahI; magara Az2a saba kuTumbako dekhakara merA hRdaya duHkhase ubharA gayA isa liye doha 647-55** HIS // 73 // un Gun Arad JAC.Gunratnasuri M.S. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + GEETA BRECEN-LAASHUAGES / remeM maine apane hAla jJApita kiye-de pitAjI ! meM abhAginI hU~, Apane to merA vivAha bhArI | vibhUtise kiyAthA, parantu mere nAgyane merI yaha dazA kI, kise doSa diyA jAya-nItikAroMkA kathana hai: (zloka) ____ bhAgyaM phalati sarvatra / na ca vidyA na pauruSaM // samudramathanAlebhe / harirlakSmI haro viSam // 1 // jAvArthaH-saba jagaha bhAgya phalatA hai, magara vidyA aura puruSArtha phalatA nahIM hai; ekahI hai taraha samudrake mathana karanese zrIkRSNane ladamI aura zaMkarane jahara prApta kiyA; garaz2a ki bhAgya. hIke saba khela haiM. . mairI naginI mayaNA sundarI dhanyA-kRta puNyA hai isako dharma phalA, isa prakAra sura sundarI kI hakIkata jAnakara zrIpAla narezane apanI agaNya senAmeMse aridamana kumArakI zodha karA Jun Gun Aaradhak C AD. Gunratnasuri M.S. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caritra cAyA. / bhopAla-15// kara sura sundarI use pradAna kI, ina donokI dharma para aTUTa zraddhA honese isa vakhta samyaktva 18// upArjana kiyA, isa zubha prasaMgase zrIsiddhacakra mahArAjakI mahati mahimA cAroM ora prasiddha huI-aba mahArAja zrIpAlane apane niz2a mantrI matisAgarako bulAkara pUrvavat 'AmAtya-padavI' vakSI aura apanI duHkhAvasthAke sAthI sAtaso janeko 'rANA-padavI' ( manuSyake amuka jaththeke nAyaka ) dekara apane pAsameM rakhve, bAda susareko, sAlAoMko isahI taraha anya rAjaoMko tathA sunaToMko bahumAna diyA; ve jI sarvaloga mahA pratApI zrIpAla bhUpAla ke caraNa-kamaloMkI / sevA karane lage. 174 // PEHACKERAKASI // 74 T .AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhall Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajitasenase mahAyuddha. (vijayamAlAkI Apti.) eka dina matisAgara AmAtyane zrIpAla narendrako vijJapti kI ki he nAtha! duSTa ajitasena bAlyAvasthAmeM hI Apako rAjyase uThAkara svayaM rAjyAdhipati bana gayA, ataH aba use haTAkara Apa apanA rAjya grahaNa karo taba hI ApakI vipula Rddhi tathA senA saMgraha sArthaka ho, itanA hI nahIM magara taba hI ApakA jIvana saphala samajhA jA sakatA hai, jahAM taka || Apane ghorazatru ajitasenako na sAdhA tahAM taka mAno kucha bhI nahIM sAdhA-yaha ahevAla suna kara zrIpAla bhUpAla bole-mantrIrAz2a! tumArA kahanA yathArtha hai, apaneko rAja-nItike anusAra Jun Gun Aaradhak AC.Gunratnasuri M.S. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva cauthA. || sAma-dAma-neda-daMDa (zAnti-lAlaca-phUTaphATa-yuja) ina nItiyoMkI AcaraNA karanI cAhIye, ||3|| isa liye sabase pahile vahAMpara dUta nejanA ucita hai-AmAtyajIne sAdara svIkArA, taba smjhaa|| 75 // || bujhAkara eka caturmukha ( cAroM tarpha bolane meM kuzala ) dUtako caMpA nagarI nejA, usane jAkara || ajitasenako isa prakAra kahA-he rAjan ! zrIpAla mahArAjA pahile to bAlaka the, rAjya bhAra | dhAraNa karanemeM samartha nahIM the ataH Apane rAjya leliyA to kucha harja nahIM, aba Apa unakA | rAjya vApisa lauTA deM, jisase Apako saba taraha zAnti rahegI anyathA ApakA kula nAza ho / jAyagA, Apake aura zrIpAlanarezvarake bIca koz antara nahIM hai, isa vakhta unake pAsa agaNya ka senA hai usake bala para ve apanA rAjya avazya leMge, zrIpAlajI tInakhaMDake bhoktA mahArAjA | haiM, tamAma rAjA unakI sevA karate haiM isa hI taraha Apa nI sevAke liye caliyegA-dUtake || narama-garama zabda sunakara krodhase dhama-dhamAnta ajitasena isa prakAra bolA-he dUta! tuM avadhya I hai (mArane yogya nahIM hai ) isa liye meM tereko jItA chor3atA hU~, aho caturmukhi! terA svAmI PARSAATRAIGHALCAUSA - // 75 / / % AST HIAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || merA zatru hai, bAlapanemeM jI maine use jItA chor3a diyA hai aura isa pakhta usane sote siMhako ||8 8 jagAyA hai, mere ajita balase terA svAmI jasmIbhUta ho jAyagA tohI mereko saJcA ajitasena 8 samajhanA, isa prakArake tIkSaNa zabda suna dUtane rokar3A parakhAyA-he rAjan ! tUM to Agiye | sarakhA aura ve sUrya samAna, tere aura unake teja pratApameM jamIna AsamAnakAsA phera hai, prajA| kA vyartha saMhAra karanese kyA? mujhe mAluma hotA hai ki terA kAla tere zirapara chAgayA hai-ina || kar3aka zabdoMko sunakara ajisasenane dUtako tiraskArakara nikAla diyA aura kahA jA-tere svAmIko taiyArakara zIghra bheja, ajitasena bhI sAmane Akara yuddha karegA; ye antima zabda suna dUta vApisa AyA aura saba hakIkata mahArAjako kahI.. ... / aba zrIpAla bhUpAla moTI senAke sAtha avichinna prayANakara caMpAnagarIkI sImApara Ana mA pahu~ce, ajitasena bhI apanI prabala senA lekara sAmane AyA, sabase prathama raNa-kSetra zodhA PAR AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AAAAAAAAAG gayA, paraspara jaya-staMja dekhane lage, subhaTa logoMne zastra-pUjA kI, jATaloga vIroMkI virudA| vali bolane lage, yoddhAoMne lAla-candana apane zarIrapara lagAyA; azva heMSArava karane lage, gaja garjita zabdase garjane lage, ratha cItakAra zabda guMjAne lage, ulaTa sunjaTa loga mAre harSake | nAcane lage, raNa-nerI cUMjATa zabda karane lagI, isa taraha raNa-kSetrameM kala-kalATa zabda hone || | lagA subhaTa loga apanI jayake khAtira dIna-hInako dAna dene lage, vIroMne vIra-valaya jujAoM | para dhAraNa kI-isa vakhta ko sujaTakI mAtA apane putrakoM kahatI hai-aho! merI kukSi mata || | lajAnA, svAmIke kAryake liye vairIke Tukar3e 2 karake vApisa AnA; kisIkI jananI bolatI hai| | -maiM vIra-putrI aura vIra-patni hU~, aho suta! tUM jI isaha) prakAra vIra honA; kisIkI patni apane patiko kathatI hai yuddhameM mujhe yAda na karanA varnA-mUrchita hojAoge; kisIkI lalanA | vadatI hai: yadi tuma mere kaTAkSa bANoM ke sAmane nahIM Thahara sakate ho to yuddhana karanA cAhiye; isa