Book Title: Vasudevhindi Part 1
Author(s): Sanghdas Gani, Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001888/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIAtmAnanda-jainagrantharatnamAlAyA arza pUjyazrIsaGghadAsagaNi-vAcakavinirmitaM vasudevahiNDiprathamakhaNDam / tasyA'yaM prthmo'shH| (dhammillahiNDigarbhitaH) sampAdakau saMzodhako cabRhattapAgacchAntargatasaMvignazAkhAyA AdyAcArya-nyAyAmbhonidhimaMvinamUDAmaNi-siddhAntodadhipAragAmi-zrImadvijayAnandasUrIzaziSyaratnapravartakazrImatkAntivijayamunipuGgavAnAM ziSyapraziSyau caturavijaya-puNyavijayau / prakAzayitrI bhAvanagarasthA shriijain-aatmaanndsbhaa| vIrasaMvat-2456. / mUlyam- [ vikramasaMvat-1986. AtmasaMvat-34. J sArdharUpyakatrayam / / IsvIsan 1930. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Printed by Ramchandra Yesu Shedge, at the Nirnaya Sagar Press, 26-28, Kolbhat Lane, Bombay. Published by Vallabhadas Tribhuvandas Gandhi, Secretary Shri Jain Atmanand Sabha, Bhavnagar, Kathiawar. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAstAvika nivedana. prakAzana-prastuta vasudevahiMDI granthane "zreSTivarya zrImAn devacandra lAlabhAI jaina pustakoddhAra phaMDa" taraphathI prasiddha karavAnA irAdAthI tenA kAryavAhakoe nyAya-vyAkaraNatIrtha paM0 becaradAsa jIvarAja bhAI dosIne pasaMda karI tenA saMpAdanane lagatuM sarva kArya temane soMpyaM hatuM. parantu pAchaLathI rthika praznane kAraNe te kArya uparokta phaMDa taraphathI paDatuM mUkAtA saM0 1982 mAM ame tenI tayAra thaela kaoNpI paM0 becarabhAI pAsethI lai lIdhI, ane tenA sampAdanano sarva bhAra ame svIkArI lIdho. Aje cAra varSane aMte ame tenA prathama khaMDanA prathama aMzane vidvAnonA karakamalamAM apIe chIpa. vasudevahiMDI ane tenA kartA-prastuta graMtha be khaMDa, so (100) laMbhaka ane tenA aMtamAM ullikhita granthAgraM (zlokasaMkhyA) ne AdhAre 28000 zlaMkamAM samApta thAya che pahelo khaMDa 29 laMbhaka ane 11000 zloka pramANa che tathA bIjo khaMDa 71 laMbhaka ane 17000 zloka parimita che. banne ya khaMDa eka AcAryanA racelA nathI parantu judA judA AcArye racyA che. prathama khaMDanA kartA zrIsaMghadAsa gaNi vAcaka che ane dvitIya khaMDanA kartA zrIdharmasenagaNi mahattara che. atyAra sudhInA amArA avalokanane AdhAre ema jaNAya che ke-prathama khaMDa vacamA tema ja aMtamA khaMDita thai gayo che. prathama khaMDanA aMtamA je 11000 zlokasaMkhyA noMdhavAmAM Avela che te amArI akSara akSara gaNIne karela navIna gaNatarI pramANe lagabhaga 1000 zloka jeTalI ochI thaze. A uparathI ema anumAna karI zakAya ke--prathama khaMDamAM khUTato bhAga teTalo ja hovo joie jeTalo amArI navIna gaNatarImA tUTaze. atyAre prasiddha karAto prathama aMza zrIsaMghadAsagaNivAcakakRta prathama khaMDano aMza che. A khaMDano tema ja tenA kartAno paricaya dvitIya aMzamAM ApavAno amAro saMkalpa che. ahIM TuMkamAM phakta eTaluM ja nivedana karIe chIe ke-prastuta prathama khaMDanA karttA AcArya, bhASyakAra pUjya zrIjinabhadragaNi kSamAzramaNa pahelA thai gayA che. A vAta ApaNe bhASyakAra viracita vidoSaNavatI granthamAM AvatA prastuta granthanA ullekhane joine jANI zakIe chIe. prathama aMza-atyAre prakaTa karAto prathama aMza sAta lambhaka sudhIno che. arthAt andhakAre prastuta granthanA ArambhamAM (pRSTha 1 paMkti 17) je mukhya cha vibhAgo pADyA che te paikI kahuppattI peDhiyA muhaM ane paDimuhaM A cAra vibhAgo pUrA thaI pAMcamA sarIra vibhAganA 29 labhaka paikI sAta lambhakono A aMzamA samAveza thAya che. dhammihiMDI-prastuta granthay nAma vasudevahiMDI che chatAM AmAM dhammillahiMDI ane vasudevahiMDI ema be hiMDIo varNavAyalI che. kahuppattI pUrNa thayA pachI lAgalI ja dhammillahiNDI cAlu thAya che. chatAM granthano vadhAre bhAga vasudeva hiNDIe rokela hovAthI A granthanuM nAma vasudevahiNDI kahevAmAM Ave che. pratio-A granthanA saMzodhanamA ame nIcenI prationo upayoga karela cha 1 lImbaDInA saMghanA bhaMDAranI lI0 saMjJaka. 2 tristutika upAdhyAyajI zrImAn yatIndravijasajI mahArAjanI ya0 saMjJaka. 3 amadAvAdanA DelAnA bhaMDAranI De saMjJaka. . AtraNa pratio paraspara samAna hovAthI pAThAMtara letI veLA vAraMvAra lI0 ya0 De0 lakhavU meM paDe mATe enI TuMkI saMjJA ame lI 3 rAkhI che. 1,pravartaka prajJAMza zrImAn lAbhavijayajI mahArAjanI ka0 saMjJaka. 2 pATaNanA modInA bhaMDAranI mo0 saMjJaka. 3 pADhaNanA saMghanA bhaMDAranI saM0 saMjJaka. A aNa pratonI TukI saMjJA ke 3 rAkhavAmAM AvI che. 1 goghAnA saMghanA bhaMDAranI go0 saMjJaka. 2 pATaNanA vADIpArzvanAthanA bhaMDAranI vA0 saMjJaka. 3 khaMbhAtanA zeTha ambAlAla pAnAcandanI dharmazAlAnA pustakasaMgrahanI khaM0 saMjJaka. AtraNa pratinI TuMkI saMjJA mo 3 sakhela che. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 1 amadAvAdanA zeTha umAbhAInA bhaDAranI u0 saMjJaka. bhaMDAranI zAM0 saMjJaka. A pratonI TuMkI saMjJA u 2 rAkhela che. 2 khabhAtanA zAMtinAthanA tADapatrIya 1 lImbaDI saMghADAnA sthAnakavAsI muni zrI meghajI svAminI me0 saMjJaka. upara jaNAvela bAra prato paikI khaMbhAtanA zAMtinAthanA bhaMDAranI prati tADapatrIya che ane saMvat 1386 mAM lakhAyela che. te sivAyanI bIjI badhIye prato kAgaLa upara lakhAyela temaja uparokta tADapatrIya prati karatAM arvAcIna che. A sarva prationo paricaya, pAThAntarono krama, graMthamAM vadhatI azuddhio tathA pAThAntaronA prakAze ane kAraNo Adi bAbato ame prathama khaMDanA dvitIya aMzamAM ApIzuM. amArA saMketo - 1 prastuta granthamAM amane jyAM jyAM pratomAM azuddha ja pATho maLyA che kalpanAthI te te pAThone sudhArIne ( AvA goLa koSThakamAM mUkyA che. 10- 20-27, pR0 15 paM0 13-14 -20 ityAdi. 2 mULa pratomAM jyAM jyAM pATho khaNDita maLyA che teve sthaLe sambandha joDavAmATe dAkhala karela pATho ame [ ] AvA koSTakamAM Apela che. juo pRSTha 10 paMkti 22, pR 13 28, pR 34 paM 1. tyAM tyAM ame amArI matijuo pRSTha 9 paMkti 2 3 likhita pratomAM je pATho amane lekhakanA pramAdadhI pesI gaela jaNAyA che te pATho ame prArambhamAM [ ] AvA koSThakamAM ApI TippaNImAM "koSTAntargatamidaM prAmAdikam" ema jaNAvyuM che, juo pRSTha 16 paM 24, pR 25 paM 9, paraMtu AgaLa cAlatAM A paddhatine jatI karI tevA pAThone ame [ * ] AvA phUlaDI sahita koSTakamAM mUkyA che. juo pR 42 paM 16, pR 50 paM 20. * 4 je je sthaLe amane pATho saMdehavALA jaNAyA che tyAM ame AvuM ( ? ) cihna mUkela che. ane jyAM lAMbA phakarAo astavyasta jaNAyA che tyAM tenA Arambha ane aMtamAM AvuM (??) cihna mUkela che. 5 pAThAntaromAM prationAM nAma sAdhe jyAM saM0 joDAyela hoya, jema ke-kasaM0 saMsaM0 gosaM0 Adi, tyAM samajavuM ke te pATho te te pratinA vidvAn vAcake mArjinamAM agara aMdara sudhArelA che. 6 prastuta prakAzanamAM ghaNe ya sthaLe (.) koSTakamAM Apela mIMDArUpa pUrNavirAma najare paDaze. te ame eTalAmATe pasaMda karela che ke - "vasudeveNa bhaNiyaM-" "mae bhaNiyaM" ityAdi sthaLomAM te te vyaktinuM kathana kyAM samApta thAya che e spaSTa rIte jANI zakAya arthAt eka vyaktinuM kathana pAMca ke dasa vAkyamA pUrNa thatuM hoya te dareka vAkyane aMte / AvuM pUrNavirAma karavAthI keTalIka vAra je goTA LAno saMbhava rahe che te A cihnathI dUra thAya che. jyAM eka vyaktinA kathanamAM bIjI bIjI vyaktionAM kathano ghaNe ja dUra sudhI cAlatAM hoya tyAM ame pAregrApha pADI cAlu / A jAtanAM ja pUrNavirAma mUkyAM che. 7 dareka pAnAnA mArjinamAM je iMglIza aMko ApavAmAM AvyA che te paMktionI gaNatarImATe che. 8 prastuta granthamAM sthAne sthAne je lokasaMkhyA noMdhavAmAM AvI che te hastalikhita pratomAM nathI, kintu amArI akSara akSara gaNIne karela navIna gaNatarIne AdhAre noMdhela che. prastuta granthanA saMzodhanamAM temaja pAThAntaro levAmAM ame guru ziSye savizeSa sAvadhAnI rAkhI che, chatAM ya amArA prajJAdoSane kAraNe skhalanAo thayelI koi vAcakonI najare Ave teo amane tRbhAve sUcanA kare. teno abhe dvitIya aMzamAM yogya rIte ullekha karavA cUkIzuM nahi. nivedako pUjyapAda pravarttaka zrIkAntivijayajI ziSya-praziSya muni caturavijaya - puNyavijaya. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAstAvika nivedanam / prakAzanam-prakRto'yaM vasudevahiNDigranthaH "zreSTivarya devacandra lAlabhAI jainapustakoddhAra phaNDa" dvArA prakAzanecchayA tatkAryavAhakaiH "nyAyavyAkaraNatIrtha paNDita becaradAsa jIvarAja dosI" mahAzayAya sampAdanArtha samarpita AsIt / kiJcAdhikadravyavyayAdikAraNaistairetatprakAzanaM parityaktamityasmAbhiH paNDitazrIbecaradAsapArthAt tatpratikRti (presakaoNpI) gRhItvA tatsampAdanAdikaH samasto'pi kAryabhAraH sviikRtH| adya varSacatuSTayAnte vayaM tasya prathamakhaNDasya prathamamaMzaM vidvatkarakamalepu samarpya kRtArthIbhavAmaH / __ vasudevahiNDistatkArazca-grantho'yaM khaNDadvayena lambhakazatena tatprAntollikhitazlokasaGgyAnusAreNASTAviMzatisahasrapramitaH zlokaizca pUrNo bhavati / AdyakhaNDa ekonatriMzallambhakAtmaka ekAdazasahasrazlokapramitazca / dvitIyaH punarekasaptatilambhakAtmakaH saptadazasahasrazlokapramANazca / granthasyAsya khaNDa. dvayaM naikAcAryavinirmitaM kintu pRthakpRthagAcAryasUtritam / AdyakhaNDaH zrIsaGghadAsagaNivAcakasandRbdhaH, dvitIyaH punaH zrIdharmasenagaNimahattaravihitaH / adyAvadhikRtAsmadavalokanAdhAreNaitajjJAyate yat-AdyakhaNDo madhye prAnte ca truttitH| etatkhaNDaprAnte yA ekAdazasahasramitA zlokasaGkhyollikhitA varIvRtyate sA pratyakSaragaNanAvihitAramacchokasaGkhyAnusAreNa sahasrazlokamitA nyUnA bhaviSyatItyetadanumIyate yat-prathamakhaNDamadhye truTitoM'za etAvAneva syAd yAvAnassadgaNanAyAM truTiSyati / sAmprataM prakAzyamAno'yaM prathamo'zaH zrIsaGghadAsagaNivAcakavinirmitasyAdyakhaNDasyAMzaH / etakhaNDasyAsya kartazca savizeSa paricayaM dvitIyeM'ze kaaryissyaamH| atra tAvat saMkSepeNaitadevAvedayAmaH, yat-prathamakhaNDavinirmAtA''cAryo bhASyakArazrIjinabhadgagaNikSamAzramaNAccirantana iti / etacca bhASyakRdviracitavizeSaNavatigranthAntargatenaitanthAbhidhAnollekhadarzanenAvabudhyate / / prathamo'za:-adhunA prasiddhi prApyamANo'yamaMzo lambhakasaptakAnto vrtte| arthAda granthArambhe (pRSTha 1 paMktiH 17) granthakRdbhiH prAdhAnyena nirdiSTA ye SaDAdhikArA darIdRzyante tAnAzritya 'kahappattI peDhiyA muhaM paDimuhaM' ityete catvAro'rthAdhikArAH, ekonatriMzallambhakAtmakasya paJcamasya 'sarIrA'''khyasyArthAdhikArasya sapta lambhakA asmin samAvezitAH santi / dhammiluhiNDi:-yadyapi granthasyAsyAbhidhAnaM vasudevahiNDirityasti tathApyasmin dhammillahiNDirvasudevahiNDirityevaM hiNDiyugmaM vyAvarNitaM dRzyate / kahuppattIvarNanAnantaraM sadya eva dhammillAhiNDivartate / kina mahAna granthasandarbho vasudevahiNDisambaddha iti granthasyAsyAbhidhA vasudevahiNDiriti / saJcitAH pratayaH-granthasyAsya saMzodhanakarmaNi nimnoddhRtAH pratayaH saJcitA vartante 1 lImbaDI-saGghabhANDAgArasatkA lI0 saMjJakA / 2 tristutikopAdhyAyazrIyatIndradhijayajitsatkA ya0 saMjJakA / 3 rAjanagarIya (amadAvAda) DelAbhANDAgArasatkA De0 saMjJakA / etAstisraH pratayaH parasparamatisamAnA iti pAThAntaragrahaNAvasare mA bhUt lI ya0 De0 iti punaHpunarlekhanazrama ityasmAbhirAsAM tisRNAM pratInAM saMkSiptA'bhidhA lI 3 kRtAsti / pravartaka-prajJAMzazrIlAbhavijayajitsatkA ka0 saMjJakA / 2 pattanIya-modIsatkajJAnakozagatA mo0 saMjJakA / 3 pattanazrIsaGkhabhANDAgArasatkA saM0 sNjnykaa| AsAM pratInAM saMkSiptA'bhidhA ka3 vihitaasti| godhA-zrIsaGghabhANDAgArasatkA go0 saMjJakA / 2 pattanasthavADIpArzvanAthabhANDAgArasatkA vA0 sNjnykaa| 3 stambhatIrthIya (khambhAta) zreSTiambAlAlapAnAcaMdasatkadharmazAlApustakasaMgrahagatA khN0sNjnykaa| AsAM saMkSiptA''khyA go 3 vihitA'sti / Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 rAjanagarIyazreSThiubhAbhAIbhANDAgArasatkA u0 saMjJakA / 2 stambhatIrthIyazrIzAntinAthabhaekatADapatrIyabhANDAgAragatA zAM0 saMjJakA / anayoH saMkSiptA'bhidhA u2 kRtAsti / 1lImbaDIsaGghATakAntargatasthAnakavAsimunizrImeghajIRSisatkA me0 saMjJakA / upari nirdiSTAsu pratiSu madhye stambhatIrthIyazrIzAntinAthabhANDAgArasatkA pratistADapatrIyA maM.. 1386 mite'bde likhitA'sti / etadatiriktA anyAHpratayaH kadgalopari likhitAstADapatrIyapraterAcInatarAzca vartante / AsAM viziSTaH paricayaH, pAThAntarANAM kramaH, granthepu varddhamAnAnAmazuddhInAM pAThAntarANAM ca prakArAH kAraNAni cetyAdikaM dvitIyAMzaprakAzanAvasare savistaraM dAsyAmaH / asmAkaM saMketA: 1 anthe'sminnasmAbhiryatra yatra likhitapratiSvazuddhA eva pAThA upalabdhAstatra tatra te pAThAH svakalpanayA saMzodhya ( ) etAdRgvRttakoSThAntaH sthApitAH santi-pRSThaM 9 paMktiH 2-10-20.27, pRSThaM 15 paMkti 13-14 20 ityaadi| 2 hastalikhitapratiSu yatra yatra khaNDitAH pAThA AsAditAstatra tatra sambandhayojanArtha nivezitAH pAThAH etAhakoSThAntarmuktassAnta-pR0 1. paM0 22, pR0 13 paM0 28, pR024 paM0 15 aadi| 3 hastalikhitapratiSu ye pAThA lekhakapramAdAdantaH praviSTA jJAtAstAn yadyapi prArambhe [ ] etAdRkkoSThAntarnivezya TippaNyAM "koSThAntargatamidaM prAmAdikam" ityasmAbhimapitam-pR0 16 paM0 24, pR. 25 paM. 9 kinvanantaramevainAM paddhatiM vihAya tAdRkSAH pAThA asmAbhiH [ *] IdRkSasaphullikakoSThAntardarzitAssanti-pR0 42 paM. 16 Adi / 4 granthe'smin ye sandigdhArthAH pAThAstadapre'smAbhiH etacihna (?) vihitam / yatra ca kiyAMzciinthasandarbha eva sandigdhArthastatrA''dAvante cApi etaccihna (? ? ) vihitamiti / 5pAThAntareSu pratinAmabhiH sAdhaM yatra saM0 yojitaH syAd, yathA-kasaM0 saMsaM0 gosaM0 Adi, tatra jJAtavyam , yat-te pAThAstasyAstasyAH prateH kenacidviduSA vAcakena mArjane'ntarvA saMzodhitA iti / 6 mudrite'smina granthe bhUristhaleSu (.) koSThakAntardarzito bindvAkAraH pUrNavirAmo drakSyate, sa cAsmAbhiretadarthamaGgIkRto yat-"vasudeveNa bhaNiyaM" "mae bhaNiyaM" ityAdikeSu sthAneSu tattadvakturvaktavyaM kva samApyata iti spaSTaM jJAyeta / arthAdekasyA vyaktervaktavyaM paJcasu dazasu adhikepu vA vAkyeSu yatra pUryate tatra prativAkyaM / etAdRpUrNavirAmakaraNe kvacitkvacit bhrAntiH sambhavati sA'nenA'pAkRteti / yatra punarekasyA vyaktervaktavyAntaraparAparavyaktivaktavyaM dUraM yAvat syAt tatra bhrAntinivAraNArtha vibhAgaM (pArigrApha) kRtvA / etAdRkprasiddha eva pUrNavirAmo vihita iti / 7 pratipatraM mArjane ye AGgA aGkA dRzyante te tattatpatragatapatisaGkhyAdyotanArthamiti jJeyam / 8 granthe'smin sthAne sthAne yA zlokasaGkhyA nirdiSTAsti sA na hastalikhitapustakAdarzagatA kintu pratyakSaragaNanAvihitAsmadgaNanAnusAriNIti / granthasyAsya saMzodhanaM pAThAntarasaMgrahaNaM cApyAvAbhyAM guru-ziSyAbhyAmatisAvadhAnatayA kRtamasti tathApyasmatprajJAdoSeNa saJjAtAH skhalanA yaiH kaizcidapi vAcakaidRzyerana te jJApayantvasmAna bhrAtRbhAvena / dvitIye'ze tadullekhavidhAnamAvAM na vismariSyAva iti / nivedakopUjyapAda pravartakazrImatkAntivijaya ziSya-praziSyo munI caturavijaya-puNyavijayau / Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra pradarzana. vaDodarA A vasudevahiMDI graMtha jainonA prAcInamAM prAcIna kathAsAhityamAMnuM eka aNamoluM ratna che. tenuM saMpAdanakArya pUjya pravartaka zrImatkAntivijayajI mahArAjanA vidvAn ziSyapraziSya muni zrIcaturavijayajI mahArAja tathA muni zrIpuNyavijayajI mahArAje potAnA amUlya vakhatano bhoga ApI aneka pratio meLavI ghaNI ja mahenate kayuM che. A saMpUrNa graMtha chapAvatAM je kharca thavAno che tenA pramANamAM amone je sadgRhastho taraphathI Arthika sahAya maLI che te ochI che. ane AjanA samayamAM vadhAre madada mATe koine kahevU ghaNuM ayogya lAgavAthI sahAyakonI AjJAthI A graMthanA uttarottara bhAgo chapAya evA uddezathI A prathama khaMDanA prathama aMzanI pUrepUrI kiMmata rAkhavAmAM AvI che. je je sakhI sadgRhasthoe A kAryamAM udAratA batAvI che teonI zubha nAmAvalI nIce ApIe chIe nAmane nahiM icchanAra eka sadgRhasthe kAgaLono kharca Apyo che. 1000 nAmane nahiM icchanAra eka sakhI | 500 zA0 jIvaNalAla kIzoradAsa gRhastha 1000 500 jhaverI mohanalAla motIcaMda pATaNa. 250 zrIjJAnavardhaka sabhA verAvala. ha. 1200 pUjyapAda AcArya zrI 108 zrIvi zeTha khuzAlacaMda karamacaMda. jayakamalasUrIzvaranA ziSya muni. 250 zA0 gopAlajI dayALa sIhora. varya zrInemavijayajI tathA muni 200 saMghavI nagInadAsa karamacaMda pATaNa. zrIuttamavijayajInA upadezathI 200 saMghavI maNilAla karamacaMda pATaNa. kapaDavaMjanA zeTha mIThAbhAI kalyA 200 zA0 mohanalAla cunIlAlanI NacaMdanA upAzraya taraphathI. ha0 patnI bena samubAi pATaNa. zeTha premacaMda ratanacaMda tathA zA0 100 jhaverI bApulAla cunIlAla pATaNa. nyahAlacaMda kevaLacaMda. | 100 saubhAgyavatI bena pArvatIbAI 500 zA0 himmatalAla dalasukha nasavADI. jAmanagara. A prathama aMzane uMcA kAgaLomA ( kraoNkslI lAyana lejara) ane nirNayasAgara jevA jagatprasiddha mudrAlayamAM chapAvI pragaTakarI vidvadvarganA karakamalamAM mUkavA amo bhAgyazAlI thayA chIe teno badho jasa pUjya saMpAdako ane sahAyadAtA udAra sadgRhasthone ja ghaTe che. lI. sekreTarIzrIjaina AtmAnaMda sabhA bhAvanagara. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka viSayaH dhammillahiMDI peDhiyA muhaM paDimuhaM sarIraM 1 sAmAvijayAlaMbho patram 16 24 26 27 39 156 160 182 paMkti 23-24 29 10 26 21-22 20 30 19 16 19 32 prathamAMzasyAnukramaH / patram PERKS 1 27 77 105 110 114 114 viSayaH 2 sAmalIlaMbho 3 gaMdhavadattAlabho 4 nIlajasAlabho 5 somasirilaMbho 6 mittasirI- dhaNasirIlaMbho 7 kavilAlabho prathamAMzasya zuddhipatram azuddham [ soUNa ] ajuttA 'bhavissaM "dhammilla" iti ciMtiyaM - eyaM pa satyaM... ko nIlajalasA' gAru pUrvamagre zuddham 0 u juttA 'bhavissaMti "dhammila" iti citiyaM eyaM. esa thakko nIlajasA gA evama patram 122 126 156 181 195 198 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // arham // // Namo tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa // sirisaMghadAsagaNivAyagaviraiA vasudevahiMDI / | paDhamaM khaMDaM / / // OM namo sudevayAe / namo vItarAgAya // *jayai navanaliNikuvalaya-viyasiyasayavattapaMttaladalattho usabhI gaIMdamayagala - sulaliyagayavikkamo bhayavaM // 1 // namo viNayapaNayasuriMdaiviMdavaMdiyakamAraviMdANaM arahaMtANaM / namo parisuddhANadaMsaNasamiddhANaM siddhANaM / namo jirNepaNIyAyAravihiviyakkhaNANaM AyariyANaM / namo sIsagaNaparamasuyasaMpaya'jjhAyANaM uvajjhAyANaM / namo siddhivasahigamaNakAraNajogasAha~gANaM sAhUNaM / tattha ime ahigArA, taM jahA - kahuppattI 1, peDhiyA 2, muhaM 3, paDimuhaM 4, sarIraM 5, upasaMhAro 6 | patthAvaNA evaM paMcanamokkAraparamamaMgalavihivivaDDiucchAho aNuogadhare sirasA paNamiNaM vinna- 15 bemi-- aNujANaMtu maM, guruparaMparAgayaM vasudevacariyaM NAma saMgahaM vannaissaM / 1 pattalaDahaccho kasaM 0 // 2ccho kasaM 0 saM0lI0 rA0 // 3degriMdavaMdiya ka 3 // 4Nappa u0 // 5 haNANaM u0 vinA // 6 'labalavideg lI 3 vinA // * u0 pustake nAstIyaM maGgalagAthA / asmAkamapyeSA prakSiptaivA''bhAti, "evaM paMcanamokkAraparamamaMgala - " ityAdigranthakRdullekhadarzanAt, RSabhamaGgalAnantaraM paJcanamaskAramaGgalopanyAsasyAnaucityAt / bahuSvAdarzeSu dRzyata iti mUla AdRtA / maGgalagAthA ceyaM "usabho" iti -sthAne "vIro" iti parAvartanamAtrA pAdaliptAcAryaviracitavIrastotre maGgalarUpA dRzyate, prakSiptA ceyaM tatrApi gIyate budhaiH, udbudhyata idaM stotra maJcalagacchIyaistRtIyasmaraNarUpeNa / tathA dharma senagaNimahattaravinirmita vasudevahiNDidvitIyakhaNDe itthaMprakArA maGgalagAthA varIvRtyate-"jayai navanaliNikuvalaya viyasi yavara kamalapattalaDahaccho / usabho sabhAvasulaliyamaya galagailaliyapatthANo // " iti // 5 10 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDI [ kahuppattI ] tastha tAva 'suhammasAmiNA jaMbunAmassa paDhamANuoge titthayara cakkavaTTi-dasAravaMsaparUvaNAgayaM vasudevacariyaM kahiyaM' ti tasseva pabhavo kaheyavo, tappabhavassa ya pabhavassa tti / jaMbusAmicariyaM [ jaMbusAmi - 5 atthi magahAjaNavao dhaNadhannasamiddhadANasaddhiyagahavaikulabahulagAma satasannimahio, chAyApupphaphalabhojjatarugaNasamaggavaNasaMDamaMDio, kamalakumudrakuvalayasohitatalAgapukkhariNivappasAhINakamalAnilao / tattha magahAjaNavae rAyagihaM nAma nayaraM dUrAvagADhavitthayasalilakhAtovagUDhadaDhataratuMgaparANIyabhayadapAgAraparigayaM, bahuvihanayaNAbhirAmajalabhAragaruyajalaharagamaNavighAtakarabha10 vaNabhariyaM, aNegaivAparimANaparvaiyaM (?), divAcAraparbhevaM, bhaMDasaMgahaviNiogakhaimaM, susIla - mAhaNasamaNasusayarNaiatihipUryainirayavANiyajaNovaveyaM, rahaturayajaNoghajaNiyareNugaM, mayagalamAtaMgadANapANiyapasamiyavitthinnarAyamaggaM / tattha rAyagihe nayare seNio nAma rAyA, 'payAsudde suhaM' ti vavasio, paDihayapaDivakkhapaNayasAmaMtamauDamaNijuiraMjiyasupasatthacaraNakamalo, 'sIha - samuha-sasi - sUra- dhaNadANa 15 satta-gaMbhIra-kaMti-ditti - vihavehiM tullo' tti lokamuhasatavimalavibhAjjabhANakittI / taissa ya rAyaNo paTTamahAdevI cillaNA nAma / tANaM putto koNio nAma / tattha ya * magahApure puvapurisasamajjiyadhaNapagabbho, viNayavijjaviyakkhaNo, dayAparo, saccasaMdho, dAyavekabuddhI, arahaMtasAsaNarao usabhadatto nAma Inbho / tassa ya niruvayaphalihamaNivimalasabhAvA, sIlAlaMkAradhAriNI dhAriNI nAma bhAriyA / sA 20 kayAi sayaNagayA sutta- jAgarA paMca sumiNe pAsittA paDibuddhA, taM jahA- vidhUmaM huyavahaM 1, paumasaraM viyasiyakamalakumudakuvalayaujjalaM 2, phalabhAranamiyaM ca sAlivaNaM 3, gayaM ca galitajalabalAhakapaMDuraM saimUsiyaca uvisANaM 4, jaMbUphalANi ya vaNNarasagaMdhovaveyANi 5 tti / jahA diTThA ya NAe usabhadattassa niveiyA / teNa vi bhaNiyA - pahANo te putto bhavi // 6 degNasuati lI 3 / 'jAti' u0 // 1 lI 3 go 3 vinA'nyantra -- tasseso padeg mo0 saM0 / tassa so padeg ka0 / tassese padeg u0 // 2 gavAha lI0 ya0 // 3 khaM0 vinA'nyatra - vvaya divvAcAra ka0 u0 | 'svayadivAvAra lI 3 go 3 mo0 saM0 // 4 bhavabhaMDadeg lI 3 ka0 mo0 // 5 khamasusI ka0 mo0 7 degyAdeg De0 u0 // 8 logasuhadeg u0 vinA // 9 'ivvamA mosaM0 vinA // 10 u0 vinA'nyatra - tassa ya rAiNo velaNA paTTamahAdevI / tANaM puso koNio nAma rAyA ka 3 / tassa ya cellaNAe devIe putto koNio nAma rAyA lI 3 go 3 // 11 ibbhaputto u0 vinA // 12 samUsiyaM caudeg mo0 / sattasamUsiyacaDadeg De0 saMsaM0 // ** magadhApuraM rAjagRhamityarthaH / tathAhi suttanipAte - "pAvaM ca bhoganagaraM vesAliM mAgadhaM puraM / " 5-1-38. attha saMkhittapadavaNNanA- "mAgadhaM puraM magadhapuraM - rAjagahaM / " iti // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cariyaM ] khuppttii| ssati jahA vAgario arahayA / tao tIse paritosavisappiyahiyayAe 'evameyaM jahA bhaNihi'-tti ahilsio| AhUo se gabbho devo baMbhalogacuo / samuppanno ya se dohalo jiNasAhupUyAe, so ya vibhavao smmaannio| puNNadohalA ya atItesu navasumAsesu payAyA puttaM, sArayasasi-diNayarANuvattiNIhiM kaMtidittIhiM samAliMgiyaM, sudhatavarakaNagakamalakeNiyArasarasakesarasavaNNaM, avisainnapuravaNaM, 5 pasatthalakkhaNasaNAhakaracaraNanayaNavayaNaM / kayajAyakammassa ya se jaMbuphalalAbha-jaMbuddIvAdhivatikayasannejjhanimittaM kayaM nAma 'jaMbu'tti / dhAiparikkhitto ya suheNa vhio| kalAo ya NeNa aNaMtarabhavaparicitAo daMsiamettAo gahiyAo / pattajovaNo ya 'sANukoso, piyaMvao, puvAbhAsI, sAhujaNasevago' tti jaNeNa paritosavitthinnanayaNeNa pasaMsijamANo, alaMkArabhUo magahAvisayassa jahAsuhamabhiramai / 10 ___ tammi ya samae bhayavaM suhammo gaNaharo gaNaparikhuDo jiNo viva bhaviyajaNamaNappasAdajaNaNo rAyagihe nayare guNasilae ceie smosrio| soUNa ya suhammasAmiNo AgamaNaM, paramaharisio barahiNo iva jaladharaninAdaM, jaMbunAmo pavahaNAbhirUDho nijaao| nAidUre pamukkavAhaNo paramasaMviggo bhayavaMtaM tipayAhiNaM kAUNa sirasA namiUNa aasiinno| __ tao gaNaharo(reNa) jaMbunAmassa parisAe ya pakahio-jIve ajIve ya; AsavaM, baMdhaM, 15 saMvaraM, nijaraM, mokkhaM ca aNegapajavaM / taM soUNa bhayavao vayaNavittharaM jaMbunAmo virAgamaggamassio, samuTTio paraM tuDhimubahato, baMdiUNa guruM vinnavei-sAmi! tubbhaM aMtie mayA dhammo suo, taM jAva ammApiyaro ApucchAmi tAva tubbhaM pAyamUle attaNo hiyamAyarissaM / bhayavayA bhaNiyaM-kiccameyaM bhviyaannN| tao paNamiUNa pavaNamArUDho, AgayamaggeNa ya paTThio, patto ya nayaraduvAraM / taM ca 20 jANa(r)yasaMbAdhaM pAsiUNa ciMtei-jAva pavesaM paDivAlemi tAva kAlAikamo havejoM, taM seyaM me anneNa nayaraduvAreNa sigghaM pavisiuM / evaM ciMteUNa sArahI pabhaNio-soma ! parAvattehi rahaM, annena duvAreNa pavisissaM / tao sArahiNA coiyA turayA, saMpAvio raho jahAsaMdiTuM duvAraM / passai ya jaMbunAmo rajupaDibaddhANi silA-satagghi-kAlacakkANi laMbamANANi parabalapahaNaNanimittaM / tANi ya se passamANassa ciMtA jAyA-'kayAi eyAI 25 peMDeja rahovariM, tao me visIlassa mayassa duggaigamaNaM haveja' tti saMkappiUNa sArahiM bhaNai-sArahi ! paDipahahuttaM rahaM payaTrehiM, guNasilayaM ceiyaM gamissaM gurusamIve / 'taha' tti teNa paDivannaM / gao gurusamIvaM, payao vinnavei-'bhayavaM! jAvajjIvaM baMbhayArI viharissa' ti gihItabao rahamAruhiUNa nagaramAgato, patto ya niyaghbhavaNaM / 1 tIe paritosavasavisa0 u0 // 2 kaNiyAdeg u. // 3 degsaNNaM pasa u0 / sasapugvavApasa ka0 / satsapunnavannaM pasa sNsN0|| 4 parikadeg lI 3 // 5 lI 3 khe0 vinA'nyatra-jayaggasaMbAdhaM go0vA0 / jugo. yasaMbAdhaM k0sN0||6k 370 vinA'nyatra ja lI 3 / jaM go 3 // 7 pADeja ka 3 go 3 u0||8degglynnN kA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 vasudevahiMDIe jaMbussa ammA- piarehiM saMvAdo unno, pasannamuhavaNNo ammApiyaraM kayappaNAmo bhaNai - ammayAo ! mayA ajja summasAmiNo samIve jiNovaeso suo / taM icchaM, jattha jarA-maraNa-roga-sogA natthitaM padaM gaMtumaNo pavaissaM / visajjeha maM / 5 taM ca tassa nicchayavayaNaM soUNa bAhasalilapacchAIjavayaNANi bhAMti -- suTTu te sua dhammo, amha puNa puvapurisA aNege arahaMtasAsaNarayA AsI, na ya 'pavaiya'tti suNAmo / amhe va bahuM kAlaM dhammaM suNAmo, na uNa eso nicchao smutpnnpuvo| tume puNa ko viseso ajjeva uvaladdho jao bhaNasi 'pavayAmi' tti ? / tao bhaNai jaMbunAmo -- ammatAo ! ko vi bahuNA vi kAleNa kajjaviNicchyaM vaccai, avarassa theveNAvi kAleNaM 10 visesapariNNA bhavati / peccha, suNaha, sAhusamIve jahA mayA ajja aputramavadhAriyaMvisesapariNNAe inbhaputtakahANayaM 30 [ jaMbucarie i egammi kira nayare kA vi gaNiyA rUvavatI guNavatI parivasai / tIse ya samIve mahAdhaNA rAyA - Smaca - ibbhaputtA uvagayA paribhuttavibhavA vaccati / sA ya te gamaNanicchae pabhaNai - jai ahaM paricattA, nigguNao tA kiMci sumaraNaheDaM gheppara / evaM bhaNiA ya te 15 hAra-'ddhahAra-kaDaga - keUrANi tIya paribhuttANi gahAya vaJcati / kayAI ca ego ibbhaputto gamaNakAle taheva bhaNito / so ya puNa rayaNaparikkhAkusalo / teNa ya tIse kaNayamayaM pAyapIDhaM paMcarayaNamaMDiyaM mahAmollaM diTTha / teNa bhaNiyA-suMdari ! jai mayA avassa ghettavaM to imaM pAyapIDhaM tava pAdasaMsaggisubhagaM eeNa me kuNaha pasAyaM / sA bhaNati - kiM eeNaM te appamolleNaM ?, annaM kiMci gihasu tti | so vidiyasAro, tIe vi dinnaM, taM gaheUNaM 20 tao savisae rayaNaviNiogaM kAUNa dIhakAlaM suhabhAgI jAo / esa dito / ayamupasaMhAro - jahA sA gaNiyA, tahA dhammasuI / jahA te rAyasuyAI, tahA sura- maNuyasuhabhogiNo pANiNo / jahA AbharaNANi, tahA desaviratisahiyANi tavovahANANi / jahA so ibbhaputto, tahA mokkhakaMkhI puriso / jahA paricchAkosalaM, tahA sammannANaM / jaihA rayaNapAyapIDhaM, tahA sammadaMsaNaM / jahA rayaNANi, tahA mahavayANi / jahA rayaNaviNiogo, 25 tahA nivANasuhalAbho ti // evaM avadhAreUNaM kuha me visaggaM ti // tao bhaNaMti--jAya! jayA puNo ehiti sudhammasAmI viharato tathA pavaissasi / tao bhAi, suNaha dulahA dhammapattIe mittANaM kahA io aIe kAle kira kei vayaMsayA ujjANaM niggayA / tehi ya NAidUre titthayaro 1 bhaNato kI 3 // 2 iyatra kasaM0 mosaM0 // 3 yaM na va u0 // 4 De0 vinA'nyatra - jahA pAyapIr3ha u0 / aDDA - rayaNapIDhaM lI0 ya0 ka 3.go 3 // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANaM mitAnaM ca kahAo ] kahupatI / suo samosario / tao koUhalleNa paTThiyA, passaMti ya vimhiyamaNasA sIhacakkajjhae gagaNatalamaNulihaMte, dhammacakkaM ca taruNaravimaMDalanibhaM, chattAicchattabhUsiaM ca NabhobhAgaM, cAmarAu ya haMsadhavalAu AgAsasaMcAriNIu, ceiyapAdadvaM ca kapparukkhaM piva nayaNa-maNaharaM / aigayA ya devA-sura- maNuyasohiyaM samosaraNaM, passaMti ya bhayavaMtaM devaviNimmie siMhAsaNe suhaNisannaM / tao vaMdiUNa paramavimhiyA parisAmajjhe uvvitttth| / suNaMti ya bhayavao 5 vayaNaM hiyaya-suiharaM dhammakahA~ saMsiaM / taM ca soUNa paritosaviyasiyANaNA vaMdiUNa hiM paTTiyA / tesiM ca aMtarA kahA samuTThiyA / tatthekko bhaNai-vayaMsa! aho !!! amhehiM maNussajammassa phalaM sayalaM gihIyaM jaM Ne sAyasao titthayaro diTTho, savabhAvavibhAvaNaM ca paramakaMtaM suyaM bhAsiyaM, 'Na etto airiyaM baM soyavaM ca asthi'tti me maeNyI / jo ya saMsAro tassa ya mukkhovAo Amalago viva 10 karatale sio bhayavayA so tahAbhUo, na ettha viyAro / taM dukkhaM erisI saMpattI na hohii, to pavayAmo avilaMbiyaM titthayarapAyamUle ttiM / avareNa bhaNiyaM - saccameyaM jaM tumaM bhaNasi, taM suo" tAva Ne dhammo, jao puNo evaM annaM vA titthayaraM dacchAmo tayA pavaissAmo | 5 iyareNa bhaNiyaM amhehiM kaha vi ( pranthAgram - 100 ) titthayaro diTTho, nirAvaraNo, 15 vigataviggha, duggaehi va rayaNarAsI; taM kuNaha vavasAyaM / iyareNa bhaNiyaM - kao tume saMdeho titthayaradaMsaNaM paDucca taM niyattAmo, savaNNU arihA chiMdahi saMsayaM / te" gayA, titthayaraM vaMdiUNa pucchaMti-bhayavaM ! atIe kAle titthayarA AsI, aNAgayA vA bhavissaMti dhammadegA ? / bhayavayA bhaNiyaM - bhara heravasu osappiNi- ussappiNINaM dasame 20 dasame kAlabhAge cauvIsaM titthayarA samuppajjaMti | videhesu puNa jahannapae cattAri cattAri jugavaM bhavaMti, ukkosapae battIsaM / taM evaM tAva titthayaradaMsaNaM dullabhaM daMsaNAu vi dullabhaM vayaNaM, pi soUNa kammaruyayAe koi na saddahai, jo ya kammavisuMddhIya sadahejjA so saMjamiya nirucchAho bhavejjA / jo vA sacakkhuo udie sUrie mUDhayAe nimIliyaloyaNo acchati tassa niratthao Aizvodayo; evaM jo arahaMtavayaNaM souM na icchai, suyaM vA na saddahai, 25 saddahaMto vA saphalaM na karei tassa mohamarahaMtadaMsaNaM / to evaM bhayavayA samaNusahA te tattheva samosaraNe pavaiyA, to saMsAraMtakarA saMvRttA || 1 e kAle gagadeg lI 3 // 2deg visiya suNaMti lI 3 // 3deghAbhAsiyaM ka0 mo0 // 4 gahIyaM lI0 ya0 // 5 sAisao kasaM0 mosaM0 u0 // 6 airittaM kasaM 0 mosaM0 u0 // 7 maI kasaM0 mosaM0 / matI 8 tI ho lI 3 go0 u0 // 9 le ti go 3 saM0 / 'laM ti u0 // / 10 bho bhAveNa dhammoM ka0 saM0 khaM0 u0 // 11 te tisthadeg lI 3 go 3 saM0 // 12 ddhIe sa ka 3 u0 // ka 3 go 3 // 14 te saM0 u0 vinA // 13 acchitti hI 3 u0 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [jaMbucarie vANarakahA evaM ammatAto! ahamavi sudhammasAmisaMdesaM jai saMpaiM na karemi, tao kAleNa visayavakkhittahiyayassa na me dhamme paDivattI saMbhavijjA, taM visajjeha maM // __ tao bhaNai usamadatto-jAyA! atthi te viulo attho visayasaMpAyaNahe, taM paribhuMjiUNa pagAma pavaissasi / sao bhaNai, suNaha5 iMdiyavisayapasattIe nihaNovagayavANarakahA egammi kira vaNe vAnaro jUhavaI sacchaMdapayAro parisai / so kayAi pariNayavao balavatA vAnareNa abhibhUo / tesiM ca yuddhaM layA-liTTha-kaTTha-pAsANa-daMtanivAehiM saMpalaggaM / so jUhavaI parAjio palAiumADhato / iyaro vi aNuvaiUNa dUraM niyatto / jUha vatI puNa ciMtei-'so me pacchao ceva vattai' tti pahAravidhuro taNhA-chuhAbhibhUo eka 10 pazcayaguhaM patto / tattha ya siMlAjauM parissavati / so bhayabhelaviyadiTThI 'jalaM ti mannamANo 'pAhaM ti muhaM chubbhaiti / taM baddhaM, 'taM ca moeyacaM' ti hatthe pasArei / te vi baddhA, pAe chubhati / te vi baddhA, evaM so appANaM asatto moeuM tattheva nidhaNamuvagato / jai puNa muhamettabaddho payattaM seseNa sarIreNa abaddheNa kareMto tato nissaraMto dukkhamaraNaM // evaM ammayAo ! ahaM saMpayaM bAlabhAveNa bhoyaNAbhilAsI jibhidiyapaDibaddho, suhamoyago 15 me appA / jayA puNa paMciMdiyavisayasaMpalaggo bhavejjA tayA jahA so vAnaro duhamaraNaM patto, evaM aNegANaM jamma-maraNANaM AmAgI bhaveje / tA maraNabhIiraM visajjeha maM, paJcaissaM / / evaM bhayaMtA kaluNaM paruNNA bhaNai NaM jaNaNI-jAya ! tume kao nicchao, mama puNa cirakAlaciMtio maNoraho-kathA guM te varamuhaM pAsijjaM ti| jai tumaM pUresi to saMpuNNama NorahA tume ceva aNupaJcaijjA / bhaNiyA ya jaMbunAmeNaM-ammo! jai tummaM eso'bhippAo 20 to evaM bhavau, karissaM te vayaNaM, Na uNa puNo paDibaMdheyaco tti kallANadivasesu atItesu / tao tIe tuhAe bhaNiyaM- jAya ! jaMbhaNasi taM taha kaahaamo| atthi Ne puzvavariyAu inbhakannagAu / asthi iha satthavAhA jiNasAsaNarayA, taM jahA-samuddapio, samuhadatto, sAgaradatto, kuberadatto, kuberaseNo, vesamaNadatto, vasuseNo, vasupAlau tti| tesiM bhAriyAu, taM jahA-paumAvatI, kaNagamAlA, viNayasirI, dhaNasirI, kaNagavatI, 25 siriseNA, hirimatI, jayaseNA ya / tAsiM dhUyAu, taM jahA-samuddasirI, siMdhu matI, paumasirI, paumaseNA, kaNagasirI, viNayasirI, kamalAvatI, jasamatI ya / tAu tuhANurUvAu 'pudhavariyA'tti karemo tesiM satthavAhANaM viditaM / saMdiDha ca tesiMpavaihii jaMbunAmo kallANe nivatte, kiM bhaNaha? tti / tesiM ca NaM vayaNaM soUNa saha ghariNIhiM 1 sacittassa u0 // 2 silAjau kasaM0 lI 3 u. vinA // 3 bhatti ka0 saM0 go 3 / bhati u0 // 4 se ka 3 u0 // 5 degjA kasaM0 mo0 // 6 bhaNaMto ka 3 go 3 / bhaNite u0 // 7 NaM lI 3 // 8 tuma lI 3 / tubhaM u0|| 9 esa abhi30||10 jAya! jaha bhaNasi taha taM kA u0 / / Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pabhavasAmisaMbaMdho ya] khuppttii| saMlAvo jAto visaNNamANasANaM kiM kAyavvaM ti / sA ya pavittI suyA dAriyAhiM / tAo ekkekka(eka)nicchayAu ammApiyaraM bhaNaMti-amhe tumhehiM tassa dinAu, dhammao so ne ya bhavati, jaM so vavasihIti so amha vi maggo tti / taM ca tArisaM vayaNaM soUpaM satyavAhehiM vidizaM kayaM usabhadattassa / pasatthe ya diNe pamakkhio jaMbunAmo vihiNA, dAriyAu vi sagihesu / tao mahatIe 5 riddhIe caMdo viva tAragAsamIvaM gao vdhuugihaati| tAhiM sahio siri-dhiti-kitti-lacchIhi va niagabhavaNamAgato / tao kougasaehiM ehavio savAlaMkAravibhUsio ya abhiNaMdio parajaNeNaM / pUjiyA samaNamAhaNA, nAgarayA sayaNo ya paose vIsattho bhuMjai / jaMbunAmo ya maNi-rayaNapaIvujoyaM vAsagharamuvagato saha ammApikahi, tAhi ya navavahUhi / pabhavasAmisaMbaMdho 10 ___ eyammi desayAle jayapuravAsiNo vijharAyassa putto pabhavo nAma kalAsu gahiyasAro, tassa bhAyA kaNIyaso pahU nAmaM / tassa piuNA 'rajaM dinnaM ti pabhavo mANeNa niggao, viMjhagiripAyamUle visamapaese sannivasaM kAUNaM coriyAe jIvai / so jaMbunAmavibhavamAgameUNa vivAhUsavamiliaM ca jaNaM, tAlugghADaNivihADiyakavADo corabhaDaparivuDo aigato bhavaNaM / osovitassa ya jaNassa pavattA corA vatthA''bharaNANi 15 gaheuM / bhaNiyAM jaMbunAmeNa asaMbhaMteNa-bho ! bho! mA chiva nimaMtiyAgayaM jaNaM / tassa vayaNasamaM bhiyA ThiyA potthakammajakkhA liva te niciTThA / pabhaveNa ya vahusahio diTTho jaMbunAmo suhAsaNagato tArAparivio viSa srypunnnnimaayNdo| jaMbu-pabhavasaMvAdo te ya core thaMbhie daTUNa bhaNio pabhaveNaM-bhaddamuha ! ahaM viMjharAyasuto pabhavo jai20 suto te / mittabhAvamuvagayassa me tumaM dehi vijaM thaMbhiNi moyaNiM ca, ahaM tava do vijAo demi-tAlugghADaNi osovaNi c| bhaNio jaMbunAmeNa-pabhava ! suNAhi jo ettha sambhAvo-ahaM sayaNaM vibhavaM ca imaM viAinnaM caiUNa pabhAyasamae pavaiukAmo, bhAvao mayA savAraMbhA paricattA, evaM ca me appamattassa na pabhavati vijA devatA vA / na ya me sAvajAhi~ vijAhi~ paoyaNaM duggaigamaNaNAigAhiM / mayA sudhammassa gaNaharassa samIve 25 saMsAravimoyeNavijA ghiyaa|tN ca soUNa pabhavo paramavimhio uvaviThTho aho! acchariyaM!!! jaM imeNaM erisI vibhUI taNapUliA iva sabahA paricattA, eriso mahappA vaMdaNIutti viNayapaNao bhaNai-jaMbunAma! visayA maNuyaloyasArA, te itthisahio paribhuMjAhi / sAhINasuhaparicAyaM na paMDiyA pasaMsati / akAle papaiuM kIsa te kayA buddhI / 1degyA ya ja 0 // 2 sthaM u0 vinA // 3 ka 3 vinA'nyatra-va ci te ni lI 3 / va ti nideg go 3 / va nideg u0 // 4 degcchi go0 mo0 saM0 u0 // 5 yaNIvi0 u0|| 6 aho iti De0 30 vinA na // 7 jai i lI 3 // 8 erisA u0 vinA // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ jaMbucarie mahubiMdudiTThataM pariNayavayA dhammamAyaraMto na garahiyA / tao bhaNiyaM jaMbunAmegaM - pabhava ! jaM pasaMsasi visayahaM tattha suNasu diTThataMvisaya suhovamAe mahubiMduditaM 8 koi puriso bahudesa - paTTaNaviyArI aDaviM sattheNaM samaM paviTTho / corehi ya sattho 5 abbhAhato / so puriso satthaparibhaTTho mUDhadiso parivbhamaMto dANaduddiNamuheNa vaNagaeNAbhibhUo / teNa palAyamANeNa purANakUvo teNa-dabbhaparicchanno diTTho / tassa taDe mahaMto vaDapAyavo, tassa pAroho kUvamaNupaviTTho / so puriso bhayAbhibhUo pArohamavalaMbiUNa Thio kUvamajjhe, Aloei ya aho -- tattha ayagaro mahAkAo vidAriyamuho gasiukAmo taM purisamavaloi / tiriyaM puNa cauddisiM sappA bhIsaNA DasiukAmA ciTThati / pairoha10-muvariM kiNha-sukilA do mUsayA chiMdaMti / hatthI hattheNa kesagge parAmusati / tammi ya pAyave mahApariNAhaM mahuM ThiyaM / gayasaMcAlie ya pAyave vAtavidhUyA mahubiMdU tassa purisamsa kei muhamAvisaMti, te ya AsAei / mahuyarA ya DasiukAmA parivayaMti samaMtao // tassa evaMgayassa jaM suhaM mannasi taM bhaNAhi // ------ ciMteUNa pabhavo bhaNai - jaMbunAma ! je mahubiMdU ahilasai tattiyaM tassa suhaM takkemi, se dukkhaM ti / jaMbunAmeNa bhaNiaM - evameyaM / uvasaMhAro puNa diTThatassa - jahA so puriso, tahA saMsArI jIvo / jahA sA aDavI, tahA jamma-jarA-rogamaraNabahulA saMsArADavI / jahA vaNahatthI, tahA maccU / jahA kUvo, tahA devabhavo maNussabhavo ya / jahA ayagaro, tahA naragai- tiriagaIo / jahA sappA, tahA kodha - mANa - mAyA lobhA 20 cattAri kasAyA doggaigamaNanAyagA / jahA paroho, tahA jIviyakAlo / jahA mUsagA, tahA kAla - sukilA pakkhA rAI diyadasaNehiM parikkhivaMti jIviaM / jahA dumo, tahA kammabaMdhaNaU annANaM avirati micchattaM ca / jahA mahuM, tahA saha-pharisa - rasa-rUva-gaMdhA iMdiyatthA / jahA mahuyarA, tahA AgaMtugA sarIruggayA ya vAhI // tassevaM bhayasaMkaDe vaTTamANassa kao suhaM ?, mahubiMdurasa~mAyayao kevalaM suhakapaNA // 25 jai puNa pabhava ! koi riddhimaM pabhavaMto gagaNacArI bhaNejjA - ehi soma ! giraha me hatthe, jA te nitthAmi / bhava ! so icchejA ? / pabhavo bhaNati -- kahaM na icchihiti dukkhapaMjarAu moijjaMto ? / jaMbunAmo bhaNai - kayAi so mUDhayAe madhugAhI pabhaNejjA -- hou tAva me tittI madhussa, to me nitthArehisi tti / kao puNa tassa tittI ? / paricchinnAdhAro avassa paDihiti ayagaramuMhe / pabhava ! ahaM ukladdhasabbhAvo na bhavissaM pamAdI || 1degdeg go 3 mo0 khaM0 // 2 tiNa ka 3 | 3 aigaro ka 3 go 3 // 4 pAro ka 3 u0 // 5 go tideg De0 vinA // 6 degNadAya' mo0 saM0 // 7deg sAsAyao ka 3 u0 // 8 madhumohI ka 3 / madhumehI u0 // 9 muddesu ya0 0 // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laliyaMgayaNAyaM ca ] kahuppattI / 1 tao pabhaNai pabhavo - evameyaM / ko puNa tuvbhaM nibeo ? keNa vA dukkheNe bAhiyattha ? jao akaMDe baMdhuvaggaM paricayaha / jaMbunAmo bhaNai -- pabhava ! gavbhavAsadukkhaM viyANaM (Na) to kusalassa kiM bahuNA nidheyakAraNeNa ? / ettha diTThataM suvihiyA vaNNayaMtigabbhavAsadukkhe laliyaMgayaNAyaM vasaMta pure nayare sayAuho rAyA / tassa laliyA devI / sA kirai kayAi oloya - 5 gaTTiyA kiMci purisaM rUvariMsa passamANI ciTThai | ceDI ya se 'abbhAsarvettiNi' tti tahAgaI daNa ciMtei - kiM manne devI passamANI cittakammajuvaI viva niJcalacchI ThiyA ? | tI vi avaloi~o, diTTho ya NAe so puriso cakkhuramaNo / ciMtiyaM ca NAe - asaMsayaM emmi purise (graMthA - 200 ) nivesiyA NAe diTThI / vittA ya NAe devI - tubbhaM diTThIe savinhao (i) mayA vinnAyaM, jaM AyareNa purisaM eyaM parasaha / kassa va nAma caMde diTThI 10 na ramejjA ? | devIe bhaNiyaM - sAdhu sabaM, ko puNa esa havejja dharaNitalapuNNacaMdo devo vijjAharo va ? ti / sA bhaNai - visajjeha maM, jAva NaM jANAmi / visajjiyA, gahiyatthA niyattA sAhai - iheva nayare samuddapiyassa satyavAhassa puttoM laliyaMgao nAma kalAvihaMNNU guNavaM ca / tao sA laliyA devI taM vayaNaM soUNa bhaihale! maMdabhAgayAe me cakkhupahe paDio, jao aniSuyaM me hiyayaM ettha me cakkhu avarajjhati / 15 ceDIe bhaNiyA - devI ! mA visAyaM vaccaha, ahaM tubbhaM piyanimittaM keNaya avinnAyaM ANemi / tIe bhaNiyA - karehi jattaM imassa sarIrassa rakkhaNanimittaM / ' evaM ' ti vottUNa sA gayA lehaM devidiTThe gaUNa laliyaMgayasamIvaM / nivedio a NAe devIe daMsaNubbhavo cittavigAro sao so taM vayaNaM soUNa lehagahiyattho ya ceDiM bhaNai suyaNu ! aIva me pasAo, caMdalehaM puNa ko dharaNitalaM gao chivejA, aniMdio va savaM ( sayaM ) paasejaa| tAe bhaNito - ' asa - 20 hAyasa hatthagato va attho nA~sejja, susahAyassa puNa na kiMci dullahaM, amha esa bhAro' ti vo DiniyattA devIe sabaM kahei / tato abhigamaNovAyaM ciMtiUNa komuiyavAre 'devI sakhya' tti tIse viNoyaheDaM leppagaparaMparavavadeseNaM pavesito devIe vAsagharaM ceDIe / tattha'saMkio saha devIe parivasai vistova bhogakkhitto / io ya aMteuramahattaraehiM rAyavidiyaM ca kayaM / visoheuM 25 payattA | AgamitaM ca ceDIe niuNAe / taonAyaM dohi vi jaNIhiM apparakkhaNanimittaM vIsattho amejhakUve chuhA (Dho) majjhe paviTTho (?) / 1 tumaM lI 3 | tujhaM go 3 // 2 degNa vAbAhika 3 u0 // 3 kiri lI 3 | 4 vattaNi u0 vinA // 5deg viciteka 3 // 6 tIe vi ka 3 / tIi vi u0 // 7 iyaM u0 // 8 NNavittA ya De0 / SNaviyA the u0 // 9 viSNU u0 vinA // 10 Nigao lI 3 go 3 // 11 AnaMdio kasaM0 mosaM0 vinA // 12 vAsuo pAdeg lI 3 // 13 nAsenA lI 3 ka 3 / viNasejjA u0 // / 14 DIya u0 // 15 degsayova ka 3 u0 // 16 lI0 ya0 vinA'nyatra - chuhAmahAmajjhe padeg Dhe0 / chuhAmajjhUpa go 3 // ba0 hiM0 2 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 vasudeva haMDI [ jaMbupabhavasaMvAde kuberadatta 1 taM ca paramAsu hUNa nidaMto niyagaviNNANaM paramadukkhio ciMtei- - jai itto me niggamo hojjA to alaM me erisapajjavasANehiM bhogehiM ti / tAo ya se aNukaMpaNaTThA bhuttasesamAhAraM pakhivaMti / taM ca chuhAvaseNa paricayavaseNa ya tabbhAvio ahilasati / pAusakAle mehoNa puNo kuSo / niddhamaNodayakhAyasaMbaddho ugghADio purisehiM / salilavegeNa nicchu5 gbhamANo niggao khAitIre / vAeNa samAhao mucchio, diTTho ya niyagadhAIe, pakkhAliUNa saMcArio ya sagharaM pavesio / paDiyario kameNa jahAporANasarIro jAto // assa ditassa uvasaMhAro - jahA so laliyaMgato, tahA jIvo / jahA devIdarisaNasaMbaMdhakAlo, tahA maNussajammaM / jahA sA ceDI, tahA icchA / jahA vAsaghare paveso, tahA visayasaMpattI / jahA rAyapurisA, tahA roga - soga-bhaya-sI- uNhaparitAvA / jahA kUvo, tahA 10 gabbhavAso / jahA bhuttasesAhArapaMrikkhevo, tahA jaNaNipariNAmiya'nna-pANA parisavAdANaM / jahA niggamo, tahA pasavasamato / jahA dhAI, tahA dehopaggahakArI kammavivAgasaMpattI // pabhava ! jai tassa devI rUvavimhiyA puNo paTTavejjA to pavisejjA ? / pabhavo bhaNai -- kahaM pavisihai tahANubhUyadukkho ? | jaMbunAmeNa bheNiyaM - avi so annANayAte visayasabhogagAe ya puNo pavisejjA, jahA annANiNo sattA visayapaDibaddhA ganbhavAsaM / ahaM 16 puNa gahiyabaMdha - mokkhasabbhAvo puNo rAga - dosavattiNiM na pavajjissaM // tao pabhavo bhAi - soma ! suNaha, jahA tubbhehiM kahiyaM tahA taM / egaM puNa vinnavemilogadhamANuvattiNA bhattuNA bhajjAto pAlaNiyA lAlaNiyA ya / taM kayavi saMvaccharANi eyArhi samaM vahUhiM sumahaviUNa tao sobhihaha pavayaMtA~ / jaMbunAmeNa bhaNio - pabhava ! na esa niyamo saMsArere-jA iha bhave bhajjA mAyA vA sA bhavaMtare vi, kiM puNa mAyA bhagiNI bhajjA 20 duhiyA vA havejjA / evaM sesavivajjAso--bhattA vi putto, piyA vi bhAyA paro vA, tahA itthi (tthI) puriso napuMsago ya kammavasago jIvo / jA puNa mAyA bhagiNI duhiyA vA jammaM - tare AsI sA kahaM bhajjAyAreNa lAlaNIyA bhavai ? / [ pabhavo bhaNai - ] bhavaMtaragao bhAvo duvinneo, vattamANaM paDucca bhaNNai - putto vi, piyA vi jao / bhaNai jaMbuNAmoevamAdI annANassa dosA, jeNa akajje kajjabuddhIa pavattai jaNo, athavA bhogaloluyAe 26 saMpaisuhamohio akajje paivattijja jANaMto vi / taM acchau tAva bhavaMtaragatIsaMbaMdho, ekabhava. vRttaM tamannArNamayaM suNAhi / egabhavammi vi saMbaMdhavicittayAe kuberadatta-kuberadattA kahANa mahurA nayarI kuberaseNA gaNiA paDhamagabbhadohala~khediyA jaNaNIe tigicchiyassa siA / teNa bhaNiyA-jamalagabbhadoseNa eIse parivAhA, naitthi koi vAhidosoM dIsaI / - 1 pakkhe u0 // 2 bhaNio lI 3 go 3 // 3 degto De0 mo0 saM0 // 4 'lola' lI 3 // 5 pavattejA lI 3 // 6 gataM su ka 3 u0 // 7 lakkheviyA lI 3 // 8 na ettha ko u0 // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuberadattAcariyaM] khuppttii| evamuvaladdhatthAya jaNaNIe bhaNiyA-putti ! pasavaNakAlasamae mA Ne sarIrapIDA bhavejA, gAlaNovArya gavasAmi, tao nirAmayA bhavissasi, paribhogavAghAo ya na hohiti, gaNiyANa ya kiM puttabhaMDehiM ? / tIe na icchiyaM, bhaNai-jAyaparicAyaM karissaM / tahANumae ye samae pasUyA dAragaM dArigaM ca / jaNaNIe bhaNiyA-ujjhijjaMtu / tIe bhaNiyaMdasarAyaM tAva pUrijau / tao a NAe duve muddAo kAriyAo nAmaMkiyAo- 'kubera-5 datto' 'kuveradattA' ya / __ atIte dasarAie DaharikAsu nAvAsu suvaNNarayaNapUriAsu choDhUNa jauNArneI pavAhiyANi / vubhaMtANi ya bhaviyavayAe soriyanayare paJcUse dohiM inbhadAraehiM diTThANi / dhariyAu nAvAu / gahio egeNa dArago, ikkeNa dAriyA / 'sadhaNAI' ti tuDhehiM sayANi gihANi nIyANi tti / kameNa parivaDDiyANi pattajobaNANi / 'jutta saMbaMdhoM' tti kuberadattA 10 kuberadattassa dinnA / kallANadivasesu ya vaTTamANesu vahusahIhiM vareNa saha jUyaM payojitaM / nAmamuddA ya kuberadattahatthAo gaheUNa kuberadattAe hatthe dinnA / tIse pecchamANIe sarisaghaDaNanAmato ciMtA jAyA-'keNa kAraNeNa manne nAma-muddAkArasamayA imAsiM muddANaM ?, Na ya me kuberadatte bhattAracittaM, na ya amhaM koi puvajo eyanAmo suNijai, taM bhaviyavaM ettha rahasseNaM' ti ciMteUNa varassa hatthe do vi muddA~u ThAviyAo / tassa 15 vi passamANasa taheva ciMtA samuppannA / so vahUe mudaM appeUNa mAusamIvaM gato / sA ya NeNa saMvahasAviyA pucchiyA / tIe jahAsutaM kahiyaM / teNa bhaNiyA-ammo! ajuttaM te (bhe) jANamANehiM kayaM ti / sA bhaNai-'mohiyA mo, taM hou putta! vadhUhatthaggahaNamettadUsiA, na ettha pAvagaM / ahaM visajehAmi dArigaM sagihaM / tava puNa disAjattAto paDiniyattassa visiDhe saMbaMdhaM karissaM / ' evaM vottUNa kuberadattA sagihaM pesiyA / tII 20 vi jaNaNI taheva pucchiyA / tIe jahAvattaM kahiyaM / __sA teNa niveeNa samANI pavaiyA, pavattiNIe saha viharai / muddA ya NAe sArakkhiyA pavattiNivayaNeNa / visujjhamANacarittAe ohinANaM samuppannaM / Abhoio a NAe kuberadatto kuberaseNAe gihe vattamANo / 'aho! annANadosu' tti ciMteUNa tesiM saMbohaNanimittaM ajAhiM samaM viharamANI mahuraM gayA, kuberaseNAe gihe sahiM maggiUNa tthiyaa| 25 tIe vaMdiUNa bhaNiyA-ajAo! ahaM nAma gaNiyA kulavahUciTThiyA, asaMkiyAu vasahiti / tIse ya dArago bAlo, sA taM abhikkhaM sAhuNIsamIve nikkhivai / tao tesiM khaNaM jANiUNa ajjA paDibohanimittaM dAragaM pariyaMdei 1 degssAmi lI 3 // 2 ya pasavasamae ka. mo0 u0 // 3 datte go 3 u0|| 4 naIe pa0 u0 // 5 hAo dAvi De0 ka. mo0 / dA va(da)vAvi go 3 // 6 sasavahaM saahiyaa| tIe lI 3 // 7 degsuhaM kadeg go 3 saM0 / suyaM tahA kadeg u0 // 8 tIe ka 3 / tIya go 3 // 9 vasahiyaM madeg lI 3 // 10 degha tti u0 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvAhaDIe yasudevahiMDIe [ jaMdhupabhavasaMvAde ___ bAlaya! bhAyA si me, devaro si me, putto si me, savattiputto [ si me, ] bhattijao si [ me, ] pittijjo si [ me; ] jassa Asi putto sI vi me bhAyA, bhattA, piyA, piAmaho, sasuro, putto vi; jIse ganbhajo si sA vi me mAyA, sAsU , savittI, bhAujjAyA, piyAmahI, vadhU / 5 taM ca tahAvihaM pariyaMdaNayaM soUNa kuberadatto vaMdiUNa pucchai-ajje ! kaha imaM ca kassa viruddhamasaMbaddhakittaNaM ? udAhu dAragaviNoyaNatthaM ajujjamANaM bhaNiyaM ? / evaM pucchie anjA bhaNai-sAvaga! saccaM eyaM / tao a NAe ohiNA diTuM tesiM doNha vi jaNANaM sapaccayaM kahiyaM, muddA ya daMsiyA / kuberadatto ya taM soUNa jAyatibasaMvego 'aho! annANeNa apadaM kArio' tti vibhavaM dAragassa dAUNaM, anjAe kayanamokkAro 'tumhehiM me kao 10 paDiboho, karissaM attaNo patthaM' ti turiyaM niggao, sAhusamIve gahiyaliMgA-''yAro, aparivaDiyaveraggo, tavovahANehiM vigiTehiM khaviadeho gao devaloyaM / kuberaseNA vi gahiyagihivAsajoganiyamA sANukkosA ThiyA / ajjA vi pavattiNIsamIvaM gayA // pabhava! tesiM evaM paJcayaM soUNa visayarAgo hojA? / pabhavo bhaNai-kahaM bhvissi?| jaMbunAmo bhaNati-avi tesiM 'mUDhayA' aiko tU idANI 'parihAro' tti pamattayA hojA, 15 na ya mama gurusayAse sapaJcaye visayadose soUNaM bhogAbhilAso havejjA / / 1 saMsaM0 vinA sarveSvAdazeSvayaM pATha:-putto tti, bhattijao si; jassa Asi putto so vi me bhAyA bhattA piyA putto vi; jIse gabbhajo si sA vi me mAyA sAsU bhagiNI bhAujjAyA iti // 2 degddhakitta lI 3 go 3 ka 3 // 3 degcchiyA adeg u0 // 4 evaM sapaccayaM soUNa puNo vi0 u0|| 5 go 3 vinA'nyatraeko'ttha ideg kasaM mosaM0 / eko va ideg De0 / eko tattha ideg u0 // * etadarthavikAsakA ime hemacandrIyapariziSTaparvadvitIyasargagatAH zlokAHbudhyate yo yathA jantustaM tathA bodhayediti / AryA tatpratibodhArtha taM bAlamudalApayat // 293 // bhrAtA'si tanunanmA'si varasyAvarajo'si ca / bhrAtRvyo'si pitRvyo'si putrapulo'si cArbhaka ! // 294 // yazca te bAlaka! pitA sa me bhavati sodrH| pitA pitAmaho bharttA tanayaH zvazuro'pi ca // 295 // yA ca bAlaka! te mAtA sA me mAtA pitAmahI / bhrAtRjAyA vadhUH zvazrUH sapatnI ca bhvtyho!||296|| kuberadattaH tacchatvA jagAdA''ya! kimIdRzam / parasparaviruddhArtha bhASase ? vismito'smyaham // 297 // Aryoce mama bAlo'yaM bhrAtaikA jananI yataH / vadAmi tanujanmAnamamuM matpatisUriti // 298 // madbhartuH sodara iti devaro'pi bhavatyasau / bhrAtustanaya iti ca bhrAtRvyaM kIrtayAmyamum // 299 // pitRSyazcaiSa bhavati bhrAtA mAtRpateriti / putraH sapatnIputrasyetyasau pautro mayoditaH // 30 // yo'sya vaptA sa me bhrAtA mAtA jhekA yadAvayoH / asya tAtazca me tAto bhartA mAturabhUditi // 301 // pitRvyasya pitetyenamuddhoSAmi pitAmaham / pariNItA'hamamunA hyasmIti patireSa me // 302 // mamaiSa tanujanmA ca sapatIkukSibhUriti / devarasya pitetyeSa bhavati zvazuro'pi hi // 303 // yA'syA'mbA sA mamA'pyambA tayA jAtA'smyahaM ytH| pitRvyakasya mAteti mama sA'pi pitAmahI // 304 // bhrAtRjAyA'pi bhavati mahAturgRhiNItyasau / sapatnItanayasyaiSA gRhiNIti vadhUrapi // 305 // mAtA patyurmadIyasyetyasau zvazrUrasaMzayam / bharturbhAryA dvitIyeyamiti jAtA sapazyapi // 306 // pautro'sItyarthaH / / Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ govadAragodaMtaM ] khuppttii| puNo pabhavo bhaNai-deva! sAtisaehiM te vayaNehiM kassa sacetaNassa paDiboho na hojA? tahA vi 'juttaM' ti bhaNAmi-attho mahaMteNa jatteNaM saMpAvijai, so tubhaM viulo atthi, tassa paribhoganimittaM saMvaccharaM acchijjau, chasUDusu viNijoe kae suTTa kayaM hoja tti, pacchA juttaM pavaiuM / jaMbunAmo bhaNai-pabhava! atthassa pariccAyaM pattesu paMDiyA pasaMsaMti, na kAmaheuM / ettha suNaha akkhANayaMasthaviNiogavirUvayAe govadAragodaMtaM ___ aMgAjaNavaeM govA pabhUyagomahisA parivasaMti / corehiM goheM pelliyaM / egA taruNI rUvassiNI paDhamapasUyA dAragaM chaDDAviyA~ hiyA / sA tehiM vikIyA nagare gaNiyAhaTTe / tIe vamaNavireyaNAdIhiM parikammehiM paricariyA uvayAraM ca gAhiyA lakkhabhUyA jAyA / so ya se dArao vayavaDio jovaNatthI jAto, ghayassa sagaDANi bhareUNa caMpaM gato / vikkIyaM 10 ghayaM / passai ya taruNapurise gaNiyAghare sacchaMdaM kIlamANe / teNa ciMtiyaM-majjha ya dhaNeNa kiM jai evaM na icchiyajuvaisahio viharAmi? tti / tassa passamANassa gaNiyAu mAyA ceva ruiyA / teNa icchiyaM sukaM dinnaM / so saMjhAkAle vhAyasamAladdho patthio mAugaNiyAsamIvaM / devayAe ya aNu(granthAnaM300)kaMpiyAe savacchaM gAvIrUvaM kAUNa purao se daMsio appA / 'pAdo se asuiNA 15 vilitto' tti vacchamuvari phusiumaarddho| teNa vaccheNa mANusIvAyAe bhaNiyA gAvI-ammo! esa ko vi puriso amejharlittaM me (se) pAyaM uvariM phusati / tIe bhaNiyaM-'putta! mA te mannU bhavau, esa maMdabhAgo jaNaNIe samIvaM akiccaM seviu vaccai, na ya eyassa eyaM garuyaM govadAragassa' tti adarisaNaM gayA / teNa ciMtiyaM-'mama mAyA corehiM hiyA subae, kiM manne sA gaNiyA hoja ? tti niyattAmi / ahavA pucchAmi NaM gaMtUNaM' ti patto gaNi-20 yAgihaM / tIe nimaMtaNa-bhoyaNa-gIya-vAiya-naccaNehiM hiyayagahaNasAdarAe uvagijjhamANo so kajanicchayaparo bhaNai-ciTThau tAva savaM, kahehiM, tujhaM kahamuppattI ? / sA bhaNai-jaMnimittamAgato si dhaNaM dAUNaM mamaM mahilAguNavittharaM puccha, kiM te kulakahAe ? / so bhaNaitujjha uppattIe paoyaNaM, taM agUhamANI kahehiM, kuNasu pasAyaM / tIe ciMtiyaM-kahemi ?, se ko vi doso havejjA ? / tato tIe savaM kahiyaM ammApiusayaNaNAmakAlaM sAbhinnANaM / / 25 pabhava ! devayApaDiboho jai na hoto to keriso hoto atthassa uvaogo tassa govadAragassa ? / pabhavo bhaNai-natthi me ettha kiMci vattavaM, jahA bhaNaha tahA taM ceveti / [jaMbunAmo bhaNai-pabhava!] evaM nAyaparamattho bhogAbhilAsI bhavejjA? / pabhavo bhaNai-abhAvo esa / jaMbuNAmeNa bhaNio-paDibuddhANaM esa visao, na suttANaM, 'savattha nANaM prittaannN"| 30 1 dege goNavibhUtae govA De0 // 2 'lliya egA lI 3 // 3 degyA gahiyA ka 3 // 4 degyA hadeg De0 u9 vinA // 5 lagA lI 3 // 6 taM pAyaM mama uvAra saMsaM0 // 7 nimaMdaNadeg lI 3 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 vasudeva haMDI [ jaMbupabhavasaMvAde mahesaradattassa puNo kayaMjalI vinnavei pabhavo - sAmI ! logadhammo vi tAva pamANaM kIrau, piuNo uvayAro kao hoi, tesiM puttapaJccayaM tittiM vaNNaMti viyakkhaNA - " niriNo ya puriso saggagAmI hoi" / tato jaMbunAmo bhaNai-na esa paramattho, putto piuNo bhavaMtaragayassa avijANao uvayAbuddhIe avagAraM karijjA / na ya puttapaJcayA tittI piuNo, 5'"sayaMkayakammaphalabhAgiNo jIvA " / jaM putto dei piyaraM uddisiUNa sA bhattI / jahA jammaNaM parAyattaM, tahA AhAro vi sakammaniviTTho (ho) / jeya khINavaMsA te nirAdhArA atittA sabamaNAgayakAlaM kahaM vahiMti ? / puttasaMdikaM vA bhattapANaM aceyaNaM kahaM piusamIvamehiti ?, muddissa vA jaM kayaM puNNaM ? / jo pitA pitAmaho vA kammajogeNa kuMthu pipIliyA vA taNusarIro jAto hojjA, tammi ya padese jai putto udgaM tannimittaM tassa dejjA, tassa kaha 10 parasasi uvagAraM avagAraM vA ? | ahavA suNAhi logadhammAsaMgayayAe mahesaradatta khANayaM tAmalittInayarIte mahesaradatto satthavAho / tassa piyA samuddanAmo vittasaMcaya-sArakkhaNa-parivuDhilobhAbhibhUo mao mAyAbahulo mahiso jAo tammi ceva visae / mAyA vi se uvahi-niyaDikusalI bahulA nAma cokkhavAiNI paisokeNa bhaiyA suNiyA jAyA 15 tammi ceva nayare / mahesaradattassa bhAriyA gaMgilA gurujaNavirahie ghare sacchaMdA icchieNa puriseNa saha kayasaMkeyA paose taM udikkhamANI ciTThai / so ya taM paesa sAuho uvagato mahesaradattassa cakkhubhAge paDio / teNa puriseNa attasaMrakkhaNanimittaM mahesaradatto takkio vivADeuM / teNa lahuhatthayAe gADhappahArIkao nAidUraM gaMtUNa paDio ciMtei- aho !!! aNAyArassa phalaM patto ahaM maMdabhAgo / evaM ca appANaM niMdamANo jAyasaMvego 20 mato gaMgilAe uyare dArago jaao| saMvaccharajAyao ya mahesaradattassa 'pio putto mi' tti / tammiya samae piukicce so mahiso NeNa kiNeUNa mArio / siddhANi ya vaMjaNANi piumaMsANi, dattANi jaNassa | bitiyadivase taM bhaiMsa majjaM ca AsAemANo puttamucchaMge kAUNa tIse mAusuNigAe maMsakhaMDANi khivai, sA vi tANi parituTThA bhakkhara / sAhU ya mAsakhavaNapAraNae taM gihamaNupaviTTho, passai ya mahesaradattaM paramapItisaMpattaM / 25 tadavatthaM ca ohiNA AbhoeUNa ciMtiamaNeNaM - aho ! ! ! annANayAe esa sattuM ucchaMgeNa vahai, piumaMsANi yakhAyai, suNigAe dei maMsANi / 'akajjaM ' ti ya vottUNa niggao / mahesaradatteNa ciMtiyaM-- kIsa manne sAhU agahiyabhikkho 'akajaM' ti yavottUNa nigao ? / Agao ya sAhuM gavesaMto, vivittapase daTThUNa, vaMdiUNa pucchai --bhayavaM ! kiM na gahiyaM bhikkhaM mama gihe ?, jaM vA kAraNamudIriyaM taM kaheha / sAhuNA bhaNio30 sAbaga ! Na te maMtuM kAyavaM / piurahassaM kahiyaM, bhajjArahassaM satturahassaM ca sAbhiNNANaM 1 deglA kusalA nAma lI 3 // 2 muyA lI 3 | 3 sAuhaM lI 3 go 3 // 4 maMsaM vajjiyaM ca lI 3 // Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANiyagassa ya kahAo ] kahuppattI / 15 jahAvattamakkhAyaM / taM ca soUNa jAyasaMsAra niveo tasseva samIve mukkahivAsI pavaio || pabhava ! erisI logasuI, taM pamANaM kareMto annANayAe mANaNijjaM vA pIlejjA, akajje kajjabuddhI nivesijjA, kajjaM pariharijjA, na puNa nANI / tamhA logadiTThI visayANukUlavAiNI // sasAraM ca dukkhabahulaM ciMtaMteNa kAyavo mokkhatthamujjamo / tattha naragesu niruvamani- 5 DigArANi niraMtarANi dukkhANi, tiriesa sI - uNha - chuhAdINi sapakkha- parapakkhajaNiyANi, maNusu ya dAridda dohagga-nIauccamajjhimabhAva- paravattava- piyavippaogAdINi, devesu kibbisiyA-''bhioga-parariddhidaMsaNa-cayaNabhayAdINi, tesiM uviaMteNa jiNavaramu~diTTho nidvANapaho seviyabo / tao pabhavo bhaNai - sAmi ! visayasuhassa siddhisuhassa ya kiM aMtaraM hojjA ? | nAmA bhaNai-pabhava ! siddhisuhaM niruvamaM, devasuhAo vi ya anaMtaguNaM abAbA vuccati / jAva ya sarIraM tAva ya tadassiyA pIDA havai, jAva maNo tAva mANasApattijo ya dukkhasaNNivAo | 'lakkhe sarA NivayaMti' tti diDaMjA ( dihaMtA ) ya bhoyaNa- pANa-vivaNASssadI (di) paribhoe suhabuddhI jaNo parikappei te dukkhaM paDika~reMti boheyA / 1 ettha yaditaM suNAhi-- dukkhe sukapaNA viluttabhaMDassa vANiyagassa ditaM aMbu - 10 2 ti eka kara vANiyao koDIbhaMDasagaDANi bhariUNa sattheNa samaM aDaviM paviTTho / tassa ya eko vesaro saMvavahAranimittaM paNANa bhario / tassa ya uppahapaMDivannassa phAlio bharao, parigaliA paNA / teNa dahUNa ruddhANi niyagasagaDANi, sa maNussA ya paNA maggiUNaM patto (ttA) / paittA ya AivAhigA, tehiM bhaNio - vaJcaMtu sagaDANi, kiM kAgiNini - 20 mittassa kae koDIM paricayaukAmo si ? kiM vA corANa na bIhesi ? / so bhaNai - lAbho saMdiddho, saMta kahaM pariccaissaM ? / gato ya seso sattho / tassa vi corehiM viluttaM bhaMDaM // evaM jo visayalobheNa mokkhasuhasAhaNapamuktattI so saMsAramAvanno bahuM kAlaM soihiti, jahA so vAMNiyago viNaTTabhaMDasAro // tao bhavo evamAdINi soUNa paDio jaMbunAmassa pAesu, 'ahaM tujjhaM sIso, 25 dasio me mokkhamaggo' / teNAvi 'taha' tti paDivannaM / visajio niggao vebhAragiriM samassio Thio / 1 nAmo u0 saMsaM0 // 2 ti / jAva lI 3 // 3 go0 vA0 vinA'nyatra sAe tti jo khaM0 ka 3 / sIe ti jo lI 3 u0 // 4 vaNasiNANAdI ka 3 // 5 deg dINa paribhoe suhaM buddhIa jaNo u0 // 6 kkhapaDikAraM ti u0 // 7 pattAiyAivAhideg lI 3 go 3 mo0 saM0 // 8 kkabhattI u0 vinA // 9 vaNi ka 3 go 3 // * makAro'tra na vibhaktyaMzaH kinvAgamikaH // 15 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [jaMbucarie pasannacaMdaviditaM kAUNa pabhAtAe rayaNIe pavajanicchiyaehiM ammApiUhiM NhAvio vihIe, alaMkiyavibhUsio jaMbuddIvAhivaitiyasakayasannijhaM purisasahassavAhiNI siiymbhiruuddho| ___ tao kulatilao viva jaMbukumAro vimhiyamaNeNa jaNeNa pasaMsijjamANo maNi-kaNagavarisaM vesamaNo viva varisamANo magahApurAo mahatIe iDDIe patto gaNaharasamIvaM / uiNNo 5 sibigAo, visajjiyakesAbharaNo ya paDio pAesu suhammasAmiNo, 'bhayavaM! nitthArehiM maM saha sayaNeNaM' ti / tao dikkhiyANi vihiNA / jAo vi ya se bhajjAo mAyA ya subayAe ajAe samIve sissiNIo / pabhavo vi rAyANunnAo dinno sIso jaMbunAmassa guruNA / sAmAiyamAIyaM ca suyaM sapuvagayaM nANAvaraNakhaovasamaladdhIe thoveNa kAleNa gahiyaM jaMbunAmeNa / pabhavo vi sAmaNNamaNupAlei / / 10 bhagavaM pi paMcamo gaNaharo sagaNo viharamANo gato caMpaM nayariM / samosario puNNa bhadde ceie / koNio rAyA vaMdio nijaato| kayapaNAmo ya jaMbuNAmasvadaMsaNavimhio gaNaharaM pucchai-bhayavaM! imIe~ parisAe esa sAhU ghayaparisitto iva kisANU ditto maNoharasarIro ya, taM kiM manne eeNa sIlaM seviyaM ? tavo vA ciNNo ? kerisaM dANaM vA tavidhaM dinnaM ? jao se erisI teyasaMpayatti tti / tao bhayavayA bhaNio-suNAhi rAyaM!, jaha 15 tava piuNA seNieNa raNNA pucchieNa mahAvIrasAmiNA kahiyaMpasannacaMda-vakalacIrisaMbaMdho tammi samae arahA guNasilae ceie smosrio| seNio rAyA titthayaradasaNasamUsuo vaMdiuM niggao / tassa vi aggANIe duve purisA koDuMbasaMbaddhaM kahaM karemANA passaMti egaM sAhuM egacalaNapayaTThiyaM samUsiyabAhujugalaM AyAvetaM / tatthegeNa bhaNiyaM-aho! 20esa mahappA risI sUrAbhimuho tappai, eyassa saggo vA mokkho vA hatthagao tti / bIeNa paJcabhinnAo, tao bhaNai-kiM na yANasi ?, esa rAyA pasannacaMdo, kao eyassa dhammo ?, putto NeNa bAlo rajje Thavio, so ya maMtIhiM rajjAo moIjai, so ya NeNa vaMso viNAsio, aMteurajaNo ya na najai kiM pAvihiti ? tti / taM ca se vayaNaM [ so OMNa ] jhANavAghAyaM karemANaM sutipaihamuvagayaM / tao so ciMti payatto-aho !!! te 25 aNajjA amaJcA, mayA sammANiyA NicaM puttassa me vipaDipannA / jai haM hoto, evaM ca ciTThasA, to Ne susAsie karito / evaM ca se saMkappayaMtassa taM ca kAraNaM vaTTamANamiva jAyaM / tehiM samaM juddhANi maNasA ceva kAumAraddho / 1degyAedegka 3 go 3 // 2 vatikayadeg ka 3 vinA // 3 jjho k3|| 4 sibiyamArU u0 // 5 uyaNNo lI 3 vinA // 6 NiyarAyA lI 3 // 7 baMdiDa De. u0 // 8dege eva mahatIe parideg u0|| 9degsI rUvasaMpatti tti lI 3 // 10degIeka 3 // 11 bhaNe iyaM ka. mo0 go 3 / bhaNai ya saM0 // 12 moyaja ka 3 go 3 // 13 padamavaga lI 3 / pahamAgadeg u0|| 14 milI 3 // 15 maTThA ceva lI 3 // * koSTAntargatamidaM prAmAdikamAbhAti // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vkaalciirisNbNdho| kahuppattI / 17 patto ya seNio rAyA taM paesa, yadio geNa viNaeNaM, picchai NaM jhANanizcalaM / 'aho! accharIyaM !!! erisaM tasi sAmatthaM rAyarisiNo pasannacaMdassa' tti ciMtayaMto patto titthayarasamIvaM / vaMdiUNa viNaeNaM pucchai-bhayavaM! pasannacaMdo aNagAro jammi samae mayA vaMdio jai tammi samae kAlaM karejA kaM gatiM vacceja ? ti / bhayavayA bhaNiyaM-sattamapuDhavigamaNajogo / rAyA ciMtei-sAhuNo kahaM narakagamaNaM ? ti / puNo 5 pucchai-bhayayaM ! pasannacaMdo jai iyANiM kAlaM kareja, kA se gaI bhavejjA ? / bhayakyA bhaNiyaM-saghaTTasiddhigamaNajogo iyANiM ti| tao bhaNai-kahaM imaM duvihaM vAgaraNaM narakA'maresu (granthAgraM-400) tavassiNo ? tti| bhayavayA bhaNiyaM-jhANaviseseNaM tammi imammi ya samae erisI tassa asAta-sAtakammAdANatA |so bhaNati-kahaM ? / bhayavayA bhaNiyaM-tava aggANiyapurisamuhaviNiggayaM puttaparibhavavayaNaM soUNa ujjhiyapasatthajhANo tume vaMdijamANo 10 maNasA jujjhai bhiccaparANIeNa samaM, tao so tammi samae aharagaijoggo aasii| tumammi ya avagae jAyakaraNasattI 'sIsAvaraNeNa paharAmi paraM' ti loie sire hatthaM nikkhivaMto paDibuddho, 'aho!!! ahaM sakajaM payahiUNaM paratthe jaijaNaviruddhaM maggamoinno' ciMteUNa niMdaNa-garihaNaM kareMto, mamaM paNamiUNa tatthaM ceva AloiyapaDikaMto, pasatthajhAI sNpyN| taM ca NeNa kammaM khaviyaM asubhaM, punnaM ajjiyaM, teNa kAlavibhAgeNa duvihagatiniddeso // 15 tato kUNio pucchai--kaha vA bhayavaM! bAlakumAraM rajje ThaviUNa pasannacaMdo rAyA paJcaio ?, soyumicchaM / tao bhaNati poyaNapure somacaMdo rAyA / dhAriNI devii| sA kaiyAi tassa raNNo uloyaNagayassa kese rayaMtI paliyaM daddUNa bhaNai-sAmi ! dUo Agao tti / raNNA diTThI viyAriyA, neya pamsai aputvaM jaNaM / tao bhaNati-devi! divaM te cakTuM / tIe paliyaM daMsiyaM 'dhammadUto 20 eso' tti / taM ca daTTaNa paruNNo rAyA / uttarIeNa ya se aMsUNi dharemANI devI bhaNatijai lajjaha vuDDattaNeNa, nivArijahiti jaNo / tato bhaNai-devi! na evaM, 'kumAro bAlo asamattho payApAlaNe hoja' tti me maMtuM jAyaM, 'pucapurisANucinneNa ya maggeNa na gao hati Ne vicaaro| tumaM pasannacaMdaM saMrakkhamANI acchasu tti / sA nicchiya~gamaNA / ___ tao puttassa rajaM dAUNa dhAi-devIsahio disApokkhiyatAvasattAe dikkhio cira-25 sunne Asamapae Thio / devIe ya pubAhUto gambho parivaDyui, pasannacaMdassa ya cArapurisehiM niveio / puNNasamae ya pasUyA kumAraM, 'vakkalesu Thavio' tti vakalacIrI / devI sUiyArogeNa mayA, vaNamahisIduddheNa ya kumAro vaddhAvijai / dhAI vi thoveNa kAleNa kAla 1 jhANi nideg ka 3 go 3 // 2 degvassi sA ka 3 go 3 / vassa sAdeg u0|| 3 go| tato ciM. lI 3 u0 vinA // 4thagao ce u0|| 5 kahaM ka 3 u0 // 6 riahilI 3 / rijjihi u0 // 7 yA gamaNe kasaM0 mosaM0 u0 / / va0 hiM. 3 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18H vasudevahiMDIe [jaMbucarie pasannacaMdagayA / kaDhiNeNa vahai risI baiNklciirii| parivaTiyo ya AlihiUNa daMsio cittagArehiM. so pasannacaMdassa / teNa siNeheNa gaNiyAdAriyAo risirUviNIo 'khaMDamayamoyayavivihaphalehiM NaM lobheha' tti paTTaviyAo / tAo ya NaM phailehiM mahurehiM, mahurehiM ya vayaNehiM, sukumAra-pINunnayathaNapIlaNehi ya lobheti / so kayasamavAo gamaNeNa jAvaM uvagato tAvasabhaM5 DagaM saMThaveu, tAva rukkhAhirUDhehiM cArapurisehiM sannA dinnA 'risI Agato' tti / tAto dutamavarkatAu / so tAsiM pativIhimaNugacchamANo annau gato / so aDavIe paribhamaMto rahagayaM purisaM davaNa 'tAya ! abhivAdayAmi' tti bhaNaMto rahieNa pucchio-kumAra! kattha gaMtavaM ? / so bhaNai-poyaNapuraM nAma AsamapayaM / tassa vi purisassa tattheva gaMtavaM, teNa bhaNiyaM-samagaM vajJAmo rahiNo bhAriyaM tAtaM' ti aalvh| tIe bhaNiyaM ko imo 10 uvayAro ? / rahiNA bhaNiyaM-suMdari! ithivirahie nUNaM esa Asamapae vaDDio na yANai visesaM, na se kuppiyavaM / turage ya bhaNai-kiM ime migA vAhijaMti ? / sArahiNA bhaNiyaM-kumAra! ee eyammi ceva kaje uvaujjaMti, na ittha doso| teNa vi se modagA dinnA / so bhaNai-poyaNAsamavAsIhiM me risikumArehiM eyArisANi ceva phalANi dattapuvANi tti / vaccaMtANa ya se ikkeNa coreNa saha jujhaM jAyaM / rahiNA gADhappahAro kao, 15 sikkhAguNaparitosio bhaNai-asthi viulaM dhaNaM, taM giNhasu sUra! tti / tehiM tihi vi jaNehiM raho bhrio| - kameNa patto poyaNapuraM nayaraM, mollaM gahAya (?) visajio-'uDayaM maggasu' tti / so bhamaMto gaNiyAghare 'tAta ! abhivAdemi, dehi imeNa molleNa uDayaM' ti / gaNiyAe bhaNi o-dijai, nivesaha tti / tIe ya kAsavao sahAvio / tao aNicchaMtassa kayaM naha20 parikammaM / avaNIyavakalo ya vatthA-''bharaNabhUsio gaNiyAdAriyAe pANiM ginnhaavio| ..'mA imaM risivesaM avaNehi' tti jaMpamANo tAhiM bhaNNai-je uDayatthI ihamAgacchaMti tesiM eriso uvayAro kIrati / tao ya gaNiyAo uvagAyamANIo vahU-varaM ciTThati / - jo ya kumArovalobhaNanimittaM risiveseNa jaNo pesito so Agato kahei-kumAro aDavimatigato, amhehiM risissa bhaeNa na tiNNo sadAveuM / tato rAyA visaNNamANaso 25 bhaNati-'aho! akaja, na ya piusamIve jAo, na ihaM, na najai kiM patto hohii ?' tti ciMtAparo acchai / suNai ya muMyaMgasadaM, taM ca se suipahadUmaNaM jAyaM / bhaNai ya-mae dukkhie ko manne suhio gaMdhaveNa ramai ? tti / gaNiyAe ya hieNa jaNeNa kahiyaM / sA AgayA, pAyavaDiyA rAyaM pasannacaMdaM vinnavei-deva ! nimittisaMdeso me-'jo tAvasarUvI 1 vaTTai lI 3 // 2 phalehiM mahurehiM vayadeg lI 3 u0 // 3 degva aigato u0 // 4 tato ka 3 go 3 // 5 degNusajjamA lI 3 vinA // 6 degvei lI 3 // 7 uDavayaM u0 vinA // 8 tAo De0 u0 // 9 lI 3 u0 vinA'nyatra-ravilodeg ka. mo0 // 10 mayaM lI. ya0 // 11 degrUvo ka 3 go0 u0 // . * dvitIyArthakametat padam , "valkalacIriNam" ityarthaH // Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakalacIrisaMbaMdho] -- khuppttii| 19 taruNo gihamAgacchejjA tA tassa samAgameva dAriyaM dejAsi , so uttamapuriso, taM saMsiyA viulasokkhabhAgiNI hohii' tti / so jahA bhaNio nemittiNA aja me gihmaago| taM ca saMdesaM pamANaM kareMtIe dattA se mayA dAriyA, tannimittaM ussavo, nai ya NAyaM 'kumAraM(ro) paNaTuM(ho)' / ettha me avarAha mariseha tti / rannA saMdiTThA maNussA jehiM Asame diTThapubo kumAro, tehi ya~ gaehiM paJcabhijANio, niveditaM ca piiN| rannA paramapI-5 imubahateNa vahusahio sagihamuvaNIo / sarisakula-rUva-jubaNaguNANa ya rAyakannagANaM pANiM giNhAvio, kayarajasaMvibhAgo ya jahAsuhamabhiramai / __rahio coradattaM datvaM vikkiNaMto rAyapurisehiM 'coro' tti gahio / vakkalacIriNA moio pasannacaMdavidiyaM ti / ___ somacaMdo vi Asame kumAraM apassamANo sogasAgarAvagADho, pasannacaMdapesiehiM 10 nagaragayaM vakkalacIriM niveditehi kahavi saMThavio, puttamaNusaraMto aMdho jaao| risIhiM sANukaMpehiM kayaphalasaMvibhAgo tattheva Asame nivasati / - gaesu ya bArasasu vAsesu kumAro addharatte paDibuddho piyaraM ciMteumAraddho / 'kiha manne tAo mayA nigdhiNeNa virahio acchai ?' ti piyadasaNasamUsugo pasannacaMdasamIvaM gaMtUNa pAyavaDiu vinavei-deva! visaMjehiM maM, ukaThio haM tAyassa / teNa bhaNio-samagaM 15 baccAmo, gayA ya AsamapayaM, niveiyaM ca risiNo 'pasannacaMdo paNamai' tti / calaNovagao a NeNa pANiNA parAmuTTho 'putta! nirAmao si?' tti / baiMkalacIrI puNa aivayAsiya cirakAladhariyaM se bAhaM muyaMtassa ummillANi nayaNANi, passai ya do vi jaNe paramatuTTho, pucchai ya sabakAlakusalaM / vakkalacIrI ya kumAro aigato uDayaM, 'passAmi tAva tAyassa bhaMDayaM apehijamANaM kerisaM jAyaM ?' ti / taM ca uttarIyateNa paDilehiumAraddho jaI 20 viva pAyakesariyAe~ / 'kattha maNNe mayA erisaM karaNaM kayaputvaM ?' ti vihamaNusaraMtassa tayAvaraNakhaeNa jAyaM jAIsaraNaM / sumarati taM deva-mANusabhave ya sAmannaM purAkayaM, saMbhariUNa veraggamaggamoiNNo, dhammajjhANavisayAdIo visuddhamANapariNAmo ya bitiyasukkajhANabhUmimaikto nidRviyamohAvaraNavigyo kevalI jAo, niggao ya / pakahio ya dhamma jiNappaNIyaM piuNo pasannacaMdassa ya raNo / te do vi laddhasammattA paNayA sirehiM keva-25 1 samAgame ceva kasaM0 mosaM0 / samagameva u0 // 2 karitIe ka 3 // 3 na yANaM ku0 u0 / / 4 ya maNuehiM pa ka 3 / / 5 piyaM u0 // 6 dattadavvaM De0 u. vinA // 7 kasaM. mosaM0 vinA'nyatra-kaDhe saM0 lI 3 / kahaMci saM0 u0 // 8 sUsago mosaM0 vinA // 9 jeha lI 3 vinA // 10 aNupe0 kha0 vinA // 11 rIyaMtedeg 3 u0|| 12 dege / 'mayA kasaM0 mosaM0 u. vinA // 13 degsujjhamAdeg lI 3 u0|| 14 hiyaM dhaDe. u0 vinA // * prathamAntametad dvitIyArthakamiti "valkalacIriNam" ityarthaH // zliSTvA ityarthaH // dharmadhyAnaviSayAtIta ityarthaH // Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [jaMbusAmipukkamakakahAe liNo 'suGa te daMsio maggo' tti / vakkalacIrI patteyabuddho gato piyaraM gaheUga mahAvIravaddhamANasAmiNo pAsaM / pasannacaMdo niyagapuraM / jiNo ya bhayavaM sagaNo viharamANo' poyaNapure maNorame ujANe samosario / pasanacaMdo vakkalacIrivayaNajaNiyaveraggo paramamaNaharatitthayarabhAsiyAmayavaDiucchAho bAlaM 5puttaM rajje ThaviUNa pavaio / ahigayasuttattho tava-saMjamabhAviyamatI magahApuramAgao tava piuNA sAyaraM vaMdio AyAvaMto-evaM nikkhaMto // ___ jAva ya bhagavaM nAragAmaragatIsu ukkosaTTiIjoggayaM jhANapaJcayaM pasannacaMdassa vannei tAka ya devA tammi paese oviyaa| pucchito ya arahA seNieNa raNA-kiMnimittaM esa devasaMpAu ? tti / sAmiNA bhaNiyaM-pasannacaMdassa aNagArassa NANuppattIharisiyA devA urvayaMti / / 10 tato pucchai-etaM mahANubhAvaM kevalaNANaM kattha manne vocchijihiti ? / taM ca samayaM baMbhiMdasamANo vijjumAlI devo cauhiM devIhiM sahito vaMdiuM bhayavaMtamuvAgato ujjoviMto dasadisAo / so daMsio bhagavayA, 'eyammi vocchijihi' tti // rAyA puNo vi pucchai-kahaM devo kevalI hohiti ?, maNusse tabbhavacarime kevalasaMbhavo tubbhehiM vaNNio visuddhacAritte / bhayavayA bhaNiyaM-esa devo sattame divase cuo 15maNussaviggahalAbhI / tao pucchati-cavaNasamae devA parihINajutayo bhavaMti, esa puNa abhibhavai teyasA sUre, taM kahameyaM ? / bhayavayA bhaNiyaM-esa saMpai parihINajuI, puvaM puNa aNaMtaguNavisiTThA se teyalesA AsI / rAyA pucchati-kahaM puNa eeNa kayaM putvabhave jeNa parisI se teyasaMpayA? / bhayavaM kaheijaMbusAmipuvabhavakahAe bhavadatta-bhavadevajammasaMbaMdho 20 iheva jaNavae suggAmo nAma gAmo / ajavo nAma rahauDo Asi / tassa revatI nAma bhAriyA / tesiM puttA bhavadatto bhavadevo ya / tattha jeTTho jovarNamu~dae suTTiyassa aNagArassa samIve pavaio, gurusamIve viharai / egeNa sAhuNA AyariyA vinnaviyA-NAyavasahiM gacchiumicche tumbhehiM abhnnunaao| tattha me kaNIyaso bhAyA mayi aIva siNehasaMbaddho, daguNa pavayahi tti / tehiM visajio 25 bhusuysaahushaao| TUNa nAyao paDiniyatto gurUNa Aloei-tassa dArasaMgahaM kAu kAmA ammApiyaro, laddhA ya se dAriyA, tao na pvio| bhavadatteNa bhaNiyaM-te kahaM bhAugo varakouge vi vaTTamANo bhAugaM dahNa cirassa pacchao na laggo ? tti / iyareNa sAhuNA bhaNiyaM-dacchAmi tubhaM (granthAnaM-500 ) bhAugaM pavayaMtaM / bhavadatteNa bhaNiyaMjai khamAsamaNA tao viharaMti tao bhAugaM me dacchiha pacayaMtaM / / 1 Na vaddha he. u. vinA // 2 No maNo De. u. vinA / / 3 'yasavvastho ka 3 go 3 ||4vgy tti he. u0 // 5 degNasuhRdae lI3 / Nassudae kasaM0 u0 // 6 yaso mayi he... kasaM0 vinA / / * makAro'trAgamikaH // Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavavatta-bhavadevabhavasaMbaMdho ] kahupattI / 21 / viharatA AyariyA ya magahAjaNarvayaM gayA, vinnaviyA bhavadatteNaM - bhayavaM ! nAyao dahumicchAmiti / sasahAo tehiM visajjio / bhavadevassa ya taM samayaM nAgadattassa duhiyAe vAsugIe attigAe nAilAe saha vivAho' vatto / bhavadatto ya nAyasamIvaM gao / parituTThA nAyao bhavadattAgameNa / teNa ya kusalaM pucchiyA, ApucchiyA ya ' vaccAmi tu Aula' tti | nibaMdhe kae paDilAbhio viuleNaM bhattapANeNaM / nivezyaM ca bhavade - 5 bassa jemsa bhAuNo AgamaNaM / so ya sahisahiyaM bahuM pasAhei / guruAgamaNaM soUNaM ca sasaMbhramamabhuTTio sahIhiM bhaNio-na te addhapasAhiyaM vadhuM mottUNa juttaM gaMtuM / so bhagati - bAliyA ! gurupaNivAyaM kAUNa Agayameva samaM dacchihaha tti / so niggao bhavaNAto, vaMdio a NeNa jeTTho bhAyA / teNa se * ghiyabhariyaM bhrAyaNaM hatthe dinnaM / patthiyA sAvo / so Ne aNuyAi pattahatthagato / paDhamaM itthijaNo niyatto, pacchA purisA thovaM - 10 taraM gaMtUNa, 'sAhU sAvajjaM vayaNaM na bhaNaI' tti niyataha / bhavadevo uNa 'avisajjio kahaM niyattAmi ?' iti uvAyaputraM daMse se vappiNa - pokkharaNi-vaNasaMDe niyae parAe ya / so vi bhaNai 'sumarAmi jANAmi' tti gato gAmasImaMtaM, Asanno ya gAmo / Na bhaNaI NaM bhavadanto 'niyattasu' tti / eeNa kameNa vaccamANo patto gurusamIvaM / diTTho ya baraneva - thio | khuDDehiM bhaNiyaM - jeijjehiM jahA bhaNiyaM taM kayaM | AyariehiM pucchiyaM - kiM imo 15 Agao taruNo? / bhavadatteNa bhaNiyaM - ' patraiyu' ti / gurUhiM bhaNio - evaM ? ' mA bhAugassa ohAvaNA hou' tti teNa 'evaM' ti paDiyaM / patrAvio ya sAhusaMghADaNa saha visajjio / Agato ya sayaNo, 'kahiM gato ?' tti pucchieNa bhavadatteNa bhaNiyaMso pattamitto caiva niyatto / te evaM vRttA ' dhuvamantreNa maggeNa gao hohiti' tti sighaM niyattA | bhavadevo akAmayo vaMtavaM (baMbhavaM ) carai bhajaM hiyaeNa parivahaMto / bahuNA ya 20 kAle bhavadatto kayabhattaparicAoM kAlagato samAhIe sakkasamANo devo jAo / 93 93 iyavi 'sA mama bhajjA, ahaM pi tIse bhattA pio, vaccAmi se vaTTamANiM voDhuM ti there aNAcchiya gao / suggAmavahiyA ya AyayaNaM saMvariyaduvAraM, tassA''sanne 'vIsamA - 93 'tti saMThita / tattha ya egA itthiyA gaMdha-malaM gahAya egAe mAhaNI saha AgayA / tIra 'sAhu' tti vaMdito / teNa pucchiyA - sAvie ! tumbhamavassaM jANihiha iha vasaMtI - 25 o, jIvai ajjavaraTThauDo, revaI vA ? / tIe bhaNiyaM - taisi bahU kAlo kAlagayANaM / tato vimaNo jAto puNo pucchai - bhavadevassa vahU nAilA jIvai ? tti / tIe ciMtiyaM 1 "vayaMtaM gayA lI 3 // 2 'ho pAraddho lI 3 // 3 gamaNe De0 / 'game 30 // 4 kasaM0 [saM0 vinA'nyatra--saghiyabhariyaM mo0 / sabhakkhabhariyaM u0 / se bhariyaM lI 3 go 3 // 5 se Ne ka 3 go 3 De0 // 6deg i ghimigo 3 / ini' lI 3 / 'i, jaha ni0 u0 // 7 kasaM0 vinA'nyatra - parAyae ya u0 / parA ya lI 3 mo0 saM0 go 3 // 8 i iNaM bhava ka 3 // 9 hoi tti u0 vinA || 10 soma ! pattame lI 3 / 11 yaM tavaM u0 || 12 ti to there lI 3 | 13 degThitto lI 3 // 14 tIse badeg u0 vinA // 15 bahukA lI 3 u0 // 16 vatti lI 3 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 vasudevahiMDIe [jaMbuputvabhavakahAe mAhaNadArayakahA hoja eso bhavadevo, pucchAmi tAva NaM / tao bhaNati-tumbhe bhavadevaM kao jANaha ?, kimatthaM vA ihaM AgayA ? / so bhaNai-ahaM ajjavaputto kaNiTTho, baMdhumaNApucchiya jehassa cittANuvattIe pavaio / bhAugammi uvarae 'mA aNabhijAo hohaM' ti taM dadrumAgato / tIe bhaNiyaM-ahaM sA nAilA, tumbhehiM puNa bahuM kAlaM tavo ciNNo, taM daTuM jamettha 5 ihamAgayA, mamaM tA kerisaM vahuttaNaM imeNa kAleNa / suNaha idaM-tubbhesu pavaiesu sAhuNo sAhuNIo ya gurujaNeNa pUijjamANAiM ayaMti, sagihe vasaMti / tehiM kayAi kahiyaM akkhANayaMpamattayAe laddhamahisajammaNo mAhaNadArayassa kahA ego kira mAhaNo uvarayabhajo DaharagaM dAragaM gaheUNaM niggao gehAo, suddhamokkhamaggamannesamANo sAhusamIve uvaladdhasabbhAvo pavaio / so puNa dArago sIyabhoaNa-virasa10 pANaga-aNuvAhaNa(vANaha)-kakkhaDasenja-asiNANAisu sIyamANo saMteNa jayaNAe kiMci kAlaM vaDDhAvio / annayA bhaNai-vaccAmi khaMta !, agAravAsaM vasAmi tti / teNa paricatto, 'alaM me tume niddhammeNaM' / so gato sahavAsaM, tattha paJcabhiyANiyAo, uvassio ya egassa mAhaNassa Thio ghare / keNaya kAleNa ya se dAriyA dattA, kuNai kammaM bhogpivaasito| . vivAhakAle ya corehiM mihuNagaM ceva vahiyaM / so bhogapivAsio aTTajjhANavisae vaTTamANo 15 kAlagato mahiso jaao| ___ so vi piyA se kayadehacyAto gato devalogaM / teNa paloio puttasiNeheNaM mahiso jAto / soyariyarUvaM ca kAUNa kIo NeNaM govahatthAo / tao lauDeNaM haNamANA Niti NaM soyariyA / khaMtarUvaM ca kAUNaM devo daMsei se purao appANaM / taM ca passamANassa ciMtA jA- yA 'kattha manne erisaM rUvaM diTTaputvaM ?' ti, tadAvaraNijakhaoksameNa jAissaraNaM samuppannaM / 20tao 'khaMta ! parittAyasu mamaM ti ravati / khaMteNa bhaNiyA samativiyappiyA soyariyA esa me khuDago, soyarikA! mA NaM pIDeha / tehiM bhaNio-esa tujhaM na suNai, avasarasu / jAhe NeNa jANiyaM 'paDivajjai maggaM' ti tAhe abbhatthiehiM mukko / aNusAsio deveNa / diTThabhao paDivanno vayANi / kayabhattapaJcakkhANo sohamme kappe devo jaao|| piuNA nitthArio tiriyduggiio| tubhaM puNa jeTThobhAyA suralogaM gato, tumbhaM sAhurUve 25 dahraNa na puNa paDibohaNe cittaM kAhii ? / tubbhe ya pamattA aNiyate jIvie kAlaM kAUNa mA saMsAraM bhamihaha, niyattaha gurusamIvaM / / ___ eyammi desayAle tIe mAhaNIe dArago pAyasaM bhuMjiUNa Agato bhaNai-ammo! ANeha kolAlaM jAva pAyasaM vamAmi, tato puNo bhuMjIhaM aIvamiTTho, puNo dakkhiNAheuM annattha bhuMjAmi / tIe bhaNiyaM-putta! vaMtaM na bhuMjai, puNo alaM te dakkhiNAe, vaccha ! accha30su suhaM ti| 1 se gideg lI 3 // 2 degyANio lI 3 // 3 hapariccA lI 3 u0 // 4 DehiM hadeg u0 // 5 degNaM / saMtappamA lI 3|degnnN / tassa passamA0 u0||6 deghaNadAra saMsaM0 u0 vinA // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgaradatta-sivakumArabhavasaMbaMdho] kahuppattI / taM pi se vayaNaM soUNa buddhI jAyA-suGa bhaNai mAhaNI 'vaMtAsI duguMchio hohii' tti / tao bhaNai nAyalaM-vaJcAmi gurusayAsaM aNusAsio tumae, kAhaM paralogahiyaM, passAmi tAva sayaNaM ti / tIe bhaNio-kiM sayaNeNaM me diTeNaM vAghAyakareNaM? , vaicaha, sakaje nicchio hoihi / ahaM pi sAhuNisamIve pavaissaM ti / taM ca vayaNaM pamANaM kuNaMto vaMdiUNa jiNabiMbANi paDiniyatto / gurusagAse AloiyapaDikkato nidhiyAro sAmaNNama- 5 NucareUNa kAlagato sakkassa devaraNNo sAmANio jaato| sAgaradatta-sivakumArabhavasaMbaMdho bhavadatto ThiikkhaeNaM cuo pokkhalAvaivijae poMDaragiNIe nayarIe vairadattassa cakkavaTTiNo jasoharAe devIe gaMbha uvavanno / tIe ya samuhamajaNaDohale samuppanne / tato rAyA mahayA iDDIe sIyaM mahAnaiM samudarbhUyaM gato / tattha ya jasoharA devI majiA 10 viNIyaDohalA tattheva puNNe pasavaNasamae pasUyA kumAraM pasatthalakkhaNovaveyaM / tassa ya DohalaguNasUiyaM kayaM nAmaM 'sAgaradatto' tti / so suheNa vaDDio gahiyakalAkalAvo ya pattajovaNo taruNajuvaiviMdasahito vaNagao iva kareNuparikinno abhirmi| . pAsAyagao ya kayAi passai merusarisappamANaM balAhagaM nayaNamaNoharaM / jaha kahijai risIhiM merU tAriso imo jlhro| jai ya eriso merU to saccaM devaramaNo / so ya teNa 15 sapariyaNeNa dIsamANo jalabubbuo iva khaNeNaM vilINo / taM ca uvasaMto ciMtei-erisI nAma sohA nayaNAmayabhUyA khaNeNa viNaTThA, maNussANaM pi nUNaM erisIo riddhIo viNAsapajjavasANAo / jo vi imo sarIrasamudAo so vi na najai, kammii samae pddihii| taM jAva deho niruvaddavo tAva paraloyahi kAyara' nicchiyamatI ammA-piyaramApucchai / tehiM kahiMci visaM jio aNegarAyasuyasayaparivAro amayasAgarassa aNagArassa samIve 20 pavaito, gato ya suoyahissa pAraM / visujjhamANacarittassa ya se ohinANaM samuppaNNaM / - bhavadevo vi devaloyAo caiUNa tattha vijae vIyasogAe nayarIe paumarahassa raNNo vaNamAlAe devIe putto jAo sivo nAma / kameNa parivaDDio, jovaNatyo ya rAyasuyAhiM sarisajovaNa-lAyannAhiM sahio pAsAyagao abhirmi| sAgaradatto ya aNagAro gaNaparivuDo viharamANo vIyasogAe nayarIe ujANe samo-25 srio| mAsakhavaNapAraNae ya kAmasamiddheNa satthavAheNa gihAgao paDilAhio / tao tassa dava-bhAva-paDigAhagasuddhinimittaM vasuhArA paDiyA / suyaM ca sivakumAreNa / so sAyaraM vaMdiuM niggao / sAgaradatto ya caudasapubI sivakumArassa saparivArassa kevalipaNIyaM dhamma Ayakkhai / saMsayatimirANi ya jaNassa jiNo viva visohei / kahaMtare ya sivakumAro bhaNai-bhayavaM! tumbhaM me passamANassa siNeho vaDDai, hiya-30 1 nAilaM u0 // 2 vacceha lI 3 // 3 gabbhe u0|| 4 bhUiM u0 vinA / / 5 kalAvihANo ya u0|| 6 aNagArassa iti kasaM0 vinA na // 7 suyauyadeg ka 3 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 vasudevarhiDIe [ jaMbupuvabhavakahAe sAgaradatta yassa parA nibuI, taM kiM manne atthi koi yabhavio sayaNasaMbaMdho tubbhaM mama ya hojjA ? / tato sAgaradatteNa ohiNA AbhoeUNa bhaNio - sivA ! io taiyabhave jaMbuddIvabhara mahAjava tumaM si me bhAyA kaNiTTho AsI, pANehi vi piyayaro | mayA vi siNeheNa maMdasaddho vi hoUNa padhAvio | devaloge vi Ne aNaMtarabhave taheva pII AsI / 5 iyANi puNa vIyarAgayAe na me viseso sayaNe parajaNe vA / taM ca soUNa sivakumAro bhAi - 'bhayavaM ! eyameyaM, jahA bhaNaha tumbhe avitA - io / zeyai me jiNavayaNaM, bhIo mhi saMsariyavassa, taM jAva tAva ammA-piyaro ApucchAmi, tao tubbhaM pAyamUle hiyamappaNo karissaM' ti baMdiUNa sagihamAgato, ammA- piyeMro Apucchara -- suto me dhammo sAgaradattassa aNagArassa samIve / visajjeha maM, pavaissaM / 10 tehiM bhaNio - putta ! kiha tumaM amhe visajjehAmo, tumAyattA me (ne) pANA, mA me (ne) paricayasu / tao so tehiM niratrabhamANo kayanicchayamaNo maNasA paricattagihavAso 'sIso haM sAgaradattassa aNagArassa' tti sabasAvajjajogavirao moNeNa Thio / pasatthajjhANo bahuppayAraM chaMdio bhoyaNeNa / jAhe na kassai vayaNaM kareti tAhe saMviggeNa paramaraNaraNA sIlavaNo daDhadhammo ibbhaputto samaNovAsao saddAviUNa ( graMthAgraM - 600 ) 15 bhaNio - putta ! sivakumAreNa pavajjAbhilAsiNA amhehiM avisajieNa moNaM paDivannaM, saMpayaM bhoktuM na icchati, taM jahA jANasi tahA NaM bhoyAvehi, evaM kareMteNa 'amha jISiyaM dinnaM' maNe ThaviUNa ghattasuvinnabhUmibhAgo asaMkiyaM uvasappasu NaM ti / tato so paNao 'sAmi ! karissaM uttaM' ti ubagato sivakumArasamIvaM / nisIhiyaM kAUNa, iriyApaDikato 'bArasAvattaM' ti kiikammaM kAUNa, pamajiUNa 'aNujANaha meM ti 20 AsINo / sivakumAreNa ciMtiyaM - esa ibbhaputto agArI sAhUNa viNayaM paraMjiUNa Thio, pucchAmi tAva NaM / teNa bhaNio-ibhaputta ! jo mayA guruNo sAgaradattassa samIve sAhUhiM viNao paMujjamANo diTTho so tume paDato, taM tumaM kaheha, kiha na virujjhati ? / daDhadhammeNa bhaNio-kumAra ! Arahae pavayaNe viNao samaNANaM sAvayANaM ca sAmanno / 'jigavayaNaM saca' ti jA diTThI sA vi sAdhAraNA / samaNA puNa mahavayadharA / aNuvairaNo sAvagA, 25 jIvA - 'jIvAhigamaM baMdha - mokkhavihANaM ca Agameti / sue vi sAhavo sammattasuyasAgarapAragA / tave duvAlasavi ke visesaM ? ti / taM ahaM sAvago tumaM samIvamAgato, kaheha kiMnimittaM bhoktuM na icchacha ? tti / so bhAi- sAvaga! mamaM ammApiyaro na visajjaMti nikkhamimaNaM, tato mayA paricatto bhAvao gihAvAso, jAva jIvAmi tAva pavaio haM / teNa bhaNio - kumAra ! jai tubhe mukkagihAvAsA tA suhu, kayakajjassa ajuttA nirAhArayA, 1 siva lI 3 mo0 saM0 u0 // 2 bhIo hi mhi lI 3 | 3 cchAmo kasaM vinA // 4 "yaramA ka 3 u0 vinA // 5 rujjhamA lI0 ya0 saM0 // 6 jayaM kasaM0 saMsaM0 u0 // 7 sAhuvideg u0 // 8 pakuJja lI 3 vinA // 9 jjhate te ? / dRDhadeg lI 3 // 10 vvayadhaNA sA ka 3 || 11 bhAvao iti kasaM0 u0 vinA na / / Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sivakumArabhavo aNADhiuppattI ya ] kahuppattI / 25 sAhagassa puNa sarIraM dhamrmassa sAhaNehetuM taM AhAreNa viNA viNasejjA, teNa aNavajjo AhAro jaijaNassa aviruddho, taM tubhe phArsIesaNijjaM javaNamettaM bhuMjamANA nivANaphalasAhagA bhavissaha / tato bhaNati - ibbhaputta ! kahamahaM ihagae phAsuesaNijjaM AhArissAmi ? | daDhadhammeNa bhaNio - kumAra ! tubbhe sAhubhUyA, ahaM ajjappabhii tubbhaM sIso iha aNavajjeNaM pANa-bhoyaNeNaM veyAvaccaM karissaM, kuha me visaggaM / tao sivakumAreNa 5 bhaNio--tumaM si jiNavayaNavisArato kappA - SkappavihiSNU, taM jai 'mayA avassabhotta mannasI to chaTThassa bhattassa AyaMbilaM pAraNaM hou / 'taha' tti daDhadhammeNa paDiyaM / so se baMdha mokkhahaM kahei / pAraNagakAle ya jahAbhaNiyaM bhatta-pANamuvaNeti / tassevaM [ sirvaikumArassa ] aMteuramajjhagayassa sArayagagaNadesasseva vimalasahAvas aparivaDiyadhammiyavavasAyassa duvAlasa vAsANi vikkatANi / tao samAhIe kayadehapa - 10 ricAo baMbhaloge kappe iMdasamANo devo jAo / jArisI ya baMbhassa devaraNo juI tArisI tassa vi Asi / esa dasasAgarovaparikkhaeNa cuo to sattame divase usabhadattassa isa dhAraNI putto bhavissati / eeNa tavateeNa juIsaMpadA erisiti // evaM ca bhayavao soUNa vayaNaM aNADhio jaMbuddIvAhivaI devo paramaparitosaviyasiyahiyayakamalo uTThao, tivaI vaMdiUNa, apphoDeUNa, mahureNa saddeNa bhaNati 'aho !15 mama kulaM uttamaM ti // tassa ya kulapasaMsAvayaNaM soUNa seNio rAyA pucchai-bhayavaM ! esa devo sakulapasaMsaNaM kuNai keNa kAraNeNaM ? ti / bhagavayA bhaNiyaM, suNAhiaNADhiyadevassuppattI iheva nare guttimaI nAma Ibhatto Asi / tassa duvai puttA, usabhadatto jiNa-20 dAso ya / tattha jeTTho sIlavaM, kaNiTTho puNa jiNadAso majja - vesa - jUyampasaMgI / usabhadateNa sayaNaviditaM kAUNa paricatto 'abhAyA ajjappabhiI meM' tti / so annayA balavaiNA jayakAreNa saha ramamANo AyaM visaMvAyaMteNa AuheNa Ahao / usabhadatto sayaNI'NuNIto - jiNadAsaM vasaNadosadUsiyaM parittAyasu, tao jasabhAgI bhavissasu ti / so gato tassa samIvaM / teNa ya tadavattheNa bhaNito - aviNIyassa me ajja ! khamasu, paralogapaTThiyassa 25 uvaesasahAto hohi tti / usabhadatteNa AsAsio - jiNadAsa ! mA visAyaM vacca, ahaM taha jattaM karissaM jahA jIvasi / so bhaNaI - ' na me jIviyalobho, bhattaM paJcakkhAissa' ti kae / 1 degmmassAhadeg u 2 // 2 go 3 u 2 vinA'nyatra - nAhetuM taM ka 3 / NatthaM taM lI 3 // 3 tujjhe lI 3 // 4 suyaM eka 3 // 5 u 2 vinA'nyatra - jamittaM bhuMjaha, nivvA' lI0 ya0 // 6 kuNa me kasaM 0 u0 // 7 saM bhottavvaM ti mannesI u 2 // 8 viikkaMdeg u 2 // 9 'gakadeg lI 3 | 10 makAlaparideg u2 // 11dege bhA riyAe pudeg u 2 // 12 eyaM u 2 // 13 vatiM chiMdiUNa kasaM0 u 2 // 14 deg vo kuladeg u 2 // 15 ibbho Adeg u 2 // 16 jAyaM ka 3 // 17 jaNu zAM0 // 18 degyayaM me lI 3 // 19degi ajja ! na me u2 // * koSTAntargato'yaM pAThaH TippanakamantaH praviSTamAbhAti // va0 [hiM0 4 F Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [vasudevacariyautpattI nibaMdhe vosahAraMbhapariggaho vihIe ArAhiyapainno kAlaM kAUNa jaMbuddIvAhivaI jaato| 'jehassa me bhAugassa caramakevalI putto bhavissai'ttiM buddhIe kulappasaMsaNaM kAUNa gato tti / vijumAlIdeve ya gate devIo pasannacaMdaM kevaliM pucchaMti-bhayavaM! amha io vijjumAliNA deveNa viuttANaM hoja puNo samAgamo? tti / teNa bhaNiyAo-'tubbhe 5 iheva nayare vesamaNa-dhaNada-kubera-sAgaradattANaM ibbhANaM dhUyAo bhavissaha, tattha bhe eteNa ya deveNa maNussabhUeNa saha samAgamo bhavissai, saha teNa ya saMjamamaNupAleUNa gevijesu devA bhavissaha'tti vAgarie vaMdiUNa gayAo / vasudevacariyauppattI tavavibhUiM ca se seNio rAyA soUNa pucchai-bhayavaM! kevaiyA jIvA tavaM ihaM 10 kAUNa tabbhava eva phalamaNubhavisaM ?, parabhave vA kevaiyA sukayaphalaM? ti / bhayavayA bhaNio-'ihalogaphalatavassiNo dhammillAiNo aNege'ikatA, paraloge sura-maNuyasuhaM tavamollakIyaM osa ppiNikAle vasudevAI' tti bhaNie samuppannakoUhallo paNato pucchatikahaM bhayavaM! vasudeveNa sammattaM laddhaM ? kahaM vA tavo cinno ? kahaM tassa phalaM sura-naresu paittaM ? ti kaheha / tato bhagavayA seNiyassa raNNo sabannumaggeNa vasudevacariyaM kahiyaM / 15 taM ca payANusArIhiM aNagArehiM abhayAIhi ya dhaariyN| tato dhamma-attha-kAma-mokkhe uvadaMsayaMtehiM kahiyaM jahAdhariyaM aja vi dharai tti // ATAN // esA kahAuppattI // MKORA aM0656a017 1 payatto (lo) kasaM0 u 2 vinA // 2 tti tuhIe u 2 // 3 degssaM ti padeg zAM0 vinaa|| 4llAdI aNegA aideg u 2 // 5 bhuttaM u 2 // 6 degkkhehiM uvadaMsithaM tehiM u 2 vinA // 7degtI sammattA 32 // Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhmmillhiNddii| tato bhayavaM seNiyassa ranno sabaNNumaMggeNa dhammillaceriyaM kaheumAraddho / taM tAva tumaM pi avahio muhuttAgaM nisAmehi ttidhammillacariyaM ___ atyi kusaggapuraM nAma nayaraM bahudivasavannaNijaM / tattha ya jiyasattU nAma raayaa| tassa ya devI dhAriNI nAma / tattha ya nayare annakuDaMbijaNamaNorahapatthaNijjevitthiNNavihavasAro, 5 dhaNa-sIla-guNa-suehi ya sakammavitthAriyakittI, suriMdasArasarisarUvavihavo suriMdadatto nAma satthavAho / tassa ya bhajjA kulANurUvasarisI dhamma-sIlasaMpaNNA nAmao subhaddA nAma / tIse ya kila uukAlaviseseNa gabbho saMbhUo / kameNa ya se dohalo jAto-sababhUtesu abhayappayANeNaM, dhammiyajaNeNa vacchallayA, dINANukaMpayA bahutaro ya dANapasaMgo / tato so navaNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM addhaTThamANa ya rAiMdiyANaM vitIkaMtANaM jaato|10 NAmadheyaM ca se kayaM, jaM se mAUe dhamme dohalo jAto teNa hotu 'dhammillo' tti / tato paMcadhAvIpariggahio suhaMsuheNa vddddio| kAleNa ya lehAiyAsu gaNiyappahANAsu sauNaruyapajjavasANAsu bAvattarIsu kalAsu abhigamo NeNa kto| uvAruhaMtanavajobaNassa ya se ammApiU~hiM kula-sIlasarisANurUvA tammi ceva nayare dhaNavasussa satthavAhassa bhajAe dhaNadattAe dhUyA niyayamehuNayA jasamatI nAma dAriyA 15 sirI viva paumarahiyA, sirisamANavesA / tIse saha kallANaM se vattaM / tato mANussayabhogaraiparammuho satgahaNarattahiyao kameNaM kAlaM gamei / tato annayA kayAi sassU se dhUyadasaNatthaM suyAgharamAgayA / sammANiyA ya gharasAmiNA vihavANurUveNaM saMbaMdhasariseNaM uvayAreNa / aigayA ya dhUyaM daRsNa, pucchiyA a NAe sarIrAdikusalaM / tIe vi pa~gataviNIyalajjoNayamuhIe logadhammauvabhogavajaM savaM jahAbhUyaM 20 kahiyaM / taM jahA 1maeNa lI 3 // 2 degcaliyaM shaaN0||3degttuu rAdeg u 2 vinaa||4re ibbhakuTuM0 lI 3 ||5jvih u 2 vinA // 6 jaNe va0 saM0 u 2 // 7 mAdaye shaaN0|| 8 degNa saMvadeg u 2 // 9 UNaM kula u2|| 10 jAe dhUyA u 2 vinA // 11 niyakappedhuNayA shaaN0|| 12 thArAhaNadeg u 2 vinA // 13 , pu0 u 2 // 14 pagativideg u 2 // ___ * sarveSvAdazeSu kvacidU "dhammilla" kvacica "dhammilla" iti pATho dRshyte| asmAbhistu sarvatra prasiddhaH "dhammila" ityeva pATha upnystH|| Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ malla hiMDa [ vasaMtatilayApa saMgo pausi kaippi cauraMsiye revAya (pa) yapuNiyaM, seDiyaM ca geNheppi sasippabhavaNNiyaM / maI suyaM pi ekkalliyaM sayaNi nivaNNiyaM, savarattiM ghosei samANasavaNiyaM // 28 to sA eyaM soUNa AsuruttA ruTThA kuviyA caMDikkiyA misimisemANI itthIsahAvavacchallayA puttisiNeheNa ya mAUe se sagAsaM gaMtUNa savaM sAhiuM payattA / jahAbhUtthaM taM 5 soUNa se mAyA AkaMpiyasarIra hiyayA bAhaMsupappuyacchI NiruttarA tuhikkA ThiyA / pacchA ya NAe sasavahaM pattiyAviyA / tato sA taM dhUyaM AsAsiUNa appaNA niyagharaM gayA / mAyA ya se iNo mUlaM gaMtUNa savaM jahAbhUyaM parikahei / teNa ya bhaNiyA - ajANue ! java bAla vijjA ya aNurattabuddhI NaNu tAva te harisAiyavaM, kiM visAyaM vaccasi ? / ahiNavasikkhiyA vijjA aguNijjaMtI Neharahio viva paIvo viNAsaM vaccai, taM mA 10 ayANugA hohI / jAva bAlo tAva vijjAu guNeu / tIe puttavacchalAe bhaNiyaM - kiM vA aba paDhieNaM ?, mANussayasuhaM aNubhavau / 'uvabhogaraiviyakkhaNo ho' ti ciMteUNa paNA vArijjatIe vi laliyagoTThIe pavesio / so ya ammA-piulAvo dhAIte se sabo kahio / tao so goTThiyajaNasahio ujjANa - kANaNa-sabhA-vaNaMtaresu vinnANa-nANAiMsa esa aNNoSNamatisayaMto bahuM kAlaM gamei / I 15 vasaMtatilayAgaNiyApasaMgo o so sattudamaNo rAyA keNai kAleNa vasaMtaseNAgaNiyAdhUyAe vasaMtatilayAe paDhamaM naTTavihidaMsaNaM pecchiukAmo goTThiyajaNamahattarae bhaNai - vasaMtatilayAe naTTavihidaMsaNaviNicchayaM daTTukAmo, pAsaNie deha tti / tehi ya dhammillo naTTapAsaNito dinno / an ya raNo AyariyA (?) / tato sahovaviTThesu rAyA uvaviTTho / tato tammi maNorahadaMsaNIe 20 naTTapasatthe bhUmibhAe keyalAyaNNasiMgArAbharaNavilAsAvesamahurabhaNiyaNaTTapasatthaM, satthovaMdiTThapayanikkhevaM, vaNNapariyaTTayaM hattharbhamuhAmuhaM, bibboya-NayaNasaMcAraNajuttaM, patthanA - accabbhuaM, hatthakaraNasaMcAraNaviviihattaM, taMtI - saMre - tAla - gIyasaddasammIsaM sA paNacciyA vasaMtatilayA / tahiM ca divasamANe NaTTAvasANe Naccie saMvapAsaNiehiM 'aho ! ! ! vimhau' tti sahasA ukkuTTaM / raNNA ya pucchio - dhammillai ! keNaM pagAreNaM Nacciya ? tti / teNa ya 25 NaTTaguNeNa ( graMthAgraM - 7 0 ) pasaMsiUNa vinnavio - deva ! suravahUNaTTasamANaM Nacciyati / -700 1 kappa u 2 vinA // / 2 degsiu khoyayapudeg u2 // 3 lI 3 u0 vinA'nyatra - to sA eNaM soU zAM0 / taM soUdeg vA0 // 4 payaNo De0 // 5 ajANae lI 3 / / 6 u 2 vinA'nyatra - deghiye udeg ka 3 go 3 / deghiya udeg lI 3 // 7 ya riuAyadeg zAM0 // 8 NoharasuhadaMsa u 2 // 9 kayarUyalA u2 // 10 vAdi lI 3 // 11 bhamuhaM lI 3 // 12 'sura' lI 3 // 13 savvapAsavva ( stha) pAsiehiM lI 3 // 14degllo u0 // * pArzve kalpayitvA (sthApayitvA ) caturatrikAM ( paTTikAM ) revApayaHpUrNikAm (?), seTikAM ca gRhItvA zaziprabhavarNikAm / suptAm ekAkinIM zayane nirvarNya api, sarvarAtri ghoSayati khamAnasavarNitam ( samAna - savarNikam ) // iti cchAyA // Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koMkaNayababhaNakahA ] dhmmillcriyN| tato rAiNA parituTeNa rAyANurUveNaM pUAbhisakkAreNaM saMpUiyA vasaMtatilayA visajiA 'sayaM bhavaNaM vaJcasutti / tIe dhammillo saviNaovayAraM viNNaveUNaM pavahaNe AruhAvio, appaNA vi ya ArUDhA, gato ya tIe gharaM / tao so tIe hasiya-bhaNiya-gIya-remiya-kalAguNavisesesu ya kalAguNe aNubhavamANo, navajobaNaguNe ya sovayAre aNubhavamANo aikaMtaM pi kAlaM na yaanni| 5 tato se ammA-piyaro niyagaceDIe hatthe paiidivasaM addhasahassaM vasaMtatilayAmAUe visajati / tato se aNegapuvapurisasamajiyaviulo kuDuMbasAro tassa bhaviyavayAe sukka-saNhavAluyAmuTThI viva ghippaMto ceva osrio| suriMdadatta-subhadANaM paritAvagabbho AlAvo tato sA puttavacchalA ammayA dIhaM nissasiUNa 'hA putta! hA putta!' vilavittA 10 paruNNA / satthavAheNa bhaNiyA-puttavacchale! kimidANiM rodasi ?, mamaM tadA na suNesi bhaNNamANI / tato sA ruvaMtI bhaNai-mayA puttavacchalaairittahiyayAe na nAyaM, aho! me vaMcio appaa| tao teNa bhaNiyA-ai puttavacchale! ujjuyA si, tao taNArayaM gaheUNa palittaM abhigammai, mA saMtappasu / appaNA ceva ya te kao doso, jahA teNa koMkaNaeNa babhaNaeNa kayaM / tato tIe saMlattaM-kiM vA koMkaNaeNa baMbhaNeNa kayaM ? / tato teNa 15 laviA, suNasusakayakammavivAge koMkaNayabambhaNakahA asthi magahA nAma jaNavao / tassaMtie palAsagAmo nAma gAmo / tattha koMkaNao nAma baMbhaNo parivasati / teNa ya khettabbhAse samirukkho rovio / tattha ya teNa devayA ThaviyA / so ya baMbhaNo varise varise tammi devayAe rukkhamUle baMbhaNa-kivaNa-vaNImagANaM 20 pabhUyamanna-pANaM dei, chagalaM ca nivedeti / evaM ca so kAleNa bahueNa kaalgto| tato giddha-gaDhita-mucchita-ajjhovavaNNo tavattiyAe ya tirikkhajoNiyanivattiyAuo appaNo ceva ghare chagaliyAputto jaato|| tato keNai kAlaMtareNa tassa puttehiM 'amhANaM uvarao tAoM' tti kAUNaM bhoyaNaM sajjAviyaM / tato te mitta-baMdhavasahiyA uvAiuM jaMiuM gayA / chagalo vi ya maMDeuM tattheva niio| 25 gaMdha-puppha-malla-pUyAviseseNa ya acciyA devayA / gharamahattaraehi ya bhaNiyaM-chagalao uvaNijau / tato tasaM putto devayadiNNo NAma chagalayaM ANeuM gato / so ya taM galae baMdhiUNa bebayaMtaM ANei / 1paramatuDedeg u 2 vinA // 2 rasiyadeg lI 3 // 3 payadi De0 // 4 aTThasa De0 u 2||5degjimo vi. u 2 // 6 bhAraM gadeg u 2 vinA // 7 bhaNeNa lI 3 zAM0 // 8 visarukkho shaaN0|| 1 jajiya - 2 // 10 ssa deva u 2 vinA // 11 degNa bubbuyaMtaM zAM0 vinA // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 dhammillahiMDIe [vasubhUibaMbhaNakkhANaya teNa ya samaeNaM samaNA samiyapAvA sAhujoggadesabhAe rukkhAbhAse vIsamaMti / so ya teNa paeseNa ANijai / tato aisayasamAvaNNeNaM tattha sAhuNA bhaNio sayameva ya rukkha rovie, appaNiyAe vitaDDi kAriyA / uvAiyaladdhayA ya se, kiM chagalA! 'be bi' tti vAsase // 5 taM ca sAhuNo vayaNaM tassa putteNa suMyaM / so ya chagalao tuhikko Thito / tato se putto sAhusagAse uvagaMtUNa bhaNati-kiM bhayavaM! tubbhehiM esa chagalao bhaNito jeNa tuNhikko Thito ? / tato teNa sAhuNA aNaliyavayaNaparamattheNa bhaNio-devANuppiyA! esa chagalao tubhaM piyA bhavati / eya tumbhaM sAhati-ahaM te piyA, mA maM mAreha tti / tubbhe na pariyacchaha / tato teNa baMbhaNaputteNa sAhU bhaNNata-kihe puNa amhehiM pattiyavaM ? 10jahA 'esa amhaM piyA bhavati' tti / tato so sAhU pubabuttaMtaM sAhai, saheuyaM sakAraNaM sAbhiNNANaM se parikahei / tato se putto taddarisAvio pAyavaDiuTThio ya, tesiM bhAuyANa savaM jahAbhUatthaM saahi| tato te paramavimhayasamAvaNNA sAhuNo pAyamUlaM gaMtUNa vaMdittA, mitta-baMdhava-sayaNa-pariyaNa sahiyA save saMvegasamAvaNNA sIlabayAI ghettUNa chagalayaM ca sagharAiM gyaa| chagalao vi 15 sAhupasAeNa mukko / tANaM ciya tappabhiI arahaMtadevayA, sAhuNo ya dakkhiNeyA // taM eyaM jahA teNaM koMkaNayababhaNeNaM sayaMkayakammavivAgajaNiyaM dukkhaM saMsAroM ya saMpatto, evaM tumae vi appaNo putto sayameva saMsAramahAkaDille chUDho // __ tato tIe bAhabharaMtanayaNAe sagaggarakaMThAe mahayAdukkha-sogAbhibhUyAe bhaNNati-na mae nAyaM, jahA vasubhUyassa baMbhaNassa pajato bhavissai tti / tato gaihavaiNA bhaNiyA20 ko vA vasubhUyassa baMbhaNassa pajato tti ? / tato sA bhaNai-suNasu ajauttaciMtiyatthavivajjAse vasubhUIbaMbhaNakkhANayaM te NaM kAle NaM te NaM samae NaM naMdapuraM nAma nayaraM / tattha vasubhUI nAma baMbhaNo ajjhAvao parivasai / bhajjA ya se jannadattA nAma / tIse ya do puttabhaMDANi-somasammo putto, dhUyA ya se somsmmaa| rohiNI ya se gAvI / so ya baMbhaNo darido / tassa ya 25 ikkeNa dhammamaiNA gihiNA khettaniyattaNaM diNNellayaM / teNa ya tahiM sAlI rutto / roveUNa ya puttaM saMdisai-putta ! ahaM nayaraM gacchAmi, caMdaggahaNaM bhavissai / tattha kiMci sAhupurisaM dabanimittaM patthemi / tumaM puNa eyassa sohaNaM parirakkhaNaM karejjAsi / tato eeNaM dhaNNeNaM, jaM ca ANehAmi, teNa tubbhaM somasammAe ya vivAhadhammo kIrihi tti / rohiNI ya viyAissai tti / evaM vadittA gato so|| 1gge dedeg u 2 // 2 ayasa ka 3 go 3 // 3 suNiyaM shaaN0|| 4 degNatti lI 3 // 5 degha bhaNa u 2 vinA // 6deghAvuttaM sA u 2 // 7 tayaSpa u 2 // 8 bhateNaM lI 3||9degro ta saM0 shaaN0|| 10vi bhaiujuyAe appa u2|| 11 bhUtAe lii3|| 12 bhUissa u 2 // 13 giha lI 3 // 14 bhUibaMu 2 // 15 sammayAe go 3 ka 3 // 16 kIrai tti u 2 vinA / / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasaMtaseNAe vasaMtatilayAsaNNavaNaM] dhammilacariyaM / tattha ya annayA kayAi naDo aagto| so ya tassa putto naDasaMsaggIe naDo jaato| dhUyA ya se vaMTheNa paDivaNNA guviNI jAyA / rohiNIeM vi ukaMtargahAe gabbho paDio khettasAlI vi akkamiUNaM asohijaMtA taNA jAyA / so vi ya baMbhaNo akayapunnayAe rittao ceva Agao sAlikhettassa rohiNIe ya AsAe / baMbhaNI ya dINavayaNA paritappaMtI acchai / baMbhaNeNa gharaM pavitRRNa dihA / sA abbhuTThiyA, diNNAsaNa-pAyasoeNa 5 pucchiyA baMbhaNI-kIsa dummaNa ? ti| tato tAe nIsasiUNa jahAbhUyattho prikhio| tato NeNa visaNNahiyaeNa baMbhaNI bhaNiyA-picchasu kayaMtassa paratattItattillassa, amhaM ca bhaviyavayAe aNNahA ciMtiyA atthA aNNahA pariNAmiyA / ___ 'sAlI rutto taNo jAto, rohiNI na viyAiyA / somasammo naDo jAo, somasammA vi gambhiNI // ' 10 tato so evaM bhaNiUNa subahuyANi ya ciMteUNa Thito tuNhikko / / evaM mae vi atthA aNNahA ciMtiyA aNNahA hoya tti-jahA vasubhUibaMbhaNassa // tato sA gahavaiNA bhaNiyA-bhadde ! puvakayANaM niyayANaM kammANaM subhA-'subhaphalavivAgo hoti / tato so gavatI puttaviogasogasaMtattahiyao kAlagato / mAyA vi ya puttavioyaduhaTTiyA paimaraNeNa ya baliyayaraM soyadukkhasaMtattahiyayA paimaggagAmiNI jAyA / 15 jasamaI vi gharaM vikkeUNa kulaharaM gayA / savAbharaNANi ya paDalae kAUNa NiyadAsaceDIe hatthe seyarvatthapacchAdite gaNiyAgharaM visajjei / diTThA ya te vasaMtaseNAe / pucchiyA ya NAe dAsaceDI-e! kimeyaM ?' ti / tIe bhaNiyaM-dhammillassa bhajAe pesiyaM / tato tAe viciMtiyaM--ettio dhammillassa gharasAro tti / 'kiM me AbharaNeNaM ?' ti dAsaceDI bhaNai-vaJce, taheva dhammillasseva bhajAte gharaM / tato aMgapaDiyAreNa pallavaeNaM dhammillassa 20 vittaparikkhayanimittaM, piumAuvipattikAraNaM, gharavikkayaM, jasamaIe kulagharagamaNaM, AbharaNapesaNaM ca vaMsatatilayAe siTuM / paicchA dhammilleNa suyaM / vasaMtaseNAe vasaMtatilayAsaNNavaNaM tao annayA kayAi gaNiyAmAyA vasaMtatilayaM bhaNai-putti ! niSphalaM dumaM pakkhiNo vi pariccayaMti, parisukke ya nai-daha-talAyAdI haMsa-cakkavAyappabhiyao sauNagaNA paricayaMti, 25 kiM puNa amhANaM gaNiyANaM niveNaM puriseNaM ? / tA esa dhammillo khINavihavo jAto pariccaijau tti / tato tIe laviyaM-aMbo! mama attheNa na kaz2a, tammi guNANugato 1 e ca udeg ka 3 go 3 u 2 // 2 'gabbhAe u 2 // 3 ya NaM baM0 De0 // 4 hRya zAM0 // 5 degbhavivAgA hoti tti zAM0 // 6 degvasaNapadeg lI 3 // 7degDI 'ki lI 3 u 2 // 8 tAhe tAe lI 3 / tato tIe go 3 // 9 ca Nehi dhadeg u 2 // 10 ka 3 De0 vinA'nyatra-cittaparikkhayani lI. ya. go 3 / cittaparikkhaNani u0|| 11 etto dhadeg lI 3 // 12 bhitao u 2 // 13 niddhaNeNaM ka 3 // 14 aMba! ka 3 / ammo ! u 2 // Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 dhammillahiMDIe [vasaMtaseNAe vasaMtatilayAsaNNavaNa 1 adhikataro ya siNeho me / sela-kANaNa-vaNasaMDamaMDiyAe puhavIe eyassa saricchayaM ahamannaM na pecchAmi / kiM vA attheNaM malasameNaM ? / ajjauttamaMtareNa ya mA maM kiMci puNo bhaNejjAsi, jai te mae jIvaMtIe kajjaM / eyassa vippaogeNaM hasiya-bhaNiya-ramiya-caMkamite ya se sumaramANI na jIvijjA haM / eeNa ya virahiyAe mama jIviuvAyaM ciMtehi tti / gaNiyA 5 bhaNai - i - hou putti !, alAhi, majjha vi ya paramo maNoraho, 'jo tujjhaM piyo so majjhaM piyayarau'tti vAyAe sakalusA bhaNiUNa, hiyateNa bahuniyADa-ka -kavaDa - mAyAkusalA chiDDovAyA maggamANI viharai / I tato ya kAle vaccamANe aNNayA kayAi vasaMtatilayA vhAyA suipayAyA bhavittA AdasaiNahatthagayA appANaM pasAhei / mAyA ya NAe bhaNiyA - ammo ! ANehi tAva atyaM 10 ti / tato so tIse nivvusaNalattao paNAmio / tato sA bhaNai - ammo ! kiM esa alatao nIraso ? / tato sA bhaNai -putti ! kiM eeNa kajjaM na kIrai ? / tIe bhaNiaM - bhaNai -putti ! jahA esa nIraso evameva dhammillo vi, natthi kati / tato tIe laviyaM - ammo ! eeNa tumaM na jANasi kiM pi kajaM kIrai ? ti / [sA bhai - ] AmaM, na yANAmi / tIe bhaNiyA - ayANie ! eeNaM vattI valijjai, 15 tato dIvao bohijjai, mA ayANiyA hoha, kiha na kajjaM ? ti / evaM bhaNiyA niruttaravayaNA hikkA ThiyA / AmaM, ammo ! / tao sau tato kaivaesu divasesu gaesu suhAsaNavaragayAe vasaMtatilayAe paMDucchukkhaMDe pIleUNa uvaNei / tAe ya gahiyA, khAiuM payattA, narthiM ya siM koi raso / tato sA bhaNai - ammo ! kiM ee nIrasA ? / tato tIe laviyaM- jahA ee nIrasA evameva dhammillo 20 vi / tato tIe bhaNiyA-ammo ! eehiM tAva kajjaM kIrati / [sA bhaNati - ] kiha kIrai ? ti / tato jAe bhaNiyA - devakula- gharAINaM lippaNatthaM cikkhallo saMkhohijjai, tattha uvaogaM vaJcati tti / evaM bhaNiyA niruttaravayaNA tuhikkA ThiyA / tato puNo vi kAle vaccamANe tilapUlayaM sujjhoDiyaM kAUNaM uvaTThAi / tato sA taM gaheUNa ucchaMge jhorDai, natthi ekko vi tilakaNao / tato mAyaraM bhaNai - ammo ! natthi 25 tilA, kIsa te esa tilapUlao ANiu ? tti / 'tIe bhaNiyaM - jahA esa pUlao 'jhoDiyapapphoDio vi, evameva dhammillo vi / natthi eeNa kiMci kajjaM, tA alAha eeNaM / tato sA bhaNaimA evaM bhaNa, ammo ! eehi vi kajjaM kIrai ( granthAnaM - 800 ) 1 tIe bhaNiyaM - kahaM ? / sA bhaNai - aggiNA DahittA khAro kIrai, tato vatthAdINaM sohaNanimittaM uvaujjai / 1 jIveMtIe lI 3 // 2Ni niyadeg 2 // 3 sayaha' kasaM 0 u 2 // 4 nicchUsa u 2 // 5 sA Dibhadeg u 2 // 6degtthi esi ka 3 // 7 sujjhAMDideg khaM0 // 8 jhADe lI 32 // 9 tato sA bhaNati jahA u 2 // 10 jhADi u 2 vinA // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAyasakkhANayaM] dhammillacariyaM / - tato evaM bhaNie paDibhaNai-kiM tava purisA na bhavissaMti ? vasaMtatilayAe bhaNiyAaho tumaM si kayagghA, jahA vAyasA taha tti / tato tIe laviyaM-kahaM vAyasA kayagdha ? tti / tato vasaMtatilayAe bhaNiaM-ammo! suNasu loiasuIkayagghayAe vAyasakkhANayaM io ya kira atIte kAle duvAlasavarisio dubhikkho AsI / tattha vAyasA melayaM kAUNa aNNoNNaM bhaNaMti-kiM kAyabamamhehiM ?, vaDDo chuhamAro uvaDhio, natthi jaNavaesu vAyasapiDiyAo, aNNaM vA tArisaM kiMci na labbhai ujjhaNadhammiyaM, kehiyaM vaccAmo ? tti / tattha vuDhevAyasehiM bhaNiyaM-'samuddataDaM vaccAmo. tattha kAyaMjalA amhaM bhAyaNejA bhavaMti, te amhaM samuddAo macchae uttAriUNaM dAhiMti. aNNahA natthi jIvaNovAo' saMpahArettA gayA samuddataDaM / tato tuTThA kAyaMjalA, sAgaya-'bbhAgaeNa ya sammANiyA, kayaM ca tesiM pAhuNNayaM / 10 evaM tato tattha kAyaMjalA macchae uttArittA deMti / vAyasA tattha suheNa kAlaM gati / __ tatto vette bArasasaMvaccharie dubhikkhe jaNavaesu subhikkhaM jAyaM / tato tehiM vAyasehiM saMpahArettA vAyasasaMghADao 'jaNavayaM paloeha' tti pesio, 'jai subhikkhaM bhavissai to gamissAmo' / so ya saMghADao acirakAlassa uvaladdhI karettA aagto| sAhati ya vAyasANaM, jahA-jaNavaesuM vAyasapiMDiAo mukkamANIo acchaMti, uTheha, vaccAmo tti| tato te saMpa-15 hAreti-kiha gaMtavaM ? ti / 'jai ApucchAmo natthi gamaNaM' evaM parigaNettA kAyaMjale saddAvettA evaM vayAsI-bhAgiNejA ! vccaamo| tato tehiM bhaNiyaM-kiM gammai ? / tato bhaNaMtina sakemo paidivasaM tumhaM ahobhAgaM pAsittA aNuTThie ceva sUre / evaM bhaNittA gayA / ___ evameyaM tumaM pi vAyasasarisau. jANAmi, dhammillasaMtieNa attheNa uddhRyA samANI bhaNasi 'chaDDeha dhammilaM' ti / evaM ca tIe bhaNiyA lajiyA tuhikkA ThiyA / 20 tato tIe dhuttIe airAgarattaM vasaMtatilayaM jANiUNa 'na tIrai moeuM' ti parigaNeUNa kebbaDadevayAnimittaM kAUNa ghare ANaMdo saidaavio| vasaMtatilayAe ya sabo sahijaNo nimaMtio-gaNiyAo dAriyAo ya / AmaMtiyAo ya gnniyaao| tato gaMdha-dhUva-puppha-bhatteNaM jahesu gharadevaesuM pacchA dhammillo NhAo payao, paramasuIbhUo, sabAlaMkArabhUsiyasarIro laTTe bhoyaNamaMDave khaja-peja-bhojAvasANe sajie (?) sahiyAjaNaparivArio vasaMtatilayAe 25 sahio pANaM aNubhavati / / dhammillanivAsaNaM tacciMtA ya tato aipANapasaMgeNa aceyaNabhUo jAo, paridubbalaegavattho ya nayarabAhiriyAe a 1 iyaM suI shaaN0|| 2 te duvA kasaM0 u 2 vinaa|| 3 deghAmA0 u 2 // 4 vAsapiM0 lI 3 // 5 lI 3 vinA'nyatra-kahiM va u0| kahaM va ka 3 go 3 // 6 kAgehi lI3 vinA / / 7degti saMdeg u 2 // 8ca siM lI 3 zAM0 // 9 vitte ka 3 // 10 saM jANAmi lI 3 // 11 vilayA tudeg u 2 // 12 go. vA. vinA'nyatra-kavaDade kasaM0 saMsaM0 kha0 u 2 kaDade lI 3 mo0|| 13 sajAvideg u 2 // 14 degyAdA u 2 // va.hiM. 5 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 dhammillahiMDIe [dhammillanivAsaNaM taciMtA ya. dUrasAmaMte neUNa chaDDio / pAbhAiyasIyaleNaM vAeNaM AsAsio samANo paribuddho appANaM bhUmIe paDiaM pecchai / tao ya uDhio samANo ciMtiumAraddho-aho! muhuttaMtararamaNIyaM gaNiyAhiyayaM visamiva vivAgaphalaM. sA nAma tArisI pII, sA madhurayA, aNuyattaNA, paNaovaiyAro ya savaM kaiyatavaM. avi ya vesavilayANa eso, jANAmi kulakamAgao dhammo / dhavalaM khaNeNa kAuM, khaNeNa masikuJcayaM deti // AsIvisarsa ya bhuyaM-gamassa raNNe ya vagghapoyassa / macussa huyavahassa ya, vesANa ya ko pio nAma ? // coppaDaghaDayaM masima-kkhi pi rAmeMti atthluddhaao| 10 sirivacchalaMchiyaMgaM, muhAe viNDaM pi necchaMti // atthassa kae jAo, vesANe vi niyamuhAI appaMti / appA jANaM veso, paro gu kiha vallaho tAsiM ? // evaM ciMtiUNa pacchA gaMtuM payatto / bahukAleNa puvadidveNa maggeNaM kiha vi niyayagharaM gto| tattha vi aNNANayAe dAraniuttaM purisaM pucchati-bhAya! kassa imaM gharaM ? / teNa laviyaM15 kassa tumaM jANasi ? [so bhaNai-] dhammillassa tti / tato so paDibhaNai mAyA soeNa mayA, piyA ya gaNiyAghare vasaMtassa / / dhammilasatthAhasuya-ssa kAmiNo atthanAso ya / / tato so taM vayaNaM soUNaM vajAhao viva girisiharapAyavo 'dhasa' tti dharaNiyale paDio / mohAvasANe ya uTheUNa ciMtiuM payatto-'piu-mAuvippaogadukkhiyassa vibhavara20hiyassa kA me jIvie Asa ?' ti hiyaeNaM sAmattheUNaM nayarAo niggao / jIvaparicA gakayamaIo evaM jiNNujjANaM nANAduma-layA-guccha-gummagahaNaM, vivihavihagaNAditaM, parisaDiya-bhagga-osariyabhittipAsaM mariyavanicchiyamatI taM aigo| tato ayasikusumasannikAseNaM tikkheNa asiNA appANaM vivADeuM payatto / taM ca se AuhaM devayAviseseNa hatthAo dharaNiyale pADiyaM / 'na vi satthamaraNaM meM tti ciMtiUNa bahue dArue sAharittA 25 aggi paviTTho / so vi mahAnadidaho viva sIyalIbhUto / tattha vi na ceva mao / tato teNa visaM khaiaM / taM pi ya sukkatiNarAsI viva huyavaheNa udaraggiNA se daDaM / puNaravi ciMte payatto--'sattha-'ggi-visabhakkhaNeNa natthi maraNaM' ti tarusiharaM vilaggAmi / tato ya se appA mukko, tUlarAsipaDio viva uvaviThTho Thio / tato keNa vi aviNNAyarUveNaM aMbaravAyAe bhaNio 'mA sAhasaM, mA sAhasaM' ti / tato dIhaM nissasiUNaM 'natthi ettha 30 vivAoM' tti ciMtAparo jhiyAyato ciTThai / evaM ca tAva eyaM / 1paDibu0 u0||2dego uva u2|| 3 kaitadeg u2||4degss bhUyaM zAvinA // 50Na ya ni u 2 vinaa|| Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agaDadattamuNisamAgamo] agaDadattamuNiattakahA / ghasaMtatilayAe paiNNAruhaNaM __ iyarI vi vasaMtatilayA pabhAyakAle uhie diNayare teyasA jalaMte maraNa vippamukkA samANI mAyaraM bhaNati-ammo! kahiM so dhammillo? tti / tao tIe laviyaM-ko tesiM juNNavaMThANamaMtagamaNaM karei ? tti. putti! na yANAmi 'kahiM gato' tti / tato tIe nAyaM, jahA-'eyanimittaM ce aubo Usavo kato, to etIe esa doso' tti ciMtiUNa vimA-5 NiA saMtI paiNNamAruhai eso veNIbaMdho, kao mae dhaNiyasappaiNNAe / mottabo ya pieNaM, mattUNa ya AvayaMteNaM / / evaM ca vadittA vavagayagaMdha-mallA-'laMkAraguNA, NavaraM sarIraaNupAlaNatthaM suddhodayavicchaliaMgI kAlaM gmei| 10 dhammillassa agaDadattamuNisamAgamo - tato dhammillo vi uTheUNa tahiM jiNNujANe hiMDiuM payatto / tattha ya ghaNapattala-visAla-gaMbhIra-taruNapattapallavanibaddhaniuraMbabhUyassa, kusumabharonamaMtasaMcayassa, bhamaramuharovaguMjiyasiharassa, vAyavasapakaMpamANanaJcaMtapallavaggahatthassa asogavarapAyavassa hiTThA niviTTha, jiNasAsaNasAradiTThaparamatthasabbhAvaM, bahuguNemaNaMtasumaNaM, samaNavaragaMdhahatthiM pecchati / teNa ya miu-15 mahurapuvAbhilA(bhA)siNA bhaNio-dhammilla ! abuhajaNo viva kiM sAhasaM karesi ? / to vaMdiUNa deviM-davaMdiyaM tavaguNAgaraM saahuN| bei duhio mi bhayavaM!, puci dhamma akAUNaM // tato sAhuNA laviyaM-kiM te dukkhaM ti / [ tao dhammilleNa bhaNiyaM-] . jo ya na dukkhaM patto, jo ya na dukkhassa nigghsmttho| jo ya na duhie duhio, tassa na dukkhaM kaheyatvaM // ti / tato sAhuNA bhaNio ahayaM dukkhaM patto, ahayaM dukkhassa nigghsmttho| ahayaM dukkhasahAvo, majjha ya dukkhaM kaheyatvaM // tato teNa bhaNiyaM-kiM puNa bhayavaM! tubbhehiM mamAo viairittaM dukkhaM pattaM ? ti / sAhuNA 25 bhaNiyaM-AmaM / tao dhammilleNa jahAvattamappaNo savaM parikahiyaM / tato sAhuNA laviyaMsuNasu dhammila ! aNannahiyao suha-dukkhaM jArisaM mae aNubhUyaM taM te parikahemi ttiagaDadattamuNiNo appakahA atthi pamuiyajaNasavasArabahuvihanippajjamANasabadhaNNanicao vijAviNIaviNNANaNA1 va esa Usavo kao u0 1 degva esa vveDDuo kao zAM0 // 2 to tIe zAM0 vinA // 3 degrA Nava shaaN0|| 4degnikuruMbadeg shaaN0|| 5 guNagaNaM savaNaM samadeg u0 / guNamaNasumaNaM samadeg shaaN0|| 6 bhikAsi lI 3 // 20 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 dhammillahiMDIe [agaDadattaparicao. NabuddhI avaMtI NAma jaNavao / tattha ya amarAvaisarisalIlAvilaMbiyA ujeNI nAma nayarI / tattha ya jaNavae payANaM paripAlaNesamattho, saMpuNNakosa-kohAgAravibhavo, bahusA~haNavAhaNo, aNurattamaMti-bhicavaggo rAyA jiyasattU nAma / tassa ya sArahI Isa 'ttha-sattha-rahajuddha-nijuddha-turagaparikammakusalo amoharaho nAma nAmeNaM / tassa ya kulasa5 risANuruvA bhajA jasamatI nAma / tANa ya ahaM putto agaDadatto nAma nAmeNaM / tato mamaM bhaviyaboe guruyayAe ya dukkhANaM bAlabhAve ceva piyA uvro| bhattumaraNadukkhiyA mamaM ca soyamANI mAyA me sukkakoTararukkho iva vaNaveNa soyariMgaNA aMto aMto Dajjhai / taM ca tahAdukkhiyaM sarIreNa parihAyamANIM abhikkhaNaM abhikkhaNaM ca rovamANI pAsittA pucchAmi-ammo! kIsa rovasi ? tti / tato mamaM nibaMdhe kae 10 samANe kahiumAraddhA, jahA-esa amohappahArI nAma rahio, esa te piuuvarayamettassa saMtiyaM siriM patto. jai te piyA jIvaMto, tuma vA Isa-'ttha-satthakusalo hoto to na esa erisasirIe bhAyaNaM hoto, evaM vA siMghADaga-tiya-caukka-caccara-racchAmuhesu uvalalaMto vihareja tti. taM eyaM paJcakkhakaDuyaM daTuM piuuvaramaM ca te sumaramANI aMto atIva ddjjhaami| . tato maiyA mAyA bhaNiyA-asthi ammo! amhaM koi vayaMsao aNNo Isa-'ttha-sattha15 kusalo? / tato tAe kahiyaM-atthi kosaMbIe piussa te paramamitto 'daDhappahAri' tti nAma ekalehasAlio ya, tamahaM ekaM jANAmi / tato mayA mAyA bhaNitA-ammo! gacchAmi kosaMbi daDhappahArissa rahiyassa pAyamUlaM, Isa-'tthakalAo sikkhiUNAgacchAmi / tato tIe mahayA vimadeNaM abbhnnunnnnaao| tato haM gato, paviTTho ya kosaMbiM / tattha ya mayA daDhappahArI 'Isa-'ttha-sattha-rahaca20riyasikkhAkusalo Ayariu' tti viNauNaeNa uvagaMtUNa pnnmio| pucchio ahaM teNaputta ! kao Agao si ? / tato se mayA kulagharAdIto sabo pabaMdho, piuNo ya nAmadhijaM, attaNo ya AgamaNaM savaM parikahiyaM / tato ahaM teNa piuNA putto viva samAsAsio, bhaNio ya-vaccha! ahaM te jahAsikkhiyaM savaM niravasesaM sikkhAmi tti / mayA ya viNNavio-dhanno mi, aNugihio mi tti / tato so bhaNai-navaraM ghiti karehi tti / 25 tato sohaNaMsi tihi-karaNa-nakkhattadivasamuhutte sauNa-kouehiM IsatthAuvaviThTho AraMbho kao / kaDDiA silAgA, gahito paMcaviho muTThI, jiyaM puNNAgaM, laddho muTThibaMdho, ThiyA ya jAyalakkhasigghayA, dRDhappahArittaM ca, duvihe Isa-'tthe pAMDi( granthAya-900 )yage jaMtamukke ya nipphaNNo, aNNesu ya tarupaDaNa-chejja-bhejja-jaMtaphAracariyAvihANesu avadhAriuvadiTThAsu ssthvihiisu| 1deglAvalaM zAM0 // 2 degNAsa lI 3 ||3degsaasnn zAM0 vinA // 4 deggaladadeg u 2 vinA / evamagre'pi // 5 degyAe kammagurudeg zAM0 vinA // 6 mayA bhaNideg lI 3 u 2 // 7 vitiM kadeg zAM0 vinaa|| 8 thAu uda u 2 vinA // 9 puNAgaM lI 3 // 1. par3hiyage lI 3 // Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 agaDadattassa sAmadattAe paricao] agaDadattamuNiattakahA / agaDadattassa sAmadattAe paricao tato ahaM aNNayA kayAI AyariyagiharukkhavADiyAe aigaMtUNa jogaM karemi / tassa ya gurubhavaNassa saejjhayabhavaNe egA varataruNI divase divase phala-patta-sumaNa-pupphadAmakhiyaNa-leguehi ya me paharei / tato taM gurusaMkAe vijJAgahaNalobheNa ya icchaMto vi na tattha aNurAga dNsemi| ___ tato kaivaesu divasesu aikatesu jogaM kareMtassa me tattheva rukkhavADiyAe palaMbalaMbaMtakasaNa-rattatarapallevassa, kusumabharoNamiyaaggasAlassa, bhamara-mahukarikulogijaMtamahulauvasahakuharassa, rattAsoyavarapAyavassa heTThA sAhaM vAmahattheNa avalaMbiUNa egukkhittatarukkhaMdhaciTThitacalaNA NavasArabhUyaM jovaNayaM vahatI diTThA me taruNajuvatI / sA ya navasirIsasarasakusumovamANakaMcaNakummasarisaehiM calaNaehiM, aivinbharmaMcakillaeNaM kayalIkhaMbhasamANaeNaM 10 urujuyaleNaM, mahAnadIpuliNesaMghasAkAraeNaM jaMghaeNaM phAliyamajjhamajhaMtarattaMsuyasannibhaM vatthaM niyatthA, haMsAyalisaddasannibheNaM rasaNAkalAvaeNaM, IsisaMjAyamANaromarAI, kAmaraiguNakarehiM urataDasobhAkarehiM saMghasayaparivaDyUmANehiM sajjaNametti va niraMtarehi ya paoharehiM, pasatthalakkhaNAhiM romovaciyAhiM bAhulatiyAhiM, rattatalakomalehiM nAirehAbahulehiM aNupuMbisujAtaMgulIrattataMbanahehiM aggahatthehiM, nAipalaMba-rattAdharA, sujAya-suddha-cArudaMtapaMtI, rattuppalapa-15 ttasannigAsAe jIhAe, jacuNNayatuMgaeNaM nAsAvaMsaeNaM, pasaipamANatiriyAyatehiM nIluppalapattasacchahehiM nayaNaehiM, saMgayaeNaM bhumayAjuyalaeNaM, paMcamicaMdasarisovameNaM niDAlapaTTaeNaM, kajala-bhamarAvalIsannibheNaM miu-visa~ya-sugaMdhinIhAriNA sabakusumAhivAsieNaM kesahatthaeNaM sobhamANeNaM, sabaMgovaMgapasastha-avitaNhapecchaNijjarUvA diTThA mae / ciMtiyaM ca me-kiM nu eyassa bhavaNassa devayA hoja ? urdIhu mANusi ? tti / tato mae 20 uvariM hoMtI nijjhAiyA, navari nayaNA se NimesummesaM kareMti, tato mae nAyA 'na esa devayA, mANusI esa tti / pucchiyA ya me-bhadde ! kAsi tuma? kassa vA ? kuo vA esi ? tti / tato tIe IsIsihasiyedIsaMtarUvalaTThasuddhadaMtapaMtIe vAmapAyaMguTThaeNaM bhUmitalaM lihaMtIe ahaM bhaNio-ajautta! eyarasa saejjhayabhavaNassa gahavaijakkhadattassa dhUyA haM saumadattA nAma. diTTho ya mayA si bahuso jogaM karemANo, saMmaM ca me hiyae paviTTho, 25 tappabhiyaM ca ahaM mayaNasarapahAradUmiyahiyayA raiM aviMdamANI asaraNA tumaM saraNaM pavanA. 1degehi hiyayaM me ka 3 // 2 lavaMtassa u2 vinaa|| 3degvapijaMdeg lI 3 / varijaMka 3 go 3 // 4 bhavilakkhaeNaM u0 / makkhillaeNaM lI 3 ka 3 go 3 ||5degnnsNghsaakaa ka 3 go 3 // 6degbhaM niya kasaM. zAM0 vinA // 7 degsAvalidegka0 u 2||8iisiN u2||9deglyaadeg u 2 vinA ||10degpuvv u2 // 11degddhayArudeg mo0 saM0 go 3 // 12 degNAtireyA''yadeg u 2 // 13 vitatasu shaaN0|| 14 degdAho u 2 // 15 degsiUNa ya dIsaM kI 3 / siyaM dIsaM0 u 2 // 16 degssa mahebbhayabhadeg zAM0 vinaa|| 17 pratiSu kvacit somadattA kvacicca sAmadattA iti pAThAntaraM dRzyate / asmAbhistu sarvatra sAmadattA pATha AdRtaH // 18 mamaM ca se hiyadeg zAM0 vinA // 19 tayappadeg u 2 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 dhammillahiMDIe [ jiyasatturAya mAya meM samAgamaM imaM avamaNNejjAsi. avamANiyA tume ahaM tuha virahadukkhiyA kharNa pihu~ na samatthA jIvituM ti / evaM bhaNamANI pAesu me paDiyA / tato mae uTThAveUNa bhaNiyaM - suyaNu ! Nu esa aviNao ayasI ya, gurukulapA (vA) se na khamo viyAtikamo tti / sA ya me puNo bhaNati - bhaTTidAraya ! na kira so kAmI buccai, jo jA ya kule 5 sIle ya paccapAyaM caM rakkhati / mayA bhaNiyA --evameyaM ti, kiMtu mama sarIreNa jIvieNa sAviyA kaiva tAva divase paDikkhAhi, jAva ujjeNIe gamaNovAyaM ciMtemi / tato kahe kaha visasavahaM pattiyAviyA gayA niyagabhavaNaM / ahamavi taM tIi ruvAisarya hiyaevaM vahato anaMgarSairisosiyasarIro ya taM caiva maNeNaM vahato tIe samAgamovAyaM ciMtayaMto kaha va divase gamemi, gurujaNalajjAe aNAyAraM gRheMto acchAmi / 10 o aNNA kayAi gurujaNANunnAo siddhavijjo sikkhAdaMsaNaM kAuM rAyakulaM gato / tattha ya asi - kheDaya~ gahaNaM, hatthikhellAvaNaM, bhamaMtacakkaM, gattaMtaragayaM, vAullayaMveyavijjhayAdIyaM sikkhiyaM sabaM jahA paMgayaM dAiyaM / tato pecchayajaNo so vimhAvio yahiyao jAo, majjhaM sikkhAguNe Ayarie ya pasaMsaMti / rAyA bhaNai - 'natthi kiMci accherayaM' ti Neva vihito | bhai ya - kiM te demi ? ti / tato mayA viSNavio - sAmi ! tubbhe mama 15 sAhukAraM na deha, kiM te aNNeNa dANeNaM ? ti / tato bhaNati -- sirio dUyANattI, AsavivattI ya kulagharaviNAso / niggamaNa khAiyAe, jA duppatapaNA bohI // evaM ca vadittA sAhiDeM payatto 'so tItaM bhavaggahaNaM / suNasu devANupiyA !