prakAra vIroMkI mAtAoM aura striyoM zikSA de de kara apane apane makAnapara vApisa calI gaI. WSPACHOSHIHIHIRIS RE Ac. Gunrainasun M.S. Jun Gun Aaradhak Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - aba saba yokA loga jirAbakhatara (kavaca) pahana 2 kara raNa-nUmimeM A dhase, zrIpAlajIke || || aura ajitasenake udbhaTa subhaTa loga apane 2 svAmIkA nAma uccAra karake ApusameM bhir3a par3e-|| -khar3avAloMse khaDvAle, bANavAloMse bANavAle, barachIvAloMse barachIvAle, daNDavAloMse daNDavAle, bhAlevAloMse bhAlevAle aura isahI taraha yathA-tathA zastravAle eka dUsare para isa prakAra TUTa par3e || || ki mAno ekAkAra ho gaye; isa mahAyuddhameM kitaneka sipAhiyoMke zira kabITake phalakI taraha hai | pRthvItalapara tar3A tar3a girane lage, kitaneka vIroMke zira samaserake sapATese UMce uchala kara rAhu18|| vat sUryako zaMkita karane lage, kitanekakI dhar3a jhUjhane lagI, kitaneka jIva lelekara bhagane lage, 5|| isa mahAyuddhameM rajake goTe isa prakAra AkAzameM caDhane lage ki jisase sUrya Dhaka gayA; hAthIhU~ ghor3e-ratha-pedala dar3A dar3a bhUmipaTa para girane lage; isa ghora saMgrAmake honese lohukI nadI vahane || // lagI, isa rudhira nadimeM subhaToMke zira macchake samAna jAte huve mAluma hote haiM, unake keMza se| vAlake sadRza jJAta hote haiM, cAroM ora mRtaka janoMke carabIkA kIca maca gayA; dhana dhanAiTa Jun Gun Aaradha XLAC.GunratnasuriM.S. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAba caritra. isa prakAra hone lagA ki kAnapar3e zabda sunAi nahIM dete, mahArAja zrIpAlake vIroMne ajitasenake sipAhiyoMko iTAye, taba ajitasena apanI senAko vAyuvegase ruzkI taraha ur3atI hue haiN| ( vivhala hotI huI ) dekha svayaM senA lekara AyA aura mala yuddhakarake zrIpAlajIkI senAke | chakke chur3Aye, isa vakhta aneka rAjA maraNa zaraNa huve, taba sAtaso rANAoMne apanI phaujakI hai| socanIya dazA dekhakara prabala bala dvArA garjanA karate huve ajitasena para TUTa par3e, paraspara mahA yuddha huvA taba ajitasenakI senA cAroM dizAoMmeM titara-bitara ho gaI, isa vakhta siMhanAda | 5|| karake rANAoMne ajitasenako ghera liyA aura nivedana karane lage-aho mahArAja! aba bhI kucha ||5|| nahIM bigaDA hai, hamAre sAtha calakara zrIpAla mahArAjAkA zaraNa lo, taba kopAkrAnta hokara ajita-18|| | sena mahAyuddha karane lagA, akhIra una rANAoMne apane ajita balaseM ajitasenako hAthI parase paTaka baMdhanoMse jakar3akara zrIpAla mahArAjake Age rakhkhA, mahArAja zrIpAlane isa avasthAse apane haiN| | kAkeko mukta karAyA aura nivedana karane lage-he tAta! Apa apane dila meM kheda mata karo! Jun Sun Aaradhak 99 Il DIAC.Gunratnasuri M.S.. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ApakA niz2a rAjya khuzIse bhogavo, anya cAhiye so leo! taba ajitasena vicArane lage|| maine dUtakA vacana na mAnA yaha ayogya kiyA. . ajitasenako vairAgya aura didA. (zrIpAlajIko svarAjya prApti) aba mahArAja ajitasenakA vIrarasa vairAgya-rasameM praNita ho gayA, ataH vicAra karane lage-kahAM to maiM vRkSa pApiSTa paradroha parAyaNa aura kahAM yaha bAlaka paropakArI-dharma parAyaNa, || are! gautra drohase kIrtikA nAza hotA hai, rAja drohase nItikA nAza hotA hai aura bAla ||| drohase sugatikA nAza hotA hai; hA! ye tInohI akRtya maine kiye-he prabho! merI kyA gati || R Ac. Guriratnasuri thi.s. - Jun Gun Aacadhal Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CHICA bIpAka paritra. 78 // CHOCHOSHUGHUISKUSIC * hogI! isa prakAra gamaginI karate huve nAnA vidha pazcAtApa karane lage, akhIra isa nizcaya para ||7| Aye ki isa vakhta pApako vidhvaMsa karaneke liye pAramezvarI dIkSAhI eka uttama upAya hai, & isa samaya ananya bhAvoMse pazcAtApa karake kitane hI pApa-paTaloMko dhoDAle aura svayaM dIkSA grahaNa kI, zAsana devIne yatiliGga ( sAdhu-veSa ) arpaNa kiyA, mahArAja zrIpAlane saMyama sva| rUpa dekhakara saparivAra namana kiyA aura isa prakAra stuti karane lage-he mahAmune! Apane || kSamArUpa khaDase krodharUpa sujaTako jitA, mRdutArUpa vajrase mAnarUpa parvatakA cakacUra kiyA, | saralatA rUpa aMkuzase mAyA rUpa viSa-velako jar3amUlase ukheDa dI, aura mukti ( tyAga) rUpa naukAse lona rUpa gahana sAgarako tiragaye; ataH Apako punaH 2 namaskAra ho, tapa, saMyama satya, zauca, brahmacarya aura aparigraha dharmake dhAraka he prano! Apako anekazaH vaMdana ho-aba | zrIajitasena rAjarSi vahAMse anyatra vihAra kara gaye-ajitasena rAjAke sthAnapara mahArAjane unake putrako sthApana kiyA. Ac.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhak Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 549-6CALCCA ___aba mahArAjA zrIpAla nareza zubha muhUrtameM mahAmahotsavase caMpAnagarI meM praveza huve, isa * vakhta sadhavA striye maMgala gIta gAne lagI, naha loga virudAvalI bolane lage, baMdIjana jaya 2 hai| || zabda uccArane lage, isa prakAra aneka rAjA, pradhAna, seTha, senApati aura akhila prajAke samakSa || mahA mAna-sanmAnake sAtha mahArAja zrIpAla apane pitAke rAja-siMhAsanapara virAjita huve, | isa samaya sakala rAjA aura prajAjanoMne milakara rAjyAbhiSeka kiyA aura nAnA prakArake neTanAoM neTakara sukhapUrvaka unakI sevA karane lage-mahArAjane amuka 2 ko isa prakAra padAdhikArI kiyeH-mayaNAsundarIko mahApaTTarAnIke pada para niyukta kI, zeSa AThako laghu paTTarAniyeM banAI, ||SHI PmatisAgara aura dhavalake tIna sacce mitroMko mahA AmAtyakI padavI dI, dhavalake putra vimalako nagara seThakI upAdhi dI; isa taraha kisIko AmAtya, kisIko senApati vagerA yathA yogya pada M para kAyama kiye, aba mahArAja zrIpAla lIlA lahara karate huve AnandapUrvaka rahate haiM-mahArA15 jAne nava suvarNamaya (sunerI kAmavAle ) jina-mandira banavAye unameM ratnamaya nava jina-pratimA ra GILAGunratnasuriM.S.. Jun Gun Aaradh Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A4 A pariSa zrIpAla- * sthApana kI; isa taraha vaha narezvara parivAra sahita navapada mahArAjakI pUjA aura dhyAna karate haiM sarvatra jina juvana, guru vaMdana aura navapadajIkI mahA mahimA kI, apane rAjyameM saba jagaha // 79 // saptavyasana niSedha karavAyA, amArI ghoSaNA karAI, dAna-zIla-tapa-jAvanAdi dharma kRtya talAlInapane karate haiM; ina mahApuruSake rAjyameM dhana-dhAnya-putra-pautrAdikI anivardhita vRddhi hone lagI; mahArAja zrIpAla Indra tulya lIlA karate huve sukhapUrvaka nivAsa karate haiM. SROSAGACASEA4 - ajitasena rAjarSiko avadhijJAna. 