--- jiyasatturAya pugvabhavasaMbaMdho atthi iheva kosaMbI nayarIe harisego nAma rAyA / tassa ya aggamahisI dhAraNI devI / tassa ya raNNo amaJco subuddhI nAma / tassa ya bhajjA siMhalI nAma / tIse ya putto ANaMdo nAma, soya ahaM AsI / tattha ya mama asuhakammodaNaM kuTTharogo jAto / tato 25 teNa rogeNaM saMtappamANo appANaM ca niMdato AuM aNupAlemi / 20 kiM sikkhieNa tujhaM ?, majjhaM sikkhaM tu avahio suNasu / iha ceva ahaM nayare, siMhalisuya naMdaNo AsI // tato aNNA kei kAleNaM javaNavisayAhiveNaM saMpesio dUo Agato imaM nayaraM / rAyakulaM ca paviTTho dUyANuruveNaM sakkAreNaM mahaMteNaM sakArio / tato annayA kayAi amhaM piuNA sabhavaNaM neUNa nAma - vibhavasarisaM saMpUio, uvaviTThA ya AlAva-saMkahAhiM rAya 1 vamANejAdeg u0 / 'vagaNejjA' lI 3 // 2 hUka 3 go 3 // 3 'su nivaDideg u 2 vinA // 4 sahiyA zAM0 vinA // 5 kiha kiha zAM0 // 6 padiso ka 3 go 3 // 7 'maha' mo0 saM0 vA0 zAM0 // 8 'yavejjhayA u 2 // 9 pahAgayaM u 2 / 10 sIha u2 / evamagre'pi // 11 degDaveppa0 zAM0 // 12 hiyaM pa zAM0 // 13 so bIyaM bhadeg u 2 vinA // 14 NaM tajjAyarogo zAM0 // Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yabhavasaMbaMdho ] agadattamuNiattakahA | desa - kusalavaTTamANIhiM acchaMti / ahaM ca NeNa niyagharaM pavisaMto diTTho / teNa ya pucchiyaMkassesa dArao ? / tAteNa bhaNiyaM mamaM ti / tato teNa laviyaM- kiM iha visae osahI ? art at afttha ? tti / tAteNa bhaNio - asthi osahIu, vejjA vitti eyassa puNa maMdabhAgayA aNosahaM caiva bhavai, natthaM ya se uvasamo / tato teNa laviyaM-jo navasaMjAasiaNa Asakisoro tassa ruhire muhuttaM pakkhito acchau / evaM vadittA gato so / 5 mama piuNA putaNaM rAulao Aso mAreUNaM jahAbhaNiyaM savaM kathaM / tato pacchA raNNA suyaM, jahA -: - subuddhiNA Aso mArio / tao rAiNA ruTTheNaM sArIro niggaho sakulassa ANatto / taM ca soUNa ahaM khAIe paDio palAyamANo pariNayavArDa aigato / teNa ya paNNavADasAmiNA diTTho, pucchio ya- ko taM si ? kahiM vA vaccasi tti ? kassa vA tumaM ? / tato se mayA sarva jahAvattaM parikahiyaM / tato haM teNaM sANukaMpeNaM gharaM 10 nIo, AvAsio ya acchAmi piu-mAu-sayaNa- pariyaNavippaogaparitappamANasarIro / 39 tattha ya iriyA-bhAsAsamitA iha-paraloe ya niravakakhA phAsuyaM uchaM gavesamANA samaNA bhagavaMto gharaM paviTThA, paNamiyA ya teNa gharasAmiNA / vaMdiyA tato mayA, dhammaM pucchiyA / kahio ya tehiM dhammo ahiMsAlakkhaNo / uvagayaM ca me jiNavayaNaM / tato tesiM sagAsAo sikkhAvayA gahiyA aNuvayA ya / gahiyANuvaya - sikkhAvao ya kAlagato iha 15 ceva puravarI rAyA jAo 'jiyasattu' tti / sAhavo ya daTThUNa jAI sariya / tato ahaM ettiyAe sikkhAe rAyasiriM patto // assiM ca desakAle sapura-jaNavaeNaM so rAyA jiyasattU viSNavio - devANupiyassa pure asuyaputraM saMdhiccheyaM, saMpayaM ca baharaNaM parimoso ya keNai kao. taM arihaMtu NaM devApiyA ! nayarassa sArakkhaNaM kAuM ti / tato ANatto rAiNA nagarArakkho - sattarattassa 20 abbhaMtare jahA coro gheppati tahA kuNasu tti / taM ca raNNA bhAsiyaM soUNa mayA ciMtiyaM'eyaM pasatthaM ... .ko mama gamaNassa' tti parigaNeUNaM puNo vi raNNo pAyavaDiudvio viSNavemi-- jai devANuppiyA ANaveMti, pasAdeNa vA vaTTaMti, tato ahaM sAmissa pasAdeNa sattarattassa abbhitare coraM sAmipAdamUlaM uvaNemi / taM ca vayaNaM rAiNA paDisurya, aNumaNiyaM ca ' evaM kuNasu' tti / agaDadattassa coragahaNavavasAo ..... I tato haM hamANaso raNo calaNesu paNamiUNa niggao rAyakulAo / ciMtiyaM ca mayA satthaniddidvehiM uvAehiM - pAeNa duTThapurisa-takkarA pANAgAra - jUyasAlAsu kulariyAvaNa- paDeMga 1 kula ka 3 go 23 // 2 vettika 3 go 3 / vatti u 2 // 3 degtthi Amaovasa lI 3 // 4 pakkhitto kasaM0 u0 / parikkhitto zAM0 // 5 kao si lI 3 vinA // 6 degsaMbho tti kasaM0 2 vinA // 7 jAyaM sa kasaM 0 u 2 vinA // 8cchenaM saM lI 3 vinA / 9 hau NaM lI 3 // 10 lI 3 vinA'nyatra - eyaM payaM patthakko ka 3 go 3 / esavakko u0 / esavvakko zAM0 // 11 rAyaNA De0 u0 | 12 ca tayA lI 3 // 13 lI 3 u0 vinA'nyatra - kulUri ka 3 go 3 / kullUri0 zAM0 // 14 deg paDaraMga lI 3vinA // 25 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillahiMDIe [agaDadattassa coraparivAyagAvasaha-rattaMbara-vaTTha-koTThaya-dAsIghara-ArAmujANa sabhA-parvAsu suNNadeula-vihAresu saMsiyA acchaMti. tattha ya corA ummattaparivAyaganANAvihaliMgivesaparicchaNNA, baMbhaNavesadhAriNo, vivihasippakusalA ya vigayavisarUvayAe ya bhamaMti / tato ahaM eyAiM ThANAI appaNA cArapurisehi ya maggAvemi cArAvemi / cArAveUNa ya uvAyakusalo niggao / 5 nihAiUNa ikkao ceva ahaM ekkassa navahariyapallavabahusAhasIalacchAyassa sahyArapAyavassa heTThA niviTTho dubbala-mailavattho coragahaNopAyaM ciMtayaMto acchAmi / navari ya dhAurattavatthaparihio, egasADiyAuttarAsaMgo, saMkhakhaMDiyabaddhaparikaro, tidaMDa-kuMDiolaiyavAmahatthakhaMdhapadeso, gaNettiyAvAvaDadAhiNakaro, navaraiakesa-maMsukammo, kiM pi muNamuNAyato taM ceva sahayArapAyavacchAyamuvagato parivAyao / vivittabhUmibhAge tidaMDayaM avalaMbeUNa, aMba10 pallavasAhaM maMjiUNa uvaviTTho / pecchAmi ya NaM padIharUDhaNAsaM, ukkuDuyasirAveDhiyacalaNaM, ubbaddhapiMDiyAdIhajaMghaM / AsaMkiyaM ca me hiyayaM taM daLUNa-takarajaNapAvakammasUyagAI ca se imAiM jArisayAiM liMgAI dIsaMti, nUNamesa coro pAvakAri tti / bhaNai ya mamaMvaccha ! ko si tumaM adhitibalasaMtatto? kiMnimittaM hiMDasi ? katto vAsI ? kahiM vA vaJcasi ? tti / tato mayA tassa hiyayaharaNadakkheNa bhaNio-bhayavaM! ujjeNIo haM pari15 kkhINavihavo hiMDAmi tti / tato teNa paracittahAriNA bhaNio haM-putta! mA bIhehiM, ahaM te viulaM atthasAraM dalayAmi / mayA bhaNio-aNugihIo mi piunibisesehiM tunbhehiM ti / jArvayaM evaM aNNamaNNaM saMlavAmo tAva ya loyasakkhI adarisaNaM gato dinnyro| aikkaMtA ya saMjhA / teNa ya tidaMDa (granthAgraM-1000) gAusatthayaM kaDDiUNa baddho priyro| uTThio ya bhaNai maima-ai! nagaraM gacchAmo tti / tato ahamavi sasaMkio cheyabuddhIpa20 yAreNa tamaNugacchAmi / ciMtiyaM ca mae-esa so nayaraparimosao takaro tti / paviTThA mo ya nayaraM / tattha ya uttANaNayaNapecchaNijaM kassai puNNavisesasirisUyagaM bhavaNaM / tassa ya ArAmuheNa naharaNeNaM saMdhiM chiMdiuM payatto suhacchedabhUmibhAge niviTTho / sirivacchasaMThANaM ca chettUNa aigato majjha vi ya jaNiyasaMko / NINiAo ya NeNaM NANAvihabhaMDabhariyAo peDAo / tattha ya maM ThaveUNa gato / tato ciMtiyaM ca me-attagamaNaM se karemi, mA 25NaM viNAse maM ti / tAva ya so Agato jakkhadeulAo satthillae dariddapurise ghettUNaM / te ya tAo peDAu geNhAviyA, niddhAiyA mo nagarAo / bhaNai ya mamaM-putta ! ettha jiNNujANe muhuttAgaM tAva nidAviNoyaM karemi', jAva rattI galai tAva gamissAmi tti / tato 1deggavesaharattavaDavaTTha u 2 vinA // 2 degvAsuNNa ka 3 u 2 // 3 mi cArAveUNa lI. ya. vinA / / 4 iccAo kasaM. u. vinA // 5 yapattalapalladeg u 2 ||6degmi jANapadI u 2 vinA // 7 ukuDyadeg u 2 vinA / / 8 mamaM bhaNai ya, pucchati, vaccha! u 2 vinA // 9 katto tumaM ka 3 / kato tuma go 3 u 2 // 100vaya e lI 3 // 11 mama, nagaraM agadeg u 2 // 12 degddhIya padeg u 2 vinA / / 13 degso| evaM paviu 2 vinA / / 14 semi gaMti zAM0 vinA // 15 nidAideg u 2 vinA // 16rema zAM0 / remo u0||17 tao gadeg u2|| Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gahaNavavasAo] agdddttmunniattkhaa| mayA laviyaM-tAta ! evaM karemo / tato Ne ekkapAsaM aikaMtA / tato tehiM purisehiM ThaviyAu peDAu, niddAvasaM ca uvagayA / so ya ahaM ca sejaM acchariUNa aliyasaiyaM kAUNa acchAmi / ___ tato ahaM sairaM uTheUNa avakrato rukkhasaMchaNNo acchAmi / teNa ya niddAvasagae jANiUNa vIsaMbhaghAiNA nigghiNahiyaeNa te purisA mAriyA / to pacchA majjha samIvamA-5 gato, mamaM rattacchayakusumapattasatthare apecchamANo maggiuM payatto / tato mayA tarugahaNasAhapacchAiasarIreNa pahAiUNa sigghayAe cak hariUNa mama ahivaDato aMsadese asiNA Ahato / tato so addhacchiNNasarIro daDhappahArIkao pddio| paJcAgayasanneNa ya ahaM bhaNito-vaccha ! maha imo asI, eyaM ca pittaNa vacca masANassa pacchimabhAgaM. gaMtUNa saMtijagharassa bhittibhAe saI karejjAsi tti. tattha bhUmighare mama bhagiNI vasai tAe 10 eyaM asiM dAejAsi. sA te bhajjA bhavissai, sabadabassa ya sAmI bhavissasi, aNNaM ca taM bhUmigharaM. ahaM puNa gADhappahAro aikaMtajIvio tti / __ tato ahaM asijahiM gahAya masANabbhAse saNNiviha~ saMtijagharaM gto| kato ya me saho / niggayA ya tato bhavaNAto bhavaNavAsiNI bhavaNavaNadevayA pecchaNijarUvA / sA bhaNai-kato si tumaM? ti / tato mayA se asilaTThI dAvio / visaNavayaNa-hiyayAe ya 15 soyaM nigRhaMtIe sasaMbhamaM atinIo saMtijagharaM, AsaNaM ca me dinnaM / suhavIsatthovAyacArukusalo sasaMkiyaM se cariyaM avalakkhemi / sA ya mama accAdareNa kUrahiyayA sayaNijjaM rayai / bhaNai ya-ettha sarIravIsAmaM karesi tti / tato ahaM tattha nihaalkkhmuvgto| vakkhittacittAe ya aNNaM ThANaM gaMtUNa Thito pacchaNNaM / tahiM ca sayaNijje puvajaMtajogasajiyA silA sA tIe pADiyA, cuNiyA ya sA sejjA / sA ya haTTha-tuTThamaNasA bhaNa-20 ti-hA! hA! hato bhAyaghAyau tti / tato ahaM nidA(ddhA)iUNa taM vAlesu ghettUNa bhaNAmidAsi ! ko maM ghAeMI tti ? / tato sA mama pAesu paDiyA 'saraNAgayA mi' tti bhaNati / mahilAsahAvabhayavinbhalA mae AsAsiyA 'mA bhAhi' tti / tato taM ghettUNa rAyakulaM gto| savaM ca raNNo jahAvattaM parikahiyaM / so ya coro vivaNNasarIro raiNNA AiTeNa NayarajaNeNa diTTho / bhagiNI se rAyakulaM pavesiyA / jahAsannihiaM ca dabajAyaM jaNassa samallAviyaM / tato25 reNNA jaNavaeNa ya pUito haM / tato pUyA-sakkAraladdhavihavo kayajayasaddo purIe acchAmi / agaDadattassa sAmadattAe saddhiM sadesagamaNaM tato sAmadattAe aMgasussUsakAriyA dIriyA saMgamakAriyA saMgamiyA nAma / sA ya 1remo| tato Ne ekkapAsaM nnemo| tato Ne eka lI. ya0 zAM0 vinA // 2 jaM raiUNa lI 3 // 3 sattacchadapatadeg zAM0 // 4 jAghau 2 / evamagre'pi / / 5 bhUmigRhe mama u 2 vinA / / 6 degseNa Nivideg u 2 vinA // 7degNIva bhava shaaN0|| 8 paNahiya lI 3 // 9 ayanI zAM0 // 10 yayAru lI 3 // 11 uvaladeg zAM0 // 12 savvAdadeg zAM0 // 13 degetti u 2 vinA // 14 raNo u 2 vinA / / 15 NNA purajaNadeg u2|| 16 rigA AgayA saMgamadeg u 2 // va. hiM. 6 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 malahiMDIe [ amaDalassa samaM devagaMtUNa bhagai - ajjautta ! mayaNasarapahAradUmiyahiyayAe sAmadattAe nevasamAgama - saMsaggIsaMbhogasa lilodaeNa AsAsehi sarIrayaM kiM bahuNA ? icchAmahallakallole AsAtaraMgabhaMgapaure kAmasamudde nibuDumANIe samAgamauttAraNapoto hohitti asaraNayAe saraNaM / tato sA mae karatalasaMpuDeNaM ghettUrNa hiyae nibodaeNaM (?) tIe aggahatthe bhaNiyA - 'suyaNu ! $ sajjo haMsadesaM gaMtuM ti ANeha sAmadattaM' ti bhaNiyA / tato sA gayA, AgatA ya sAmadattA / taM ca ahaM daTThaNa navapAusakAlakusumiyakalaMbarukkho viva ka~Teiyasabaromavo jAto / tato rUvavimhayamayaNasara saMtattahiyaeNaM dhaNiyaM uvagUhiyA / sA vi ya aNaMgarsaMratAvasosiyasarIrA dahamiva aMgamaMgehiM me atigayA / tato sUrAyavatattamiva vasuhaM AsAseMto tIya vimhayaNIyarUvaM pecchaMto na tippAmi / samAsAseUNa sAmadattaM daDha10 baMdhaNemIyaM, pasatthalakkhaNaturayajuttaM, taddattaM, gamaNajogaM, sabovagaraNa-paharaNasajjaM rahaM ghettUNa Agao / AruhiyA ya me sAmadattA rahavaraM / tato me niyagabaladappamasahamANegaM jaNassa kittivivaraM maggaMteNaM nAmataM pagaDiyaM - 'jo bhe devANuppiyA ! naviyAe mAUe duddhaM pAukAmo so mama purao ThAu tti esa ahaM agaDadatto sAmaM ghettUNa vaccAmi aNittA patthio ujjeNiM vivihadabagahiyapAheo / niyA ya mo nayarIo, kato ya me 15 disAdevayANaM paNAmo, coiyA turayA, turayavea - rahalahuyAe ya dUraM gayA mo / tattha ya turagavIsAmaNanimittaM egaMte sIyalajalabbhAse [* Ase] vIsamaMto sarIrajavaNatthaM AhAraM thovaM thovaM ca ahilasaMto sAmadattA cittarakkhaNanimittaM / sA vi ya sAmadattA baMdhavavi ogaduhiyahiyayA mama aNurAgeNaM soyaM nigUhamANI kaha kaha vi AhAraM AhArei / tato evaM vaccAmo / pattA mo aMtiyagAmaM vacchAjaNavayassa / tassa ya gAmassa adUrasAmaMte pANi20 yasamIve baMdhAveUNa turae cAremANo acchAmi / picchAmo ya gAmasamIve mahaMtaM jaNasamUhaM / tao duve purisA AgaMtUNa mamaM bhAMtisAgayaM sAmi !, kato AgamaNaM ? ti, kato vA gammai ? tti / tato mayA laviyaM-kosaMbIo AgacchAmi, ujjeNIM vaccAmi tti / te bhAMti - amhe vi tumbhehiM samaM vaccAmo ujjeNi jai pasAo asthi / mayA bhaNiyaM - baccahaM ti / tato te puNo vi mamaM bhAMti25 sAmi ! suha, ittha kira paMthe hatthI mAreti, diTThIviso sappo, dAruNao vaggho, ajjuNao coraseNAvaI paMcahiM nia~DasaehiM saddhiM saMparivuDo satthe ghAemANo acchaiti kiha gaMtavaM ? ti / tato mayA bhaNiyaM --navari mama chaMdeNa vaJcaha tti, natthi " me paibhayaM ti / evaM bhaNiyA saMtA 'jahA ANaveha' tti bhaNiDaM gayA / tehi ya tesiM satthellayapurisANaM jahAbhaNiyaM parikahiyaM / 'taha' tti te bhaNiUNa sabe gamaNasajjA jAyA / 1 avagaMdeg u 2 vinA // 2 bhavasadeg mo0 go 3 | 3 'Na hiyae nivedeUNaM tIe zAM0 / 'Na tIe u0 // 4 samAgadeg zAM0 // 5 kuMcuideg lI 3 // 6deg sarasodeg zAM0 vinA // 7deg taM daddUNa gamadeg u 2 || 8 o ya nadeg u 2 vinA // 9 deghitti u 2 vinA // 10 nimguDasa u 2 // 11 te (bhe) padeg zAM0 vinA // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadesagamaNaM ] agadattamuNiattakahA / 43 itthaMtareya tidaMDa- kuMDiyavaggahattho ego parivAyago tesiM purisANa samIve AgaMtUna bhagati - putta ! kattha bhe gaMtavaM ? ti / tehiM bhaNiyaM -ujjeNiM ti / tato so bhaNai - ahaM pitubbhehiM samaM ujjeNIM vaccejjA / tehiM bhaNiyaM -- sAmi ! aNuggaho Ne, vacceha / tato se egaM purisaM satthamahattarayaM ussAreUNa bhaNati - ' putta ! mamaM egeNa bhikkhAyareNa devassa dhUmulaM paMcavIsaM dINArA dinnA' evaM bhaNiUNa dhuttIe kUDadInAre tassa dAie / tato so 5 satthamahattarao bhaNati bhayavaM ! mA vIheha, amhaM bahutarAM dINArA atthi. jaM amhaM hohiti taM tubbhaM pi hohiti / tato so parituTTho samANo AsIsaM pauMjiUNaM mama sagAsaM AgaMtUNa taM caiva savaM parikahei, kaihittA ya gato / tato ciMtiyaM mayA - 'na sohaNaM eeNa samaM gamaNaM. nicchaeNa esa takkaro parivAyago. jattaM kareyavaM, appamAo ya' evaM parigaNeUNa divasa sesaM khavemi / agaDadattassa aDavIe gamaNaM tato sUratthamaNavelAe turae pANiyaM pAeUNaM joio rahavaro / sAmadattA ya kayasarI - rapANiyakajjA rahaM vilaggA / tato me turayA duyaM vilaMbiyA / tato ya me aDavidevaiyANaM paNAmo kato, vilaggo rahavaraM, saMgahiyA~ AsarAsIo, coiyA turayA, payaTTio rahavaro gaMtuM payatto / tato te satthellayapurisA teNa saha parivAyaeNaM pabhUyagahiyabhatta- pAhejA rahavaraM 15 me sama~leti / samaikkaMtA ye to jaNavayaM, paviTThA ya mo aDaviM, appasuhAhiM vasahIhiM vaissamANA vaccAmo / pattA ya mo NANAduma-layagahaNa saMchaNNapAyavuddesaM egaM girinadiM / tattha me Thavio rahavaro rahaparihiMDaNa suhe bhUmibhAge / so vi ya satthellajaNavao appaNA jahicchiyAsu rukkhacchAyAsu AvAsio / 10 10 I tato so parivAyao te bhagai - 'putta ! ahaM bhe aja sabesiM pAhuNNayaM karemi ettha 20 ya aDavIte goDalaM. tattha maiyA payAgaM gacchaMteNa ujjeNIo AvaMteNa varisArato kao. teya me govA pariciyA, tattha vaccAmi taM tubhe ajja mA raMdhaNa-payaNaM kareja' tti bheNiUNa gato / tao majjhaha desa-kAle pAyasa - dahi-duddhabhaMDae ya visasaMjutte kAUNaM Agato / te bhaNai - putta ! eha, devasaMtiyaM bhatta-pANaM bhuMjaha / tato tehiM mama samIvaM ego puriso pesio - sAmi ! eha, bhuMjaha tti / tato mayA bhaNiyaM - sIsaM me dukkhara tti tubhe puNa evaM 25 aNNA-pANaM mA bhuMje haiM jai me suNaha / tato so paDisehio / kahiyaM ca NeNa tesiM purisANaM, tassa ya parivAyagassa / tato parivAyago AgaMtUNa bhaNati - devANuppiyA ! geNha devakiyaM sesaM ti / mayA bhaNiyaM -- savisesaM me Na jIraiti / tatto so 'mahAduTTho ayaM' 1 evaM bhadeg ka 3 go 3 // 2 dAei u 2 // 3deg zyA dIdeg u 2 // 4 katA u 2 // 5 vANaM u 2 vinA // 6 yA ya me rassIo zAM0 // 7 laMti ka 3 // 8 ya mo jadeg kasaM 0 u 2 / / 9 passa0 zAM0 vinA // 10 te u 2 vinA // 11 degyA gaMga gadeg lI 3 // 12 bhANi u 2 / 13 bhatapANaM u0 | 14 ha ti jai kI 0 0 ka 3 go 3 / 15 vA imaM ciM0 zAM0 vinA // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 dhammillahiMDIe [agaDadattassa ti ciMteUNa gato, tesiM purisANaM suhAsaNavaragayANaM taM bhattamappaNA eva parikarabaddho parivesaNaM karei / tato te aNNANayAe visasaMjuttaM bhatta-pANaM suhaMsuheNaM uvabhuMjaMti / tAva ya sUro avaradisiM ahilasai / tato te visaparigayasarIrA aceyaNA ThiyA / tato tidaMDakahAo asiM kaDDiUNa tesiM sIsAiM chiMdittA asihattho mama mUlaM dhAvamANo Agato / 5 mama khaMdhe asiM nisiraMto mayA kheDaeNaM vaMciUNa khaggeNaM nisiTThamuTThieNa roseNaM Ahato, jahA se Urujuyalo dharaNivaDhe patito / tato so bhaNai-putta ! ahaM dhaNapuMjato (granthAnam-1100) nAma coro, na keNai chaliyapubo. sAhu tumaM si supuriso ekko mAUe jAto tti / puNo ya me saMlavai-vaccha ! eyassa pavayassa puricchamille kolaMbe doNhaM natINaM majjhadesabhAe atthi mahaimahAliyA 10 pattharasilA. tattha bhUmigharaM. tattha mayA suppabhUyaM dhaNaM viDhattaM. vacca, gehasu tti. mama ya aggisakkAra karehi' tti bhaNittA kaalgto| tato ahaM dArute sAharittA jhAmemi. jjhAmettA, hatthe pAe ya pakkhAlettA, rahavaraM joettA phio| ciMtiyaM ca mayA-kiM me dhaNeNaM ? ti / tato me paMthaM samoyAriyA turayA / sAmadattAe saddhiM vaccAmi tti / pattA ya mo NANAviharukkhagahaNaM, velli-layAbaddhaguccha-gumma, girikaMdaranijharodariyabhUmibhAgaM, NANAvihasa15 uNaraDiyasaddANuNAiyaM, aIvabhIsaNakaraM, bhiMgAravirasarasiyapauraM; katthai vaggha-'cchabhallaghuru dhurudhureMtamuhalaM, vAnara-sAhAmiehiM ravamANasaI, pukkAriya-duMduyAieNa ya kaNNasadAlabhIsaNakaraM; puliMdavittAsiehi ya varNahasthiviMdaehiM gulaguleMtabahulaM, katthai maDamaDassabhajjatasallaivaNaM, katthai "vocchaDiyasamiti-taMdula-mAsa-bhiNNaghayaghaDiyA kUraUkhalIo ya paviddhatellabhAyaNe ya bahuvidhapayAre chattayauvAhaNAu ya chaDDiyAu pAsiUNa ciMtiyaM mayA-ha20tthighorabhayavittAsiyassa sathillayajaNassa iha vidavo nUNamAsi tti / tattha'bbhAse pecchaMtA aDavIe vaccAmo / pecchAmi ya jUhaparibhaTTa ekallemahaMtapalaMbavAlappameyaga purao (?) maggabbhAse ThiyaM vaNahatthiM / taM ca daLUNa sAmadattA bhiiyaa| AsAsiyA ya mae sAmadattA, bhaNiyA ya-bhIru ! amhaM rahasadaM soUNa AlaiyakaNNo rosavasAiTTho AhAiukAmo ai uggayAe ya bhUminisaNNeNaM jahaNeNa baddho viva dIsai / tato so saMvelliyaggasoMDo, nidA25 riyacchijuyalo virasaM ArasiUNa aggahattheNa bhUmitalaM AhaMtUNa mama vahAe havamAgato / tato maiMe AhAvaMtassa sigghayAe amUDhayAe ya tiNi sAyagA kuMbhIbhAgammi lAiyA / tehi ya so gADhapahAradUmiyasarIro kharaM ArasiUNa tarusAhAu bhaMjato vipalAto / vavagayabhayAe ya bhaNiyaM sAmadattAe-gato so gayavaro? tti / mayA bhaNiyA-suyaNu ! gato tti / 1 ahivasa lI 3 // 2 0NiyaTeka 3 go 3 / 0Niyale lI 3 // 3 to so lI 3 go 3 // 4 kAlaM. u 2 vinA // 5 velliyAba shaaN0|| 6 degNatthahadeg u 2 vinA // 7 vocchiditasamideg zAM0 // 8 babUya zAM0 vinA // 9 deglaM mahaMtaM u 2 // 10 me AvaMta zAM0 // 11 degNi bANA sAyadeg u0 // 12 bhaMjito 2 vinA / / Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadesagamaNaM ] agadattamuNiattakahA / 45 1 tato paTTiyA mo gayA ya thovaMtaraM, suNAmi ya lohAkaradhammamANadhamadhameMtasaddaM / AsaMkio Ne hiyeeNaM - sappeNa ya bhaviyavaM ti / pecchAmo ya paMthamma ThiyaM purato, aMjaNapuMjanigaraNapayAsaM, nillA liyajamalajuyalajIhaM, ukkaDa - phuDa - viyaDa - kuDila- kakkhaDa - viyaDaphaDADovakaraNadacchaM, tibhAgUsiyasarIraM, mahAbhogaM nAgaM / bhIyA ya sAmadattA, parisaMThaviyA ya me / turaga-rahasaddasaMjaNiyaroso AhAio bhuyaMgamo / AdhAvaMtassa ya mayA Ayatajatepamu- 5 keNaM arddhayaMdeNaM sabhogaM se siraM dharaNiyale paoNDiyaM / tao taM paraloyapAhuNayaM kAUNa vaccAmo / pecchAmo ya aparitaMtakayaMtanivaDiyadukkhaM, purato palaMbaMtakesarasaDhaM, mahallaviphAliyanaMgUlaM, ratuppalapattaniyara nillAliyaggajIhaM, AbhaMgura - kuDila- tikkhadADhaM, UsaviyadIhanaMgUlaM, aibhIsaNakaraM vagghaM / aibhIsaNaM ca taM daddUNa sAmadattA adiTThaputrabhayA bhIyA tharaiharAyamANasavaMgI udviggacittA vagdhaM paloei / bhaNiyA ya me - suMdari ! mA bIha tti / so vi 10 uccharaMto viva AhAito vaggho / tassa ya me AhAvamANassa kaNavIrapattasatthasaphalA paMca bANA muhe chUDhA / tato so tehiM bANehiM gADhappahArIko vipalAo / # tato puNo ya piccharmANaM NANAvihapaharaNAvaraNasaMkulaM, ukkaTThipaDihatthelliyara vummIsaM vivihapaharaNAvaraNa gahiyasannAhaM parabalaM ca pattaM / ciMtiyaM ca mayA - ee corA amhe parimusiukAmA io AgacchaMti / te daTThUNa vivihavesadhAriNo pakaMpamANasaba sarIrA mamamavagU- 15 hiuM payattA sAmadattA / bhaNiyA ya mayA -- mA visAyaM gacchAhi, peccha, muhuttaMtare ete pauracore save jamanilayaM nemi tti / tato sA payaikAyarahiyayA mama vayaNeNa parisaMThaviyA / ahamavi tehiM saMmaMtao parivArio / mae vi attha-satthaniuNattaNeNa paDuyattaNeNa yasarapahAravittAsiyA bhaggA samaMtato vippalAyA / tato tesiM seNAvatI vAyAmakaDhiNagatto dhaNuvikaDDUNapalaMbadIhabAhu juyalo core AsAsiMto rahaSpahArajoge bhUmibhAge saNNaddhoveTThio 20 ajjuNao nAma / ahamavi turae AsAseUNa savAuhaparihatthaM appANaM kAUNa vAhio me rahavaro tatohutto / teNa vi ya mahutto payaTTAvio turao / tao sarapahakara caDagara-paraMpa hiM aNNoSNassa chadaM maggamANA jujjhAmo / tato se aMtaraM alabhaMteNaM ciMtiyaM maesamattho esa coro. na esa sakkai evaM parAjiNittA. esa rahajujjhakusalo aNNahA chaleDaM na tIrai. atthasatthe ya bhaNiyaM "viseseNa mAyAe sattheNa ya haMto appaNo vivaDhamANo sattu" tti / 'imaM ca ettha juttaM' ti esA sAmadattA savAlaMkAra vibhUsiyA rahatuMDe pasiDhilaaho - vatthA ThAyau. eIe rUvAvesiyacakkhU haMtavo / tato me ThaviyA sAmadattA rahatuMDassa purato / tato so ruva-joga-vilAsavimhiyAhiyato tatthagayadiTThI / tato se mayA vihalaM "diTThi 1 yo ti sappe zAM0 vinA // 2deg tApamu u2 // 3 'caMde lI 3 // 4 paDideg u 2 vinA // 5 degstharAdeg u 2 // 6 deg mANo u 2 / 7 ca taM u 2 // 8 samaM parideg u 2 vinA // 9 ddho cihnideg u 2 vinA // 10 mamAhu u 2 // 11 dihaM jANiDaM nIdeg u 2 vinA // 25 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillahiMDIe [agaDadattassa jANiUNaM nIluppalasannigAseNa ArAmuheNa thaNapaese Ahato / tato so turagAo uyariUNa bhaNai nAhaM bANeNa hao, hao mi bANeNa magarake ussa / . jo bhaMDaNe payatto, mahilANa muhaM paloemi // 5 evaM ca so vadittA kAlagao / tato tassa te corapurisA segAvaI mAriyaM daNaM viva. NNapaharaNAvaraNA palAyA / agaDadattassa gihAgamaNamAi to haM nijiyasattU ajuNayaM haMtUNa sAmadattaM ca samAsAseUNa patthio ujegiM, patto ya kameNaM, paviTTho ya mAUe gharaM / niddhAiyA ya mama AgamaNaM soUNa puttavacchalA 10 me mAyA / rovamANIe ya rahAo uiNNo avayAsio agghAio ya sIse / sA vi ya sAmadattA uyAriyA rahAto, paDiyA ammopAesuM / AgaMdiyahiyayAe ya avayAsiyA, avihavamaMgalehi ya ahinaMdiyA, gharaM ca NAe pavesiyA / sayaNa-mitta-baMdhuvaggo ya piyapucchato Agato jahAvihavaM saMpUio / pesajaNeNa ya turayA raho ya jahAThANaM pavesiyA orubhiyA ya / sabadavA Auha-paharaNopakaraNANi ya gharaM pavesiyANi / 15 tato avaradivase majjiya-jimiya-pasAhio rAyakulaM rAyadarisaNanimittaM gato / tao paDihArasIvio paviTTho / diTTho ya me rAyA paNa mio ya / kahiyaM ca se 'amugaputto' tti / tato parituDheNa rAiNA savaM me piusaMtiyaM kammamaNuNNAyaM, duguNo ya pUyAsakAro kao / tato ahaM laddharAyasakkAro niyagagharaM gato mAusussUsaNaparAyaNo sAmadattAe samaM kAlaM gmemi| tato annayA kayAi rannA purassa ujANajattA ANattA / niggao rAyA / jaNavao ya 20 jahAvihava-iDvi-sakAravisesehiM aNNoNNaM aisayamANo niyagavihava-rUyae dAyaMto niggto| ahamavi niyayamitta-baMdhuvaggapariyario savibhavaviyANasUeNa iDDivihaveNa sAmadattAe saddhiM ujjANaM gao / tattha ya vivihakhaja-peja-gIya-vAiya-hAsaravasaddavomIseNaM ujANe pIisuhaM jaNo aNuhavati, amhe vi| tato jahAsuhaM aNuhaviUNa pariyaNasahio avaraNhavelAe tao aigaMtuM payatto pura25 jaNo / amhe vi ya sajA nayaraM pavisiuM, tAva ya sAmadattA aimuttayavallidolAe khelaMtI kAkodareNa sappeNa khaiyA / tato dhuNaMtI sA aggahatthe AhAviUNa mama ucchaMge paDiyA 'ajautta! parittAyaha, avaraddhA mi' tti bhaNati / tato mayA saMbhaMtahiyaeNa 'mA bhAhi' tti bhaNiyA, uvagUDhA ya / visavegapuNNA khaNeNa ya aceyaNA jAyA / taM ca dadaga jIyavippa mukkaM mohamuvagato haM / pacchA''gato ya bahuM vilavAmi, tAva ya atthaMgato divasayaro / visa30 jio me parijaNo gharaM ammAe mUlaM / aikvaMtA ya saMjhA / ahamavi tassa ujANadevaku 1degsAhio shaaN0|| 2 rAiNo ka 3 go 3 // 3 vasUya lI. ya. vinA // 4 vAbhI lI 3 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siMhAgamaNabhAi ] agaDa dattamuNiatta kahA / lassa taM ghetRRNa duvAramUle acchAmi bilavaMto 'ho sAmadatte ! bahudukkhasahAhAra ! kIsa mamaM paricayasi ?' tti soyapuNNa hiyato / tattha ya addharattavelAe aikkamaMtavijjAharajuyalassa amhaM ceva bhaviyabayAe aNukaMpA jAyA / uvaiyaM ca mihuNayaM / bhaNio ya NehiM ahaM - keNa esA vivaraNa ? tti / tato mayA bhaNiyaM - ahiNA khaiyA / tato teNa sANukaMpeNa sahattheNa chittA 'kiM suvasi ?' ti bhaNateNa 15 tato sA uTTiyA / mayA vi so vijjAharataruNo paNamio, gato asaNaM gayaNamaggeNaM / 47 amhe vi devaDalaM uvagayA / bhaNiyA ya me sAmadattA - mA bIhesi, accha muhuttaM jAva masANAo ariMga ANemi / tato haM aggiM ghettUNa Agato, pecchAmi ya tammi devakule ujjavaM / pucchiyA ya me sAmadattA - kimesa ujjovo ? tti / tato tIe laviaM - hatthagayassa te aggissa devaule ujjoo saMkato dIsaha / tato mayA laviaM - asilaTThi tAva 10 gihasu jAva ujjavaM karemi tti / gahiyA ya tIe asilaTThI / tato ahamavi ariMga ujjAleDaM payatto / aggao ya me asilaTThI paDiyA / sasaMbhaMteNa ya pucchiyA - kimeyaM ? ti / tato tIe laviaM - saMbhamo me jAto, jeNa me asilaTThI hatyAo bhaTTa tti / tato agi jAleUNa paviTThA mo devakulaM vasiyA ya / gayA ya sA rayaNI / vimalaM pabhAyaM jAyaM / vao ya pabhAyakAle' mitta-baMdhava sayaNa- parijaNo ya soUNa 'aNahayasarIrA jAyA sAmadatta' tti 15 aannNdiyaaN| harisiyA ye~ mo devaulAo gharamAgayA / ammA ya mamaM sAmadattAsahiyaM daddUNa paraM paritosamuvagayA / visayasuhaM ca aNuhavaMto sAmadattAe saddhiM acchAmi / aha aNNayA kayAi rauiNA ANato- vacca dasapuraM amittadamaNassa ranno dUyattaNeNaM ti / tato haM taM ANaM paDicchiUNaM niyagaparivArasaMpari ( granthAyam - 1200) vuDo gao dasapuraM, vo ya, paDihArasavio ya rAyasagAsa uvagato / diTTho ya me rAyA / paNamiUNa ya 80 jahAsaMdesaM viSNavio / uvaNIyANi pAhuDANi / diNNAvasaha laddhasakkAro ya acchAmi / I tattha ya majjhaNhadesa -yAle sutovadidveNa vihiNA tasa pANa-bIyarahieNaM paMtheNaM jugaMtaradiTThI tavataNuiyasarIro samaNasaMghADago AvAsa me bhikkhAnimittaM aigato, sAhujoge ya paesabhAge Thito / tato mayA paNamiUNa jahovavaNNasAhujogeNaM phAyadANeNa paDilAbhito, niggato ya / tayaNaMtaraM ca puNaravi biio saMghADago Agato, diNNA ya se bhikkhA, tato 25 viNiggayA / muhuttaMtarassa puNaravi taio saMghADago paviTTho / ciMtiyaM ca mayA - kiM maNNe maggaparibhaTThA, udAhu maMdabhikkhayAe, gharagaMbhIrattaNavivajjAseNa vA puNo puNo AgacchaMti ime sAhU ? / tato me bhikkhaM dAUNa vinnaviyA - bhayavaM ! kahiM parivasaha ? / tehiM bhaNiyaM- ujjANe tti / evaM bhaNiUNa paDigayA / ahamavi muhuttaMtareNa kayabhatta-pANA-SS 1 1 he u 2 vinA // 2 degle me sambaMdeg ra 2 vinA // 3deg yaha u 2 vinA // 4 ka0 mo0 vinA'nyatra - ya mAighara lI 3 go0 zAM0 / ya mo gharadeg u0 // 5 rAyaNA zAM0 / raNNA kI 3 // 6 sAhio zAM0 // 7 'vAsaghare bhi0 zAM0 vinA // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 dhammillahiMDIe [ daDhadhammAimuNisaMbaMdho ssae jANiUNa ekkao ceva gao ujjANaM / pecchAmi ya te tavasA sUro iva dippate / uvagaMtuM paNamiyA me, uvaviThTho ya tesiM paaymuule| pucchiyA ya me-bhagavaM. bhagavaMto ko dhammo ? / tato tehiM ahiMsAdilakkhaNo sAhudhammo sAvayadhammo guttimUlo ya saMkheveNa kahio / tato me amayamiva kaNNaMjalIhiM pAuM vimhiyahiyaeNa pucchiyA-kattoccayA bhayavaM! tubbhe ? 5 kiha vA pavajAbhimuhA jAyA ?, sarisarUvadhAriNo ya paDhamajovaNe vaTTamANA dIsaha, paramo ya me vimhao tubbhe daTUNa jAo tti / tato tANa jedveNa laviyaM / suNa sAvaya ! avahiodaDhadhammAimuNichakkasaMbaMdho ___ atthi vijjhagirisanni viTThA amayasuMdarA nAma corapallI / tattha ya corasegAvatI aNegapalligayappayAvo ajuNao NAma / so ya bahusamaraladdhalakkho pallIjaNamaNupAleto parivasai / 10 aha'NNayA kayAi koi raheNa taruNIsamaggo taruNo aDavIe aikkamati / tato teNa seNAvaiNA abhibhUo / tega ya rahacariyAkusaleNa vivADio, so ya amha jeTTho bhAyA / tato amhe cha jjaNA bhAusoyasaMtattahiyayA, visesao ya itthijaNeNa nebbhacchiyaMtA taM rahamaggeNa aNusaraMtA ujeNiM gayA bhAughAyayaM mAreuM / 'eso se' tti tassa ya chidAiM maggaMtA annugcchaamo| 15 tato aNNayA kayAI ujANajattaM gto| ciMtiyaM ca amhehiM- ettha vIsattho hatabo tti / ujjANaM gayA mo, tattha ya kaNiTTho me bhAyA ahimaro pautto, amhe vi egate acchAmo / tato sabajaNe niyatte tassa bhajA sappeNa khaiyA, uvarayA ya sA / teNa ya sabo niyagajaNo visajio / ekkao ceva devaula~duvAramUle ghettUNa vilavaMto acchai / amha ya bhAyA dIvasamuggayahattho puvapaviTTho tammi devaule taM 20mAreuM kyvvsaato| tato tahiM vijAhareNa aikkamaMteNa jAyANukaMpeNa sA jIvAviyA, uTThiyA ya / tato ya se taruNo taM taruNiM devaule ThaveUNa aggikAraNA gato / tAva ya amha bhAyaNA aggisamuggo ugghADito / sA ya bhaNiyA-ahaM te bhattAraM vivADeUNa tuma ghecchAmi. jai ya rahassebheyaM karesi tA tuma pi natthi tti / tIe bhaNiyaM-ahaM ceva NaM mArayAmi / tato teNa amha bhAuNA laviyaM-kiha tumaM mArehisi ? / tIe bhaNiyaM-esa 25 aggi ghettUNa ehiti, mama ya hatthe asilahiM dAhii, tato ahaM tassa aggi jAliMtassa sIsaM chiMdAmi tti / tao amha bhAuNA anbhuvagayaM / Agao ya so aggi ghettuunn| bhaNai ya-kiM devaule ujjou ? ti / tato tIe laviyaM-tuha hatthagayassa aggissa esa ujjou tti / tato teNa laviyA--eyaM tAva asilaTThI giNhasu ti, jAva aggi jAlemi tti / gahiyA ya tAe asilaTThI / so ya aggi jAleuM payatto / sA ya asilahi~ kaDDiUNa 30 AtuM payattA / tato amha bhAuNA ciMtiyaM-'aho!!! sAhasaM mahilANaM ti hiyae ciMti - 1 sUrA u 2 // 2 pIo lI 3 vinA // 3 degso su tti u0 // 4 degle bAra lI 3 ka 3 go 3 / degle duvAradeg u0 // 5 degssabhaMgaM kadeg zAM0 // Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 agaDadattamuNiattakahuvasaMhAro] dhaNasirINAyaM / UNa hatthe aahyaa| paDiyA ya sA bhUmIe asilaTThI / saMbhaMto so taruNo pucchai-kimeyaM ? ti / tato tIe laviyaM-moho me jAo, teNa asilaTThI hatthAo bhaTTa tti / tato te rattiM khaveUNa NAippabhAe gharaM gyaa| ___ so ya me bhAyA paDimApaDicchAditasarIro rattiM gameUNa Agato amha pAsaM savaM jahAvattaM sAhai / tato amhe cha vi jaNA itthijaNasAhasaM daTThaNa virattagharavAsA, itthijaNaM 5 ca niMdatA, nibinakAmabhogA pavaiyA jiNasAsaNadhamma soUNa daDhacittassa pAyamUle | teNe ya guruNA saMvegaM jANiUNa nAmANi kayAtiM, taM jahA-daDhadhammo, dhammaruI, dhammadAso, subao, daDhavao, dhammapiu tti // . tato tehiM sAhUhiM evaM kahie dhammilla! mayA paNamiUNaM viNNaviyA-'bhayavaM ! ahaM so tubhaM bhAyaghAyao mhi. jahAkahiyaM ca tubbhehiM savaM mae aNubhUyaM. jaM tIe sAhasaM 10 tujjha samIvAo uvaladdhaM, itthIjaNasaddhA ya me naTThA. taM mama pasIyaha, saMsArADavIkaDille paNassaMtassa jiNamaggadasaNeNaM aNughettuM sahatthanitthAraNaM kareha' tti vottUNa calaNesu nivaDito / tato tehiM ahaM dhamme tthvio| diNNA ya me mahatvayA, dhammovagaraNaM ca / / evaM mayA saMsAravAsasulahaM suha-dukkhamaNubhUyaM. taM mA abuhajaNapatthaNijjAsu buhajaNaparivajjiyAsu mahilAsu atIva raipasatto hohi. avi ya 15 gaMgAe vAluyaM sA-yare jalaM himavato ya parimANaM / jANaMti buddhimaMtA, mahilAhiyayaM na yANaMti // taM evaMguNajAiyAsu vesavilAsiNimahiliyAsu ko te ettio aNurAo ? jaM appANaM parizcayasi. viramasu mahilAjaNavaggAo 'iha-paraloe~ vi duhAvahAu' tti parigaNeUNaM // tato dhammilleNa agaDadatto viNNavio-bhayavaM! na sabo itthijaNo evaMguNajAio 20 tti. sorhaNAo vi asthi, jahA sA dhaNasirI parapurisavidesiNI appANaM sArakkhamANI bArasa varisANi acchiyA. tAruNNae vi vaTTamANIe na ceva sIlavayANi khaMDiyANi / tato bhayavayA agaDadatteNa bhaNito-kA sA dhaNasirI? kiha vA bArasa saMvaccharANi appANaM sArakkhamANI acchiya ? tti / teNa bhaNiyaM-suNaha bhayavaM!daDhasIlayAe dhaNasirINAyaM 25 __ atthi avaMtI nAma jnnvo| tattha ujjeNI nAma nayarI riddhisthimiyasamiddhA / tattha rAyA jiyasattU nAma / tassa raNNo dhAriNI nAma devI / tattha ya ujjeNIe nayarIe dasadisipayAso ibho sAgaracaMdo nAma / bhajjA ya se caMdasirI / tassa putto caMdasirIe attao samudadatto nAma surUvo / so ya sAgaracaMdo paramabhAgavaudikkhAsaM 1 vittissa De. go 3 / Dhadhitissa zAM0 // 2 0Neya Ne garu u2|| 3 se u 2 vinA / / 4degluyANa ya sAyarajalahimava ka 3 // 50eya ahitAvahAu shaaN0||6deghnno vi ka 3 // va0hiM07 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillahiMDIe [samuddadattassa thIjAI pai virAgayA patto bhagavayagIyAsu suttao atthao ya viditaparamattho / so ya taM samudadattaM dAragaM gihe parivAyagassa kalAgahaNatthe' Thavai, 'annasAlAsu sikkhaMto aNNapAsaMDiyadiTThI hvejaa'| tato so samudadatto dArago tassa parivAyagassa samIve kalAgahaNaM karemANo aNNayA kayAi 'phalagaM Thavemi' tti gihaM aNupaviTTho / navariM ca pAsai niyagajaNaNI teNa parivAya5 geNa saddhiM asabbhamAyaramANIM / tato so niggato itthIsu virAgasamAvaNNo 'na eyAo kulaM sIlaM vA rakkhaMti' tti ciMtiUNa hiyaeNa nibaMdhaM karei, jahA-na me vIvAheyavaM ti / tato se samattakalassa jovaNatthassa piyA sarisakula-rUva-vihavAo dAriyAo varei / so ya tA paDisehei / evaM tassa kAlo vaJcai / aNNayA tassa sammaeNaM piyA suradumAgato vavahAreNaM / girinagare dhaNasatthavAhassa 10 dhUyaM dhaNasiri paDirUveNaM suMkeNaM samuddadattassa varei / tassa ya annAyameva tihigahaNaM kAUNa niyanagaramAgao / tato teNa bhaNito samuddadatto-'putta! mama girinayare bhaMDaM acchai, tattha tumaM savayaMso vacca. tato tassa bhaMDassa viNiogaM kAhAmo' tti vottUNa vayaMsANa ya se dAriyAsaMbaMdhaM saMviditaM kayaM / tao te savibhavANurUveNaM niggayA, kahAvi seseNa ya pattA girinayaraM / vAhirao ya ThAiUNaM dhaNassa satthavAhassa maNusso pesio, 15 jahA 'te Agao varo' tti / tato teNa savibhavANurUvA AvAsA kayA, tattha ya AvA siyA / rattIe AgayA bhoyaNavavaeseNaM dhaNasatthavAhagihe, dhaNasirIe pANiggahaNaM kArio / tato so dhaNasirIe vAsagihaM paviTTho / tato NeNaM pairikaM jANiUNa tIse dhaNasirIte cammadi dAUNa niggao, vayaMsANa ya majjhe sutto / tato pabhAyAe rayaNIe sarIrAvassakaheuM savayaMso ceva niggato bahiyA girinayarassa / tesiM vayaMsANaM 20 adiTTato ceva naho / tato se vayaMsehiM AgaMtUNaM [*sAgaracaMdassa*] dhaNasatthavAhassa ya parikahiyaM 'gato so' / tehiM samaMtato maggio, na diTTho / tato te dINavayaNA kaivayANi divasANi acchiUNa dhaNasatthavAhamApucchiUrNaM gatA niyaganayaraM / ___ iyaro vi samuddadatto desaMtarANi hiMDiUNa keNai kAleNa AgaMto girinayaraM kappaDiyavesa chaNNo pruuddhnh-kes-mNsu-romo| diTTho NeNa dhaNasatthavAho ArAmagato / tato teNaM paNamiUNaM 25 bhaNio-ahaM tubhaM ArAmakammakaro homi / teNa ya bhaNio-bhaNasu, kA te bhatI dijau ? tti / tato teNa bhaiNiyaM-na me bhaIe kajaM. ahaM tujhaM pasAdAbhikaMkhI. mama tuTThIdANaM dejaha tti / evaM paDissue ArAme kammamAraddho kAuM / tato so rukkhAuveyakusalo taM ArAmaM kaivaehiM divasehiM sabouyapuppha-phalasamiddhaM karei / tato so dhaNasatthavAho taM ArAmasiriM pAsiUNaM 1 lI 3 vimA'nyatra-tthe uvaNai anna ka go 3 / rathe uvaNIo anna u 2 // 2 nasippesu lI 3 // 3 niyayagharamA u 2 // 4 degNasatthadeg u 2 // 5 cammalui dA zAM0 // 6 degNa sAgara caMdo gato niya kasa0 vinaa||7degto niyaganayaraM zAM0 vinA // 8 makaro u 2 vinA // 9 te vitti dideg zAM0 vinA // 10 laviyaM u 2 // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhaNasirIe dRDhapaizvayayA ] dhaNasirINAyaM / paraM hrismuvgto|ciNtiyN ca NeNaM-kimeeNaM guNAisayabhUeNa puriseNa ArAme acchaMteNa ?. varaM me au(a)vArIe acchau tti / tato ehaviya-pasAhio diNNavatthajuyalo Thavito AvaNe / tato teNa Aya-vayakusaleNaM gaMdhajuttiniuNattaNeNaM purajaNo ummattiM gAhito / tato pucchito jaNeNaM-kiM te nAmadheyaM ? / pabhaNai ya-viNIyao' tti me nAmadheyaM / evaM so viNIyao viNayasaMpanno sabanayarassa vIsasaNijjo jAto / tato teNa satthavAheNa ciMtiyaM-5 na khamaM me esa AvaNe ya acchaMto. mA esa rAyasaMvidito (graMthAnam-1300) haveja, tato rAyaNA hIrai tti. varamesa gihe bhaMDArasAlAe acchaMto / tato teNa sagihaM neUNa pariyaNaM ca saddAveUNa bhaNiyaM-esa vo viNIyao jaM dei taM bhe paDicchiyavaM, na ya se ANA koveyava tti / tato so viNIyao ghare acchai, visesao ya dhaNasirIe jaM ceDIkamma taM sayameva karei / tato dhaNasirIe viNIyako sabavIsaMbhaTThANito jaato| 10 ___ tattha ya nayare rAyasevI ekko ya DiMDI parivasai / io ya sA dhaNasirI puvAvaraNhasamae sattatale pAsAe aTTAlagavaragayA saha viNIyageNaM taMbolaM samANayaMtI acchai / so ya DiMDI vhAya-samAladdho tassa bhavaNassa AsaNNeNa gacchati / dhaNasirIe taMbolaM nicchUDhaM paDiyaM DiMDissuvari / DiMDiNA nijjhAiyA ya, diTThA ya NeNaM devayabhUyA / tato so aNaMgabANasosiyasarIro tIe samAgamussuo sNvutto|ciNtiyN ca NeNaM-esa viNIyao eesiM 15 sabappavesI, eyaM urvatappAmi. eyassa pasAteNaM etIe saha samAgamo bhavissai tti / ___ tato aNNayA teNa viNIyago niyagabhavaNaM niio| pUyA-sakkAraM ca kAuM pAyapaDieNa viNNavio-tahA ceTThasu, jeNa me dhaNasiMrIe saha saMjogaM karesi tti / tato so 'evaM hou' tti vottUNa dhaNasirIte sagAsaM gto| patthAvaM ca jANiUNa bhaNiyA NeNaM dhaNasirI DiMDiyavayaNaM / tato tIe rosavasagayAe bhaNio-kevalaM tume ceva evaM saMlattaM, aNNo 20 mamaM na jIvaMto tti| tato so biiyadivase niggato, diTTho ya ddiNddinnaa| bhaNito NeNaM-kiM bho vayaMsa! kayaM kajaM? ti / tato teNa tavayaNaM gUhamANeNaM bhaNiyaM-ghattIhaM ti / tao puNaravi teNa dANa-mANeNaM saMgahiyaM karettA visjio| tato so AgaMtUNa dhaNasirIe purato vimaNo tuNhikko dvito acchati / tato tIe dhaNasirIe tassa maNogayaM jANiUNa bhaNi o-kiM te puNo DiMDI kiMci bhaNai ? / teNa bhaNiyaM-AmaM ti / tIe nivArito-na te 25 puNo tassa darisaNaM dAyacaM |punno ya pucchinnamANo taheva tuhiko acchai / tato tIe tassa cittarakkhaM kareMtIe bhaNio-vacca, dehi se saMdesaM, jahA-asogavaNiyAe tume aja 1degmevaMguNA u 2 vinA // 2 AvaNe acchadeg lI 3 // 3 yaM sacco viNI u 2 vinA // 4 mosuo zAM0 / / 5 Niya u2 vinA / evamagre'pi kvacit kacit // 6 lI 3 vinA'nyatra-vasappA u 2 kasaM0 mosN0|| 7 sirie u 2 vinA / evamagre'pi kacit kacit // 8 degyamaMtareNa / tato lI 3 u 2 // 9 degNo tudeg u 2 vinaa|| * avArIe ApaNe ityarthaH / tathAhi-"AvaNe avAro avArI a" dezInAmamAlA 1-12 // Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 dhammillahiMDIe [ dhammillassa tavAsevaNa paose AgaMtavaM ti / teNa tahA kayaM / tato sA asogavaNiyAe seja pattharaUNa jogamajaM ca giNhiUNa viNIyagasahiyA acchai / so Agato / tato tIe sovayAraM majaM se diNNaM / so ya taM pAUNa aceaNasarIro jaao| tAte tasseva ya saMtiyaM asiM kaDDiUNa sIsaM chiNNaM / pacchA viNIyago bhaNio-tume aNatthaM kAriyA, tujjha vi sIsaM chiMdAmi tti| 5 teNa pAyavaDieNa marisAviyA / viNIyageNaM dhaNasirisaMdiTeNaM kUyaM khaNittA nihio| tato annayA suhAsaNavaragayA dhaNasirI viNIyageNa pucchiyA-suMdari! tumaM kassa dinnA ? / tIe bhaNiyaM-ujeNigassa samudadattassa diNNA / teNa bhaNiyaM-'vaccAmi, ahaM taM gavesittA ANemi' tti bhaNiuM niggao / saMpatto ya niyagabhavaNaM paviTTho, diTTho ya ammApiUhiM, tehi ya kayaMsupAehiM uvagUhio / tato tehiM dhaNasatthavAhassa leho 10 pesio 'Agato me jAmAuo' tti / tato so vayaMsaparigahio mAtA-pitIhi ya saddhiM sasurakulaM gato / tattha ya puNaravi vIvAho kao / tato so appANaM gUheMto dhaNasirIe viNIyagaveseNaM appANaM darisei / rayaNIe ya vAsagharaM gato dIvaM vijjhaveUNa tIte saha bhoge bhuMjai / tato tIe tassa rUvadasaNanimittaM pacchaNNadIvaM ThaveUNa tassa rUvovaladdhI kayA / dihro ya NAe viNIyao / tato teNa sabaM saMvAditaM // taM bhayavaM! aNegaMto esa mahilANaM ti // dhammillassa tavAsevaNaM tavaphalapattI ya mama puNa mAu-piu-vibhavaviogavihu~riyassa dukkhiyassa uvAyaM sAhiuM pasIyaha, jeNa ahaM vibhavaM povemi. avitiNhakAmabhogo ihaloiyasuhAI icchAmi tti / tato teNa laviyaM-'atthi jiNasAsaNe bahave uvAyA diTThA vijAphala-devayappasAyA ya. tattha deva20 yAo uvavAsehiM bhattIe ya ArAhiyAo jahAciMtiyaM phalaM deMti. vijAo ya puracara Na-balivihANehiM sijhaMti. uvavAsavihIo ya bahuviha~ppayArAo, jA ihaloe paraloe ya phalaM deti. tattha puNa amohaM uvavAsaM sAhuNo bhaNaMti. jo chammAse AyaMbilaM karei tassa ihaloiyA icchiyaphalasaMpattI hoi' tti bhaNie teNa bhaNiyaM-bhayavaM! ahamAyaMbilaM karemi tti / tato so teNa davaliMgaM giNhAvio, aNurUvaM ca uvagaraNaM dattaM / tato uva25 vAsaM (AyaMbilaM) kAuM payatto / phAsueNaM bhikkhA-pANaeNaM aikaMtA ya se chammAsA / tato teNaM tavacaraNeNaM kilAmiyasarIro paricattovagaraNo agaDadattassa pAe paNamiUNa niggao / vaccaMteNa ya egaM bhUryagharaM dilu, tattha ya paviTTho acchai, tAva ya sUro atthamio / tavakilAmiyasarIro psutto| devayAe ya laviyaM Asasa vIsasa dhammila!, laiMbbhisi mANussae tuma bhoe / battIsaM kaNNAo. vijjAhara-rAya-ivmANaM // 1. 1 kahiyaM shaaN0|| 2 so appANaM na darisei / rayaNI u 2 vinA / / 3 ssa rUvassakhvadaM0 u 2 vinA // 4 virahiya zAM0 vinA // 5 pAvAmi u 2 // 6 bhattIya ya zAM0 // 7degvidhappadeg u 2 // 8 bile shaaN0||9degygghrN u 2 vinaa||10 lahijasi ka 3 // Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tava phalapattI ya]. dhammillacariyaM / 53 tato so taM amayamiva AsAsakaraM devayAe vayaNaM soUNa paDibuddho vigayasoga- parissamo jAo / parimuhuttaMtarassa ya tato pAsai rahavaraM avaguMThiyapaharaNaM, tattha AgayaM, dhavalaturagasusaMttaM / tato rahavarAo egA itthiyA oyariUNa pucchai - ettha dhammillo ? ti / tato teNa laviyaM - imo tti / tato tIe bhaNiyaM - aihi ehi tti / tato so niggao / diTThA ya NeNaM rahatuMDaniviTThA kuppAsayapihiyakAyA tottayagahiyavAvaDaggahatthA / to tIe 5 bhaNito- Aha rahavaraM, payaTTehi ya / tato so vilaggo, pecchai ya evaM tattha varataruNiM siyadugUlasaMvariyadehaM / tato teNa payaTTAvio rahavaro, vaJcati ya suheNaM caMpApurimaggamoiNa / tato sA taruNI dhammillarasa rUvadaMsaNakoU hai hussuyahiyayA rayaNIe khayaM uvehamANI vaJcai / pabhAyaM ca khagadAe / egattha padese dugasamIve turagavI sAmaNanimittaM parisaMThiyAI, soiyA turayA dhammilleNa vIsAmaUNa payatto / diTTho ya tIe taruNIe 10 tavasosiyasarIro, daTThUNa ya virAgamAvannA | avi ya tavasA susiyasarIraM, pAgaDasirajAla - NhArupariNaddhaM / dahUNa kilAmiyayaM, lukkavilukkaM ca loeNaM // bhaNai ya-kiM te ammo ! pisAo vilaio rahaM ?, dahUNaM pi me aNiTTho, kiM puNa ee paribhogo ? / tato sA bhaNai - hA hA ! kuladUsaNI ! na jujjai te niyattaNaM ti. 'jAva- 15 jjIvaM ca te piu-mAu-baMdhavajaNAo paribhavo bhavissai' tti varaM te annadesagamaNaM, na ya te piudharagamaNaM. kiM annattha purisA natthi to niyattesi ? vaccAmo eeNa samaM appaNo kajjanimittaM ciMtayaMtA aikkaMtakaMtArAe ya jai na ruccihii tato appaNo jaM icchiyaM taM karehisi tti / taM ca dhammilleNa suNateNaM tuNDikkeNa joiyA turayA / tato tAo ArUDhAo, payaTTA vio rahavaro, pattA ya aMtimagAmaM / rahavaraM ca bAhiM ThaveDaM vasahimaggaNaheDaM dhammillo gaMtuM payatto | 20 tassa ya gAmassa abbhAse purisaparivArio gAmasAmI AsaM gahAya acchai / tato tassa sayAse gaMtUNaM kao NeNa aMjalI, pucchio ya-kimesa Aso acchai ? tti / tato so bhai - mama vaM gayassa esa Aso kaMDeNa viddho, aMtassallo na ya se dIsaiti / teNa laviyaM-- kiM ihaM vijjA natthi ? / 'natthi' tti bhaNite teNa bhaNiyaM - pecchAmo tAva NaM / gAmasAmiNA bhaNiyaM - peccha, pasAyaM me kareha jahA jIvai tti / tao teNa nijjhAio, 25 diTTho ya gUDhasalo / tao khettamaTTiyaM ANAveUNaM sabo Alitto / muhuttatarassa ya so salla eso sukko / tao taM paesaM phAleUNaM kaDDio sallo / ghayamahuNA tassa muhaM bharettANaM kathaM se vaNarohaNaM / sattho jAo / parituTTo gAmasAmI bhaNai - kahiM gaMtavaM ? ti / teNa bhaNiyaM - 1 ehi NIhi tti zAM0 vinA // 2 ruha ra zAM0 vinA // 3deg halussuyA rayadeg u0 / halasahiyA rayadeg lI 3 ka 3 go 3 // 4deg ca u 2 // 5 Asai u 2 // 6 u 2 vinA'nyatra - kUviyAgaya kasaM0 / kaviyAgayadeg lI 3 go 3 // 7 ka. 3 vinA'nyatra --- sAyaM ca taha kare zAM0 // 8 hutta maMtara u 2 // 9 'hussa bhare ka 3 vinA // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 dhammillahiMDIe [ vimalaseNAparicao ahaM samANusao caMpaM vaccAmiti / tato teNa parituTTheNa davAviyA vasahI, pavesio ya rahavaro, oinnAo ya tAo, moiyA ya turayA javasajoggAsaNe ya laMbhiyA / tato gAmasAmiNA tesiM sAmisariso uvayAro kao' / tao sA taruNI icchiyajaNassa alaMbheNa pacchAtAva- parissameNa ya ciraM jaggiUNa niddAvasamuvagayA / so vi ya tAe mahattariyAe 5 samaM ulloveDaM payatto / sA bhaNai, suNaha ajjautta ! - vimalaseNAparicao atthi iheva nayare amittadamaNo nAma rAyA / tassa ya dhUyA vimalA nAma / sA purisasaMsagiMga pariharai, kahAe ya rosaM gacchai / tato rAINA pariciMtiUNa rAyamaggassa abhAse pAsAo kArio / tattha ya bahUhiM vayaNakAriyAhiM mae ya saddhiM acchai bahurU10vavesasaMchanne purise picchaMtI / ceDIhi ya ullAviyataM suyaM, jahA - iha magahApure bahuruvaguNasaMpanna dhammillo nAma satthavAhadArao parivasai / so ya tIe annayA kayAI rAyamaggeNa vaJcaMto avaloio, pucchio ya ' ko eso ?' tti / tAhiM kahiyaM - sAmiNa ! esa so dhamilo / tata eyaM soUNa pesiyA dAsaceDI, paDiniyattA ya gayasaMdesA bhaNaisAmiNa ! mayA jahAvattaM savaM bhaNio so ihaM nayare vicchinnavihavassa samuddadattassa 15 satthavAhassa putta dhammillo. teNa ya bhUyaghare saMkeo kao tti / esA ya mamaM bhaNati - kamalaseNe ! kiM ettha juttaM ? ti / mayA ciMtiyaM - esa accherayaM, jaM eyAe puriso vario / 'pAva tAva icchiyapurisasamAgamaM ti parigaNeUNaM mayA bhaNiyA-suMdari ! evaM bhavau. vaccAmo, jattha teNa saMgAro kao / tato amhe do vi jaNIo rahavaramArUDhA~o bhUyagharamAgayAo | maiyaharao ya Ne vakkhevaputraM visajjio, niyatto ya / tattha ya amhehiM 20tumaM diTTho / tato esA puvagayanehANurAgeNaM 'so esa' tti pabhAe daTThUNa virAgamuvagayA // taM ajjautta ! esa jiyasa tussa raNNo dhUyA vimalA nAma taha te aNuNaeyabA jaha mae samaM ANattikAriyA hohi tti / tato dhammilleNa karayalasaMpuDhaM raeUNa bhaNiyA-kamalaseNe ! tujjhAyatto maNoraho. tahA kuNasu jahA se mamovariM cittovasamo samAruhai. ahaM pa se ArAhaNAparoti / tato tesiM ullAva - (graMthApram - 1400) samullAveNa gayA sA rayaNI / 25 kameNa ya vimalaM pabhAyaM / tao pabhAe pucchio gAmasAmI / kayapANIyakajjeNa ya coio rahavaro, ArUDho ya gaMtuM payatto / avakaMtA gAmAo aDaviM saMpattA aNegabhIma-ajjuNarukkhagahaNaM, bahusAvaya-sauNagaNaseviyaM, bahusarajalAulaM / tato thovaMtarAgayA ya pecchaMti paMthabbhAse mahAbhogaM, guMjaddharAgarattanayaNaM, vAyapuMjamiva gumagumAyaMtaM, nillAliyajamalajuyalajIhaM 1 o / taruNI ya icchideg u 2 vinA // 2 'laviyaM pazAM0 // 3 vimalaseNA nAma ka 3 // 4 purisakahAe u 2 || 5 rAyaNA zAM0 // 6 degto tAeyaM lI 3 vinA // 7 degDhA ya bhUdeg u 2 vinA // 8 gharaM ga 2 / 9 mahattaradeg 2 / 10 'laseNA lI 3 go 3 // Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAe esaha caMpAgamaNaM ca] dhammillacariyaM / bhuyaMgamaM / daTUNa ya kamalA vimalaseNA ya bhIyAo / dhammilleNa ya AsAsiUNa sAhujaNaparaMparAgayAhiM ussAraNIhiM maggAo dUramussArio / ___ ayakatA pecchaMti nara-miyasoNiyamaMsarasaluddhaM, jibhAe uDhe palihataM, viphAliyavayaNaM, tikkhadADhaM vagdhaM / puNo vi tAo bhIyAo mahilAsahAvahiyayAo / tao puNaravi samAsAseUNa maMtappabhAveNa vagyo usArio / gaMtuM payatto / purao ya pecchaMti-kAlameghamiva gulagulAyaMta(to), navapAusadudiNeNa viya pacchApauradANasalileNaM bhUmiM AsAseMto, AlaiyadaMtamusalaggahattho hatthI paMthaM raMbhiUNa acchti| daRsNa ya taM gayavaraM bhaNiyA NeNaM kamalA-suMdari ! pecchaha muhuttaMtaraM jAva NaM khellAvemi tti / evaM ca bhANiUNa uiNNo rahavarAo / tao ya vimalAe cittaharaNaM kareMto pottaveMTaliyaM kAUNa hakkArio NeNa hatthI / tao so UsaviyavAlo palAiUNa pAeNa bhUmiM 10 aggahattheNa ya ohaMtUNa suriyattaggahattho tassa vahAe havamAgato / tato teNa tassa purao uttarijaM avakkhaDiyaM, tattha so nivaDio / tao ya se lahuyattaNasigghayAe ya daMtamusale pAe kAUNa khaMdhe ArUDho / tato so parikuvio AraDai, dhAvai, vidhuNai, nivaDai, aggahattheNa usuMbhiuM icchai / so ya NaM sikkhAlAghaveNaM khellAvei / tao pAya-daMtamusalaaggahattha-bAlehiM pahaMtuM icchaMto na caei taM ghAeuM / tato sacchaMdavaNavicaraNasukumA- 15 liyasarIro pamukko gayavaro kharaM urasiUNe tarugahaNaM bhajato palAo / so vi hasiUNa rahavaraM samArUDho / kamalaseNA-vimalaseNAo vi ya paraM vimhayaM gyaao| tao payaTTio rahavaro / pecchaMti ya purao mahaMtamAsarAsisaMkAsaM, visamataDavammIyaghAyatikkhaggasiMgaM, purao avakkhurAyaMtaM, mahaMtakAyaM, pAsilliyadiTThIyaM mahisaM / tao ciMtiyamaNeNa-turayapaharaNatthaM jAva esa imaM bhUmibhAgaM na pAvai tAva uyariUNa eyassa 20 palAyaNovAyaM ciMtemi / uinno ya rahAo / gaMtUNa rukkhaMtarehiM tassa pacchimabhAe visamabhUmitarugahaNegadesabhAe saMThieNaM mahaMto sIhanAo mukko / tao soM sIhasahasaMjAyamao gumma-valli-layAgahaNehiM laggaMtaaggasiMgo palAo / so vi rahavarabbhAsamAgao / __ pecchai ya bahupaharaNa-khagga-satti-phalae, NANAvihadesabhAsAvisArae, davadavassa iMte, datRRNa ya kamalA vimalA ya takare veviuM payattAo / tato teNa AsAsiyAo 'mA 25 vIheha'tti bhaNiUNa maggabhAse tthito|luddN ca NeNa gahAya phalaya-sattihattho dhAviUNa eko takaro ekkeNaM lauDapahAreNa pADio / taMphalaya-sattI aNeNa ghiyaa| taM ca gehiyAuhaM ca daTUNa sahasA sUrabhaDA bhaDavAyaM vahaMtA AvaDiyA / teNa vi ya pharacariyasikkhAguNeNaM majjhamabhi 1degsaniddhaM k3|| 2 AgaMtUka 3 go 3 // 3 degNa turiya...cchaha lI 31degNa turiyaggacchajaha ka 3 / degNa turiyaggatthahadeg go 3 // 4 degNAi u 2 vinA // 5 degNa vaNagaha lI 3 zA0 vinA // 6 degtamasirA lI 3 // 7degyapAyaM tikkhasiMgaM u 2 vinA // 8 so saMjAyasIhasahabhao u 2 vinA // 9 lI 3 vinA'nyatra-gahiyaM hayaM ca ka 3 zAM0 / gahiyAhayaM ca go 3 // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 dhammillahiMDIe [dhammillassa caMpApurigamaNaM, gaMtUNaM pahayA disodisiM vikiNNA, phalaha-satti-tomara-AuhAiM chaDDeUNa palAyA takarA / tesu ya palAyaMtesu coraseNAvatI gajaMto Agao 'pahara pahara' tti nAma sAMdheto / so vi teNa jiyakaraNeNaM mAyAe jaMtamiva bhamiUNa, chidaM ca lahiUNa, ekAe ceva sattipahArAe ghaaio| taM ca daTTaNa paDiyaM palAyA hayaseNAvaiyA corA / 5 tato so paDiniyatto rahanbhAsamAgato, ArUDho ya rahavaraM / suNai ya pulayAyamANasarIraM kamalaseNA(NaM) guNaparikittaNaM karemANI / tato vimalaseNAe laviyaM __ mA me damagassa kahaM, kahesi mA geNha nAmameyassa / jANAmi ahaM ammo !, tuma pi acchIhiM mA peccha / / evaM vottUNa tuNhikkA tthiyaa| teNa vi ya paryaMTTio rhvro| purao ya paDaha-bhaMbhArava-saMkha10 saddavomIsaM, vijayavejayaMtIya sohiyaM, bhaDakilikilaravomIsaM ukkaTThisahaM suNei / ciMtiyaM ca NeNaM-naNu haelliyANaM corANaM aNubalaM AgayaM ti / tato taM ca dahNa duguNatarAgaM bhIyA rAyadhUyA vimalaseNA kamalaseNA ya / teNa ya samAsAsiyAoM-na mae jIvaMteNaM parassa parabhavaNiyA hohi tti jAva tAu parisaMThaveti tAva tAu parabalAu baddhaparikaro, ekko paDimallo, paDibhaNiyavayaNauttarakusalo, viNIyavesagahaNo, vikkhittapaharaNo puriso 15 tassa sayAsamAgao / tao teNa ciMtiyaM-nUNa esa dUo hohii tti / teNa ya dUraTThieNa viNayaraiyaMjaliNA viNNavio-ajautta ! amha seNAvatI ajiyaseNo NAma aMjaNagiridarisanniviTThAe asaNipallIe ahivaI viNNaveti. jahA, suyaM mae-tumae kira ajuNao nAma coraseNAvatI mArio, bahubhayajaNaNo ya imo maggo khemIkao. aho ! parituTTho mi. so ya ajjuNao mama verio hoi. tao ahaM accherayaM mannaMto tujjha 20 daMsasaddhAkaMkhiro ihamAgato. koUhalleNa me jAo, taM abhayaM te, mA bIhehi, vIsattho hohi itti / tato so taM vayaNaM soUNaM hadvatuTThamANaso gato tatohutto / teNa vi ya paccoio turao, uiNNo AsAo / tato so vi rahavarAo uyaraMto ceva avayAsio / matthae agghAiUNa bhaNio-vaccha ! aho ! te sAhasaM kayaM, jaM esa amhehiM avAhiyaputro, aNNehi ya bahUhiM, maggo te vAhio. khemo ya kao ajuNayamAraNeNaM ti / tato 25 teNa bhaNiyaM-tumbhaM pApabhAveNeti / abhinaMdio ya taM ghettUNa palliM paviTTho / diNNAva saha-bhattayAviseso ya tattha suhaM parivasai / sA ya tao kamalaseNA vimalaseNaM gamei tassa guNakittaNa-pasaMsaNAhiM / tao sA lavai mA me damagassa kahaM, kahehi mA geNha nAma eyassa / acchIhiM vi tehiM alaM, jehi u damagaM paloemi / / ... 1sAveto zAM0 // 2 degyasesiyA zAM0 // 3 paloe ya zAM0 // 4 yaho rahadeg u 2 vinA // 5degvommI u 2 vinA / / 6 dhayavijau 2 // 7dego bhaNiAo na u0 // 8 hiitti u 2 // 9 degNasavAe kaMka 3 go 3 / degNasavvae kaMlI3 // 10 laviyaM u 2 // 11 pasAdeNaM ti u 2 // 12 deghabhattabhUyAvideg zAM0 / hapUyAvideg u0 // Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgaDiassodataM ] dhammillacariyaM / tao kavi divasesu gaesu teNa pellisAmI viSNavio - vaccAmi caMpaMnayariM, visajjeha maM ti / tato teNa pUyA-sakArio visajio vimala kamala seNa sahio patthio caMpApuriM / tato suhaMsuheNaM gAmaMtaravasahIsuM vasaMtA saMpattA caMpAnagarIe avabhAsaM / tattha ya nAijaNANe ujjANavbhAse rahUM ThaveUNa bhaNiyA NeNa kamalaseNA - acchaha tubhe haM, jAva ahaM caMpaM gaMtUNaM AvasahaM gavesittA AgacchAmi / tato kamalaseNAe 5 bhaNio - ajjautta ! pAraNaM pura-nayara jaNavaesuM aisaMghao jaNo parivasai, taM kaya- vikkayo vi sAgaDio jahA na chelejjAsi tahA apamanto hojjAsi tti / tato teNa bhaNiyA kamalaseNA -- kahaM kaya- vikkayaluddho sAgaDio ? / tao sA bhaNai --suNaha ajjautta ! - nAgariyachaliassa sAgaDiassa urdataM asthi koi kahi gAmelao gahavatI parivasai / so ya aNNayA kayAI sagaDaM 10 dhaNNabhariyaM kAUNaM, sagaDe ya tittiriM paMjaragayaM baMdhettA paTTio nayaraM / nayaragato ya gaMdhi putehiM dIsai / so ya tehiM pucchio - kiM eyaM te paMjarae ? tti / teNa laviyaM- tittiri tti / tao tehiM laviyaM-- kiM imA sagaDatittirI vikkAyai ? / teNa laviyaM- AmaM, vikkAyai / tehiM bhaNio - kiM' labbhai ? | sAgaDieNa bhaNiyaM - kAhAvaNeNaM ti / tato tehiM kAhAvaNo diNNo, sagaDaM tittiraM caM ghettuM payattA / tato teNaM sAgaDieNaM bhaNNati - 15 kIsa eyaM sagaDaM nehi ?tti / tehiM bhaNiyaM - molleNa laiyayaM ti / tato tANaM vavahAro jAo, jito so sAgaDio, hio ya so sagaDo tittirIe samaM // taM ajjautta ! evaM jANiUNa avahito hojjAsi tti / sAgaDiasa kulaputtadaMsiyapagAreNa nAgarANaM chalaNaM 57 tato NeNa kamalaseNA bhaNNai kamalaseNe ! so sAgaDio hiyasagaDovagaraiNo joga - khema - 20 nimittaM ANieNlliyaM baillaM ghettRNaM vikkosamANo gaMtuM payatto, aNNeNa ya kulaputtaeNaM dIsai, pucchio ya - kIsa vikkosasi ? / teNa laviyaM - sAmi ! evaM ca evaM ca aisaMdhio hUM / tato teNa sANukaMpeNa bhaNio -- vacca tANaM ceva gehaM evaM ca evaM ca bhaNAhi tti / tato so taM vayaNaM soUNa gao, gaMtUNa ya teNa bhaNiA -- sAmi ! tubhehiM mama bhaMDabhario sagaDo hio tA imaM pibaillaM geNhaha. mama puNa tappaNAduyA ( pA ? ) liyaM deha, jaM ghettUNa vaccAmi 25 tti. na ya ahaM jassa va tassa va hattheNaM sattuyAduyA (pA ? ) liyaM geNhAmi, jA tujjha ghara pANehi vi piyayarI savAlaMkArabhUsiyA tIe dAyavA, tato me parA tuTThI bhavissai. jIvalogabrbhataraM va appANaM mannissAmi / tato tehiM sakkhI AhUyA, bhaNiyaM ca evaM houtti / tato taNaM puttamAyAnnuyAduyA (pA?) liyaM ghettUNa niggayA, teNa sA hatthe gahiyA, ghettUNaya taM 1 palliyAsA zAM0 // 2 jAe sadeg lI 3 go 3 // 3 a u 2 vinA // 4deg iNi zAM0 // 5 iheva u 2 // 6 chalijjAse zAM0 // 7 laviyA u 2 // 8 ra ti u 2 vinA // 9degvio zAM0 // 10 kiha la lo 3 / kittieNa la' u0| 11 cA''yAuM pa u 1 vinA // 12 ko egaM rUvayaM baddalae ya ghettU' lI 3 // 13 degNiyalliyaM bayalaM" u 2 vinA // / 14 tANaM tujjha mayA sattu u 2 kasaM0 vinA // va0 [hiM0 8 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillahiMDIe [dhammillassa caMpApurigamaNaM, phio|tehiN vi bhaNio-kimeya karesi? / teNa bhaNiyaM-sattuMduyA(pA?)liya nemi / tato tANaM saddeNa mahAjaNo saMgahio, pucchiyA-kimeyaM ? ti / tato tehiM jahAvattaM savaM parikahiyaM / samAgayajaNeNa ya majjhattheNaM hoU~Na vavahAranicchao suo, parAjiyA ya te gaMdhiyaputtA / so ya kileseNa ya taM mahiliyaM moyAvio, sagaDo attheNa subahueNa saha paridiNNo / 5 taM kamalaseNe ! erisao avaro jo hohii so kiha vaMcijihii ? tti / tato kamalaseNA taM soUNa pahasiyA / bhaNio ya NAe-vaccaha puNarAgamaNAe vijaeNaM ti / tato kamalaseNA vimalaseNaM bhaNai-vimale! pecchasu imassa purisassa viNNANaM ti / tato vimalAe saMlaviyA vesA me pesakahA, pesassa ya jaMpiyaM ca me vessaM / 10 jattha vi ya Thio peso, sA bhUmI hoi me vesA // tato so taM vayaNaM soUNaM gaMtuM payatto / caMpAe nayarIe abbhAse caMdA nAma nadI, tahiM jalavbhAse muhuttataraM niviTTho, tato ya naliNipattAI ghettUNa aNegavihippayAraM pattacchejjaM ca kAUNa sukrukkhachalliNAviyAe nadIe chUDhA, vujjhamANA (graMthAnam-1500)ya gaMgaM sNpttaa|tN ca choDhUNa nANAvihAiM chejjAiM kareMto acchai, 15 tAva ya nadItaDeNaM turiyaM turiyaM donni jaNe ijate picchai / te ya tassa samIvamAgaMtUNa pucchaMti-sAmi! keNa evaM pattacchejjaM kayaM? / tato teNa bhaNiyaM-mae tti / tato tehiM laviyaM-sAmi ! atthi iha nayarIe kavilo nAma rAyA. tassa putto juvarAyA raviseNo NAma. so vi laliyAgoTThIe samaM gaMgAe khellai. teNa ya khellaMteNa pattacchejaM diha. taM ca daddUNa amhe pesiyA-jANaha, keNa imaM pattacchejaM niuNeNa kayaM ? ti. taM amhehiM diTTho si, pasIyaha 20 rAyaputtasayAsaM gaMtuM / tato so gato, puvAbhAsiNA ya sasaMbhamaM aabhaasio| teNa vi savi gayaMjaliuDeNa saMpUio / tato teNa pucchio-katto vaccaMti ajamissa ? tti / dhammilleNa viNNavito-kusaggapurAo sapariyaNo ahaM ti / tao tehiM goTThiehiM ANatto sigdhaM Avasaho se sabjio tti / tao goTThiyamahattaraehiM 'sajjo Avasaho' tti niveio / tao . parituDheNa ya so bhaNio-uTeha, vaccAmo mANusagANaM sagAsaM, paJcugacchAmo tti / tao 25 so savaguDhisaMparikhuDo dhammilleNa saddhiM hatthikhaMdhamArUDho gato mANusagANaM sagAsaM / ANiyAo ya kamala-vimalaseNAo, paviTThA AvasahaM / tato so juvarAyA goTThiyamahatarae saMdisiUNa 'savaM se kajaM kareha, jahA ya esa dArago dukkhio na hoi' tti bhaNiUNa niyagabhavaNaM gao / goTThiyamahattaraehiM jaM jaM kAyavaM taM taM savaM kaMjaM kAUNa sae sae AvAsae gyaa| so vi ya tattha suhasaheNa acchi| bhaNio ya kamalaseNAe-ajautta! 10bhiyaM u 2 vinA // 2 tuyAli lI 3 // 3 hoiU zAM0 // 4 kira vaM zAM0 vinA // 5 degpAna u2||6degnnyN paMjadeg ka 3 // 7 jijau tti zA0 // 8 sajaM zA0 // Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 vimalAsaNNavaNatthaM vasudattAAharaNaM] dhammillacariyaM / hijo tubbhe ejaMte dakhUNa vimalA bhaNai-ke ete AgacchaMti ? tti. mayA bhaNiyA-dhambhillo esa Agacchai. tato bhaNai mA me damagassa kahaM, kahehi mA geha nAma damagassa / __ acchINi tANi mA ho-ja jehiM damagaM paloemi // tato mae uvAladdhA. evaM ca tIe pasAdijaMtIe divasA vacaMti / aha annayA kayAi rAyaputteNa goTThiyasahieNa tassa parikkhaNanimittaM 'IsAluo' ti ujANajattA samANattA, jahA-satvehiM goDhiehiM sakalattehiM niggacchiyatvaM ti / tato teNa kamalaseNA bhaNiyA-kamalaseNe! kiM kAya? ti. ee mama nimittaM ujjANaM vaccaMti, 'kiM esA eyassa bhajjA hoi ? uyAhu na hoi ?' ti. taM jANaha 'kiM kAyacaM ?' ti / . tato sA kamalaseNA evaM bhaNiyA tassa sayAsAo uThThiyA tIe sagAsaM gaMtUNaM aNu 10 muhuttassa AgayA bhaNai-suNaha ajautta!, mae bhaNiyA-vimale! hijo kira rAyautto laliyagoTThIe samaggo ujjANajattaM NIhii. vaccAmo amhe vi tattha ujjANaM. mA ayANugA hohi aNuNijaMtI taM. jai te eso na royai tato tattha ujjANe appaNo hiyaicchiyaM varaM varehisi. avi ya appacchaMdamaIyA, puttaya! mA hoha mA viNassihihai / jaha nahA vasudattA, asuNaMto vA vi rivudamaNo / tato sA aiyaM suNiUNa bhaNai-ammo ! kA sA vasudattA? kiha vA naTTa ? tti. tao sA mae bhaNiyA-suNa suyaNu !sacchaMdayAe vasudattAAharaNaM atthi ujjeNI nAma nayarI / tattha ya vasumitto nAma gavaI parivasati, bhajA se 20 dhaNasirI nAma, putto se dhaNavasU , dhUyA se vasudattA / teNa ya vasumittasatthavAheNa kosaMbIvatthavassa dhaNadevasatthavAhassa vANijapasaMgeNa Agayassa dhUyA vasudattA diNNA / so ya vattakallANo taM ghettUNa kosaMbimAgao, piu-mAusahio suhaM parivasai / ___ tamsa ya kAleNaM dhaNadevassa vasudattAe donni puttA jAyA / taieNa ya ganbheNaM AsaNNappasavA / bhattA ya se pvsio| suyaM ca NAe-ujjeNiM sattho vaccai / sA ya piu-25 mAu-baMdhavANaM ukkaMThiyA gaMtumaNA sassU-sasuramApucchai-ujjeNi vaccAmi tti / tato tehiM bhaNiyA-putti ! ekalliyA kahiM vaJcihisi ?, bhattA ya te pavasiyao, paDiccha jAva Agacchai, tato gacchasi / sA bhaNai-vaccAmi, kiM mama bhattA kahehi ? tti / tehiM puNo vi vArijaMtI nicchai souM / sacchaMdA gurujaNAikkamakAriyA putte ghettUrNaM patthiyA / te vi ya 1 adha zAM0 // 2 putta u 2 // 3 haha u 2 vinA // 4 riudadeg u 2 // 5 enaM soUNa zAM0 / evaM soUNa u0 // 6 NagarI u 2 ||7degbiie va u 2 vinA / / 8 devavasu u 2 vinA // 9 putta zAM0 // 10 kahaM zAM0 // 11 karihiti shaaN0|| 12 dhArideg zAM0 // 13 Necchati u 2 // 14 degNa gayA u2|| Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillahiMDIe [vimalAsaNNavaNatthaM vasudattAparihINakuTuMba-vihavA 'amhaM na karei vayaNaM' ti tuNhikkA ThiyA / sA vi ya maMdabhaggA gayA, tAva sattho dUramatikato / sA vi satthaparibbhaTThA anneNa maggeNa gayA / bhattA ya se taddivasaM ceva Agao / pucchiyA teNa mAyA-ammo ! kahiM vasudattA gaya? tti / tAe ya bhaNio-putta! ujeNIsattheNa samaM amhehiM vArijamANI vi gaya tti / tato so 5 'aho ! akajaM kayaM' ti bhaNeUNa putta-kalattabaddhanehANurAgo gahiyapatthayaNo maggato annesaMto gato / aNusaraMteNa ya sA aDavIM aMiMtI diTThA bhamamANI / tosiyA aNeNaM puNaravi aNuNeuM, patthiyA paviTThA ya aDaviM mahallaM, atthamie diNayare aavaasio| tammi ya samae vasudattAe poTTe veyaNA jAyA / tato dhaNadevasatthavAheNa rukkhasAhApallave bhaMjiUNa maMDavo se kao / tattha ya vasudattA pasUyA dArayaM payAyA / tattha ya aMdha10 kAre rattiM ruhiragaMdheNaM migamaMsAhAro aDavIsAvayakhayaMkaro mahApaibhao vagyo Agato / teNa ya so dhaNadevo vIsattho ceva galae ghettUNa niio| sA vi ya paiviyogajaNiyadukkhA bhaya-kaluNa-sogasaMtattahiyayA royamANI 'taM jAyamettayaM abhavo' tti bhaNaMtI mohaM gayA / te vi ya kaluNA asaraNA bhayaveviyasabaMgA bAlA mohaM gayA / so vi ya tadivasaM jAyao dArao thaNNaM alabhamANo uvarao / sA vi ya cireNa paJcAgayaceyaNA samANI paridevaMtI 15 pabhAe putte ghettUNa patthiyA / akAlavariseNa girinadI punnA / sA ya taM datRRNa egaM puttaM uttAreUNa bitiyaM uttAretI visamasilAtale nisiriyacalaNA paDiyA / dArao ya se hatthAo panbhaTTho / so ya avaro dArao udagambhAse TThio taM mAtaM pANie paDiyaM daLUNa teNa vi yaM jale appao chUDho / __sA vi ya tavassiNI caMDavegavAhiNIe girinadIe dUraM yU~DhA, tattha ya nadIkUle paDi20 yassa pAyavassa sAhAe laggA, muhuttaMtarassa ya AsatthA seiraM uTThiyA / tattha ya sA acchaMtI nadItaDe vaNagoyarehiM takkarapurisehiM gahiyA, pucchiyA ya ANIyA sIhaguhaM nAma palliM, alliyA ya coraseNAvaissa kAladaMDassa / teNa ya sA 'rUvassiNi' tti kAUNa bhajA kayA, aMinIyA ya aMteuraM / sA ya savANaM seNAvaimahilANaM aggamahisI jAyA / tao tAo takkaramahilAo paiNo sarIraparibhogamalabhamANIo uvAyaM ciMtiMti-kiha25 meyaM paricaejja ? tti / tassa ya tIse kAleNa putto jAto, so ya mAuMsarisao / tao tAhiM seNAvaI viNNavio-sAmi ! tuma aivallabhAe imAe cariyaM na yANasi. esA parapurisAsattahiyayA. esa ya se putto anneNa jAyao tti. jai te vipaJcao, appANaM eyaM ca pecchaha tti / teNa kalusahiyaeNa khaggaM kaDDiUNa appA joio, didaM ca NeNa muhaM / - 1degyA ya Na zAM0 // 2 tAe u bhadeg u 2 vinA // 3degNi sazAM0 // 4 gaMto u 2 // 5 degDaviM u 2 // 6 ayaMtI zAM0 // 7 bIyaM u 2 vinA // 8 chUDhA lI. ya. zAM0 vinA // 9 sayaraM u 2 vinA / / 1. ayaNIyA shaaN0|| 11 Ue saTha 2 vinA // 12 ka 3 vinA'nyatra-'lanbheNaM imAdeg lI 3 / 'labheNaM imA go3 u 2 // 13 cANe ka 3 // Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AharaNaM rivudamaNaNAyaM ca] dhammillacariyaM / . vicchinnaM, mahaMtavihattagaMDaleha, rattIyaMbavisAlanayaNaM, vigita-duggama-vakkanAsaM, viSphAliyathUla-laMboTaM ApaNo muhaM daTTaNa taM ca dArayaM 'evameyaM ti bhaNati / tato teNa ya aparicchiyabuddhiNA pAveNa teNa ya khaggeNaM dArao maario|saa vi ya vetta-kasappahArAbhihayA muMDeUNa takkare samAdisai-vAha, bho! eyaM rukkhe baMdhaha tti / tato te takkarapurisA taM gahAya dUraM gayA / tattha ya te paMthanbhAse egamsa sAlarukkhassa mUle rajjue veDhiUNa kaMTayasAhA samaM-5 tato parikkhiviUNa niyattA / sA vi varAI puvakammanivattiyaM dukkhamaNubhavaMtI bahUNi ya hiyAraNaM ciMtayaMtI aNAhA asaraNA ya acchati / tattha ya tIe bhAgadhejehiM ujjeNigamaNIo sattho tattheva tammi ceva divase pANiyasulabhe paese AvAsio / tato satthAo taNa-kaTTha-pattahArayA kei dUraM gayA / tehi ya sA kaMTakasAhAhiM ruddhA rajjupariveDhiyasarIrA rukkhamUle ekaliyA diTThA, pucchiyA ya / 10 tIe ya sakaluNaM royaMtIe savA aNNahadukkhaparaMparA parikahiyA / tato sA tehiM jAyANukaMpehiM mukkA, taM ca ghettUNa satthaM gayA, satthavAhassa jahAvattaM parikahiyaM / tato satthavAheNa samAsAseUNa diNNa'cchAyaNa-bhoyaNA bhaNiyA-putta! sattheNa samaM vaccasu vIsatthA, mA bIheha tti / tato sA AsAsiyA vIsatthA teNa sattheNaM samaM ujjeNiM vaccai / teNa ya satyeNa samaM bahusissiNiparivArA jiNavayaNasAradiTThaparamatthA subayA nAma gaNiNI 15 jIvaMtasAmivaMdiyA vaJcai / sA ya tIse pAyamUle dhammaM soUNa satthavAheNANunAyA pavaiyA, nAmaM ca se 'kaMTiyajaya' tti / tato sA tAhiM ajAhiM samaM ujeNiM pattA, piumAu-baMdhuvaggeNa ya sahamallINA / kaheUNa ya appaNo dukkhaM duguNajAyasaMvegA sajjhAe tave ya ujuttA dhammaM karei // __ tato haM suMdari! tuma bhaNAmi-eyANi aNNANi ya appacchaMdamaiyA bahUNi dukkhANi 20 pAti. tA mA tumaM ayANiyA hohi. mamaM suNasu-mA te vasudattApajjato bhavissai tti. ___ tato sA bhaNai-evaM tAva vasudattA naTThA, riudamaNo uNa kahaM naTTho?. tato sA mae bhaNiyA-suNa suyaNu !--- sacchaMdayAe rivudamaNanaravaDaNAyaM ___ atthi tAmalittI nAma nayarI / tattha rivudamaNo nAma rAyA, bhajjA ya se piyamatI 25 nAma / tamsa ya ranno sahapaMsukIliyao mahAdhaNo dhaNavatI nAma satthavAho / tattha ya nayarIe dhaNao nAma koTTAo parivasai / tassa'NNayA kayAi putto jAto / tato so dhaNao paridarido, bhajjA ya se parikhINavibhavA, ciMtAe do vi kAlagayA / so vi ya 1 "tAyatavi shaaN0|| 2 vimiMdavuggamaMDukkanAsaM lI 3 go 3 / visivuggamaMDukkanAsaM ka 3 // 3 visAlideg u 2 vinA // 4 saMdi zAM0 // 5 jaNA baMdhiUNa lI 3 // 6 jAhiM u 2 vinA // 7 putti zAM0 vinaa|| 8 jIvasA saMsaM0 zAM0 vinA // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 dhammalahiMDI [ vimalAsaNNavaNatthaM se putto dhaNavaissa ghare saMvaDio kaMDiyasAlAe kukkuse khAyamANo acchati, nAmaM ca se kayaM 'kokkAsa' tti / evaM ca so saMvaDio | aNNayA ya dhaNavatisatthavAhassa putto dhaNavasU nAma / tassa ya jANavattaM jaivaNavisagamaNajoggaM sajjiyaM / teNa ya piyA vinnavio - esa me kokkAso dijjau, mae samayaM 5 jaivaNavisayaM vacca tti / tato teNa visajjio / saMpatthio vahaNo samudavAyANutrAyaNaM icchiyaM paTTaNaM saMpatto / laMbiyAu naMgarAo disAsuM, osAriesa siyavaDesu uinnA saMjattayavANi (graMthAgram - 1600) yayA / aMtevAsiNo ya bhaMDayaM uyAriyaM, diNNA ya rAyadANA / tattha ya saMjattayavANiyayA vavahariDaM payattA | aha so kokkAsI ejjhayassa sattha-saMjattayakulassa koTTAgassa gharaM gaMtUNa divasaM khavei / 10 tassaya puttA nANAvihAI kammAI sikkhati / teNa ya piuNA sikkhAvijjaMtA na geNhati / tato teNa kokAseNa bhaNiyA - evaM kareha, evaM hou tti / tato teNa AyarieNa vimyihiyaNa bhaNio - putta ! sikkha uvaesaM ti. ahaM te kahehAmi / tao teNa bhaNio - sAmi ! jahA''Naveha tti / tato sikkhiuM payatto / AyariyasikkhAguNeNaM savaM kaTThakammaM sikkhio / niSphaNNo ya gurujaNANuNNAo puNaravi so vahaNamAruhiUNa tAmalittiM gato / I 15 tattha ya khAmo kAlo vaTTai / tato teNa appaNo jIvaNovAyanimittaM raNNo jANAvaNatthaM sajjiyaM kapota juvalayaM / te ya kapoiyA gaMtUNa paidivasa AyAsatale sukkamANaM rAyasaMtiyaM kalamasAliM cittUNa eMti / tato rakkhavalehiM dhaNNaM hIramANaM dahUNaM raNNo sattudamaNassa niveditaM / teNa ya amacA ANattA - jANaha tti / tato tehiM nIikusalehiM AgamiyaM, niveditaM ca raNNo - deva ! kokkAsagharassa jaMtakavoyamihuNayaM ghettaNaM Nei / rAiNA ANa20 ttA - ANeha tti / ANIo ya so pucchio / kahiyaM ca NeNaM savaM raNNo aparisesaM / tao rAiNA parituTTeNa saMpUio kokAso, bhaNio ya-AgAsagamaM jaMta sajjehi tti. te do vi jaNA icchiyaM desaM gaMtuM emo ti / tato teNa raNNo ANAsamakAlaM jaMta sajjiyaM / tarhi ca rAyA so ya ArUDho icchiyaM desaM gaMtUNa iMti / evaM ca kAlo vaccai / taM ca daNaM rAyA aggamahisIe vinnavio - ahaM pitubbhehiM samaM AyAseNa desaMtaraM 25 kAumicchAmi / tato rAiNA kokkAsI vAhariUNaM bhaNNai - mahAdevI amhehiM samaM vaccau tti / tato teNa laviyaM - sAmi ! na jujjai taiyassa AroDhuM donni jaNe imaM jANavattaM vahai tti / tato sA nibbaMdhaM karei vArijjaMtI vi appacchaMdiyA, rAyA ya aho tIe saha samArUDho / tato kokkAseNa laviyaM-' pacchAyAvo bhe, khaliyamavassaM bhavissai' tti bhaNi 1 kukuse lI 3 u 2 // 2 sarveSu likhitapustakAdarzeSu kacit kukkuso kacit kukkaso kacit kukkAso kvacit kokso kvacit kokaso kacit kokAso kacit kokkoso kacicca kokkAso ityabhidhAnapAThAntarANi dRzyante, bhasmAbhistu kokkAsa ityeva pATha AdRtaH / / 3-4 jAvaNa lI 3 go 3 // 5 deghieNa bhadeg ka 3 vinA // 6 degyamahAguNedeg u 2 // 7degjuyaladeg u 2 // 8 vAlaehiM u2 vinA // 9 sajihi zAM0 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rikhudamaNaNAyaM] dhammillacariyaM / 63 UNa ArUDheNa kaDDiyAo taMtIo, AhayA jaMtakIliyA gagaNagamaNakAriyA, to uppaiyA AyAsaM / vaJcatANa ya bahueK joyaNesuM samaikatesu aibharakatAu chinnAo taMtIo, bhaihra jaMtaM, paDiyA kIliyA, saNiyaM ca jANaM bhUmIe TThiyaM / so ya rAyA devIsahio asuNaMto pacchAyAveNa saMtappiuM payatto / tato so kokkAso rAyaM bhaNai-'muhuttaMtaraM ettha acchaha, jAva ahaM tosaliM nagari aigaMtUNaM jaMtasaMghAuvagaraNaM maggAmi' tti bhaNiUNaM gato / rAyA 5 devIe sahio acchaa| so ya vaDDaigharaM gaMtUNa vAsiM maggati / NAo ya NeNa 'sippiyaputto' tti / teNa ya so bhaNio-suturieNa raNNo raho sajjeyabo, teNa vAsI natthi tti / kokAseNa ya bhaNioANehiM, sejAmi tti / tato teNa tassa vAsI appiyA / gahiyA ya NeNa vAsI / jAva ya so vakkhittacitto tAva ya muhuttaMtareNa saMjoiyA do vi cakkA / tato so vimhio jAo,10 nAo ya NeNa 'kokAso' tti / teNa ya so bhaNio-muhuttataraM tAva paDikkhaha jAva gharA o AgacchAmi annaM vAsI gaheUNa. tao vAsiM ghettUNaM vaJcihaha / ___ tato so kAkajaMghassa raNNo samIvaM gaMtUNa savaM parikahei / gahito kokAso rannA, pUio ya viulAe pUyAe / pucchio ya raNNA-kahiM tumaM ehi ? tti / teNa satvaM ratno parikahiyaM / ANio ya rAyA amittadamaNo saha devIe / tato rAyaM baMdheUNa devI 15 aMteure pavesiyA / kokAso vi bhaNio-kumAre sikkhAvehi tti / tato teNa laviyaMkiM kumArANaM eyAe sikkhAe ? tti / tao rAiNA vArijaMteNa vi balAkaraNiM kaaraavio| so ya te sikkhAviuM payatto / ghaDiyA geNa do ghoDagajaMtA, sajiyA ya AgAsagamA / tato tassa kAkajaMghassa raNNo do puttA jAva Ayario sutao tAva jaMtaghoDae ArUDhA, te ya uppIliyajaMtaturayA AgAsaM uppaiyA / AgaeNa kokAseNa pucchiyA-kahiM acchaMti 20 kumArA? / tato tehiM laviyaM-kumArA AruhiUNaM gayA / tato teNa bhaNiyaM-akajaM kayaM, viNaTThA kumArA, perAyattaNakIliyaM na yANaMti tti / rAiNA suyaM, pucchiyaM ca kahiM te kumAre ? tti / tato teNa bhaNiyaM-gayA saha ghoDaehiM ti / ruTeNa raNNA kokAsassa vaho ANatto / taM ca tassa egeNa kumAreNa parikahiyaM / / tato teNa taM vayaNaM soUNa cakkajaMtaM sajjiyaM / bhaNiyA ya NeNa kumArA-save tubbhe 25 ArUDhA acchaha. jAhe ahaM saMkhasadaM karemi tato tujhe samagaM majjhimakhIlayassa pahAraM dejaha. tato AgAsaM uppihii jANaM ti / tato te 'evaM' bhaNittA cakkajaMtamArUDhA acchaMti / kokAso mAreuM nIo / mArijaMteNa ya saMkho ApUrio / tato tehiM saMkhasaI soUNa Ahao majjhimakhIlao / bhiNNA te ya save sUlesu / kokAso ya mArio / pucchiyaM ca ratnA-kahiM te kumAra ? tti / kiMkarapurisehiM se parikahiyaM-save cakkajaMte sUle 30 1degkhIlideg u 2 / evamagre'pi // 2 bhinnA lI 3 // 3 bhaggaM aMtaM lI 3 // 4 radho zAM0 // 5sajemi u 2 // 6 bAsiM u2||7degurN lI 3 u2||8pnnmo shaaN0|| 9 pariyadeg u 2 // 10'mAra u 2 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 malla hiMDIe [ dhammillassa vimalAe pANigahaNaM bhiNNA / tato so rAyA kAgavanno sunno 'hA hA ! ! ! akajjaM' ti bhANiUNa soyasaMtatahio vilavaMto ceva kAlagao // soya sattudamaNo yA kumArA ya appacchaMdreNa viNaDA. tA tumaM pi vimale ! appacchaMdiyA mA hohi, mA evaM viNassihisi esa ya sabakalApattaTTho navajovaNo taruNI, 5 anno ko etto laTThayaro dhammillo ? tti. savaM ca NAe paDivaNNaM / tato dhamilo - tuTThamaNaso savaM jahAvattaM soUNa / aikkaMte ya tammi divase, samaicchiyAe rayaNI, pabhAe vimale, sabaloyarsekkhimmi uggae divasayare juvarAyA laliyagoTThIe samaggo niggato sakalatto ujjANaM / tato soUNaM dhammillo vi NANAvihamaNirayaNapaccoviyAbharaNo, viviharAgavatthavesadhArI appANaM kAUNa kamala-vimalaseNAe samaM 10 rahavaraM samArUDho ujjANaM gato, paviTTho ya ubavaNaM / tAva ya kiMkarajaNeNa UsaviyAo dUsakuDIo, viraiyAstulA maMDavA, pariveDhiyA ya appaNo pacchAyaNAnimittaM paDisarA, paDivokkhiyA ya kulavadhUsayaNijjA / juvaraNNo ya ANattIe viraio bhoyaNamaMDavo subhUmibhAe, kuMbhaggaso vinno kusumovayAro, raiyA ya jahArihaM AsaNA, gahiyagaMdha-vattha-mallAssbharaNA goTThIe appaNo appaNo savibhaveNaM jANuNNAyaM juyaraNNA NiviTThA maNibhUmi15 yA vihare, kaNaga- rayaNa-maNinimmiyANi diNNANi ya bhAyaNANi / tato dhammillo vi piyAe vimalA samaM niviTTho, pAse ya se kamalaseNA / tao pakae hatthasoe NANAvihaM khajjabhoja-pejjaM dijjaumAdattA / evaM ca te aNNoNeNaM samaM pIivisesaM aNubhavaMti / juvarAyA samaM goTTiehiM dhammillaM vimalAe samaM pecchaMto na tippati, paraM ca vimhayamuvagao | tao ya tattha madarbhibhalassa juvaIjaNassa nazciya - gIya-vAiyAvasANaM pessiUNa dhammillaM ca 20 abhinaMdato goTThIe sahio udvito juvarAyA, jANa - vAhaNArUDho ya patthio sabhavaNaM / tato so vimala - kamalaseNAe samaM rahavarArUDho sabhavaNaM gato / paDhamasamAgamasamussueNaya hiyaNa vimalaseNAe saha divasAvasesaM gamei / tato aicchie divasayare, samashare saMjhAe pajjAliesuM paIvesuM, raie ya sayaNijje, gahie raijogge kusuma-gaMdha-mallA'laMkAre, tao kamalAe vimalaseNAe navavahUvesA'laMkAro kao / tao sA lajjoNayamuhiM 25 gahAya dhammillasagAsamaigayA / bhaNio ya NAe -ajjautta ! rAyadhUyA te poleNijjati / evaM bhANiUNamavakkaMtA / tato teNaM devAdhidevANaM paNAmaM kAUNa dAhiNeNaM hattheNaM hRtthaM se dAhiNaM ghetRRNa aMke nivesiyA, uvagUDhA ya dhaNiyaM / sA vi savaMgeNa karNetitaromakUvA navapAusameghadhArAhihayA iva dharaNI sahAvamauyaMgI aMgehiM se samaM hiyayamaigayA / tao teNa 1 'vanno hA hA kasaM0 u 2 // 2 rAyaku u 2 vinA // 3 tuTTo savvaM u 2 vinA // 4 degsakkhammika Rs go 3 // 5 gae sUre zAM0 vinA // 6 bhUsaNolI 3 // 7 raNNA ya ANatto virau 2 vinA // 8 degrayatama zAM0 // 9 sANe ka 3 go 3 / 10 pasiU u 2 kasaM0 vinA // / 11 u 2 vinA'nyatrakamalavimalAe lI 3 go 3 / kamalAvimalAe ka 3 / 12 deglaNeja lI 3 go 3 // 13 Nayata u 2 / / Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 nAgadattApANiggahaNaM ca] dhammillacariyaM / rairasAyaNataNhAieNaM pAviyA raisuhaM rAyakannA / evaM ca tesiM raipasattANaM aikaMtA sA rynnii| annonnanehANurAgarattANa ya suheNa aikkamai kaalo| ___ aha annayA kayAi rairasAyaNapaNayasaMdhiviggahakuviyaM vimalaM pasAyaMteNa bhaNiyA-pie vasaMtatilae! mA airUsaNA hohI, bhatte jaNe aNuggahaM pasAyaM ca karehi tti / tato sA aputvavayaNo IsArosasaMjAyavevirasavaMgI 'aNajjava ! kahiM sA te vasaMtatilaya? tti / bAhA-5 gayaloyaNAe ya punasagaggarahiyayAe, IsiMdaMtaggadaTThAharAe, tivalitaraMgabhaMguraM niDAle bhiuDiM raeUNa abattakkharaM bhaNaMtIe, AkaMpiuttamaMgAe, viyaNNakesahatthAe, paDaMtau~kAyaMtakusumAe, samosaraMtarattaMsuyavilaggaMtamehalAdAmakalAvAe; vivihamaNivicittamuttiyAuttajAlovasohieNaM, saMsaddaruMdataneuraraveNaM, aNupubasujAyaaMgulIdaileNaM,kamaladalakomaleNaM, rattAsoyathavayasannibheNaM, caMgAlattayarasollakovavasasaMjAyaseeNaM calaNeNaM Ahao / rosaparAyattahiyayAe ya bhaNio-10 baccaha tA, sA ceva vasaMtatilayA te parittAyau tti / tato so tIse IsArosavakkhevajaNiyatuTThI abhitarAsuheNaM hiyaeNa hasiUNa niggao gharAo, uvaDio rAyamaggaM, apacchimajAmavelAe ya pecchai rAyapahabbhAse addhapihiyakavADaduvAraM dIvalaMbaMta-surahiDajhaMtakAlAgurupavaradhUyaM nAgagharaM / tao so tahiM paviTTho paNamiUNa nAgadevayANaM niviTTho acchati hiyaeNa bahuvihAI ciMtayaMto / pecchai ya gahiyapa-15 DalaggahatthaM paDiyAriyAe samaM iMtiM taruNiM sarasubhijaMtanavajovaNaM dAriyaM / sA ya devaule aJceumAgayA, dhoyahattha-pAyA ya paviTThA nAgagharayaM, accio ya NAe nAgiMdo, paNamiUNa ya bhaNio-bhayavaM! supasano hohi tti| tato teNa bhaNiyA-suMdari ! hiyaicchiyA te maNorahA pUraMtu tti / uTThiyA ya sasaMbhaMtA, pecchai ya dhammillaM / teNa vi ya diTThA (graMthAnam-1700) navajodhaNasAliNI, samubhijaMtaromarAI, ApUraMtaparivaDDamANapaodharA, tuMgAyateNaM nAsAvaMsaeNaM, 20 abhinavanIluppalapattasacchahehiM nayaNehiM, biMbaphalasujAyarattAdharaNe , suddhadaMtapaMtieNaM, samattapunimAyaMdasariseNaM vayaNeNaM / taM ca daLUNa paraM vimhayamuvagato / tIe ya bhaNio-katto ajagissA eMti ? / tato teNa laviyA-suMdari ! kusaggapurAu tti / tato sA savimhayaM taM pecchiUNa hariNavadhusarisanayaNA nIsasiUNa ahomuhI vAmaMguTThaeNaM bhUmi vilihamANI saMThiyA / bhaNiyA NeNa-suMdari ! kassa tumaM? ti / tato tIe mahuraMbhAsiNIe bhaNiyaM-ajautta ! 25 atthi iha nagarIe satthavAho nAgavasU nAma, bhajjA ya se nAgadiNNA, tIe dhUyA haM nAgadattA nAma, bhAyA ya me nAgadatto. ahaM ca nAgeMdAo hiyaicchiyaM varaM patthemi, ihaiM ca aJcaNaM kAuM paidivasamAgacchAmi. tato mama bhAgadhejehiM tubbhe ihamAgayA, diTTha 1 hohi u 2 // 2 degNaI0 lI 3 u 2 // 3 viyasa u 2 // 4 zAM0 vinA'nyatra-viiNNadeg u0| vivaNNa lI 3 ka 3 go 3 // 5 ukkayaMta ka 3 go 3 // 6 samaharuddadattaneuradeg u 2 vinA / / 7deglIeNa u 2 // 8 degyapalavacayasa lI 3 // 9 uvvaDiya rAdeg zAM0 vinA // 10 pUrau tti u 2 vinA // 11 padivaddhamA u 2 vinA // 12 reNaM adhareNaM suddhadeg u 2 // 13 ravayaNabhAsiNIe laviyaM u 2 // 14 tIse ya ahaM suyA nAgadeg u 2 vinA // 15 ahaM ca lI 3 / ihaM ca ka 3 go 3 // va0 hiM09 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillahiMDIe [dhammillassa kavilAe pANimeta ceya me hiyayaM pavidvA. puNNo ya me maNoraho' ti bhANiUNa niyagharaM gayA / tattha ya NAe mAMUe savaM parikahiyaM / parituhA ya se mAyA piti-sayaNa-pariyaNo ya / vittaM se kallANaM NagarIai pagAsaM / .. tattha ya nayarIeM kavilassa ranno dhUyA kavilA nAma, sA ya nAgadattAe vayaMsiyA / 5 tAe ya suyaM, jahA-nAgadattAe varo laddho, kallANaM ca se vattaM ti, so ya kira purisa guNanihANabhUo navajovaNo ya / tato tAe mayaNasarasosiyahiyayAe mAyA bhaNiyA-ammo ! pasAyaM kareha, sigdhaM me sayaMvaraM payacchaha tti / tato tIe vi dhUyavacchalAe rAyA viNNavio-kavilAe sayaMvaro dijau tti / tato teNa laviyaM-evaM kIrau / tao raNNA sohaNadiNe ANatto sayaMvaro kvilaae| ThAviyA ya savibhavavesAlaMkiyA Isara-kuDuMbiyaputtA, 10 aNNe ya jahAvibhavavesadhAriNo ibbhaputtA, dhammillo vi ya viNIyavesAharaNo tahiM gato / tato sA rAyakannA paumasaMDavatthavA viva lacchI jaNassa rUva-kaMtIhiM dihi~ sAraMdhANI va AgayA sayaMvarAmaMDavaM / diTThA ya dhammilleNaM rUvAisayasaMpannA rAyakaNNA / tIya vi ya devakumArovamasirIo dhammillo niddha-mahurAe diTThIe avloio| tato sA madaNasarAhayahiyayA tassa sagAsaM gayA / tato se surabhipupphadAma sevAsaM(?) ure ulaei, akkhae ya 15 se sIse chuhai / tao taM daTTaNa paraM vimhayaM jaNo uvagao / vatto ya sayaMvaro, raNo ya ANattIya aiNIo bhavaNaM / tao rAyakulANurUvaM vattaM se kllaannN| evaM ca tAva evN(yN)| tao vimalaseNA tassa viogeNa paridubalakhAmakavolA sogasAgarasaMpaviTThA acchai / tao so bitiyadivase raNNo sammaeNaM saha kavilAe pariyaNehiM hiNddaavio| so ya saviDDi-savibhaveNa hiMDamANo vimalaseNAe gharassa aggadAraM saMpatto / tato bhiJca-pariyaNo 20 se raeNNNo dhUyA keNa pariNIya ?' tti soUNa niggao, navari ya dhammillaM pecchaMti, sasaMbhamaM teNa ya gaMtUNa vimalAe kahiyaM-sAmiNi! dhammillo raNNo jAmAuo jaao| tao sA taM vayaNaM soUNa IsAsaveviresarIrA suparigaNiyaM hiyae kAuM 'kiM mama iha acchiyaveNaM ?' ti hatthe pAe ya pakkhAleUNa suddhavAsAbhogA sovaNNeNaM gayamuheNaM bhiMgAreNaM agdhaM ghettUNa niggayA / payakkhiNaM jANayaM kAUNa tato NAe tassa dAhiNo hattho UsaveUNa 25 bhaNio-bhaTTidAraga! diTThA te" vihi tti / tato teNa sA tammi ceva hatthe ghettUNa jANayaM vilaIyA, patto ya rAyagharaM, uINNo jANAo, kayakoUyamaMgalo ya kamalAe vimalAe ya samaM suhaM suheNaM aNubhavaMto citttthi| aha aNNayA kayAI raNNo Aso uvaNIo / so ya taM dameuM payatto / tato ya AsapaDicAragehiM diNNe muhamaMDaNe, samArovie khaliNe, sa~vasajJattayavaddhe paDatANe, uppIlie .1 "mittA ya tume zAM0 vinaa|| 2-3 rIye zAM0 // 4 savAraM ure zAM0 // 5 paDidu0 u 2 vinA // 6 bitaiyadi zAM0 vinaa|| 7 rAyadhUyA lI 3 ||8degves lI 3 // 9 degviyasa u 2 // 10 te cihi tti zAM0 // 11 pattA ka 3 vinA // 12 degiNNA ka 3 vinA // 13 deghamahaNe u 2 vinA // 14 sattasaMjutta shaaN0|| Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 ggahaNaM, AseNa raNNe NayaNaM ca ] dhammillacariyaM / urapaTTae, laMbiyAsu kaNayAsu, baddhAsu muhasohiyAsu cAmarAsu, kae paMcatthAsakamaMDaNAmaMDie; tao so kuppAsayasaMvuyasarIro, addhoruyakayabAhicalaNo, surahikusumabaddhaseharo, vicittasobhaMtasabaMgo, kayavAyAmalaghusarIro vihago viva lIlAe ArUDho / gahio ya NeNaM vAmahattheNaM vagga rajjumaMDiyaM (?), visedamauya(?)dAhiNeNaM kasA, uppIliya AsaNaM, saMgahiorujuyaleNaM saMvAhio thovaMtaraM / kuliNayAe ya sArahicittarakkhIe NAyaM ca se teNa cittaM / 5 tato akkhitto tAlio ya kameNaM payaTTo ya mahuresaMdAiUNaM(?) aikato ya paMcamadhAraM appaDiyAro AsAyaNo jAo / tato teNa ciMtiUNaM tassa vasANuvattaNaM kayaM / so vi dUraM gaMtUNa visama-samabhUmibhAe aikkameUNa kaNagavAluyAe nadIe adUrasAmaMte appaNo chaMdeNaM prisNtthio| tato so sairamoiNNo, choDiyaM ca se paDatANaM, UsAsiyA se jahAjaMtiyA paesA, visajio so turao, AlaiyaM rukkhasAhAe sabaM turayabhaMDayaM / / ___ tato so aNavaiyakkhaMto ya paTThio dakkhiNaM disAbhAyaM / aikkamiUNa ya kaNagavAluyAnadIppaesaM, pecchai rukkhasAhAlaMbiyaM subaddhamaNivicittalaTThamuhi~ gevejavicittitaM pakkabadarasacchavi kamaloguMDiyaM asiM / ciMtiyaM ca NeNaM-kassa imo hohi ? ti / disAvaloyaM ca kAUNa gahio NeNa asI, ghettUNaM vikosiiko| diTThA ya tilatilladhArAsacchamA, ayasikusumaacchinIlasappabhA, accherayapecchaNijjA, bhamati va pasaNNayAe, uppayati va lahu-15 yayAe, vijjumiva duppecchA darisaNijjA ya / daTTaNa ya asirayaNaM vimhio jaao| ciMtiyaM . ca NeNaM-tikkhayaM ca se parikkhAmi tti / AsaNNo ya kaDhiNa-parUDha-niraMtaramUlabaddhaaikuDilajAlapauro diTTho vaMsagummo, annonnasaMvaTTiyaghaNavaMso, plNbsaah-pttochaaiyperNto| tassa abbhAsaM gaMtUNaM vaisAhaTThANaDhieNaM baddhaghaNamuTThiNA vAhio asI / kayaligaMDiyA iva sahi vaMsA asilaTThiNA aippamANappaesA, te ya chiNNA daTTaNaM vimhio jaao| 'aho!!! 20 eyassa asissa tikkhayA, avi bhaMge vi apaDihaya'tti ciMteUNa payAhiNaM ca vaMsIkuDaMgaM karato gaMtuM payatto / picchai ya kassai purisassa sakuMDalaM saruhiraM sIsaM chiNNaM, tassa vaMsIkuMDagassa majjhadesabhAe dhUmakuMDaM / tato teNa ciMtiyaM-'aho! akajaM kayaM' ti hatthe dhuNiUNa, asilahiM ca pabaMdhiUNa 'aho! asijaMtassa bahudosakAraga' tti bhANiUNa aikkto| pecchati ya purao hariyapatta-pallava-sAhaM bahurukkhovasohiyaM vaNappaesaM, nANAvihavihaga-25 muhalasaddAlaM kamala-kumudoppalovasohiyaM paisaNNa-saccha-sIyalajalapANiyaM vAvI, tassa ya tIre accherayapecchaNijjarUvaM dAriyaM / tato ciMtiyamaNeNaM-kiM imassa vaNasaMDassa devayA hoja ? tti / evaM ciMtayaMto uvAgato tIe sagAsaM / diTTho ya tIe / pucchiyA ya NeNaM-suyaNu ! kA si tumaM? kattha vA acchasi ? kao vA esi ? / tato tIe mahura-miubhAsiNIe bhaNiosuNa ajautta! 30 1 degpaTTae u 2 vinA / / 2 degsadaM mauyavAhaNeNaM ka 3 u 2 // 3degNAe u 2 vinaa|| 4 degramaMdA go 3 u 2 // 5 asAyaNo u 2 // 6degmabhAe u 2 vinA / / 7 pheDideg u 2 // 8 savvaM AsabhaMDadeg u 2 // 9 vaekkhaM. lI 3 // 10 pasatthasa zAM0 // 11 yalapANiyaM u 2 // 12 divA ya NeNaM, pucchiyA ya-suMdari ! kA si u 2 vinA // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 dhammillahiMDIe [dhammillassa siricaMdAikannagANaM atthi iha dAhiNallAe vijAharaseDhIe saMkhauraM nAma vijAharanayaraM / tattha ya rAyA purisANaMdo nAma, tassa bhajA sAmalayA, tIse putto kAmummatto nAma, tassa ya do dhUyAo-vijjumatI vijulayA ya / tato kira aNNayA kayAi vijAharaseDhIe kaNaganirisihare samosaDho dhammaghoso nAma cAraNasamaNo, so ya aisayanANovagato / tato 5 tassa AgamaNaM soUNa save vijAharA vaMdayA niggayA / tattha ya dhammavacchallayAe kohileNa ya vijAharI sAmalayA gyaa| taM ca bhayavaMtaM damiyarAga-dosa-mohaM vaMdiUNaM dhammaM souM pyttaa| kahAvasANe ya puNaravi vaMdiUNa cAraNasamaNaM pucchai-bhayavaM! dhUryote me bhattA ko bhavisai ? tti / tato teNa aisayanANaviseseNa AbhoeUNa laviyaM-jo te kAmummattavijAharaM ghAehiti tassa bhAriyAo bhavissaMti / tato sA sAhuvayaNaM soUNa harisa-visAyava10 yaNA vaMdiUNa niyagabhavaNaM paDigayA / so ya vijAharo bhagiNIhiM samaM vijAuvacaraNatthaM ihAgato vaNasaMDe / kaNagavAluyApaDiveseNaM ettha ya teNa vijAe bhavaNaM viuviyaM / tato kheDa-nayara-paTTaNe hiMDaMto rAya-sihi-ibbha-satthavAhaMsuyAo solasa jaNIo ANei / 'siddhavijo ya eyAsiM pANiggahaNaM kAhAmi' tti amhe ihaM ThaviyAo / aNNayA ya ihaM amhaM suhovaiTThANaM bhagiNIya se vijumatIya sarva niravasesaM parikahiyaM, jaM te ajautta! mae siha~ / 15 amhANaM ca savANaM paDhamA sirI viva rUveNaM siricaMdA nAma 1 savaMgasuMdarI viyakkhaNA 2 sirIseNA [ya] 3 gaMdhavagIyakusalA sirI 4 naTTa-gIya-vAiyaviyANiyA seNA nAma 5 gaMdhavarayaNakusalA vijayaseNA 6 mallasaMjoyaNakusalA sirIsomA 7 devasussUsaNarayA siridevA 8 sejjArayaNaviyANiyA sumaMgalA 9 akkhAiyApotthayavAyaNakusalA somamittA 10 kahAviNNANaaisayanadRvittaviyANiyA mittavaI 11 sayaNovayAraniuNA jasamatI 12 20vivihavakkhANayaviyANiyA gaMdhArI 13 pattacchenjarayaNaviyakkhaNA sirImaI 14 udaga parikammakusalA sumittA 15 ahaM ca mittaseNA 16 / tao ajautta! amhe iha bhavaNe acchAmo / 'jayA kira teNa vijjAo sAdhiyAo hohiMti tayA amha pANiggahaNaM kAhiti' tti bhagiNIo se evaM bhaNaMti / amhe vi ya savAo navajovaNAo, IsIsisamubhijamANa 10giri samodeg u 2 vinA // 2 vaMdayA AgayA lI 3 go 3 / vaMdiuM AgayA ka 3 // 3 deguhalleNa u 2 / UhalageNa lI 3 // 4 'yAya me u0|| 5ssatti tti zAM0 // 6 hadhUyA. u 2 // 7degmadattA u 2 vinA / / * AsAM SoDazakanyakAnAmabhidhAnAnyA''JcalikajayazekharasUrivihite dhammillacaritre evammantrIbhyakhecarakSmApavaMzyAH kanyAH sa SoDaza / melayitvA'tra sazrIkA vidyAdevIrivAmucat // zrIcandrA zrIzca gAndhArI zrIsomA ca vicakSaNA / senA vijayasenA ca zrIdevI ca sumaGgalA // somamitrA mitravatI zrImatI ca yazomatI / sumitrA vasumitrA'haM mitrasenA'si SoDazI // tathA'nyadIyalaghummillacaritre evamekadaikatra goSTayAM no vidyunmatyabravIditi / asmannAmAni caitAni samastAni vidAMkuru / / zrIcandrA''yA sunandA'tha zrIsenA ca sumngglaa| senA vijayasenA ca zrIH somA ca yazomatI / / zrIdevI ca sumitrA ca zrImatI mitravatyapi / somadattAca gAndhArI mitrasenA'hamantimA // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paricao, paumAvaipANiggahaNaM ca ] dhammillacariyaM / 69 romaIo, samuNNamaMtathaNajuyalAo, kAmarairasAyaNakaMkhiyAo tassa vijjAharassa siddhiM kaMkhamANIo acchAmo / so ya ettha vaMsIkuDaMge acchai / tao dhammilleNa ciMtiyaM - so ceva vijjAharo jo mae mArio tti / tato (granthAyam - 1800) teNaM sA laviyA - suyaNu ! mae so chijjakoUhalleNa chiNNo mArio ya / tato sA taM soUNa visaNNa- dINamaNasA muhuttAgaM visAyamuvagayA / leviyaM ca NAe - natthi putravihiyANaM 5 kammANamaikkamo tti / tato teNa laviyaM -suMdari ! mA visAyaM gacchohi / tIe laviyaM'aho !!! apaDikkamaNijjaM sAhuvayaNaM, na aNNahA hohiti tti; taM ajjautta ! ahaM vaccAmi, imaM vRttaMtaM tassa bhagiNINaM nivedemi. tao jai tujjha aNurattAo hohiMti tato ahaM bhavaNassa uvariM rattaM paDAgaM ussavehAmi, aha kiMci virAgaM vacihiMti tato seyaM paDAgaM ussavehAmi, tato tumaM avakkamijjAsi' tti bhANiUNaM gayA / tato so tIi paDAgapariyattiparAyaNo bhava - 10 NAbhimuo acchati / muhuttaMtarassa ya diTThA 'setA paDAgA / tato so 'tAto mamovariM virattabhAvAu' tti jANiUNamavakkaMto kaNagavAluyanadimaNusairaMto saMpatto saMvahaNAma aDavikabbaDaM / tattha ya sudatto nAma rAyA caMpejjayassa ranno bhAyA kavilAe attao parivasati, bhajjA ya se vasumatI, dhUyA ya se paumAvaI nAma / taM ca so kabbaDaM pavisai, pecchai ya-egA itthiyA sUlarogeNa parivevaMtI acchati / taM ca 15 dahUNaM jAyANukaMpeNaM vAyai- pittANulomiyaM jANiUNamaNukulamosahaM diSNaM / teNa ya sA parinibuyA jAyA / tato viTTho taM nayariM / suyaM ca raNNA putratarAgaM tassa kammAdAyaM / tato rANA bhavaNaM nIo, neUNa ya appaNo dhUyA paramAvatI tajjAyarogeNa viruviyasarIrA tassa samappiyA, lavio ya-ajjautta ! eyaM tume cokkhIkareheM tti / tato teNa suMdaratihikaraNa-muhutte samADhattA kiriyA / appaNo kammANamuvasameNaM davajaNieNaM ca porANayasarIrA 20 sirI viva rUvassiNI jAyA / tato teNa rAiNA tuTTheNaM tassa ceva diNNA / soNe divase pANiggaNaM kayaM / tato tIe samaM iTThe saha-pharisa - rasa-rUva-gaMdhe paMcavihe mANussara kAmabhoge paJcaNubhavamANo acchai / tao annayA kayAi so rAyA bhaNai - ko me bhAuNA saddhiM saMdhiM kareja ? tti / tato teNa viSNavio - sAmi ! ahaM karemi sAma-bhedovappayANehiM uvAehiM. vIsattho hohi tti 125 tato rAiNA parituTTeNa matthae agghAiUNa visajjio, piyajaNadaNUsuo patthio / tao gAmaMtarabasahIhiM vasaMto saMpatto capaM nayariM / tato susauNapUijamANahiyao aigato nagariM, rAyamaggamogADho vacca / I 1 bhaNiyaM kI 3 // 2degcchatti lI 3 // 3degjA sAhuvayaNA Na aNNahA hoMti tti u 2 // 4 seyapaDAdeg zAM0 vinA // 5deg saritoka 3 go 3 // 6 vAsaM nAma zAM0 vinA // 7 vAyupi u 2 vinA // 8 biurU u 2 vinA // 9 deghitti zAM0 // 10 haNadi u 2 vinA // 11 jaMti u 2 vinA // 12 saNasamussuo ka 3 go 3 // Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammilla hiMDI [ dhammilleNa devaiAINaM vijju 3 tattha ya jaNakohala chuTTi sIhanAdiyaM ca purao nisAmeti / pucchiyo ya NeNa ego nayarajuvANo - vayaMsa! kiM esa sado ? tti / tato teNa laviyaM - esa raNNo mattakarI iha acchati, AlANakhaMbhaM bhaMjiUNaM ca patto / tato so taM soUNa vIsatyo payAo, pecchai ya tattha egassa nAyarajuvANayassa ibbhaputtassa aTThahiM ibbhakulabAliyAhiM samaM maMgalehiM 5 ko UyasayavisiddhehiM NhANayaM kIrai / pucchiyaM ca gaM - kassa imo vIvAho ? ti / tato ekkeNaM viyANaeNaM bhaNio - iMdadamasatthavAhaputtassa sAgaradattassa piuNo maNorahehiM ibbhakulakannargIhiM samaM vIvAho kIrai, taM jahA - devaIe 1 dhaNasirIe 2 kumudAe 3 kumudAdA 4 kamalasirIe 5 paumasirIe 6 vimalAe 7 vasumatIti 8 tti / jAva ya so parikaitAva ya vAiyakolAhalaraveNaM jugaMtakAlapuriso viva saMpatto mattahatthI taM paesaM / 10 vipalAo ya samaMtao so vevAhiyajaNo / so viya varo tAo dAriyAo chaDDeUNa plaao| tAo viya rUvassiNIo vAgurapaviTThAo viva hariNIo samaMtao udviggamANasIo, jIviyasa nirAsAo, paloemANIo, bhayabhIyasamuppilliyahiyayAo, gaMtuM acAyamANIo tattheva dvANe TThiyAto / hatthI ya tANa avabhAsamAgato / tato teNa laviyAomA bIha tti / hetthe ya ghettUNa sayaM gharamuvaNIyAo / ThaviUNa ya tAo puNaravi niggao, 15 diTTho ya NeNa gayavaro, taM ca hatthisikkhAkusalo khellAveUNa uvarimArUDho gato saMdhapaesaM / tato hatthI dhuNiyaM payatto, teNa ya AsaNathirayAe kaMThammi se rajju chUDhA, gahio aMkuso, ANio ya vasaM / uvagaryAM ya gaNiyA ya gaNiyArIu ca hatthiggaNanimittaM / tao so vAiyakaNerugaMdho(dhao) parisaMThio, ArUDho sirAroho / tato dhamilo uiNNo / rAiNA ya suyaMsAmi ! gahio mattahatthI akAlavaho dhammilleNaM ti / tato vimhayaM gato rAyA nAyarajaNo ya 20 'aho !!! accherayaM' -bhaNaMto puNo puNo ahinaMdati / tato rAiNA pUiya-sammANito visajjito sabhavaNaM gato vimala - kamaladaMsaNussuo / samAgamaNeNaM paro ANaMdo gharajaNassa jAto / tato teNa pacchA suyaM - tehiM kira vairaittaehiM puNo pariNeUNa ADhattAo puvavarassa tAo vahUo / tAhiM kira bhaNiyaM - amhe paricattAto eeNaM, chaDDeuNa NaM palAo. taM alAhi amha eeNa nAmamettapadiNA. jeNa me (ne) jIviyaM dinaM so Ne bhattA hou ti / tato kila tANaM 25 vavahAro rAyakule jAto, jiMttaM ca tAhiM / tato rAiNA dhammillagihe visajjiyAto, sabo ya saMsaNa-pariyaNo Agato, vattaM ca tAhiM samaM kallANaM / juvarAyA goTThiyamittajaNo ya eat AnaMdio / 70 o dhammilleNa saMvAhapaiNo rannA saha saMdhI kArAviyA / tato teNa paramAvatI pesiyA, tIe ya saha samAgamo jAo / tato dhammilleNa vimalAe pAyatAlaNI- Nigga 2 1 ukkisIhanAyaM u 2 vinA // 2 degvisesehiM u0 // 3 deghiM aTThakula zAM0 // 4deg gANa samaM u vinA // 5 degstheNa ghe u 2 vinA // 6 degyAu gaNiyArIo hatthi zAM0 vinA // 7 vArattaehiM u 2 vinA // 8 so amhANaM bhattA ka 3 // 9 jitaM lI 3 u0 // 10 haNapa u 2 vinA // 11 zAM0 vinA'nyatra'NAtaNigga ka 3 go 3 u0 / taNimaga lI 3 // Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 matImAINaM ca kannANaM pANiggahaNaM] dhammillacariyaM / maNappabhiI satvaM niravasesaM puNarAgamaNaM ca vayaMsayANaM parikahiyaM / evaM ca so caMpApurIe rAiNA kavileNa suparigahio suhaM bhoe aNubhavaMto acchai / / aNNayA kayAi AgAsatalae suhaniviTThassa ekkA AgAsataleNa vijAharadAriyA AgayA / sA ya se purato ThiyA vijulayA viva duppecchaNijjA teya-rUvasaMpayAe / tAte ya bhaNiyaMajja utta! uvaladdhaM tattha me-kira amhaM bhAyA vijAharo niyamattho aNavarAho ceva viNi-5 vAio, taM juttaM nAma tujhaM sANukosassa payaivacchallahiyayassa aNavarAhaM haMtuM ? / tato teNa laviyA-suMdari ! akAmakAraNeNaM ayANayAe ya vaMsagoccho chiNNo, tattha ya so tumhaM bhAyA bhArio. tattha mamaM nasthi doso, bhaviyatvayAe kammANaM so vivanno / tato tIe laviyaM'ajautta! evameyaM. mama vi ya dAriyAe savaM niveditaM. tato sA amhehiM bhaNiyA-suMdari! ANehi NaM ti. tAe ya tujhaM puva diNNasaNNAe harisaMturiyAe seyA paDAgA UsaviyA. tato 10 tumaM daTTaNa tamapakato. tao 'aicirAyasi' ti kAUNa amhAhiM savAhiM sasaMbhaMtAhiM maggio, na ceva diTTho. tato tAhiM ahaM paTTaviyA-vacca tassa purisassa maggaNa-vesaNaM karehi tti. tato haM tumbhaM gAmA-''gara-nagara-kheDa-kabbaDa-maDaMbesu utthAya tthANamaggaNa-gavesaNaM karemANI imaM caMpAuri saMpattA. diTTo si mayA pubasukayAvaseseNaM. ANattikArigA ya te ahaM saha bhagiNIe, tAo ya solasa kannayA'tti bhANiUNa nIluppaladalasannigAsaM AgAsaM uppa-15 iyA / gaMtUNa ya muhuttaMtareNa paDiniyattA tassa sagAsamAgayA / tAhi ya sabAhiM samaM vatto vIvAho / vattakallANo ya tAhiM samaM pIisuhamaNuhavaMto acchai / tato annayA kayAi vijumatIe parihAsaputvaM vimalA laviyA-juttaM nAma vimale! tume ajautto IsArosamuvagayAte pAeNaM AhetuM ? / tato tIe laviyaM-halA vijumatI! kiM va na juttaM aNNamahilAkittaNaM karemANassa? / tato vijjumatIe laviyaM-juttaM valla-20 bhassa suhayassa jaNassa nAmaM ghettuM. tujhaM puNa pAyatAlaNANurUvo daMDo kIrau ti / tato vimalAe hasiUNaM bhaNNai-halA vijamati ! jai me ajautto pAeNa na tAlio hoto tao tumhe ajauttarairasAyaNapANayaM katto pAMvitAo? tti. taM tunbhe sabAo vi mamaM pAyassa pUyA-sakAraM kareha tti / tato tAo sabAo hasiUNa tuhikAo TThiyAto / tato vitta parihAse vijjumatIe laviyaM-ajautta! kA sA vasaMtatilayA nAma ? / tato teNa laviya-25 vijjumai ! bIhemi tIe nAmaM geNhamANo. rUsaNo ihaM jaNo parivasati / tato hasiUNa vimalAe bhaNiyaM-aibhIruo iyANiM, suhayajaNo kayAvarAhI hohii tA mA bIheha. abhayaM te. vIsattho sAhehi / tato teNa vijjumaI laviyA-suNa suyaNu 1degseNa vi0 u 2 // 20risiyatu shaaN0|| 3 degmaikkaM u 2 vinA / / 4 rAiyasi zAM0 / 'rAesi u0 // 5 kareha tti u 2 vinA // 6 zAM0 vinA'nyatra-utthAya maggadeg ka 3 go 3 / uTThANamaga lI 3 / utthAya utthAya maggadeg u0|| 7 Ahato ka 3 // 8degNamayaM shaaN0|| 9pAvatIo u 2 // 10 vatte u 2 // 11 zyA ka 3 // 12 degrU i u 2 // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 dhammillahiMDIe [dhammillassa sanagaragamarNa atthi kusaggapure nayare amittadamaNassa ranno gaNiyA vasaMtaseNA nAma / tIe dhUyA vasaMtatilayA nAma rUya-lAyaNNa-viNNANovayArehiM samaMti (samatte) ceva kAmabhoga-raivisese jaanni| tato vijjumatIe laviyaM-vaJcAmi tIse ajAe vaTTamANIM voDhuM, jai ajauttassa sA royai / tato teNa bhaNiyA-rosaNo jaNo pucchiyabo tti / tato tIe laviyaM5 kiM pabhAyaM suppeNa chAijai ? tti / tato gayA AgayA ye AgAsaparikammeNa / ajaNuvaio ya rAyA ahayaM jovaNNadarisaNIyaM juvANarUvaM saMsahavittharovavaNNaM gaNi. yAsu joggaM kAUNa aigayA tAe bhavaNaM / diTThA ya vasaMtatilayA ummukkasabAbharaNA, piyavirahadubbalaMgI, maila-parijuNNavasaNA, taMbolaparivajjieNa, bAhabharaMtanayaNA, khAmakavolA, paripaMDureNaM vayaNeNaM, egaveNibaddheNaM kesahattheNaM juNNabhuyaMgemAyamANeNaM, kevalaM maMgalanimittaM 10 dAhiNahattheNaM khuDueNaM / saMbhAsiyA ya me 'suhaM ti ?' ti / cittakammalihiyA viva jakkha paDimA ekacittA acchai / ciMtiyaM ca me-'ajauttagayahiyayA esa tavassiNi tti purisasaMkittaNaM pi na sammaNNai' tti bhAvaM se jANiUNa purisavesaM vippajahAya pariNatamahilArUvavesadhAriNIe puNo vi se saMbhAsiyA-vasaMtatilae !, suMdari!, dhammillo te khemakusale vaTTANI pucchai tti / tato sA saMjAyaharisaromakUvA, paveyamANagAyalaTThI, harisAga15 yabAhapapputacchI, tujhe ceva ciMtayaMtI sahasA abbhuTTiyA; sagaggaraM 'piyayame !-tti bhaNaMtI dhAviUNa dhaNiyaM maM avagUhiUNa evaM paruNNA jahA NAe mama vi AkaMpiyaM (graMthAnam-1900) hiyayaM / suciraM ca royaitUNaM pucchati maM sA harisiyA-sAmiNi! kahiM so jaNahiyayaharo aisohagamato ajautto acchai ? tti / tato se mayA parikahiyaM-caMpApurIe acchai ti| tato tIe mamaM ajauttagayaM vippajogajaNiyaM dukkhaM parikahiyaM / / 20 tato so vijumaIe taM vayaNaM soUNa dasaNasamussuo jAo / tato vijumatIe asu yahiyayaM jANiUNaM bhaNio-'ajautta! kusaggapuraMgamaNussuo dIsasi ?' tti / tato teNa laviyaM-suMdari! evaM me maNo parisaMThio jai tuma pasannA / tato vijumatIe savapiyAjaNa-parijaNasahio AmaMtiyasavajaNo apaNo vijAriddhiviseseNa viuvieNa nagavimA NeNaM muhuttaMtareNa kusaggapuraM nIo, pavesio ya vasaMtaseNAe bhavaNaM / iNA ya ami25 ttadamaNeNa sabaM suyN| tato rannA parituDheNa tibhAo rajassa diNNo, bhavaNaM ca sabavibhavasaM pannaM kAriyaM, jANavAhaNaM pariyaNo ya jahAvibhavANurUvo diNNo / tato savapiyAsahio ya paviTTho bhavaNaM / dhaNavasusatthavAho pahaTTho dhammillassa AgamaNeNaM ti, teNa vi sA jasamatI ANiyA / tato so savapiyAjaNasahio AyaMbilatavaphalavisese ihaloe ceva aNuhavaMto acchai amarajuvANo viva amarabhavaNesu / 1degvarAgehiM lI 3 ka 3 go 3 / vagArehiM zAM0 // 2 ya se parikammeNa lI 3 go 3 zAM0 / ya se parikahiyaM kammeNa u0|| 3 vimukkadeg u 2 vinA // 4 deglaparideg u 2 // 5 gAyamA zAM0 // 6 degmANaM shaaN0| mANiM u0|| 7 hapappu0 u 2 vinA // radaMsaNUsuo u 2 vinA // 9 degse Na iha shaaNvinaa|| Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mehamAlAe pANiggahaNaM] dhammillacariyaM / annayA kayAi piyajaNasahio abhitarille cAusAle acchai / vasaMtatilayAe bhaNio-ajautta! apuro hu ne hijo vesAlaMkAro iha aiMteNa kAmabhogaramaNIo kao tti / tato teNa ciMtiUNa AsaMkiyahiyaeNa bhaNiyA-suMdari ! tumhaM vimhAvaNanimittaM ti / eyaM ca bhaNaMto niggao / tato teNa ciMtiyaM-nUNaM khu aNNapaveso ihaM bhavaNe natthi. tao majha paDirUvavesadhArI vijAharo bhavissati / tassa ya vahaNovAyaM ciMteuM savaibhavaNappaesesuM siMdUro5 vikinno, gahiyapaharaNo ya tassAgamaNaM paDicchamANo acchati / tato muhuttaMtarassa diTTho ya NeNaM tassa payasaMcAro / tato ya payamaggamaNusaraMteNa vAhiyA asilaTThI / tato chiNNo duhAkao paDio dharaNiyale, diTTho ya vijAharo visajjAvio, sakArio ya so bhuumippeso| ___ tao dhammillo purisavadhAsaMkiyahiyao raiM aviMdato aNNadivase appaNo uvavaNaM paviTTho, uvaviThTho ya saddalaeNsacchame asoyasamallINe puDhavisilApaTTae pacchAtAvasaMtattahiyao 10 taM ceva ciMtayaMto acchai / tAva ya asoyamaMjarIhiM saoNpacchAiyasarIrA, navajobaNasAliNI, thaNabharonamiyagAyalaTThI, pIvarajahaNabharaM samubahamANI, saNiyaM calaNe samukkhivamANI, rattaMsuyaekavasaNA, accherayapecchaNijjarUvA, theva-mahagghAbharaNA uvAgayA tassa semIvaM / diTThA ya NeNa aviiNhapicchaNijarUvA-'tIvaggarattabiMbAhara-suddhacArudaMtapaMtI pasannadasaNA / sA puNa-'ajautta! avahiyo suNa-asthi iha ceva veyaDapabvayassa dAhiNilAe seDhIe 15 sanniviTuM vijAharanayaraM asogapuraM / tattha ya vijjAhararAyA mehaseNo nAma, bhajjA se sasippabhA nAma, tANa ya duve puttabhaMDANi-mehajavo putto, ahaM ca mehamAlA / tao vijAhararAyA amha mAUe saha saMpahArei-ko mama iha avasANe rAyA bhavissai ? / AbhoeUNaM vijAe dahNa bhaNiyA NeNa ammA-'esa aviNIo mehajavo mehamAlAe bhattAreNa viNAsijihi tti aNNo ya ihaM rAyA bhavissaI' tti bhaNie ammA visaNNA 120 so vi mehajavo majjhaM nehANurAeNa ujjANa-kANaNa-nadi-girivare ramaNIyANi khellaNayANi paidivasamANei, muhuttaM pi mama virahaM necchai / ahamavi bhAuNo nehANurattahiyayA tassa virahe sudaMsaNUsuyA homi / evaM ca Ne vaccai kAlo / tato aja so tatie divase niggato mamaM pucchiUNa 'mehamAle ! kusaggapuraM vaccAmi tti / tato ahaM tassa aNAgamaNalobheNa ihamAgatA / suyaM ca me, jahA--vijAharo dhammilleNaM mArio tti / tato ahaM saMjAyarosA 25 ihaM asoyavaNiyamuvagayA / tato tuma mae diTTho, diDhe ya samANe NaTTho me roso, lajjA ya me saMjAyA, taM pasIyaha, mamaM asaraNAe saraNaM hohi' tti bhANiUNa calaNesu se nivaDiyA / sA ya NeNaM varahatthIhatthasaNNibhAhiM bAhAhiM chittA gaMdhaNaM vivAhadhammeNa vivAhiyA, rativiNoeNa ya dhaNiyaM uvagUDhA / to sA vavagayabhAusogA jAyA, pAviyA ya maNussayasokkhasAraM / tato taM gahAya niyagabhavaNaM pvittttho| 30 1 ne divo ye lI 3 // 2 mama padeg zAM0 // 3degvesu bhadeg ka 3 // 4 deglacchalasa zAM0 vinA // 5 sagAsaM u 2 // 6 evaM tANa vadeg lI 3 // 7degNa ya vivAheNa vivAhadhammedeg u 2 vinaa|| va.hiM0 1. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillahiMDIe [dhammillaputvajammakahAe __ tato tattha savapiyAjaNasahio avitaNhamoiyavo kAlaM gamei / bahue vi kAle samaikkate vimalaseNAe rAyadhUyAe putto jAo, nAmaM ca se kayaM 'paumanAho' tti / so ya kameNa saMvaDio, gahiyavijo ya piuNA puvakammapuNNodayaniviTTha() appaNo ya sukayakammavisesodayaM aNuhavaMto acchai / evaM ca se mitta-baMdhu-putta-piyAjaNasahiyassa suheNa kAlo voleI / 5 aha annayA kayAI bahujaNavaesu viharamANo jiNovaiTeNa vihiNA, sabajagajIvasAraNIo, suovaiTeNaM vihiNA dhamma uvadisaMto, bahusIsaparivAro, samaNagaNagAmaNI dhammaruI nAma aNagAro kusaggapuraM nAma nagaraM Agao, vebhAraselasihare samosaDho, sAhujogge phAsue desabhAge ahApaDirUvaM uggahaM ogeNhittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvamANo viharai / suyaM ca raNNA amittadamaNeNaM-anja kira caunANovagao bhayavaM meghaduMdubhi10 samanigghoso dhammaruimaNo dhammaruI nAma aNagAro ihaM samosaDho tti / tato harisavasa samullasiyaromakUvo dhammarAgamatI koUhalleNa gato rAyA NagarajaNo ya / dhammillassa vi ya tassa bhayavao AgamaNaM koDuMbiyapurisehiM niveiyaM / tao so haTThamaNaso saMbhaMto niyagaparivArasaMparikhuDo patto vebhAragirisamIvaM, pecchai ya tava-caraNa-karaNovasosiyasarIrehiM uvasohiyaM girisiharapAyamUlakaMdaraM samaNagaNehiM, te ya bhayavaMto paNamaMto paNamaMto aikka15 mati; pecchai ya purao samaNagaNagaMdhahatthiM miu-visada-mahura-maNaharehiM vayaNehiM dhamma pari kaheMtaM, uvagaMtUNa ya NeNaM paNamio / tato tehiM bhayavaMtehiM samaggasaggasovANabhUeNhiM dhammeNaM baddhAvito, kahio ya NehiM sabajagasuhAvaho dhammo / kahAvasANe ya dhammilleNaM vaMdiUNa tavavihiM pucchio bhayavaM tIya-paDuppannama-'NAgayajANao-kiM mayA putvabhave kayaM jeNa ahaM suha-dukkhaparaMparaM patto mi ? / tato sAhuNA bhaNiyaM20 dhammillapuvajammakahAe sunaMdabhavo dhammilla! tuma io ya taIyabhave-iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse bharuyacchaM nAma nayaraM / tattha ya rAyA jiyasattU nAma, bhajjA se dhAriNI nAma / tattha ya nagare gahavaI kula-rUvANuvihavo mahAdhaNo nAma jiNasAsaNasuiparivajjiyamaIo, tassa ya bhajjA sunaMdA nAma, tIe putto-sunaMdo nAma nAmato AsI / kameNa ya parivaDDio sAtiregamaTThavAsa25 jAyao ammA-piUhiM kalAyariyassa uvnniio| tattha ya jahANurUvo kalAsu abbhAso ko| tao keNai kAlaMtareNa tassa dArayassa ammA-piUNaM puvasaMgayA piyapAhuNayA aagyaa| tato tehiM sasaMbhamaM uvagUDhA, AbhAsiyA ya niddha-mahurehiM vayaNehiM, kulagharAiNAyakhema-kusaleNaM saMpUiyA, vidiNNA''saNA ya uvaviThThA, diNNapAyasoyA ya suhaMsuheNa vIsatthA acchNti| tato so dArao piuNA bhaNio-putta! soyariyapADayaM gaMtUNamAmisaM ANehi tti / tato 30 so pAhuNayapurisasahio mollaM gahAya gato soyariyapADayaM / tattha ya tadivasasaMpattIe 1degvirahamou 2 vinaa|| 2 leha aNNajaNamaNorahapatthaNAho asmudysuho| aha annayA zAM. lI 3 // 3 eNaM gha. u2||4 patto tti u2||5ysohiyaa pishaa|| Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sunaMdabhavo sarahabhavo ya] dhammillacariyaM / AmisaM na jAyaM / tato so pAhuNayamaNusso taM dAragaM bhaNai-sAmi! kevaTTavADayaM vaccAmo tti / teNa ya paDissuyaM / tattha paMca macchayA jIvaMtA ceva lddhaa| tato teNa pAhuNagamaNusseNaM vArijjaMteNa vi ghiyaa| ghettaNa ya macchae paDiniyattA jahAgayamaggeNaM / tato so jalabhAse taM dAragaM bhaNai-ee macchae ghettUNa vacca, mamaM aggao paDivAlejjAsi, jAva ahaM sarIrovarohe vaJcAmi / tato so dArao te macchae jalabbhAse phaDaphaDAyaMte daTTaNaM jAyANu-5 kaMpo bhaviyadyayAe kammovasamassa pANie visajeti / te vi ya macchae nivANaM piva khINakammaMsA lahuyAe gayA / so ya puriso Agato taM dAragaM pucchai-kahiM te macchaya ? tti / tato teNa paDibhaNio-pANie chUDha tti / tao teNa bhaNiyaM-sAmi ! 'akajaM kayaM ti piyA te rUsihi tti / tato te do vi jaNA gharaM gayA / tato so piuNA pucchio-ANIyaM AmisaM ? ti / tato teNa kammagarapuriseNa bhaNio-Amisassa abhAve jIvaMtayA macchA 10 ANIyA, te ya eeNaM ANateNaM pANie chUDha tti / tato so dArago bhaNio-kiM tume macchayA mukka ? tti / tato teNa bhaNiyaM-aNukaMpA me jAyA macchaesu phaDaphaDAyaMtesu, to pANiyammi mukkA. kareha jaM idANiM kAyavaM ti / tato so evaM bhaNio micchattovahayabuddhI Asurutta-kuviya-caMDikio tivalitaM bhiuDiM niDAle kAUNa nirANukaMpo taM dAragaM layAe. haMtuM payatto, vArijaMto vi mitta-baMdhava-pariyaNavaggeNaM neva virao, navari appao kammeNaM 15. virao hNtvaao| tato so dArago sArIra-mANasadukkhasaMtatto, teNa bahUhiM tajaNa-nibbhacchaNA-'vamANaNAhiM nibbhacchijjato, parihAyamANasarIro kaalgo| dhammillapuvvajammakahAe sarahabhavo ___ tato sakammanivattiyAuo visamagirikaDayaniviTThA[i]mahalladuggakaMdarAparikhitte, rukkhalayA-vaMsagummagahaNe, pAvajaNAvAsakammanilae, egassa vi ya duggamo hoi saMpaveso, tattha 20. saMniviTThA asthi visamakaMdarA nAma corapallI / tattha ya palligaNagAmakUDo coraseNAvatI sakammavitthAriyapayAvo maMdaro nAma nAmeNaM, tassa ya bhajjA vaNamAlA nAma, tIse udare AyAo / kAleNa ya puNNeNa jAto, NAmaM ca se kayaM piuNA 'saraho' tti / tato so suhaMsuheNa parivaDDio vAhaputta(graMthAnam-2000)parivArio ya sakammanirao acchai / tato so aNNayA kayAi tassa piyA AsukAramaraNarogeNaM kAladhammuNA sNjutto| putteNa ya mitta-25 baMdhavasahieNaM sakkArio, loiyANi ya kicca-karaNijjANi kayANi / tato so dArao pallimahattaraehiM palliseNAvaI ahisitto, parivArio ya sayaNa-pariyaNeNaM pallijaNamaNupAlayaMto suhaMsuheNa kAlaM gamei / ___ aha aNNayA kayAI tassa suhovaviTThassa ciMtA samuppannA-bAhiM tA niggacchAmi / tato so egavattho dhaNuM gahAya pallIe nAidUraM gato, pecchai ya paridubbalasarIre keNAvi 30 vAvaDaggahatthe maggaparibhaDhe purise paribhamaMte / ciMtiyaM ca NeNaM-ke ete bhavissaMti ? 1degtayAo u 2 vinA // 2 kAramaNArogeNaM u 2 vinA // - Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhammillacariyaM / [dhammillahiMDIuvasaMhAro tti / te aNAuhahatthe parikaliUNa aNAyaro se jAo, abbhAsaM ca gao / tato tehiM bhagavaMtehiM saggamaggasovANabhUehiM hiya-siva-suha-nIsesakarehiM mahura-putvabhAsIhiM dhmmlaabhio| tato paNamiUNa pucchiyA aNeNaM-ke tubbhe ? kao vA ? kahiM vA vaccaha ? ti / tehiM bhaNiyaM-sabAraMbhavirayA dhammaTThiyA 'samaNa' tti vuccAmo / teNa ya bhaNiyA-ko dhammo ? 5 tti / tehiM bhaNiyaM-parassa adukkhakaraNaM / tato teNa te samaNA pahaM samoyAriyA gayA ya / so vi ya palliM pvittttho|| tato kayavaehiM divasehiM vaikkaMtehiM coravaMdraparivArito gAmaghAyaM kAuM Niggao, gao jaNavayaM / tattha ya gAmabbhAse divasAvasesavaMcaNanimittaM egammi visama-duggamaggagahaNe acchati / ciMtiyaM ca NeNaM-'ahammo paradukkhassa karaNeNaM, dhammo ya parassa suhappayA10 NeNaM' ti samaNA evaM bhaNaMti. tato 'kiM mama parassa dukkhakaraNeNaM diNNeNaM ?, taM me hou jaM parassa suhappayANeNaM' ti ciMtiUNa sabappaharaNANi pariccaiUNa jaNavayaM so uvagato / tato suhasIlasamudAyAro sANukkoso amaccharI sabasattesu sANukaMpo kAlagato samANo iha kusaggapure nayare suriMdadattassa satthavAhassa subhadAe kucchisi puttattAe pnycaayaao| tato tujhaMgabhagayassa samANassa dhammakaraNe mAUe dohalo jaato| tato tumaM viNIyadohalAe mAU15 yAe NavaNhaM mAsANaM aTThamANa ye rAiMdiyANaM surUvo dArao jAto / tato tujhaM ammA-piUhiM nivattabArasAhassa imeyArUvaM goNaM guNani'phannaM NAmadheyaM kayaM-jamhANaM amhaM imammi dArae gabhagae dhammadohalo AsI, taM hou NaM eyassa dAragassa nAmadheyaM 'dhammillo' tti / tamevaM tume dhammilla! putvabhave jIvassa rakkhaNabIeNaM imA erisI maNuyariddhI laddha tti // tato tassa dhammilassa sAhusagAsAo taM vayaNaM souM IhA-'pUha-maggaNa-gavesaNaM 20 karemANassa saNNissa pubajAIsaraNe samuppaNNe / tato so saMbhAriyapubajAIsaraNo duguNANi yativasaMvegajAyasaddho ANaMdasupuNNanayaNo aNiJcayaM bahudukkhayaM ca mANussaM saMjogavippaoge ya ciMtiUNaM niviNNakAmabhogo tasseva pAyamUle pavaio, sAmAiyamAiyANi ekArasa aMgANi ahijio| tato bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe a. ppANaM jhosettA sahi bhattAI aNasaNAe chedittA accue kappe deviMdasamANo bAvIsasAgaro 25 vamaTTiio devo jAo / tAo ya devaloyAo caittA mahAvidehe vAse sijjhihiti // evaM khalu dhammilleNaM tavokammeNaM sA iDDI laddhA // ||dhmmillhiNddii sammattA // dhammillahiMDIgranthAnamzlo. 1377 a0 20. sarvagranthAgramzlo0 2034 a0 5. TES MORE 1 picchiUNa lI 3 ka 3 go 3 / pikkhiUNa u0|| 2 deghetti ka 3 go 3 // 3 ya divasANaM surUdeg u 2 . Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [peddhiyaa|] * iyANi 'vasudeveNaM kahaM paraloge phalaM pattaM' ti pucchio raNNA bhagavaM parikahei / * iyANi peDhiyA, evamahAMto(mahato) itihAsapAsAissa peDhabhUyA // pajjuNNasaMvakumArakahAsaMbaMdho __ atthi pacchimasamuddasaMsiyA niuNajaNavanniyaguNA cattAri jaNavayA / taM jahA-ANaTThA 5 kusaTThA suraThA sukkara? tti / tesiM ca jaNavayANaM alaMkArabhUyA, suTTiyalavaNAhivadevadattamaggA, dhaNavaimainimmAyA, cAmIyarapAyArA, navajoyaNavitthiNNA, bArasajoyA~yatA, rayaNavarisayAya durujjhiyadAridadosA, rayaNappahApaDihayatimirI, surabhavaNapaDirUvacakkabahubhomapAsAyasahassamaMDiyA, viNIya-viNNANabahula-mahurAbhihANa-dANa-daya-suvesabhUta-sIlasAlisajjaNasamAulA nayarI bAravatI nAma / tIse ya bahiyA revao nAma pavao rayaNakaM-10 tidittasiharakaravilihiyagagaNadeso / so ya naMdaNavaNaguNagaNAvahAsiNA jAyavajaNamaNA''NaMdaNeNaM naMdaNavaNeNa ujjANeNaM maMdaro iva suranaMdaNeNe parikkhitto / bAravaIe nayarIe dhammabheyA iva logahiyA dasa dasArA parivasaMti / taM jahA samuddavijayo akkhobho, thimio sAgaro himavaM / ayalo dharaNo pUraNo, abhicaMdo vasudevo tti // tesiM ca sammao uggaseNo rAyA surANa viva sakko aNaikkamaNIo / tattha samuddavijayassa raNNo nemi-daDhanemippamuhA puttA, sesANaM uddhayAI / vasudevassa ya akUra-sAraNaga-suhadAragAdiNo / tesiM ca pahANA rAma-kaNhA nijala-sajalajaladacchaviharA, divasayarakiraNasaMgamAvabuddhapuMDarIyanayaNA, gahavaisaMpuNNasommataravaiyaNacaMdA, bhuyaMgabhogovamANasusiliTThasaMdhI, dIhadhaNu-rahajuggabAhU, pasatthalakkhaNaMkiya-pallavasukumA-20 lapANikamalA, sirivacchrutthaiya-viulasiriNilayavacchadesA, suresarAyudhasaricchamajhA, payAhiNAvattanAhikosA, mayapatthivatthimiya-saMThiyakaDI, karikarasarisathira-vaTTitorU, sAmuggaNibhuMggajANudesA, gUDhasira-hariNajaMghA, samAhiya-sama-supaiTThiya-taNu-taMbanakhacalaNA, sasalilajaladaravagahira-savaNasuharibhitavANI / 15 1 zAM0 vinA'nyatra-evaM mahatotto itideg lI 3 mo0 go 3 / evaM mahatto itideg kasaM0 saMsaM0 / evaM mahaMtotto itideg u0 // 2 degsAyassa zAM0 // 3 aNahA kuNahA zAM0 // 4 nimmaviyA lI 3 // 5 sAyarapA lI 3 // 6 degNAyAmA lI 3 // 7 saya(e)Na durudeg zAM0 vinA // 8 rasu u 2 // 9 degNa deujjANeNa pari0 go 3 u0|| 10 viya zAM0 / via u0 // 11 nijaladeg ka 3 go 3 / vijala shaaN0|| 12 caMdavayadeg u 2 vinA // 13 cchocchai zAM0 // 14 0Nimuggadeg zAM0 vinA // * phujhyantargato'yaM pAThaH sarveSvapi likhitapustakeSu "dhammillahiMDI sammattA" ityasyArvAgU vartate // Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 vasudevahiMDIe rAma-kahANaM aggamahisINaM paricao tattha rAmassa baladevassa revaI aggamahisI / sA uNa revayassa mAulassa duhiyA ratI viva rUvarisaNI / 5 kaNhassa uggaseNassa duhiyA saccabhAmA NAma sacI viva sakassa bahumayA 1 / riTThapure ya ruhirassa raNNo devI sirI, tIse duhiyA paumAvatI / tIse ya piDaNA sayaMvaro diNNo tti / vAsudevassa cAra purisehiM niveio sayaMvara divaso / devadiSNeNaM raheNaM dArugasahAo gao sayaMvarabhUmippaesaM / niggayA ya kumArI sahijaNakayaparivArA | maMcArUDhA ya rAyaNo tIse daMsaNUsuyA TThiyA / uiNNo ya kaNho rahAo / diTThA ya Na paumAvatI paramavaNaniggayA iva paumanilayA, paumavaramaNaharamuhI, kaNNA lakkhaNaviNNa10 pUjita komalacalaNAraviMda - jaMghoru soNimaMDalA - nAbhi - majjha thaNajuyala - bAhulatikA-karatalakisalaya-sirodharA-dasarNavasaNa-'cchi- kaNNa-nAsA - kavola - sirakesa-gamaNa-bhAsita- hasiyA, kayalI-lavaMgakaMtI / ruiyA ya se diTThIe navajaladAvalI viya mayUrassa / tIse vi so cakkhuvisayamAgato / ciMtiyaM ca NAe - kayaro maNNe esa devo sayaMvare ko UhalleNa ihamAgato ? / jAva sA evaM saMkappei tAva kaNheNa rUvAisaiyavimhiya hiyaeNaM bhaNiyA paumAvatI15 ahaM vasudevasuto harAmi tti na te bhAiyAM ti / vaNalayA iva vaNagaeNa ukkhittA duyaM vilaiyA rahaM / tato dArugasArahiNA ghosiyaM -suNaMtu sayaMvareMsa mAgayA khattiyA !, dasArakulakeU vAsudevo harai kumAriM. jo na sahai so pacchao laggaDa tti / tayaNaMtareNa dAmoyareNa kusumakalAvadhavalo paMcayaNNo saMkho uddhato / taM ca saddaM suNaMtI paramAvatI sahasA bhIyA kaNharasa vacchatthalamallINA, tenne ya samAsAsiyA / aputrasahasammohiyA ya 20 khattiyaseNA / paurA ya maNNaMti - kiSNu pariyattai bhUmI ? joisacakkaM va nivaDai dharaviTTe ? samuddo vA velamaikkamai ? tti / jAva te satthA na bhavaMti tAva bahUNi joyaNANi vaikkaMto, nivAghAeNa patto bAravatiM / rohiNI - devaIhi ya parituGamANasAhiM bahusakkAreNa ya sakkAriyA paumAvatI / datto se pAsAo devanimmio paricAriyAo ya / piuNA vi pesio attho viulo kiMkarIo ya 2 / [ pajjuNNa saMbakumAra kahA saMbaMdhe 25 siMdhuvisae vIibhayaM nagaraM / tattha ya merU rAyA, caMdamatI devI, tIse duhiyA gorI / teNa ya raNNA pesiyaM kulagarANaM - kaNhassa kumAriM demi, saMbaMdhANuggaheNa maM aNuhaha ti / tehiM abhicaMdo pesio / so viulakosa-pesavaggaM gaheUNa Agato / vAsudevo ya tIse pANiM gAhio vuddhehiM kulagarehiM / tIya vi diNNo rayaNapAsAo 3 / gaMdhAra jaNavara pokkhalAvaInagarIe naggaI nAma rAyA, devI ya marumatI, sIse vIsa30 seNo putto juvarAyA, tassa bhagiNI gaMdhArI ruvavatI rUvagae gaMdhave ya pariNiTThiyA / vIsa 1 savaNa zAM0 vinA // 2 'rAkutUhalena ihAgau ? ti zAM0 // 3 sayahieNaM zAM0 vinA // 4 ramA zAM0 vinA // 5Na sA yaH De0 // 6 cArao ya zAM0 vinA // 7 tIe ka 3 // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmakaNha'ggamahisINaM paricao] peDhiyA / seNANumaIe rAmasahio kaNho gaMdhAriM saparivAraM gahAya vAravatimuvagato / sA vi bahusakkAreNa pUiyA jaUhiM / diNNo se pAsAo vimANovamo 4 / siMhaladIve rAyA hiraNNalomo, tassa devI sukumAlA nAma, tesiM duhiyA lakkhaNalayA lakkhaNA NAma, putto ya tassa raNNo juyarAyA dumaseNo / dUo ya pesio kaNheNa siMhaladIvaM, so Agato kahei-deva ! hiraNNalomassa raNNo duhiyA devayA viva rUva-5 ssiNI, sA tumha joggA. sA ya kira dAhiNaveyAlIe samuddamajaNaM sevamANI devacaNavakkheveNa mAsaM gamehii dumaseNeNa sArakkhiyA. tA kIrau Ayaro rayaNasaMgahassa / tassa vayaNeNa rAma-kesavA gayA samuddatIraM, dumaseNaM tuM saparivAraM lakkhaNakumAriM gahAya sapurimAgayA / hiraNNalomeNa ya raNNA viulo attho pesio, 'puvaciMtio me maNoraho saMpuNNo tti paNao haM ANAvidheu' tti 5 / 10 arakkhurIe nayarIe raTTavaddhaNo rAyA, tassa devI viNayavatI, putto NamuI nAma juvarAyA, tassa bhagiNI susImA susImA iva vasumatI maNoharasarIrA / sA suraTThAvisae pabhAsatitthaM majiuM gayA nnmuishiyaa|saa kahiyA cArapurisehiM mAdhavassa / gato rAmasahio, namuI haMtUNa saparivAraM susImaM ghettaNa lacchiM piva vitiyaM jaayvpuriimaagto| sA vi sakAriyA kulagarehiM, diNNo ya pAsAdo 6 / gagaNanaMdaNe (graMthAnam-2100) nayare jaMbavaMto rAyA vijAharo, tassa ya bhajA sirimaI, putto juvarAyA duppasaho nAmA, dhUyA ya se jNbvtii| sA caMdA-'raviMdANi muhasohAe aisayati, NayaNajuyaleNa ya sabhamarakuvalayajugalaM, thaNajuyaleNa ya pINuNNaya-niraMtareNa bAlatAlaphalasiriM, latAo ya sapallavAo bAhAjuyaleNa, majheNa ya tivali vibhaMgureNa vajamajhaM, jahaNavitthAreNa bhAgIrahipuliNadesaM, UrujuyaleNa gayakalabhanAsAbhogaM, jaMghAjuyaleNa 20 kuruviMdAvattasaMThiti, kamajuyaleNaM kummadehAgiti, sukumAlayAe sirIsakusumasaMcayaM, vayaNamahurayAe vasaMtaparahuryavAyaM / sA cAraNasamaNeNa 'addhabharahAhivabhajA bhavissai' tti aadihaa| tato so jaMbavaMtavijAhararAyA 'taM gavesi~ssAmi' tti gaMgAtIre sanivese snnivittttho|saa ya kumArI abhikkhaM gaMgAnadi majiuM ei sprivaaraa| vijAhareNa ya ikkeNa sevAnimittaM kaNhassa niveditA / so aNAhihisahio taM paesaM gato, diTThA aNeNa gaMgApuliNe kIlamANI, 25 rUvamucchieNa ya hiyA / niveiyA raNNo, so rUsiu Agato sayaM, jujjhiuM ca aNAhiTTiNA saha saMpalaggo / bhaNio ya NeNa rAyA-ayANugo si tuma, kaNhassa vAsudevassa neUNa kumArI deyA, taM jai teNa sayameva hiyA NaNu sohaNaM. kiM na yANasi se pahAvaM ? devappasAyaM ca ? tti / tato so uvasaMto, bhaNitaM [ca suTTha kumAra ! bhaNasi. mama vi cAraNasamaNAdesaM pamANaM kareMtassa eseva ahippAo AsI. taM ahaM tavovaNaM gamissaM, duppasaho 30 15 1 yA lakkhaNA zAM0 vinA // 2 maNaha shaaN0|| 3 sirI zAM0 vinA // 4 yaNiNAyaM lI 3 // 5 sissaM ti tti zAM0 // 6 yANAsi shaaN0|| Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe / pajjuNNasaMbakumArakahAsaMbaMdhe te ya paripAlaNIo, khamaha me ayANao atikkama / tao te jaMbavatI dhitiM piva bitiyaM gaheUNa baarvtimuvgyaa| pUio ya jAyavehiM sabhArio / duppasaho ya kumAro jaMbavaIparicAriyAo viulaM ca vittaM gahAya uvagato, paNao rAma-kesavANaM / tehi vi baMdhuvavahAreNa pUio gato sapuraM / jaMbavatIe datto pAsAdo kaNheNa 7 / 5 viyabbhAjaNavae kuMDiNipuraM nAma nayaraM / tattha bhesago rAyA, vijumatI devI, tersi putto ruppI kumAro, ruppiNI ya duhiyA / sA ya vAsudevassa nAraeNa niveditA, bhaNaikaNha ! suNAhi-mayA rAyaMteurANi bahuyANi diTThANi. jArisI puNa kuMDiNipure ruppiNI nAma kaNNayA tArisI bIyA nai hoja tti takkemi / sA sahassarassiraMjiyasayavattakaMtavayaNA, vayaNakamalanAlabhUyacauraMgulappamANakaMdharA, mauya-suvaTTita-siliTTha-saMThiya-taNuya-sukumAla10 subhalakkhaNasaNAha-kisalayujjalabAhalatikA, karaparimiya-vaTTahArapahasiya-pINathaNajuyalabhAra sIdamANavalibhaMgavaliyamajjhA, IsiMmaulAyamANavarakamalaviyaDaNAbhI, kaNNAlakkhaNaviyakkhaNapasaMsiyamadaNasaranivAraNamaNujjasoNiphalakA, khaMbhaNibha-paramasukumAla-thira-varorU, sulINajANuppaesA, gUDhasira-romagopucchasarisajaMghA, navanaliNikomalatala-kamalarAgasappabhana hamaNibhAsiyapasatthacalaNA, savaNa-maNaggAhiribhitavayaNaviyakkhaNA, Alao guNANaM / 15 evaM ca nArado ruppiNi kaNhassa hiyayasAhINaM kAUNa uppaio / ruppiNIe aNeNa vAsudevaguNA kahiyA / eyammi ya desayAle ruppiNI sisupAlassa damaghosasuyassa dattA / ruppiNipiucchAe ya evaM pavittiM soUNa virahe bhaNiyA-putti ruppiNi! sumarasi jaM si bAlabhAve do vi aimuttaeNa kumArasamaNeNa NabhacAriNA bhaNiyA 'vAsudevassa aggamahisI bhavisati' tti ? / 20 tIe bhaNiyaM-samarAmi / sA taM bhaNai-putta! jaha vAgariyaM teNa muNiNA tahA taM, na ettha saMsao. baladeva-vAsudevA avaraMte suvaMti, samuddeNa kira se maggo diNNo, dhaNadeNa NayarI NimmiyA bAravatI, rayaNavarisaM ca buDhe. 'vAsudevo ya kira sisupAla-jarAsaMdhe vahehiM' tti vAo pavattai tti. ceipaMiNo ya tumaM si dattA ruppiNA. sisupAlaM haMtUNa vi tumaM kaNho geNhaMtago, taM mA te vayaNIyayaM hohiti. jai tavANumayaM dAmoyarassa pesemi 25 ahaM ti / ruppiNIe bhaNiyA-piucchA! tunbhe mamaM pabhavahA piuNo aNaMtaraM, jaM ca me hiyaM tattha tubbhe me pmaannN| tato tIe pacchaNNaM puriso pesio bAravatI lehe gaheUNa, te vivAhadivasaniruttapaTThio vitthijattA kumArIdANassaphalA, sisupAlavaMcaNanigUDhavayaNA ya lehA uvaNIyA kaNhassa / 'varadAnadItIre ya nAgagharacaNavavadeseNa kumAriniggamo, tattha miliyavaM' ti kahiyaM tehiM 1degvatI De0 zAM0 vinA // 2 kuMDiNapudeg zAM0 vinaa|| 3 na di tti lI 3 // 4 deglaujjadeg u 2 // 5 deggakalideg zAM0 // 6 degNa bhavAriNA u 2 lI 3 // 7degssasi tti zAM0 vinA // 8 putti ka 3 // 9 u. vinA'nyatra-hi tti vAo, cei zAM0 / hiti cei lI 3 ka 3 go 3 // 10 degpayaNo zAM0 / / 11degttapavattijuttA kudeg u 2 // 12 varagANadeg u 2 // Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ peDhiyA / 81 rAmakanhaggamahisaNaM paricao ] purisehiM / AgayA ya kuMDiNipuraM vaNNa-ciMdhapabhAvA ya kahiyA NehiM kumArIe sapiucchAe, ' nicchiyA''gamaNaM kaNhassa / bahumANaM sisupAlo Agato dvio varadAnadIpuvatIre / pamakkhiyA ruppiNI savAlaMkArabhUsiyA nINIyA nAgagharaM bhaddagamahetaragaparivuDA / sA accagacchaleNa puNo puNo nIi / diTThA ya NAe tAla - garuDajjhayA jahA kahiyA dUehiM / tuTTAe ya bhaNiyA ruppiNI piucchAe - eaihi putta ! pasaNNANi te devayANi aihi, kuNasu paikkhiNaM 5 devaulassa maMda maMdaM parIti / vAsudeveNa ya kumAriM daTThUNa bhaNio dArugo-tUraha turage / teNa ya coiyA nAgagharaMteNa / kaNheNa ya tIe paimANaM kareMteNa AroviyA rahaM / ThiyA ya bhaddageNa vijjulayA iva navajaladallINA diTThA | AphAliyaM ca NeNa dhaNuM / 'kahiM vaccasi sUra ! kumAri gaddeUNaM ?' ti bhaNato bhaNio kaNheNa- - mA mara, vacca, ruppissa pavitti nehi. kiM te ujjameNa ?, bhaNa - 'rAma- goviMdA ruppiNikumAriM hariMti' tti / so bhIo ravaMto 10 gao ruppisamIvaM / do vi sapariyaNA niggayA / rupiraNNA paiNNA kayA-bhaginiM amoeu na pavisissaM nayariM / patthio mahatA balasamudapaNaM rahamaggeNa / rupiNI ya vimaNA pucchiyA kaNheNaM - kiM devi ! nAbhiruiyaM te mayA saha gamaNaM ? | sA bhaNai - deva ! suNaha, mama bhAyA dhaNunahI, sabalo ya Agato. tubbhe puNa dube jaNA, tattha bhe pIlaM AsaMkAmi / kaNheNa bhaNiyA- devi ! na juttaM itthisamIve appA vikattheDaM, taha vi puNa tavAsssAsaNa- 15 nimittaM bhaNAmi - parasa me balaM / tattha nAidUre mahApariNAhA pAyavA paMtIe ThiyA, tato NeNa ekasareNa viNibhiNNA / aNaMtariyA ya je je tIe saMdiTThA te te vidAriyA / varaM ca se aMgulimuddAe cUriyaM aMguiMgulisannivAeNaM / pattaM ca aggANIryaM / bhaNio ya balo kaNheNaM - bhAu ! tumhe suhaM gahAya vaJcaha, ahamete NivAremi / rAmeNa bhaNio - kanha ! tumaM vahusahio vacca vIsattho. ahaM eyaM kAgabalaM poemi / tato ruppiNIe jAyabhayAe 20 viSNavio kaho - deva ! jahA me vayaNIyaM na hoi - 'bhAugaM mArAveUNa gaya' tti, tahA kuNasu pasAyaM. sattA tujjhe sakkaM pi jeuM / evaM viNNavieNa dAmodareNa rAmo bhaNiobhAga ! suhA te bhAgassa abhayaM maggati. kIra se pasAo / rAmeNa ya se 'taha' ti paDivannaM / ruppibhUpabalaM ca baladevamabhibhaviumAraddhaM / teNa ya devadiSNo saMkho samuddhRto / tassa saddeNa niGkuragajjiya-khubhiyamagarAgarasariccheNa balatibhAo nirANaMdo ujjhiyAuhoM 25 Thito / ruppI ya aNuyAti amarisio, dUraM gaMtUNa ya sarajAlaM pavuTTho rohiNi suyarahavarovara / teNa ya' lahuhatthayAe chiNNA sarehiM sarA, turagA sArahI ya paDividdhA / viNAsiyaraho vi jAhe na muyai dhiTTayAe tAhe se dhaNuM viNAsiyaM, aMguTTho ya dAhiNo viddho / tato suhIhiM kahiM kahiM vi nivArio - 'sAmi ! esa rAmo pabhavaMto vi te na viNAsei, alaM jujjheNaM' ti niyattio / paiNNApUraNatthaM bhojakaDaM nayaraM nivesei / iyare vi siddhakajjA 30 1 1 varagAna u2 // 2 'hattaraparideg shaaN0|| 3-4 ehiM u 2 vinA / 5 dArago shaaN0| evamagre'pi / 6 paNAmaM kareMtIe Arodeg ka 3 // 7 piNA padeg ka 3 vinA // 8 yaM sinnaM / bhadeg ka 3 // 9 degto viNA zAM0 vinA // va0 [hiM0 11 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [paaNNakumArajammo paraM pIimukhahaMtA aNuviggA vacaMti, kahiyaM ca ruppiNIe-aNahasarIro te bhAyA niyatto sayaM jaNavayaM / dasiMtA pura-pavaya-dese ya ruppiNIe pattA egaM snnivesN| tattha kaNho jeTTa bhaNati-ramaNIyamuvavaNamiNaM, vasAmu ihaM ti| teNa 'taha' tti paDissuyaM, saMdivo ye siddhattho sArahI-vaccha! bhaNasu pauravaggaM, sigdhaM vivAhagabhaMDagaM uvaNeha tti / so gato / jAva 5 nAgarA sajeti tAva ya jakkhehiM vadhU-varaM vevAhigeNa sakkAreNa pUiyaM / pattA nAgarayA, daddUNa vimhiyA / taM ca devatAnayaraM jAyaM / paura-jakkhaparigayANa ya aticchiyA rayaNI / kameNa ya pattA bAragaM / datto ya ruppiNIe sabhavaNassa uttara-puracchimo pAsAo 8 / / rohiNI-devagIhiM vatthA-''bharaNa-paDicArikAjaNeNa pUiyA / devipariyaNassa ya paDisiddho paveso / bhaNio ya saccabhAmAe vAsudevo-deva ! darisijau kumArI jA tuThabhehiM 10.ANIyA / so bhaNai-kA kumArI ? kao vI ? jao pahassaha / jAhe nibaMdha karei tAhe NeNa bhaNiyA-revayapavayasamIve gaMdaNavaNe dacchiha tti / saMdiTTho aNeNa leppakAro-ujjANe sirighare siripaDimaM avaNeUNa peDhigaM lahuM sanjittA ANaM paJcappiNAhi tti / teNa jahANattaM aNuTTiyaM / diNNA ya ANattI aMteurANaM ujANaniggamaNe / paJcUse rahe kare UNa ruppiNiM dArugasahio gato naMdaNavaNaM kesvo| sirighare ya Na ThaviyA ruppiNI, 15bhaNiyA-'devi ! devINaM AgamaNasamae peDhiyAe nicalA acchasu jAva niggayAu' tti vottU Namavakrato rahasamIve ciTThati / pattANi ya aMteurANi, saccabhAmA pucchai-deva ! kahiM sA kumArI ? / bhaNiyA-gayA sirigharaM, vaccaha, tattha NaM dacchiha / tAo gayAo 'aho ! bhayavatIe rUvaM NimmaviyaM sippiNa' tti bhaNaMtIo pnnyaao| uvAiyA ya saccabhAmAe'bhayavai ! kumArI AgaMtugA hiri-siriparivajiyA hou, tato pUyaM karissaM' ti niggayA, 20 maggiyA ya smNtto| ceDIo bhaNaMti-sAmiNIu ! sA kassa i] aDavirAiNo dhUyA ho. hiti. kA sattI tIe tujhaM purao ThAiuM ?. gumme kammi vi lINA ThiyA hohiti / gayAo ya kaNhasamIvaM bhaNaMti-deva ! na dIsae sA tumbhaM vallahA / teNa bhaNiyAo-avassaM tattheva hohitti, vaccAmo, dacchiha NaM / gao ya kesavo devI (graMthAnam-2200)sahio sirigharaM / sA uTThiyA, 'deva ! saMdisaha, kAo paNamAmi ?' tti / teNa saccabhAmA dNsiyaa| ruppiNI 25 ya tIse pnnyaa| sA bhaNati-tumaM si amhehiM puvaM vaMdiyA / vAsudeveNa bhaNiyA-kaha kaha ? ti| saccabhAmA bhaNati-'jai amhehiM bhagiNI vaMdiyA tujhaM kiM ittha vattavaM ?' ti| sakalusAe vi vatthA-''haraNehiM pUiyA / pajjuNNakumArajammo tadavahAro gavasaNA ya . ruppiNI kayAiM ca sIhaM muhe aigacchamANaM simiNe pAsittA kahei / kesaveNa pahANa 1ya sA zAM0 vinA // 2 vacca, bhadeg zAM0 // 3 degNIe devagIe ya vatthA zAM0 // 4 vA kumAriM jao zAM0 vinA // 5 lippAro ka 3 go 3 // 6 degurINaM lI 3 // 7degto revayasamI zAM0 vinA / / 8 sumideg zAM0 vinaa|| Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadavahAro gavasaNA ya] peddhiyaa| puttalabheNa abhinnNdiyaa| puNaravi ya ujANaM gato sauroho mAhavo / viyaramANIe ya ruppiNIe dihro NahacArI samaNo jhANaniccalaNayaNo, pucchio ya NAe vaMdiUNa-bhayavaM! udare me sAhaha kiM hohii ? tti| saccabhAmAe vi tayaNaMtare pucchio taheva / so jhANavAghAyabhIrU 'kumAro hohiti' tti bhaNaMto adarisaNaM gato / tato tAsiM vivAo samuppaNNo-ahaM puttalaMbheNa muNiNA AdivA, ahaM AdiTTa tti / ruppiNI bhaNai-mayA paDhamaM 5 pucchio / iyarI bhaNai-saccaM, tume paDhamaM pucchio, na puNa teNa kiMci bhaNiyaM. mayA puDheNa vAgariyaM ti, teNa mamaM paDhamaM putto hohiti, Na tuhaM ti| evaM tAsiM vivadaMtINaM saccabhAmA bhaNati-jIse paDhamo putto jAyai tIse varakoue iyarIe kesehiM dubmakajaM kAyavayaM ti| ruppiNI ya pacchaNNagabbhA, tato NaM saccabhAmA baahi| nibaMdhe ya kae paDivannaM-evaM nAma bhavissai tti / tato do vi jaNIo gayAo vAsudevasamIvaM / kahio aNAhiM cAra-10 NAdeso paNayaM ca / vAsudeveNa bhaNiyAo-tujhaM duNha vi jaNINaM kumArA hohiMti, alaM vivAeNaM ti / tAo niggayAo / tAsuM ca niggayAsuM dujohaNo uttarAvaharAyA seviumaigato dAmoyaraM / kahiyaM ca atthANIgayANa rAINaM kaNheNa devivivAyavatthu / dujohaNeNa bhaNiyaM-deva ! jIse paDhamaM putto jAyai tassa mayA dhUyA diNNA / evaM parihAse kae aigao bAravatiM saparivAro junnaaho| ruppiNI ya puNNe pasavaNasamae pasUyA puttaM / kayajAyakammassa ya se baddhA muddA vAsudevanAmaMkiyA, niveditaM ca paricAriyAhiM kumArajammaM kaNhassa / so rayaNadIvikAdesiyamaggo aigato ruppiNibhavaNaM / cakkhuvisayapaDio ya se kumAro deveNa akkhitto / kao ya akaMdo ceDIhiM-kumAro keNa vi hio tti / ruppiNIya kaNhaM daTTaNa mucchiyA, satthA puttasogaduhiyA vilaviumADhattA-deva ! nihI me diTTha-naho jAto. me maMdabhAgAe ana 20 navuggato bAlacaMdo rAhuNA ghattho. nirAloyAsu disAsu kattha NaM maggAmi ?. parittAyasu meM sAmi !. devatANa me ko kao avarAho jeNa me puttako avahio ?, na yANaM, mrisiNtu| to evaM ca rovamANI devI AsAsiyA jaupaiNA-'devI mA visAyaM vacca, gavesAmi te puttagaM. jeNa mamaM paribhaviUNa hio tassa diTTamettassa aNappiNaMtassa mAraM viNayaM karissaM' ti bottUNa sbhvnnmuvgto| 25 __ tattha sakulagaro ciMtAparo acchai / nArao ya patto taM paesaM / vakkhittacitteNa ye cirassa diTTho, bhaNio ya NeNa-sAgayaM risiNo ?, ciMtApareNa Na mae ttha ditttthaa| so bhaNai hasamANo-kaNha ! mahatI te ciMtA-kassa maNNe rAiNo kaNNA rUvassiNI hojA ? rayaNaM vA ? ko vA na sevai ? ko vA jarAsaMdhapakkhio ti ? / so bhaNai-na eyaM, suNaha kAraNaM-ruppiNIe jAyamettao keNAvi hio kumAro, tassa parimaggaNanimittaM me mahatI 30 1 vihara ka 3 // 2 degNo nicalajmANaNaya zAM0 vinA // 3 hotagA, alaM shaaN0|| 4 vi hario ke 3n 5 ko hio u 2 // Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ pajunna-saMvakumAraciMtA / nArao daMtappabhAparibhinnakkharaM bhaNai-kaNha ! sohaNo saMdhI jAo, jao saccabhAmAe AsaNNo pasavaNakAlo. tIse ya cAraNovadiTTho dhuvaM kumAro hohiti, tato ruppiNIe kesamuMDaNaM dUrao parihariyaM / tato vAsudeveNa bhaNio-alaM parihAseNa, vaJcaha , devI dhIraveha tti / tato so tattheva parihasaMto gao, ruppiNIe bhaNio'-anja ! Asi 5 me AsA 'tumbhe me puttagassa pavattiM ANehi' tti. taM jai tumbhe evaM ANaveha, nirANaMdA mi saMvuttA / tato jAyANukaMpeNa nAraeNa bhaNiyA-ruppiNi! muya sogaM. ahaM tava puttassa gavesaNaM akAUNa na te puNo dacchAmo. esa nicchao tti / uppaio kasiNakuvalayapalAsarAsisAmaM gagaNadesaM / sImaMdharajiNaM pai pajjuNNavahAravisayA nArayassa pucchA 10 ciMtiyaM ca NeNa--'aNNayA aimutto kumArasamaNo ihaM aisayanANI saMsayapADipucchA dAyago AsI, saMpayaM puNa avaravidehe sImaMdharo nAma titthayaro viharati, taM gacchAmi tassa pAyamUlaM. so meM eyamahaM vAgarehii'tti saMkappeUNa gato khaNeNa arahao samIvaM / tiguNapayAhiNapuvaM ca vaMdiUNa pucchati-bhayavaM! bAravatIe kaNhassa vAsudevassa ruppiNIe aggamahisIe putto jAyamettao hio keNa ? tti / 18 bhayavayA bhaNiyaM-dhUmakeuNA joisiyadeveNa paDiNIyayAe avahariUrNa bhUyaramaNADa bIe silAyale ujhio ettha eso sUrAyaveNa sosaM gamissaI' tti / vijAharamihuNaM ca pacUse tassovarieNa samaicchai-kAlasaMvaro kaNagamAlA ya / tassa ya dAragassa carimasarIranipphattibhaviyabayAe tesiM gatI paDihayA / tANi saMkiyANi 'kiM maNNe ettha koi aNagAro tavarao saMThio hojatti uvaiyANi, passaMti bAlaM sateyasA muddArayaNamarI20 ipayareNa ya dippamANaM paramadaMsaNIyaM / 'aho! accheraM eriseNa rUveNa teyasA ya na hoi eso pAyayAvacco' tti pasaMsamANo bhaNai kAlasaMvaro devi ! vacAmo tti| sA na calai / to vijAhareNa bhaNiyA-kiM devi! eeNa te aTTho devakumArasappabheNaM dArageNaM ? ti / sA bhaNaiajautta! tumhehiM dijaMteNaM ti| tato teNa tuTeNa se aMke nikkhitto 'esa te putto mayA datto' tti / tANi taM gaheUNa nihimiva daridANi gayANi / veyavadAhiNaseDhIe pacchimadisaMteNaM 25 mehakUrDa nAma nayaraM amarAvatIdeso, kao ya Usavo, payAsiyaM ca-kaNagamAlAe. devIe tirikkharaNIvijAe puvaM pacchAio gabbho, saMpayaM jAto kumAro ditto, 'pajjunnaoM' tti ya se nAma kayaM / so satthaM pariSaDDai |solsvriso ammA-piUhiM saha samehi tti / pajjuNNapuvvabhavapucchA puNo pucchai-bhayavaM! kaha tassa jAyamettagassa paDiNIo uppanno ? tti / bhayavayA bhaNio 1 hayavaM ti / tadeg zAM0 // 2 dego asthi me shaaN0|| 3 ANeha zAM0 vinA // 4 u 2 vinA'nyatra"saNaM kAUNa te lI 3 // .5 ayamu zAM0 / / 6 degpaDideg u 2 // 7 me payaDamahaM ka 3 // 8 degNa bhIsaNADadeg lI 3 // 9 degyayo bAlo tti lI 3 // 1. ttha dhare vaDa' ka 3 u0 // 11 samaM sa ka 3 // . Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSabhavacariyaM. mahisAharaNaM ] peddhiyaa| nArao-aNAisaMsAravattiNo jIvassa tAsu tAsu joNIsu kAraNavaseNa save sattA baMdhavA AsI sattU ya. puNa tassa dAragassa sammattalaMbhakAle jo pitA tammi samae AsI, so se jahA jammatare pacchA sattU jAto taM suNapajjuSaNa-saMbapuvyabhavakahAe aggibhUi-vAubhUibhavo bharahe magahAjaNavae sAliggAme maNoramujANaM / tattha sumaNo nAma jakkho, tassa 5 asogapAyavasaMsiyA silA sumaNA, tattha NaM jaNA pUryati / tattha ya gAme somadevassa mAhaNassa aggilAe bhAriyAe duve puttA aggibhUi-vAubhUI aNegasattha'ppayamatiNo, tammi maMDale laddhapaMDitasaddA, bahujaNasammayA privsNti| - tammi ya kAle paMdivaddhaNo aNagAro codasapubI samuppaNNohinANI samaNo viharamANo maNoramaujANe samosario / tassa ya samIve samaMtato jaNo Agamma kevalipannattaM 10 dhamma suNai, saMsae ya pucchai / so ya bhayavaM jiNo viva avitahaM vAyarei / taM ca tahA jaNamuvasevamANaM uvaladbhUNa somadevaputtA bhaNaMti-ayANao esa logo amhe vaikkamiUNa samaNasamIvamuvaMgammati. kayaraM taM nANaM jaM amhaM aviditaM ? ti / tehiM piyA Apucchio-tAya! maNorame ujANe muNI kila koI hito, tattha logo vaccai. taM teNa saha vArya karemu, aNujANaha tti / teNa bhaNiyA-tubbhe mayA uvajjhAe atthadANatosie kAUNa sikkhA-15 viyA, kIsa paribhavaM sahaha ?. parA~eha samaNaM / te gayA jaNaparivuDA NAidUrahiyA bhaNiyAbho samaNa! tume samaM vAdatthI AgayA amhe. bhaNa, kiM jANasi ? jA te paDivayaNaM demo tti / tesiM ca AyariyANaM sIso sacco nAma ohinANI vAdaladdhisaMpaNNo sumaNasilAsamIve pasaNNacitto acchai / teNa sahAviyA-bho mAhaNA ! mA hoha mahisasamANA. jaMbhe pattavaM taM bhaNaha / io te gayA tassa samIvaM bhaNaMti-bho samaNa ! kiM bhaNiyaM hoi 'mahi.20 sasamANa' tti ? / sacceNa bhaNiyA-suNahamahisAharaNa / ekkammi raNe pANIyaM ekameva, taM cauppayANi AraNNANi taNhAbhibhUyANi Agamma Agamma taddesa TThiyANi pIyapANiyANi nibuyANi jahAgataM vacaMti / mahiso puNa tatthAvagAhiUNa siMgehi AhaNai tAva jAva klusitN| tato Na vi tassa, Na vi annesiM pANajoggaM 25 hoi / esa diddhto| jahA sA aDavI tahA saMsArADavI, udagasarisA AyariyA, migasarisA dhammasavaNAbhilAsiNo pANiNo // sunbhe vAghAyaM dhammakahAe karemANA mahisasarisA mA hohi-tti mae ettha sadAviyA // ___taobhaNaMti eeNa muNiNA saha vAyatthI AgayA. jai tume parAjie esa te gurU parAjio hoi, to tume saha jutto AlAvo. iharahA hi mahisasarisA amhe tume kayA sIha-30 1 vahammadeg zAM0 // 2 koyi hito zAM0 / koi patto lI 3 // 3 degrAjae lI 3 // 4 me dhammakahAvAghAyaM kare lI 3 // Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 vasudevahiMDIe [pajuNNa-saMbapuzvabhavacariyaM. sarisA kayAi bhavejAmo / sacceNa bhaNiyaM-evameyaM jaii ma / te bhaNaMti-jiyassa ko niggaho ? / sAhuNA bhaNiyaM--jo tumhaM ruio / te bhaNaMti-jai amhe jiNasi to te vayaM sIsA. tume parAjie tumbhehiM sabehiM niggaMtavaM io / evaM Thie samANe pAsaNigasamIve sacceNa bhaNiyA-pucchaha mamaM jaM te ahippeyaM / te bhaNaMti-amhaM na koi saMsao vidita5 vedANaM. tumaM puccha jaM te pucchiyavaM / sAhuNA bhaNiyaM-jai mayA pucchiyavA, kaheha-ka o ttha ihmaagyaa?| te bhaNaMti-amhe iheva saMvutthA. jo caMdA-''icce Na yANai so amhe na yANijjA / sAhuNA bhaNiyA-jANAmi, jahA tumbhe somadevassa mAhaNassa puttA aggilAgabbhajAya tti. eyaM kaheha-taM gabhaM kao tthmaagyaa?| te bhaNaMti-eyaM pi kiM koi jANai ? / sAhuNA bhaNiyaM-bADhaM / te bhaNaMti-jai tumaM jANasi eyaM to jiyA NAma 10 amhe. suNAmu / sacco bhaNai-tubbhe do vi jaNA aNaMtarabhave siyAlapillakA AsI / te bhaNaMtiko paJcao ? / bhaNai saJcavAdI sacco-atthi paJcaoaggibhUi-vAubhUipuvabhavasaMbaMdho iha nAilo nAma ghvtii| tassa kammakarehiM chette halanADo pamhuTTho naggohapAyavamsa hehA, sattAhigA ya (graMthAnam-2300) vadalA jaayaa| tubbhe sIyavAyahayA taM niggohama15 ssiyA / chuhAvaseNa ya bhe so nADo khio| tassa apariNAmeNa visUiyA jAyA / teNa paritAveNa do vi mayA aggilAgavbhe do vi jamalA jAya ttha / na ettha saMdeho // taM soUNa saMkiyA / bhaNiyaM ca pAsaNigehiM-pucchijau nAilo / gayA ya pucchagA / kahiyaM gahavaiNA-asthi vattapuvaM, nADo addhabhakkhio ya, siyAlajuyalaM ca divapuvaM mayaM dudiNaMte / tato te mANussA AgacchamANA bhaNaMti--jiyA mAhaNadAragA aisynaanninnaa| 20 AgaehiM kahiyaM jahAbhUyaM / sAhuNA bhaNiyA-bitiyaM paJcayaM suNaha---- rAhugabalAmUgakahAsaMbaMdho / ujjeNIo paMca purisA ihamAgacchati / tesi ca tinni inbhadAragA, duve jttaabhygaa| ibbhaMsuo ego avadAyasAmo rAhago nAma balAmUko seyaMbaro, duve avadAyA cINapiTTa raMjitavasaNA / kammagarA ya kAla-sAmA, tatthego kaMbaleNa pAheyaM vatthAI poTTalabaddhAiM ca 2vahai iyaro a dasipUravattheNaM / jo so mUo so mayA aNusaho ihaM ullavehii paJcayassai ___ya / jeNa puNa kAraNeNaM imaM desamAgato taM ahaM kahemi jAva ihaM na pAveirAhugapuvabhavakahA ujeNIe tAvaso nAma seTTI aasii| tassa tigicchie atthi kosallaM / so AyadhayapariyaTTI karisaNAraMbhavakkhittacitto aTTajjhANI kAlagato sUyaro jaao| sarae ya 30so jUheNa saha sAlibhakkhaNanimittaM khettaM puvbhuttmaagto| tAvasakAlasueNa ya sado kao, palAyaM taM jUhaM, so ya sUyarapillao avaloiMto puttaM daTTaNa samuppannajAIsaro tasseva 1 vahihA zAM0 vinA // 2 bhesu ego zA0 // 3 amhe kahesu jJAna zA0 // 4 chApa zAM0 vinA // Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ peDhiyA / rAhugabalAmUka kahA saMbaMdhoM ] sabhIvamAgato / teNa aNukaMpAe Na dhADio, diNNo ya se khIrodaNo, puvasiNehANurAgeNa ya puttamaNusaraMto' nayaramAgato parivaDio | aNNayA baddho pasutte jaNe sANehiM mArio, resaMto rosa saMpalitto tattheva nayare sappo jAo / paribhamaMto ya taM gharaM jaNaM ca diTThaputraM paramANo jAIsaro jAo / na muyai ya taM paesaM mamatteNa / saMcaraMto diTTho lauDehiM ghAio purisehiM / tadavattho jIviyatthI avasario, taM vedaNaM sArIraM veto ciMtei - ko eesiM5 doso ?, ahijAI bhayajaNaNI ahavA sayaM kathaM bhrUNa kammaM parapIDAnimittagaM, taM aNubhabAmi / evaM maddavamuvagato kAlagato puttassa putto jAto / sumariyapuvabhavo ya taM jaNaM parasamANo ciMtei kahaM puttaM 'tAo ti bhaNisaM, suhaM vA 'ammo' tti, taM seyaM me mUyattaNaM / viDio ya saNasa Auramsa teicchaM lihiUNa uvadisati, sammao pUyaNijjo ya jAto ! eyammi desayAle ego devo sohammakaNavAsI naMdIsara mahimAe avaiNNo videhe kevaliM 10 pucchai - bhayavaM ! ahaM kiM bhavio ? sulahabohI ? dullabhabohio vA ? / kevaliNA bhaNiotumaM si bhavio, kiM puNa tume gurU accAsAdio teNa daMsaNamohaNijjaM ajjiyaM te dullahabohigattaNaheU / so bhaNati -- kahaM puNa bujjhijja ? tti / arahayA bhaNio --tumaM io caUNa ujjeNIe jaMbuddIve bharahavattaNIe balAmUgassa rAhukarasa ivbhaputtamsa bhAuputto hohisi. so te avbhatthio bohehi tti / evaM soUNa gato devo rAhugasamIvaM / tassa NeNa 15 attho diSNo / bhaNio ya-ahaM taba bhAugassa putto bhavissaM mama mAue akAle aMbaphaladohalo hohiti, tIse tume imehiM osahehiM phalapAgaM kAUNa teicchaM karijjAsi. 'samae jo ittha dArago jAyar3a so mama dAyavo' tti paDivaNNesu paDiyAraM karejjAsi jAyaM ca mamaM sAhusamIvaM abhikkhaM abhikkhaM nejAsi / 'jai na bujjhejA to imANi kuMDalANi me niyaganAmaMkiyANi daMsejjAsi' ti veyaDapavayasiddhAyayarNasamIve pokkhariNIe pakkhittANi neUNa 20 taM paesa 'puNo sumarejjAsi' ttiH puNo sa nayare sAhario / 87 jahAsaMdiTTho ya DohalaviNoo kao dAragalaMbhassaphalo / jAyaM ca taM sAhusamIvaM nei kiilaavNto|so daddUNa sAhavo mahayA saheNa rasati / te bhAMti gaM - sAvaga ! sajjhAya-jjhANavAghAyaM karei esa bAlo / tato so tassa bohaNatthaM ihaM ei / annayA tanniveeNa tavaM carisati / pavaio ya thovaM kAlaM sAhudhammamaNupAleUNa devo bhavissai / saMgAraM ca sumariUNa 25 ujjeNimAgatUNa sAiregaTThavAsajAyassa rogaM udIrehiti / vejjapaDiyAikkhiyaM sayaM tigicchagarUvaM kAUNa bhaNihiti - jar3a NaM mama deha sIsagaM to NaM nIrogaM karemi tti / tehi ya paDivanne haTThassa satyakosaM vojjhagaM dei / so ya silAgurugo, so NaM Na tarati voDhuM, 'uvajjhAya ! Na me sattI erisaM bhAraM padamavi saMcAreu' ti / tAhe bhaNihiti -- jai samaNo pabayAhisi to te visajjemi tti / bahuppayAraM bhaNNamANo na paDivajjissai / evaM kayapayatte 30 1 taona zAM0 // 2 saM0 vinA'nyatra maraMto lI 3 / saraMto ka0 mo0 go 332 // 3 taM ceca veka 3 // 4 nUNaM lI 3 // 5 bhAsio zAM0 // 6 te bhAdeg ka 3 / / 7 gijA0 zAM0 // 8 Nassa ya samI0 zAM0 // Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. vasudevahiMDIe [ pajjuNNa-saMbakumAra to veDuM U kuMDalANi daMsihiti / tato so sumariyaputrabhavo jAyativasaMvego dArao sAmaNNamaNurihiti / eyammiya kahAvavacchede AloiyA purisA koUhalikA ya gayA tesiM samIvaM / jahakahiyA ya sAhuNA diTThA, pucchiyA mUyaM daMseMti jahAbhaNiyaM / 'parAiyA mAhaNa' tti bhaNatA 5 purao parisamuvagayA jahAdiTThe-suyaM kahiMti / te vi purisA kameNa pattA, vaMdiUNa AsINA / bhaNio ya mUo sAhuNA - rAhuga ! puvabhavatAvasa ! mariUNa sUyaro si jAo. tattha visANehiM rasamANo vahio urago si jAo. tao lauDehiM hammamANo naTThI mao, tao puttassa putto mANeNaM ammA-piyaro nAlavasi. evaM te kAlo gao. tato 'devavayaNaM kAya' ti ihAgao si. saMsaramANassa ya aigamegassa jaMtuNo tiriya- maNuyabhavaisu ammA10 piyaro save jIvA AsI, deva nAraiesa natthi, ettha seMTThI vi. jahANubhUyA ya se (te) jAtIto [*sAhuNA *] sapaccayaM kahiyAo. tAvasakAle jA te mAyA Asiti taM kaha jANAsi jahA esA jammaMtaresu vi Asi ? tti. saMsaramANeNa jaMtuNA savasaMbaMdhA aNubhUyapuvA. esa sabhAvo / soUNa uddhusiyaaMsupuNNaNayaNo paDio sAhuNo pAesu-bhayavaM ! vidiyA tujhaM savasaMsAragayati / tassa ya vayaNaM soUNa sahAyapurisA paramavimhiyA 15 bhAMti - aho !!! accheriyaM, esa amhaM saha vaDDio jammappabhii mUo iyANiM sAhuvayaNaM soUNa ullaveDaM payattoti // bhaNiyA ya te agbhUiya-vAubhUI saccavAiNA sacceNaM-- esa bitio pacao, jahA bhesiyAlA Asitti / pAsiNigehi vi 'taha' tti paDivannaM / vimaNAya te mAhaNA bhaNaMti--nitrayaNA vayaM, chiNNo saMsao, jiyaM samaNeNaM bhavaMtaraviyANaeNa | pasaMsaMtI savA 20gayA parisA / tehiM somadevassa aggilAe ya kahiyaM / tANi rosapalittANi bhaNaMtiputtA ! jeNaM vo samaNeNaM mahAjaNamajjhe ohAmiyA taM pacchannaM jIviyAo vavaroveha / tehiM bhaNiyaM - kiha eriso mahappA tavassI vahijjai ? / tANi bhaNaMti--amhaM vajjhA, mA paDikUlA hohi-tti / te taM pamANaM kuNaMtA nisIhe gayA taM paesaM / sacco ya sumaNasilA ese sabarAiyaM paDimaM vosaTTakAo Tio / vahapariNayA ya jakkheNa bhAsiyA - ' durAcArA ! risi25 ghAyagA ! viNaTTa' tti bhaNateNa thaMbhiyA leppakammanarA iva / pabhAe jaNeNa diTThA tadavatthA, baMdhavajaNeNa ya / sacco jAio - maharisi ! khamaha, se kuNaha ya jIvieNa pasAyaM ti / sArayasarasalilavimalahiyaeNa ya sAhuNA bhaNiyaM - NAhaM kujjhAmi eesi, sumaNo jakkho kuvio, teNa thaMbhiyA / pasAijamANo ya jakkho bhaNai - eehiM ettha susiyAM pAvakamme hiM, nattha se jIvita / bhaNio adiTTo bhAsamANo ohidaMsaNiNA sacceNa - ee jiNava30 yaNabAhirA aNNANiNo, khamasu se, muyasu kovaM ti / tato uvasaMto / jAyA ya sAbhAviyA / 1 iM suzAM0 vinA // 2egega zAM0 vinA // 3degrao nadeg zAM0 vinA // 4 seTThA zAM0 ! seDhI ka 3 / / 5 zAM0 vinA'nyatra - kubvaMti, te nisI' lI 3 ka 3 / / 6 degyabvaM ti zAM0 // Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ punabhavacariyaM ] per3hiyA / 89 ciMtiyaM cANehiM - aho ! sAdhavo dayAsArA. amhArisesu vi nigghiNesu sANukaMpA vattaMti. esa siddhimaggo jaM ete durseti tti / paDiyA saccassa pAesuM, yayA - bhayavaM ! tujjha saMtiyA pANA. ajjappabhiI ca tujjha sIsA mo. sattA pAleDaM, gihidhammaM puNa giNhAmo / tato aNubayadharA sAvayA jAyA, jiNavayaNamamayabhUyaM / gayA sAhuNo viharamANA / bhAMti ya suddhahisAhudhammaM puNa na ahigayA ya visIlarayA jiNapUyArayA ammA-piyaro paNNaveMti - paDivajaha maggaM arahaMtadesiyaM ti / tANi bhaNati - puttA ! gayA ya te samaNA, jANaM te bhaeNa paDivanno dhammo. alaM bhe teNaM ti| tehiM bhaNi'iyaM-niguNesu amma- tAya ! paDiniveso mUDhayA. saJco avisaMvAdI nevANasaMpAvaoya jiNavaradesio dhammo mA hoha ayANuyAI. paDivajjaha sappahaM. mA duggatiM vazccihaha tti / tANi bhaNati -tubhe tANa samaNANaM soUNa amhe kuladhammAo vettAo pheDeDaM 10 icchaha. jai evaM paDivannA kugaI vaccAmo, gayA NAma tti / tANi Na paDivajjaMti tehiM putte hiM uvaissamANaM / te puNa dRDhadhammA kAlagayA sohamme paMcapalio maTTitIyA devA jAyA / pajjuNNa-saMvapuvvabhava kahAe puNNabhadda - mANibhaddabhavo tato cuyA gayapure jiyasattU rAyA, dhAriNI devI, ajiyaseNo juvarAyA | seTThI puNa aradAso, tassa bhajjA pupphasirI, tIse ganbhe jAyA jiTTha-kaNiTThagA puNNabhadda-15 maNibhadati / kayAi mahiMdo nAma aNagAro sagaNo hatthiNAure samosario / tassaMtie dhammakahaM soUNa rAyA seTThI ya pavaiyA / ajiyaseNo ya rAyA jAo, puNNabhaddo seTThI / sAhavo vihariUNa bahuNA kAleNa puNaravi gayapuramAgayA / puNNabhadda-mANibhaddA ya vaMdiuM patthiyA, aMtarA ya parasaMti sovAgaM sauNapaMjaraM khaMdhe kAUNa piMgalAe suNigAe aNugammamANaM / tesiM ca tANi daTThUNa atIva siNeho jAo / tato se ciMtA 20 jAyA - kiM maNNe esa daTThUNa siNeho vai ?, pucchIhAmo guruvo tti / so ya hiM sovAgo bhaNio - jAva amhe sAhusamIvaM vaccAmo niyattAmo ya tAva ya paDivAlehiM, to te kiMci dAhAmo | so 'jahA''Naveha' tti dvito / te gayA mahiMdaM aNagAraM vaMdiUNa viNaeNa pucchaMti - bhayavaM ! sovAe suNiyAe ya paro siNeho, kaheha kAraNaM ? / ohiNA sudiTTha ca sAhuNA kahiyaM, jahA - tubbhaM putrabhave ammA- piyaro AsI. bahuM pAvaM samajjiNittA kAla - 25 (granthAgram-2400) gayANi sappAvatte narae paMcapaliovamANi dukkhamaNubhaviUNa ubaTTANi ihA''gayANi / sapaccayameyaM soUNa samuppaNNajAIsaraNA vaMdiUNa sovAgasamIvamAgayA / o ahiM sahiM, kahiyaM ca putrabhavacariyaM / sovAgeNa suNigAe ya sumariyaM / bhaNio ya NehiM sovAgo - amhe te vittiM demu jeNa jIvasi, alaM te pAvajI vieNaM, mA puNo narage vaJcihisi / tato so aMsUNi muyamANo bhagai - NA'haM satto iyANiM garahiyAe jAtIe 30 kAlaM gameuM kayabhattaparicAo marissaM / kae nibbaMdhe tehi dinapaJcakakhANo dvio / piMgalAe uvaNIyaM bhoyaNaM, sA NA'bhilasai / tato bhaNiyA seTTiNA - piMgale ! tume vibhattaM 1 sAhavo videg zAM0 // 2 yANi - guNesu ammatAta ! paDiveso zAM0 // 3 pommasirI zAM0 // va0 hiM0 12 5 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ pajuNNa-saMbakumAra. paJcakkhAyaM jao na bhuMjasi ? / tato NAe sIsaM kaMpiyaM / sA sattarattassa kaalgyaa| sovAgo aTThArasaNhaM divasANaM naMdIsare dIve devo jAo / suNiyA ajiyaseNassa raNNo duhiyA jAyA sudarisaNA NAmaM / tehiM puNNabhadda-mANibhaddehi siNeheNa sUiyA / kAleNa ya 'aggile ! piMgale!' tti AlavaMtehiM bohiyaa| seThThI ya raNNo sarIrabhUo, tao teNa co5 iyA pavaiyA piyadaMsaNAgaNiNIsamIve, kAUNa sAmannaM gayA devaloyaM / te ya puNNabhaddamANibhaddA sAvayadhammamaNupAleUNa samAhIe kAlagayA gayA sohammaM / / pajjuNNa-saMbapuvabhavakahAe mahu-keDhavabhavo tattha do sAgarovamAiM dive bhoe bhuMjiUNa cuyA gayaure vissaseNassa raNNo surU. vAe devIe puttA jAyA jeTTha-kaNiTThA mahU keDhavo ya / kameNa ya mahU rAyA jAto / naMdI10 saradevo vi saMsAraM bhamiUNa vaDapure kaNagaraho nAma rAyA jAo / sudaMsaNA vi saMsariUNa tasseva bhAriyA caMdAbhA nAma jAyA / mahU ahirAyA, tassa AmalakappAhivo bhImo nAma rAyA ANaM na sammamaNupAlei / teNa jattA gahiyA, vaDapuraM ca patto / kaNagaraheNa ya bahumANeNa sgihmaanniio| kaNagabhiMgAreNa ya udagamAvajiuM caMdAbhA devI pAde dhovai / tato mahU tIse rUve pANipallavaphAse ya rajamANo vammahavattabayamuvagato, 15 saMvaraMto AgAraM kiha vi acchio, jaha va taha va bhuttabhoyaNo niggato gato AvAsaM / niuNeNa ya maMtiNA pucchio-sAmi ! aNNArisI bhe muhacchAyA lakkhijai. aivIsaMbhamANA mA chaliyA hojaha. kaheha, bhe sarIre viyAro / so bhaNai-sAdhu takitaM, kAraNaM sAhemi te-kaNagarahassa devI caMdAbhA, sA me hiyayamaigayA. 'jai sA natthi aha mavi natthi' tti Nicchao. etIe ciMtAe vivaNNayA vayaNassa tume diTThA / teNa bhaNio20 sAmi ! balakkAreNa kaNagarahassa bhAriyA jai hIrai to amhe ekkalagA vajjhA hohAmo. 'taM viNNavemi-uvAeNa caMdAbhA gheppahiti. paNao vaDDAvijau kaNagaraheNa samaM, aMteurA pesijaMtu, akallagaM ca darisijjau. tato gairAgaiIe vIsaMbhe ya saMjogo niravAo bhvissi| tahA ya kayaM / akallaM taM soUNa kaNagaraho saha caMdAbhAe abhikkhaNaM ei / bhImo ya kaNagarahasammANaM soUNa uvio| niyatto mahU gayauraM gao / kaNagaraho bhaNio25 kiMci kAlaM samayaM acchiUNa sanayaraM me (se) nehisi tti| teNa 'taha' tti pddivnnN| kesu vi divasesu gaesu gayapuraM gayA rAyANo kayapUyA sabhAriyA visjjiyaa| aMte kaNagaraho pUio, caMdAbhA AbharaNasajjaNavavaeseNa ruddhaa| suyaM ca NAe, jahA-natthi me niggamo tti| tato NAe paJcaiyA dAsI pesiyA kaNagarahasamIvaM / so yaNAyaparamattho bhIo avakaMto pu sassa rajaM dAUNa tAvaso pnycio| caMdAbhA caMdappabhA iva caMdassa mahussa bahumayA jaayaa| 30 bahuNA ya kAleNa kaNagaraho tAvasarUvadhArI gayaurarAyamagge diTTho caMdAbhAsaMtigAe ceDIe, niveiyaM ca NAe-sAmiNIo! mayA rAyA ajaM diTTho tti / tIe bhaNiyA-kayA 1 pUiyA go 3 vinA // 2 madhU zAM0 / evamagre'pi // 3 jiyaM caM0 zAM0 vinA / / 4 te shaaN0||5dego vadhArijau zAM0 vinA // 6 gaIya pIivI zAM0 // 7degTo dAsIe caMdAbhAsaMtigAe, niveshaaN0|| Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ peDhiyA / 91 puvabhavacariyaM ] puNa tumaM rAyaM na pecchasi ? / sA bhaNai - sAmiNi ! kaNagaraho nAma tAvaso / tIe bhajiyA - kahiM ?, daMsehi me / tIya ci tarhi ThiyAe dAvio / sA ciMtAvarA appANaM niMdaMtI acchai - aho ! esa rAyA mama maMdabhAgAe doseNa erisIM avatthaM patto tti / mahUya patto taM paesaM, pucchiyAya NeNa-devi ! kiM AyareNa nijjhAyasi ? tti / tIe tatthuppaNNaM bhaNiodeva ! ete nagarasa bahiyA suttavibhattA iva ke dIsaMti tti ciMtemi / rAyA bhaNai - devi ! 5 eyANi jaNassa nayaravAsiNo khettANi AjIviosahisaMpoiNanimittaM / sA bhaNati - deva ! ettha ahaM kayaraM khettaM ? / so bhaNati - jANi parasasi suttANi vibhayamANANi tANi amhaM khettANi / sA bhai - ee evaMtaNupasu kiM hohiti jeNa jIvIhAmo ? | rAyA bhaNai - esa majjAyA 'mera' tti vuccati. jo eyaM bhiMti so avarAhI . tato se viNayatthaM daMDo dosANurUvo, so ahaM kosaM pavisai. rAyANo majjAyArakkhagA / tato tIe hiMsaga-micchAvAdi - teNa - pAra - 10 dArigANa niggaho pucchito / kahie ya NaM bhaNai - deva! tubbhehiM jANamANehiM kaNagarahassa dAraharaNaM kareMtehiM ajuttaM kayaM / tato gAe dAio tAvaso saMcaraMto - esa amha kae erisaM dukkhamaNubhavai / mahuNA ya paDivannaM- AmaM devi !, ajuttaM mayA kayaM / caMdAbhA bhaNai - mama doso, na tujjhaM, jo NaM jIvaM tayA na pariccayAmi, tA visajjeha maM, karissaM paralogahiyaM / teNa bhaNiyaM - ahaM pi pariccayAmi rajjasiriM ti / keDhavo saddAviu~ nimaM- 15 tio rajjeNa bhai--tumaM aNupabaissaM / tato puttasaMkAmiyariddhI mahU saha keDhaveNa caMdAbhAe ya vimalavAhaNassa aNagArassa samIve pavaio; gahiyasutta'ttho saMviggo, duvAlasahita jutto bahuM kAlaM saMjamiUNa kAlagato mahAsukke iMdo jAto / so puNa keDhavo tasseva sAmANo jAto / devI sohamme uvavaNNA / kaNagarahatAvaso kAlagato dhUmakeuvimANe devo jAo / veramaNusaraMto mahuM avaloei, na ya NaM passai appiDDittaNeNa 120 iMdo mahU sattarasasAgarovamakkhaeNa cuo ruppiNIe kaNha'ggamahisIe kucchisi puttattA jvavanno | kaNagarahadevo vipulasaMsAraM bhamiUNa puNaravi tammi kAle dhUmakeU devo jAo / sumariyapuvavereNa aNeNa mahU Ahoio jAyametto / tao NeNa jAyaroseNa akato ujjhato silAyale, vijjAhara mihuNeNa NIo sapuraM / esa paDiNIyayA // tato nArato chiNNasaMsao Agato ruppiNisamIvaM / tIe ya NeNa kahio - putto te 25 devi ! jIvati, vijjAharapariggahio vaDDai / samAgamakAlo ya NeNa siTTho bhayavayA jahA bhaNio / tato nArado uppaio / pajjuno vijjAharapure vaDhai, kalA ya NeNa udIriyamettAo puvabhavapariciyAo gahiyAo / ApUra mANajobaNa-lAyaNNaM pajjuNNamAyavattasamasiraM, avabhAsiyapuMDarIyanayaNaM, jaNanayaNavIsAmabhUyaM, divAya rakiraNAliMgiyaNaliNamaNaharamuhaM, siridumachaNNavacchayalaM, Ayata- 30 pasatthabAhujuyalaM, dasasataNayaNakarakamalasaMgama subhagavajjamajjhaM, migavaisarisakaDidesaM, kari 1 ee u purassa zAM0 vinA // 2 pAyaNa lI 3 zAM0 // 3 jIvissAmo zAM0 // 4 jA ahaM jIvaMtayA taM parideg lI 3 / jA i (ya) ahaM jIvaM tathA na parideg ka 3 go 3 // 5 0 vintu nideg lI 3 // 6 tujjhe a0 zAM0 // 7 jAyAro ka 3 go 3 u0 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 vasudevahiMDIe [ pajjunnovari vijjAharImAUe. aNurAo kalabhasasaNasamaUrujuyalaM, mahurasira-taNukaparUDharomANugatavaTTajaMgha, sobhagalakkhaNasamucitasukumAlapAyapaumaM, suisuha-gaMbhIrabhAsaNaM, haMsasamagamaNaM ca passamANI kaNagamAlA ciMtei-pajjuNNasAmiNo rUvasariso vijAharaloe bitio puriso na hu hojA. jaya NaM kAmija tato me saphalaM jIviyaM hojA. so puNa viNIo viyakkhaNo ya pAvagabhIrU, Na 5 imaM icchejA. kahemi se sabbhAvaM, taM pi pattiijja vA na vA / evaM mayaNaparavasA saMkappemANI agalligA jaayaa| pucchiyA ya pajjuNNeNa-ammo! kA bhe sarIrapIDA jeNa asatthAo dIsaha ? / sA bhaNai-sAmi ! mA maM 'ammotti bhaNAhi. jIya si putto sA te ammA / so bhaNai-kIsa vivarIyANi jaMpesi ? kIsa vA ahaM na putto jamevaM vavadisasi ? / sA bhaNai---suNAhi, amhehiM tumaM dohi vi jaNehiM silAtalujhio vAsudevanAmaMkamuddasahio 10 diTTho, ANIo ya giha. suNAmi puNa 'kaNha'ggamahisIe ruppiNIe putto jAyametto ceva keNa vi hio' taM kAlo saMvayati. muddA ya kaNhasaMtigA, teNa jANAmi tIse putto tti. imA ya puNa me avasthA tuma ahilasamANIe / tato pajjuNNeNa bhaNiyA-ammo! na mayA suyameyaM jaM tubbhe bhaNaha. dhuvaM te dhAtuvisaMvAdo jaM tujjhe ajuttaM jNph| tato bhaNai-haridiNNaga! marAmi jai maM avamaNNasi / teNa bhaNiyA-tubhaM kiM mariyavaM ?, mamaM mArAve 15 icchahA? jao evaM saMlavaha / tato bhaNai-ki raNNo vIhesi ? / teNa bhaNiyA-bIhemi / kaNagamAlAe bhaNio-kiha bIhesi ?, suNAhi-asthi NaliNasahaM nayaraM, tattha rAyA kaNagaraho nAma, mAlavaI devI, putto kaNagakeU, ahaM ca kaNagamAlA duhiyA. so rAyA puttassa rajjaM dAUNa tavovaNaM gato. mamaM ca vaDDiyAe diNNA NeNa vijA siddhA ceva paNNattI. taM te kulaparaMparAgayaM demi jahA duddhariso bhavasi / pajuNNeNa bhaNiyA-evaM, 20 kuNasu me pasAyaM / sA pahalA grahAyA kayabalikammA / diNNA ya se tIe siddhA pnnnnttii| tao sA bhaNai-icchasu maM idANiM ti / teNa bhaNiyA-ammo ! dubbhAsiyaM te, paDhamaM tAva ttha tubbhe mama mAyAo. ahavA jA jIviyaM dei sA kiha Na mAyA ? jai vi tujhaM udare Na vuccho mi. bitiyaM vijApayANeNa gurU ttha. muyaha eyaM vigAraM / ___ tao sA ruTThA 'hayoM mi rAgeNaM' ti kaMcuija bhaNati-kahehi raNNo, esa pajjuNNo duTThoM 25 icchai mamaM laMghelaM, kIrau se Niggaho tti / rAyA taM soUNa vayaNaM pajjuNNassa viNayapa caeNa na kuvio / tao NAe kAlasaMvarasuyANaM kahiyaM-esa rAyA vivarIo jo diNNagaM na nigeNhai. apatthiyapatthagaM tubbhe NaM lahuM viNAseha tti / tehiM dohiM kavaDujjaehiM paDivaNNaM 'saha' tti / bhaNio ya NehiM pajjuNNo kalaMbugAe vAvIe sUlaM NihaMtUNa-ehi, majAmo samagaM ti / teNa bhaNiyA-tubbhe suhiyA, vaccaha, majaha. mamaM kiM jaNaNIe dUsiyasa maji80 eNaM ? ti| tehiM bhaNio-roseNa jaM devI bhaNai ko taM pattiyatti ?. ehi, vaccAmo (graMthA 1degtabaddha zAM0 kasaM0 vinA // 2 kassa vA ahaM putto zAM. vinaa|| 3 degliNIsahana zAM0 // 4 lI 3 vinA'nyatra-oNaM bhadeg zAM0 go 3 / dego taM bhadeg u0 // 5 yA nirAgo 3 ||6degsuyss ka kasaM0 go 3 u0 vinA // 7 dAhikabahujaedeg lI 3 vinaa|| Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pajjuNNassa ammApiuhiM samAgamo] peDhiyA / 93 gram-2500) tti / NIo ya tehiM / sA ya vAvI aMto visAlA, muhe saMkuciyA, majjhe ya hiM pajjuNNo Thavio, 'samagaM pavAyaM demo' tti diNNo / pajuNNo [*paNNattI*] sUlallINo tthio|ciNtiyN ca NeNa-sUlA mAreukAmehiM mamaM ThaviyA hoja tti / paNNattiM ciMtiya bhaNiyA ya-bhagavai ! hou pihaM jAva se ceTThiyaM passAmo tti / tahA kayaM paNNattIe / iyare uttiNNA, 'dhuvaM so sUle laggo' tti pAsANavarisaM mottUNa 'hao si valbha!' itti paTThiyA / 5 pajjuNNaga pacchao TThieNa bhaNiyA-sUrA hoha, iyANi viNa ttha. paharaha jo bhe paanno| parAvattA, 'esa avijjo' tti vIsatthA save jujhaMtA bhiyaa| kAlasaMvaro suyavahaparikuvio paTThio, bhaNio ya devIe-kuNasu payattaM / so bhaNai-so dharaNigoyaro kiM karissai me ? tti / tIe paNNattidANaM kahiyaM / nivArio ya maMtIhiM-deva! suyamAraNaM Na jujjai rAINaM kulataMturakkhaNanimittaM / so ya pajjunno ciMtAvaro acchati-kayAvarAhassa me 10 piusamIvaM gaMtuM jujjai ? na jujai va? tti / pajuNNassa ammApiUhiM saha samAgamo ____ io ya bAravatIe saccabhAmA devI dujohaNarAyaduhiyAe saha suyassa vivAhAraMbha kAumAraddhA / ruppiNIe nArao bhaNio-aja! imo so tubbhehiM mama puttassa samAgamakAlo nidihro. saccabhAmAsuyassa vIvAho, taM jai saJcaM tubhehiM bhAsiyaM taM kuNaha 15 pasAyaM. daMsehi me pajjuNNaM puttagaM / evaMbhaNio nArado bhaNati-devi ! ajeba puttaM ANIya dacchiha ti / uppaiu gagaNapaheNa vijAharagaIya patto ya mehakUDaM / diTTho NeNa pajuNNo egAgI, AbhaTTho ya-kumAra! kiM vimaNo dIsasi ? tti / teNa se kayappaNAmeNa bhAumaraNaM kahiyaM, 'mahaMto avarAho kao' tti vAulacittayA me / nAraega bhaNioje tumaM mAreuM ciTThiyA te sattU, Na bhAyaro. kiMca suNAhi-tuma si kaNhassa vAsudevassa 20 putto ruppiNIe devIe puttago jAyamettao avahiu dhUmakeuNA silAe ujjhiyao si, eeNa kAlasaMvareNa sabhArieNa gahio 'putto' tti. tava puNa gabbhatthassa mAyAe saha saccabhAmAe savattIe paNIyaM Asi-'jA paDhamaM puttaM payAi sA iyarIe tassa kallANadivase kesamuMDaNaM kArai' tti. tumaM ca jAyametto hio. saccabhAmA na saddahai. tIse putto jAo. taM aja divaso jaNaNIya te jaso vaDDeyavo. vaccAsu sigdhaM kaNagamAlApuvakahi-25 yakAraNo / so bhaNai-nAradasAmi! evaM eyaM jahA bhaNaha tubbhe. kiha puNa ammA-piyaro mamaM jANihiMti ? / nAraeNa bhaNio-mayA tesiM puvaM kumAra! kahiyaM jiNovadeseNa. avilaMbiyaM gammau tti / nAraeNaM vimANaM viuviyaM, patthiyA oloyaMtA bharaha, daMsei ya se nArao nagarA-''garA-''sama-jaNavae / passaMti ca khairADavIe khaMdhAvAraM / pucchiyaM ca pajjuNNeNa-kahiM maNNe esa khaMdhAvAro vaJcai ? tti / teNa bhaNio-dujohaNeNa raNNA 30 1diNNA ya paNNattIe pajuNNo sUladeg kasaM0 u0 // 2 degu ti ahaM lI 3 // 3 labho ttika 3 u 2||4degmo mAso tuka 3 115 punvaM kahi shaaN0|| 6 ti dhavakhai u 2 vinA // ............ Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ pajjuNNassa ammA puttanimittaM vivAyaM vAsudevakahiyaM soUNa tava esA dattA gavbhatthassa ya. esA puNa saMpayaM saccabhAmA suyassa bhANussa Nijjae tava mAukesahAriNI / tato kuddho bhaNai - parasaha karemi seti / viviNeNa NivahaNaM paDilomaM / tattha mAhaNo sUkarajANavilaggo vigayarUvo kharakukuDajANasahio / kumArIsaMtagehiM bhaNio - veyAlarUva ! mA abhimuhaM ehi, 5 avasara appasattha tti / so bhaNai - jai ahaM amaMgalo ko hu kallANo ? tti jassesA samIvaM nijjai bhANusa so kiM mamAo paivisiTTho ? / tato te purisA nibhacchaMti NaMbaDuka ! avasara, mA palavasu bahuyaM ti / tato NeNa puliMdA viuviyA / tesiM bhaeNa diso - disiM nIo khaMdhAvAro / nArao aNeNa bhaNio-tubhe mamaM mAusamIvamuvagaMtUNa melAhiha. ahaM tA passAmi parijaNaM, kumAre ya bhANusahAe / 'evaM hou ' tti so akaMto / 1 10 pajjuNeNa ya bAravatibAhiM egattha vaNasaMDe vANarao daMsio rakkhApurisANaM / bhaNiyA aNeNa - esa vAnaro cchAo ahilasau ettha phalaM puSkaM vA / te Na sammaNNaMti - nivahaNagaM iha, Na vIsa miyAM ti / teNa se suvaNNakhaMDa diNNaM / kayavisaggeNa vANareNa khaNeNa Nipupphaphalo kao / tao rakkhapurisA ciMteMti - airA amhe viNAsiya tti / pajjuNNeNa bhaNiyANa jAyai tittI kavissa, kiM bhaNaha ? tti / te vi viSNaviMti vimaNA-deva ! jArisI 15 eyassa sattI dIsati esa bAravatIe viNa titto hojjA. amhaM puNa rAyakulAo viNAso makkaDarUvI uvaTThito. alaM Ne suvaNNeNa, palAmo ti / bhIe jANiUNa te bhaNiyA - acchaha vIsatthA, jahApurANo vaNasaMDo bhavissai tti / tadavattho ya jAo / thovaMtareNa ghoDago bIyavAlANa daMsio- carau tthovaM chAo Aso / NivahaNavavaeseNa Na deMti, te vi taheva lobhiyA, muhuttreNa NittaNaM kathaM karaNaM, paNNattimAyAe paNayANa kayaM sAbhAviyaM / vAvimu20 vagato - pibau pANIyaM Aso tti / na deMti, suvaNNalohIe paDivannA, muhutteNa kayA NirodayA, bhIyA u, jAyA sAbhAviyA / thovaMtare bhANukumAro bahujaNa parivArio bAravatibAhiM kIlati / paNNattIe kahio ya diTTho pajjuNNeNe / bhANuNA ya sapariyaNeNa pajjupaNo diTTho uttamaturayArUDho maMdarUvo pariNayavao / pucchio kumArehiM-ajja ! vikkAyai Aso ?, ghaDAsu mollaM / pajjuNNeNa bhaNiyA-vojjhaM Asassa mollaM karei, paricchaha 25 tAva / te ArUDhA kameNa, icchiyaM vahai Aso / bhANU vilaggo, bhaNiyA ya pannattI pajjuNa - jaha na viNassai tahA hou bhayavati ! / samakaDakImANaM kaDillaM (?) tahA akkhitto jahA jAto soiyo pariyaNassa / pacchAgae ya mukkA turagatattI / pajjuNNo bAravatimuvagato, paviTTho ya vasudevagharaM meMDhullagaM gaheUNa / kayapaNivAo ya pucchio vasudeveNaMdAraga ! kimAgamaNaM ? / bhaNati - deva ! tumhe miMDhagalakkhaNaM jANaha. jai pasattho esa urabbho 30 to NaM geNhissaM / teNa NijjhAio, bhaNai -- dAraga ! lakkhaNajutto / 'sattaM se paricchAmi' tti aMgulIe AgArio NeNa / pajjuNNamaeNa ya AsaNAo pADiu, dUmAvio jANu 94 1 rUo mA zAM0 kasaM0 vinA // 2Na bhANukumaro / bhANuNA ka 3 // 3 tANaM / te zAM0 // 4 u visamakaMDa zAM0 / u bhayamati ! samakaMDa kasaM0 // Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piuhiM samAgamo] peddhiyaa| dese / bhaNio teNa-deva! puNo viNNANaM akkhaha tti / hasiUNa aigato giha / pajjuNNo mAhaNadAragarUvaM kAUNa saJcabhAmAgihamuhe mAlAgAreNa diNNapupphApIlo khujAe vikhujIkayAe vilatto, bhattaM maggamANo Nivedito ceDIhiM saccabhAmAe-ko vi mAhaNadArago svassI teyarAsI bhoyaNaM maggai tti / tIe bhaNiyaM-bhuMjau aineheNaM / vaddhAveUNa ya bhaNati deviM-jai me tittIe bhoyaNaM aibhukkhiyassa dijai to aeNjissaM / tIe bhaNiyaM-5 kAmao jimehiM / niviTTho AsaNe, uvaNIyA kaMcaNapattI, bhikkhA diNNA diNNA paMkhaito bhaNai ya-devi! eyauo ceDIo sayaM khAyaMti, majhaM Na deti / tIe saMdiTThAo-deha se jAva icchai / tAo bhaNaMti-sAmiNi! valavAmuhaM mAhaNarUvaM eyaM bhavaNaM pite gaseja tti tamo / eyammi aMtare suyaM devIe saccabhAmAe-nivahaNaM puliMdehiM viddhaMsiyaM ti / bhaNiyA ya pajjuNNeNa-devi ! jai me na dijjai tittIya bhoyaNaM to vaccAmi ruppiNIe bhavaNaM / 10 tIe bhaNio-aNNeNa kajeNa ahaM AdaNNA. 'tumaM ruppiNiyAe vo suvaNiyAe vA gihaM vaccAhi' tti dattAyamaNo Niggato, khuDugarUvI aigato ruppiNIe samIvaM / tIe vaMdio' AmaMtio ya-kiM dijai khuDa! ? tti / so bhaNai-sAvie ! mayA mahaMto uvavAso kayallao. ciMtemi, mAue vi me thaNo na pIyapucho tti. pAraNaganimittaM dehi me pAyasaM duyaM ti / tIe bhaNiyaM-evaM hou, vIsamasu muhurtagaM jAva, natthi, saha tti / so vAsudevasIhAsaNe 15 uvaviThTho / bhaNio ya ruppiNIe-khuDaga! eyamAsaNaM devayApariggahiyaM, mA te ko vi uvaghAto bhavissati, aNNammi AsaNe NisIyaM tti / so bhaNai-amhaM tavassINaM Na pabhavati devatA / ANattA ya ceDIo devIe-sigdhaM pAyasaM sAheha, mA kilammau tavassI / pajjuNNeNa ya aggI thaMbhio, na tappatI khIraM / kAsavago ya saccabhAmAe pesio viNNavei-devi! deha kiri kese tti / pajuNNeNa bhaNio-kAsava ! jANasi muMDaM kAuM ? / so 20 bhaNai-AmaM / teNa bhaNio-badaramuMDaM jANAsi ? / so bhaNai-na yANAmi / kumAreNa bhaNio-ehi, jA te dAijau / tato se aNeNa sacammagA vAlA avaNeUNa sirAo hatthe diNNA, 'erisaM badaramuMDaM vaJcati' / so ruhira kiNNasarIro gato / devI ya khuDDeNa saha AlAvaM kareMtI tUrAvatI ya ceDIo AgayapaNyA paphullaloyaNA saMvuttA, khuDDugo ya mAyaM passamANo pphullmuho| jAyavavuDDA ya kAsavagasahiyA uvAgayA, dattAsaNA pabhaNati-deveNa paTTaviyA mo,25 deha kira devi ! kesi tti / ruppiNIe bhaNiyaM--jAva khaNigA homi tAva dijaMti kesA. atIha tubbhe tti / pajjuNNeNa bhaNiyA-bho! pucchAmi tAva, jAyavANaM esa kiM kulAyAro kesehiM vivAhe kougANi kIraMti ? / te bhagaMti-khuDDuya! Na esa AyAro, paNiyaM kira devINaM AsI / tato laggANi se AsaNANi kira vatthesu / khuDDeNa bhaNiyA-kiM lesiyANi 1NaM dukkhiyassa ka 3 go 3 u0| NaM aidukkhiyassa lI 3 // 2 parikkhittA bhadeg shaaN0|| 3 yA cedeg ka 3 vinA // 4 kemu zAM0 // 5 degvAsudevapattiyAe gihaM zAM0 // 6 degttAvamANo lI 3 // 7dego ya aigato ya-kiM u 2 vinA // 8 taM nivisa tti / so zAM0 // 9 yaha / so zAM0 vinA // 10 deviM lI 3 vinA / / 11 rakhINasa kasaM0 vinA // Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 vasudeva hiMdIe [ pajjuNNassa ammApiuhiM samAgamo bhe vatthANi AsaNaharaNanimittaM ? / tato te vilakkhA viNiggayA / NhAviyA NeNa vuttAare ! jaM ttha devIe ANattA muMDaNaM taM kareha sigdhaM / tato te mohiyA aNNoSNaM muMDeumAraddhA, cIrikAmuMDA addhamuMDiyA khaMDadADhigA kesahatthagayA niggayA oha sijaMtA ceDIhiM / tayataraM NArao uvaTThio / bhaNio ya rupiNIe- -aja ! aligabhANaga ttha saMvRttA / 5 nAraeNa bhaNiyA - devi ! kiM kIrau ? jai pAsagayaM puttaM na yANasi / tato pajjupaNeNa sakaM rUvaM daMsiyaM, paNao ya aMsupuNNaNayaNo / mAUe cirakAlaruddhaM ca vAhaM muyaMtIe avatAsiu, 'sAgayaM putta, jIvasu bahUNi vAsasahassANi' tti abhinaMdiu, ucchaMge nivesAviUNa diNNo I tho | devipariyaNo ya pAyapaDio paruSNo / NAraeNa ya bhaNio- - mA kuNaha kolAhalaM. suNa kumAra ! - na jujjai tubbhaM pAgaiyapurisasseva piusamIvaM gaMtuM / pajjuNNeNa bhaNiyaM10 kiha uNa gaMtavaM ? / bhaNai - deviM harA, tato jAyavacaMdaM parAjeUNa (granthAgram - 2600) pagAso kulagaravaMdaNaM karissasi / ruppiNIe bhaNiyaM - ajja ! balavaMto jAyavA. mA kumArassa sarIrapIlA bhavissai. alameeNa mama pavAeNaM ti / nAraeNaM bhaNiyA-devi ! na yANasi kumArassa pabhAvaM. esa paNNattipariggahio saeNa vIrieNa mayA ya sahAeNa samattho sa patthave johe, kimaMga puNa jAyave ? mA bhAhi, evaMkae ujjalao melao hohiti piyA-pu15 tANaM / NArayamayANuvattIe ya paDivannaM devIe / viurUvio raho nAradeNa, vilaggA ruppiNI saha paricArigAhiM / AghosiyaM nAraeNaM mahayA saNa-ruppiNI hIrai, daMseIu balaM ruhitti / gaya-turaya-rahehi ya nijAyA jAyavajohA / paNNattIpabhAveNa ya se pajjuNNo kui yahie kuMjara - turaMga, AuhANi amohANi / tato te abhibhaviDaM acaeMtA virahA pecchagA vivadviyA / vAsudevo ya patto, gahio NeNa saMkho / paNNattI saMdiTThA pajjuNNeNaM-vAlu20 kAeM bharehiM saMkhaM ti / asaddo ya paviTTho [NeNa] / tato so sarehiM chAeDaM pavatto / kumAro ya se khurappa'ddhacaMdehiM khaMDAkhaMDi karei / rusieNa ya kaNheNa cakkaM mukkaM / bhIyA devI nAraeNa bhaNiyA - muya visAdaM, cakkaM kumArasarIre NAvarajjhai tti / sudarisaNaM pajjuNNa rahaM payakkhiNIkAUNa niyattaM / vAsudeveNa bhaNiyaM - akayakajjaM kIsa mama samIve esi ? tti / cakkAhiTThiNA jakkheNa bhaNio-deva ! mA kuppa, AuharayaNANaM esa dhammo - ' sattU vivADeyo, 25 baMdhU rakkhiyavo sAmiNo tti esa ya tubbhaM putto ruppiNIe devIe attao nArayarisiNA ajja ANIo. tassa ya maeNa devI avahiA / uvasaMto kaNho 'karissaM te pUyaM piyanivedgassa' tti vottUNa saMThio pIIya pibaMto viva pajjuNNaM / nAraeNa bhaNio - pajjuNNa ! bhiNNaM rahassaM cakkarayaNeNa uvasappasu piyaraM ti / tato nArayasahio uvagato tti / paNamaMto ANaNa piuNA aMkamAroviu agvAo ya sire, abhinaMdio ya mahApha30 lAhiM AsIsAhiM, mahayA iDDIe pavesio nayaraM / kulagara-jAyavapatthiva jaNanayaNamAlAviluppamANaruvo ruppiNibhavaNaM ca AiJcajaso viva bharaha gihamaNupaviTTho / Thavio juvarAyA / dujjohaNaduhiyA aNeNa bhANussa visajjiyA / saccabhAmAe vilayAe pUio / 2 1 seu balaM bhaNati gaya0 zAM0 vinA // 2dege pUra saMkhaM zAM0 vinA // Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pajjuNNeNa saccabhAmAe vaMcaNaM] peddhiyaa| tato 'rUvassI viuso viNIo piyAbhAsI sattajutto saraNNo dAyA pajjuNNo' tti bAravatIjaNeNa pasaMsijjamANo jahAsuhamabhiramati / kaNheNa vi aNicchaMto vi paraM pIimubahateNa vijAhara-dharaNigoyarapatthivakaNNANaM sarisajovaNaguNANaM pANiM gAhio pAsAyagato doguMdugadevo iva bhoe bhuMjamANo niruzviggo viharai / ___ kayAiM ca saccabhAmA kaNhaM sagihagayaM vinnavei-deva! jA kira itthiyA bhattuNo Na 5 bahumayA tIse avaJcANi maMdarUvANi NitteyANi bhavaMti. jA puNa vallabhA tIse bhattArasarisarUva-guNANi. taM ahaM tubhaM vesA, ruppiNI bhe goraviyA, teNa se tisamuddaparigayAe meiNIe tilayabhUo putto datto / vAsudeveNa bhaNiyA-devi! mA evaM jaMpasu. tumaM si sabateurajeTThA, kIsa evaM saMlavasi ? / to bhaNai-jai evaM to pajjuNNasarisaM puttaM deha / kaNheNa bhaNiyaM-devi ! jai tubbhaM eriso abhippAo to ArAhemi devaM hariNegamesiM, 10 jahA tumaM saphalamaNorahA hohisi tti / kulagaraviditaM kAUNa dvito posahasAlAe aTThameNa bhatteNa / AkaMpio devo bhaNai-vareha varaM, jammi te sumrio| so bhaNai-devI pajjuNNasarisaM puttaM icchei, kuNasu pasAyaM / NegamesI bhaNai-jIe devIe saha paDhamasamAgamo te tIe pajjuNNasariso putto hohiti. imo ya hAro se dAyavo tti / gato devo / viditaM ca eyaM kAraNaM kayaM paNNattIe pajjuNNassa / pAriyatavo ya kaNho vAsaghara-15 muvagato / pajjuNNassa ciMtA jAyA-saccabhAmA ammayAe saha samaccharA. jai tIse mama sariso putto hoi tato teNa saha mama pII na hoja, kiha kAyavaM ? ciMtiyaM cANeNa-jaMbavatI devI ammAya mAusaMbaMdheNa bhagiNI, taM vaccAmi tIse samIve / gaMtuM jaMbavaibhavaNaM paNao, dattAsaNo bhaNati-ammo! tumbhaM mama sariso putto royai ? tti / tIe bhaNiyaM-kiM tumaM mama putto na hosi ?. saccabhAmAnimitte devo niyameNa dvito, kiha mama tava sariso 20 putto hoihi ? tti / so NaM viNNavei-tujhaM ahaM tAva putto, bitio jai hoI NaNu soharNayaraM |saa bhaNai-keNa uvAeNa ? pajuNNeNa bhaNiyA-'tumbhaM saccabhAmAsarisaM rUvaM hohitti saMjjhAvirAmasamae jAva pasAhaNa-devayaJcaNavikkhittA tAva avilaMbiyaM devasamIvaM vaccejAhi-tti vottUNa gato niyagabhavaNaM prjunnnno| paNNattIe ya jaMbavatI saccabhAmAsarisI kyaa| ceDIe bhaNiyA-devi! tubbhe saccabhAmAsarisI saMvuttA / tato tuTThA chatta-cAmara-bhiMgA-25 radharIhiM ceDIhiM saha gayA patisamIvaM, paviyArasuhamaNubhaviUNa ya hArasohiyA dutmvrktaa| saccabhAmA ya alaMkiya-vibhUsiyA kayakouya-maMgalA uvagayA kaNhasamIvaM / bhaNiyA ya geNaM-devi ! kiM imaM pariyaTTiyanevatthA si puNo AgayA ? / sA kuviyA-nUNaM kA vi te kayasaMkeyA hiyayasAhINA AgayA, jao maM uvAlabhatti / teNa bhaNiyA-devi! parihAso kao,mA kuppa, kA sattI aNNAe anja ihAgaMtu? / tato pasaNNamuhI saMvuttA, vasiUNa ya gayA bhavaNaM / 30 vAsudeveNa viciMtiyaM-vaMciyA kIya vi tavassiNI, uvalabhAmi tAva tti| aMteuramavaloiumAraddho / patto ya kameNa jaMbavatisamIvaM, passati sarayakAlatipahagaM viva haMsAvaliso1 i dAI Nadeg lI 3 // 2 degNayaM zAM0 vinA // 3 degsAri ka 3 // va0hiM0 13 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 vasudevahiMDIe [ pajuNNassa veyabhIe hiyaM hAreNa virAyamANiM / paNayA ya NaM viNNavei-deva ! suNaha, me aja jAriso sumiNo diTTho / teNa bhaNiyA-kahehi / sA bhaNai-ahaM kira tujjha samIvamuvagayA, tubhehi ya me hAro diNNo, paDibuddhA ya jAva hAra urammi passAmi. sAhaha sumiNaphalaM / teNa ciMtiyaM--- pajjuNNaciTThiyamiNaM / tato teNa bhaNiyA jaMbavaI.-devi! jAyavakulamsa alaMkArabhUto te bhavi5 ssai putto| sA kayaMjalI bhaNai-deva ! avitahameyaM jaM jaMpaha tti / keDhavadevo ya tIse ganbhe uvvnnnno| puNNesu ya mAsesu payAyA puttaM pasatthalakkhaNaM kiyapANi-pAyaM, vibuddhapoMDarIyaloyaNaM, NavacaMdamaNoharavayaNacaMdaM / taM samayameva maisAyara-ajiyaseNa-dArugANaM puttajammaM niveditaM ca kaNhassa / jaMbavaisuyANaMtaraM bhaNiyA ya te--ete vayaMsamaNussA jaMvavaidebinaMdaNassa tti / kayajAyakammANaM kayANi nAmANi saMbo buddhiseNo jayaseNo sudArago tti / tato 10 saMbo devaki-ruppiNi-jaMbavatIhiM pajjunasiriNA ya lAlijamANo suheNa parivaDDai / kayAi vAsudevapAyavaMdao NIo, khellAvei NaM kaNho / kAliMdaseNA suhiraNNaM dAriyaM pAesu pADei / pucchiyA ya vAsudeveNaM-kAliMdaseNe! imA tava dAriyA ? / tIe 'jahA''Naveha' tti paDivannaM / bhaNiyA ya-nikkhiva tA NaM kumArasamIve / tIe pAyapIDhasamIve ThaviyA / kIlaMtehi ya ekkameko avatAsio / kaNheNa maMtI ploio| teNa bhaNio15 juttaM ti / kAliMdaseNAe ya laddhapasarAe viNNaviyaM-deva! esA dAriyA hemaMgayassa kaMca NapurAhivassa duhiyA. jai mama pasAo asthi to kumArassa sussUsigA hou / kaNheNa 'evaM' ti paDissuyaM, koDuMbiyA ya saMdiTThA-suhiraNNA dAriyA mama suNhA, kumArasarisIe paDivattIe NaM ubakkheyavA / visajiyA vaDDai / saMbo tehiM vayaMsaehiM sameo sumuhassa kalAyariyassa uvaNIo sikkhai klaao| 20 pajjuNNo ya mAupAyavaMdao gato passai aMsUhiM rovaMtI ruppiNIM / pucchiyA a NeNe-ammo! sAhaha devaM mottUNa jeNa bhe maMtuM kayaM, jeNa taM sAsemi / tIe bhaNioputta! mayA te ruppissa mAulassa pesiyaM. tassa duhiyA veyabbhI nAma suyA mayA rUvavatI. so bhaNai-'avi ya NaM ahaM pANANaM demi, na ya ruppiNIsuyassa' tti. to me maNNu jAyaM / pajjaNNeNa bhaNiyA-ammo! mA adhiI kareha , dAhiti NaM pANANaM / gato ya saMbaM 25 gahAya bhojakaDaM nagaraM, pANaNevatthiyA TThiyA udaTThANabbhAse, gAyaMtehiM NaM vimhayaM nIo loo| hatthI ya matto teNeva maggeNa pANiyaM pAukAmo Agato, AroheNa ya bhaNiyAhare pANA ! avasaraha sigdhaM, mA hatthirNAM caDhiji hi-tti / tehiM bhaNio-mA chuTamaiM io etaM bheDahatthiM, mA kukkurehiM khajihiti / tato ruTTho, chUDho NeNa hatthI / paNNattIvaseNa ya kukkurA se samaMtao vilaggA, tehiM kavola-muha-nAsApaesesu khajamANo sahAroheNa parA30 bhaggo / teNa ya aNNe hatthI bhIyA, teNa paropparaM bhamaMtA, sUratthamaNavelAe ya ghara-kaDaga 1 hAraM hiyae pshaaN0|| 2degNAvi adegka 3 // 3degssaMte pe zAM0 // 4 iMdadeg zAMsaM. vinA // 5 are zAM0 vinA // 6 degNA'vamahinjihiha-tti u 2 vinA / / 7 bhau etaM bhiMDaha zAM0 vinaa|| 8 htthii| saMbeNa ya kukkurA samaMtao vilaiyA, tehiM lI 3 // Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pANiggahaNaM ] peddhiyaa| .99 paDalANi bhaMjamANA, pAusakAlabalAhagA iva gulagulemANA, nayarajaNaM khaliya-paDiya-visaMThulaM haya-vihalavayaNaM vIsarasarorasiyaM 'sAmi !, bhAya!, mAtula! parittAyasu' tti palAyaNaparaM kuNamANA samaMtato paribhamiyA / ruppiNA sasaMbhamaM pucchiyaM-ko imo nayarassa khobho ? / tato se kahiyaM uvaladdhakAraNehiM purisehi-deva ! caMDAlakukkurehiM hatthI khaDao, teNa bhIeNa palAyamANeNa hathiNo bhIyA. tehiM bhIehiM paribhamaMtehiM pariyattiyamiva nayaraM / tao 5 cireNa pasaMtaM / mUsaehiM khaiyAo varattAo hatthINaM, tao te uddAmA bhamiumADhattA / kumArapANehi ya varattAo daMsiyAo, tAo mahagyAo paNettA pakAsA jaayaa|sNbss na buDDigArUvaM kayaM, paviTThA ya ruppisamIvaM / paNNattI ya saMbassa nissiyA bhaNai-deva ! suNaha, suyamamhehiM-tubbhe kira vedabhi kumAriM pANANa deha tti. Na ya khattiyA micchAvAI. jai ya avassaM pANANaM dAyavA kaNNA, majjha dArayasarisaM varaM na labbhihiha aNNa. jaMpaha jaM pattaM / 10 tato rosarattanayaNo bhaNai-vaJcaha, atIva, ciMtemi tAva tti| avagaesu ya paDihAro saddAvio, bhaNio ya-kIsa te pANA pavesiyA ? / so bhaNai-deva! na pAsAmi NaM pavisaMte, kevalaM aigayA( granthAgram-2700 )diTThA / sabhAgayA maNussA bhaNiyA-pANA iha kaNNAnimittaM palavaMti, Na koi Ne te nibbhacchei ? / te bhaNaMti-sAmi ! tIse pANatherIe acchIhiMto masagavaTThIo niggacchaMti, tehiM masagehiM Ne nayaNANi chAiyANi, tehiM khajjamANA 15 mUgA iva saMvuttA mo. mAyaMgavuDDIe saha gayA msgaa| tato tassa raNNo maMtIhiM saha samavAo jAto---pANarUvI ko hoja so taruNo oyaMsI ?. hatthI kukurehiM tassa saMtiehiM bhaggo / tattha kei bhaNaMti-deva ! koi devo vijAharo vA eeNa veseNa kumAriM varei. aiMto niggacchaMto vA na dIsati, natthi ettha saMsao. na pharuseyavo so pANo, kiMci uvaghAyaM kareja tti / 'ko puNa uvAo tesiM nivAraNe ?' tti rAyA pucchai / maMtIhiM bhaNiyaM-20 'kumArI diNNasayaMvarA amha' tti vattatvaM / bitiyadivase rayaNahatthA vuDDA purato TThiyA rAiNo, gihIyANi rayaNANi ahigatehiM / mAyaMgavuDDA bhaNati-deva! kiM ciMtiyaM te ?, bhaNaha, to sakAle aNNatthaM ciMtiyaM kAhAmo / raNNA NijjhAiyA sabhA, muNavayadharI diTThA / tato NeNaM bhaNiyA mAtaMgI-vidiNNasayaMvarA kaNNA vedabbhI, tIe Na pabhavAmi ahaM / mAyaMgavuDDAe bhaNiyaM-jai evaM passau me dAragaM, sA NAma pamANaM / raNNA bhaNiyaM-evaM hou~ tti, atIha 25 tti / adiTThANi NiggayANi pANANi / pucchiyA sabhAgayA raNNA-kIsa bhe kiMci na bhaNaha ? / te bhaNaMti-deva! kiM bhaNAmo ?, idANiM amhe saceyaNA saMvuttA. deva! eeNa rUveNa chaliukAmo na pharuseyabo / pajjapaNeNa ya veyabbhIe dasio appA / tIe diTThA do vi jaNA / pucchiyA aNAe-ke tunbhe devarUviNo ihamaigayA ? kima vA ? / te bhaNaMtiamhe pajjuNNa-saMvA jai te suyA. mAtuleNa bhaNiyA-'pANANaM demi veyabhi, na ya pajju-30 1yamANaM nayaraM kudeg zAM0 vinA / / 2 zAM0 vinA'nyatra-hatthI khobhiyA, tehiM puraM pariyayaMtehiM pariyattiyamevaM / tao ka 3 u0 // 3 degmAraddhA zAM. vinA // 4 pattatA padeg zAM0 vinA // 50tha cittaM kA shaaN0||6 teNa shaaN0|| 7 hohi tti shaaN0|| 8degdANI mha sshaaN0|| Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ pajuNNassa veyanmIe pANiggahaNaM NNassa' tti. tato amhehiM pANavesehiM jAio bhaNati-diNNasayaMvarA kaNNA. taM jai te ruiyaM amhehiM saha gaMtuM, bhaNa NaM, harAmu amhe / tato pajjuNNarUvamohiyA bhaNati-piuNA visajiyAe tubbhe me pabhavaha tti| te niggayA, puNo rAyaM coeMti-pucchijau kumArI, kiM cireNaM ti ? / sadAviyA veyabbhI, pANe passai sAbhAvie, evaM pucchiyA-putta ! etaM pANaM 5 varehi jaya te royai |saa bhaNai-tubbhehiM ahaM putvameva dattA pANANaM, iyANiM kiM pucchijjAmi ?. dhuvaM maNNe-pANIe hoyavaM, jao tumbhaM erisI vAyA niggayA / tato rusieNa ruppiNA bhaNiyA--jai te erisaM cittaM, vacca, mA me purao ciTThasutti / tato sA evaMbhaNiyA ruppiNo bhavaNAo niggayA paumasaMDAo viva sirI paNamiya piuNo, pajjuNNa-saMbasahiyA gayA pANakuMDaM / dIsaMtANi ya jaNeNa rUva-guNayahiyaeNa tinni vi jaNANi bhoyakaDAo niggaMtUNa 10 vijjhagirisamIve paNNattIe uvaNIyabhoyaNAcchAyANi vutthaanni| pajuNNeNa ya pANiggahaNatthaM viuvviyaM divabhUtijuyaM rayaNamaMDiyaM pAsAyaM / paTTaviyA ya AbharaNa-vasaNapahANabhUsiyA purisaa| te rAyANaM saparivAraM mAhaNa-NAgare ya nimaMti--kallaM tunbhehiM AgaMtavaM vahUe akkhae choDhuM, jai amhehiM saha saMbaMdho icchijjai pII vA / te gyaa| chUDhA ya cArapurisA / tehiM diTTho paNNattIparivAro, vimhiehi ya kahiyaM raNNo jahAdihu~ / mAhaNANaM NAgarANa ya sama15 vAo-raNNo jAmAyA avajANio mA rusi~hiti amhe, kuddho viNAseja, vaccAmo tti / raNo viditaM mAhaNA NAgarA IsarA ya gayA, saMpUiyA vatthA-''bharaNehiM, bhuttabhoyaNA niyattA pANaguNagaNavimhiyA / iyarANi gayANi bAravatiM khaNeNa / saMbeNa ya bhaNio pajjuNNo-deva! pANIveseNa vedambhI aiNijau bAravati tato me pII bhavissai, jahA vayaM bhoyakaDe caMDAlA AsI / vedabbhI bhaNai-saMvasAmi! kiM mayA caMDAlo kao jao 20 evaM jaMpasi?. pasiya, mA maM viDaMbehi ihamANeUNa / tato bhaNati-ammAsamIve muhutta mettaM kIrau se caMDAlaveso, vikkiNau tNtiio| pajuNNeNa bhaNiyaM-evaM hou tti / daMsiyA vedabbhI ruppiNibhavaNaduvAre / saMbo aigato kayappaNAmo bhaNai-ammo! esa caMDAlI duvAre TThiyA taMtIu vikiNai / tIe bhaNio-putta ! keNa esA ettha aiNIyA ? / ceDIhiM diTThA, niveiyA ya devIe-sAmiNio! jai erisI sirIbhayavatIo to accheraM, pecchaha 25 tAva mAyaMgi tti / tIe avaloiyA, pajuNNo ya paDio mAupAesu bhaNai-ammo ! di NNA mAmeNa veyabbhI pANANaM ti / pucchio 'kiha ?' tti jahAvattaM kaheti / viditaM kayaM kesavassa, tuTThA ya ruppiNI, teNa vi 'piyaputtao' tti bahumaio, kao sakAro vahUe / saMbo kalAo Agamei savayaMso / kameNa ya patto jovaNaM bitiyavAsudevovamo / buddhi 1 bheNeha tti zAM0 // 2 rAyaM japaMti lii3| rAiM coeMti zAM0 // 3 kuMDI zAM0 vinA // 4 degNANi pajuNNeNa ya pANiggaha ka 3 go 3 / NAdiggahadeg lI 3 // 5 degmaMDavaM pahadeg zAM0 // 6 hili zAM0 vinA // 7 pANavezAM0 vinaa|| 8 degsI bhayavatI sirIo to shaaN0|| 9 deghittika 3 go 3 // 10 degmayaM zAM0 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 purisabheyA ] peDhiyA / seNo ya parivAsiyaM puraphaseharagaM kumArasaMtiyaM maggiUNa Nei kahiM pi, tahA vatthapariyaTTa, modake ya bhuttasese egate' khAissaM ti / evaM vaccai kaalo| ___ kaMcukIo ya Agato rahaM gahAya viNNavei-kumAra! saMdiDha deveNa-rayaNakaraMDae ujjANe gaNiyAdArigAo suhiraNa-hiraNNAo naTuM uvadaMsehinti, tattha bhe pAsaNiehiM gaMtavaM / tuTTho saMbo savayaMso ArUDho rahaM, sudAraosArahI, magge jANassa akkho sjiji|5 tatthegA paDirUvA kaNNA, tIe saMbakumArassa kao paNAmo / buddhiseNeNa ya kumAro saNiyagaM bhaNio-ajautta! mauDassa payaragANi lalaMti, dohi vi hatthehiM NaM uNNAmehi tti / teNa tahA kayaM / jANe hayasaho jAto, paDicchio saMbeNa, pucchio ya buddhiseNo-kA maNNe esA jANe pagAsA ciTThati ? / teNa bhaNiyA-kulakaNNA hohiti tti / gayA ujjANaM, sabhAe uvaviThThA pAsaNiyA / tahiM nAliyAgalaehiM sabA naTTavihI uvadaMsiyatvA / hiraNNAeM 10 daMsiyA / udayaparikkhae sammatte suhiraNNA daMseuM payattA / buddhiseNo hito saMbassa purao, jayaseNeNa bhaNio-avasara ekapAsaM / so bhaNai-ee mamaM pecchagA pellaMti / vihIe daMsiyA suhiraNNAe battIsatinaTTabheyA / nAligAseseNa udaeNa uvajjhAeNa pahaviyA / avasario buddhiseNo / diTThA ya kumAreNa sirI viva kayAbhisegA, tIya vi sAyaraM divo raIe viva kAmo / patthio ya puri rahArUDho savayaMso sNbo| 15 purisabheyA __ jayaseNo bhaNai-ajautta ! buddhiseNo tavassI appapANo vayaNasAro, jo pellaNaM na sahai kupuriso tti / teNa bhaNio-tumaM purisavisesaM na yANasi aMgho iva rUvavisesaM / jayaseNeNa bhaNio-tuma jANasi, niuNo si, kai purisA ? bhaNasu, tato viNNANaM pagAsaM hohiti ? / so bhaNai-attha-dhamma-kAmesu purisavibhattI ciMtijai, uttama-20 majjhimA-'dhamA. tattha atthe uttamo jo piu-piyAmaha'jiyaM atthaM paribhujaMto vaDDAvei, jo Na parihAvei so majjhimo, jo khavei so adhamo. dhamme duve purisA-uttamo majjhimo ya, sayaMbuddho buddhabohio ya. kAme vi tinni-jo kAmei kAmijai so uttamo, jo kAmejai Na kAmei so majjhimo, jo kAmei na kAmijai so adhamo / jayaseNeNa bhaNio-eesu ajautto kayaro? / so bhaNai-attha-dhammasu na tAva pAraM vaccai, kAme puNa majjhimo 125 so bhaNai-tumaM kayaro? / so bhaNai-ahaM uttamo / so ruTTo-are paMDitamANi! appasaMbhAvio si. sAmi bhaNasi 'majhimo' tti, kAyavo te vinno| buddhisaNo bhaNai-tumaM ayANao si, jo kAmejamANo na kAmei so majjhimo hoi / so bhaNai-sAhu, ko kAmeya nnN?|so bhaNaI-na kahemi, jadi maM sayaM pucchiti to sAhAmi / kumAreNa bhaNiokahehi / so bhaNai 30 1 te khAi kkhAideg u 2 vinA // 2 yaM bhadeg zAM0 vinaa|| 3 degsu ciMtideg zAM. usaM0 saMsaM0 vinaa|| 4 lI 3 vinA'nyatra-mo si kAya ka 3 go 3 u0 ||5degi kadeg u0 vinA // Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 vasudevahiMDIe [saMbakumArassa suhiraNNAe ahaM kayAi devaM seviUNa niggato passAmi pattalivAsaNahatthe purise| te bhaNaMti-saMdiTThA mo deveNa 'bAravatIe paMDie mukkhe ya lihiUNa sAheha meM' tti. taM eso buddhiseNo eyaM rahaM jai duruhati to NaM paMDiyANa aggalehe lihAmi, jai NArohati to mukkhANaM ti / mayA ciMtiyaM-eyaM lehaM devasamIve vAijaMtagaMjai mukkhapurao lihaMti maM to me uhAvaNA u hojA. 5 ko vA doso rahA''rohaNe ?' tti vicAremi / rahasArahiNA bhaNiyaM-ajautta ! vilaggaha rahaM ti| ArUDho mi passamANo NayaNAbhirAmANi rUvANi / purato mattagayArUDho AdhoraNo bhaNati-ajja ! usaraha, aviheo me gao tti / sArahiNA tatvayaNaM soUNa parAvattio raho gaNiyA''vAsagamajjheNa patthio, Isita-khinjita-pasAitANi suNamANo taruNavaggassa patto ya egaM bhavaNaM satoraNaM kayabalikammaM, bhaNio-oyaraha. aIha bhavaNaM ti / aigao 10 mi, diTThA mayA kaNNagA ceDIhiM parivAriyA sarassatI viva vijAhiM / tIya vi kayappaNAmo AbhaTTho-buddhiseNa ! sAgayaM ? ti / kayapAyasoyaM ca AsaNagayaM pucchati-buddhiseNa! kao Agacchasi / mayA bhaNiyaM-devapAyamUlAo / tao NAe tatomuhI aMjalI kayA / tato pucchati-buddhiseNa! keNa viNoeNa divase gameha ? / mayA bhaNiyaM-kalAparicaeNaM ti / tattha ceDIo pAsavattiNIo, tAsu me diTThI na pasajjai / tato aNNA AgayA, 'sA 15 paDirUva' tti tIe me dihI nivesiyA / tato NAe bhaNio mi-buddhiseNa! gurujaNasamIvaM na gaMtavaM, vIsamasu, esA bhogamAliNI te ciMtei tti / aigayAya bhaNio ya bhogamAliNIe-ajautta! rahajANeNa ttha parissaMtA, gabbhagihe sayaNIyaM, ettha vIsamaha tti / paviTTho mi, sayaNagayassa me pAe saMvAhiUNa bhaNai-ajautta! vacchatthalaM bhe saMvAhAmi / mayA ciMtiyaM-niuNA ceDI, jA pAe saMvAhiUNa uraM icchati chiviuM / to bhaNai-'thaNehiM vo 20 uraM saMvAhissaMti pIDei thaNehiM / atthi mahaMto viseso karayalasaMvAhaNAo vi paohara pharise / evaM uvAeNi miNA ya kaNeruyAe viva vaNagato raiM kArio mi / kameNa ya niggato, paNayapaDibaMdheNa ya abhikkhaNaM vaccAmi taM bhavaNaM / aNNayA bhaNai maM bhogamAliNI maNoNukUla-mahurabhAsiNI-ajautta ! jANaha kAraNaM jeNethamANIyA ? / bhaNiyA mayA-Na yANaM, kahehi suMdari ! tti / bhaNai-suNaha, 25 amha sAmiNI suhiraNNA bAlA ceva kumArassa diNNA saMbasiriNo / devaM ca passai pagAma, pavaDDiyA kameNa, deveNa ya ANattaM-kAliMdaseNe ! dAriyA mamaM abbhataro(granthAgrama-2800)vatthANe passau iyANiM ti| kayAiMca patthiyA ammAe samaM. tIe nivAriyA 'na te gaMtavaM' ti / tato NAe gayAe ammAe virahie gabbhagihe vehAsIkao appaa| mayA ya devanioeNa dihA uvaukkhittA, rajjupAsaM ujhiUNa sayaNIe nikkhittA Asa30tthA / NAe pucchiyaM-kahi mhi bhogamAliNi ! / mayA bhaNiyA-sayaNIe sayaNahidaesu ya / 1gamesi lI 3 // 2 zAM0 vinA'nyatra-NI evaM te ittika 3 go 3 // 3 degNa tubbhe pari0 lI 3 // 4 tA rahagihe lI 3 ||5degnnimenn ya lI 3 // 6 'tya ihamA zAM0 // 7 devaM ca pahAi pagAdeg zAM0 // Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ peDhiyA / 103 pANiggahaNaM gaNiyANaM uppattI ya ] puNo pucchati--keNa tti ihamANIyA ? | mayA bhaNiyA- devatehiM mayA ya / tato mayA bhaNiyA - sAmiNi ! mariyabe kiM kayA buddhi ?, kaheha me / [ sA bhaNai - ] suNa sahi !, ahaM kira bAlA ceva kumArassa dattA. vaDDiyA ya devopatthANe kayAi kumAraM gayA parasAmi . 'iyANi me dahuMpi Na labbhai' tti nicchao kao / mayA bhaNiyA - sAmiNi ! alaM visAeNa. suNaha - tubhehiMto aNNA kaNNA kayarI visirUvA jA se hiyayasAhINA 5 bhavissai ? acireNa se hiyaicchiyamaNorahasaMpattI bhavissai / evaM AsAseUNaM NaM ammA kami / tIe ya mittehiM saha hatthAroha - lehaehiM samavAo kao / te bhAMtiamhe devarasa bIhAmo. buddhiseNo kumArasse paccayabhUo, so kaNNAguNe nivedeto sobhai. amhe NaM NaM uvANaM imaM ANema, tubbhe NaM uvAeNaM geNhaha, so kajjaM kAhati tti / tato ttha rahiNA lehaehiM mahAmatteNa ya uvAyapuvvaM pavesio / mA ya bhe cittaM ThAu ' esA 10 gaNigAdAriya'ti / suNaha-- gaNiyANaM uSpattI / sikira puvaM bharaho nAma rAyA maMDalavatI, so egAe itthIe aNuratto / sAmaMtehi ya se kaNNAo pesiyAo, tAo samagaM pesiyAo / diTThAo ya pAsAyAgayAe devIe saha rANA / pucchio aAe rAyA- kassa eso khaMdhAvAro ? / teNa ya se kahiyaM - kumArIo 15 mama sAmaMtehiM pesiyAo / tIe ciMtiyaM - ' aNAgayaM se karemi tigicchiyaM, ettiyamitI kayAiegA bahugA vA vallabhAo hoja 'tti ciMtiUNa bhaNai - sAmi ! muyAmi pAsAGa appANaM / teNa bhaNiyA kIsa devi ! evaM bhaNasi ? / sA bhaNati - eyAhiM ihametigayahiM soyaggiNA DajjhamANI dukkhaM marissaM / rAyA bhaNai - jai tujjha esa nicchao to na pavisihaMti hiM / sA bhaNai - jai etaM saccayaM to bAhirovatthANe sevaMtu / teNa ' evaM ' ti 20 paDivaNNaM / to chatta- cAmaradhArIhiM sahiyAu sevaMti / kameNa gaNANa vidiNNAo / esA gaNiyAjaNassa uppattI // imA puNa amiyajasAe pasUibahUsu ya aIyAsu kAliMdaseNAe duhiyA hemaMgayassa raNo. jahA kumAro se jANai tattiM tahA kareha | mayA paDivaNaM - puppha-gaMdha-vattha- taMbolANi Nemi tAsiM pattiyAvaNaheuM jA ujjANe 25 diTThA sA visA caiva jaM pi ajjauttapurao Thio mi naccamANIe taM kAraNaM suNahasAmiNi (NI) ajjauttanivesiyadiTThI mA naTTavihikammaM cukkejja tti / tIe ya kahAe pattA AvAsaM / paose ya saMbo buddhiseNaM bhaNai - vaJca, ANehi NaM taM suhiraNNaM. ahaM pi uttamo homi, kAmemiNaM ti / teNa bhaNio-mahaM tAo na pattijjihinti, jayaseNo me 30 sahAyo dijjau tti / gayA duvaggA vi / buddhiseNeNa bhaNiyAo ceDIo - paTThavioma 1 deg sa ya kAyabhUdeg zAM0 // 2deg mayagadeg zAM0 // 3 sihIMti zAM0 vinA // Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 vasudeva hiMDIe [ uvasaMhAro kumAreNaM, gaMtavaM sAmiNIe / tAto bhAMti -- ko tujhaM pattiyai ? tti / teNa se jayaseNo sio / teNa vi kahio kumArasaMdeso / viditaM ca kayaM kAliMdaseNAe / tIe bhaNiyaM -- vIsamaha muhuttaM jA pasAhijjati dAriyA / sA gayA jaMbavaisamIvaM, niveditaM ca tIe / devI pariciMteUNa gayA kaNhasamIvaM, kahio saMbAhipAo / teNa bhaNiyA- pacchA rAyadAra5 gAhiM saha sakkAro kIrahi tti, sevatu NaM suhiraNNA / visajjiyA kAliMdaseNA jaMbavatIya / kayavisaggAya pesiyA dAriyA pavahaNeNa / buddhiseNeNa kumArassa niveditaM, bhaNio ya NeNa - ajjautta ! niuNA hojjaha / teNa bhaNio-kahamaNuvattIlakkhaNA pII ? | sA agA vAsagihaM, uvaviTThA sayaNIe / niggato buddhiseNo saMvariyaduvAraM kAUNa gabhahiM / sA ya kesa-vasaNa-bhUsaNaM saMbassa jaM jaM pauMjai taM taM saMbo vi aNukarei / tato tIe suya 10 iva sAriyAe sehavio / gayA se rayaNI paramapIimuhaMtANaM / uvagato buddhiseNo, bhagio saMbe-nijjau esA me gihaM aviNNAyA gurujaNeNaM ti / pattA yaM paikammayArIo devIe paviyAo pAhaNa - suvaNNavatthANi gaheUNaM donha vi jaNANaM / tato 'vidiyamAgamaNaM tIse ammA' tti vIsattho saMbo / tIe ya saha maNANukulavattiNIe paMcalakkhaNavisayasuhamohiyassa vaccai kAlo // // esA peDhigA // 15 peDhigApranthAnam - zlo0 810 a0 12. sarvagranthAgram zlo0 2844 a0 17. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aito muhaM - saMba-subhANUrNa kIDAo [ muhaM ] saMba-bhANUrNa kayAi sabhAeM kIlaMtANaM paNI (Ni) yaM samuppaNNaM - - jassa sauNo vicittaM vAsati so jiti koDiM ti / ThaviyA pAsaNigA | bitiyadivase bhANuNA suo ANIo, 1 saMveNa sArigA paeNjjuNNagihalA liyA kaMtasaMjoiyasuhuma vivihvaNNapicchacchayaNA egadesudviyaMromakhayakhArasegA / sugo pakaDio silogajuyalaM-- satesu jAyate sUro, sahassesu ya paMDio | vattA sayasahassesu, dAyA jAyati vA Na vA // iMdiyANa jae sUro, dhammaM carati paMDio | vattA saJcavao hoi, dAyA bhUyahie rao || tti bhaNiu o Thio / sAriyA saMbeNaM siyaM / sA bhaNai - coiyA - mayaNe ! bhaNasu tumaM kiMci subhA sabaM gIyaM vilaviyaM, savaM naTTaM viDaMbiyaM / sabai AbharaNA bhArA, sabe kAmA duhAvahA // 15 tato khArasite pase chittA ra siumAraddhA, bhaNai ya rasiyAvasANe - deva ! ko vi maM pIlei, parittAyasu, marAmi mA maM uvekkha. tigicchagA sarvAMvijaMtu lahuM ti, te me paribAdhA DigAraM kareMti, nehi me devisamIvaM / evamAi kaluNaM vilavaMtI puNo vi coiyAsuMdari ! alaM visAeNa, bhaNasu kiMci, tato jaM vocchisi taM savaM kIrai / tato bhai -- ukkAmiva joimAliNiM, subhuyaMgAmiva puSphiyaM lataM / vibudho jo kAmavattiNi, muyaI so suhio bhavissai || khAre chakkA puNo rasai vilavai ya / puNo bhaNiyA- paDhasu tAva kiMci / tato bhagati-na suyaNavaNaM hi niDuraM, na durahigaMdhavahaM mahuppalaM / na juvaiyiyammi dhIrayA, na ya nivatIsu ya sohiyaM thiraM // 1 eto zAM0 vinA // 2 bhAsu kI lI 3 // 3 koDitti u 2 vinA // 4 pacchaNNa u 2 vinA // 5 zAM0 // 6 havigo 3 zAM0 // 7deglavati zAM0 // 8 u0 me0 vinA'nyatra - padaM madeg lI 3 // va0 [hiM0 14 5 10 'evaM sA vicittaM vAsai' tti jiyaM saMbeNa / 'suo silogajuyalameva lavaI' tti parA- 25 jio, bhoyaNavelAe ya sahAvio subhANU ruddho 'paNie koDiM dehi 'tti / suyaM saccabhAmAe, kayaM ca kaNhassa vidiyaM / pesio kaMcukIo saMbaM bhaNai - kumAra ! subau, ' bhANU bhuttabhoyaNo dAhiti'tti devo ANavei / saMbo bhaNati - jo siNehio so dAUNa NaM neu, 1 20 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 vasudeva haMDI [ saMba-subhANUrNa adhavA esa jANai jaM kAyavaM / subhANU bhaeNa Na vaJcai, NiveiyaM kaNhassa, diNNe visajio | duhaMtA pUiyA saMbeNa, piyapucchagANa ya dINANAhANa ya dattaM vittaM / I vi divase gate puNo bhANU bhaNai - saMba! hou paNIyaM, jassa ukkaDA gaMdhA so jiNai donni koDIu / saMbo bhaNai - alaM tume saha paNieNa. tumaM jio devassa kahe si / 5 so bhaNaii- aMbAe kahiyaM devassa, na mayA / tato 'evaM houtti kayA sakkhI / saMbeNa ciMtiyaM - gaMdhajuttIsu bhANU na jiNijjA, devasaMtaehiM gaMdhehiM so viliMpijjA karemi ghANapaDilomadavasaMjogaM ti / tato NeNa palaMDu-lasuNa-vekaDa - hiMgUNi chagalamutteNa saha ruiyANi sarAvasaMpuDeNa ANIyANi / subhANU ya putrapaviTTho sabhaM surahi vilevaNo / pasaMsio gaMdhaviNakulehiM / saMbo ya sabhAduvAre vilitto ghANapaDikUleNaM lasuNAdijoeNa / teNa ya 10 gaMdheNa parabhAhato sabhAgao kumAraloo saMvariyanakkaduvAro samaMtao vipalAo-saMbasAmi ! aiukkaDA gaMdhA, pasIya, visajjijjaMtu, kuNaha pasAyaM / teNa bhaNiyA-bhaNaha nibayaNaM / te bhAMti - jiyaM tume / bhANU bhaNai - durahiMgaMdhA eyassa / saMbeNa bhaNiyaM ukkaDas paNiyaM, na ya viseso subhA-subhesu kao / pAsaNiehiM saMbapakkho ukkhitto / jio bhANU ruddho / devIe raDaMtIe vAsudevassa kahiyaM / teNa pesieNa mukko, dipaNe visa15 jio / saMbeNa pariyaNassa diSNo vibhatto attho, diNNaM durddatANa ya / 1 I I puNo ke vi disu gaesu bhANU saMbaM bhaNai - hou paNiyaM causu koDIsu, jas jutI aisati vibhUsaNANi so jiNai / saMbeNa bhaNio - alaM tume samaM paNieNa, devasi uvadvAyaMtao jio vi / nibaMdhe kae paDivanno saMbo / nirUviyA sakkhI / gato ya saMbo pajjuNNasamI, kahio ya NeNa paNiyAlAvo / teNa bhaNio - hou kumAra ! jio 20 tume subhANU. jai tumaM jiMppi hisi iyANi to dijihiti se jahA bhaNiyaM / saMbo bhaideva ! bhANukeNa jiyassa kiM me jIvieNa ?, kuNaha pasAyaM jahA me jao hoi / pajjupaDavannaM - evaM kIrahiti, acchaha jahAsuhaM ti / gato ya pajjunno sivAe mahAdevIe pAyamUlaM, kahiyaM ca se saMba- subhANupaNiyaM, viNNaviyA ya NeNa -- ajjie ! deha jAitagANi AbharaNANi, jANi amha cullapiuNo sAmiNo'riTThanemissa devehiM dattANi / 25 tIe bhaNio - putta pajjuNNa na tava kiMci adeyaM, tANi bhUsaNANi cullapiuNo te Na khattie piNajjhaMti, teNa jAiyagANi Nehi, iharahA dattANi NAma tava tti / paNao ghettUNa gato, saMvassa ya NeNa dattANi, tehiM vibhUsiyadeho gato sabhaM / putrapaviTTho ya subhANU mahagghAbharaNamaMDio pasaMsio pAsaNiehiM - dhuvaM tumaM idANiM jiNisi ti / saMbakumAro ya nakkhattamAlAvirAiyavacchatthalo sobhio vijjulayAlaMkio iva balAhago, tassa ya 30 bhUsaNajuIya sUrappabhAe iva khajjoyajutI paDiyA subhANU ( Nu) bhUsaNacchAyA / 'jiyaM saMveNaM' ti vikkosiyaM pAsaNiehiM / suyaM ca saccabhAmAe, viSNavio kaNho rovaMtIe - saMbo 1 ammAe zAM0 // 2 jiNihideg zAM0 // 3 NehiM zAM0 vinA // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jU kIDAo ] 107 tujjhaccaeNa vallabhavAeNa Na dei me dArayassa jIviMDaM nivArijjau jai tIrai / evaM viSNavie pesavio kaMcugI / teNa saMbo bhaNio --- kumAra ! 'muyaha subhANUM (N), mANaM bAhaha' evaM devo ANavei / saMbeNa bhaNiyaM - paNie jio, ettha kiM devassa vA dANavassa vA vattavaM. avarAdhI viyo pabhuNA, NAyakArI pAleyavo / kaMcukI gao, kahiyaM teNa saMbavayaNaM / devI bhai kanhaM - deva ! sabasseNa vi me moi ( graMthAgram - 2900) jau dArago jai atthi pasAdo 15 tIe coio gao kaNho sabhaM / pucchiyA ya teNa sabhAsayA / tehiM saMbajao kahio / diTTho ya NeNaM saMbo suravaI iva pasAhiyasarIro / bhaNio teNa - visajjehiM subhANuM, amhe dA hAmo paNiyaM / saMbeNa bhaNiyaM - sIhassa daMtA keNa gaNeyabA ?, jai 'vallaho' tti nijai NIo NAma. jayA majjAyA bhavissati tadA dAhiti / kaNheNa bhaNio-majjAyA tumammi iyANiM, sorttha. Na desi eyassa dArayassa jIviuM, eso tume khalIkao vi na virajjaitti - 10 niggao sahAo phari seUNa NaM / diNNe koDicaukke visajjio bhANU / bitiyadivase saMbo gato saccabhAmAbhavaNaM kesavasirimuhaMto nakkhattamAlAvibhUsio ya, tIe Aloe Thio khujjaM aMgulIe saddAvei / so ya ' kaNhassa vesa-bhAsAvaNNA-''gitIhiM bahusariso' tti na nibaDio tIe / bhaNiyA aNeNa khujjA - mayA sumiNo diTTho tassa paDighAo kAyavo. devi bhaNa-' paMcagaveNaM maM artitayaM vAreMtaM pi pahANeha' 15 tti--avakaMto / tIe turiyaM saMpAio saMdeso / ato ya kaNho 'gha (gha) Dau' tti ceDIe cchAdio 'kiM imaM kareha ?, avasaraha' tti bhaNato / tato pacchA maMgalehiM NhAvio / parisaMThieya pariyaNe bhaNiyA saccabhAmA kaNheNa- - mayA tumaM savaMteurapujjA ThaviyA, aisirio ulaTTaMtImicchasi to mayA khellasi / tIe bhaNiaM - deva ! kIsa maM evamuvAlabhaha sayaM ANaveUNa ? / kaNheNa bhaNiyA- kayA mayA bhaNiaM ? aliaM bhaNasi / sA bhaNai-khujjA me 20 saddAviUNa saMdiTThA. mayA puNa diTTha ttha nakkhattamAlAvibhUsioratthalA. so bhe pheDiyA (yo) ettio vi sNvaao| tatto kaNho pahasiu bhaNai - saMbasirI hohitti 'so kallaM mayA pharusio' tti / taM ca soUNa ruTThA devI bhaNai - ' - ' ahaM puttabhaMDANa khellAvaNiyA saMvuttA, kiM me jIvieNaM ?' ti jIhaM pakaDDiyA / kahiMci nivAriyA ya, bhaNiyA ya kaNheNa - devi ! aviNIsa kallaM kAhaM niggahaM, vIsatthA bhavati / 25 jaMbavatI sadAviyA, bhaNiyA ya-tujjha putteNa vi ahaM ohAmio / sA bhaNai - tumaM jANasi attaNo puttassa cariyaM / deveNa bhaNiyA-tumaM pi jANAvaissaM / aNNadiyahe gouliyavesaM kAUNa jaMbavaisahieNa diTThA~ (ho) / rUvarisaNI saMveNa pucchiyA - takkaM labbhei ? | sA bhai - AmaM / 'gehAmi NaM' hatthe gahiyA / devo rUvaM daMsei, saMbo palANa, na ei ya devasamIvaM / bitiya divase kulagarasamakkhaM saMbo sadAvio / so khAdirasaMkuM nakharaNeNa 30 10 viyaM zAM0 me0 vinA // 2degbhANU lI 3 vinA // 3 bhAgayA zAM0 me0 // 4 'jao NI0 zAM0 me0 vinA // 5deg sirio ulladaMtI lI 3 / degsiriM ullaiMtI' zAM0 // 6deg DhAI rudeg zAM0 vinA // 7 gihAmi zAM0 me0 vinA // 8 khAyaraM saM0 zAM0 // Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [subhANunimittaM saMgahiANaM taJchito atigato sabhaM / vAsudeveNa pucchio-saMbasAmi ! kiM imaM ? / so bhaNai-jo pajjosiyaM AlAvaM karei tasseso muhe saMkU Ahammai tti / vAsudeveNa bhaNiyA kulagarAmuyaM bhe, ahaM eeNa hijo paMcagavega pahANAvio. taM kira ahaM tujhaM jai kahemi to me saMkU muhe Ahammai. to niggato jaM kAhisi taM kAhisi, mA vasa bAravatIe / vasudeveNa 5 bhaNiyaM-kaNha ! khamAhi, so esa kelIkilo amhANaM kulassa alaMkArabhUo, jaha risINaM NArado / tato kaNho bhaNai-esa tubbhehiM uvikkhio, jeNa mayA vi khelei. na ihaM vasiyatvaM / kulagarehiM bhaNio-saMba ! niggamau nayarIo / so bhaNaikAlo Thavijau, jaJciraM mayA bAhiM acchiyatvaM / kaNheNa bhaNiyaM-nicchubhaMtassa ko kAla paricchedo ? / so bhaNai-'tubbhe ihaM sabe vasaha, mayA puNa aparimiyaM kAlaM bAhiM acche10 yavaM' ti aNavaTThie kAle Na NImi tti / kaNheNa bhaNiyaM-jayA te saccabhAmA ahaM ca abbhattheUNa aINemu tadA bAravaiM aIhisi / - tato 'evaM' ti vottUNaM piyAmahANa kayapaNipAto niggato gato pajjuNNasamIvaM / kahiyaM ca NeNa nibisayakAraNaM sAvarAhaM / teNa bhaNio-piyaraM accAsAyaMteNa te mahaMto ava rAho kao. vacasu tAva. uvasaMtaM devaM viNNavehAmi tti / tato saMbo bhaNai-deva ! jai 15 tubbhehiM pi visajio tA me paNNattiM jAiyaM deha / pajuNNeNa bhaNio-paNNattipari gahio kiMci kAhisi duNNayaM, tato majjha vi uvAlabhaM hohiti tti / tato saMbo bhaNaina karehAmi aviNayaM, kuNaha me pasAyaM / diNNA ya se paNNattI-bhayavai ! bahivasaMtassa saMbassa hohi sahAyigA / tato tassa kayappaNAmo visajjiyaduIto niggato egAgI suraTThAvisae viharai / 20 kahei se bAravaivaTTamANiM paNNattI, jahA-devIe saccabhAmAe vAsudevo viNNavio jAva saMbo niggato tAva subhANussa egadivase aTThasayANaM rAyakaNNANaM samayaM vIvAho hou nivigdhaM ti| tANa ya sattuttarasayaM kula-rUva-viNNANasAliNINaM melAviyaM ti| sattho ya bAravatiM vaccai, paNNattIsaMgahio kaNNAsvadhArI satthavAhamallINo dhAisahio / sodhAIe bhaNio-esA gaNiyAdAriyA icchai tujhe saMsiyA bAravatiM pavisiuM. tattha egassa icchi25 yassa bhattuNo bhAriyA hohiti tti / satthavAheNa pariggahIyA pattA bAravati / diTThA su bhANumaNussehiM, niveiyA NehiM kumArassa / so rUvAisayasavaNavimhio Agao, tassa daMsio appA Isi tti so ummAio, puNo taM pavadati / sA vi "saMdesei appANaM 'gaNiyAdAriMga' ti, pavilobhAveU~NaM vibhaveNaM mariu vavasati / na icchai ya jAhe tAhe sabhavaNe paDisiddhabhoyaNo Thito / uvaladdhaM ca . devIe, tIya vi mahattaragA pesiyA / tehiM 30bahuppayAramaNuNIyA na paDivajjai / tato uggaseNo saccabhAmAe pAyavaDiyAe viNNavio 1NIma si zAM0 me. vinA // 2 deginehAmo tadA zAM0 vinA // 3 hitao ka 3 // 4 so ammA zAM0 me. vinA // 5 se daMse zAM0 vinA // 6 veti NaM shaaN0|| Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaNNagANaM saMbeNa pariNayaNaM ] muhaM / 109 gao saMbadArigAsamIvaM / teNa vi kula-rUva vibhave subhANussa vaNNaMteNa vilobhiyA tava maraNaM vavaisai, bhaNai ya - ajaya ! tumhaM devatabbhUyANaM jai vi ya vayaNaM karejja to tAhiM rAdhUyAdA sIhiM 'khoTTIhiM tullA esa'tti paribhavijjissaM, tumbhe katthagae uvadvAvejjA ?. taM atIta, mA maM dhammaM jANaMtA aggimmi chuhaha / tato so gato / saccabhAmAe ya kaNho abbhatthio - dAragassa jIviyaheuM bhaNNau sA dArigA / kahaM vi kaNheNa paDivannaM / gaehi 5 ya abbhatthiyA saccabhAmAe - putti ! puttabhikkhaM me dehi / sA bhaNai mayA tubbhaM vayaNeNa chUDho appA baMdhaNe. 'ahaM puNa kumAreNa sababAhiM ThavijaM' ti jAtaM me salaM ko avahiti ? / tehiM bhaNiyA-tumaM putta ! dArayasamIve, sesA tubbhaM avasANe / ' evaM nAma' ti aiNIyA kumArimajjhaM, laddhapasarA ya bhaNai - ahaM tAva gaNiyAdAriyA balA vi ANijAmi tubhe NAma rAyadhUyA hoiUNa aNNesu jAyavakumAresu devarUvIsu vijjamA - 10 su subhANugassa dijjiyaivA / aIyamajjAyA tAo NaM bhAMti - tumaM sacchaMdA, amhe ammA-piuvasAo, kiM karemu ? / tato sA saMbaguNe vaNNei / tao tIe kahAe rajjamANIe jANiUNa kAhiMci sayaM rUvaM darisei / pANiggahaNadivase bhANusamIve ThaviyA, sesA paMtIe / so rUvavimhio nijjhAyi NaM, saMbaM passai, avasarai ya 'esa saMboi jaMpamANI, puNo kaNNaM pAsai / sA rovai - ahaM kira saMbo parijaNeNa bhaNNai. saMbaM kattha 15 vigayaM upparasaya tti / puNo puNo evaM daMsei se, parijaNassa aMtariyassa daMsei rUvaM appANaM ca / niveditaM kaNhassa / so bhaNai - i - ruppiNi jaMbavaI ca sadAveha. jadi saMbo hohitti daMsehiti se appANaM / kahiyaM ca, tAo itthiyAo AgaMtuM jAyavavuDDhA ya AgayA / sio NeNa appA / pucchio tehiM - saMgha ! kIsa ihaM aigato ? / [ so bhaNai - ] deveNa ammAe ya balA aiNIo mi, to patthio sagihaM / bhANU bhaNio - paTTae Thio pahAyasu 20 vahusahio ti / so bhaNai - alaM mama eyAhiM, saMveNa eyAo uddAliyalliyAu ti / to sappahAsehiM kulagarehiM saMbo suhiraNNayAsahieNa aTThasaNa kaNNANaM havio / diNNA se kaNheNa paNNA koDIo suvaNNassa, vatthA - SSbharaNa-sayaNA-''saNa-jANa-vAhaNa-bhAyaNavihI- paricAriyAo / tato so pAsAyagato tAhiM rAyataNayAhiM sahio nirussuo nADahiM uvagijjamANo doguMdugadevo viva nirubbiggo mANussae bhoe bhuMjamANo viharai tti // // muhaM kahAe // I muhagraMthApram zlo0 134 a0 12. 1 khuDatudeg lI 3 / khuDDuhiM tu ka 3 go 3 me0 / khuDDAhiM tu u0 // 3 mArI, lamajjhapasa zAM0 // 4 yabvaM lI 3 vinA // 5 aima0 zAM0 // sarvaprathAgram zlo0 2978 a029. 2 atIva lI 3 me0 vinA // 6degehiM ka0 zAM0 me0 vinA // 25 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [paDimuhaM ] paDimuhamao kesu vi divasesu gaesu pajjuNNo gato vasudevagharaM, abhaMtarovatthANe ya vasudevakhvaM kAUNa uvaviThTho aasnne| devIhiM kayappaNAmAhiM pariyaMcio pucchio ya-deva! kattha a5 cchiya ttha ? / bhaNai-gao mi jeTThassa rAiNo gihaM / tAo bhaNaMti-kA tattha kahA A sI / bhaNai-tattha cAraNasamaNo NabhaMgaNAo urvaio, vaMdio saMbhaMtehiM,kaTThAsaNe aasiinno| pucchio rAiNA-kao bhayatraM Agao'ttha ? / so bhaNai-rAya! dhaayisNdddiivbhrhaao| 'taM kerisaM ?' ti pucchio sAhai-jo cakkhuNA passeja tti kiMci khettaM pavayaM vA so Na jANai vikkhaMbhA-''yAmaparimANaM pi. jahA sabannU vaNNeti tahA sAhAmi-lavaNasamu10 da-kAloda-usukkAra-cullahimavaMtaparikkhittANi duve bharahANi cattAri cattAri joyaNasaya sahassANi AyAmeNaM, lavaNasamudaMteNa cha joyaNasahassANi chacca sayANi cohasuttarANi joyaNANaM sayaM ca egUNavIsaM dusattabArasuttarabhAgANaM, kAlodasamudaMteNaM egUNavIsaM joyaNasahassANi tinni ya sathANi egANauyANi egUNasattaraM ca bhaage| evaM ca kahei / / vasudevo ya atigato nivArio abhaMtarapaDihArehiM-amhaM rAyA aMteuragato, tumbhe15 ke tassa sarisarUvA ?, Na bhe pavisiyavaM ti / tato so bhaNai-kiM palavaha ? ti-balA aigato, suNai ya gaMbhIrasadaM / diTTho ya pajuNNeNa, sAbhAviyarUvI ya paDio ajagassa paaesu| kayAsIso bhaNio-nattuya ! ajjiyAhiM saha ko kao AlAvo? / bhaNai-tubbhaM parivAleMtegaM tujha rUveNaM mohiyAo muhuntaM / tao pahasiyAo bhaNaMti-Nattuya ! devo viva icchiyarUvadharo si, jIva ciraM bahUNi vAsasahassANi / tato bhaNati-ajaya ! tubbhe20 [hiM] vAsasayaM paribhamaMtehiM amhaM ajjiyAo laddhAo. passaha saMbassa paribhoge, subhA Nussa piMDiyAo kaNNAo tAo saMbassa uvaTThiyAo / vasudeveNa bhaNio pajjuNNosaMbo kUvadaharo iva suhAgayabhogasaMtuTTho. 'mayA puNa parivbhamaMteNa jANi suhANi dukkhANi vA aNubhUyANi tANi aNNeNa puriseNa (granthAnam-3000) dukkara hojatti ciMtemi / tato paNao pajjaNNo viNNavei-ajaya ! kuNaha me pasAyaM, kahehaiM jahA hiMDiya stha / bhaNai25 kassa vA kaheyacaM ? ko vA me tumAe visiTTho nattuo?, kiM puNa tumaM si aNNesiM sAhiMtao, to me puNo bAhihiMti te ; to jassa jassa asthi icchA souM taM taM melAvehi. tato tumaM purao kAUNa kahehaM / tato teNa tudveNa kulagarA akUrA-'NAhiTThi-sAraNagaNA ya rAma-kesavAdI ya nimaMtiyA / te sameyA sahAe pahaTThamaNasA / tesiM ca majjhagaovasudevo bahassatI viva kovidANaM pajjuNNapamuhANaM dhamma-'ttha-kAma-loga-veda-samayadiTTha-sutA-'NubhUyaM 30 pakahio suyaNasavaNaNaMdiNA sareNaM / suNaha 1gadesu zAM0 / / 2 degvadio shaaN0|| 3 duve himavayamgANi bhara lI 3 // 4 hehi zAM0 vinA / / 5degmAo vi0 zAM0 vinA / / 6 kahemi zAM0 // 7 'mae didaM sutA zAM0 vinA // . Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 aMdhagavahiparicao] paDimuhaM / aMdhagavahiparicao ihaM AsI harivaMsagagaNacaMdA-''diccA duve bhAyaro-sorI vIro y| tattha soriNA raNNA soriyapuraM nivesiyaM, vIreNa puNa sovIraM / te ya aNNoNNANurattA avibhattarajakosa-koTThAgArI vuhAhaMkArA NiruvaduyaM rajasirImaNubhavamANA viharati / tattha sorissa rAiNo putto aMdhagavaNhI pahANo, bhaddA devI ya, dasa puttA samuda vijayAiNo; duve ya 5 duhiyAo-koMtI mahI ya / vIrassa bhoyavaNhI putto, tassa uggaseNo, uggaseNassa bNdhuu-subNdhuu-kNsmaadiiyaa| supaiTTho ya aNagAro gaNaparikhuDo viharamANo soriyapurassa NAidUre sirivaNe ujjANe smosrio| sorI vIro ya do bhAyaro tassAgamaNaharisiyA niggayA vaMdiuM, paNayA ya suNaMti sAhumuhaniggayaM namijiNamayaM, jahA-jIvA rAga-dosavasagayA bahuM pAvaM 10 samajiNittA naraga-tiriya-kumANusa-devaduggatIsu sArIra-mANasANi dukkhasahassANi aNubhavamANA bahuM kAlaM kilissaMti. kammalAghaveNa ya arahaMtavayaNaM bhavasayasahassadullahaM suNittA saddahati. saddahamANA ya saMvariyAsavaduvArA bajjha-'bhaMtaratavavidhivisodhitamalA siddhivasadhisAhINA bhavaMti, sAvasesakammA vA kei viulaM surasuhamaNubhaviUNa paritteNa kAleNa dukkhasamuddaparatIragAmiNo bhavissaMti / tato te evaM vihaM supaiTThamuNivayaNaM 15 soUNa jAyatidhasaMvegA puttesu saMkAmiyarajasirI pavaiyA, apparipaDiyaveraggA jahovai8 gurusaMdesaM saMpADemANA viharaMti / bahuNA ya kAleNa gurusahiyA soriyapuramAgayA / vaMdiyA ya paramapIisaMpautteNa aMdhagavaNhiNA, uvAsiUNa ya gato spurN| sAhusamIve aDarattasamae devovayaNanimittaM upiMjalao Asi / tato aMdhagavaNhI jAyakoUhalo nijAo, viNayapaNao pucchai supaiTThamaNagAraM-bhayavaM ! kiMnimitto devu-20 joto AsI ? / sAhuNA bhaNiyaM-egassa sAhussa paDimAgayassa sattarattaMtarAo devo paDiNIo uvasaggaM kAsI ya. tato tassa visujjhamANalesassa aja ohiNANaM samuppannaM, tannimittaM parituDhehiM devehiM mahiu parAjio paDiNIo. eyaM ujjovakAraNaM / tAhe pucchati-kiMnimittaM kahaM vA tesiM veraM AsI ? / supaiTeNa muNiNA bhaNio-vaccasu, so ceva sAhU sayamaNubhUyaM NANeNa va uvai8 sAheti tti / tato gayA satve vi tassa samIvaM, 25 vaMdiUNa ya viNaeNa rAyA pucchai verakAraNaM / sAhU bhaNai-suNAhi rAya !uppannohiNANiNo muNiNo appakahA ___ kaMcaNapurAo duve sAmavAigA vANiyagA laMkAdIve rayaNopAdANaM kAUNaM pacchaNNANi ya ANeUNa saMjhAkAle kaMcaNapuraM saMpattA / tato tehiM 'avelAe mA pamAo hohitti' tti rivAiMgaNimUle NikkhittANi, aigayA ya te rattiM sagihANi / tANi puNa mUlA vANiya-30 1 rA ya hohaMkAdeg zAM0 me0 vinA // 2 AvAsi UNa atigato shaaN0|| 3 degmaye dedeg zAM0 // 4 vayaraM shaaN0|| Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 vasudevahiMDI [ aMdhagavahipucabhavakahA. 1 geNa pahAe gahiyANi / te AgayA rayaNANi appassamANA aNNoSNaM saMkiDaM pavattA / tesiM pharusavayaNAvasANe kara-caraNa- daMta - patthara nivAehiM tibbarosaparigayANaM juddhaM saMpalaggaM / te roddajjhANA mayA samANA rayaNappabhapuDhavIneraiyA jAyA / tattha dukkhabahulA ubaTTiyA savahisA jAyA; kamaparivaDDiyA aNNoSNadaMsaNarUsiyA siMgaggovasaggiyadehA tive5 yaNAbhibhUyA mayA samANA gaMgAtIre joyaNaMtariesa goTThesu vasahA jAyA; paropparadaMsaNajAyatikovA siMganivAyajajjariyasarIrA kAlagayA kAlaMjaravattiNIe vANarajUvayiNo jAyA; viyaraMtA ya jammaMtarANusAreNa amariseNa Naha-dasaNa-kaTTha- pAsANehiM abhihaNamANA aNNoSNasaMbhinnamatthagA ruhiraparisittagattA paDiyA mahIyale / vijjupAra va cAraNasamaNo tammi paese uvaio, diTThA ya NeNa tadvatthA, bhaNiyA 10 ya-bho vANarA ! kiM bhe kayaM kovavasaTTehiM ?, sacchaMdapayArassa tiriyavisayANa ya aNAbhAgI jAta ttha, taM muha verANubaMdhaM, mA Naraya - tiriya - kumANusesu dukkhasaMkalApaDibaddhA ciraM kilissihiha, uvasamaha, jiNavayaNaM pavajjaha, uvasaMtA ya pANAivAya musAvAyA 'diNNAdANAo niyattaha, to sugaigAmiNo hoha / evaMbhaNie ego uvasaMto paDivaNNo jiNamayaM, 'sAhu bhai esa muNi' tti kathaMjalI Thito veyaNAbhibhUo vi / tato se diNNANi vayANi, 15 bhaNio ya - paricayasu AhAraM sarIraM jUhaM bhAvao tti / so paDivaNNo / gao cAraNo / so vANaro pasannacitto kAlaM kAUNa sohamme devo jAto / iyaro sAmariso bahUNi tiriyabhavaggahaNANi saMsario / sohammadevo cuo mANusaM viggahaM lahiUNa gurusamIve jiNavayaNaM soUNaM samaNo jAto, so ahaM / jo so tiriyagativattivANaro so akAmanijjarAbaNa ANio joisiyadevo jAto, so me sAmariso bhayajaNaNehiM sarIra pIDAkarehi ya 20 rUvehiM pIDei / ahaM avicaliyapasatthasaMkalpo ahiyAsemi / tao me ajja ohiNANaM samuppaNNaM, so parAjio, devA''gamaNaM ca tannimittaM / evaM paDaNIyakAraNaM // puNo rAyA pucchara - kiM maNNe mayA sammattaM laddhaputraM ? ko vA ahaM AsI ? / tato sAhuNA AbhoeUNa bhaNio - suNAhi aMdhava hipucabhava saMbaMdho 25 sahasa arahao tithe sAkee nayare dhaNadatto satthavAho sAvago, tassa NaMdA bhAriyA, tesiM putto suriMdadatto / tattheva nagare bahassaI nAma mAhaNo, tassa somilA bhajjA, siM putto ruddadatto / suriMdadatta - ruddadattA bAlavayaMsA / suriMdadatto vahaNeNa samudamavatarikA 'bahupaJcavAo pavAso' tti ciMteUNa ruddadattassa hatthe tini koDIo 'jiNAyayaNe pUyAuvaogaM neyabAo' tti dAUNa gao saMvavahAreNaM dIvaMtarANi / rudada30 teNa taM dhaNaM jUya- vesapasaMgeNa NAsiyaM / tao coriyaM pakao jaNavidiTTho ukkAmuhacorapalli paviTTho, kAleNa tesiM ahivatI jAto nigghiNo nissaMso / parivAreNa ya teNa sAkeyaM 1 siMgaMgovaggiya bhe0 vinA // 2 sAriNA adeg u 2 // 3Na suguru ka 3 // Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevapuvabhavapucchA ] pddimuhN| 113 pilliya nisIhe, AdIviyANi gharANi / diTTho saMcaraMto nAgarehiM, 'imo rudatto amhaM viNAsAya uvahito, ne esa pamAdiyavo' tti nicchiyaM jujhaMtehiM mArio / teNa ya jaM suriMdadattanisiTuM ceiyahAe davaM taM viNAsiMteNaM je jiNabiMbapUyAdasaNA''NaMditahiyayANaM bhavasiddhiyANaM sammadasaNa-suya-ohi-maNapajava-kevalanANa-nivANalaMbhA te paDisiddhA; jA ya tappabhavA sura-mANusariddhI, jo ya mahimAsamAgayassa jaNassa sAhujaNAo dhammo-5 vaeso titthANusajjaNA ya sA vi paDisiddhA / tato NeNa dIhakAlaThitIyaM dasaNamohaNijaM kammaM nibaddha asAtaveyaNijjaM ca / rodajjhANamassio ya saMgihIyanirayAU apatihANe narae uvavaNNo / tattha dukkhamavissomaM aNubhaviUNa maccho jAto / tato naraga-tiriyabhave phAsiMto bahuNA kAleNa magahAjaNavae suggAme goyamassa mAhaNassa aNuharIe bhajjAe putto jAto / gabbhatthassa ya piyA mato / tato 'nissirIyagoyamoM'tti vaDDai / chammAsa jAyassa ya 10 mAyA mayA / mAu~cchiyApaiNA ya sagihamaiNIo / tIe bhaNiaM-mA metaM alakkhaNaM. giha pavesehi, acchau bAhiM ti| evaM so aNADhio kaha vi jIvio, kamega ya jovaNaM patto, sAhusamIve suyadhammo pavaio, alAbhaparIsaha sahati / visuddhamANalesassa ya seaparivaDiyaveraggassa cattAri laddhIo samuppaNNAo-kohabuddhittaM khIrAsavattaM akkhI NamahANasiyattaM payAgusArittaM ti / tato paNNarasa vAsasahassANi kayasAmaNNo mahAsukke 15 kappe devo iMdasAmANio jaao| taM rAya! evaM jANa-jo ya rudadatto jo ya NisirIyagoyamo jo ya mahAsu-: kasAmANo so tumaM // vasudevapuvabhavapucchA tato vaMdiUNa puNo pucchati-bhayavaM ! jo me eso dasamo putto vasudevo, esa saya-20 Nassa pariyaNassa ya aIva vallaho, kiM aNeNa sukayaM kayaM puvabhave ? sAhaha tti / // eyaM paDimuhaM // paDimuhagranthAnam sarvagranthAgram M zlo. 107 a0 12.. Payted zlo. 3086 a0 9. 1 mA se pamAdeg zAM0 me0 vinA // 2 degcchiuM judeg lI 3 // 3 lAbhA u 2 binA // 4 jA ya zAM0 vinA // 5 degssAmo adeg lI 3 vinA // 6 degNudarI lI 3 / guMdharI zAM0 / gudarI me0 // 7 degussiyApayaNA ya sadeg u0 / ussiyAe yaNAyaM sa ka 3 go 3 / uliyAe ya NAyaM sa lI 3 // 8 hamANI zAM0 me0 vinaa|| va. hiM0 15 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ sarIraM ] paDhamo sAmAvijayAlaMbho. ao sarIraM - sAhuNA bhaNio-suNAhi- samuha vijayAIrNa navahaM vasudevassa ya putrabhavacariyaM 5 viMjhagiripAyamUle sIhaguhA nAma corapallI Asi / tattha aparAjio seNAhivo AsI, tassa vaNamAlA bhAriyA, tIse dasa puttA-suruvo virUvo maMdarUvo sajjho ajha dAho vidAho kusIlo visIlo karako ti / patteyaM kayasannivesA bahu pASaM samajjiNittA sattamAe puDhavIe neraiyA jAyA / tato ubaTTiyA tiriyabhavaMtariyA sabapuDhavIo phAseUNa ala-thala - khahayaratiriesu cauriMdiya-teMdiya - beMdiesu ya tavbhavajoggANi 10 duhANi bhottRNa sAhAraNabAdaravaNassatIsu ubavaNNA; tattha bahuM kAlaM vasiUNa pataNukayakammasaMcayA bhaddilapure meghara ho' rAyA, tassa subhaddA devI, deharaho putto / tattheva nayare dhaNamitto nAma seTThI samaNovAsago, tassa bhajjA vijayanaMdA, tIse ganbhe te sAdhAraNapaNassa tijIvA egarahiyA kameNa Nava puttA jAyA, tesiM nAmANi - jiNadAso jiNagutto jiNadevo jiNadatto jiNapAlio arahadatto aradAso arahadevo 15 dhammarui yati, piyadaMsaNa-sudaMsaNAo duve duhiyAo / 1 tammi ya samae maMdaro nAma aNagAro sagaNo bhaddilapure sIalajiNassa jammabhUmIe samosario / te ya nava bhAyaro saha piuNA tassa samIve pavaiyA / rAyA saputte kayarajjanikkhevo (graMthApram-3100) nikkhaMto / vijayanaMdA aMtaravattI dhaNadevaM puttaM jaNeUNaM, bArasa vAsANi pAUNaM, laddhaseTThiTThANaM ca nikkhiviUNa saha dhUyAhiM pavaiyA / seTThI 20 rAyA ya yakammA nivvuyA / sesANi accue kappe uvavaNNANi / vijayanaMdA 'hoja maNNe ehiM me puttehiM dhUyAhi ya puNo vi saMbaMdhoM' tti siNehANurAya paDibaddhA tassa ThANassa aNAloia - spaDikaMtA kayasarIraparicAgA accue kappe saha dhUyAhiM devattAe uvavaNNA / tato cuyA putraM mahurAe nayarIe aibalassa raNNo suNettAe devIe bhaddA nAma dAriyA jAyA, parivaDDiyA tava dattA; tIse gabbhe accuyA devA cuyA kameNa ya puttA jAyA samudda vijayAI; 25 duve ya dhUyAo - koMtI maddI ya, paMDu-damaghosANaM dattAo / vasudevapuvabhava kahAe naMdiseNabhavo je puNa te pubakahiyA dasa sAdhAraNabAdaravaNassaijIvA tatthego ubaTTio magadhAjaNavae palAsapuragAme dariddassa kkhaMdilassa mAhaNassa somilAe bhAriyAe putto jAto naMdiseNo nAma / bAlassa ceva ya se ammA-piyaro kAlagayA, 'so appasattho' tti parihario 30 jaNa | biMDolagattaNeNa ya se kammiM vi kAle gae mAulageNa alliyAvio; tassa ya tinni 1 kutti zAM0 // 2deg ho ti rA lI 3 | 3 daDharodho pu0 zAM0 / daDharaho me0 // 4 No puNo saM ka 3 go 330 // 5 degmmiya kA zAM0 vinA // Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevapudhabhavapariyaM] paDhamo sAmAvijayALaMbho / dhUyAo aNumaggajAyAo / mAulageNa bhaNio-naMdiseNa ! accha pIsattho, ahaM lava dhUyaM dAhAmi, gAvINa vittiM vahasu tti / sA ya dAriyA pattajovaNA 'damagassa dijAmiti soUNa bhaNai.-jai eyassa evaMgayassa dijAmi tti to mAremi appANaM / suyaM ca naMdiseNeNa / bhaNio ya mAulageNa-putta! mA adhiti karehiM . jA tumaM nicchai kiM ca tIe tujhaM ?. ahaM te bitiyaM dAhAmi tti / pattasamae vIyAe vi necchio / evaM tatiyAe vi5 nicchio / mAuleNa puNo bhaNio-jai vi si tuma tihiM vi nicchio, taM mA bAhirabhAvo hohi. ahaM tava aNNatto vi visiTThataraM saMbaMdhaM kAhaM. nivvuo hohi / tato nadiseNeNa ciMtiyaM--jo haM eyAhiM vahahiM nicchio, parAo mamaM kiha icchihiMti ? / parameNa maNasaMtAveNa niggao gAmAo rayaNapuramAgato, vasaMto ya vaTTae, passae ya taruNe icchiyajuvaisahAe uvavaNesu ramamANe / tato niMdamANo appANaM 'aho! ahaM dUbhagaseNA-10 vatI, kiM ca me eyAriseNaM jIvieNaM ?' ti saMpahAreUNa jAyaniccha o ega uvavaNaM nagarassA'dUre asaMpAyaM rukkh-gucch-gumm-lyaaguvilmigo| ___ tattha ya egammi layAhare suTTio nAma aNagAro sAisayo pasatthajjhANovagato ciTThati / naMdiseNo ya taM apassamANo mariukAmo tassA''saNNe layApAsaM baMdhati / sAhuNA ya sANukaMpeNa nivArio-naMdiseNa! mA sAhasaM vavasasu tti / teNa samaMtao abaloiyaM 15 jAyA''saMkeNa-gAmAo me koi pacchao Agao hojA jo maM paDisehati / apassamANo ya kaMci puNaravi baMdheUNa pavatto, puNo vi vArio, sadda disAbhAeNa taM paesaM gato, abhi. vAyaNaM kAUNa aasiinno| bhaNio niyamasuTThieNaM suTTieNaM-sAvaya! akayadhammo gatI paraloyaM dukkhaniviNNo kiha suhI bhavissasi ? ti / tato bhaNai-ko paJcao jahA adhi paralogo? dhammeNa vA kaeNa suhaM labbhai? tti / tato sAhU ohiNANapagAsiyabhAvo 20 bhaNai-atthi paJcao, suNAhiparalogapaccae dhammaphalapaccae ya sumittAkahA vANArasIe hayasattU rAyA / tassa duhiyA sumittA bAlabhAve gimhe puvAvaraNhakAle bhuttabhoyaNA pasuttA, pANiyapaDiphosiyatAlaviMTeNa vIijamANI sIyalajalakaNagasittA 'Namo arahatANaM'ti bhaNaMtI paDibuddhA, paDicArigAhiM pucchiyA-sAmiNi ! ke arahaMtA ? jesiM 25 - bhe namokAro kao / sA bhaNaina yANaM, avassaM puNa namokAramarihati / tato NAe dhAI sadAviyA, bhaNiyA ya-ammo! gavesesu tAva ke arahaMta ?'tti / tIe pucchaMtIe samaNIo diTThAo arahaMtasAsaNarayAo, ANiyAo ya kumArisamIvaM / pucchiyAhiM aNAhiM kahiyAbharaheravayavAse videhavAse ya saMbhavo dhammAdikarANaM, imaM ca vimalassa arahao tithaM / tato sA bhaNai-aja mayA paDibujhaMtIe kao namokAro / tato tAhiM bhaNiyA-tume a-30 rahaMtanamokArappabhAveNa imA riddhI pattA NUNaM, jao te pukhabhAvagAe kao namokAro / 'evaM ti 1 degvAsavidehavAsasaMbha zAM0 // 2 'tya ti / to sA u 2 vinA / / Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe .. [vasudevapuvabhavakahAe sumittAe paDisuNittA paDivannA jiNadesiyaM maggaM, pavayaNakusalA ya jaayaa| vaDDiyAe ya se sayaMvaro diNNo piuNA / tato NAe ubhayalogasuhovalaMbhiNI imA gIigA piuNo nivediyA--. kiM nAma hoja taM kammayaM, bahunivesaNijaM alajaNijjaM ca / pacchA ya hoi paccha (ttha)yaM, na ya nAsai naDhe sarIrayammi ? // 5 tAya! jo me eIe gIigAe atthaM suNAveja tassa bhe ahaM dAyavA / tao pagArsiyAe gIiyAe NANAvihANi vatthUNi suNAviti viusA, tIe ahippAyaM na lahaMti / egeNa ya puriseNa suNAviyA ___kamaiyANa tavokammayaM, bahunivesaNIyaM alajjaiNIyaM ca / . pacchA ya hoi paccha(ttha)yaM, Na ya NAsai naTThae sarIrayammi // 10 pucchio bhaNai-tubbhe jANaha jo bhAvattho. mayA puNa ttha suNAviyA / bhoyAvio majAvio ya pucchio bhaNati-rayaNaure purisapaMDieNa evaM bhaNiyaM. me kA sattI vuttuM ? / tato pUio 'dUo si tum'| tIe visajio / sumittAe ya piyA viNNaviotAta! purisapaMDieNa lakkhio mamA'hippAo. jai maM attheNa pattiyAvei tA ahaM bhajjA nAma tassa, na sesakANaM / gayA ya rayaNauraM bahuparivArA, AvAse puvasajie Thiyo / 15 saddAvio gao ya purisapaMDio suppabho, pucchio ya-kahaM tavo bahuNiveso salAhaNijo? pacchAkAle ya paccho(ttho) ? sarIraviNAse ya phalaM pai(ya)cchai ? tti / teNa bhaNiyA- suNAhiinbhadArayadugakahAsaMbaMdho ihaM duve inbhadArayA-eko savayaMso ujANAo nayaramatIti, aNNo raheNaM nigga20 cchai / tesiM nayaraduvAre miliyANaM gayeNa osariumaNicchaMtANaM AlAvo vahio / tatthego bhaNati-tumaM pitisamajieNa attheNa gavio, jo sayaM samattho ajeuM tassa sohai ahaMkAro / bitio taheva / tesiM ca attukkarisanimittaM jAyA painnA-'jo aparicchao niggao bahudhaNo ei bArasaNhaM vAsANaM Arao, tassa iyaro savayaMso dAso hohiti' tti vayaNaM patte lihiUNaM Negamahatthe nikkhiviUNaM ekko taheva niggao; visayaMte 25 phalANi pattapuDe gaheUNa paTTaNamuvagato, kayavikkayaM kareMto jAyapakkhevo saMjattagamassio, poeNa vavaharaMto pette viule dhaNasaMcae mittANaM pesei / bIo puNa vayaMsehiM coijamANo na nIi 'so tavassI jaM bahuNA kAleNaM viDhavei tamahaM appeNaM' ti / bArasame saMvacchare tassA''gamaNaM soUNa dukkheNa niggao gharAo ciMtei-mayA kilesabhIruNA visayalolueNa ya bahukAlo gamio. iyANiM saMvaccharabbhaMtarao kettiyaM samaijehaM ? ti, taM seyaM me sarIra 10sie gIyae zAM0 me0|| 2 degmmANa tavo zAM0 vinA // 3 jaNijaM ca lI 3 // 4 ahaM dattA nA zAM0 vinA // 5 degyA niveie sahA zAM0 vinaa|| 6 dego ti / tadeg zAM0 bhe0 vinA // 7degpattalihiyaM nega zAM0 // 8 degDe bhareU zAM0 vinA // 9 pattaviuladhaNasaMcao mideg shaaN0|| 10 bitio shaaN0|| 11 jehii?, taM shaaN0|| Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ibhadArayANaM ca kahAo ] paDhamo sAmAvijayAlaMbho / paricAyaM kAuM' ti kayasaMkeo sAhusamIvamuvagato suyadhammo pavvaio / vikidvatavokammaparikkhaviyasarIro kayabhattaparicAgo navamAsapariyAo kAlaM kAUNa sohamme devo jAo / oddivisayA uvaladdhakAraNo ya visayaMte satthaM viuruvviUNaM pesai mittANaM / te asaddahaMtA cArapurisaM peseMti / teNovaladdhakahiyavittavitthArA gayA tassa samIvaM / pUiyA vatthAssbharaNehiM pattA sanagaraM / iyareNa puvvAgaga rAyA diTTo, dhaNaM ca sabhaMDamAkaliyaM / deva- 5 davyaM puNa bahuguNaM iyarAo, teNa rAyA rayaNovaNaeNaM tosio / jo bArasa vAsANi kiliTTho so jio samitto / Usave samatte devasatthavAheNa mittA bhaNiyA - jANaha jaha mayA vittaM davvaM ? / te bhati-na yANAmu / teNa kahiyaM taveNaM ti / dAsabhAvapaDiyA vi tamatthaM bohiyA divvaM prabhAvaM daMseUNa, bhaNiyA- jai pavvayaha visajjAmi / to tehiM samittehiM tava - bhAvavihihiM paNaehiM devo bhaNio - ai bhe kao pasAo sapaJcakkhaM tavavibhUtiM 10 saMtehiM. jai saceyaNA bhavissAmo kAhAmo hiyaM / boheUNa gato devo / te suTThiyassa aNagArasta samIve pavayaMti saMpayaM / eeNa kAraNeNa tavo bahuniveso pUyaNijjo ya tavassINaM, sarIraviNA se ya tavaphalaM suraloe; iyarassa appanivesaM kammaM, sarIraNAse ya NAsaitti // evaM te naMdiseNa ! rasa (se) kahiyaM / kumArI ya tANi sarvANi vi ihaM daTThUNa pattiyatiasthi paralogo, atthi ya dhammaphalaM // evaM kahie pattA inbhasuyA sAhusamIvaM pabaiyA ya / kumArI vi sAhuM vaMdiUNaM suppabhaM viSNave - tumbhe mama pabhavaha, dhammakAmAe me viggho na kAyo tti / teNa 'taha'tti paDivannaM / gato nayaraM rAyasuo saha kumArIe // 117 naMdiseNo diTThapacao pavaio paramasaMviggo ahigayasuttattho paMcasamio tigutto ' pujjao vivaDamANasaddho aparivaDiyaveraggo viharati / lAbhaMtarAyakhaovasameNa ya jaM 20icchati jahA ya jattiyaM ca taM labhati / gahio ya NeNa abhiggaho - veyAvaccaM ca mayA kAya sattI ti / evaM so mahAtavassI khAo bharahe / 15 sakko ya devarAyA sabhAgato tassa kathaMjalI guNa kittaNaM pakao - naMdiseNo veyAvaccu - jjao na sakko devehiM vi khobheuM daDhavavasAyo / taM ca vayaNamasadahaMtA do devA kayasAhurUvA uvAgayA / ego sannivesabAhiM gilANattaNavilaMbago, bitio gato naMdiseNavasahiM / teNa 25 ya khara- pharusa - nihu~rehiM vayaNehiM nivbhacchio, bhaNio aNeNa - bAhiM gilANo acchai, tumaM veyAvaccaabhiggahaM gaheUNa suvaMto acchasi / tao uTThio saMbhaMto-saMdisaha jeNa kajjaM / tao dervaMkhamaNo bhagai - aisAragahio tisAbhibhUo bAhiM gilANo acchai, jaM jAsi taM karehitti / tato akayapAraNo 'pANagaM gavesAmi'tti niggato / aNukaMpAsskaMpiyahiyayo devo asaNaM karei / taM ca jiNeUNa gahiyapANago gao gilANasamIvaM / teNa 30 1 vvANavi zAM0 me, vinA // 2deg to ya ujjuo zAM0 vinA // 3 ddho paDicaritavera zAM0 // vaya zAM0 // 5 No cihnati, tumaM zAM0 // 6 vasamadeg ka 3 go 3 1 u0 me0 // Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 vasudevahiMDIe [vasudevapulabhavakahA. akkuTTho-ahamerisIe avatthAe tuma udisiUNa Agato. tuma muMjiyabalolo na maM avalo. esi, 'veyAvaccakara'saddeNaM tUsasi maMdabhAga! tti / tato pasaNNacitteNa paNaeNa viNNavio-- khamaha (granthAnam-3200) avarAha, kuNaha me visaggaM, karemi parikammaM ti |dhoo NeNa malamaliNo, bhaNio NeNa-Nemi me ubassayaM, tahA karissaM jahA nIrogA bhavissaha / tato teNa 5 ukkhitto pae pae akkosai-dukkhAvesi maM, dhuNasi, visamaM geNhasi tti / so jaMtio jayaM rIyati / deveNa ya tassuvariM paramadubhigaMdhI uccAro kao, 'vegavighAo te kao, duTTha! mAresi maM'ti / so pasaNNamuhavaNNo 'kaha gilANassa suhaM hoja?'tti maNasA ciMtei, na gaNei kaDuyavayaNANi, na vA tavihaM gaMdhaM, bhaNai ya-kahaM bhe Thavemi?, saMdisaha, kiM vA kIrau ? tti, dhovAmi vaa?| tato deveNa sANusaeNa so asubhapoggalopacao khaNeNa ava. 10 hio, ghANa-maNasuhA ya pupphabuTThI mukkA / visajjiyasAhurUvA ya devA divarUvI bhavittA tiguNaM payAhiNaM kAUNa pAyavaDiyA puNo puNo khamAti, beMti ya-bhayavaM! tujhaM sakko devarAyA guNakittaNaM karei taM asaddahaMtA vayamAgayA parikkhanimittaM, taM saccaM bhaNiyaM maghavatA. vareha varaM, kiM payacchAmo ? tti / teNa bhaNiyA-jo paramadullaho maggo jiNapaNNatto mokkhassa ya so mayA laddho. na me keNa vi paoyaNaM ti / tato vaMdiUNa devA gyaa| 15 iyaro vi naMdiseNo lAbhaMtarAyakhaovasameNaM veyAvacaM karemANo jo jaM sAhU ( jo sAhU jaM) icchai tassa taM labhrUNa deha / evaM tassa saMjama-tava-bhAvaNAe gayANi paNapaNNaM vAsasahassANi sAmaNNamaNupAlemANassa / subhaga-sussara-subhA-''deya-jasanAmakammovacio bhattapariNNAkAle ciMtei-'ahaM tihi vi dArigAhiM dohaggadoseNa na icchiotti sumari UNa niyANaM karei-'jai atthi imassa tava-niyama-baMbhaceravAsassa phalaM tato Agamisse 20 maNussabhave ruvassI itthIjaNavallaho ya homi'tti vuttUNaM kAlagato mahAsukke kappe iMdasAmANo devo jAto / tato cuo tubbhaM putto jAto dasamo tti // evaM soUNa saMsAragatiM rAyA aMdhagaNhI jeTTaputte saMkAmiya rAyalacchiM pavaio, visujjhamANacAritto aparivaDitaveraggo khAMveyaghA~ikammo samuppaNNakevalanANavidhutaraya malo parinivvuo // 25 tato ahaM aTThavAso jAto kalAyariyassa uvaNIo, visiTThamehA-matiguNeNa ya tosemi guravo / rasavANiyageNa ya me dArago uvaNIo 'kumAra! esa kaMso sevau tunbhe'tti / mayA paDivanno saha mayA kalAsaMgahaM karei / jarAsaMdheNa ya dUo pesio amhaM guruNo jehassa-sIhapurAhivaM sIharahaM jai geNhasi to te jIvajasaM duhiyaM nagaraM ca pahANaM payacchAmi tti / taM ca pavattiM soUNa mayA kaMsa30 sahieNa rAyA viNNavio-deva ! visajjeha maM, sIharahaM baMdhiUNa uvaNemi tubhaM ti / raNNA 1degbhAgo tti zAM0 vinA // 2 degNuNaeNa u 2 vinA // 3 tA ihamAga zAM0 vinaa|| 4 0No jaM ka 3 go 3 // 5 gaya rAdeg zAM0 0 vinA // 6 degvAyaka' u 2 // 7 degsajA shaa0|| 8 deghiyamaIva pahA lI 3 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevassa gihacAo] paDhamo sAmAvijayAlaMbho / bhaNiyaM-kumAra ! adivasaMjao si, alaM te gaeNaM / nicchae kae visajio mi bhuprivaaro| sIharaheNa vi amhaM AgamaNaM soUNa melAviyaM niyagabalaM / saMpalagge ya jujjhe vAreMti mamaM rAyasaMdihA mahattarA / sIharaho sIho viva gayajUhaM vigAhamANo madIyaM balaM vikkhobhei / tadavatthaM ca sIyamANa niyagavAhiNiM dahraNa kaMsasArahipariggahio raho mayA sIharahAbhimuho payaTTio / jujjheuM payatto mi saha teNaM / so ya 5 kayakaraNo visesio mayA lahuhatthayAe / viddhA ya se turagA sasArahiyA / kaMseNa ya se phalihappahAreNa rahadhurAtuMDaM bhaggaM / so ya ukkhi viUNa NiyagarahamANIo / tato bhaggaM se balaM / laddhajao ya taM ghettUNa kameNa sapuramAgato mi / pUio raNNA tuTeNaM, kahei ya me virahie-kumAra! suNAhi-kohakinemittI pucchio jIvajasAkumArIe lakkhaNaviNicchayaM. tega meM kahiyaM-sA ubhayakulaviNAsiNI, to alaM te kumArIe tti / mayA viNNa-10 vio-kaMseNa deva ! sIharaho gaheUNa mama uvaNIo, taM kahaM tassa purisayAro nAsijai ? / tato rAiNA bhaNiyaM-jai vi evaM, kahaM rAyasuyA vANiyagadAragassa dijihiti / 'eyassa ya parakkamo khattiyasseva dIsai, tA bhaviyavaM ettha kAraNeNaM ti saddAvio rasavANiyao-kahehi dAraya utpattI / tato paNao viNNavei-sAmi! esa mayA bujhaMto jaujAe kaMsamaMjUsagato diTTho, esA ya muddA uggaseNaNAmaMkiyA, ettha sAmiNo pamANaM / tato 15 kulagarehiM viyAreUNa nIo rAyagihaM / jarAsaMdhassa ya mayA kaMsaparakkamo khio| 'esa uggaseNarAyasuoM' tti sapaccae kahie tuTTeNa diNNA jIvajasA kumArI / soUNa 'ujhio ahaM jAyametto' tti rUsiuMvarei varaM mahurAnayariM / paosega ya teNa piyaraM baMdheUNa raja pasAsati / vasudevassa gihaccAo 20 ahamavi jobaNassa udaye navanavehiM turaga-jhaya-NevatthehiM visAmi nijAmi ujANasirimaNubhaviUNa nAgarajaNeNa vimhayaviyasiyaNayaNeNa pasaMsijjamANo rUvamohiyajuvaiyaNadihipahakarANubajjhamANo / aNNatA ya maM jeTho gurU sadAveUNaM bhaNai-mA kumAra ! divasaM bhamAhi bAhirao, dhUsaramuhacchAyo dIsasi, acchasu gihe. mA te kalAo ahuNAgahiyAo siDhiliyAo 25 hohiM ti / tato mayA 'evaM karissaM ti paDissuyaM / kayAiM ca raNNo dhAIe ya bhagiNI khujA gaMdhAhigAraNiuttA vaNNagaM pIsaMtI mayA pucchiyA-kassa imaM vilevaNaM sajijai ? tti / sA bhaNai-raNo / mayA bhaNiyaM-amhaM kiM na hoi ? tti / sA bhaNai-kayAvarAhassa rAyA tumbhaM Na dei visiha pi vatthamAbharaNaM vilevaNaM va tti / gahio se balA vaNNao vAraMtIe / sA ruTThA bhaNai-eehiM ceva 30 1 mhAgamadeg u 2 vinA // 2 ha inimittaM pu0 zAM0 vinA // 3 degNa to piyadeg zAM0 // 4 se vile.. vaNI vAraM0 lI 3 // Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 vasudevahiMDIe [ vasudevassa gihacAo AyArehiM ruddho, tahAvi na viramasi avinnyaao| mayA pucchiyA-sAha, keNa avarAheNa ruddho mi ? / sI na sAhai 'raNNo vIhemi' tti / aMguliyagadANe]NaM abbhatthiyA'NugamiyA sAhai-rAyA virahe NegamehiM viNNavio-deva! suNaha, kumAro sArayacaMdo viva jaNaNayaNasuhao suddhacAritto jAe jAe disAe nijAi tato tato taruNivaggo teNa samaM 5 takammo bhamati. jA ya taruNIo tAo vAyAyaNa-gavakkhajAlaMtara-duvAradesesu 'niyattamANaM passissAmo' tti potthakammajakkhIo viva divasaM gati. simiNAyaMtIo vi bhaNaMti'esa vasudevo, imo vi vasudevo' tti. jAto patta-sAga-phalANi gehaMti tAo bhaNaMti 'kai vasudevo desi ?' ti. dAragarUvANi kaMdamANANi vi kumAradiNNadiTThIo vivajjatthaM geNhaMti-'buTTe (chuTTo) vaccho' tti dAmehiM baMdhati. evaM deva ! ummattao jaNo jAto gharakajamukka10 vAvAro devA-'tihipUyAsu maMdAyaro, taM kuNaha pasAyaM, mA abhikkhaM NIu ujjANANi tti| raNNA bhaNiyA-vaJcaha vIsatthA, NivAremi NaM ti / bhaNio ya jo tatthA''si pariyaNo, jahA-koi kumArassa na kahei eyaM paramatthaM / taM nihuo hohi tti, tato raNNo uvAlaMbho na bhavissai / mayA bhaNiyA-evaM karissaM ti / ciMtiyaM ca me puNo-'ahaM jai pamAeNa Niggato hoto to mi baMdhaM pAveto. ahavA 15 esa baMdho ceva, taNNa me seyaM ihamacchiuM' ti saMpahAreUNa sara-vaNNabheyaguliyAo kAUNa vallaheNa dArageNa saha niggato saMjhAkAle nayarabAhiM / susANAsaNNaM ca aNAhamayagaM daLUNa bhaNio mayA vallahao-geNhasu dArugANi, sarIraparicAyaM karissaM / teNa ANAviyANi kahANi, raiyA ciyA, bhaNio ya vallahao-vacca sigdhaM, rayaNakaraMDagaM mama sayaNijjAo ANehiM. dANaM dAUNa AggiM pavisissaM / so bhaNai--jai esa nicchao bhe to deva! ahaM 20pi aNupavisissaM / mayA bhaNio-jaM te royai taM karissasi, mA ya rahassaM bhiMdasu, sigdhaM ca ehi tti / so gato 'jahA ANaveha' tti vottUNa / mayA vi aNAhamayagaM pakkhiviUNa AdIviyA ciyagA, susANojjhiyamalattagaM gaheUNa khamAvaNaleho lihio gurUNaM devINa ya'suddhasahAvo hoUNa NAgarehiM mailio' tti nivedaNaM kAUNa 'vasudevo aggi aigto'| masANakhaMbhe pattaM baMdhiUNa duyamavakato, ummaggeNa ya dUraM gaMtUNa vegeNa mggmoinnnno| 25 jANeNa ya egA taruNajuvaI sasurakulAo kulagharaM nijai, sA mamaM daNa buDDhe vitijjiyaM bhaNai-ammo! esa mAhaNadArago paramasukumAro parissaMto Arubhau jANaM. amhaM gihe vIsattho anja suhaM jAhii tti / bhaNio ya mi vuddhAe-Aruhaha sAmi! jANaM, parissaMta stha / mayA ciMtiyaM-'jANahito pacchaNNaM gamissaMti-ArUDho mi / pattA sugAmaM sUra-- sthamaNavelAe / tattha majjiya-jimio acchAmi / tassa ya gihassa nAidUre jakkhAyayaNaM, tattha 30 logo saMThio / AgayA ya nayarAo purisA, te kahaMti-suNaha jamajja vattaM nayare-vasudevo kumAro aggi paviTTho. tassa vallabhago nAma ceDo vallabhago. so kira citaM jalaMti 1 sA bhaNai-raNNo zAM0 // 2 degruNA judeg ka 3 go 3 zAM0 / 'ruNI judeg u0 me0 // Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAvijayAparicao] paDhamo sAmAvijayAlaMbho / daTThaNa akkaMdamANo pucchio jaNeNa bhaNai-vasudevo kumAro aggimaigao jaNavAyabhIo. tassa ya vayaNaM suNamANo samaMtao jaNo kaMdiumAraddho. 'taM ca ruNNasaI soUNa rAyANo va vi bhAyaro niggayA. dihaM ca NehiM kumArassa hatthalihiyaM khamAvaNapattaM. taM ca vAeUNaM rUvaMtA ghaya-mahuNA parisiMcittA citaM, caMdaNA-'guru-devadArukatuhiM chAeUNaM puNo pajjAliu kayapeyakajjA sagihamaNupaviha tti / taM ca me soUNa ciMtA samuppaNNA-gUDho saMdhI, nivi-5 saMkA me guravo 'mao' tti parimaggaNAyaraM na kAhiMti. tato sacchaMdaM nivigdhaM jAyaM viyariyavaM ti| rattimativAhayittA avareNa paTThio, kameNa patto vijayakheDaM nayaraM / nAtidUre ya nayarassa samAsaNNe egammi pAyave duve purisA ciTThati, te maM bhaNaMti-sAmi ! vIsamaha tti / ahaM sNtthio| te pucchaMti-ke tubbhe ? kao vA eha ? / mayA bhaNiyA-ahaM mAhaNo goyamo, kusagapurAo vijAgamaM kAuM niggao. tubbhe puNa kiMnimittaM pucchaha ? / te bhagaMti-suNaha- 10 sAmA-vijayAparicao iha rAiNo jiyasattussa duve dhUyAo-sAmA vijayA ya, rUvassiNIo gaMdhave naTTe ya pariNihiyAo vidiNNasayaMvarAo. tAsiM paiNNA-jo Ne AgameNa visesijjA so Ne bhatta tti. tao raNNA causu vi disAsu maNussA saMdiTThA-jo juvANo rUvassI savijjo mAhaNo khattio (granthAnam-3300)vA so bhe ANeyabo tti. taM amhe rAyanioeNa iha 15 acchAmo. tujhaM puNa jai asthi samo gaMdhave paTTe vA tato Ne saphalo parissamo hojjA / mayA bhaNiyA-avassaM samayamittaM jANissAma / tato tehiM tuDhehiM nIo mi nayaraM, daMsio raNNo / teNa vi pariosapuNNahiyaeNa pUio mi| patte ya aNi(Nu)ogadivase diTThAo mayA kaNNagAo sAmA-vijayAo miu-suhuma-kasiNa-niddhasirayAo, sarasatoyaruharamaNijamuhIo, vicchiNNaNayaNajuyalAo, NAtituMgasaMgaya-20 jAsAvaMsAo, pavAladaladAlimappasUyasaNNihohIo, komala-taNuka-NamirabAhiyAo, sukumAla-sataMbakarajuyalAo, niraMtarUsiya-pINa-piMjarapaoharAo, kAlasuttasarisaromarAiraMjiyakarasaMgijjhamajhAo, pihulasoNimaMDalAo, gayakalabhanAsAkArasukumArorUo, gopucchasaMThiyagUDhasiraromajaMghAo, sUramirIiparilIDhakamalakomalacalaNakamalAo, kalahasalaliagamaNAo, phalarasapuTThaparapuTThamahurabhAsiNIo / tAo ya mayA gaMdhava-naTTasamayaniuNAo 25 vi naTTe gIe a visesiaao| tato tuDheNa raNNA sohaNe diNe tAsiM pANiM gAhio mi vihiNA, addhaM ca rajassa nisiha~ / tato ahaM tAhiM sahio vaNagao viva kaNerUhiM sacchaMda viharAmi / paricayaM ca kuNamANaM saMgAmiAsu vijAsu bhaNaMti maM-ajautta! jai tubbhe mAhaNA kIsa saMgAmiAo bhe kalAo gahiAo ? / mayA bhaNiyA-save vi AgamA buddhimao na viruddhA / rUDhapaNayANa ya tAsiM 'arahassaMti chalaniggamo kahio / tao 30 tuTThIya vasaMtamAsacUalayAo viva ahiaNsohiaao| kameNa ya vijayA AvannasattA jAyA, 1 tao ruNNa zAM0 vinA // 2 mArasayaMba zAM. vinA // 3 ramgagi shaaN0|| ba0 hiM0 16 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 vasudevahiMDIe [sAmalIavimANitaDohalA kAle pasUA kumAraM / tassa kayajAyakammassa kayaM nAma 'akUro'tti / ___ tattha ya me vasaMtassa samatikaMtaM varisaM / samaticchioM ujANaM ca nigacchamANo mamaM desiko puriso daTTaNa bitiassa sAhati-aho acchariyaM ! ! ! erisI nAma sArikkhayA bhavati / teNa bhaNio-kassa ? ti / so bhaNai-vasudevassa kumArassa ti / taM ca 5 soUNa me ciMtA jAyA-na me sobhai ihaM acchiuM, avakamAmo tti / ||iti zrI(siri)saMghadAsagaNiviracite(raie) vasudevahiMDau(DIe) sAmA-vijayAlaMbho paDhamo smmtto|| sAmA0 pra0-236-24. sarvagraM0-3323-1. bIo sAmalIlaMbho 10 tato ahaM tAo vIsaMbheUNa egAgI niggao, maggaM mottUNa dUramaivaio uttrdisiN| himavaMtapavayaM passamANo ya pubadesaM gaMtumaNo kuMjarAvattaM aDaviM pviho| mahaMtamaddhA. NamaivAheUNa parissaMto tisio ya egaM saraM patto vigayapaMka paMkayasaMchaNNatoyaM vAricaravihagamaNaharabhaNiyaM / ciMtiyaM mayA-ahaM parissaMto jai taNhAvaseNa udagaM pAhAmi to me apariDio mAruo sarIre dosaM uppAejA. vIsamAmi tAva muhuttaM, siNAo pANiyaM pAhiM(haM) 15 ti / eyammi aMtare hathijUhaM kAlamehavaMdramiva pANiyaM pAukAmaM saramavaiNNaM, kameNa pIodagaM uttiNNaM / ahamavi majiuM pavatto / jUhavaI ya kaNerupahio IsiMmadajaladIsamANasurabhikapoladeso saramavaiNNo / nivvaNNio ya mayA uttamabhaddalakkhaNovaveo / so gaMdhahatthI gaMdhamaNusaraMto mamaM aNuvaiumAraddho / ciMtiaM ca me-jaleNa tIrihiti gao johera. esa uttamo AsaNNe patto viheo hohiti / tao uttiNNo mi / so vi me 20 pacchao laggo / mayA ya karamaggaM vaMceUNaM gatte aphAlio, sigghayAe ya NaM vaMcAmi / so maM sukumAlayAe kAyagaruyAe ya Na saMcAei gaheuM / tahiM tahiM ceva mayA chagalo viva bhAmio / parissaMtaM ca jANiUNa uttarIyaM se purao khittaM, tammi nisaNNo / ahamavi abhIo mahAgayassa daMte pAyaM kAUNa ArUDho turiyaM / pattAsaNassa ya susIso iva vidheo jAo, uttarIyaM ca giNhAvio, vAhemi NaM jahicchaM ti / gahio ya mi AkA25 satthiehiM dohiM vi purisehiM bAhAsu samagaM ukkhitto, Niti NaM gagaNapaheNa kahiM pi / ciMtiyaM ca mayA-ee mamAo kiM maNNe ahiyA UNa ? tti / diTThA ya dihi sAharaMti, tato 'UNa' tiM me tthiyN| sadayaM ca vaTuMti 'sANukaMpatti sNbhaaviyaa| uppaNNA me buddhI-jai maMgulaM kAhiMti to Ne vivADissaM, alaM cAvalleNa / Aruhio mi tehiM pavayaM, ujANe Nikkhitto, paNayA ya nAmANi sAdheUNa-pavaNavega-'ccimAliNo amhe tti / tao dtmvktaa| 10NaM mamaM gacchamANaM samaM desi lI 3 ka 3 go 3 u.1 degNavinigacchamANaM mamaM bhe0|| 2 sAmAvijayAlaMbho sammatto ityetAvanmAtraiva puSpikA zAM0 / / 3 degkaM vikasiyapaMka me0|| 4 TThie mArue sarI shaaN0|| 5 so hatthI zAM0 / / 6 tahAgadeg shaaN0|| 7degtti nicchiyaM / sa lI 3 // Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paricao] bIo saamliilNbho| 123 sAmalIparicao muhuttaMtareNa ya itthigA majjhime vae pavattamANI sita-suhumadugullaparidhANuttarIyA AgayA, paNayA ya nAma sAhiUNa-ahaM mattakokilA raNo asaNivegassa duhiyAe sAmaliyAe vijjAharakaNNAe bAhiriyA paDihArI. suNaha deva!-rAiNo saMdeseNaM sacivehiM pavaNavega-'ccimAlIhiM ANita ttha. raNNo duhiyA sAmalI nAma mAhavamAsasaMjhAkuvalaya-5 sAmA, lakkhaNapADhagapasaMsiyasupaiTTiyasabhAvarattatalA, talA'NuputvavaiTTiyaMgulItaMbanahapAyajuyalA, dudhibhAvaNIya-piMDiya-vaTTa-sukumAla-gUDharomajaMghA, pINasanAhitakatalIkhaMbhasannibhorU, pIvara-thiranitaMbadesapihulasoNI, dAhiNAvattanAhI, maMDalaggayataNu-kasiNaromarAIparimaMDiyakaramitamajjhA, pINuNNayahArahasirahitayaharasaMhitapaoharA, gUDhasaMdhidesasaNNibhUsaNamANasaMgayabAhulatikA, cAmara-mINA-''yapattasuvibhattapANilehA, rayaNAvalisamucitakaMbukaMdharA,payo- 10 . dharapaDalaviNiggayapuNNacaMdasomavaMdaNacaMdA, rattaMtadhavalakasiNamajjhanayaNA, biMbaphalovamaramaNijA'dhararUvagA, kuMDalovabhogajogasaMgayasavaNA, uNNayapasatthanAsAvaMsA, saMvaNamaNasubhagamahurabhaNiyA, parijaNanayaNabhamarapijjamANalAyaNNarasa tti. tumhaM rAyA dAukAmo, mA sugA hoh| tattha ya vAvI AsaNNA, khArakA ya AkAseNaM taM vAviM uyaraMti / mayA ciMtiyaM-kiM maNNe sirIsivA vijAharI hojA, jao imA khArakA AkAseNaM vaccaMti / mattakokilA 15 ya mama AkUyaM jANiUNa bhaNai-deva! na esa khArakA vijAharI. suNadha kAraNaM-esA vAvI jharima-miTTha-patthapANiyA 'mA cauppayagammA hohiti' tti phalihasomANA kayA. jai ya pANiyaM pAuM ahilasaha to uyAremi te / mayA 'AmaMti bhaNiyaM / tato haM tIe samagaM taM somANavIhiM uiNNo vAviM / pIyaM mayA piyavayaNAmayamiva madhuraM guruvayaNamiva patthaM tisieNaM pANiyaM / uttiNNo mi / Agao pariyaNo rAyasaMdeseNaM NhANavihi-vatthA-''bha-20 raNANi ya gaheUNaM / NayaraduvAre ya kalahaMsI nAma abbhaMtarapaDihArI, tIe ehavio sapariyaNAe, alaMkio paviTTho nayaraM jaNeNa ya pasaMsijamANo / diTTho mayA rAyA asaNivego, phao ya se pnnivaao| teNaM abbhuDheUNaM 'susAgaya'ti bhaNaMteNaM addhAsaNe nivesAvio / sohaNe muhutte dihA mayA sAmalI rAyakaNNA jahAkahiyA mattakokilAe / tIe vi tuTTeNa rAiNA pANiM gAhio vihIe, paviTTho gnbhaagaarN| vattesu ya kougesu virahe maM sAmalI viSNavei-ajautta ! viNNavemi, dehi me varaM / mayA bhaNiyA-piye! viNNaveyavA, jaM tumaM viNNavesi so mamaM pasAo / sA bhaNaiavippaogaM tumbhehiM samaM icchAmi tti / mayA bhaNiyA-esa majjhaM varo na tujhaM ti / sA bhaNai-kAraNaM suNaha 25 1 yamAlasAmA shaaN0||2 vaDhiyaM go 3 // 3degsamAhilI 3||4degyhaarhrisirhityhrisitpo shaaN0| yatisaraihArasahitapao0 u0|| 5 desAmaNibhUlI 3||6vynnyNdaa shaa0|| 7 sauNagaNasuzA0 vinA ||8tti zAM0 vinA // 9bhacAsapaNe lI 3 // Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 vasudevahiMDIe [ aMgArakaparicao aMgArakaparicao ___ ihaM veyaDdapavvayassa dAhiNallAe seDhIe nayaraM kiNNaragIyaM nAma, tattha rAyA accimAlI viva pAvago teyassI accimAlI NAma, tassa devI pabhAvatI nAmaM, tIe duve puttA jalaNavego asaNivego ya / jalaNavegassa vimalAbhA nAma mahAdevI, tIe aMgArako 5 kumAro / asaNivegassa suppabhA devI, tIe ahaM duhiyA / kayAiM ca accimAlI rAyA saha devIe veyaDasiharitale vihariUNa niyagapurujANe uvaio, egapaese suhAsINo miho kahAhiM acchati / nAidUre ya se hariNo Thito acchati / raNNA sAyago khitto migassa, paDiniyatto ya, na ya calio mio / tato amariseNaM bitiyaM saMdhemANo adi. hAe devayAe bohio acimAlI-naMda-sunaMdA bhayavaMto cAraNA ettha pasatthajjhANo10 vagayA layAghare ciTThati, tesiM AsaNNo tume mio takkio. riddhimaMto aNagArA jaMtusayaM rakkhaMti. tatthagae ya jo satte vivADejjA tassa jai kuppaMti Ne ya NaM devA vi parittAyaMti. jAhi, khAmehi cAraNe, mA viNassihisi-tti bhaNio bhIo gao cAraNasamIvaM / vaMdiUNa bhaNai-bhayavaM! mariseha, mayA mio tubbhaM pAyasamIvaM Thio vivADeuM tkio| tao gaMdeNa sAhuNA bhaNio-rAya! kIlamANA pANiNo aTThAe aNaTThAe ya pANivahaM 15 kAUNa aharagaiM gayA bahuM kAlaM vivasA dukkhasahassANi pAvaMti, taM viramaha pANivahAo. vigayavero bhavissasi. avarAhI(hi)jIvaM jo vahija so vi tAva pAvasaMcayaphalaM bhavasapahiM na nittharai, kiM puNa jo aNavaraddhakudghaghAyago ? / tato so evaMvihopadesasaMjaNiaveraggo jesuyassa jalaNavegassa paNNattiM rajaM ca dAUNa pavaio saMviggo viharati / ghahuNA ya kAleNa viharatA puNo vi bhayavaMto NaMda-suNaMdA kinnrgiiymuvgyaa| jalaNa20 vego niggao vaMdiuM / tao cAraNehiM aNusaTTho aNiccayaM vibhUti uvadaMsaMtehiM, nidhiNNakAmabhogo ya DaharagaM ca bhAuyaM saddAveUNa bhaNati-ahaM virAgamaggamoiNNo pavaiukAmo, tumaM paNNattiM rajjaM vA varehi tti / tato NeNa bhaNiyaM-kumAro bAlo, na juttaM mamaM varaggahaM gaheDaM. so tAva giNhau jaM se ahippeyaM / so sahAvio, pucchio ya bhaNai-jaM ammA nidisihitti taM gihissaM / tIe bhaNio-paNNattiM 'gihijAhi, jo vijAhiko so 25 rajasAmI / teNa mAuuvaeseNa paNNattI gahiyA / asaNivego rAyA jAto / vimalAmA ya jahA purA pagatIo karaM giNhati / tato rAyANamuvaTThiyAo-deva! amhe suppabhAe devIe saMpadaM uvAyaM karemu, vimalAmA vi maggai karaM, do puNa appattA amhaM saMdisaha tti / sA saddAviyA-(pranthAnam-3400)mA pagatIo bAsu tti / bhaNai-ahaM puttamAyA bhari hAmi uvAyasa tti / vArijamANI pIlei, puttaM ca se dIvei / so balakAreNaM se 30 rocai taM bhujai / evaM virodhe vaDDamANe vijAbaleNa asaNivegaM mama piyaraM parAjeUNa nnivtto| kayAbhiseo mamaM sahAveUNa bhaNati-sAmali ! acchasu tumaM vIsatthA, bhAugasiri 1ya sihariNo Thato migo acchadeg zAM0 vinA // 2 Na taM deshaaN0|| 3 ddho ghAdeg zAM0 me0 vinA // 4 geNha, jo shaaN0|| 5 hito sozAka me0 vinA // 6 bhayeppa zAM0 me.|| Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgAraeNa ksudevassa saMharaNaM] bIo sAmalIlabho / aNubhavAhi, na te kiMci parihAhiti / mayA bhaNiyaM-deva! pAvAsaMkINi baMdhuhiyayANitumhe ttha mayA saMgAmAo paDiniyattA akkhayasarIrA dihA. tumhehiM visajjiyA tAtaM passeja ti / aMgArao bhaNati-vaccasu, jadA royati tadA ejAsi / saparijaNA ya mhi aTThAvayapavayasaMniviTTha tAtaM miliyA / kativAsareNa ya jiNAyataNe aMgIraso nAma cAraNo vaMdiUNa tAteNa pucchio-bhayavaM! atthi me puNo rajasirI hojA? saMjamaM vA aNupAle-5UNaM joggo hojAmi ? tti / evaM pucchieNa cAraNeNa bhaNio rAyA-accimAlI rAyarisI mama dhammabhAyA tato te kahemi-na tAva te pabajAkAlo, rajjaM puNa te hohiti / raNNA pucchio-bhayavaM! kahaM hohiti rajasaMpaya ? ti / sAhuNA ahaM daMsiyA-etIe sAmalIe kaNNAe jo bhattA tao te puNo rAyasirI hohiti, so addhabharahAhivapiyA / puNo rAyA pucchati-bhayavaM! kahaM so mayA viyANiyo ? / sAhuNA bhaNio-jo kuMja-10 rAvattADavIe sarasamIve saha vaNagaeNa jujjhihiti so jANiyabo / taM ca vaMdiUNa kuMja. rAvatte ThiyA mu / paidivasaM ca duve duve purisA tammi padese saMcaraMti rAyasaMdeseNaM / tahiM ca bhe dihA jahAdiTThA sAhuNA, ANIyA ya / eso ya Aeso aMgAragassa mama bhAugassa kaNNapahamAgato / tato so paduTTho tumhe pamatte vivADeja / amhaM ca vijAharANaM samao nAgarAiNA Thavio-jo kira aNagArasamIce jiNaghare bhajjAsahiyaM vA suttaM vivA-15 DejA so bhahavijjo hohiti / eeNaM kAraNeNaM viNNavemi 'mayA sahie tumbhe so na lNgheii'| .. mayA ya bhaNiyA-aMgArako na kiMci mama karei, vAyAe bAheja. jaM puNa tunbhaM royaha taM mayA kAyacaM ti / evaM tIe sahiassa me surapaiNo viva icchiyavisayasuhanaMdaNovagayassa vaccai kAlo / gaMdhavaM ca savisesaM sikkhio mi sAmaliyAe ahaM, duve vijAoM sikkhAvio, baMdhaNavimokkhaNi pattalahuiyaM ca |taao ya mae duve vi saravaNe sAhiAo / 20 vIsatyo homi hitagAriNIe sAmalIe saha pasutto hIramANo vibuddho, passAmi ya : purisaM, sAmalimuhAkArasArikkhayAe ya takio mayA 'aMgArako hoja'tti / tao mayA ciMtiyaM-jo sattuM vivADei so uttamo, jo teNa saha vivajai so majhimo, jo sattuNA vivADijai so adhamo; taM tAva majjhimo homi, saha NeNa vivajAmi. mA ya UNo-tti pahariumaNo abhiyagatto ahaM na sNcaaemi| cihiu~ bhaNai meM aMgArago-kumAra ! bhuyaMmamaM 25 ko avijjo geNhei ? , thaMbhio si maya tti / eyammi desakAle sAmalI uvAgayA bhaNati-deva! nArihasi me bhattAra viNAseDa, tumhaM esa pujo tti / huMkAreNa nibbhacchiyA puNo aNuNei-muyaha me bhattAraM, jai na muyaha ahaM sayaNadhamma chaDemi / tato raheNa ahaM paviddho paDio mi palAlaparipUrie jiNNave, passAmi jujjhamANANi bhAubhaMDANi / tao asiNA sAmalI duve khaMDANi kayA aMgAra-30 1 aMgarisI nAma zAM0 vinA // 2 dege ya cA zAM0 vinA // 3 mAyA kasaM0 saMsaM0 u0 // 4 liyaM bha. zAM0 vinaa|| Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [vasudevassa gaMdhavaeNa / mayA ciMtiyaM-ainigdhiNo bhagiNIghAyago tti / tao duve sAmalIo jaayaao| tIya vi Ahato khaggeNa, so vi duve aMgAragA jAyA / mayA ciMtiyaM-mAyA esA eesiM, na viNaTThA sAmali tti / gayANi ya adarisaNaM jujjhamANANi / ahaM pi davao nisaNaM bhAvUsiyaM kAussagaM Thio niruvasagganimittaM / tato vijAdevayA hasiUNa adari5 saNaM gyaa| ahamavi jAlaMtaragayaM dIvujjovaM pAsamANo ciMtemi-esa vagyo tti / tato me puNo ciMtiyaM-jai esa vagyo hoto to paDiyaM mamaM laMgheto, na esa vagyo tti. nissaMsayaM nAidUre pAsAeNa hoyacaM ti, jao esa dIvujoto nibbuDiu tti / pabhAe uttiNNo mi tti // // iti saMghadAsagaNiviraMie sAmalilaMbho 'biio|| sAmalIlaMbhagraM0-118-4. sarvagraM0-3441-5. 10 taio gaMdhavvadattAlaMbho uttiNNo mi kUvAo, diTTho mayA maNusso majjhime vayasi vaTTamANo, so me pucchiosoma ! kinAmo jaNavao ? nayaraM vA ihaM kiM nAmadheyaM ? / so bhaNai-bhaddamuha ! kameNa jaNo jaNavayAo jaNavayaM saMkamai, tumaM puNa kiM AgAsAo paDio ? jao pucchasi jaNavayaM nayaraM ca tti / mayA bhaNio-suNAhi, ahaM mAgaho goyamasagotto khaMdilo nAma mAhaNo. 