1 . . (dharma-dezanA) aba rAjarSi ajitasena mahArAjako avadhijJAna utpanna huvA hai, RSirAja isa bhUmaMDala para X P.AC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradh Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C USS- 5-45%ECRUAR-H-MASSRO | vicarate 2 kramazaH eka vakhta caMpAnagarIke udyAnameM padhAreM haiM, vanapAlane Akara zrIpAla nUpendrako badhAI dI, rAjAne use prIti dAna diyA-narendra apanI mAtA-samasta lalanAoM aura kuTuMmba parivAra sahita mahati Rphi lekara mahAtmAko vaMdanake liye udyAna meM Aye, vahAM para pUjyazrIko tIna pradakSiNA (jJAna-darzana-cAritra zuddhikI kriyA vizeSa, athavA bhava bhramaNa nAzarUpa vidhAna ) dekara mana-vacana aura kAyAse namana kiyA, pazcAt apane 2 ucita sthAnapara saba loga yathA yogya zAntise baiTha gaye avasarako jAnakara mahAmunine bhavatApaharaNI-dezanA | prArambha kI: bho bho bhavyAtmAoM! isa vikaTATavI rUpa saMsArameM cullaga-pAsagAdi ( uttarAdhyayanameM AlekhitaM dasa dRSTAnta ) dRSTAntoM karake yaha manuSya bhava milanA durlabha hai, kadAcita koza puNya yogase nara nava mila jI gayA to AryakSetra milanA duSvAra hai isahI taraha kramazaH uttama kula paripUrNa pacendrIya, nIrogatA; dIrghAyu, sadguru samAgama, guru darzana, guru bhakti, Agama I RiPAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradh | Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva para, 80 // zrIpAla-|| zravaNa, tatvaruci, tatvabodhAdi prApta honA uttarottara durlabha hai, dekho! jagatameM ye dasa tatva prasi / cha haiM:-1 kSAnti-krodhakA abhAva 2 mArdava-mAnakA abhAva 3Arjava-mAyAkA anAva 4 mukti* lobhakA anAva 5 tapa-icchAkA nirodha 6 dayA-jIva rakSA 7 satya-pApa rahita vacana 8 zauca hai| -cittakI nirmalatA 9 brahma-aThAra prakArakA maithuna yAnI audArika aura vaikriya zarIra sambadhi hai| | strI saMsargakA tIna karaNa, tIna yogase tyAga 10 AkiMcana-parigraha yAnI mUrchAkA tyAga. [5] isa prakAra kalpavRkSake samAna yaha dharma sampUrNa sukhako denevAlA hai-aho mahAnubhAvoM! | jinendra nagavAnane do prakArakA dharma pharamAyA hai, eka sAdhu dharma dUsarA zrAvaka dharma; sAdhu dharmake 5 mukhyataH dasa aGga haiM jo Upara batA cUkeM haiM aura zrAvaka dharmake mukhyataH bAraha neda haiM: sudeva-suguru aura sudharmake Upara aTala zrajhArUpa samakita vratake pazcAt bAraha vrata liye jAte haiM SEARNAKSHARA SAA H Ac.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradha Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMca aNuvrata-1 prANI vadha 2 mRSAvAda 3 adattAdAna 4 maithuna 5 parigrahaina pAMcokA sthUlarUpase tyAga karanA. tIna guNavata-6 dizA parimANa 7 jogopajogakA mAna 8 anartha daNDakA tyAga. cAra zIkSAvrata-9 sAmAyika 10 dezAvagAsika 11 SauSadhopavAsa 12 atithi saMvinAga| ye bAraha vrata nAma mAtra yahA~para dikhAye gaye haiM, inakI vyAkhyA granthAntarase jAnanA. sakala dharmoM meM navapada sAra dharma hai-jinendra devoMne dharmakI prarUpaNA kI hai ataH arihanta / // praju tatvabhUta haiM-dharmake phalabhUta siha nagavAna tatva haiM-dharmake AcArako dikhalAne vAle AcArya mahArAja tatva haiM-dharmako zIkhAnevAle upAdhyAya mahArAja tatva haiM-dharmako samagrataH sAdhana | karanevAle sAdhu mahArAja bhI tatva haiM-dharmapara zraddhA karAnevAlA darzanapada tatva hai-dharmakA bodha karAnevAlA jJAna pada tatva hai-dharmakI ArAdhanA karAnevAlA cAritra pada tatva hai-karmakI nirjarA T AcGunrainasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla- | 31 karAkara Atmadharmako upalabdha karAnevAlA tapa pada jI tata bhUta hai; isa prakAra ye tamAma pada pariSa. | sarvotkRSTa tatva haiM aura apUrva phalako denevAle haiM. ataH bhavyAtmAoMko inhe jAnanA cAhiye | aura dhyAnA cAhiye, ityAdi dharma dezanA dekara munivara mahAtmA viramita huve. . prastAva cauthA. // 81 // RECARE .. zrIpAla narendrakA pUrvanava.. 34-OTESSENSESS165654 __dhyAnapUrvaka dharma dezanA sunaneke pazcAt mahAsajazrI zrIpAla kumArane vinayapUrvaka munIzvaME rako prArthanA kI:-he munIza ! kisa karmake udayase bAlapaneme hI mujhe duSTa-kuSTa rogane ghera liyA M aura kisa zuja karmake pratApase roga zamana ho gayA.? he nAtha ! kisa satkarmake saMyogase sthAna 2 para mujhe vipula Rddhi milI aura kisa kasake kAraNa maiM sAgarameM girapar3A ? he prano ! kisa 1 // VIRAc. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aarad Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 nIca karmake hetu maiM DUmapane prApta huvA aura kisa pavitra karmake pasAya meM sarvataH Anandita huvA? he jagavan ! merA karma svarUpa saba kathana kariyegA; isa vInatiko lakSameM lekara paramopakArI muni 15] mahArAja vadane lage-he narazreSTha! isa saMsArake andara jIva pUrvakRta koMke adhIna hokara sukha 15|| duHkhakA anujava karatA hai to aba tuma apanA pUrvabhava dhyAnapUrvaka sunoH isa jaratakSetrake andara hiraNyapura nagarameM zrIkAnta nAmakA rAjA rAjya karatA thA; vaha || bar3A bhArI zIkArI aura kaThora hRdayI thA usakI eka jinadharma nipuNA, vizuddha zIla yuktA, kRpA-zAnti-vairAgya-AstA karake sahitA zrImatI nAmakI rAnI pUrNataH patibhaktA thI, vaha dharmaNI 6) rAnI hameMzAM apane patirAjako upadeza karatI-he svAmin ! mahAvuHkhakA dAtAra narakakA kAraNa- 14 bhUta isa jIva vaSarUpa vyasanako jalAMjalI dedevA cAhiye, ghor3epara savAra hokara tRNa-jalapara -nirvAha karanekAle niraparAdhI jIvoMko tIkSaNa pApoMse asIma duHkha dekara harSita hoteho, yaha GASCOGGESKAKKU Ac. Gunrainasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhopAla- prastAva paritra // 82 // SRAJSAAAAAA-. kSatriyoMkA AcAra nahIM hai-he nAtha! mRga-sAvara-sukara korA pazu jAti tathA tItara-kabUtara| popaTa vagerA pakSiyoMko mAranA ApakA karma nahIM hai, yaha to cAMDAlakA karma hai, Apato nIti vAn haiM, jo loga paraprANako nAzakara apanI puSTi karate haiM ve. thor3ehI divasoMmeM apanI AtmAkA || | nAza karate haiM, isa prakAra rAnI upadeza detI huI kahane lagI-... : (zloka)........... vairiNo'pi vimucyante / mANAnte tRNabhakSaNAt // tRNAhArAH sadaivaite / hanyate pazavaH katham // 1 // nAvArthaH-mAraneke samayapara jo vairI tRNa lakSaNa kare yAnI muhameM ghAsa lele to vaha chor3a || diyA jAtA hai to jo prANI sadA ghAsa khAte haiM unako kaise mAre jAMya ? || . : zIkArameM Asakta rAjA usa vakhta to kabUla karaletA hai ki maiM abase na mArUMgA, magara jaba bahAra jAtA hai.taba usahI taraha mArane lagatA haiM, kisI eka varUta sAtaso parAkamI subha babAla LAC.Gunrainasuri M.S. Jun Gun Aaradhal Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5+%ASALAAA-%ESARIA 5 ToMko sAtha lekara banameM zikAra khelaneko gayA, vahAM para dharmadhvaja ( rajoharaNa-oghA ) dhAraNa kiye huve eka sAdhu mahArAjako dekhe, taba rAjA bolA-aho sunaToM! yaha cAmara dhAraNa karane * vAlA koI koDiyA hai taba sAtasohI vIroMne hAM sAhaba! kuSTi hai, aisA kahA aura una mahAtmAko lakar3iyoMse jyoM 2 mArane lage tyoM 2 rAjA harSita hone lagA, aura kSamAke sAgara munirAja to hai| kSamArasameM jhIlane lage, isa prakAra muniko upasarga karake eka hiraNoMke Toleke pIche daur3e, zikAra hAthameM nahIM AyA, lAcAra hokara saba loga vApisa apane nagarako cale gaye; rAtrImeM rAjA a pane zayana juvanameM gayA vahAMpara dinakI saba kathA rAnIko kaha sunAI, rAnI AgrahapUrvaka nivAA raNa karatI hai, usa samaya rAjA svIkAra kara letA hai aura phira bAhara nikalA ki apanI priyAkA 6 vacana bhUla jAtA hai-kisI eka dina bhUpati senAko lekara zikAra ke liye gayA huvA thA, senAse | | alaga par3akara eka mRgake pIche dhAvA kiyA, vanameM nadIke kinAre eka saghana vRkSake samUhameM vaha hiraNa bupta hogayA, usa vakhta rAjAne nadIke taTa para eka dhyAnastha muniko dekhe, duSTatA vaza AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PS zrIpAla kautukake liye donoM hAthoMse muniko uThAkara nadImeM pheMka diye, isa samaya munirAjako Akula-15 8 vyAkula dekhakara nRpatiko karuNA rasa utpanna huvA ki zIghrahI jalase nikAlakara bAhara pRthvIpara | rakhkhe; ye saba hakIkata rAtrI meM apanI valabhAko kahI, sunakara rAnIko bar3A kheda huvA taba kahane || 5/ lagI-he nAtha! jisa kisIko jI duHkha nahIM diyA jAsakatA to sAdhu mahAtmAko duHkha denese haiN| to avazya ghora naraka milatI hai dUsarA munikI hIlanA karanese hAni hotI hai, nindA karanese || verA-mukha rogI tathA netra rogI hotA hai, tAr3anA tarjunA karanese rAjyakA nAza tathA maraNa hotA hai| hai aura munirAjako upasarga karanese jIva ananta saMsArI banatA hai, arthAt bodha bIjako prApta hai| nahIM hotA; yaduktam..... .. ... ... ... (gAthA.):... ........... ........ . . . vezyadabaviNAse / risipAe pamvaSaNassa hAhe // saMjAnautthama / mUlAgI yohilaamsH||1||: . SASKARIBUCH ENARAK Ac.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhal Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9GACSC ESEAR-AAG bhAvArthaH-caitya dravya (deva vya)kA nAza, munikA ghAta, zAsanakI hilanA aura AryAke brahmacaryavratakA jaMga karanA isase bodhavIja (samakita) rUpa lAjake mUlameM agni diyA jAtA hai. isa prakAra sunakara rAjA kucha dharma nAvameM harSita hokara bolA-de priye! aba isa prakAra hai| ra kAma na karUMgA aura kitaneka dinataka hiMsA-kANDa na bhI kiyA phira jI prajApati to.jyoMkA tyoM hai zrImatIkI zIkSA bhUla gayA-eka vakhta nRpati apane mahalake gokhameM baiThA huvA hai isa vakhta eka * munirAjako bhikSA leneke liye zaharameM Ate huve dekhe taba rAjA. bolA-aho sevakoM ! isa malIna hai| DUmako nagarake bAhara nikAla do, isane merI nagarI malIna karadI hai, AjJA pAtehI nokaroMne hai| kaNTha pakar3akara bAhara nikAla diye; isa karuNA janaka svarUpako gavAkSameM baiThI huz zrImatIne | dekhA, turantahI rAjAko bulAyA aura kopAtura hokara usakA bhArI tiraskAra kiyA, isa samaya ke | pRthvIpati lajita hokara kahane lagA-he priye! una mahAtmAko yahAMpara bulAo meM unase kSamA / HAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhaki Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasthAna cauthA.. // 84 // mAMgUgA, taba nRtyoMke dvArA munirAjako bulAye, zuddha jAvanA chArA vinayapUrvaka unako kSamAkara || bhUpatti sAmane khar3A rahA, zrImatIne kahA-he mune! merepatine munIzvarako tAr3anA tarjanAdi kara || moTA pApa kiyA hai, isake nAzakA ko upAya dikhAIyegA? karuNArasa jaMDAra muni puGgavane kahAhe bhadre! isane muni saMtApa-jIvaghAtAdi, gahana pApa kiye haiM, usake nAzakA upAya tUM sAvadhAnatAse suna-tuma donoM zrIsiddhacakrajokA ArAdhana karo, unhoMne saharSa svIkArA aura muni / mahArAjako batAI hui vidhipUrvaka navapada mahArAjakA ArAdhana kiyA, udyApana (ujamanA ) ke | samaya ATha sakhiyoMne siddhacakra ArAdhana kI anumodanAkI, sAtaso aMga rakSakarUpa sujaTone dharmakAryakI prazaMsA kI-eka vakhta zrIkAntabhUpAlane sAtaso puruSoMko sAthalekara siMhasena rAjAkA eka gAma lUTa liyA, ve sarvadhana-dhAnya-gAya-bhaiMsa vagerA lekara vApisa phire itane meM siMhasena rAjAko khabara par3anese apanI senAko lekara unapara dhAvA kiyA, ApusameM saMgrAma jAmA, siMha | rAjAne una sAtaso sunaToMko ekahI sAtha mAraDAle; ajitasena rAjarSi kahane lage-he nRpate! AKG674% 56 DINC.Gunratnasuri M.S. jun Gun Aaradhat Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA pUrvajavake phala tujhako yahAMpara isa taraha mileHMail ve sAtaso nara marakara tamAma kSatrIya kulameM utpanna huve, pUrvabhavomeM munirAjaka mArapITa ki-5 || yAthA-kuSTi kahAthA isase saba loga kor3iye huve, dharmakI prazaMsA kI thI jisase roga mukta huve18/vaha zrIkAntarAjA zrIpAla! tU svayaM hai aura vaha zrImatI rAnI terI mahApaTTarAnI madanasundarI 5 || hai-pUrva navameM terA hita icchakara naupadakA tujhase ArAdhana karAyA thA aura usahI taraha isa javameM jI karAyA-he rAjan ! pUrvabhavameM tene muniko kuSTi kahAthA isase isa bhavameM tUM kuSTi huvA aura zrIsiddhacakrajIke dhyAnase punaH roga mukta huvA, muni mahArAjako eka vakhta nadimeM girA: diye the isase tUM samudrameM gira par3A aura dayA karake unheM poche bAhara nikAle the isasetUMnI zAntise - bAhara nikala gayA, kisI eka sAdhu mAhAtmAko tUMne DUMma kahAthA isase tU DUMma paneko prApta huvA aura unheM bulAkara kSamA mAgI thI isase terA iMmatva nAza huvA, zrI navapada mahArAjake HEHRA+C++ + + Gunratnasur 948 Jun Gun Aaradhak Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 5 // So CASSASAKAA-%A || pasAya samasta samRddhi tujhe milI hai; zrImatI rAnIke sAtha ATha rAniyoMne pUrvajavameM dharmakI ||| prattApa | anumodanA kI thI isase ve laghu paTTarAniyeM huI, unameM AThavI rAnIne apanI eka soka bahanake sAtha kalaha karate kahAthA ki-he durAzaye! tujhe sarpa Daso, basa usahI karmake udayase use isa javameM sarpa DasA, usa siMha rAjAne prahAroM dvArA jarjarIta zarira hojAnese dIkSAkA zaraNa liyA thA | aura akhIrameM eka mAsakA anazana karake ajitasena pane yahAMpara utpanna huvA, he nRpate! pUrva-5 bhavameM tene merA eka gAma lUTa liyA thA isase isa javameM maine terA rAjya le liyA-mene sAtaso suja ToMko ekahI sAtha mArethe. isase unhoMne isa vakhta mujhe baMdhanose bAMdhakara tere sAmane peza | kiyA-pahile nI maine dIkSAkA Azraya kiyA thA aura aba bhI usahIkA zaraNa liyA-zuja nAvanA dvArA usahI pravRjyAke pratApase mujhe avadhijJAna utpanna huvA; isa prakAra he rAjan ! jisa jIvane jaisA karma kiyAho vaisAhI use phala milatA hai-isa navatApa haraNI vANIko sunakara zrIpAla | P rAjA hRdayameM vicArane lage ahA! saMsArakA nATaka kaisA az2aba gaz2aba hai !!! isa vakhta bhUpatine 84- %% Gunrannasun MS JunGut Aaradha Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SHISHASHX-LOUISHIGASHICHICH | bar3e Adarake sAtha rAjarSi ajitasena mahArAjako namra prArthanA kI-he mahAmune! dIkSA grahaNa kA * karane meM to merI sAmarthya nahIM hai, kRpAkara mere yogya dharma kArya batAIye? jisase merA janma 5 saphala ho aura antameM mokSa prApta ho, taba kRpAlu munivarane pharamAyA-tere jogAvalI karmake | kAraNa dIkSA to udaya nahIM AsakatI, magara navapada mahArAjake dhyAnameM layalIna hokara yahAMse / navameM devalokameM tUM utpanna hogA phira Age manuSya aura devatAoMke sukhoMkA anujava karake navameM / javameM terA mokSa ho jAya gA, bar3e harSita hote huve rAjA munirAjako vaMdana-namaskAra kara a. | pane sthAnapara vApisa cale gaye, munimahArAja jI anyatra vihAra kara gaye-zrIpAla mahArAja || hai apanI mAtezvarI tathA samasta rAniyoMke sAtha zrIsiddhacakra mahArAjakI pUjAmeM tathA dhyAnameM hai| talAlIna pane rahate huve AnandapUrvaka nivAsa karate haiM... Cli-A.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhaki Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Recenesesesesececenesceneseseseseseseceae%% nadyApana mahotsava. . (navapada-bhakti) RANISAAR kisI ekadina mahApaTTarAnI mayaNAsundarIne apane prANapati mahArAjAdhirAjako prArthanA kii| PI ki he svAmin ! pahile to apanoMne saMkSepase udyApana kiyA thA, aba punaH naupada tapa.karake | || vistArapUrvaka bhaktisahaM udyApanaM kareM-mahArAjane isa nivedanako saharSa svIkArakara nau navIna jinamaMdira banAye, nau jina' nuvanoMkA jirNodvAra karAyA aura nAnA vidha pUjAdise prathama ari-150 || hanta padakI ArAdhanA karane lage, jinabiMba bharAkara sijhapada dhyAne lage, bahumAna purassara vaM-18 || dana-vinaya-vaiyAvaccase AcAryapada sAdhane lage, sthAna-anna-vastrAdi tathA paThana-pAThanameM sAyatA karate huve upAdhyAya pada sajane lage, sanmukha gamana-vaMdana-asana-pAna-vastrAdise sAdhupada sevane hai| ASASALARIALAJA CALICHES Jun Gun Aaradhak Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AM lage; rathayAtrA-tIrthayAtrA-saMghapUjA-zAsana prajApanA Adise darzanapada ArAdhane lage, siddhAMEnta-paThana-pAThana-lekhanAdi jJAnopagaraNase jJAnapadakI bhajanA karane lage, vrata-niyama-yatidharma hai E anumodanAdise cAritrapada jyAne lage, asanAdi bAsa tathA prAyazcitAdi Abhyantara kartavyoMse | tapapada sevane lage; isa taraha zrIsikapakra mahArAjakA tapa karate huve zrIpAla narendrane pAMcaveM || varSa apanI vipula rAjya lakSmIse vistArapUrvaka mahAzakti-mahAbhaktise ujamanA prAraMbha kiyA; ||2|| usakA saMkSepa AkhyAna yahAMpara likha dikhAte haiM: eka sumanohara vizAla pradezameM yA vizAla jinajuSanameM tIna vedikAoM sahita zveta citrayukta eka jabaradasta pIThikA banAI usapara mantrase pavitra kiye huve paMca varNake anna ( cAvala| gehU~-caNA-mUMga-ur3ada )se nau dala vAle kamalarUpa sundara siddhacakra maMDalakI racanA kI, haraeka padameM ghRta sAkara mizrita zrIphalake gole rakhkhe gaye-bIcobIca sthApana kiye huve prathama ari- 2 PROGTakakacha Dil Ac, Gunratnasuri M.S. Jun-Gun Aaradhar Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAla prazvAva cokhA hanta padapara cautIsa sapeta hIre aura ATha karketana yukta karpUra mizrita candana lipta eka golA sthApana kiyA, uI zAkhArUpa dUsare sijhapadapara lAla varNa ke ikatrIsa pravAla aura ATha mANaka || | sahita rakta candanase lipta eka golA rakhvA, vAma zAkharUpa tIsare AcArya padapara pIle pAMca gomeda ratna-chattIsa puSpaka ratna aura kanaka kusamapUrvaka kezarase lipta