15jakkhiNIhiM samaM me paNao, tato egAe nijamANo icchiyaM paesaM biiyAe~ IsAyamA jIe aNupaiUNa sA gahiyA. tAsi kalahaMtINaM ahaM paDio, teNa Na jANAmi bhUmIpaesaM / so bhaNai mamaM avaloeUNa-hoja, na acchariyaM, jaM tumaM jakkhiNIo kAmeMti tti / teNa me kahio-aMgA jaNavao, caMpA nayarI / tato dihaM mayA AyayaNaM, tattha bhayavaovAsupujjarasa arahao payakiti pAyapIDhe nAmaMkiyaM parasAmi / taM ca bahumANapa20Nao paJcakkhamiva titthayaraM vaMdiUNa kayatthamiva appANaM maNNAmi / / niggao ya mhi AyayaNAo / passAmi ya vINAhatthagaya taruNajaNaM kiMci saparivAra, vINAsagaDaM ca bahujaNaparivAriyaM vikkayanimittaM / tato me pucchio eko maNusso-kiM esa visayAyAro ? udAhu kAraNaM ? jeNa vINAsavAvAro dIsati logo / so bhaNai-ihaM cAru dattasiTThiNo dhUyA gaMdhavvadattA paramakhvavatI gaMdhavvavedapAraMgayA. so ya ibbho besamaNasa25 mANo. taM tIse rUvamohiyA mAhaNa-khattiya-baisA gaMdhavve rattA. taM ca jo jiNai sikkhiuM tassa bhajA hohiti puNNabhAgiNo. mAse mAse gae ya aNuogaM dei viusANaM purao. kallaM ca samudao AsI, puNo mAseNa bhavissai ti / mayA ciMtiyaM-bahudivasA gameyavvA, pucchAmi tAva NaM-bho! atthi ihaM uvajjhAyA gaMdhavvapAragA? / so bhaNai--- atthi, tesiM puNa pahANo suggIvo jayaggIvo ya / 1 vussi lI 3 // 2 racite sA ka 3 go 3 lI 3 me / racite vasudevahiMDau sAdeg u0|| 3 bIo sammatto u0|| 40e saMviiyAe I u 2 vinaa|| 50Nie zAM0 vinA // 6 paikideg shaaN0|| 7 taM hiyayabahudeg lI 3 // Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SbhAsakIDA ] taio gaMdhavadattAlaMbho / 127 I tato me buddhI jAyA - tesiM gihe aviruddhA divasA gamemi / AbharaNANi pacchaNNe bhUmibhAe NihieUNaM aigao mi nayaraM / patto uvajjhAyagihaM mukkhattaM vilavaMto / kayapaNivAo bhaNio teNa 'sAgayaM' ti, pucchio ya - kao esi ? kiMnimittaM vA ihAgao si ? tti / kahiyaM ca se mayA - NAmaM khaMdilo tti, goyamo puNa gotteNaM, gaMdhavvaM sikkhejjA / teNa 'jaDDo' tti avaNNA kayA / mayA mAhaNIe kaDayaM dinaM pahANarayaNadIviyaM / sA taM 5 dahUNa bhai - putta ! citiM karehi, akkhAhiM a jaM te abhippeaM bhoyaNa- 'cchAyaNa-sayasu, na kAi ciMtA / teNa kahiaM / bhaNio aNAe suggIvo - sAmi ! sikkhA - vehi khaMdilaM, mA acchau rikko / so bhaNai - esa jaDDo, kiM esa sikkhihi ? tti / tIe bhaNiyaM - mehAvIhiM na me paoaNaM, eyassa karehiM payattaM - ti kaDagaM se daMsei / tato paDavanno, tuMburu- nArayANaM kayA pUyA / tato appiyA me vINa caMdaNakoNaM ca, bhaNio 10 ya - chivasu titi / mayA tahA AhayAo jahA chiNNAo / uvajjhAo mAhaNiM bhaNati - passa te puttassa khaMdilassa viNNANaM / sA bhaNati - eyAo juNNAo dubbalAo, kIraMtu thUrAo siM aNNAo thirAo, se kameNa NAhiti tti / tato sajjiyAo se sIsehiM thulAo taMtIo / bhaNio ya uvajjhAeNa-saNiyaM chivesu taMtIo / tao diNNaM ca gIyayaMaTTha niyaMThA surahaM paviTThA, kaviTThassa heTThA aha sanniviTThA / paDiyaM kaviTTha bhiNNaM ca sIsaM, avo ! avo ! tti vAharaMti hasaMti sIsA // 1 te mayA pucchiyA-sA ibbhakaNNA gIyagaM eyaM jANati ? na jANai ? tti / te bhatina jANati / mayA bhaNiyaM - jiNAmi eeNa gIyaeNaM ti / tato erisehiM vayaNehiM hasA - vaimi / vaJcaMti divasA / patto aNuogasamao / sasIso uvajjhAo vaJcati, mamaM bhaNati - tumaM aNNammi kAle vaccihisi / mayA bhaNiyaM - jai sA aNNeNa jippai ahaM kIsa 20 sikkhAmi ? ti vaccAmi tti / te na diMti gaMtuM / mayA bitiyaM kaDagamANeUNa mAhaNIe dattaM / sA tuTThA bhaNati - jai te nivAreMti kiM tuhaM tehiM ?, vaccasu, jiNasu tayaM ti / diNNaM ca NAe paMDaraM mahagghaM ca vatthajuyalaM samAlabhaNaM puppha- taMbolAi / " 15 tato niyattha-pAuo gao sabhaM cArudattasaMtiyaM / AsaNesu raiesa sabhAe AsINA visA, iyaro jaNo bhUmIe / uvajjhAo sasIso NijjhAi maM sasaMkio - mA mamaM pAsa - 25 vehitti / ahaM sabhamuvagato / tattha ya cArudatto nayara pahANamaNussasahio acchati / hUNa ya sabhAsannivesaM mayA bhaNiyaM - vijjAharaloe eriso sabhAgAro, na ihaM ti / tato nijjhAiUNaM tuTTheNa me diNNamAsaNaM / AsINo mi / passati maM jaNo vimhayavikasamANayaNo / diTThe ca mayA bhittIe hatthijuyalaM lihiyaM / bhaNio ya me seTThI - kIsa manne esa hatthI cittakammakarehiM appAU lihio ? / so bhaNai - sAmi ! kiM cittakamme vi 30 1 NIyakazAM0 // 2 redhizAM0 // 3 appAddi zAM0 // 4 zAM0 vinA'nyatra NA caMdaNAkoyaNayaM ca ka 3 / NA daNakoyaNayaM ca go 3 u0 me0 / NA vAdaNakoyaNayaM ca lI 3 // Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 vasudevahiMDIe [viNhukumAracariyaM AuparikkhA atthi ? / 'Ama' ti mayA bhaNiyaM-jai saMdeho ANijau pANIyaM bAlarUvANi ya / ThaviyaM pANiyabhAyaNaM bhittisaMsiyaM / kIlaMtehiM bAlehiM udagaM gaheUNa hatthI phusio / ukkuTuM sabhAgaehiM purisehiM-aho ! accheriyaM ti / uvajjhAo vimhio| AgayA ya gaMdhavadattA javaNiaMtariyA tthiaa|n vi ko vi ucchahati vINaM chiviuM ti| 5 cArudatteNa ya seTThiNA vAgariyaM-aIti hu dArigA, jai na koi uvaTThAi gAiDaM ti| to ciraM acchiUNa vidusehiM bhaNiyaM-aIu tti / tammi samae mayA bhaNiyaM-kIsa aIi? pAsAmu se sikkhiyavisesaM / tato pecchagehiM diTThIhiM aNubaddho mi 'na esa dharaNigoyaro, esa devo vijAharo vA aipagabbho teyassI rUvavaMto' tti / tato seTThIvayaNeNa uvaNIyA vINA, appiyA ya purisehiM, sA mayA paDisiddhA 'esA sagabbhA, Na ya jAyai chiviuM' ti, 10'tImiyA taMtI, daMsiA vAlA / aNNA uvahaviA, 'davaggidaDDAo dAruo nimmaviA pharasasahA esA' / sippiNA pucchieNa kahiyaM 'sacca' ti / aNNA uvaha viyA, sA jalanibuDDadArunimmaviA 'gaMbhIrasadA na hoI' tti paDisiddhA / vimhiyA prisaa| tato ANIyA ghINA kayacaMdaNacaccA (granthAnam-3500)surabhikusumadAmAlaMkiyA sttsrtNtii| taM daRsNaM mayA bhaNiyaM-uttamA vINA, AsaNamiNaM aNaNurUvaM / tao uvaNIyaM maharihamAsaNaM / 15 tato bhaNati seTThI-sAmi! jai jANaha viNhugIyagaM to gijau / mayA bhaNiyaM jANAmi / tato sabhAgayA pucchaMti-kiM viNhugIyagaM ? / mayA puNa sAhUNaM riddhIsu gijamANIsu purva suyaM viNhumAhappaM gIyagaM ca / tato pakahio mi-suNahaviNhukumAracariyaM viNhugIigAe uppattI ya Asi hatthiNApure nayare paumaraho rAyA, tassa lacchimatI devI, viNhU mahA20 paumo ya do kumArA / dhammassa arahao paoppae subao nAma aNagAro, tassa samIve rAyA saha viNhukumAreNa pavaio / mahApaumo rAyA rajaM pasAsati / paumaraho paramasaMviggo vidhutarayamalo prinnibuo| viNhukumAro vi aNagAro aparivaDiyadhammasaddho sahi vAsasahassA~I paramaM duccaraM tavamaNucarati / tato se laddhIo samuppaNNAo-viuva. NiDDI suhuma-vAdara-viviharUvakAriNI aMtaddhANI gagaNagAmiNI / / 25 mahApaumassa raNNo NamuI purohio / so sAhUhiM mahAyaNamajjhe vAdatthI sattheNa parAjio, paduTTho rAyaM toseUNa laddhavaro rAyattaM varei / vAsAratte ThiyA sAhU gypure| so kayAbhiseo pagatIhiM mANio samaNe saddAveUNa bhaNai-ahaM tumhaM asammao, jao maM na jayAveha ? / sAhUhiM bhaNio-kiM amhaM vayaNeNa tumha jao hohiti Na vA ?. sajjhAya-jjhANavakkheittehi ya na yANio tumhaM ahiseu tti sambhAvo / so bhaNati-kiM 30 bahuNA ? mama rajje Na vasiyacaM tumhehiM / te bhaNaMti-rAyaM! vAsAsu viruddhaM saMkamiuM, 1 sImideg u 2 kasaM0 vinA // 2 degyaM 'evaM' ti zAM0 // 3 degttarasataM me0 vinA // 4 degI aNuhavamANo para zAM0 vinA / / Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viNhugIigAe upattI ya] taio gaMdhavadattAlaMbho / amhe sarade gamissAmo / so bhaNai-sattarattassa parao jo acchati so me vajjho / tehiM bhaNiyaM-samavAeUNaM tumheM kahehAmu tti / tehiM miliehiM therehiM saMdiTuM-ajo! jassa bhe riddhI atthi so kaheu, saMghakajaM gurukamuppaNNaM / tatthegeNa sAhuNA bhaNiyaM-mama AgAsagamaNasattI atthi, ANaveha jaM karaNijaM / saMghatherehiM bhaNiyaM-vaJca tuma ajo!, viNDaM aMgamaMdarAo kallaM ANehi / so 5 'taha'tti paDisuNeUNaM khaNeNaM gato / nivediyA NeNa saMghANattI / viNhuNA bhaNiyaM-vIsamaha bhaMte !, hijo jaaissaamo| pasuttaM ca taM gaheUNa gato gayapuraM / kahio ya se namuipurohiyanicchao 'nivvisayA hohi'-tti / viNhuNA viNNavio-saMgho sunivvuo hou, majjha bhAro iyANi ti / gato ya NamuisamIvaM / abbhuDio namuiNA / tato bhaNai viNhUacchaMtu sAhU vAsAkAlaM / tato namuI bhaNati-tumhe sAmI mahApaumassa raNNo, kimaMga 10 puNa mamaM ?. tumhe Na bhaNAmi, 'samaNA mayA nivvisayA kAyavvA' nicchao / viNhuNA bhaNio-pANabahulA meiNI imammi samae, viruddhaM jaijaNassa saMcaritraM. jai tavANumae ujANagihesu vAsAkAlaM gameUNaM puramapavisamANA paradesaM vaccihiMti to vi te mama vayaNaM kayaM hohii / namuI bhaNati-je mama ghAeyavvA te ujANesu me kahiM vasihiMti ? tti / viNhuNA bhaNio namuI-bharahAdIhiM rAIhiM sAhavo pAliyA, viseseNa pUiyA ya.15 taM jai na pUesi NAma, jaM puNa bhaNasi 'vaheyatva'tti taM Na rAyacariyaM. dassUNaM pi eyaM na dIsae. uvasama, gae vAsasamae viharissaMti aNNapatthivarajANi tti / tato bhaNati-jaM bhaNaha 'na evaM rAyacariyaM, puvapurisA ya sAhupUagA Asitti taM jo rAyasuo piupiyAmahaparaMparAgayaM rAyasiriM aNubhavati tassesA dhammayA hoja. ahaM puNa paDhamarAyA niyagavaMse, kiM mama paracarieNaM ?. na me kajaM samaNehiM. sattarattaparao jaM passAmi saMcaraMtaM na 20 so jIvihiti. atIha, tubbhe na bhaNAmi kiMci, sesANaM natthi jIviyaM io vi parau ti| tao aNagAro viNhU ciMtei-aho! namuI durappA sAhU vaheumicchati, na me juttaM esA saMghapIDA uvekkhiy ti / tato Na NamuI bhaNio-namui! jai si evaM vavasio to me eka vayaNaM karehiM-dehi me vivitte paese tinni vikkame, tastha tavohaNA ThiyA paese pANaparicAyaM kAhiMti. na se kappai imammi kAle viharilaM. evaMpamANe bhUmipadese 25 diNNe mama vayaNaM kayaM hoi, tava ya vahapaiNNA NAma / tato paritosaviyasiyaccho bhaNati-jai saccameyaM, tato bhUmipamANAo jIvaMtA jai na niggacchaMti to demi / viNhuNA sAmariseNaM 'taha' tti paDissuyaM / niggayA ya nayarabAhiM / namuiNA 'batta mayA, miNAsu' tti udAhariyaM / viNhuNA bi paDicchiyaM ti / tato rosavasapajalio miNiukAmo viuviyasarIrI pavaDio, ukkhitto ya calaNo / namuI bhayamohio 30 1 bhaNagAraM maMdadeg u0 // 2 bharo lI 3 vinA // 3 degNA bhaNiyaM dattaM zAM0 vinA // 4 degmiNa u2 vinaa|| va.hiM0 17 - - Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [viNhukumAracariyaM pAyavaDio laggo pAe-khamaha me bhayavaM! avarAha ti / teNa dhuo paDhio, khaNeNa ya divarUvo saMvutto-mauDeNa maNimaUharaMjita disAmuheNa gimhe majjhaNha divaso viva duppikkho, kuMDalajuyaleNa dolAyamANeNa ubhayapAsagato iva gahabhoio sammattamaMDalo, hAreNa dhavalamahAbhogibhogasacrchameNa vicchiNNavacchayalavilasireNa sAraiya5 balAhagasaNAhasANudeso iva maMdaro, kaDaga-keyUrabhUsiyabhuyAjuyalo ya iMdAyudhaciMdhita iva gagaNadeso, pAlaMbocUlaraiyamuttAvihANo ya joisamAlAdharo iva tiriyloo| vaDDamANaM taM passiUNa bhayavisaMThulo aMtarA silAjAlANi pavvayasiharANi mahaMte pAyave paharaNANi ya khivaMti / tANi ya huMkArANilasamudbhuyANi samaMtao paNivayaMti / taM ca adidvapuvvaM mahAboMrdi passamANA kiNNara-kiMpurisa-bhUya-jakkha-rakkhasa-joisAlayA mahoragA bhIya-hittha-pa10 tthiyA vilolanayaNA galiyAbharaNA accharAsahAyA 'ko Nu mo ? kattha patthio ? kiM ca kA ukAmo ?'tti kAyarA virasamAlavaMtA paropparaM turiyamubahatA; tehi ya vevaMtasavagattehiM saMcArimo maMdaro va vimhiyamuhehiM khahacarehiM dissamANo khaNeNa joyaNasayasahassasamUsitataNU jaato| kehiya riddhibahulayAe jaliyajalaNasaMghAyabhUo diTTho, kehiM pi saardsmttmNddlmiyNkmnnhrtrsomvynncNdo| vivaDDamANassa ya joisapaho uradese NAbhidese kaDibhAe jA15 Nudese ya aasii| tao caliyA bhUmI / kao ya NeNa maMdarasiharovari dAhiNo clnno| parAMvatteNa ya samuddajalaM ullaliyaM / samAhayA do vi karatalA, teNa saheNa vitatthA AyarakkhA / ___ eyammi desayAle caliyAsaNeNa vipulAvadhivisayaviNNAyakAraNeNa maghavayA devasamakkhaM bhaNiyA gaMdhavva-naTTA'NIyAhivaiNo-bho! suNaha-esa bhayavaM viNhuaNagAro namui purohiyA'NAyAraparakamakuvio samattho telokamavi giliuM, tA NaM sANuNaeNa uvasameha 20 gIya-naTTopahAreNa turitaM / tato sohammavaiNA samANattA paNacciyA tilottamA-raMbhA~ meNovvasIo cakkhuvisae muNiNo, pavAdiANi ya vAdittANi, pagIyA tuMburu-NAradahAhA-hUhU-vissAvasU ya sutimahuraM savaNAsaNNaM thuNamANA 'uvasama bhayavaM!' ti jiNaNAmANi khamAguNe ya vnnetaa| mahiDDiyA ya veyaDDaseDhInivAsiNo vijAharA devasamUhaM suravatisahiyaM bhayavato viNhukumArassa pasAyaNanimittaM samAgayaM divamaicoiyA vijANiUNa 25 duyaM sursmitimuvgyaa| te vi taheva thuNaMti, AgamANurUvANi gIyagANi ya gAyaMtA cala NamukkhittaM kamaladalasaMcayacchavidharaM kamalamiva rasamucchiyA mahuyarA samulliyaMtA / tuDehi ya tuMburu-NAraehiM bhaNiyA-aho! acchariyaM, aho! mANusamittehiM nAma hoiUNa devehiM saha kao saMthavo dacchayA ya daMsiya tti / vijAharA bhaNiyA-karissaM bhe pasAdaM gaMdhave to parA ratI bhavissatti. sartasarataMtinissiyaM gaMdhAragAma maNussalogadullahamidANi viNhu30 gIyakovanibaddhaM uvahAreha 1 paDio zAM0 vinA // 2 duNNirikkho lI 3 // 3 bhogabhogisa zAM0 // 4 degccha heNa lI 3 me0 / / 5 lA vi aM0 zAM0 me0|| 6 rAhatte u 2 me0 vinA // 7degbhAsomova zAM0 / bhAsamova ka 3 go 3 lI 3 // 8 tarasataM. u2 me0 // Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viNhugIigA] taio gNdhvdttaalNbho| 131 uvasama sAhuvariTThayA!, na hu kovo vaNNio jiNiMdehiM / huMti hu kovaNasIlayA, pAvaMti bahUNi jAiyavAI // gItikA / / tehiM paNaehiM 'paro Ne aNuggaho' ti gahiyaM gIyagaM / / rAyA ya mahApaumo bhayavao viNhussa tahAgayaciTThiyaM namuIpurohiaduNNayanimittaM soUNa, daNa ya divaviuvviyamahAsarIreNa gagaNatalamapphuNNaM, bhIo sapurajaNavao kaMTha-5 gayappANo gato saraNaM saMgha, bhayagaggiraMgiro bhaNai-mama saraNaM saMgho. ahaM kayANuvao samaNovAsayo suvayassa bhayavao aNagArasta sIso. parittAyaha maM / tao saMgheNa bhaNio'apattaM rajje Thavesi, na ya vuttaMtaM vahasi, pamatto sitti bhaNaMto vimalasahAvo samaNasaMgho-khamiyaM amhehiM rAyaM!. avasANaM amhaM eyaM, tava visayapamattassa aNupekkhao visamaM jAyaM kAraNaM, jeNa telokaM pi saMsaiyaM. uvasamesuM viNhukumArasamaNaM / saMThiyA ya kara- 10 yalaMjalipuDA---uvasama viNhu !, khamiyaM saMgheNa mahApaumassa, sAhara rUvaM, mA ya calaNaM phaMdehi, calai mahiyalaM tava teyappabhAveNa pavisai rasAyalaM, aipurahio te calaNanbhAse samaNasaMgho / taM ca sAhujaNodIriyaM vayaNaM na suNai aikaMtasoyavisayarUvo bhayavaM kumArasamaNo viNhU / tato mahaMtehiM suyadharehiM bhaNiyaM-na suNai sadaM nUNaM duvAlasajoyaNaparao. kamhiya gagaNabhAe sotiMdiyaM se vaTTati, jao na suNai. paraM ca joyaNasayasahassa-15 mUsiyA viuvaNA, jao tattiyaM aigato tato rUvavisayo vaTTai. apphAleha se pAyaM, tato avassa avaloehitti. daLUNa ya samaNasaMdhaM pajuvAseMtaM uvasamihiti / tato jamagasamagaM apphAlio calaNo sAhUhiM / phAsiM diyaladdhasaNNeNa viNhuNA maharisiNA avaloiyaM dharaNiyale / diTTho ya NeNa mahApaumo rAyA saoroho saparivaggo saraNamuvagato saMghassa, sAhuNo ya kayaMjalipuDA pavAharaMtA 'uvasameha' tti / tato geNa ciMtiyaM-NavaNIyamiva 20 midusahAvA, caMdaNamiva sIyalahiyayA, mahApaumassa raNNo saparivArassa pIDaM pari(granthAgram-3600)haraMtehiM khamiyaM NehiM asaMsayaM. na jujjai saMghaM vaikkami ti / devavayaNehi ya mauIkayahiyao saMghaguruyAe uvasaMha riu sAhariuM rUvaM vasuhAtale saMThio sAraiyacaMdo iva suhadasaNo / deva-dANavagaNA ya savijAharA paNayA bhayavao viNhussa, kusumavarisaM muiUNaM gayA ya sayANi ThANANi / ___ tato sahAvaDio khijio, mahApaumo rAyA bhaNio ya-NA'rihasi rjsiriN| putto ya se peNa saMdiTTho-piyaraM baMdhiUNa nAeNa payApAlaNaM kuNasu tti, dhamme ya sAyaro hohi tti / so payAhiM pariggahio kayapasAo bhayavayA / namuI mArijamANo nivArio sAhusaMgheNa nivisao kao / viNhU vi aNagAro vAsasayasahassaM tavamaNucareUNa dhUyarao samuppaNNakevalanANa-dasaNadharo parinivvuto // 30 1 degbvayAI zAM0 me0 vinA // 2 lI 3 vinA'nyatra-rasaro zAM0 saMsaM0 // 3 degsayaM jA go 3 30 // 4 teNa suyadhareNa bhadeg zAM0 // 5 degNAbhoe u 2 vinA // 25 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [vasudeveNa gaMdhavadattApariNayaNaM ___jaM ca gIyaM viNhukumAranissiyaM deva-gaMdhava muhuggayamavadhAriyaM vijAharehiM, ta pahANesu rAyakulesu dharei. taM ca mayA sAmalIe samIve vaTTamANeNa puvasikkhiyaM gIiyaM sattasarataMtIyaM vINApariciyAe. taM meM parikahiyaM viNhugIiyaM // tao taM viNhugIiyaM gaMdhavadattA ahaM ca vINaM chivittA gaMdhAraggAmamucchaNAe pagIyA 5mo rattaM tihANakaraNasuddhaM tAla-layagahasamaM / avasANe gIyassa ghuTuM nAgarehiM-aho! samaM sukumAlaM ca vAiyaM gIyaM ca tti / tato pucchiyA pariosavisappiyamuheNa seTThiNA tammi ahigAre niuttA AyariyA-kerisaM gIyaM vAiyaM ca ? tti / tato tehiM bhaNiyaM-jaM aja duhiyAe gIyaM taM vAiyaM paDujAiNA, jaM gIyaM paDujAiNA taM vAiyaM aja duhiyAe tti / tato usAriyA abhitrjvnniyaa| bhaNiyaM nAyaraehiM-Thio dANiM saMghaso, khINo 10 Usavo nayarassa, niyatto vINAvAvAro, pattA bhattAraM gaMdhavvadattA / tato gAyarA seTTiNA pareNa sakkAreNa pUittA visajjiyA / / ... ahaM cArudatteNaM bhaNio-tubbhehiM divehiM purisakkAreNaM laddhA dAriyA gaMdhavadattA. eIse dANiM aviggheNaM pANiM geNhaha. esA logasuI-mANasa kila cattAri bhAriyAomAhaNI khattiNI vaisI sudi tti. 'esA puNa bhe aNurUvA bhAriyA, kAraNao puNa visihatarI 15 va hoja' takemi / tato me ciMtA samuppaNNA-keNa maNNe kAraNeNa bhaNiyaM seTTiNA 'imA visihA dAriya' tti? / pavesio ya mhi abhitari, uvaTThiyAo paDikammakArigAo, tAhiM me kayaM rAyANurUvaM paDikamma, diNNANi ahayANi vatthANi, tao mhi parihio, kayANi ya varakougANi, Agao mi buDDajaNaparivAro cAuraMtagaM AkulaM baMdhuvaggeNa seTThi ssa / pasaMsai maM itthiyAjaNo-jai vi cirassa laddho varo gaMdhavadattAe to vi aNurUvo, 20 ahavA niruvamarUvo kAmadevo eso tti / tato me ANIyA gaMdhavadattA sarassatI viva rUvavatI, taruNaravimaMDalappahAsA, kuMDalajuyalappabhANulittanayaNalobhaNavayaNakamalA, mahAnivesaniraMtarahArapariNaddhatAlaphalANukAripaoharA, paoharabharavilasamANavalisohiyataNuyamajjhA, paumiNipalAsapihula-maMsalasoNiphalagA, paumapattasukumAla-sahiya-pIvarorU, paumataMtukaLAvamauyabhUsaNujalamaNaharatarahatthakisalayabAhulaiyA, pAsattasaNAhagUDhasirajaMghadesA, 25 sarasasararuhakomalapasatthacalaNA, samadalalitakalahaMsagamaNA / aNNijamANI iva lajjAe pAse ya me kayA ammagAhiM lacchI iva kuberassa / bhaNiyaM ca seTThiNA-sAmI! kiM tumbhaM kulagotteNa? hubau huyavaho udAho dArigA ya tti / tato mayA ciMtiyaM--esA inbhaduhiyA, keNa maNNe kAraNeNa seTThI evaM bhAsai ? tti / mayA vimyaM kAUNa bhaNio-ettha kAraNe tume pamANaM / tato so gahiyAkAro mamaM bhaNai-sAmi! kahissaM bhe kAraNaM, jeNettha mayA 30viNNaviyA. AbharaNathANamapattaM rayaNaM viNAsiyaM hoi / tao vihiNA huo huyavaho / gA 1gIyayaM zAM0 / evamagre'pi // 2 degttarasataM. zAM0 // 3 bho lI 3 vinA // 4 osAdeg zAM0 // 5 'taraM zAM0 // 6 majjhaM bhadeg zAM0 // Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAhadattassa attakahA ] taio gaMdhavadattAlaMbho / 133 hio mi pANi gaMdhavadattAya seTThiNA / maMgalehiM aiNIo mi ganbhahiM saha piyAe / muditamaNassa ya me paviyArasuhaphalA aicchiyA rAI | 1 gaesu ya varakouyadivasesu suggIva-jasaggIvA uvaTThiyA cArudattasamIvaM, tehiM bhaNiyaM- gahavati ! sAmA vijayA ya dAriyAo gaMdhavadattae sahIo, tIse aNumae bhayaMtu te jAmAuyaM / tato teNa mama niveditaM kAraNaM, mayA ca piyA kayA pamANaM / tIse 5 aNumA vi bahusakAraM pAviyA do vi / ramAmi ya tihiM vi sahio bhAriyAhiM, visesao puNa gaMdhavadattA vaDDhai me pItI, guNA maM ramAviMti na kiMci parihAyai paribhogassa / gaesu bahU divasesu kayAi bhuttabhoyaNo acchAmi AsaNNagihe sAvassayAsaNanisaNNo / tato uvagato seTThI cArudatto, so maM aMjalikammeNa pUraMto lavati --- jayaMtu sAmipAyA !, vAsasahassANi vo payA ANaM pAleMtu saha piyAhiM / tato mayA pUio gurubhAveNa vidiNNe 10 AsaNe Nisanno / tato maM bhaNai - sAmi ! jaM mayA puvaM vRttaM 'esA dAriyA tumheM aNusarisI visiTTA vA hoja' tti taM kAraNaM kahaissaM saMdisaha / mayA bhaNitaM - sauvagghAyaM kahasu tti / tato bhaNio - suNaha sAmi ! - -- cArudattassa appakahA gaMdhavvadattAparicao ya AsI ya iha purIe cirarUDhaparaMparAgao ubhayajoNivisuddhe kule jAto seTThI bhANU 15 NAma samaNovAsao ahigayajIvAjIvo sANukoso / tassa tullakulasaMbhavA bhaddA nAma bhAriyA, saoN uccapasavA puttamalabhamANI devayaNamaMsaNa- tavassijaNapUyaNarayA puttatthiNI viharai / > kayAiM ca seTThI saha ghariNIe posahio jiNapUaM kAUNa pajjAliesu dIvesu dabbhasaMthAragao thuimaMgalaparAyaNo ciTThai | bhayavaM ca gagaNacArI aNagAro cArunAma uvaio / so kaya jiNasaMthavo kayakAyaviussaggo AsINo, seTThiNA paJcabhiNNAo / tato sasaMbhamamu - 20 TThieNa sAdaraM vaMdio 'cArumuNiNo' ti bhaNateNa / teNa vi mahurabhaNieNa bhaNio - sAvaga ! nirAmao si ? avigdhaM ca te tava vayarviM hisu ? tti / seTTiNA bhaNio - bhayavaM tumha calaNappasAeNaM / *titthayarassa namisAmiNo cariyasaMbaddhaM kahaM kahiumAraddho / atthi Ne viulo attho. jo katare yaghariNIe kayaMjalivuDAe viSNavio - bhayavaM ! tassa bhottA kulasaMtANaheU logadiTThIe so Ne putto hoja ? saMdisaha tubhe amohadaMsI | 25 tato bhayavayA cArumuNiNA bhaNiyA- 'bhadde ! bhavissai te putto appeNaM kAleNaM' ti vottUNa 'sAvaya ! appamAdI hojjAsi sIlabaesa' tti gato adarisaNaM / tato keNai kAleNa ghariNIe AhUo ganbho / tigicchagopadidveNa bhoyaNavihiNA vaDao ganbho / avimANiyaDohalA ya pasavaNasamae payAyA dArayaM / kayajAyakammassa ya nAmakaraNadivase kayaM ca se nAmaM 'guruNA cArumuNiNA vAgario dArao bhavau cArudatto' 30 1 suhitadeg ka 3 go 3 // 2deg ttAya sa0 zAM0 // 3 sovagdhAyaM kahaha tti zAM0 // 4 sA huvva0 zAM0 // 5 muNitti zAM0 vinA // 6 degvidhesu zAM0 // * atra kiyA~zcit pAThatruTita iti sambhAvyate // Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 vasudevahiMDIe [ cArudatta sa tti / tato dhAiparikkhitto pariyaNeNa lAlijjato maMdarakaMdaruggao viva saMtANarkapAyavo niruvasaggaM vaDio | tassa ya siTThissa vayaMsA sarIrasseva paMca bhUyA niraMtara sohiyA paMca rUvAiguNA iva saMbaddhA / tesiM puttA mama sahavaDDiyA parUDhasiNehA, taM jahA - harisI ho varAho gomuha tamaMtago marubhUigo / tehiM saha kIlamANo ramae cArudatto, taM tAva 5 maM jANaha cArudatto tti / tato sAmi ! kaloriyassa uvaNIo, gahiyA ya me kalAo / gahiyavijjo ya piuNA sAvayadhammaM gAhio vayaMsasahio acchAmi tti / kayAiM ca komuiyAcAumAsiNIe koUhalleNa jiNapupphoruhaNanimittaM niggao misavayaMso aMgamaMdiraM ujjANaM / tattha ceiyamahimA vaTTae / ANAkaradAraya- pupphacaya kumArasahio ya pAdacAreNa parasAmi uvavaNANi ramaNIyANi parasavaNANi ya, vaNarAIo mehaniuruMbabhU10 yAo sauNagaNamahurabhAsiNIo / daMsaNaloluyAe ya dUrammi gayA rukkha guccha layAgahaNaM pasannasalilavAhiNIM sahiNa-dhavalavAluyaM rayatavAluyaM nAma nadItIraM pattA mo / gahiyANi puSpANi icchiyANi / visajjiyA dAsaceDA~ - vaccaha, aMgamaMdire ujjANe AyataNasamIve paDivAleha tti / te gayA / ahamavi savayaMso nadItIre Thito / marubhUI uiNNo bhaNai - uyaraha, kIsa vilaMba ha ? 15ti / gomuheNa bhaNio - tumaM na jANasi kAraNaM / so bhaNati - kiM ti NaM ? / gomuheNa bhaNiyaM - tigicchagA vaNNaMti-addhANaM parikkamirya Na sahasA jalamavayariyavaM. duve kira pAyatalasaMsiyAo sirAo uDDagAmiNIo gIvaM pAuNiya bhijaMte. tattha duve nettagAmiNIo, tAsiM rakkhaNaTThA usiNAbhitattasarIreNa nAvayariyavaM jalaM. avataraMto vA viruddhayAe khujjattaM badhirattaM aMdhattaM vA pAvijjatti, eeNa kAraNeNa vIsamaMteNa uyariyavaM ti / 20 tato bhai marubhUI- bahukuhuMbio gomuho, uyaraha, dhAvaha pAe ti / tato mhe pakkhAliya calaNA kI liuM pavattA egadesatisaMsiyANi paumANi gaheUNa pattANa ya sacchaMdarmaIviyappiyapattachijjehiM ramimo / tato aNNaM naMdIsottaM aigayA mo / gihIyaM gomuheNa paumapattamabbhaMtarayaM pANipuDAbhogasaMThiyaM nikkhittaM soe, diNNA ettha juttapamANA sikayA, vaJccai ya nAvA viva sigghaM / marubhUieNa vi paumapattaM gahiyaM, chUDhA bahusikayA, 25 bhAreNa ya nibbuDA tassa kamalapattanAvA, hasio vayaMsehiM / tato laddhovAeNa annaM kamalapattaM nikkhittaM, sota~sigghayAe ya jio gomuho / na pAvai marubhUI paumapattaNAvaM, aivayaMtIM dUraM gato pahariseNa vAharati so - eha eha sigghaM, cchaha acchariyaM ti / tato mayA bhaNiyaM - suMdara ! sAhasa kerisayaM ? bhira u2 vinA // 6 degyaNavAdeg zAM0 // 7deg ceDI zAM0 vinA // zAM0 vinA // 10 deg mayavi0 zAM0 // 11 dIsutaM zAM0 vinA // zAM0 // 14 peccha lI 3 // 1 kappapA0 zAM0 vinA // 2deglAyari0 zAM0 // 3 pphAbharaNa0 zAM0 // 4 ccaya0 zAM0 vinA // 5 NA8 degmiDa Na zAM0 vinA // 9 tANi sadeg 12 ttha patta zAM0 me0 // 13 'te si Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attakahA ] taio gaMdhavadattAlaMbho / 135 I ti / tato bhaNai - cArusAmi ! erisaM me na diTThaputraM, jaittha dahukAmA ihamAgayA dacchihi-ti / tato bhaNio gomuheNa - cArusAmi ! na ettha acchariyaM, dhuvaM eeNa uvalaMtaraviNiggayaM pAyavamUlaM diTTha hohiti, tato se buddhI uppaNNA -- ( pranthAnam - 3700 ) 2) evaM komaleNa kahaM bhiNNo pAsANo ? ti athavA marAlI pillakANi cAritI diTThA hojja, tato bahuttayAe vimhio. ahavA jhilligAravaM nisuya ' DahariyAe evaM mahaMto saddo' tti accheraM maNNae / tato 5 pucchio mayA - etto annataraM hojja ? tti / so bhaNai-jaM accherANaM pi accheraM, evaM kiM bhe vicAreNaM ? dacchihiha tti / tassa ya bahumANeNa gayA mo taM paesaM / dAei ya marubhUtIo soyasalilaparikkhittaM acaMtasuhumasikayA puliNaM pAvaraNaMtara viNiggayamiva jAvayarasapaMDuraM juvatiharaM / tato gomuheNa bhaNio - puliNakhaMDe kiM acchariyaM ? saMti erisANi udagapariNaddhANi tti / tato bhaNati -jamettha accheraM taM parasaha-tti payANi daMsei duve / tato 10 bhaNio - jai eyANi accherayaM tato amhaM jAo payavIhIo tAo accheragasayANi tti / tato bhaNati - eyANi sANubaMdhANi bahUNi payANi, imANi puNa vocchiSNamaggANi ti tato tANi AyareNa passimo / tato harisIho bhaNati - - kA ettha ciMtA ?, jai puNa koi puriso eyaM tIrajAyaM rukkhamAruhiya sAhAo sAha saMkaeNmaMto layAmauyAe puliNaM avaiNo, puNo pAyavaM ceva ArUDho ti / tato gomuheNa bhaNiyaM viyAreUNa - na evaM 15 jujjai. jai pAyavAo avaiNNo hoMto tato hattha -pAyasaMghaTTaNAparisaDieNa taruNa- jaraDhapariNaeNa patta- puppha-phaleNa puliNaM salilaM ca aphuNNaM hotaM / tato bhaNio harisI heNa - imANi pANi ? tti / tato bhaNiyaM gomuheNa - AgAsagAmissa payANi ti / tato bhaNiyaM harisINa - kiM devassa ? rakkhasassa ? cAraNasamaNassa ? riddhimato risissa ? | bhaNiyaM gomuheNa - devA kira cauraMgulabhUmiM na chivaMti rakkhasA mahAboMdI, tesiM mahappa - 20 mANANi padANi, pisAyANi jalabahulapadesa bhIrUNi, Na viyaraMti imammi padese. risI tava - sositasarIrA, tesiM kisayAe majjhade suNNayANi hoMti. cAraNA dgatIre jalacarasattaparittAsaM pariharaMtA na saMcaraMti / bhaNiyaM harisI heNa - - jai na eesiM padANi, kassa NaM imANi payANi ? ti / gomuheNa bhaNiyaM - vijjAharassa tti / harisIheNa bhaNiyaM - jai purNa vijjAharI hoja / tato bhaNiyaM gomuheNa - purisA sattavato ucchAhagAmiNo, tesiM hiyayagaru - 25 yA purao payANi pIliyANi bhavaMti itthINaM puNa kalattaguruyatAe panhiyAsu uviddhANi bhavaMti, teNa kAraNeNa Na imANi vijjAharIe / puNo bhaNati gomuho - cArusAmi ! tassa vijjAharassa bhAro atthi / pucchio harisIheNa - kiM pavao so bhAro hoja ? udAhu sajjajuvaNo pAdavo ? Au puvAvarAhI chidde AsAio arI hoja ? / bhaNiyaM gomuheNa - jai girisiharaM hojja tao guruyayAe NimaggANi padANi hoja. jai pAyavo hojjA tato 30 1 1 'vako zAM0 vinA // 2 dhAraMtI zAM0 // 3 sutaM Dadeg zAM0 vinA // 4 dego salilasoyapa0 zAM0 // 5 acchattaM su0 zAM0 vinA // 6 degridvANaM ti lI 3 ka 3 / degridvANi tti zAM0 // 7 kammaM ka 3 go 3 me0 // 8 Nu zAM0 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ cArudattassa mahiyalapattAhiM sAhAhiM bahunikkhevo hojA. na ya arI rammaM avakAsamANijjati / tato bhaNiyaM harisIheNa-jai vi hu etto ekataraM pi kAraNaM Na hoi, ko hu se bhAro asthi ? tti / bhaNiyaM gomuheNa-ammaya tti / harisIheNa bhaNiyaM-na jujai esa bhAro tti, vijAharIo vi AgAsagAmiNIu tti / bhaNiyaM gomuheNa-sA dharaNigoyarI piyA 5 tassa tti, tato tIe saha ramaNIyANi thANANi saMcarati / bhaNiyaM harisIheNa-jai se piyA, kIsa NaM vijAo na gAhei ? tti / bhaNiyaM ca gomuheNa-maccharI savAhisaMkiyakAmo 'mA sAhINavijA sacchaMdagamaNA hohiti' tti na gAhei NaM vijAo / bhaNiyaM harisIheNa-eyaM puNa kahaM jANasi-ammagA se atthi avijAharI ya? tti / bhaNai gomuho-itthIo adhokAyaguruIo, paNayaggaNadaccho ya vAmahattho, tato eyaM kiMci 10 uviddhaM vAmapAdaM / harisIheNa bhaNiyaM-jai itthIsahio, kIsa NeNa imaM uvaiUNa mukamaparibhuttA? / gomuho bhaNai-imaM puliNaM AlokaramaNIyaM salilaparikkhevaM pAyavaMdhakAreNa ya hariyamaNiveiyAlaMbaNaparikkhevamiva patteNaM ciMtiyaM ajoggaM ratIe. avikiNNamappayAe avassaM teNa AsaNNeNa hoyavvaM. ramaNIo ayaM paeso dukkhaM paricaiuM. maggejai se vIhi tti / dihANi ya aNNattha avagAse cattAri padANi, daMsiyANi se / vibhattANi 15 gomuheNa-imANi itthipayANi khiMkhiNimuhanivaDiyANi paNhatthaNUpuraikiMcibiMbANi ya dIsaMti. imANi vibhattANi purisassa tti / tato taM mihuNapayapaMti aNusajjamANA gomuhavayaNavimhiyA vaccAmo / diTTho ya NehiM kusumio sattivaNNo pAyavo bhamarabhario aMjaNadhAukummAso iva rayayapavvao sarayakAlasassirIo / bhaNiyaM ca gomuheNa-cArusAmi! imaM pattAe sattivanaM tIe itthIe imIe sAhAe guluko picchio. apAvaMtIe pio 20 paNaio / mayA bhaNio-kiha eyaM ? ti / bhaNati-imANe se payANi mukkapaNhiyANi gulukaM kaMkhaMtIe tti. vijAharo ya varArohI, gahio NeNa ayatteNa guluko, jamhA se abhiNNalehANi padANi puliNe dIsaMti. so ya dANiM aNeNa bhattuNA Na dinno tIse. na ya cirakAlavaikkato lakkhijai, jeNettha parabhaMjaNapavattA anja vi khIraM muyaMti puSphaviTa tti| tato bhaNio harisIheNa-gomuha ! jujai kAraNaM acirabhaggassa thavagassa. Na u tIse 28 ammagAe Na diNNo tti, kahaM piyAe paNaio na dAhiti ? / bhaNiyaM gomuheNa-kAmo paNaya lolo, tIe ya maNNe Na kiMci paNaiyapuvyo, tato NaM ramate jAyaNAlolaM passamANo. sA vi NaM sabao parIi 'dehi me piya !' tti jAyamANI. eyANi tassa payANi tIse payaparikkhittANi dIsaMti. cArusAmi!sA tassa vijAharassa avijAharI kuviyA paDihayapaNaya tti / harisIheNa bhaNio-eyaM kiha jANasi ? tti / bhaNai gomuho-eyANi tIse padANi 30 kohasamutthANi viNikkhittANi, imANi ya vijAharassa aNudhAvamANassa, taM esA vikiTThayarapayasaMcArA payapaddhatI tIse ya paMthaM ruddhaMtassa. osakkiyavIsamaNapIlieNa ya paMtho ruddho. 10rivuttaM zAM. vinaa||2 kaMci shaaN0|| 3 degyaNabhaM zAMvinA ||4degnniie eyA go0 binA // Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attakahA ] taio gNdhvdttaalNbho| 137 imaM ca sA aigayA sahAsaniruddhaM gayapaJcAgayA vANI. aNNaM ca mayA cArusAmi! suTTha bhaNiyaM 'sA ammagA avijjAhari' tti. eyANi se padANi gaya-paJcAgayANi. jai vijjAharI hoti(tI) kuviyA AgAseNa vaccaMtI. diNNo ya se teNa kohasamutthANe sattivaNNagulukko. so aNAe gaheUNa tasseva ure pupphokao (puSkoDio), samaM ca koheNa avakiNNo, paDio ya se pAesu. esa se dIsae tIse padasamIve mauDagaMThinipIlio sikayAsaMcao. sA 5 ya sukumAlakopatA jaM ca lahuM se pasaNNa tti lakkhijati, jao se aDaMtANaM puliNe ahilihiyANi viya payANi dIsaMti padapajjAya. cArusAmi! tIse sakkarAya pAo parikkhitto vijAharaM passamANIya. sA ya 'veyaNAparigeya' tti teNa saMbhameNa se ukkhitto caraNo. tIya vi ya veyaNAguruyayAe aMse'valaMbio. evaM dIsae-ammagAya egaM padaM, duve vijAharassa tti. tato geNa avaNIyA sA saruhirA sakarA / bhaNio harisIheNa-jai puNa keNai 10 alattagarasasammoiyA avachUDha tti |gomuho bhagati-kaDuo alattagaraso, na tattha macchiyAo nIliMti. vissaM madhuraM maMsa nissaMdasajakkhayasoNiyaM, tato mahurakavalayamiva esA sakkarA gahiyA macchigAhiM. cArusAmi! teNa vijAhareNa sA ukkhittA ammagA bAhUhiM / harisIheNa bhaNiyaM-kiha jANasi ? tti / bhaNiyaM ca gomuheNa-vocchiNNA Ni eyANi padANi itthIe, purisapayANi dIsaMti tti. kiMca cArusAmi! esa mama buddhI-jo eso amhaM purao 15 bhamaraguMjamANakusumalayAparikkhitto samabhUmibhAgatthio AvAso viva sirIe layAgharao, ettha teNa vijAhareNa sajuvaieNa bhaviyatvaM. iheva hiyA bhavAmu / 'na jujjae rahogato TuM' ti ThiyAmo tti / tao ya kassai kAlassa layAgharAo bahuvaNNapiMchacchAdito mayUro niggato saha sahacA(ca)rIe vnnpricynissNko| tato bhaNiyaM gomuheNa-cArusAmi!na ittha layAharae vijAharo / bhaNio harisIheNa-ettiyaM velaM 'sadutiu' tti vottUNa bhaNasi 'natthi' tti / 20 tato bhaNati-esa moro nimviyAro nikkhaMto. jai maNusso ettha hoto tato bhayatthayAe saviyAro aito / tao haM gomuhavayaNaM pamANaM kareMto [gato] layAharaM savayaMso, passAmi ya'ttha maMdaramaNIyaM kusumasattharaM acirakAlabhuttattayAe ab sasattamiva / tato bhaNiyaM gomuheNaacirakAlanikkhaMto io vijAharo, eyANi se dIsaMti tassa patthiyassa padANi. avassaM khu teNa ihA''gaMtavaM. imaM se pAdavakhaMdhalaggaM dIvicammakosarayaNaM khaggaM, eesiM kaje ava-25 ssa nivattiyatvaM / taM ca padapaddhati nijjhAyaMto gomuho bhaNai-cArusAmi ! mahaMte husaMsae vattae so vijAharo, avi NAma na jIveja tti / pucchio mayA gomuho-kahaM ? ti |bhnnti-eyaanni kiNNa passaha adIsamANaniggamANi AgAsauppayaNeNa UsiyasikayANi avarANi duve payANi?. so nUNaM vijAharo iha pADio, esa se akkhittapADiyassa sarI 1degyA mo hAsaM ni ka 3 lI 3 go 3 / 'yA sAhasaM ni me0 // 2 re Nipudeg u 2 // 3 jatti shaaN0||40nne AliyANi zAM0 vinA // 5 gahiya u 2 vinA // 6 lI 3 vinA'nyatra-mo tattie / tadeg zAM0 degmo tti / etadeg ka 3 go 3 u. me0 // 7 degramANIdeg u 2 me0 vinA // 8 bhusaMtami zAM0 // 9 te uvaso vattae u0 me0|| va. hiM018 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 vasudevahiMDIe [cArudattassa attakahA rabiMbadasaNakao avagAso. doNha vi maggasUyago ya sikayAvikkhevo dIsae io pakaDDio, imANi itthipadANi uvayaMtANi dIsaMti, tato sANukaMpA aNuvayAmu kaNimaggaM / diTThANi ya pakiNNANi bhUsaNANi, mAruyAkaMpioyaMsabbhAvoccheo ya iva pIyakaM khomaM / tato bhaNati gomuho-aho cArusAmi ! so vijAharo pacchA avareNa ariNA samAsAio 5 vIsattho. sA ya bhAriyA se avijAharI asamatthA paikAre dharaNigoyaraeNaM bhAveNaM ti / bhaNio ya mayA marubhUio-geNhasu eyANi khoma-bhUsaNANi, eyaM ca cammarayaNaM khaggaM. jahiM dacchIhAmo tahiM se appissAmo tti / patthiyA mo kaTTaNiM aNusajjaMtA, aNNattha sallaikohare diTThA laggA muddhjaa| bhaNio gomuheNa harisIho-agghAyasu tti / tato teNa agyAiyA, thiragaMdhA ya te, AyavaitattA ya NIhAri tti / gomuheNa bhaNiyaM-cArusAmi! 10 ime kesa-vatthatthAiNo gaMdhA dIhAuNo samuppaNNassa. ime ya muddhayA sugaMdhA (anyAyam3800) siNiddhA aNukkhayamUlA ya, teNa kAraNa so vijjAharo dIhAU uttamo ya. aNeNa rAyAhiseo pAviyabo, taM aNumaggAmu NaM / tato amhe patthiyA / diTTho ya vijjAharo kayaMbapAyavasaMsio paMcahiM AyasehiM khIlehiM viddho paMcahiM va iMdiyatthehiM aMtarAyA-eko mauDasaMdhimmi, do dosu hatthesu, do dosu pAesu / tassa ya me dukkhaM dalUNa attaNo me 15 dukkhaM jAyaM / tato mayA tassa veyaNAparigayassAvi NijjhAiyA avivaNNA muhacchAyA, sommA gattacchavI, AyasakIluppAliesu vi hatthapAesu lohiyaM na niggacchati, tibaveyaNApariMgayassa vi amaMdo UsAso / tato haM egaMte nisaNNo pAyavacchAyAe, bhaNiyA ya mayA vayaMsA-suyapuvaM mayA sAhusamIve vijAharakahAsu pavattAsuM-vijAharANaM kila camma rayaNamaMDukkIsu osahIo cattAri attANaM rakkhiuM. tato cammarayaNamaMDukkI nijjhAyaha / 20 tato sA vayaMsehiM vighADiyA, diTThA osahIo, na uNa jANAmi visesaM, tato mayA bhaNiyA vayaMsA-osahIo silAsu ghasiUNaM khIrarukkhe sallaM niveseha. tattha paricchiUNa vijjAharaM jIvAveha / tato tehiM paricchiyAo saNNAyAo ya-imA visallakaraNI, imA saMjIvaNI, esA saMrohiNI / tato te gayA uvaTThiyA vijAharaM osahIo pattapuDesu kAUNa, tassa ya jo pANaharo kIlo uttamaMge so makkhio visallIkaraNIe, tato paDio mahItale AyavatattaM piva kamalaM, aNoyattaM ca se vayaNakamalaM. tato taM avalaMbiyaM marubhaieNa / tato laddhabuddhivisesehiM do vi vAma-dAhiNA hatthA moiyA, te avalaMbiyA harisIha-tamaMtaehiM / so ya ariNA mammatthANANi pariharaMteNa baddho parikesabuddhIe, teNa so na vivnnnno| tato pAehiMto vimotio, kayalipattasatthare ya sannivesio piiyNbruttriio| ahaM puNa gomuhasahio purathimeNa NAidUre avakamiUNa Thio pAyavaMtario, dattA ya 30 sarohiNI vaNesu / bhaNiyA ya vayaMsA-kayalipattehiM NaM salilakaNehiM vIeUNa laddhasaNaM nAUNa mama samIvaM ejaha tti / tehiM jahA bhaNiyaM taM kayaM / paJcAgayasaNNo ya sahasA 1degvattAmu zAM. vinA / / 2 degkaMpiyaM sambhA0 u 2 // 3 ve tadeg zAM0 vinA // 4 sAro zAMvinA // Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 amiagatiparicao ] taio gaMdhavadattAbho / udghAio, bhaNiyaM ca NeNa gaMbhIreNa sareNa - ThIhi ThAhi dhUmasiha !, durAyAra ! hiM gao mucihisi ? / tato taM na parasati jassa kuddho, apaDisUraM ca gajiUNa vilio / amhe puNa NIsahA ThiyA / tato disAvaloyaM kAUNa ke vi apassamANo kamalasaMDa maMDiyaM tadAsaNaM saramavatiSNo, uttiSNo ya vhAyasarIro taheva pIyaMbaro kaNagAbharaNabhUsio abbhujalio viya komuisamao / kao ya NeNa uttaradisimabhimuddeNaM kassa vi namokkAro | 5 gomuheNa bhaNiyaM - cArusAmi ! idANiM jANati mittA 'rivisesaM ti / kao amhe hiM AlAvA aNNoNNasaddhiM / tato so uvagato amha samIvaM, bhaNiyaM ca NeNaM - bho ! ahaM ariNA baddho ke moio ? tti / bhaNio gomuheNa - amhaM ibbhaputtreNa cArusAmiNA sAhusamIvAo viNAyaosahipabhAveNaM ti / tato teNa kao mama paNAmo, bhaNiyaM ca peNa-ahaM tava jIviyakayakIo dAso tti / bhaNio mayA - mA evaM bhaNasu, bhAyA si 10 mamaM / ahinaMdio ya nisaNNo dharaNiyale, pucchio harisIheNa - keNa imaM si AvatiM pAvio ? keNa vA kajjeNaM ? ti / tato pavatto kaheamiyagativijjAhara paricao atha dAhiNAe seTIe sivamaMdiraM nAma nayaraM, tatthe vijjAhararAyA loyabahumao mahiMdavikkamo nAma, tassa devI sujasA nAmA, tIse putto gahiyavijjo AgAsagamaNa - 15 daccho abhiyagatI nAma, taM tAva jANaha mamaM ' amiyagatiM 'ti / so haM sacchaMdgamaNalAlaso aNNA kayAi veyaDDapAyamUle sumuhaM nAma AsamapayaM dhUmasiha - goripuMDehiM vayaMsehiM saha gato / tattha mama mAyAe jeTTho bhAyA khattiyarisI hiraNNalomo nAma tAvaso, soya mayA vaMdio / so bhaNai - 'putta ! amiyagati ! sAgayaMti tti bhaNateNa rUvasaMpaNNA sahAvasiddhigattA sirisamudae vattamANA uvaNIyA kaNNagA / bhaNiyaM ca NeNa - 20 abhigai ! esA mama duhiyA sukumAliyA nAma dAriyA. jai royai esA to mae datta tti / taM ca ruvassiNiM daTThUNa mayA ammA- piUhiM aNuSNAe rAgeNa bhaNiyaM - paDicchiyA mayA guruvayaNaM pamANaM kareMteNaM ti / tato vihiNA gahio se mayA pANI / kuladhammeNa ramaumahe saha tIe, ANIyA ya nayaraM, pUiyA ya rAiNA / Na taM vijjAo gAmi 'mA sacchaMdgamaNA hohiti' tti / dhUmasiho ya mama virahe samayaNo buggAhei sukumAliyaM / 25 sAvika tara vikArA - ''kAra - bhAsiyANi, ahaM na sadahAmi, atthi puNo me saMkA / 1 kayAiM ca kayapaDikammassa me kese saMThavei piyA dhUmasiho ya, ahaM puNa sayaM AyaMsakaM dharemi / piTuo ya Thito dhUmasiho aMjali karei se patthaNAputraM / so mayA AyaM - sayacchAyA diTTho / tato mayA rUsieNa bhaNio - aNarjesa riso te mittabhAvo, avakkama, / vivAhaM / so paDibhiNNo saMkio niggao, na me daMsaNamuvei / saha piyAe 30 1 jAhi jAhi lI 3 / thAhi thAhi zAM0 me0 // 2tha rAyA vijjAharaloya' zAM0 // 3 'mAmi ya saha lI 3 // 4degja ! erideg lI 3 // Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ cArudattassa udusuhANi ya aNubhavamANassa appamattassa vaccae kAlo / anja mhi sadAro ihamAgato, ovaio daTTaNa AloyaramaNIyaM imIe nadIe payodharabhUyamiva pulinnkhNddN| ovatiyassa apajattIkhamaM raIya tti paricattaM / tato gomuhaparikahiyaM sarva parikahiyaM--paya-kuviyapasAdita-ramaNIyANi jAva layAgharAo niggato. samAsAdio mi vijAvirahio sattuNA 5 dhUmasiheNa baddho. nIyA ya sukumAliyA vikkosamANI. tubbhehiM amhe sayAe buddhIe osahibaleNa jIvAviyA. taM tumhe ttha me cArusAmI paramabaMdhU. ANaveha kiM piyaM uppAemi? lahuM ca me visajjeha. sA (mA) tavassiNI sukumAliyA mama jIviyanirAsA mAyAmayaM teNa uvaNIyaM mamaM kalevarabhUyaM passamANI pANe paricaeja, taM parittAemi NaM, tassa ya dhUmasihassa paDiyareja tti / tato mayA bhaNio-'vacca, samehi bhAriyAe saha, suhaya10 sohaNesu kajesu sumarijjAsu' tti visajio mamaM paNamiUNa uppaio // __ amhe vi uTThiyA ujjANavibhUtiM picchamANA NiggayA vaNAo, uvagayA aMgamaMdiraM, paviTThA jiNAyayaNaM, 'ceDehiM uvaNIyANi pupphANi, kayamaccaNaM paDimANaM, thutIhiM vaMdaNaM kayaM, niggayA mo jiNabhavaNAo, patthiyA mo nyrN| tato harisIho lavai-cArusAmi NA amiyagati moyaMteNa dhammo patto jIviyadANeNa / gomuho bhaNai-saccaM dhammo patto, 15 adhammo vi puNettha dIsae-amiyagatI gato dhUmasihaM sANubaMdhaM viNAsijati / tamaM tago bhaNai-attho hu patto cArusAmiNA mittamUlo / gomuho bhaNai-sacaM eyaM, aNattho ya dIsati dhUmasihapakkhAo / harisIho bhaNati-to kiM khu pattaM ? / gomuho bhaNati-kAmo tti / teNaM bhaNiyaM-kahaM ? / bhaNai-kAmo nAma icchA, amiyagatijIvi yamicchiyaM cArusAmiNA, taM NUNaM pattaM jIvAviteNa / erisIe kahAe pattA mo bhavaNaM, 20 avagayaparissamA NhAyA kayabalikammA, bhuttabhoyaNANaM gato divaso, vaJcai ya uU suheNaM / __ aNNayA kayAi ammA gayA bhAuyassa sabaDhassa giha, tassa ya duhiyA mittavatI nAma rUvavatI, bhoyaNakAle ya ammA rubbhaMtI ya sagihaM patthiyA 'bahuM me kAya'ti bhnnNtii| mAuleNa bhaNiyA-kIsa evaM nisiNehA si?, jai vi bhAujAyAe saha na te samAhI mama pasAyaM karehi tti / sA bhaNai-jai me dAriyaM desi to saMThiyA pII, iharahA 25 vocchiNNA ihaM pII saMpayaM / teNa paNaeNa bhaNiA-ko aNNo pabhavati tumaM mottUNa dAriyAe ? jao evaM bhaNasi. jai puNa mama pasaNNA si to diNNA maya tti / evaM bhaNie parituTThA bhuttabhoyaNA sabhavaNamAgatA / saMdiTThA ya NAe gharamayaharayA ThiyapaDiyAnimittaM / tAo puNa taM samayaM rAyakule acchAMte / tato piyapucchayajaNassa dijae gaMdhapupphaM / tAto gihAgao vaddhAvio jaNeNa dAriyAsaMpayANeNa ya pasaMsAvayaNehiM / pucchiyAe ya 30 ammayAe se kahiyaM-mittavatI sabaDheNa datta tti / tAteNa bhaNiyaM--duhu te kayaM dAriyaM paDicchaMtIe, cArusAmiNA ahuNA gahiyAo kalAo, visayapasattassa ya se siDhilAo 1 uvavaha u. 2 me0 vinA // 2 ceDIhiM zAM. vinaa|| Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attakahA] taio gNdhvdttaalNbho| 141 hojaa| ammAe bhaNiyaM-kahaM kaNNaM laddhaM avamaNNesi ? tti / taM ca me kahiyaM ceDIhiM / tato sohaNe divase saMvaccharANumae ya muhutte pANaM gAhio mi vihiNA tAteNa / mittavatIya kayANi koUyANi kulasarisANi / ramAmi haM gaMdhave naTTe Alekkhe y| ___ kayAiM ca mittavatI sagihaM gayA, tattha * mAulANIe ya niyagANi bhUsaNANi dAUNa majjiya-pasAhiyA-jimiyA visajjiyA, amha saMtagANi AbharaNANi tattheva ThaviyANi, 5 gihAgayassa mAulagassa daMsiyANi vikAle-imANi mittavatIe sasurakulasaMtagANi bhUsaNANi, mayA se attayANi dattANi tti / teNa bhaNiyA-kIsa na pesiyANi vIvAhiNIte ? bhaNihI 'pariyaTTaeNa diNNANi AbharaNANi' tti| tIe bhaNiyaM-paJcUse sayameva paJcappiNissaM ti / tassa ya vayaNeNa mAulANIyA pabhAyasamae amha ghrmaagyaa| ahaM uvajjhAyasamIvaM gto| paDibuddhA ya mittavatI uvagayA mAuMyAe samIvaM / paJcappiyabhUsaNAe ya mAulANIe 10 diTThA aparimaliyavilevaNA, tato NAe pucchiyA-putti ! cArusAmI kimiha aja na vuccho ? athavA kuvio te ? kIsa egAgiNI vucchA ? / tato tuhikkA ciramacchiUNaM bhaNai-pisAyarasa dAUNaM bAhasi maM / taM ca ammAe soUNaM sarosaM bhaNiyaM-halA ! vAvattarikalApaMDio vi cArusAmI tava pisAo ? / sA bhaNai-piucchA ! mA kuppaha, jo viratte vi egAgI naccai, gAyai, sAhukkAre kassa vi dei, hasai ya, so kiha sAbhA-15 vio ?. ahaM chiNNi kaje rviM passamANI pisAeNa kaha vina gheppAmi tti / taM ca vayaNaM soUNa ammakA se rudaMtI amma bhaNai-tumhehiM jANaMtIhiM mama veranijjAyaNaM kayaM, jaM puvaM na kahio dAragassa doso / ammAe ya bhaNiyA-hou, saha dhUyAe avattavANi vadasi, na te (graMthAgraM-3900) sohaNaM bhavati. jaha ciraM socihisi taha karemi. vacca, mA me daMsaNapahe ThAha tti / tato sA vimaNA sabhavaNaM gayA / tIse ya maeNa mAulo savvaTTho 20 AgaMtUNa ammaM kira bhaNati-kIsa dAragassa cArusAmiNo tANe kiriyA Na kIrati ? kIsa uvekkhaha ? tti / tato ammAe pharusio-dhUyaM bhajaM ca rakkhasu tti jahA pisAeNa Na gheppaMti. ghariNIe soUNa mamaM palIvesi. vacca, avehiM, mA chalio si nAmaM ti / so gato / eyaM pi me sejApAlIe kahiyaM sprihaasN| __ tato ammAe kuviyAe mama vayaMsA gomuhAdI saddAveUNa bhaNiyA-kuNaha me piyaM, 25 cArusAmI gaNiyAghare pavesaha tti / gomuheNa bhaNiyaM-ammo ! tAo NeNa rUsihiti, vasaNapaDio ya dummoyao ya hohiti, alaM gaNiyAgharapaveseNaM ti / tato bhaNati-jai seTThI rUsihiti majhaM rUsihiti. tumhe apaDikUlA mama vayaNaM kareha. kiMca vo vasaNadosakahAe ?. "vasaNI atthaM viNAseja' tti so maNNe mama ciraciMtio maNoraho 'putto me atthaparibhottA kahaM hoja ?' ti. so jAto. jati vittaM viNAsei vesavasaM 30 10Nidheti padeg shaaN0|| 2 degulagAsamI shaaN0|| 3 adhavA u0 me0|| 4 visappamA zAM0 // 5pasA ka 3 shaaN0|| Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 vasudevahiMDIe [ cArudattassa patto tato puNNo me maNoraho / tato tehiM paDivaNNaM / mama ya kahio esa saMlAvo ceDIe-ajautta! idANi kira tumbhe gaNiyAghare vasihiha tato amhaM dullahadasaNA hohiha tti / gaesu ya kaisu vi divasesu viNNAviMti maM vayaMsA-cArusAmi ! baccAmo ujANaM, tattha bhuttabhoyaNA kIliUNa ehAmo tti / mayA bhaNiyA-jai bhoja kIsa mamaM paDhamaM 5 na kahiyaM ? / te bhaNaMti-aNNavakkheveNaM, taM vA tuha kiNNa hoi jao vihattaM karesi ? / tato haM tehiM saha patthio, pattA ya mo ujANaM, 'AyavadoseNa tisio mi' tti bhaNaMto Thito mi pAyavasaMsie paese vIsAmakayabuddhI / tato harisIho samIvapokkharaNimavatiNNo, muhuttamettaM acchiUNa vAharati maM-eha, accherayaM pecchaha tti / gao mi tassa vayaNeNa, avaiNNo pokkha riNiM, bhaNio ya-sAha, kiM te accheraM dikhai ? ti / 10 tato taruNijuvativayaNalAvaNNacorANi paumANi daMsei-passaha, paumesu kamalarAgacchavI raso adiTThapuvo mayA, ko hoja ? tti / gomuheNa NijjhAiUNa ciraM bhaNiyaM-eyaM pokkharamadhu devopabhoggaM iha kiha vi saMbhUyaM. giNhaha NaM avilaMbiyaM paumiNipattapuDehiM ti / tao gahiyaM, jAo ya se samavAo-eyaM maNussaloyadullahaM, kiM kAya ? ti / harisIheNa bhaNiyaM-raNNo uvahavemu, tato kAhiti tuTTho vittivisaggaM 15 ti / varAho bhaNati-rAyANo dukkhaM dIsaMti, diTThA vi lahuM na pasIaMti. amaJcassa demu, so Ne kajakaro bhavissati / tamaMtageNa bhaNiyaM-kimamha amacceNaM ?, amaccA rAiNo kosabuddhisamujjayA vitteNa sakA toseuM, na dullahadaveNaM ti / marubhoIto bhaNati-nayaraguttiyassa demu, so vikAlacariyAe kajakaro mittattaM uvehiti tti / tato gomuheNa bhaNiyA-ayANagA tumhe . ahaM rAyA amacco Arakkhio ya cArusAmI 20 sabakajasAhago. eyassa esa dullahavassa bhAyaNaM, eyassa ceva pasAeNaM amhe hiM' vaTuMti / tato jehiM savehiM bhaNio mi-piyasu kallANehiM ti / mayA bhaNiyA-kinna jANaha mamaM madhu-maMsa-majjANaM aviNNAyarase kule pasUyaM ? to maM mahu~ pajeuM icchaha tti / gomuheNa bhaNi-cArusAmi ! jANAmu eyaM, kiha va akicce tumhe nioemu ?, na eyaM maja, amayaM ti suvati devepAogaM. mA te aNNahA buddhI bhavau. apaDikUleMto maMgalabuddhIe piyasu, 25 Na te AyArAtikamo / tato haM sAmipAyA ! tesiM attasamANaM vayaNeNaM paDivaNNo pAuM / pakkhAliyapANi-pAo ya AyaMto ya pAINamuho pIo ya paumiNipattapuDaeNaM 'amayaM' ti maNNamANo / taM ca satvagattapalhAyaNaM pIyassa tuTThI jAyA / AyaMto ya bhaNio vayaMsehiMvaccaha tAva purao vIsamaMtA, amhe pupphANi geNhissAmo tti / tato patthio mi / apuvayAe ya pANassa mayasamAraMbhaMte bhamaMte iva pAyave passAmi, ciMtemi ya-kiM maNNe 30 amiyassa eriso pariNAmo ? udAhu uvAyapuvaM mahu~ pAio mi ? tti / evaM ca ciMtemi tAva asoyapAyavasaMsiyA dihA ya mayA ammayA mahagghabhUsaNAlaMkiyasarIrA, suddhANi 10hiM ciTThati go 3 / hiM dilu ti u. me0|| 2 degvopaodeg u 2 me0|| 3 amayakassa shaaN0|| Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attakahA ] taio gaMdhavadattAlaMbho / 143 khomANi parihiyA, paDhame e vattamANA / sA maM vAharai aggaMgulIhiM, gato mi se pAse, 'ruvavatI kA esa ?' tti ciMtemi / sA ' sAgayaM' ti bhaNati / pucchiyA mayA - bha ! kA tumaM ? ti / sA bhaNai - ibbhaputta ! ahaM accharA devaraNNA tuha samIvaM pesiyA seviuM / mayA bhaNiyA-mamaM devarAyA kahaM jANai ? jao tumaM pesei tti / sA bhai mahAguNo ta piyA payAso, tassa pIinimittaM pesiyaM jANasu. mA ya te saMbhamo 5 hou, amhe sabassa Na daMsaNaM demo, Na vA akayapasAo amhe masso parisauM samattho tti. jai na pattiyasi ee tava vayaMsA mamaM na passaMti, tumaM pi mama pabhAveNaM Na dacchaMti, kevalaM tuNhiko hohi tti / to te pAsagayaM pi mamaM apassamANA puNo puNo vAharamANA aicchiyA, thovaMtaragayA paDiniyattA 'natthi purao, ubatto maNNe hohiti' tti 'cArusAmi ! kattha si' tti jaMpamANA / tato sA bhaNai-peccha me pahAvaM, iyANi tumaM parasaMtu 10 tti / tato diTTho' mi hiM / bhaNati -- kattha si acchio ? amhehiM io volaMtehiM na diTThotti / mayA bhaNiyA- -iheva dvio miti / tato bhaNati vazcAmo tti / patthio mi, khalai me gatI mayadoseNa / sA maM bhaNati - vayaMsA te mamaM na passaMti, vIsattho hohi / avalaMbio miNAe dAhiNeNa hattheNa bAhU, sIsaM / mayA vi ya khalaMtagatiNA kaMThe avalaMbiyA / gattaphariseNaya 'vAsava accharA esA dhuvatti saMjAyamayaNo kaTayiyasabaMgo tIe 15 pariggahio patto mi savayaMso kammagarapurisasajjiyaM bhoyaNatthANaM / nisaNNANa ya diSNaM bhattaM patteyaM savesiM, sA mayA saha nisaNNA AsaNe, bhuMjAmi, niddAe bAhejjAmi, mayadoseNa simiNAyamANo iva suNAmi tesiM vayaNaM - eso te appio amhehiM / tato ya [ciMtemi] pavahaNamAruhiya nIo saha tIe, patto bhavaNaM, avayArio ya tIe pavahaNAo, sariyAhiM taruNIhiM parivito mi / sA maM bhaNai - ivbhaputta ! ANIo si me vimANaM, 20 aNubhavasu mayA saha visae nirussuo / tato tAhiM sameto gato va kaNerUhiM mahuravAiNIhiM tAhiM mi pANiM gAhio / aiNIo gavbhagihaM gAyamANIhiM / ' acchare' tti nicchio raiparAyaNo patto, vibuddho mayapariNAme, parasAmi ya vasaMtatilayAbhuvaNaM / sA mayA pucchiA - kassa imaM gihaM ? / sA bhaNai - imaM vimANaM mama / mayA bhaNiyAmANusagihasarisaM na eyaM devabhavaNaM ti / sA bhaNai - ' jai hu evaM to suNAhi jo ittha 25 sabbhAvo - ibbhaputta ! ahaM vasaMtatilayA gaNiyAdAriyA kaNNayAbhAve vattamANI kalAsu prasattA gamemi kAlaM. na me dhaNe lobho, guNA me vallahA, tumaM ca me hiyaeNa vario, tato amANumaNa gomuhAdIhiM tava vayaMsehiM ujjANe uvAyaputraM mama samapio si' tti bhaNaMtI uhiyA, kao ya vatthapariyaTTo, uvagayA ya mamaM kataMjalI viSNavei - ibbhaputta ! ahaM vo 1 1 parihANi paDhadeg u 2 me0 // 2 samIce lI 3 // 3 saMsao u0 me0 // 4 o ajautto madeg lI 3 saMsaM0 // 5 me imaM palI 3 / me i padeg ka 3 go 3 zAM0 // 6degTTho maDaNehiM lI 3 ka 3 go 3 // 7 ruhio miNI u0 bhe0 / ruhiUNa ya NI ka 3 // 8 deghiM vi pA0 zAM0 vinA // 9 'rattani' zAM0 // Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 vasudevahiMDIe [cArudattassa sussUsiyA, paDicchaha maM bhAriyAdhammeNa, eyANi vo khomANi kaNNAbhAvadaMsiyANi, ahaM te jAvajjIviyA uvAyakAriNi tti| tato mayA saMbaMdharAgeNa bhaNiyA-bhadde ! tumaM si me savasassa avasassa vA me bhajjA / tato tIe sahio sacchaMda viharAmi, paribhogaM ca ammAvisajjiyaM joggaM daMsei me vasaMtatilayA, dakkhiNaM pi sahassaM aTThahiyaM, Usavesu puNa sayasahassaM aTTha5 saMhassAhiyaM / emeva tAe saha ramamANassa visayasuhamohiyassa gayANi duvAlasa varisANi / aNNayA pANaM pAUNa saha piyAe pasutto, vibuddho ya sIyamAruyavIio na passAmi vasaMtatilayaM / uDhio mi 'kattha maNNe vatAmahe' tti ciMtayaMto passAmi bhUyagharagaM racchAmuhakayaM / paJcabhiNAyaM ca puvadi8, 'ujjhio haM gaNiyAe, jAva na koi passati tAva sagihaM vaccAmi' tti / pacUso ya vaTTae, patthio mi, pavisaMto ya niyagabhavaNaM 10 nivArio dAraTTieNa-mA pavisa, ko tumaM? / mayA bhaNio-soma! kasseyaM bhavaNaM ? ti / so bhaNai-ibbhassa rAmadevassa tti / mayA bhaNio-na seTThiNo bhANussa ? / so bhaNai-tassa seTThissa duputto jAo cArudatto, so gaNiyAgharaM paviTTho, tassa soeNa seTThI paricattagiho pabaio. khINe ya dhaNe gharaNIe gharaM ADataM, gayA ya bhAugassa gihaM sabaTTassa tti / so ya AlAvo suo rAmadeveNa abbhaMtaragaeNa / pucchio aNeNa 15 dAriTTho-ko eso ? tti / teNa kahiyaM-koi bhANuseTThissa bhavaNaM pucchai, hoja se putto tti / so bhaNai-alacchIo mA me gharaM pavisau tti / tato haM lajio duyamaikaMto sogabharasamucchao gato bhavaNaM sabassa tti / paviTTho ya, diTThA ya me ammA dariddavesA dINa-vimaNavayaNA / tato se calaNesu ahaM paDio, tIe pucchio-ko tumaM? ti / mayA bhaNiyaM-ahaM cArudatto tti / tato tIe avalaMbio, paruNNA mo / ruditasaddeNa 20 uvagato sabadro, so vi ya paruNNo / tato saMThaviyA mo pariyaNaM / diTTho mi mittava tIe takkhaNamaliNavasaNAe, bhaTThacittabhittI iva gayasirIyA pAyapaDiyA me ruyai / sA vi mayA bhaNiyA-alaM ruditeNa, saceTThieNa si kiliTThA / bhaNiyA ya saMThiyA / vIhIo nipphAve ANeUNa sajjiyaM bhoyaNaM / bhuttabhoyaNeNa ya pucchiyA mayA ammA-ammo! kiM sesaM dhaNassa ? tti / sA bhaNai-putta ! ahaM na yANaM nihANapauttaM vA vaDDipauttaM vA pari25 jaNapavittharapauttaM vA. seTThimmi gae pavaiuM viNaDhaM dAsI-dAsagayaM, tujha paribhoge solasa hiraNNakoDIo bhuttAo, amhe jahA tahA vaTTAmo tti / tato mayA bhaNiyAammo! ihaM 'apattaM' ti dAijamANo jaNeNa na satto parivasiuM. vaccAmi dUraM, ajeUNa vibhavaM AgamissaM, tujhaM pAdappasAdeNa avassaM uvajehaM ti / sA bhaNai-putta! tumaM akhe daNNo vavaharilaM, videse kahaM vasihisi ?. amhe duve jaNIo tuma aNiggayaM vaTTAve30 hAmi-tti / mayA bhaNiyaM-ammo! mA evaM (graMthAnaM-4000) saMlavaha, ahaM bhANusehissa putto evaM vaTTIhAmi ? tti. mA tumhaM eyaM maNasI hou, visajeha maM / tao bhaNaiputta! evaM hou, saMpahAremi tAva sabaDheNa samaM ti| 1 me u0 me0|| 2 degsayasAhideg zAM0 // 3 degpaNA sA / rudeg lI 3 // 4 yANAmi nideg u 2 vinA // Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attakahA ] taio gNdhvdttaalbho| 145 kayanicchao ya saha mAuleNa diggao nayarAo pAyacAreNaM bahuM ciMtayaMto vesavAsadosasaMbaddhaM / pattA mo usIrAvattamaMtimAsaNaM gAma / tassa bahiM Thavio mi mAuleNa / atigato ya so gAmaM, kassaya kAlassa niggato puriseNa abbhaMgaNA-''cchAdaNA-laMkAravatthahattheNANugammamANo / tato pahAyo mi nadIye, kayapaNAmo loguttamANaM jiNANaM / aigayA mo gAmaM, passAmi ya kammaMtavAvAre gAme pauTThie ya desa-kAlanivese vipaNIe 5 uvavaNeNa nayaramiva so gAmo lakkhijati / paviTThA ya mo ega vibhattaracchaMtaraM gehaM / visamAvakAse kayapAyasoyA bhoyaNatthANe gAmavAsasulabhaM bhoyaNaM gorasabahulaM bhuttA mo / rattiM ca ciMtAparo tattha vuttho, khayaM gayA ya saMvarI / bhaNio mi mAuleNa-cArusAmi! imo disAsaMvAho gAmo kakuhabhUo jaNavayassa. visiTTho ya vavahAro ihaM vavaharijau. ihaM ca te tAyassa kammatasambaddhA asthi kuDumbiNo, jehiMto sakkA hiraNaM ghettuM ti / mayA paDi- 10 vanaM-evaM hou tti / tato aMguleyagakIeNa bhaMDeNa tattha vavaharaMto bahumao mi jAo jaNassa gAmavAsiNo / uvachubhati bhaMDaM mAulo sabavidesasaMThiyaM suttaM rUo ya / aNNayA ya vigADhe paMose mUsageNa vattI harateNa ruo pliivio| kahaMci niggao mi AvaNAo / bahUdaDDA ya AvaNA parittAiyaM jaNeNa jaM sAvasesaM / pabhAe samAsAsio mi gAmeyagehiM / puNo kvaharateNa saMpiMDiyaM suttaM rUo ya, bhariyANi sagaDANi, gayA mo sattheNa 15 samaM ukalavisayaM, tattha gahio kappAso, bhariyANi sagaDANi, patthiyA mo tAmalittiM, kameNa paviTThA mo aDaviM, saMThio ya sattho gahaNAsaNNapaese, aivAhiyabaleNa vIsattho jaNo / sUratthamaNe ya ovaiyA takarA, uddhaMtANi aNehiM siMgANi, AyA paDahA, muhuttaM dhariyA aivAhiehiM, vihaggA ya saha satthiehiM, puNo ya vikAle palIviyANi sagaDANi, vilupaMti bhaMDANi corA / tammi ya saMbhame ahaM gahaNamatigao sabaTuM na passAmi / vaMsalayAe 20 aMdhakArassa dhUmeNa pacchAiyAsu ya disAsu vagghaguMjiyasaddaparibhUo ya avakaMto tato padesAo / davamgiNA parivaDDamANeNa ya bhayaduyakappaDiyasahAyo ya kiccheNa aicchio addviN| na jANaM puNa 'kahiM gato sabaTTho?" tti / ciMtiyaM ca mayA-na sakkA aparicaeNaM gihaM daTuM, ucchAhe sirI vasati, darido ya mayasamo, sayaNaparibhUo ya dhI jIviyaM jIvai, seya cihiuM ti / jaNavayAo jaNavayaM saMkammato kameNa patto piyaMgapaTTaNaM / hAo ya atIo 25 vIhiM passamANo AbhaTTho vaNieNaM majjhime vae vaTTamANeNaM somadasaNeNaM-bho inbhaputta! cArudatto bhavasi tumaM ? ti / mayA bhaNio-AmaM, homi tti| tato parituDheNa bhaNio-Aruhasu AvaNaM ti / ArUDho mi AvaNaM, avatAsio geNa aMsUNi muyamANeNa / nisaNNo aavnne| bhaNai ya mamaM vaNio-ahaM cArusAmi! suriMdadatto nAma nAvAsaMjattao tumhaM 10vriyaa| madeg zAM0 vinA // 2 padese zAM0 vinA // 3 rUvo padeg zAM. vinA // 4 ukUla zAM. vinA // 5 samae adeg zAM0 // 6 ribhIo zAM0 // 7 kA padeg zAM0 // 8 seuM cideg zAM0 vinA / / 9 rudattasAmi ! ruddadatto u 10 vinA // va. hiM0 19 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 vasudevahiMDIe [ cArudattassa 1 aMtevAsI. suyaM ca mayA 'seTThI kila pavaio, tumaM gaNiyAghare vaTTasi' tti, taM kahehi iha - mAgamaNakAraNaM ti / tato se mayA kahio sabo pabaMdho / tato teNa amhi bhaNio-mA vacca visAyaM, imo vivo tava, ahaM ca te vidheyo tti / nIo ya aNeNa siMha, vhAyajimieNa ya mayA bhaNio-tA dehi me satasahassaM pakkhevaM, sesaM tumhaM ti / teNa diNNaM 5 tuTTheNa / tato niyagaghare iva vasaMteNaM sajjiyaM jANavattaM, bhariyaM bhaMDassa, gahiyA kiMkarA saha saMjattaehiM, pesiyA ya khemavaTTamANI sabaTTassa, gahio ya rAyasAsaNeNa paTTao, aNukUlesu bAta-sauNesu ArUDho mi jANavattaM, ukkhitto dhUvo, cINathANassa mukkaM jANavataM, jalapaNa jalamao viva paibhAi logo, pattA mu cINatthANaM / tatthe vaNijjeUNa gao mi suvaNabhUmiM / puvadAhiNANi paTTaNANi hiMDiUNa kamalapuraM javaNadIvaM siMhale ya 10 balaMjetUNa, pacchime ye babbara- javaNe ya ajiyAo aTTha koDIo / bhaMDalaggAo tAo nalapahagayAo duguNAo havaMti, tato jANavatteNa sorahakUleNa vaccamANo AloiyakUlassa ya me uppAiyamAruyAhao viNaTTho so poto, mayA cireNa pattaM AsAdiyaM, avalaMbamANo vIiparaMpareNa vicchugbhamANo sattarattassa uMbarAvaivelAe vicchUDho mhi samuo uttiNo, khArasalilapaMDarasarIro, saMThio kuDaMgassa heTThA, nisaNNo vIsamAmi / uvagato ya tidaMDI, teNa uvaNIo gAmaM avalaMbateNa, niyagAvasahe ya diNNo abbhaMgo, pucchiyaM imaM - kahaM ibbhaputta ! imaM AvatiM patto si ? / mayA niggamo viNivAo ya saMkheveNa kahio / tato ruTTho bhaNai-hu~, me NIhi AvasahAo alacchIutti / niggatoya tammi vivaNe, thovaMtaraM ca gato niyattio tti - putta ! mayA viNayaNatthaM nivbhacchio. ajANao si jo maccutthANe chubhasi appANaM. jai dhaNatthio si amha vihe - 20 o hoha. uvAsato te akileseNa hohiti vittaM ti / tao vhavio mi tassa kiMkareNa masseNa, pIo javAguM, evaM me gayA kaivaidivasA / saMdhukkiyamaggiM kAUNa mamaM bhaNai parivAyago--peccha / tao NeNa kAlalohaM makkhiyaM raseNa, chUDhaM aMgAresu, dhaMtaM bhacchaeNa ya jAye pahANaM suvaNNaM / tato bhaNai - putta ! diTThe te ? / mayA bhaNiyaM - dihaM acambhuyaM tato bhaNati--ahaM jai ahiraNNo suvaNNio ya mahaMto. tumaM puNa me daTThUNa puttasi 25 jAto. tumaM ca atthanimitte kilissAsi, taM gacchAmi tava nimittaM. rasaM ANemu sayasahasavehiM tato tumaM kayakajjo sagihaM gamissasi tti esa puvagahio raso AsI Isi tti / tato haM parituTTho luddho - tAta ! evaM kIrautti / teNa ya sajjiyA uvakkharA pAheyaM ca / tato kAlarattiM niggayA gAmAo paittA aDaviM sAvayabahulaM, rattiM gacchAmo, divA pacchaNA acchAmo puliMdANaM bhaeNaM / kameNa ya pabayakaMdaraM viNiggayA pattA mo ekkaM taNa30 pacchaNNaM kUvapadesaM / tattha ciTThito parivAyago, ahaM pi NeNa bhaNio - vIsamaha tti / 15 1 tha valaMbeUNa zAM0 vinA // 2 ya pacaasa zAM0 // 3hUM ? / to madeg zAM0 // 4 pavaNNA adeg zAM0 // Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attakahA ] taio gNdhbdttaalNbho| 147 tato so cammakuppAsayaM parihiUNa pavisiumAraddho / mayA bhaNio-kiM imaM tAya ! ? tti / so bhaNai-putta ! kUvo taNacchaNNo ahomuhamallagasaMThio. eyassa majhe vairakuMDaM, tattha so raso nissaMdati. ahaM uyarAmi, tumaM mamaM laMbehI AsaMdagopalaggaM, pacchA tuMbaM ahaM bharemi rasassa tti / mayA bhaNiyaM-ahaM uyarAmi, mA tunbhe / teNa bhaNio-mA putta! bIhejAsi tti / mayA bhaNio-na bIhemi / paviTTho mi cammakuppAsayaM / teNa ya5 jogavattiM palIveu ulaMbio mi, patto mi talaM kUvassa, diTuM rasakuMDaM, laMbio teNa tuMbo, mayA kaDucchaeNa bhario, chUDho AsaMdae, ukkhitto parivAyageNa cAlie rajjummi / ahaM paDicchAmi-puNo AsaMdayaM olaMbihiti mama nimittaM ti / ahaM vAharAmi-tAta! avalaMbehi rajju ti / dUramogADho kUvo, gao ya parivAyago mamaM mahApasuM pakkhiviUNa kUvassa / mayA vi tao ciMtiyaM-mao mi ahaM luddho, jo na mao sAgarAo / vijjhAyAo 10 jogavattIo dIviyAo / tato vibhAe Na dIsati ravI, majjhaNhe ya pagAsio kUvo / parasAmi ya heTThA aIva vitthayaM saMkucitamuhapaesaM / cirassa ya nijjhAyaMteNa dihro nAidUre kuMDassa puriso kiNcisesppaanno| so mayA pucchio-kihi si ihAgato si ?tti / teNa mahayA dukkheNa bhaNio-aja! parivAyageNa / mayA bhaNiyaM-ahamavi teNeva / tao pucchio mayA-vayaMsa! hoja koi uvAyo niggaMtuM ? ti| so bhaNai-ihaM ravirassipa-15 gAsie kUve mahatI gohA Agacchati aitaMsi vivarae udayaM pAuM, teNeva ciya maggeNa NIi. ahaM bhIrU asAhasio ya khINapAyapANayAe na niggato. jai sAhasaM bhayasi tIe pucche laggasu, to hoja niggamo tti| tato ahaM udayasamIve paDicchAmahe gohaM, AgayA ya mahaMtI vikiTThavaTThA godhA suraMgAdAreNa, pIyaM jalaM, niggacchaMtI ya mayA pucche avalaMbiyA / tato suraMgAvileNa kaMDakagatIe sA mamaM kaTuMtI dUra gaMtUNa niggayA / cammaku-20 ppAsaguNeNa mhi nicchoDio / tato mukkagohApuccho vimaggAmi kUvaM, na passAmi, rattiM ANIo na yANAmi paesaM ti / tato haM vimaggamANo lobhAbhibhUo vaNamahiseNa laMghio, so maM paMdhAvei, tassa palAyamANo ArUDho mahaMtaM silAsaMcayaM agammaM mhisss| so kuddho, amariseNa mahaMteNa AhayA NeNa silA, tassa pahArAbhidhAraNa Niggato mahaMto ayagaro, teNa gahio mahiso pacchimabhAe, Thito nitttthro| ahamavi bhIo mahisassa 25 sire pAyaM dAUNa lINo egate / ___ tao palAo vaNe kaMTakesu parImi taNhA-chuhAbhibhUo, daLUNa cauppahaM saMThio, 'avassaM ettha maggeNa koi ehi' tti / diTTho ya mayA ruddadatto, so maM pAesu paDiUNa paruNNo bhaNai-tubbhaM ahaM aMtevAsI, kao si ihamAgato cArusAmi ! tti / tato se mayA savo 1ti / so gato, ahaM zAM0 vinA // 2 muo zAM // 3re| vi shaaN0|| 4 kihamihA zAM0 / / 5degetammi shaaN0||6degtii kaviDavaNNA go zAM0 vinaa|| 7 paridhADei zAM0 vinA / / 8 ka 3 vinA'nyatraniSpharo zAM0 ||9degnn dINo zAM0 vinA // Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 vasudevahiMDIe [cArudattassa vuttato kahio aikkato / tato diNNaM karagodagaM teNa, pAheyaM ca NeNa / satthaM ca marma bhaNai-ahaM bhe idAthi paDiyAraMgo, kIrau vANijaM, vaccAmu rAyapuraM ti / tato gayA rAyapuraM ruddadattamittaghare vIsamAmu / gahiyaM bhaMDaM ruddadatteNa-paDisirAo, maMDaNagaM, alatagA, rattellagANi pottANi, kaMkaNANi tti / bhaNai ya mamaM-cArusAmi! mA visAyaM 5 vaccaha. tumbhaM bhAgadhijjehiM appeNa pakkheveNa sarIraciTThAguNeNa bahuM davaM uvajeyavaM. esa jaNo davyovajaNAe sattho gacchati, uDheha, amhe vi teNa samaM vaccAmo tti / tato miliyA mo, pAviyA ya satthaM, kameNa uttiNNA mo siMdhusAgarasaMgamaM nadiM, vaccAmo uttarapuvaM disaM bhayamANA, aticchiyA hUNa-khasa-cINabhUmIo, pattA mo veaDDapAyaM saMkupahaM, ThiyA satthiyA, kao pAgo, vaNaphalANi ya bhakkhiyANi, bhuttabhoyaNehi ya koTTiyaM (granthAnam-4100)tuMbara10 cuNNaM satthigehiM / bhaNiyA puraMgameNa-cuNNaM parigeNhaha, parikareNa baMdhaha cuNNassa uccolIo, bhareha bhaMDaM poTTalae, kakkhapaese baMdhaha. tato etaM chiNNaTaMkaM kaDayaM vijayANa didahaM atthagghamegadese saMkukayAlaMbaNaM saMkupahaM kamissAmo. jAhe hatthA pasijaMti tAhe tuMbalaM parAmusijjai, tato pharusayAe hatthANaM avalaMbaNaM hoi, aNNahA uvalasaMkUo nIsariya nirAlaMbaNasta chiNNadahe paDaNamapAre bhavija tti / tato tassa vayaNeNa tuMbarucuNNAigahaNapurva savaM kayaM, 15 uttiNNA mo save saMkupaha, pattA mo jaNavayaM, tato pattA mo usuveganadi, tattha ThiyA, pakkANi vaNaphalANi AhAriyANi / tato puraMgameNa bhaNiyaM-esA nadI veyaDDapabayapavahA usuvegA atthagghA. jo uttareja so usuvegagAmiNA jaleNa hIrija, na tIrae tIricchaM pavisiuM ti. esa puNa paho gammai bettalayAguNeNa. jayA uttaro vAU bAyai tato pavayaM taraviNiggayassa mAruyassa egasamUhayAe mahaMtA gopucchasaMThiyA sabhAvao siu-thirA 20 vettA dAhiNeNa NAmijaMti. nAmejamANA 'usuveganadIe dakkhiNakUlaM saMpAveMti' tti avalaM. bijjati. avalaMbiesu veluyapaeNvvAudarA chubbhaMti. tato jao dAhiNo vAU aNuyatto bhavai tato so uttaraM saMchubhai. saMchubbhamANesu velupavasaraNesu puriso uttare kUle chunbhai tti geNhai velupavve. mAruyaM paDivAleha tti / tassa maeNa gahiyA velupavvAudariyA, baddhaM bhaMDaM parikarA ya / mAruyaM paDivAletA jahopadesaM dakkhiNavAuvicchUDhavettavaMsovataraNeNa ThiyA mo uttara25 kUle / vettalayAguvilaM ca pavvayakaDagaM sohayaMtA maggaM aicchiyA, gayA TaMkaNadesaM / pattA mo girinadItIraM, sImaMtammi saMThio sattho / bhuttabhoyaNehiM puraMgamavayaNeNa nadItIre pippihaM viraiyANi bhaMDANi, ego ya kaTTarAsI palIvio, avatA ya mo egaMtaM, aggi sadhUmaM daTTaNaM TaMkaNA AgayA, paDivaNaM bhaMDaM, tehiM piM kao dhUmo, te gayA puraMgamavayaNeNaM niyagaTThINaM, nibaddhA chagalA phalANi ya gahiyANi sathiehiM / tao patthio sattho 1 kaTTahaDagaMteNa shaaN0|| 2 amhe idANiM paDiyAragA shaaN0|| 3 raNigo lI 3 // 4 degrasamaM zAM0 vinA / / 5 degbaraculI 3 zAM0 / evamagre'pi // 6 uvelI lI 3 go 3 / ukhelI ka 3 // 7 puvvA zAM0 vinA / evamagre'pi // 8 NeNa pudeg zAM0 vinA // 9 piho kI zAM0 vinA / / 10 ThANanividvA chadeg shaaN0|| Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ attakahA ] taio gNdhvdttaalNbho| 149 sImAnadItIreNa, pattA mo ayapahaM, vIsaMtA kayAhArA puraMgamavayaNeNa acchINi baMdhiUNa chagalamArUDhA vajjakoDIsaMThiyaM pavvayaM ubhaopAsachiNNakaDayaM aiktaa| sIyamAruyA''hayasarIrA saMThiyA chagalagA, mukkANi acchINi, vIsaMtA same bhUmibhAe, kayAhArA ya bhaNiyA puraMgameNa-mAreha chagale, cammabhatthe saruhire Thaveha, ayamaMsaM paittA bhakkheha, baddhakaDicchuriyA bhatthagesu pavisaha. tao rayaNadIvAo bhAruDA nAma sauNA mahAsarIrA ihA''ga-5 cchaMti cariuM. te ihaM vaggha-'cchabhallahayANaM sattANaM maMsAI khAyaMti, mahaMtamaMsapesI nilayaM nayaMti. te vo saruhire bhatthagapaviDhe 'maMsapesi' tti kariya ukkhiviya issaMti rayaNadIvaM. nikkhittamettehi ya bhatthayA phAleyavvA churiyAhiM. tao rayaNasaMgaho kAyavvo. esa rayaNadIvagamaNassa uvAto tti. rayaNasaMgahaM ca kAUNa veyaDDapAyasamIve suvaNNabhUmimAgammatti. tato jANavatteNa puvvadese Agammai tti / tato satthiyA tassa vayaNeNa chagale 10 mAreuM pavattA / mayA bhagio ruddadatto-nA'haM erisaM vANijaM jANAmi. jai jANaMto na eto. taM mamaM chagalaM mA vivADeha. eeNa ahaM kaMtArAo nitthArio, to eyassa uvayAro jutto / ruddadatto bhagati-kiM tumhe egAgI karissaha ? / mayA bhaNio-vihIe dehaparicAyaM karissaM / tatoso mamaM maraNabhIrU satthiyasahio taM chagalaM maareukaamo| ahamegAgI na samattho nivAreuM / so puNa chagalo mamaM nivAraNujayaM dIhAe diTThIe nijhAei egggcitto| 15 tato mayA bhaNio-he chagala! asatto haM tuhaM rakkhiuM. suNa puNa-jai te veyaNA, atthi tume puvakao nUNaM maraNabhIrUNaM sattANaM vaho. tato sayaMkaDakammANubhavaNaM, Na te paoso nimittabhUe kAyavo. bhayavaMto arahaMtA vIyarAga-dosa-mohA ahiMsA saccaM adirANadANaviratI baMbhacariyaM nimmamattaM ca saMsAravocchedaM bhAsaMti. taM savaM sAvajaM jogaM vosira sarIramAhAraM ca, 'namo arahaMtANaM' ti ya vayaNaM citte nivesehiM, tato te soggatI 20 bhavissati / evaM ca bhaNaMtassa ya me chagalo aMsupuNNamuho paNao tthio| mayA vi se uccAriyANi vayANi, paJcakkhAyaM bhattaM, arahaMtanamokAro ya siddha-sAhusahio udiirio| tato so saMviggo cittalihio viva nippakaMpo vivADio tehiM / kayA bhatthA, ruddadatteNaM pAyavaiDieNa pavesio bhatthaM, satthigA vi paviTThA Niyage / tato kIya vi velAe uvatiyA sauNA, te sadeNa takiyA, tehiM AmisalolehiM ukkhittA bhatthagA, ahaM puNa 25 dohiM bhAraMDehiM gahio / kahaM puNa jANAmi?, AgAse hallAvijamANo kaMdugo viva uvAyo pAehiM nijAmi, dUraM ca NIo / bhaMDamANANaM tivAmarisasaMpalaggANaM paDio vayaNAo mahadahe / paDateNa ya mae bhiNNo bhatthao churiyAe, pavaMto uttiNNo jalAo / tato gagaNaM nijjhAmi, passAmi ya sathie gacchamANe vihaMgabhatthajANehiM / madIyaM ca bhatthaM sauNA gahAya gayA / ciMtiyaM ca mayA-aho! kayaMto maM bAhati, ahavA purAduccarieNa 30 me imA avatthA / tato me ciMtA jAyA-na me khamaM purisagArassa, ahaM mariu AruhAmi 1NessaM zAM0 // 2 degjjhAyatti zAM0 / / 3degvaDaNeNa zAM0 vinA // Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [ amiagatisesaparicao pavayaM, jao samo bhUmibhAgo tao pavajissaM / tato kayavavasAo duruhiumAraddho pakvayaM, sAhAmigo iva hattha-pAehiM laggamANo kahaMci patto siharatalaM / nijjhAyamANeNa ya mayA diDha seyaM vatthaM calaMtaM mArueNa / ciMtiyaM ca mayA-kasseyaM vatthaM hoja ? tti / nivaNNayaMtassa ya me uvAgayA saNNA-esa sAhU ekkapAdo UsaviyabAhU 5 AyAvayaMto ciTThai tti / ciMtiyaM ca mayA-saphalo me purisayAro sAhudasaNeNa jAto tti| parituTTho patto mi sAhusamIvaM, nisIhiyaM kAUNa tiguNapayAhiNApuvaM vaMdiUNa saMThio mi se abhimuho pasaMsaMto hiyaeNa-aho!!! kayattho jogapaTTio tti / so maM ciraM nijjhAiUNa bhaNati--sAvaya ! tumaM cArusAmI ibbhassa bhANuNo putto hojAsi ? tti / mayA bhaNio-bhayavaM! homi tti / tato bhayavayA bhaNiyaM-kahaM si iha Agao ? ti / 10 tato se mayA gaNiyAgharapavesAdI pabayArahaNapajaMtaM savaM parikahiyaM / tato sAhuNA samattaniyameNa AsINeNa bhaNiyaM-mamaM jANeha ?, ahaM amiyagaI, jo tunbhehiM moio maraNAo tti / mayA bhaNiyaM-bhagavaM! kiM te pacchA kayaM ?, kaheha me / tato me kahyatiamiyagatiNo avaseso paricao ahaM tumha sayAsAo uppaio, AvAhiyA ya vijA, kahiyaM ca me tIe-veyaDDapa15 bae kaMcaNaguhAe te piyA arIhiM samaM acche| tato gao mi kaMcaNaguhaM / diTThA mayA sukumAliyA milAimANI iva pupphamAliyA dukkhasamuddamavaiNNA / veyAlavijAe mama sarIraM mayaM daMseUNa bhaNai-eso te bhattA amiyagaI, mamaM bhajasu tti, ahava jalaMtaM pAvayaM pavisasu tti / sA bhaNai-aNusarAmi bhattAraM amiyagatiM ti / tehiM mahaMto kao kaTTharAsI, diNNo pAvago, savaM pakkhittaM, piyA savaM parisajiUNa nisaNNA / 20 taMsi velAya ahaM patto, mayA ya huMkAriyaM, palAyA te, ukkhittA piyA citagAo, vimhayaM gayA 'ahaM jIvAmi'tti / tato mayA te niddhADiyA paviTThA mahaNNavaM / tato haM niyatto gato piusamIvaM, kahiyaM tAyassa / tato piuNA me dhUmasiho NikAyavuDDehiM asaMbhAso kArio vijjAharANaM / evaM ahaM acchaami| aNNayA ya me piuNA vijAhararAyasuyA maNoramA nAma kaNNA ANIyA / kayapANi25 ggaho haM bhajAhiM saha ramAmi / tao ya mai rajadhuraM nisariUNa hiraNNakuMbha-suvaNNakuMbhacAraNasamaNANaM samIve pavvaio NisaMggo tavarao viharati / mamaM ca sIhajasavarAhagIvA duve puttA jAyA, dAriyA gaMdhavvadattA / ahamavi sIhajasassa rajaM dAUNa suyapiupariNevvANo pavvaio tesiM ceva samIve cAraNasamaNANaM / ahigayasutto ahaM kaMThayadIve kaMkoDayapavae AyAvayAmi, rattiteNa guhAe parivasAmi / 30 taM suTu jaM si bhaddamuha ! iha milio mayA saha / iyANiM Na te kiMci parihAhiti / 1pavvayaM, ArUDho ya jai samaM bhUmibhAgaM pavadeg zAM0 vinA // 2 go vva hadeg zAM0 vinA // 3 rIragaM padaM0 zAM0 // 4 te dhADi zAM0 vinA // Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pippalAyassa ahaveyassa ya uppattI ] taio gaMdhavadattAlaMbho / 151 mama suyA ihaM diNe diNe vaMdagA AgacchaMti, to te sutA iha sanayare sussUsa karissaMti, caMpaM ca viuleNa attheNa saha naissaMti tti || evaM ca me bhayavaM kahei acirassa tti pattA ya vijjAhararAyaNo sIhajaso varAhagIvo ya, tehiM piyA payakkhiNIkao vaMdio ya / sAhuNA bhaNiyA-puttA ! tAyassa bhe cirassa tAva kuha paNAmaM, kiha vi esa ihA''gato / tato te bhAMti - tAta ! kiM esa cAru - 5 sAmI bhavijja ? tti, jaM bhaNaha 'so bhe dhammao piya' tti / tao teNa bhaNiyA - AmaM, eso thANa-ghaNaparibhaTTho mama daMsaNamAgao cirassati / savaM tesiM teNa parikahiyaM / tao tehiM ahaM piusarisIe paDivattIya vaMdio, vIsamaMto ya, bhaNio ya - idANiM ahe duppaDiyArassa dumokkhassa tAtajIviyadANovakorissa sattIe paMccuvagAraM karissAmo. amhaM bhAgadhijehiM tubhe iha ANIyA; volINo bhe idANiM kileso / evaM ca te saMlavaMti / 10 1 devo ya paDirUvo rucirA''bharaNabhUsio arayaMbaro teyavaM uvagato / so maM harisA - yaMto 'namo paramaguruNo'tti vaMdato paNao / pacchA NeNa amiyagaI vaMdio / pucchio ya vijJAharehiM - deva ! karma pucchAmo - kiM sAhU puvaM vaMdaNIyA ? uyAhu sAvaya ? ti / teNa bhaNiyA- sAhavo vaMdaNIyA, pacchA sAvagA. ahaM puNa bhattirAgeNa kamacuko. eesi mayA pasAeNa imaM devasarIraM laddhaM riddhI yatti / vijjAharehiM pucchio - kahaM ? ti / tao bhaNai - 15 ahaM chagalabhAve jAissaro cha jammANi sumaramANo etehiM dhamme nijojio. suNaha - paDhamaM tava ahaM ayapattehiM maMtaniogehiM AhUo jalaNe paMcavArA, chaTuM vaNiehiM mArio tti / tao pucchio vijjAharehiM - (granthAnam - 4200 ) deva ! kahaM ahavveo samuppaNNo ? keNa vA kao ? ti / tao bhagati - mahAkAlo nAma devo paramAhammio, teNa sagarapauTTheNa pasubaho tassa nirayagamaNaheU pagAsio. so ya pippalAeNa paraMparA seNa gahio. 