eka golA sthApana kiyA, || adhaH zAkhArUpa cauthe pAThaka padapara pacIsa marakata maNi aura cAra indranIla sahita nIle varNako amuka vastuse liptaeka golA car3AyA, dakSiNa zAkhArUpa pAMcaveM sAdhu padapara sattAvIsa zyAma 6 nIlakaratna aura paMcarAjapada ( eka jAtakI kAlI maNi.) yukta kasturIse lipta eka golA sthA| pana kiyA, pahile pratizAkhArUpa chaTTe darzanapadapara sar3asaTha muktAphalase rAjita caMdana lipta eka hai| golA car3AyA, dUsare prati zAkhArUpa sAtaveM jJAnapadapara ekAvana motiyoM sahita caMdana lipta eka golA rakhvA, tIsare pratizAkhArUpa AThaveM cAritra padapara, sittara muktAphala pUrvaka caMdana lipta eka golA sthApana kiyA, cauthe pratizAkhArUpa navameM tapa padapara paccAsa motiyoM sahita candana lipta // 87 // ka atasun Jun Gun Aaradhak Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CALCREC II eka golA car3AyA; isahI prakAra vastra-dhvajA-mAlA-AjUSaNa naivedya-zrIphalAdi navapada mahA| rAjako car3Aye, isake uparAnta' jJAnopagaraNameM-1 sUtra 2 puThThA 3 viTAMgaNA 4 pATI 5 pothI 6 ThavaNI 7 kavalI navakaravAlI 9 rIla 10 dastarI 11 kAgaz2a 12 dAuta 13 kalama 14 kAmbI 15 sthApanAcAryajI 16 muhapattiye 17 jhIlamila 17 vAsadepake baTave vagerA tathA || darzanopagaraNameM-1 morapIchI 2 kalaza 3 vAlAkUcI 4 aMgaluhanA 5 kezara 6 kastUrI 7 candana | 8 barAsa 9 dhUpadAna 10 ArIsA 11 Arati 12 maMgaladIvA vagerA praju pUjAke sarva upagaraNa Fil evaM cAritra upagaraNameM 1 rajoharaNa 2 muhapatti 3 kambala 4 vastra 5 pAtra 6 pUMjanI 7 gucchakAdi | || munike caudaha upagaraNa tathA 1 Asana 2 muhapatti 3 caravalA vagerA zrAvakake dharmopagaraNAdi . aneka vastueM bahuta pramANameM rakhvIM; kAyadesara hareka vastu nava 2 athavA pacIsa 2 yA isase bhI hai || adhika rakhI jA sakatI hai, kama zaktivAle aqhIra eka 2 vastubhI rakha sakate haiM; mahArAjA zrI. pAlane mahAviRtise snAtra mahotsava karake samasta dravya navapada mahArAjake sanmukha car3Aye; aSTa LACEMESSAGARIBRAR %A AC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradhak Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GAAAAAAAAAAA prakArI pUjA kara Ati utArI, zubha samayameM sarva saMghane mahArAjA va mahArAnIko maMgala tilaka kiyA tathA maMgala mAla pahanAI; nAnA vArjitroM pUrvaka bhUpeMdrane apanI paharAnI sahita || dravya pUjA kI; pazcAt nAva pUjA (praju stuti ) isa prakAra karane lageH (gAthA) jo dhuri sirI atihaMta mUla diDa pIu paiDio / siddha-pari-uvamAya-sAhu sAhA gariDio dasaNa-nANa-caraNa-tava par3isAhA hi suMdaruM / tattakhara suravagga laddhi gurupaya dala duSaraM // disI pAla-jaraka-jarakaNI pamuhasurakusume hiM alaMkiososiddhacaka guru kappataru amha himaNa vaMchio dio||1|| (SaT padAtmaka gAyA) jAvArtha:-jisake AdimeM mUla dRDha pIThapara arihanta deva pratiSThita haiM aura jo sika-A-al || cArya-upAdhyAya-sAdhu pada rUpI ramya zAkhAoMse zobhita hai tathA darzana-jJAna-cAritra-tapa pada | rUpI pratizAkhAoMse bhUSita hai evaM tatvAkSara. (OM-hI ityAdi) solaha svara, battIsa vyaMjana, OCTEGCOEACCA SIK IAC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhak Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15|| ar3atAlIsa labdhi pada, arihanta pAdukA, dig pAla, yakSa, yakSaNI, deva-puSpoMse alaMkRta hai, vaha | sijhacakra mahAkalpavRkSa hamAre manovAMcchitako pradAna karo; ityAdi namaskAra karake zakastavAdi // bole; tadanantara punaH pratyeka padakI pRthak 2 isa prakAra stavanA karane lageH (gAthA) upanna sanmANa maho mayANaM / sappar3ihAsaNa saMThiyANaM / saisaNA gaMdiya sajaNANaM / namonamo hou sayA jiNANaM // 1 // jAvArthaH-utpanna huvA hai kevalajJAnakA mahA teja jisako aise chatra-cAmaradi prAtihArya || P karake alaMkRta, suvarNa siMhAsana para virAjamAna, apanI java tApa haraNI sadezanAse Anandita kiye haiM sajanoMko jisane aise jagadupakArI arihanta prajuko anekazaH nirantara namaskAra hovo. . . . (gAthA) siddhANa mANaMda ramA layANaM / namo namo gaMta caukayAMNaM // zarISa dUrI kaya kuggahANaM / namo namo sUra samapyahANaM // 2 // 4 %A8 G AC GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha i Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la SHAHREALANAGE bhAvArthaH-paramAnandarUpI lakSmI hai nivAsa sthAna jisakA aise ananta jJAna-darzana-cAritra aura vIrya guNacatuSThaya virAjita siddha jagavAnako punaH 2 namaskAra hovo-dUra kiye haiM abhinivezAdi kutsita grahoM jisane aise sUrya samAna AcArya mahArAja ko namaskAra hovo. (gAthA) muttattha vitthAraNa tapparANaM / namo namo vAyaka kuMjarANaM // sAhUNa saMsAhiya saMjamANaM / namo namo suddhadayA imANaM // 3 // jAvArthaH-sUtrArthake vistArameM tatpara, samudAyakI zobhA karanemeM samartha kuMjara hasti samAna || || upAdhyAya mahArAjako vAraM 2 namaskAra hovo-samyak prakArase sAdhana kiyA hai saMyama jisane | aise prazama guNako dhAraNa karane vAle dayAvAn, jitendrIya sAdhu mahArAjako aneka vAra nama- ||7|| |skAra hovo. . SUHAGAURUSH* (gAthA) &aa jiNata tatteruDa lakkhaNassa / namonamo nimmala saNassa // anANaM saMmoha tamo harassa / namonamo nANa divAyarassa // 4 // HORAC.GunratnasuriM.S. Jun Gun Aaradha Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAvArtha:-jinendra paramAtmAke pharamAye huve tatvoM para ruci karAnekA lakSaNa hai jisakA aise nirmala samyag darzana ( samakIta-zraddhA ) ko vaMdana hovo-ajJAna rUpI vyAmohase matitrama rUpa P aMdhakAra chA gayA hai jisako usako nAza karanemeM sUrya samAna aise sammag jJAnako punaH punaH namaskAra hovo. (gADhA) 51 ArahiA khaMDiya sakkiyassa / namo namo saMyama vIriyassa // kammadusummUlaNa kuMjarassa / namo namo tivya taMvobharassa // 5 // // bhAvarthaH-parAkrama pUrvaka nAnA vidha kriyAoMse ArAdhana kiyA hai jisako aise sAdhvAcAra | rUpa cAritra padako abhivandana hovo-kuMjara hAthIkI taraha karma rUpI vRkSako jar3amUlase ukher3a || diyA hai jisane aise ugra tapa padako vAraMvAra namaskAra hovo. (gAthA) . . iya nava payasiddha-laddhi vijjhA samiddhaM / payaDiya sara vagga-hI tirehAsa mmagaM / / REISEBAGAIGSASA ARMAS Jun Gun Aaradhak XIAC.Gunratnasuri M.S. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ disIpai sura sAraM-khoNi pIThAvayAraM / tijaya vijayacakaM siddhacakaM namAmi // 6 // bhAvArtha:-isa prakAra nava padoMse niSpanna, labdhiyoM aura vidyAoMse sampUrNa, svara-vargAdi AAAAA% E5C devoMke samUhase pradhAna bhUmaMDala para avatarita aise tIna jagatke vijaya karanemeM cakra samAna vijaya | cakrarUpa zrIsiddhacakrako meM anekazaH namaskAra karatA hU~. cha isa taraha zrIsijhacakrakI stavanA karake vahAMse ravAnA huve, pazcAt guru mahArAjake pAsa || Akara vaMdana-namaskAra-satkAra-sanmAnAdi kiyA aura yathA avasara vastra-pAtra vagerA pradAna | kara unakI bhakti kI; isa taurapara saMgha samasta ke sAtha maMgala vAjiMtroMse zubha bhAvanA dvArA | jina zAsanakI mahatI prajAvanA kI, saMghanakti-svAmIvAtsalyAdi dharma kRtya karane lage-mAte- | // 90 // zvarI aura sarva paTTarAniyoMke sAtha tathA aneka anyoMke sAtha zrIsiddhacakramahArAjakI ananya jAvoMse zrIpAla nRpendra ArAdhanA karate huve Ananda pUrvaka nivAsa karate haiM. #CHURCIA SAINK Jun Gun Aaradhak Te! Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSSC " AAAAA-KARAN MANTRA . ArA -RAMROMASTRASTRASMS zrIpAla narendrakA parivAra tathA vibhUti navapada-stavanA . samAdhi-avasAna. REGarbarabardGREE zrIpAla rAjendrake mayaNAsundarI pramukha nava paTTarAniyeM thIM, unakI kukSimeM avatarita huve | trinuvanapAla Adi nava putra the, nava haz2Ara hAthI, nava hajAra ratha, nava lakSa ghor3e aura nava kor3a || | pedala the; isahI taraha rAjAoM, deza, grAma, nokara, cAkara vagerA aneka samRddhi thI, mahArAjA Indra tulya lIlA-lahara karate the; bahuta varSoMtaka sukhakA anubhava karate huve dharma nItidvArA ni| kaMTaka rAjyapAlate huve jaba ki navaso varSakI avasthA huI taba mayaNAsundarIke putra tribhuvanapAla yuvarAjako bar3e mahotsavase rAjya siMhAsana para sthApana kiyA, pazcAt yogyatA pUrvaka apanA | RAA - RIAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhali -% Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla- ACAAAAAAAAM dravya sAta kSetroM meM ( sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA-jinamaMdira-jinapratimA-jJAna ) puSkala dra. vya vyaya kiyA aura saba loga navapada mahArAjakI stavanAmeM isa prakAra layalIna huveH___madanAke sAtha zrIpAla narendra prathama aIt padakI stuti karane lageH-cautIsa atizaya || | virAjamAna, peMsi guNavANI suzobhita, syAhAdadharma prarUpaka, mahAgopa, mahAniryAmaka ,mahA-|| sArthavAha, jagadguru zrIarhat paramAtmAko antara AtmAse anivaMdana karatA hU~; isa taraha pahile. padake guNagrAma karate huve apanA samaya zAntipUrvaka gamana karane lage-dUsare siddhapadakI stavanA karane lage-pUrva prayogake z2ariye, saMyogake tyAgadhArA, baMdhana chedana karake, svanAvase asaMkhyAta | yojana dUra sijhasilAke Upara jojanake cauvIsaveM jAgameM sijhasthAnako mAtra eka samayameM prApta // 91 // kiyA hai jisane, aise siddha bhagavAnko maiM namana karatA hU~; isa taraha samaya vyatIta karate haiM. AIRIAIPAISHIRICI Ac.Gunratriasuri M.S.. Jun Gun Aaradha Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + CA%ASEASI-RIGARASI .. tIsarA AcAryapada-paMcAcAra pAlaka, uttamadeza-kula-jAtime utpanna ese yugapradhAna AcArya mahArAjakI ArAdhanA karate huve apanA kAla zantise gAlate haiM-cauthA upAdhyAya pada-chAdazaGgameM pArAMgata, mUrkha ziSyoMko bhI pramoda upajAne vAle aise pAThaka mahArAjakI sevA karate huve hai | apanA jIvana bitAne lage-pAMcavAM sAdhupada-krodhAdi cAra kaSAyoMse mukta, sUtrArtha jJAtA, yatidharma dhAraka, ratnatrayArAdhaka aise sAdhu mahArAjakI upAsanA karate huve apanA mAnava bhava hai saphala karane lage. ___chaTA darzana pada sar3asaTa bhedoMse zobhita-sAtavAM jJAna pada matyAdi paMca bhedoMse alaMkRta-A| ThavAM cAritra pada sattara bhedoMse vibhUSita-navamA tapa pada bAhya Abhyantara karake bAraha nedoMse hai| | virAjita; ina pavitra cAroM padoMkA dhyAna karate huve zrIpAla mahArAja apanA jIvana lIlA la. harase vyatIta kara rahe haiM. 1 Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva SARANA aba zrIpAla kumAra navapadake dhyAnameM talAlIna hote huve kAla samaya kAla karake (pUrNa | AyuSya nogakara) navameM svargameM sAmAnya Indra pade utpanna huve, inakI mAtA-mahApadarAnI paTTarA. niyoM saba apanI 2 Ayu pUrNakara zubha dhyAnadvArA kAla karake usahI devalokameM utpanna huve.. posses88888860806ecer OM gaNadhara mahArAjakA belA pharamAna. RO000000000000000000 | he rAjan ! zrIpAla narendrAdi saba jIva apane bhavase lekara navameM nava ananta sukhakA sthAna hai mokSa pada prApta kareMge-he magadhezvara! zrIsiddhacakrakA mahAtmya pradarzaka yaha zrIpAla rAjendrakA | Adarza caritra tumAre sanmukha kaha sunAyA-yaha paramopakArI jIvana caritra sunakara zreNika mahA. || rAja bar3e jArI Anandita huve aura isa prakAra kahane lage-ahA! navapada mahArAjakA atizaya 43UGUSLASHIRISH RICHICO HiAc.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SANSAR jArI camatkRta hai, taba gaNadhara mahArAjane pharamAyA-he narendra ! aika 2 padakA apUrva prajAva hai to phira navapadakI to bAta hI kyA kahanA! dekhoH| arihanta padake ArAdhanase deva rAjAne mokSa mahala prApta kiyA, siddhapadake dhyAnese puMDa| rIka-pAMDavoMne mukti niketana upalabdha kiyA, AcArya padake sevanase paradezI nRpane nirvANa phala | hai| hA~sila kiyA, upAdhyAya padakI bhaktise vajasvAmI svarga padhAre, sAdhupadakI najanAse rUpI-ro-| 6 daNI pramukhane simijuvana Apta kiyA, darzanapadake ArAdhanase sulasAko mahA Ananda milA, || hai jJAna padake dhyAnese mASa-tuSa sAdhuko kevala jJAna utpanna huvA, cAritra padake sevanAse jambU kumA rako kevala jJAna prApta huvA, tapa padakI bhajanAse dRDha prahArI zivasadanako prApta huvA; ityAdi P|| aneka mokSa gaye-jAte haiM aura jAveMge, yaha saba zrIsiddhacakra mahArAjakA hI prabhAva samajhanA; isa prakAra gautama gaNadharane zreNika rAjAke Age navapada mahAtmya savistAra varNana kiyA, jakti URUCHARISHIRISHIRIQISHNIQI PIAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak 12 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvaka magadhezvarane zrAvaNa kiyA, tamAma loga AnandapUrvaka harSita huve. prastAva cauthA. paritra. 93 // paramAtmA mahAvIra devakA padArpaNa AAAAAAAAASANSAESO ye saba hojAneke bAda eka maGgala samAcAra sune ki paramAtmA mahAvIra deva padhAre, basa zre. || Nika Adi sakala logoMke harSakI sImA na rahI. saba loga samavasaraNameM gaye, vahAM jAkara pra. hai| juko namana kara navapada mahArAjakA svarUpa pUchA, pahile gautama svAmIne kahA thA usahI ta raha devAdhidevane bhI pharamAyA tadapi itanA vizeSa pratipAdana kiyA:-he naranAtha! yaha navapadakA ma- // 93 // hAtmya tere cittameM mahadAzcarya karatA hai, parantu jo kucha ki tUMne sunA hai vaha to alpamAtra hai sampUrNa to . || vANI ke agocara hai-isakA ArAdhana sakala dharmarUpI zAkhAoMkA mUla hai, isake sevanakA mukhya hetu MAC.Gunratnasun M.S. Jun Gun Aaradhal Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtra prANiyoM ke zubha nAvakI prApti hai, zubha nAvoMse AtmA nirmala hotA hai, nizcaya nayakI apekSA AtmAhI navapada hai; tadyathAH ___dhyAnako karanevAlA dhyAtA puruSa piMDastha, padastha aura rUpastha, isa taraha trividha arihantahai pada AtmAko hI mAne; piMDastha-zarIrameM rahe huve arihanta, padastha-samavasaraNameM virAje huve / arinhata, rUpastha-sarvAtizaya virAjamAnarUpa arihanta deva AtmAhI hai. 1 rUpAtIta paugalika dazAse sarvAze rahita, paripUrNa kevalajJAna, kevaladarzanAdiguNa catuSTaya virAjita parama paramAtmA | 8 rUpa sijabhagavAna AtmAhI kahA jAtA hai 2 sUrimaMtra saMbaki paMca prasthAnayukta, paMcAcAra pA| lakAdi guNaviziSTarUpa AcArya pada AtmAhI samajhanA cAhiye 3 mahAprANa dhyAnake cintaka, chAdazAGga sUtrArthake rahasya vettA rUpa upAdhyAya pada AtmAhI mAnanA cAhiye 4 ratnatraya (jJAna| darzana-cAritra) se zivamArga sAdhanemeM sAvadhAna, yogatrayakI zukla pravRnimeM nalAlInarUpa mAdhu IAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasthAna pada yAtmAhI jAnanA cAhiye 5 mohake kSayopazamase utkRSTa zuja pariNAmarUpa darzanapadaI hai AtmAhI hosakatA hai 6 jJAnAvarNIya karmake kSayopazamase yathA'vasthita jIvAjIvAdi tatvoMkA hai| / zujhAvabodharUpa jJAnapada jI AtmA hI mAnAjAsakatA hai 7 solaha kaSAya, nava nokaSAya rahita zubha pariNAmarUpa cAritra pada AtmA hI kahA jAtA hai 8 icchAnirodhase zuddha saMvarayukta, | samabhAvase karma nirjarA karane meM tatpara rUpa tapa pada jI AtmA hI jAnanA cAhiye 9 isa prakAra ye navapada AtmA hI hai aisA samajhakara aho bhavyAtmAoM! tuma apane Atma-svarUpameM sadA laya1 lIna raho-dezanA sunakara atyanta pramudita ho magadhezvara rAjA zreNika Adi samasta paramAtmA 2 mahAvIra devako vaMdana-namaskAra apane 2 sthAnapara cale gaye; jagadguru jI saparivAra anyatra vihAra kara gaye. . PADAARA.GASTRA WEBISSAGAR ZN Gumratnasuri Ms. Jun Gun Aaradhak Tr Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 napa-saMhAra. BRECAREERSESAMEERIENCE aho javyAtmAoM! navapada mahArAjake atizaya mAhAtmyako prakAzita karanevAlA yaha hai pavitra zrI zrIpAla caritra Apane AdyopAnta zAntipUrvaka zravaNa kiyA hogA; isameM kaSTAvasthAsiddhacakramahArAjakI apUrva ArAdhanA-rAjya vainava-pUrvabhava sambaMcha aura naviSya zreyakA citrAma | kheMcA gayA hai, zrInavapada mahArAjakI parama zaktise kaisI lIlA-lahara hotI hai vaha phoTokI ta. 6 raha isameM AbehUba dikhalA diyA gayA hai; puNyazAliyoM! isa pavitra caritrako sunanekA sAra yahI hai ki una mahApuruSake caraNe Apa bhI apane jIvanako calAveM aura usahI taraha aihika aura pArajavika apUrva sukhoMkA AsvAdana kareM; basa isahIse ApakA sadA zreya hotA rahegA. * hindI bhASAke zrIpAlacaritrakA cauthA prastAva sampUrNa huvA. * GAUNSEOCESCREEN55 5 Jun Gun Aaradhak GSTAC.Gunratnasun M.S. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 943 zrIpAla . . prazastikA. Gal@ Ge Soon AXIRLIGIG4-%-OSAK 8 vIra prajuke pATapara / huve aneka yatIndra // gaccha caurAsI adhipati / udyotana sugaNIndra // 1 | sari jinezvara diipte| jJAna divAkara sAra // caityavAsi mRgkesrii| kharatarapada avadhAra // | abhayadeva munivara praju / navAGgI vRttikAra // jinavakhana jaga valabha / zAsanake hitakAra // 3 // yugapradhAna dAdAguru / zrIjinadatta surinda // zrIjinacandra kuzala sUri / jagameM mahAmuninda // 4 // zrIjinanakti sUrIzvara / sapta-saSThi paTadhAra // ziSya ratna paTadhara gnni| prItyabdhi zrIkAra // 5 // amRtadharma pAThaka kSamA-kalyANaka sukhakAra // sukhasAgara gaNanAtha guru / ukAraka jayakAra // 6 // Gunratnasuri M.S. . Jun Gan Aaradhak Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AAAAAAAAA | guru jagavAna moTe muni / upakAraka avirAma // mahAtapasvI chagana guru / bhavyajIva vizrAma // 7 // | parama dayAlu mhaamuni|shaant mUrti anirAma // trailokyasiMdhu parama guru| jJAna caraNa ke dhAma // 8 // | tasya caraNa sevaka sadA / vIraputra Ananda // ratnAkara munine sarasa / graMtha racA sAnanda // 9 // | saMvat zazi sidhyaGkanU(1981) dIvAlI diladhArakacchadeza juja ngrmeN| pUrNa kiyA zubhakAra // 10 // | vaktA zrotAkI sadA / car3e kalA sukhakAra // zreya hoya sabakA sadA / varte jaya-jayakAra // 11 // ASTRASTRaa-Seate sampUrNam. 57 VEER PUTRA ANANDSAGAR. BHUJ ( CUTCH ) *i! Ac. Gunsatnasuri M.S. Jun Gun Aaradha Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra zrI zrIpAla caritra samApta. kara le sevA magana purAphAlya) mahAsamunda - APPAC.GunanasunM.S.