20 tao NeNa tainnissAe ahavveo paNIo. suNaha ya pippalAya bhavaM-- pippalAyassa ahavveyarasa ya upattI atha vANArasI nAma nagarI, tattha sulasA nAma parivAiyA bahusissiNIparivArA bAgaraNa-saMkhasatthakusalA bahusa~mmayA parivasai / jannavakko ya tidaMDI vAyatthI vANArasimAgao / tao tesiM AlAvo jAo / tao sulasA nANamaeNa bhaNati jannavakaM - 25 jaI sa maM jiNasi vAe tao chammAse pAuyAo vahAmi tti / jAo ya pAsaNiyasamakkhaM vAo / sA jiyA sadasatthe jannavakkeNa | mANaM avakiriya sussUsaM pabattA kAuM / tao siM bhinnakahAsu pavattAsu abhAsajoeNa vaiyakaro jAo / tao sissiNIhiM paricattA 'asIla' ti / egA naMdA nAma cirasaMgayA bhagiNIbhAve vaTTamANI ThiyA / sulasAe 1 kArassa zAM0 vinA // 2 bhattIe u0 me0 // 3 abbhuvadeg lI 3 zAM0 vinA // 4 rAgameNa gadeg zAM0 // 5 tassa nissA zAM0 // 6 pasavaM zAM0 // 7deg samayA ka 3 zAM0 vinA // 8degi mamaM zAM0 // 9 va zAM0 // Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 vasudevahiMDIe [cArudattaattakahAe gambho aahuuo| sA 'mA pagAsagambhA paribhUyA bhavissaM' itti titthajattAvavaeseNa niggayA naMdAe saMdisiUNa ThANaM / gaMgAtIre saha jannavakkeNa pippalapAyavassa ghaNakuDaMgaparikkhittassa ahe ThiyA acchati / naMdA ya se udaMtaM vahai / sA jAva pasavaNa divasA iMti tAva niviNNA / jannavakkasussUsAe kAle pasUyA dAragaM, 'taM si NhAyaM jannavakassa pAse 5 ThAviUNa gaMgAtitthe uyarAmi' tti avatA / 'kiM me dArageNaM? ti, alaM ca me jannavakeNaM' ti cirAveMtIe dArago rovai / jannavakkeNa avaloviyA ucie titthe, 'Natthi, gaya' tti ciMtAparo 'kahaM pAsemi NaM ?' ti acchati / vAyacalio pippalo paDio muhe dAragassa, teNa so AsAio, saMThio ruttuM / ciMtiyaM jannavakkeNa ujjhiukAmeNa-iyANiM AhAraM kAumAraddho pippalaM ayai, 'pippalAo bhavau' tti nAmaM silAe AlihiUNa 10 gao / io naMdA siNeheNa pasavaNa divase jANiUNa dhayaM gaheUNa taM paesaM pattA / so dAragassa pippalo bhaTTho muhAo calamANassa, puNo rovai, suo sado naMdAe ruNNassa, ciMtiyaM ca NAe-pasUyA sulasa tti / tuTThA AgayA kuDaMgamaMDavaM, diTTho aNAe dArago, nAmaM ca vAiyaM 'pippalAo' tti, na passai ya do vi jaNAI, parimaggiUNa 'gahiovaka raNANi gayANi' tti aNukaMpAe dAragaM gaheUNaM aigayA vaannaaraasiN| diNNapIhaI kahei 15 AsaNNajaNassa-gaMgAtIre dihro pahAiuM gayAe / tehiM bhaNiyA-sAhu kayaM, amhe te uvaggahe vahissAmo / jatteNa se kaopaggaho vaDAvido tIe, ahi jio akkharasaMjoga, gahiyA aNeNa veyA sahaMgehiM / ___ tao vaNigAe kalahasIlo bAlabhAve naMdAe NaM bhaNNai-aNNehiM jaNio mama bAhakaro jAo tti / tao teNa pucchiyA-ammo! kahaya kassA'haM putto ? ti / sA 20 bhaNai-mamaM ti / nibaMdhe kae kahio pabhavo / tao so paduTTho mAyA-piyarassa, kao aNeNa ahavveo, mAtumeha-piumedhA vikappiyA, abhicArugA maMtA, so ya lokabahumao samiddho jaao| puNo ya jaNNavako Agato, so ya pippalAdeNa ahiNavabuddhiNA parAjio, nIo sagiha sammANio acchati / pucchio-kassa tumaM putto ? so pi. ppalaM sAhai / teNa NAo-eso mama putto tti, kassa'NNassa erisI satti ? ti / 25 teNa bhaNio-ahaM pippalaM jANAmi, jai puNa tumbhaM putto tti to kayattho mi / saka luso ya NaM uvacarati / kAleNa ya bahuNA sulasA naMdAe vaTTamANI voDhumAgayA, diTThA aNAe naMdA pippalAyabhavaNe saMkaMtA / pucchaMtIye se kahiyA pippalAyaparivaDDI / tassa cciya naMdAe viditA kayA-esA te putta ! mAyA sulasa tti / teNa mAyA vi micchova cAreNa uvacariyA / bhaNio aNeNa jaNNavakko-tAya ! tubbhe mahaMtA piumeheNa dikkhi30 jaha tti / teNa bhaNio-putta ! jaM me hitaM taM kuNasu tti / tato dikkhio vijaNe gaMgA 1 kayaM pA lI 3 ka 3 u0 // 2 vaddhAvio tI zAM0 vinA // 3 haMgaehiM zAM0 vinA // 4 dego chaNigAo ka shaaN0|| Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pippalAyassAhaveyarasa ya uppattI] taio gaMdhavadattAlaMbho / 153 tIre jaMtio, bhaNio ya-jIhaM tAta ! daMsehi tti / sAM ya se lahuhatthayAe kattarI chiNNA / tato avAyarasa khArasittehiM sarIrAvayavehiM kaNNa-NAsoTTha-kara-caraNAdIhiM aggIhuo, sAvio - durAyAra ! kiM mayA tava jAyametteNa avaraddhaM jaM vijaNe ujjhio mi ? tti kIsa kassai na kao vidito jahA jIvAMvitti ? tumaM si me sattuti / niciTTho chUDho gaMgAjale, gaMdhodayasittA ya kayA bhUmI, payAsiyaM ca 'gato vimANeNaM' ti / 5 evaM sulasA vivADiyA / evaM tassa piu - mAyaghAyagassa pippalAdassa ahaM sisso vaddalI nAma, sohaM avidU mAhaNe pADhemi, mao ya chagalo jAto / o mahilA jaNago rAyA / tassa suNagamedho tAvaso uvajjhAo / teNa ahaM purohieNa ranno saMtinimittaM hato puNaravi jAto chagalo / eeNaM paMcavAre suNakamegheNa huA / sumarAmi yaddalippabhavAo jAtIo / puNo TaMkaNadese chagalo jAto / vaNi- 10 ehi yatammi hammAmi tti eeNa me uvaiTTho ahiMsAciMdho dhammo / tato me ciMtiyaM - hoi eso suddho uvaeso dhammassa, vedasatthovadesassa phalaM imaM chaTuM maraNamaNubhavAmi tti / eeNa vayaNaM jiNadesiyaM bhAveNa roiyaM, Thio mi vosakAyo arahaMtanamokkAra pariNao, mArio vaNiehiM / tato haM naMdIsaradIve jAto devo / tamahaM ibbhaputtassa gurupUyaM kArDekAmo Agato // tato vijjAharehiM bhaNiyaM - deva ! amhe putraM karemu pUyaM cArusAmI amhaM tAyassa 15 jIviyadAyago, pacchA tubbhaM dhammovadesago tti / so bhaNai-ahaM tAva pUemi, tato tubbhe kAhiha sammANaM ti / vijjAharehiM bhaNio - deva! tubbhehiM pUyAe kayAe kA sattI amhaM atisaeDaM ? amhehiM puNa pUiyassa sussUsApuvagaM tubbhe kAddeha pUyaM. kuNaha pasAyaM ti / evaM devaM aNumANeUNa NIo haM vijjAharehiM sivamaMdiraM nagaraM / devo vaMdiUNa 'cArusaumi ! caMpAgamaNUsuo mamaM sumarasu' tti gato / tato haM niyagaghare iva sIhajasa - varAhagIvehiM 20 piusammANeNa uvayarijjamANo acchAmi / aNNA ya bhaNio mayA rAyA-sumarAmi ammANaM, gacchermu ti / tato maM bhaNati do vi jaNA - tAta ! Na bhe gaMtumaNe dhAreu juttaM amhaM, jaha tubbhaM samAhI taha hou. ekaM puNa suha - ihaM tAteNa amiyagaiNA ihagaeNa dhUyAe vijayaseNA~devI attiyAe kAraNe nemittI pucchio. teNa AdiTThA - 'uttamapurisabhAriyA bhavissatti, jo savijjA - 25 haraM dAhiNabharahaM bhocchiMhiti. so ya caMpAe eyaM dAriyaM gaMdhaveNa jiNehiti cArudatta - gidde ThiyaM. cArudatto ya bhANuseTThiputtI kAraNeNa ihaM ehiti, tassa samappiyA taM pAvihiti taM kahaM najjihiti ? - gayamihuNassa cittakammalihiyassa AuvisesaM nAhiti, vINAo yaso dUsehiti sakesataMti-daDDu-udgahatadArunimmiyAo, sattasarataMtI maggihiti, evaM nAyabo' taM neha dArigaM ti / mayA paDivaNNaM / tato NehiM diNNo dharaNigoyara - 30 1 sayaM se u0 me0 // 2 'vAmi tti zAM0 // 3 etehiM me zAM0 // 4 uM Aga zAM0 vinA // 5 degsAmi lI 3 zAM0 vinA // 6 kachejjasu tti zAM0 // 7 jAe devIe a0 zAM0 vinA // 8 degcchihatti zAM0 vinA // va0 [hiM0 20 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 vasudevahiMDIe [cArudattassa attakahA dullaho rayaNa-hiraNNarAsI / patthANakAle ya vijayaseNAe devIe suyA me appiyA saparicchadA sadAsa-paDicAragA 'gaMdhavadattA esA dhUyA rAiNA pavayaMteNa saMdiTThA, tubhaM dhammeNa dhammanikkhevo' tti / / ciMtio ya mayA devo saNiyameNaM uvaagto| vimANeNaM teNa ANio puri caM 5 savihvo saha gaMdhavadattAe paricArigAsahiyAe addharatte / diNNo NeNa viulo atthasAro tti nikkhitto uvavaNe puribAhiM, paDamaMDavesu ya pasutto paricAriyavaggo / 'rAyaM saMdisAmi tava nimitte, kajje ya me sumarijAsi' tti vottUNa gato devo / vijAharadevadiNNA vesara-kharA uTTA ya saMThiyA, sagaDANi ya ThaviyANi vivihabhaMDovakkharabhariyANi / devasaMdiTTho ya rAyA Agato paJcUse dIvigAparivio appapariyaNo / mama 10 niveditaM, pUio aggheNaM, "taM NAhaM parissaMto, iyANiM tumbhehiM ahaM saNAho gihaM pavisijau, moemi NaM ahaM ti / uie Aicce suyavuttaMto mAulo Agato, so me parissaMto, bhaNiyaM ca NeNa-aho! te kulaM uNNAmiyaM, kao te purisayAro / pucchioammANaM ko paMcato? / sAhai-suNaha-tubbhesuM pavasiesu vasaMtatilayA~ tunbhe apassamANI gihe, asogavaNiyaM ca hiMDiUNa pucchiyA ceDigAo-kahiM gao cArusAmi ? 15 tti. tAhiM kae nibaMdhe kahiyaM-ammAhiM 'atthahINo' tti kAUNa ujhio jogapANapIo bhUyagihe. tato uvalabhiuM vattaM gayA ghariNisayAsaM. apassamANIya tumaM baddho veNIbaMdho, diNNo nikkao raNNo, paDiyaggayA ghariNiM, mittavatI ya vayaM rakkhamANI acchai tti, rAiNA ya moiyaM gihaM / tato haM pahaTTho pavesio negamehiM pUijjamANo niyagagharaM, vaMdiyA ammA, mittavatI uvagUhiyA, veNIbaMdhaM moiyA vasaMtatilayA, dhari20 yANi ya rayaNANi bhaMDagihesu / saMpuNNajovaNA ya gaMdhavadattA kameNa jAyA / tato mayA sabhAmaMDavo kArio, gaMdhavaiNA(gaMdhavapaiNNA) ya dAriyAe pagArsiya tumhaM parimaggaNatthAya gayamihuNaM kAriyaM, "sippiNA ya lekkhaM kAriyaM / tato haM kuladhammANuvaroheNa bhoge bhuMjamANo viharAmi, mittasuyavijAharasaMdesaM ca mAse mAse aNuDhemi / taM eso attho jaM mayA tadA bhaNiyaM-dArigA kuleNa tumbhaM samau vA visiTThA vA hoja 25 tti, aggihuNaNakAraNaM ca pucchiyA // evaM soUNa mayA seTThI pUio visajio ya / ahamavi bhuMjAmi bhoe gaMdhavadattaM lAlaMyato, tIse aNumayAo ya sAmA-vijayAo sAmabahula-miya-mahurabhAsiNIo kalAsaMpuNNAo / evaM me siDhibhavaNe niruvasamgaM vaccai kaalo| 1 mevaM u0 zAM0 vinA // 2 degcAragava zAM0 // 3 rejAsu tti shaaN0|| 4 teNAhaM zAM0 // 5 soma pa0 zAM0 / so maM pa0 u0 me.||6 paccaMto shaaN0|| 7degyA u tudeg zAM0 vinA // 8 cchati itti lI 3 / chati iti ka 3 go 3 // 9 dego gihaM ne zAM0 vinA // 10 vayaNA ya dAdeg zAM0 vinA // 11 siyaM zAM0 vinA // 12 sehiNA u 2 vinA // 13 samANA videg lI 3 // Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasaMtajattA] __ taio gNdhvdttaalNbho| 155 uvatthio ya pahANo riU vasaMto, saMsAhio sisiro, bhamai kusumasurabhirao, subae savaNasuhayaM parahuyAruyaM, suhopabhogAI salaliyAI mayaNavasamuvei taruNasattho, ghuTThA ya suravaNe jattA / caMpAhivassa puvakarAiNo devIe samuddamajaNadohalaviNoyaNatthaM saro saMcArimasalilavitthario 'samuddo' tti daMsio uvAyapuvaM / tIe saMpuNNadohalAe puttalabhaparitosapuNNamuhIya viNoyatthAya saMvaccharajAyaM (graMthApram-4300) puttaM gahAya 5 paurasahiyAe kira pavattiyAya aNuvattae bahuM kAlaM / tato siTThiNo aNumae kayaM me uuguNasAhAraNaM parikammaM / AgayA gaMdhavadattA maharihA''bharaNa-vasaNA pariyaNANubaddhA, vaMdiUNa pAse me nisnnnnaa| seTThisaMdihaM ca me pavahaNaM uvaTThiyaM, uvagato mi bAhiM bhavaNassa, ArUDho ya samaM gaMdhavadattAe, gahiyA vuDDaNa se rassIo, patthio mi rAyamaggeNa, vAhaNa-purisasaMbAheNa kiccheNa niggao nayarIo / 10 aNubaddhaM me pavahaNaM pariyaNeNa, thimiyaM gammae passamANehiM kittaNANi / vaccaMti NAgarayA vibhave daMseMtA / kameNa uvavaNaparaMparadasaNamaNo patto jaNo mahAsaraM / tattha vAsupujassa arahao AyataNaM, tattha pahANo jaNo kayapaNivAo saMThio tesu tesu padesesu sa~rAsaNNakusumiyapAyavagaNesu / ahamavi sehissa pAidUre avaiNNo pavahaNAo saha gaMdhavvadattAe, puvasajjie AsaNe Thito, vIsaMtANa ya dijae aNNa-pANaM, vihie uvabhuMjAmahe saha 15 parijaNeNa / bhuttabhoyaNo ya saha piyAe passAmi vasaMtakAlajaNiyasobhe sahayAra-tilayakurubaya-caMpagapAyave, te ya daMsemi gaMdhavadattAe / diDaM ca me asogapAyavassa ahe saNNisaNNaM nAgakulamiva caNDAlakulaM / mAyaMge tattha malladAmAlaMkie, caMdaNANulitte, cuNNabhukkhaMDiyabAhu-sIse, kuvalayakisalayataNasolliyakayakaNNapUre matte viya mAyaMge pAsAmi / tesiM ca majhe kAliyA siNiddhachaviyA suhabhA-20 viyA vuddhA ya pasatthagaMbhIrA dasiNAsaMghAyasukumAlANi vatthANi parihiyA diTThA ya mayA pIDhikAsaNNisaNNA rAyalacchIvihUsiyA / aNNammi ya avagAMse samama'samIve dihA ya mayA kaNNA kAligA mAyaMgI jaladAgamasammucchiyA viva megharAsI, bhUsaNapahANuraMjiyasarIrA saNakkhattA viya sabarI, mAyaMgadAriyAhiM somarUvAhiM pariviyA kaNNA / tato mama passamANI saMThiyA, bhaNiyA ya sahIhiM-sAmiNi ! naTTopahAreNa kIrau mahAsarasevA / 25 tato dhavaladasaNappahAe joNhAmiva kareMtIeM tAe bhaNiyaM-evaM kIrau, jai tumheM royai tti / kusumiyaasogapAyavasaMsiyA maMdamAruyapakaMpiyA iva layA paNacciyA / tAo vi gaM nisaNNAo mahuyarIo viva uvagAiuM pavattAo suimadhuraM / tato sA dhavaleNa loyaNajuyalasaMcAreNa kumuyadalamayaM disAvalimiva kuNamANI, pANikamalavicchobheNa kamalakisalayasirimAvahatI, kamAgayapAuddhAreNa sArasArasasobhamubahatI naccai / 1 savaraNe (saravaNe) zAM0 vinA // 2 degmuppaNNado lI 3 // 3 sAgarAsa shaaN0|| 4 degsumiesupadesesu sanayarAsaNNakusumiyapAya zAM0 vinA // 5 degse mama lI 3 zAM0 me // 6 dege NAe shaaN0||7degnnN koma zAM0 vinA // 8 rimohAvaMtI shaaN0||9nn sarasasobhaka 3 go 3 / Na sarasarasasobhadeg lI 3 me0|| 30 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 vasudevahiMDIe [usamasAmicarie ___ taM ca me daTuM ciMtA samuppaNNA-aho! imA mAyaMgadAriyA samayaM amuMcamANI sikkhiyaguNe iMsei. rUvassiNI viyakkhaNA ya jAtIe dUsiyA. kuDilA kammagatI, jeNa imaM rayaNaM atthANe NikkhittaM / ahaM ca tIe rattahiyao passAmi / pucchai ya maM kiM pi gaMdhabadattA, mayA ya taM naTTaguNa-gIyasadeNa na suyaM / tato kuviyA 'madavaseNa mAyaMgI passamANo 5Na me paDivayaNaM dehi'tti AvAsamatigayA / ahaM pi lajio kahaMci mAyaMgakaNNagAo dihiM nivAreUNa AvAsamatigato / sA vi dAriyA mamaM passamANI saha sahIhiM niyagatthANamuvagayA, mAyaMgavuDDA ya paNamiUNa saMThiyA / tato avaraM patilaMbie diNayare gaMdhavadattA parijaNeNa AroviyA pavahaNaM, payakkhiNaM patthiyaM pavahaNaM / kameNa atigato mi puri saha seTThiNA, paJcuvagato parijaNeNe, orubhiyA 10 gaMdhavadattA, aigayA vAsagharaM, ThiyAya synniie| bhaNai maM gaMdhavadattA-diTThA te caMDAlI ? sA ya vuDDA ?, na ramati kiM kamalavaNe haMso ? tti / tato mayA sA sasavahaM pasAhiyA-suMdari! naheM visesao diDaM mayA geyaM ca suyaM, na mAyaMgi tti / evaM me sA rayaNI aicchiya tti // // iti zrIsaMghadAsagaNiviracite vasudevahiMDau gaMdhavvadattA laMbho taio smmtto|| gaMdhavvadattAlaMbhagraM0 894-13. sarvagraM0 4339-18. 15 cauttho nIlajalasAlaMbho. pabhAyA~e ya savvarIe kayaparikammoatthANagihe acchae / uvaDhio maMdArAhigatosAmi ! devIo bhe daMsaNaM abhilasaMti, saMdisaha tti / mayA bhaNitaM-passaMtu chNdo| tato haM muhuttamettassa passAmi puvva diDaM mAyaMgabuDDhe / sA bhaNai-'putta ! suhaM te ?, jIva 20 bahUNi vAsasahassANi' tti vottUNa paDicAragopaNIe AsaNe asaMkiyA AsINA / tato mayA ciMtiyaM-'kiM maNNe rAiNo esA kayappasAdA, jao jaNagihANi pavisai ? tti, AsaNesu nivesai ?' evaM ca ciMtemi / vuDDhoM ya pabhaNiA gaMbhIramahurAe sarassatIemahamuha ! jA te saramahe naJcamANI diTThA kaNNagA taM me dAukAmA ahamAgayA. paDicchasu NaM ti, jayA esA joggA tava tti / mayA bhaNiyA-sarisavaNNasaMbaMdhaM pasaMsaMti paMDiyA, 25 asamANagottaM na pasaMsaMti / tato bhaNati-jayai bhayavaM surAsurapaipUiyapAyapaumo Aigaro vaMsANaM usabhajiNiMdo. tasseva calaNANuggaheNa parivaDDiyavimalakittisamudao amhaM vaMso jayati / tato mayA bhaNiyA-ko tubbhaM vaMso ? tti| tato bhaNai-suNAhi, jahA mayA suyaM puvvapurisaparaMparAgayaM paDhamajiNacariyavaNNaNAhigAreNa / mayA bhaNiyA-kaheha / tato bhaNai 1haNaM kameNa zAM0 vinA // 2 degNa urUDho pavahaNAo parijaNeNa oru zAM0 vinA // 3 degyAyaM ca samvarI kayaM kaya ka 3 go 3 // 4 'buddhiM zAM0 vinA // 5 DrAya pabhaNiyaM gaM0 lI 3 // 6 nnN| sA taha' tti mayA bhaNiyA zAM0 vinA // 7 degsajaNasaM lI 3 // 8 paripU0 lI 3 / rapaiyapU. u 2 // Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kulagarAhigAro] cauttho niiljsaalNbho| usabhasAmicariyaM iheva bharahe imAe osappiNIe cha kAlabhedA, taM jahA-susamasusamA 1 susamA 2 susamadUsamA 3 dUsamasUsamA 4 dUsamA 5 dUsamadUsama 6 tti / tattha jA ya taiyA samA tIse dosAgarovamakoDAkoDIparimANAe pacchimatibhAe, nayaNamaNohara-sugaMdhi-miu-paMcavaNNamaNi-rayaNabhUsiyasaratalasamarammabhUmibhAe, mahu-madirA-khIra-khodarasasarisavimalapAga-5 DiyatoyapaDipuNNarayaNavarakaNayacittasomANavAvi-pukkhariNI-dIhigAe, mattaMgaya-bhiMga-tuDiya-dIvasiha-joi-cittaMga-cittarasa-cittahAri-maNiyaMga-gehasatthamatthamAdhUtilagabhUyakiNNakappapAyavasaMbhavamahuramayamajabhAyaNasuisuhasaddappakAsamallayakArasAturasabhatta-bhUsaNa-bhavaNa-vikappavaravatthaparibhogasumaNasuramihuNasevie kAle bahukAlavaNNaNijje videhikA duve satthavAhaputtA saha vaDDiyA, saha paMsukIliyA, niraMtarasiNehasaMbaddhA, sahiyasaMvavahAriNo, pagaibhaddayA; 10 ego puNa kAraNe kamhii mAtI / te sahAvabhaddayA kAlagayA samANA addhabharahamajjhadese ego jAto mihuNapuriso, bIoM puNa mAyApahANayAe tahiM ceva dhavalo hatthI jaao| kameNa pattA jovaNaM / sAtisayasAhuputbakahiyapaumasarasamAgayA aNNoNNadasaNavivaDDiyapIijogA jAIsarA jAyA / tato teNa kariNA paharisapuNNahiyaeNaM naramihuNaM khaMdhe samAroviyaM / teNa ya erAvaNarUviNA caudaMteNa hatthirayaNeNa viyaramANo so puriso 'vimala-15 vAhaNe esa acchati, eso ei ?' tti mihuNehiM vimhiyamuhehiM dIsamANo pagAso jAto, uttamasaMghayaNa-saMThANa-lakkhaNovaveyadeho, navadhaNusayasamussio / kAlANubhAveNa ya maNuyANaM tesiM 'mama imA, Na tava bhUmI; mama imo gehAgAro puvaM ahiDio phaladumo pukkhariNI vatti / kayAiM ca vimalavAhaNapuNNodayacoiehiM mihuNehiM samAgaehiM kayaMjalipuDehiM viNNavio-vimalavAhaNa! ajo! hohiti Ne pamANaM NiggahA-'Nuggahesu. tava saMdeseNa 20 vaTTissAmo. na mo vayaM sattA paropparAbhibhavaM nivAreuM. tumaM pabhavasi Ne jIvidANaM, kuNasu pasAyaM ti / tato teNa 'taha' tti paDissuyaM / vibhattA ya majjhadesavattINaM naramihuNANaM bhUmibhAgA dumA ya vAvIo ya / bhaNiyA ya--sammae pareNa uvakasiyavaM, na vikkameNaM ti| jo ya majjAyamatikkamati taM vimalavAhaNo mihuNasamakkhaM hakkArei / tato so hakkArao AmaraNaMtaM daMDaM sumaramANo nAtikamati / vimalavAhaNassa bhAriyA caMdajasA caMdappahApayara-25 vimalajasA dasabhAgAvasesajIviyA pasUyA mihuNaM cakkhumaM ca caMdakaMtaM c| vimalavAhaNo kulagaro paliovamadasabhAgaM jIviUNa kAlagato / cakkhumaM kulagaro surANa vi cakkhuharasuMdararUvo hakkAradaMDaNItIye savisesataraM mihuNehiM pUijjamANo asaMkhAo vAsakoDIo sAmittaM karemANo viharai / tato caMdakaMtA vi cakkhumaMto bhAriyA niyagAudasa 1degkhohara go 3 // 2 'sovANadeg lI 3 // 3degmhiyi mA ka 3 go 3 // 4dego mihunnhtthii| kameNa zAM0 // 5 degsAdupu ka 3 go 3 // 6 vicaramA lI 3 / virAyamAdeg shaaN0|| 7 degso carai tti lI 3 // 8degtIe sadeg lI 3 u0 / 'tIya sadeg shaaN0|| Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 vasudevahiMDIe [ usabhacarie marudevA sumiNadaMsaNaM bhAgasese jasabhAyaNaM jasavaMtaM rUvasAliNiM ca surUvaM ti mihuNaM pasUyA / cakkhumaM aTThadhaNusayasamussio jasamaMtaM kulagaravAvAre NijuMjiUNaM samAhIe kAlagato / kA ya mihuNA hakkAraThitiM bhidaMti, jasavayA makkAro daMDanII pauttA / surUvA vi caMdamiva mihuNaNayaNAnaMdaNaM abhicaMdakumAraM paDirUvaM ca rUviNaM mihuNaM payAyA / jasavaM asaMkheja5 vAsakoDijIvI sattadhaNusayamUsiyataNU abhicaMda saMkAmiyAhigAro atikkaMto / abhicaMdo hakkAra-makkArehiM mihuNANa sAsaNaM kuNamANo suheNa viharati / paDivAe ya mihuNanayaNakumudasarayacaMdo paseNaI nAma kumAro, suravahUNaM pi cakkhuramaNarUvA cakkhukaMtA ya nAma kumArI mihuNaM jaNiyaM / ahicaMdo vi kulagaro addhasattamadhaNusayavarucadeho gaNaNAtItavAsakoDIparimiyAU kAlagato / paserNetiNA ya hakkAra - makkAravaikkame 10 dhikkAro taiiyA daMDanItI pattA / tassa bhAriyA cakkhukaMtA kameNa ya maNuyadevaM marudevaM nAma kumAraM, sirikaMtaM ca sirimiva rUviNiM kumAriM mihuNaM pasUyA / paseNaI kulagaro chaddhaNussauviddhadeho asaMkhijjavAsajIvI sabhArio marudevasaMkAmiyasirI suddeNa kAlagato / marudevakulayaro addhacchaTThadhaNusayapamANataNU tihiM daMDanItihiM mihuNANi pAlayeto suMra iva maNuyabhoe bhuMjai / sirikaMtA ya kaMtarUvaM maNuyalokanAbhibhUyaM nAbhikumAraM, 15 marudevI ya devavahuparivaMdiyaguNaM kumArI mihuNaM pasUyA / tato marudevo kulagaro (granthAgram - 4400) saMkhAtItavAsakoDIjIvI nAbhisamappiyapayApAlaNavAvAro kAlagato / NAbhI tihiM daMDanItIhiM pharusavayaNAhiyAhiM rakkhai mihuNajaNaM, paNuvIsAhigapaMcadhaNusaUsiyamaNoharasarIro saMkhe jjavAsakoDIjIvI suheNa viharati satyavANI / marudevAe sumiNadaMsaNaM usahasAmijammo ya kayAIM ca bhayavatI marudevA maharidde sayaNIte suhapasuttA simiNe pAsati vasabhaM nahaMgaNAo uvayamANaM / tato ciMtei - kiM saMcArimo rayayapavao hojjA ? ahavA dhavalo balA~hao hojja ? tti / patto ya samIvaM, picchai ya NaM pasatthamuha nayaNa-kaNNa-khura-siMgakakuha-pucchaM maNoharaM vimhiyA, jaMbhAyaMtIe muhamatigato / tao ciMtei ya - "evaM suMdararUvo mahamANo vaso muhamatigato, imeNa me na kAya pIlA sarIrassa, paramA ya nivvui' tti 25 paDibuddhA 1 / puNo ya simiNe tadaNaMtaraM galiyajala jaladhavalataradehamUsiyaM, cauvisANaM picchai erAvaNaM gayavaraM 2 / tato ya hAraniyaracchaviM, jalaNakavilakesaravirAjitaM, supasattharUvaM sIhaM sammuhaM niyacchae sA 3 / abhisiMcai ya vigaMsitasatapatta suhanisaNaM, disAgayaMdehiM cauhiM lacchi NabhaMgaNAo uvayaMtaM 4 | dAmaduyaM pavarakusuma saMcayanimmaviyaM, surabhigaMdhavAsiya disA vibhAgaM 5 / udite, jonhApa kareMta ditti nilaye, sakale jugavaM ca 20 1 deg bhAge se lI 3 ka 3 // 2deg samaMtaM zAM0 // 3 'kAriyAThideg zAM0 vinA // 4 iNA zAM0 vinA // 5 tatiyA zAM0 // 6 suravai vva maNudeg lI 3 / suro iva maNudeg zAM0 // 7 lAo u 2 me0 vinA // 8 pecchati zAM0 // 9 viyasiyasyavattapatta zAM0 vinA // 10 bhAkIraMta' lI 3 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ disikumarikao jammUsavo] cauttho niiljsaalNbho| 159 caMda-sUre pecchai 6-7 / sakkajjhayaM ca gagaNatalamaNulihaMta, maNirayaNoccitavisiTThakuDabhIsahassamaMDiyAbhirAmaM mahappamANaM ca 8 / kaNagakalasaM jalabhariyaM, kamalamuTThiyaM, paMkayapihANaM 9 / tato saraM kamala-kumuda-kuvalayasitasomayaradarisaNijaM, kusumAsavalolabhamaraparibhujamANasubhagaM 10 / puNo samudaM ca kuMda-kumudadalaniyara-rajatasamavaNNasalilaM khIrodaM, mauyamAruteritataraMgahatthehiM naccamANaM 11 / tao ya suMdaramuhIhiM surasuMdarIhiM sevijamA-5 NamuttamaM, kaMcaNa-maNijAlabhAsuraM vimANaM pecchai; nAgabhavaNaM ca sunipuNanAgavadhUgIyasahamuhalaM 12 / tato sasi-sUrakaMta-phaliha-kamalarAyiMdaNIlabahulaM rAsiM rayaNANaM maMdarasamaM 13 / pecchai ya vidhUmaM jalaNamAhutipadippamANaM mahappamANaM 14 / ___ daTTaNa ya erise vibuddhA codasa simiNe psnnnncittaa| tato ciMtei-erisayaM abbhuyayaM ajjassa kahemi, so phalaM nAhiti / kahiyaM ca NAe nAbhissa subhiNadaMsaNaM / taM ca soUNa 10 nAbhI paraM paritosamuvagato samatIe vicAreUNa bhaNati suirasAyaNaM vayaNaM--aje ! tume uttamA sumiNA diTThA, dhaNNA, maMgalA. tumaM navasu mAsesu atItesu amhaM kulayarapurisappahANaM, bharahavAsatilayaM, tilogapayAsaM puttaM pyaahisi| tato tIe parituTThAe 'ajja ! evameyaM, jaM tume vayahi'-tti paDissuyaM / tato bhayavaM usabhasAmI pugbhave vairanAbho titthayaranAmagoyakayasaMgaho savvaTThasiddhAo vimANAo tettIsaM sAgarovamAI visayasuhamaNuttaraM aNuhavi-15 UNa marudevAe kuJchisi uvavaNNo uttarAsADhajogajutte nisAyare / tato nAbhikulayarapattI marudevA devehiM devIhi ya pUijjamANI suheNa titthayaraganbhaM parivahai / puNNe samaye pasUyA ce. ttabahulaTThamIe vissadevAnakkhatte puttaM purisAisayaM, sabamaMgalAlayaM, tattatavaNijjapiMjarasarIraM / disAkumAriviNimmio usabhasAmijammUsavo tato ahelogavatthavAo disAkumArIo caliyAsaNAo ohiNA titthayarajammaM jANi-20 UNa takkhaNameva bhogaMkarA bhogavatI, subhogA bhogmaalinnii| toyadhArA vicittA [ya], pupphamAlA aNiMdiyA / aTTha vi joaNappamANehiM AbhiyogadevaveuviehiM vimANehiM sAmANiya-mahattariyA-parisA'NIkA-''yarakkhapariviyAo ukkiTThAe divAe devagatIte gehaakaarmnnupttaao| titthayaraM ma-25 rudeviM ca vaMdiUNa viNaeNa jammaNamahimanimittaM saMvaTTagavAyapUyaM joyaNaparimaMDalaMtaM paesaM kAUNa parigAyamANIo citttthti| tato uDDalogavatthavAo aTTha disAkumArimahatariyAo mehaMkarA mehavatI, sumehA mehamAliNI / suvatthA vatthamittA ya, vAriseNA blaahgaa| eyAo vi teNeva kameNa samAgayAo gaMdhodagaM varisiUNa taheva parigAyamANIo ciTTha-30 ti / taheva puritthimaruyagavatthavAo, taM jahA1degyaviyasiyagola zAM0 vinA // 2 samaM tIe shaaNvinaa|| 3 aharuyagava shaaN0|| 4degNa Aga zA0vinA / / Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [usabhasAmicarie devavihio naMduttarA ya naMdA ya, ANaMdA gNdivddhnnaa| vijayA ya vejayaMtI, jayaMtI aparAjiyA // tAo vi taheva paNamiUNa AyaMsahatthAo gAyamANIo ciTThati / tao dAhiNaruyagavatthavAo samAhArA suppatiNNA, suppasiddhA jasoharA / lacchivatI sesavatI, cittaguttA vasuMdharA // eyAo viNayapaNayAo bhiMgArahatthAo ciTThati / tato pacchimaruyagavatthavAo ilAdevI surAdevI, puhavI pumaavtii| egaNAsA NavamigA, bhaddA sIyA ya ahamI // 10 eyAo vi taheva uvAgayAo tAliyaMTagahatthAo viNaeNa sNtthiyaao| tato uttararuyagavatthavAo alaMbusA mIsakesI ya, puMDarigiNI ya vAruNI / hAsA sabappabhA ceva, sirI hirI ceva uttarao // tAo vi ya cAmarahatthagayAo ciTThati / tato rucagavidisivatthavAo cattAri vijju15 kumArimahattariyAo cittA cittakaNagA saterA sotaamnnii| tAo ya teNeva vihiNA causu vidisAsu dIviyAhatthagayAo parigAyamANIo tthiyaao| tao ya ruyagamajjhavatthavAo disAkumArIo cattAri yegAru ruyagasahA surUvA ruuygaavtii| 20 tAo vi bhavapaJcaiohinANovayogavidiyatitthayarajammaNAo jANa-vimANarayaNArUDhA__ o, saparivArAo dutamAgaMtUNa kayavaMdaNAo jiNajaNaNIe niveiyAgamaNakAraNAo tittha yarassa cauraMgulavajaM NAhiM kappeMti, kappettA nihaNaMti, rayaNaparipUriyaM tato duvvAveDhaM baMdhaMti / tato ya maragayamaNisAmale kayalighare tidiAsaM viudhviti dAhiNa-purasthimuttarathANe bhUsaNabhUsie gehAgAradumassa kayalIgharamajhadesesu ya hemajAlAlaMkiyANi cAusAlANi viuvvaMti / tato etAo titthayaramAyaraM sasuyaM maNikiraNakaraMbiyasIhAsaNasuTThiyaM kameNa siNeha'bhaM(bhaM)guvvaTTiyaM kAUNa, dAhiNa-puratthime tivihasalilaNhAyaM sumaNasaM kAUNa, uttaracAussAle gosIsacaMdaNAraNisaMbhavaM aggi huNaMti, kayarakkhAkammAo jammaNabhavaNe sAharaMti / tato maMgalauNi gIyANi udIremANIo tthiyaao| devaviNimmio usabhajammUsavo 80 tammi ya samae sakko devarAyA, bAlaravimaMDalajuiNA pAlaeNa vimANeNa vitimiraM gaga 1 suNaMdA shaaN0|| 2 mitake lI 3 / sesake ka 3 go 3 // 3degDarigI ya zAM0 vinA // 4degNIo zAM0 vinA // 5 ruyaMgA ruyaMsA ya surUdeg zAM0 vinA // 6 degNikarakaraM shaaN0|| 7degllANi lI 3 // Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jammUsavo vaMsaTThavaNA ya] cauttho niiljsaalNbho| 161 NadesaM kuNamANo, saparivAro jiNajammabhUmimuvagato; titthayarajaNaNiM suimaNaharAe bhArahIe saMthuNittA, 'diNNAvasovaNIai marudevIe kumArapaDirUvae viuvviyapAsathie vIsatthAe paramAdaravihiyapaMcarUvI bhayavaMtaM karakamalapuDasupariggahiyaM kAUNa, maMdaragirivaracUlAmaNibhUyAe cUligAe dAhiNadisAbhAyapaiTThiyAe aipaMDukaMbalasilAe khaNamettasAhariyaM, cauvihadevavaMdakayasaNNejhaM bhayavaMtaM sAsayasIhAsaNasuhAsINo sahassanayaNo Thito / tto| accuiMdo paritosaviyasiyamuhAraviMdo vihIe khIroyasAyarasalilabharieNNa kaNayakalasaTThasahasseNa ahisiMcae, kameNa savvosahi-titthodaehi ya ahisiMcai / ahisiMceMte ya logaNAhe devA pasaNNahiyayA rayaNa-maNi-kusumANi varisaMti / accuiMdo bhayavaMtaM vihIya ahisiMciUNa, payao alaMkiya-vihUsiyaM kAUNa, tato maMgalANi Alihai sotthiyAdINi; dhUvaM ghANa-maNadaiyaM saMcAreUNa, suimahuraM thoUNa bhayavaMtaM pajuvAsati / evaM pANa-10 yAMdiyA vi surapaio bhattivasacoiyA dhuyabhayaM bhaviyakumudacaMdaM sabAyareNa pUeUNa paramasumaNasA thuiparAyaNA ThiyA / tato sakkeNa teNeva vihiNA khaNeNa bhayavaM jammaNabhavaNe mAusamIve sAhario / avaNIyasuyapaDirUvagA ya paDibuddhA devIhiM kayajayasadA marudevI / khomajuyalaM kuMDalajuyalaM ca UsIsagamUle nikkhivai suravatI, sabavigghasamaNaM siribhAyaNamiva siridAmagaMDaM didvisamAsAsaNakaraM ulloyaMsi nikkhivai, viulaM rayaNarAsiM 15 dAUNa rakkhAnimittaM ghoseUNa maghavaM gato saNilayaM / devA sesA ya jiNappaNAmasamanjiyapuNNasaMcayA~ gayA NiyahANANi / tato bhayavao(va) paliovamaTThitiyAe devayAe suravatisaMdiTThAe pariggahio kurusaMbhavaphala-rasasuravaividiNNakayAhAro vaDDai suheNa mihurNaMgaNakumubAlacaMdo / sumiNadaMsaNanimittaM ammA-piUhiM kayaM nAma 'usabho' tti / bhayavao saMvaccharajAyagassa ya sahassana-20 yaNo vAmaNarUvI ucchukalAvaM gaheUNa uvaDhio nAbhisamIvaM / bhayavayA ya tivihaNANappahAveNa viNNAo deviMdAhippAo / tato geNa lakkhaNapasattho hattho dAhiNo psaario| sato maghavayA paritudveNa bhaNio-kiM ucchu agu? tti / aMgu bhakkhaNe ya dhAU / jamhA ya ikkhU abhilasio tamhA 'ikkhAguvaMso' tti ThAvio / tato bhayavaM sumaMgalAe samaM vaDai / tammi samae mihuNaM jAyamettayaM tAlarukkhassa heTThA ThaviyaM, tattha dArago tAla-25 phaleNa vihADio, sA dAriyA vivaDDiyA NAbhissa niveiyA ya / sA ye ukkiTThasarIrA devakaNNagA viva NAbhiNA sArakkhiyA / tappabhiI ca akAlamanU pvtto| jaMbhagehiM logatiehi ya samANarUvehiM sevijamANo parivahati / kulagarA ya cakkhumaM jasamaM paseNaI ya piyaMgusAmA kulagarabhAriyAo ya; sesA sudhaMtakaNagappahA / usabhasAmI pattajobaNo 10dIe ka 3 go 3 // 2 diNNova shaaN0||3degnniite lI 3 // 4 dege kaNadeg lI 3 vinA ||5degmyaanni ku. u 2 saMsaM0 vinaa||6degyaadii vi zAM. vinA // 7degyA sayANi ThANANi zAM0 vinA // 8degNamaNa lI. ya.ka 3 go 3 / NajaNa De0 ||9degnno baMbhaNarUdeg lI 3 // 10 tti pagAsio shaaN0|| 11 degya aiukilI 3 // * "agu bhakkhaNe ya dhAU" ityetat TippanakamantaH praviSTamAbhAti // ba0 hiM0 21 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 vasudevahiMDIe [ usahasAmirajjAbhiseo ya chattasarisasiro, payAhiNAvattakasiNasiroo, sakalagahaNAyagamaNoharavayaNo, AyatabhumayAjuyalo, puMDariyaviyasiyanayaNo, ujuyavayaNamaMDaNaNAsAvaMso, silappavAlakomalA. (granthAnam-4500)'haro, dhavala-vimaladasaNapaMtI, cauraMgulappamANakaMbugIvo, puraphalihadIhabAhU, lakkhaNajAlaMkiyapANI, sirivacchaMkiyavisAlavaccho, gayavajamajho, akosapa5 umanAbhI, subaddha-vaTTiyakaDippaeso, turagagujjhadeso, karikarAkArorujuyalo, nigUDhajANumaMDalo, kuruviMdAvattasaMThiyapasatthajaMgho, kaNayakummasarisapAdjuyalo, madhuragaMbhIramaNaharagiro, vasabhalaliyagamaNo, pabhAparikkhittakaMtarUvo / tato devarAiNA sadAreNa AgaMtUNa bhayavao vivAhamahimA kyaa| tato phiTTio mihuNadhammo / gayANi ya cha puvasayasahassANi / devovaNIya paribhogasumaNasassa usabhassa sumaMgalAe devIe bharaho baMbhI ya mihuNagaM jAyaM, bAhu10 balI suMdarI [ya] sunaMdAe / puNo ya egaNapannaM puttajuyalakANi sumaMgalAlayA sumaMgalA pasUyA / vIsaM ca puvasayasahassANi vacaMti suhasAgaragayassa usabhasiriNo / usahasirirajjAbhiseo kulagarapauttAo ya daMDanIIo aikkamaMti kAladoseNa purisA, uvaTThiyA ya bhayavayA bhaNiyA-imammi rAyA jai hoi tassa uggA daMDanII hoi. tIe ya payA pAleuM sakkA / te 15 pucchaMti-keriso rAyA ? kiha vA so uvacariyo ? / tAhe kahei vihiM sovayAraM / te bhaNaMti-hoha rAyA, tubbhe joggA / tao nAbhisamIvaM pesiyA / teNe bhaNiyaM-usameM rAyANaM Thaveha / 'evaM hou' tti gyaa| [bhayavayA bhaNiyaM-] gacchaha paumasaraM, paumiNipattehiM jalamANeUNaM jAva abhisiMcaha maM, jayasadaM ca pauMjaha / te jAva gayA tamANaM saMpAeuM tAva sakkeNa loyapAlasahieNa rAyAbhiseeNaM ahisitto, savAlaMkArabhUsio ya / diTTho a20NehiM pariosaviyasiyamuhehiM devasaMparikhuDo / ciMteUNa pAesu salilaM choDhUNa kayajayajayasadA ThiyA kayaMjalivuDA / 'aho! viNIyA ime purisi'-tti ciMteUNa saMdiTTho sakeNa vesamaNo-'imesiM viNIyANaM viNIyaM rAyahANiM Nimmaveha. jaM ca rAyajoggaM taM ca savaM pahuNo vihehi'-tti saMdisiUNa kayapaNAmo gato suravatI / vesamaNeNa ya duvAlasajoyaNAyAmA NavajoyaNavitthiNNA nimmaviyA nyrii| tato paDhamaM rAiNA vihattA cattAri gaNA25 uggA bhogA rAiNNA nAgA / je uggA te AyarakkhA, bhogA bhoge bhuMjaMti, rAiNNA je sAmiNo samavayasA, NAgA je kjniveygaa| evaM ca gaNasamaggo kosalAjaNavayaM pAlei / tato jaNavayasayaM purasayaM ca puttANaM vidiNNaM / kayA~ ya saMbaddhA sammANiyA ya suyAhiM samaM puttaannN| __ uvahiyAo payAo-osahIo Ne Na pariNamaMti, saMdisau pahu tti / bhayavayA 30 bhaNiyA-pANIhiM parimaliya NItusAo AhAreha tti / puNo kAlaMtareNa uvaTThiyA bhaNiyA 1 sirao zAM0 // 2 degNa'NuSaNAeNa bhadeg zAM0 vinA // 3 degvayaMsA samANA, je kajaNiveyagA te NAgA / evaM zAM0 vinA // 4 yAyi saMdeg zAM0 vinA // 5 NittusA lI 3 shaaN0|| Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 usahasAmipavajA ] cauttho niiljsaalNbho| 163 NitusAo pattapuDesuM tImiyAo pattapuDesuM umhaviyAo AhAreha tti / puNo uvaTThiyA, bhayavaM ca hatthikhaMdhavaragao niggao, aggI a pAdavasaMgharisasamuDio nivedio| bhaNiyA ya maNuyA-esa aggI iyANi samuTThito. eso payaNa-payAsaNa-dahaNaguNo uvagArAya vo saMvutto. uvaNeha ya maTTiyaM / tehiM pukkhariNIo miupiMDo uvaNIo, hatthikuMbhe ya aahto| bhaNiyA ya jiNeNa-erisayANi pattANi kAUNa agaNidaDDhANi, tato udayasaMju-5 ttaparikammaviyAo osahIo payaha. tato uvauttAo sarIrapatthAo me bhavissaMti tti / tehi ya mehAvIhiM bahuppayArANi viyappiyANi, tattha kuMbhagArA uppnnnnaa|je ya aya-rayaya-suvaNNAIhiM bhAyaNANi viyappeMti, [tattha lohagArA uppaNNA] / vattharukkhesu pakhINesu kuviMdopadeso kao, tehiM vatthavihIo viyappiyAo / gehAgAradumaparikkhae vaDagIo kammagaro / NhAvio roma-Naha-parivaDDIe / eyANi ya paMca mUlasippANi, ekkakaM vIsaibhedaM / 10 kammANi taNahAragAdINi tato ceva uppaNNANi / vibhUsA vi, rAiNo vibhUsaM devehiM vihiyaM dadvaNa logo vi taheva cehati / baMbhI-suMdarINaM bhayavayA saMkamuvaTThiyANaM dAhiNa-vAmehiM hatthehiM livi-gaNiyANi uvaihANi / rUvaM bharahassa uvaiha / cittakamma bAhubalissa, lakkhaNaM itthi-purisAINaM / kameNa ya kalAo kumArANaM maNirayaNAyabhUsaNesu mottigAdINa ya / rogatigicchA vANijjAo ya pavattA ayaribhUtacittapaDiyArA ya / / usahasiripavajA __ evaM ca bharahe gAmA-''gara-nayaramaMDite tevahi~ ca puvasayasahassAI rajapAlaNavAvAraM kAUNa, saMvaccharaM kimicchiyaM dANaM dAUNa, logaMtiyapaDibohio bharahAdINaM puttANaM rajaM dAUNa, kaccha-mahAkacchAdINaM khattiyarAINaM cauhiM sahassehiM samaM surovaNIyAe sudaMsaNAe sibiyAe siddhatthavaNe ekaM devadUsamAyAya pavaio bhayavaM moNeNa viharai / 20 pAraNagakAle bhikkhatthe paviTThassa kaNNagAo kaNaga-dUsa-bhUsaNANi Ase hatthI ya jaNo NINei / te chuhAbhibhUA vayaNaM pi alabhamANA NiviNNA mANeNaM bharahassa raNNo bhaeNa araNNesu mUla-phalAhArA ThiyA tAvasA vakkalA ajiNadharA jAyA / / nami-vinamINaM vijjAharariddhipattI nami-vinamI ya bhayavao saMbaMdhikumArA atyANivelAsu do vi khaggapANiNo sevaMti 25 aparitaMtA / dharaNo ya nAgarAyA titthayaravaMdaNarayo passai NaM viNaeNa pajuvAsamANA / koUhaleNa ya pucchiyA-kimatthaM sevaha sAmi ? ti / te bhaNaMti-sAmiNA puttANaM khattiyANa ya vidiNNAo bhUmIo, amhe puNa dUratthA Asi, taM iyANi sevaMtANaM kAhiti Ne pasAyaM pahu tti / evaM bhaNie IsiM sappahAso bhaNai paNNagavaI-bho suNaha-bhayavaM gayarosa-toso, sarIre vi Nimmamatto, akiMcaNo, paramajogI, niruddhAsavo, kamalapalAsaniru-30 1degya me saMdeg zA0 // 2 tattha rudeg lI 3 u 2 me0 // 3 saaMka lI 3 / samakadeg go 3 zAM0 // 4 baMdhe kudeg lI 3 zAM0 // 5 sthANe ve zAM0 vinA / / Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 vasudevahiMDIe [sijjaMsassa bhikkhAdANaM valevacitto. ciraM jaM bhe uvAsio tassa bhe phalaM demi-veyaDDapavaobhayapAsaTThiyAo duve vijAharaseDhIo doNha vi jaNANaM. tAo ya na sakA pAdacAreNa gaMtuM, tato bhe gagaNagamaNajoggAo vijAo demi, tAo ya mahappabhAvAo. vijAhi ya viloheUNa jaNaM Nehi-tti / te evaM bhaNiyA paNayA bhaNaMti-pasAdo Ne, deha vijAo / tato teNa gaMdhava5 paNNagANaM aDatAlIsaM sahassANi diNNANi, mahArohiNI-pannattI-gorI-vijumuhI-mahAjAlA-tirikkhamaNi-bahurUvAiyAo / tato te laddhapasAyA vayaDDhauttaraseDhIe viNami sa iNagarANi gagaNavallahappamuhANi nivesei, Nami dAhiNaseDhIe rahaNeuracakkavAlAdINi paNNAsaM Nivesei / je ya jao jaNavayAo ANIyA maNuyA tesiM taMnAmA jaNavayA jAyA veyaDDhe / vijANaM ca sannAhiM nikAyA jAyA, taM jahA-gorINaM gorikA, maNUNaM maNu10 puvagA, gaMdhArINaM vijANaM gaMdhArA, mANavINaM mANavA, kesigANaM kesigapuvvagA, bhUmItuMDagavijAhivayao bhUmItuMDagA, mUlavIriyANaM mUlavIriyA, saMkuyANaM saMkukkA, paMDugINaM paMDugA, kAlagINaM kArlaMgeyA~, mAyaMgINaM mAyaMgA, pavaINaM pavaeyA, baMsalayANaM vaMsalayA, paMsumUligANaM paMsumUligA, rukkhamUligANaM rukkhamUliyA, kAli yANaM kAlakesA, evaM eehiM viNamiNamIhiM vibhattA aTTha ya aTTa ya nikAyA / tao 15 te devA iva vijAbaleNa sayaNa-pariyaNasahiyA maNuyadevA bhoe bhuMjati / puresu ya bhayavaM usahasAmI devayaM sabhAsu ThAvio, vijAhivatI ya devayA sage sage nikAe / dohi vi jaNehi ya vibhattANi purANi suyANaM khattiyANa ya saMbaMdheNaM / sijaMsassa usabhasAmiNo ikkhurasadANaM bhayavaM piyAmaho nirAhAro paramadhiti-bala-sattasAgaro sayaMbhusAgaro iva thimio 20 aNAulo saMvaccharaM viharai, patto ya hatthiNAraM / tattha ya bAhubalissa suo soma paho, tassa ya putto sejNso| te ya do vi jaNA gayaraseTThI ya sumiNe pAsaMti taM rayaNiM / samAgayA ya tiNNi vi / somassa samIve ya kahei sejaMso-suNaha aja mayA jaM sumiNe diTuM-meru kila caliu ihA''gato milAyamANappabho, mayA ya amayakalaseNa sitto sAhAviojAto. pddibuddho| somappabho kahei-suNAhi sijaMsa ! jaM mayA diTuM25 sUro kira paDiyarassI jAto, tume ya se ukkhittAo rassIo, tato pabhAsamudayo jAto / seTThI bhaNati-suNaha jaM mayA diTTha-anja kira koi puriso mahayA. dassubaleNa abhibhUo, seyaMsasAmI ya se sahAo jAto, tato NeNa parAjiyaM parabalaM. eyaM daTTaNa pddibuddho| tato te sumiNaphalanipphattimaviMdamANA gihA niggyaa| 1 ha tti zAM0 / hetti me0 // 2 vijaamulii3| vijamu0 u0 / vijamu shaaN0||3degyaa NI zAM0 // 4 degNaM vijjAgaM zAM0 vinA // 5 kuAlI 3 / kukA shaaN0||6 kasaM0 u0 me. vinA'nyatra--- 'lagayA lI 3 mo0 saM0 go 3 / lagA zAM0 / / 7degyA, sAmagINaM sAmagA, mAyaM zAM0 vinA / / 8degsAro shaaN0|| 9 mappabhasamI shaa0||10 somo kazA0 vinA / / Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 sijjaMsakkhAyaM puvabhavacariyaM] cauttho niiljsaalNbho| bhayavaM pi aNAulo seyaMsagihamatigato / tato so pAsAyagato AgacchamANaM piyAmahaM passamANo ciMtei-'kattha maNNe mae erisI AgiI diTThaputva?'tti, maggaNaM karemANassa tadAvaraNakhaovasameNa jAIsaraNaM jAyaM / saMbhaMto uDhio 'eyassa savasaMgavivajiyassa bhatta-pANaM dAyavaM' ti bhavaNaMgaNe passaI ikkhurasakalase purisovaNIe / tao paramaharisio paDilAhei sAmi khoyaraseNaM / bhayavaM acchiddapANI paDigAhei / tato devehiM mukA puppha-5 vuTThI, nivaDiyA vasudhArA, duMduhIo samAhayAo, celukkhevo kao, 'aho! dANaM' ti AgAse saddo ko| jattha ya padese bhayavaM saMThito paDhamajiNo tattha NeNa maNipeDhiyA kAriyA 'gurucaraNathANaM pUrvaNijaM' ti / tattha bhoyaNakAle aJcaNaM karei / tao logo vi jattha jattha Thio bhikkhaM geNhati tattha tattha NaM maNipeDhigAo karei / etto pAeNa baMbhatthalapavattI jAyA / seyaMso imIe osappiNIe paDhamajiNabhikkhAdAyA / sijasaM pai somappabhAdINaM bhikkhAdANavisayA pucchA taM ca jiNapUyaNaM seyaMsassa soUNa risao rAyANo ya somappabhAdayo parameNa kouhalleNa pucchaMti seyaMsakumAraM-sumuha ! kahaM tume viNNAyaM jahA 'bhagavao paramagurussa bhikkhaM dAyavaM?' ti. kahehi Ne paramatthaM / tato bhaNati-suNaha jaha mayA jANiyaM aNNa-pANaM dAyatvaM pabhussa tti / seyaMso pakahio savaNasuisuheNa saddeNa-mama piyAmahassa dikkhiyassa rUvadasaNe 15 ciMtA samuppaNNA-'kattha maNNe erisaM rUvaM diTThapuvaM?' ti. vicAremANassa bahubhaviyaM jAIsaraNaM samuppaNNaM. tato mayA viNNAyaM bhayavao bhikkhAdANaM / tato te rAyANo paramavimhiyA bhaNaMti-(granthAnam-4600) sAha, keriso si kesu bhavesu Asi ? / tao bhaNatisijaMsakkhAyaM usabhasAmisaMbaddhaM puvabhavacariyaM io sattame bhave maMdara-gaMdhamAdaNa-NIlavaMta-mAlavaMtamajhavattiNIe sIyAmahA-20 nadImajjhavibhattAe uttarakurAe ahaM mihuNaitthiyA, bhayavaM puNa mihuNapuriso AsI / tato tammi devaloyabhUe dasavihakappataruppabhavabhogopabhogapamuiyAiM kayAi uttarakurudahatIradese asogapAyavacchAyAe veruliyamaNisilAyale navanIyasarisasaMphAse suhanisaNNAI acchAmu / devo ya tammi harae majiu uppaio gagaNadesaM / tato NeNa NiyagappAMveNa dasa disAo pabhAsiyAo / tato so mihuNapuriso ta upiMjalakaM passamANo kiM pi ciMte-25 UNa mohamuvagato / itthiyAe ya sasaMbhamuTThiyAe pattapuDagahieNa salileNa sitto laddhasaNNo bhaNai-hA! sayaMpabhe! kattha si ? hA! sayaMpabhe! kattha si ?, dehi me paDivayaNaM ti / taM ca tassa paDivayaNaM soUNa itthI vi 'kattha maNNe mayA sayaMpabhAhihANaM aNubhUyapuvaM?' ti ciMtemANI taheva mohamuvagayA, paJcAgayA bhaNati-ajja! ahaM sayaMpabhA, jIse bhe 1degsabhavaNamati shaaN0|| 2 degi khoyarasa shaaN0|| 3 degyaitabvaM ti lii3|| 4 bhAseNa shaaN0||5tN ca urSika 3 / tamupiM0 shaaN0||6ti / tao tassa zAM0 vinA // Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 vasudevahiMDIe [ sijaMsakkhAyaM usabhasAmi gahiyaM nAmaM ti / tato so puriso paraM tuTThimuhaMto bhaNati - aje ! kahehiM me, kahaM tumaM sabhA ? / tato sA bhaNai - kahessaM bhe, jaM mayA'NubhUyaMmiNitthiyAssveiyA putrabhaviyA attakahA atha IsANo NAma kappo, tassa majjhadesAo uttarapuratthi me disIbhAe sirippabhaM 5 nAma vimANaM / tattha ya laliyaMgato nAma devo pabhU, tassa ya sayaMpabhA aggamahisI bahumayA AsI / tassa ya devassa tIe saha divavisaya suhasAgaraMgayassa bahU kAlo divaso iva gato / kayAI ciMtAvaro pAyamalladAmo ahodiTThI jjhAyamANo viSNavio mayA saha parisAe - deva ! kIsa kiM vimaNA dIsaha ? ko bhe maNasaMtAvo ? / tato bhaNati - mayA yard thovo kao tavo, tao me 'tubbhe vippayuMjAmi' tti paro saMtAvo / tato amhehiM 10 puNaravi pucchio-kaheha, tumbhehiM kaha thovo tavo kao ? kahaM vA imo devabhavo laddho ? tti / tato bhaNati -- laliyaMgayadeva kahiyA puvabhaviyA attakahA jaMbuddI avaravidehe gaMdhilAvativijaye gaMdhamAdaNa - vakkhAragirivarAsapaNe veyaause gaMdhArao nAma jaNavao / tattha jaNasamiddhaseviyaM gaMdhasamiddhaM nayaraM / rAyA 15 rAjIvavibuddhavayaNo jaNavayahio sayabalassa raNNo nattuo aibalassa suo mahAbalo nAma; so ahaM piu - piyA mahaparaMparAgayaM rajjasirimaNubhavAmi / mama vi bAlasaho khattiyakumAro sayaMbuddho jiNavayaNabhAviyamatI; saMbhiNNasoo puNa me maMtI bahusu kajjesu paripucchaNijo / samaticchiekAle bahummi kayAiM gIya-vAiyapaDirao naccamANiM NaTTiyaM parasAmi / sayaMbu20 Na ya paNNavio - deva ! gIyaM vilaviyaM vijANau purisassa, naTTaM viDaMbaNA, AbharaNA bhArA, kAmA duhAvahA, paralogahie cittaM niveseyavvaM, ahio visayapaDibaMdho asAsae jIvie tti / tato mayA rAgeNa bhaNio - kahaM gIyaM savaNAmayaM vilAvo ? kahaM vA nahaM nayanbhudayaM viDaMbaNA ? kahaM vA dehabhUsaNANi bhAraM bhAsasi ? logasArabhUe kAme pIikare duhAvaha ? tti / tato asaMbhaMteNa sayaMbuddheNa bhaNiyaM - suNaha sAmi ! pasannacittA jahA gIyaM palAvo25 jahA kAi itthiyA pavasiyapaiyA paiNo sumaramANI tassa samAgamakakhiyA samatIya bhattaNo guNe viyappamANI paosa-paccUse duhiyA vilavai / bhico vA pabhussa kuviyassa pasAyaNanimittaM jANi vayaNANi bhAsai paNao dAsabhAveNa appANaM ThAviUNa, so ya vilAvo / tava itthI puriso vA aNNoSNasamAgamAhilAsI kuviyapasAyaNanimitte jAto kAya-maNa-vAigIo kiriyAo pauMjiyAo kusalajaNacitiyAo vividhajAinibaddhAo 30' gIya' ti vuccai / taM puNa ciMteha sAmi ! ' kiM vilAvapakkhe vaTTai ? na vaTTai ?' tti // 1 1 deg zrayadeg zAM0 // 2 zAM0 vinA'nyatra - pajujIhAmi kasaM0 saMsaM0 u0 me0 // 3 'nayadeg zAM0 // 4 suhayaM lI 3 // ------ Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ____10 saMghaddhaM puSabhavacariyaM ] : cauttho nIlajasAlaMbho / 167 idANiM NaTuM suNaha jaha viDaMbaNA-itthI puriso vA jo jakkhAiTTho paravattabo, maje pIe vA jAto kAyavikkhevajAtIo daMsei, jANi vA vayaNANi bhAsati sA vilaMbaNA / jai evaM, jo ya itthI purisovA pahuNo pariosanimittaM nijojiu dhaNavaiNo vA viusajaNanibaddhaM vihimaNusaraMto je pAda-sira-nayaNa-kaMdharAdi saMcAlei sA vilaMbaNA paramatthao / / __ AbharaNANi bhAro tti gaheyavANi-jo sAmiNo nioe kaDakAINi AbharaNANi 5 peDAgayANi vahejA so avassaM pIDijai bhAreNa / jo puNa paravimhayanimittaM tAI ceva jogesu sarIratthANesu saNNivesiyANi vahati so rAgeNa NaM gaNei bhAraM, atthi puNo se| jo ya parapariosanimittaM raMgayaro nevatthio sumahaMtaM pi bhAraM vaheja 'na me parissamo' bhAvamANo / kajaguruyayAe Na maNNeja vA bhAraM, tattha vi bhAro paramatthao // kAmANaM duhAvahattaM kAmA duvihA-sahA rUvA ya / tattha saddamucchio migo saMdaM 'suha' ti maNNamANo mUDhayAe aparigaNiyaviNivAo vaha-baMdha-maraNANi pAvai / taheva itthI puriso vA sortidiyavasagato sadANuvAI sadde sAhAraNe mamattabaddhabuddhI tassa heuM sArakkhaNaparo parassa kalusahiyao padussai, tato rAga-dosapabaMdhapaDio rayamAiyai, tannimittaM ca saMsAre dukkhabhAyaNaM hoi gIyarAgA / tahA rUve ratto rUvamucchio sAhAraNe visayasamuhe mamattabuddhI 15 rUvarakkhaNaparo parassa padUsai, saMkiliTThacitto ya pAvakammaM samajiNai, tappabhavaM ca saMsaramANo dukkhabhAyaNaM bhavai / evaM bhoesu vi gaMdha-rasa-phAsesu sajjamANo paraMsi padUsaMto mUDhayAe kammamAyayati, tao ya jamma-jarA-maraNabahulaM saMsAraM parIi / teNa dukkhAvahA kAmA bhogA ya paricaiyavA seyatthiNA // __evaM bhaNaMto sayaMbuddho mayA bhaNio-mama hie vaTTamANassa ahio si, duhamaI 20 vaTTasi, jo maM saMsatiyaparalogasuheNa vilobheto saMpayasuhaM niMdeto duhe pADeumicchasi / tato saMbhinnasoeNa bhaNio-sAmi! sayaMbuddho jaMbuga iva macchakaMkhI maMsapesiM vihAya jahA nirAso jAto, tahA diTThasuhaM saMdiddhasuhAsayA pariccaeMto soihiti / sayaMbuddheNa bhaNio-jaM tumaM tucche-kappaNAmettasuhamohio bhaNasi, ko taM saceyaNo pamANaM karejA ?. jo kusalajaNasaMsiyaM rayaNaM suhAgayaM kAyamaNiyamaNusaraMto na icchai 25 taM. kerisaM maNNasi ?. saMbhiNNasoya! aNiJcayaM jANiUNa sarIra-vibhavAINaM dhIrA bhoe paMjahiya tavassI saMjame ya nivANa-surasuhasaMpAyage jayaMti / saMbhiNNasoo bhaNati-sayaMbuddha ! sakA maraNaM hohiti susANe ThAiuM tuma. jahA TiTibhI gagaNapaDaNasaMkiyA dhareukAmA uddhapAyA suyai tahA tumaM kira 'maraNaM hohiti' tti aipayattakArI saMpayasuhaM paricaiya kAliyaM pasaMsesi. patte ya maraNasamae paralogahiyaM AyarissAmo / 30 1degNa jANai lI 3 // 2 saddo zAM0 vinaa||3 degsapaMthapa zAM0 vinA // 40riciyabvA shaaN0||5 cchakasuha lI 3 vinA // 6 ko te sa zAM0 vinA / / 7 kujjA lI 3 zAM0 vinA / / 8 payahiya zAM0 vinA // Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 vasudevahiMDIe [sijaMsakkhAyaM usahasAmisayaMbuddheNa bhaNio-muddha ! na juddhe saMpalagge kuMjara-turagadamaNaM kajasAhagaM, Na vA Nagare uvaruddhe javasapattidhaNopAyANaM, Na ya gihe palitte kUvakhaNaNaM kajakaraM. jai puNa damaNabharaNa-khaNaNANi puvakayANi bhavaMti, tato parabalamahaNa-cirasahaNa-jalaNaNivAvaNANi suheNa bhavaMti; taheva jo aNAgayameva paralogahie Na ujjamati so' ukkamaMtesu pANesu, 5 chijjamANesu mammathANesu visaMvaditadehabaMdho paramadukkhAbhibhUo kiha paralogahiyaM aNuhehiti ?. ettha suNAhi viyakkhaNakahiyaM uvaesaMvAyasAharaNaM ekko kira hatthI jarApariNao umhakAle kiMci girinaiM samuttaraMto visame tIre paDio / so sarIraguruyAe dubbalatteNa ya asatto uTheuM tattheva ya kaalgto| vRga-siyAlehi 10ya avANadese parikhaio, teNa maggeNa vAyasA atigayA maMsamudayaM ca uvajIvaMtA ThiyA / uNheNa DajhamANe kalevare so paveso saMkucito / vAyasA tuTThA-aho! nirAbAhaM jAyaM vasiyatvaM / pAusakAle ya girinadiveeNa nichubhamANaM mahAnaisoyapaDiyaM pattaM samuI, maccha-magarehi ya chiNNaM / tato te jalapUriyakalevarAto vAyasA niggayA tIramapassamANA tattheva NidhaNamuvagayA / jai puNa aNAgayameva niggayA hotA to dIhakAlaM 15 sacchaMdappayArA vivihANi maMsa-soNiyANi AhAratA / / eyassa diTuMtassa uvasaMhAro-jahA vAyasA tahA saMsAriNo jIvA / jahA hathikalevarapaveso taha maNussaboMdilAbho / jahA tadabhaMtaraM maMsodagaM tahA visayasaMpattI / jahA maggassa niroho tahA tabbhavapaDibaMdho / jahA udayasoyavicchoho tahA maraNakAlo / jahA vAyasaniggamo tahA prbhvsNkmo|| 20 evaM jANa saMbhinnasoya! jo tucchae nissAre thovakAlie kAmabhoge paricaittA tava. saMjamujjoyaM kAhii so sugatigato na socihiti. jo puNa visaesu giddho maraNasamayamudikkhai so sarIrabhede agahiyapAhejjo ciraM duhio hohiti. mA ya jaMbuka iva tucchakappaNAmettasuhapaDibaddho vipulaM dIhakAliyaM suhamavamaNNasu / saMbhiNNasoo bhaNai-kahehi Ne, kA jaMbukasuhatucchakappaNA ? / sayaMbuddheNa bhaNio-suNAhi25 jaMbukAharaNaM ___ koya~ kira vaNayaro vaNe saMcaramANo vayatthaM hatthiM pAsiUNa visame paese Thito / egakaMDappahArapaDiyaM gayaM jANiUNa dhaNuM sajIvarmavAkariya, parasuM gahAya, daMta-mottiyahelaM gayamacchiyamANo hatthipaDaNapellieNa mahAkAeNa sappeNa khaio tattheva paDio / jaMbueNa ya paribbhamaMteNa diTTho hatthI maNusso sappo dhaNuM ca / bhIruttaNeNa ya avasario, maMsalo30luyAe puNo puNo allINo 'nijjIvaM' ti ya nissaMko tuTTho avaloei, ciMtei-'hatthI me 1 so akka zAM0 // 2 dego unhakA ka 3 go 3 / o gimhakA zAM0 // 3 vAisA zAM0 // 4 koi ki. zAM0 vinA // 5 degNo vaNahatthiM passiUdeg shaaN0|| 6 mavakiri shaaN0||7degnnaavpe lI 3 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaddhaM pucabhavacariyaM ] cauttho nIlajasAlaMbho / 169 jAvajjIviyaM bhattaM, maNusso sappo ya kiMci kAlaM hohiti, jIvAbaMdhaNapadaM tAva khAyAmi' taM varao maMdabuddhI dhaNukoDIe chiNNapaDibaddhAe tAludese bhiNNo mao / jai puNa appasAraM chaDDeuM hatthi maNussoragakalevaresu sajato to tANi aNNANi ya ciraM khAyaMto / evaM ca jo mANu- (granthApram - 4700) ssae sokkhe paDibaddho para loga sAhaNaniravekkho so jaMbuka iva viNassihiti // jaM pi jaMpaha 'saMdiddhaM paraloyaM, tappabhavaM ca sokkhaM taM atthi sAmi ! tubbhe kumArakAle saha mayA NaMdaNavaNaM devujjANamuvagayA. tattha ya devo uvaio. amhe taM dahUNa avasariyA devo ya divAe gatIe khaNeNa patto amha samIvaM bhaNiyA aNeNa amhe somarUviNA - ' ahaM sayabalo, mahabbala ! tava piyAmaho rajjasiriM arvejjhiUNa ciNNavao bhaloe kappe ahivaI jAto, taM tubbhe vi mA pamAI hoha, jiNavayaNeNa bhAveha appANaM, 10 tato sugatiM gamihaha' tti evaM vottUNaM gato devo. jai sAmi ! taM sumaraha tato 'asthi paralogo' tti sahahaha / mayA bhaNio - sayaMbuddha ! sumarAmi piyAmahadarisaNaM / laddhAvakAso ya bhaNati puNo vi sabuddho - suha putravittaMmahAbala-sayaMbuddhapucajANaM kahAsaMbaMdho 5 tunbhaM ko rAyA kurucaMdo nAma Asi, tassa devI kurumatI, haricaMdo kumAro / so ya rAyA NAhiyavAdI, 'iMdiyasamAgamamettaM purisakappaNA, majjaMgasamavAe maya saMbhava iva, na to parabhavasaMkamaNasIlo atthi, na sukaya-dukkayaphalaM deva-nerai koi aNubhavaI' tti vavasio, bahUNa sattANa vahAya samuTThio, khura iva ekaMtadhAro, nissIlo, nibao / tao tassa eyakammarasa bahU kAlo atIto, maraNakAle ya 20 asA yAveyaNIya bahulyAe narayapaDirUva puggalapariNAmo saMvRtto - gIyaM suimahuraM 'akkosaM' ti maNNa, moharANi ruvANi vikitANi passati, khIra khaMDa- sakkarovamaM 'pU~I' ti maNNai, caMdaNANulevaNaM mummuraM vayai, haMsatUlamauyaM sejjaM kaMTagasAhAsamANaM vedei / tassa ya tAvihaM vivarIyabhAvaM jANiUNa kurumatI devI saha haricaMdeNa pacchaNNaM paDiyarai / so ya kurucaMdo rAyA evaM paramadukkhio kAlagato / tassa ya nIharaNaM kAUNa haricaMdo sayaM 25 nayaraM gaMdhasamiddhaM nAeNa aNupAlei / tato ya tahAbhUyaM piuNo maraNamaNuciMtayaMtassa evaM matI samuppaNNA - atthi sukaya-dukkayaphalaM ti / tato NeNa ego khattiyakumAro bAlava - 1 daM ceva zAM0 vinA // 2 kasaM0 u 2 bhe0 vinA'nyatra tti Nabauva mo0 saM0 go 3 / tti Na uva lI 3 | 3 NaM NAmujA lI 3 | 4 vaijjhi0 zAM0 vinA // 5 vikkiyANi zAM0 vinA // 6 pUyaM i u 2 vinA // 7 caMdarA0 zAM0 vinA // 8 haisu u 2 me0 vinA // va0 hiM0 22 so saMdiTTho - bhaddamuha ! tumaM paMDiyajaNovaiTuM dhammasuyaM me kahayasu, esA te seva tti / tao so teNa niogeNa jaM jaM dhammasaMsiyaM vayaNaM suNei taM taM rAiNo niveei / so vi 15 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 vasudevahiMDIe [sijaMsakkhAyaM usabhasAmisadahaMto susIlayAe taheva paDivajati / kayAiM ca nagarassa nAidUre tahArUvassa sAhuNo kevalanANupattImahimaM kAuM devA uvAgayA / taM ca uvalabhiUNaM subuddhiNA khattiyakumAreNa raNNo niveditaM haricaMdassa / so vi devA''gamaNavimhaio jayaNaturagArUDho gato sAhusamIvaM, vaMdiUNa ya viNaeNa nisaNNo suNai kevalimuhuggayaM vayaNAmayaM / saMsArakahaM 5 mokkhasuhaM ca se soUNa 'atthi parabhavasaMkamotti nissaMkiyaM jAyaM / tato pucchai kuru caMdo rAyA-mama piyA bhayavaM! kaM gaiM gato? tti / tato se bhayavayA kahiyaM vivarIyavisauvalaMbhaNaM sattamapuDhavIneraiyattaM ca-haricaMda! tava piyA aNivAriyapAvA''savo bahUNaM sattANaM pIDAkArI pAvakammaguruttAe NaM NaragaM gato. tattha paramadubisahaM niruvamanippaDiyAraM niraMtaraM suNamANassa vi saceyaNassa bhayajaNagaM dukkhamaNubhavati / taM ca tahAvihaM 10 kevaliNA kahiyaM piuNo kammavivAgaM soUNaM saMsArabhIrU haricaMdo rAyA vaMdiUNa para marisiM snyrNmigto| puttassa rAyasiriM samappiUNa subuddhiM saMdisati-tuma mama suyassa uvaesaM karejAsi tti / teNa viNNavio-sAmi! jadi ahaM kevaliNo vayaNaM soUNa saha tubbhehiM na karemi tavaM to me na suyaM. jo puNa 'uvaeso dAyabo' tti saMdisaha taM mama putto sAmiNo kahehi tti / rAyA puttaM saMdisai-tume subuddhisuyasaMdeso kAyavo 15 dhammAdhikAre tti / turiyaM niggao sIho va palittagirikaMdarAo, pavaio kevalisamIve saha subuddhiNA, paramasaMviggo sajjhAyapasatthaciMtaNaparo parikhaviyakilesajAlo samuppaNNanANAMtisao parinivvuo tti / suNimo-tassa ya haricaMdassa rAyarisiNo vaMse saMkhAtItesu naravaIsu dhammaparAyaNesu samatItesu tumbhe saMpadaM sAmiNo, ahaM puNa subuddhivNse| taM esa amha niyogo bahu~purisaparaMparAgato dhmmdesnnaahigaaro|| 20 jaM puNa ttha mayA ayaMDe viNNa viyA taM kAraNaM suNaha-ajja ahaM naMdaNavaNe gao Asi, tattha mayA diTThA duve cAraNasamaNA Aiccajaso amiyateo ya. te mayA vaMdiUNa pucchiyA-bhayavaM! mahAbalassa raNNo kevaiyaM AuM dharai ? tti. tehiM nidihomAso seso. tato saMbhaMto mi Agato. esa paramattho. tato jaM jANaha seyaM ti taM kIrau akAlahINaM / tANi ya uvasamavayaNANi sayaMbuddhakahiyANi soUNa ahaM dhammAbhi25 muho AuparikkhayasutIya AmamaTTiyAbhAyaNamiva salilapUrijamANamavasaNNahiyao bhIo sahasA uhiu kayaMjalI sayaMbuddhaM saraNamuvAgato-vayaMsa ! kimiyANi mAsAvasesajIvI karissaM paralogahiyaM ? ti / teNa mhi samAsAsio-sAmi! 'divaso vi bahuo paricattasavasAvajajogassa, kimaMga puNo mAso ? / tao tassa vayaNeNa puttasaMkAmiyapayApAlaNavAvAro Thio mi siddhAyayaNe kayabhattaparicAo saMthAragasamaNo sayaMbuddhopadiTThajiNa30 mahimAsaMpAyaNasumaNaso aNiJcayaM saMsAraduhaM pAuvagamaNaM ca veraggajaNiyANi suNamANo kAlagato iha jaato| evaM thovo me tavo ciNNo tti // 1degNuppAyama shaaN0|| 2 javINa shaaN0|| 3deglahaNaM zAM0 // 4 ramuvagaka 3 // 5 kAhe zAM0 / / 6 kAri tti zAM0 vinaa||7degnnaaiseso pa0 shaaN0|| havaMsaparaM zAM0 vinA / / Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaddhaM puvabhavacariyaM] cauttho niiljsaalNbho| 171 evaM ca ajalaliyaMgaeNa deveNa kahiyaM mama saparivArAe / IsANadevarAyasamIvAo ya daDhadhammo nAma devo Agato / so bhaNai-laliyaMgaya ! devarAyA naMdIsaradIvaM jiNamahimaM kAuM vaJcati tti gacchAmi ahaM, viditaM te hou tti / so gato / tato ahaM anjalaliyaMgayadevasahiyA 'iMdANattIe avassa gamaNaM hohi ti iyANiM ceva vaccAmoM' tti gayA puNa naMdIsaradIvaM khaNeNa / mahimA kayA jiNAyayaNesu, tiriyaloe 5 ya titthayaravaMdaNaM karemANo sAsayacezyapUyaM ca cuo lliyNgo| paramasogaggiDajhamANahiyayagharA ya ahaM vivasA gayA saparivArA sirippamaM vimANaM / parihAyamANasohaM ca mamaM daTTaNa Agato sayaMbuddho devo bhaNati-sayaMpabhe! jiNamahimaM kuNasu, cayaNakAlo, bohilAbho bhavissai tti / tassa vayaNaM pariggaheUNa naMdIsare dIve tiriyaloe ya kayapUyA ahamavi cuyA samANI jaMbuddIvakavidehe pukkhalAvaivijae puMDaragi-10 NIe nayarIe vairaseNassa cakkavaTTissa vasumatIe devIe duhiyA sirimatI nAma jaayaa| sA haM piubhavaNapaumasararAyahaMsI dhAvIjaNapariggahiyA jamagapavayasaMsiyA iva layA suheNa vaDDiyA / gahiyAo ya kalAo abhiraamiyaao| kayAiM ca paose savaobhaGgaM pAsAyamabhirUDhA passAmi nayarabAhiM devasaMpAyaM / tato ciMtAparAyaNAe me sumariyA devajAtI, sumariUNa ya dukkheNA''hayA mucchiyA / pari-15 cArigAhiM jalakaNapaDisittA paJcAgayaceyaNA ciMtemi-'kattha maNNe pio me laliyaMgato devo ? tti, teNa ya me viNA kiM jaNeNa AbhaTeNaM ti mUyattaNaM pa~kayaM / bhaNai pariyaNo-jaMbhaehiM se vAyA akkhittaa| kao ya tigicchaehiM payatto, kayAI bali-homa-maMta-rakkhAvihANAI / ahaM pi mUyattaNaM na muyAmi, lihiUNa ya ANattI demi paricAriyANaM / uvavaNagayaM ca mamaM ammadhAtI paMDiyA nAma virahe bhaNati-putta sirimai ! jai kAraNeNa keNai 20 mUI tato me ajaMtiyA sAha, tato sattIe kajasAhaNe payaissaM. atthi me vijAbalaM, jeNa maNussaloe sAhINaM payoyaNaM saMpAissaM. aha puNa saccamUI devadoseNa to kiM sakA kAuM ? / tIya vi evaM bhaNie mayA ciMtiyaM-suTTha bhaNai dhAI, mama hiyayagayaM atthaM ko sAhei ? taM kahemi se sambhAvaM / tao mayA bhaNiyaM-ammo! atthi kAraNaM, jeNa saMpaikAlaM mUyattaNagaM karemi tti| tato sA tuhA bhaNati-putta! sAhasu me kAraNaM, taM ca soUNa 25 jaha bhaNasi taha cehissaM ti / tato mayA bhaNiyA-suNAhisirimainiveiyA niNNAmiyAbhavasaMbaddhA attakahA __ atthi dhAyaisaMDe dIve pucavidehe maMgalAvaivijae naMdiggAmo nAma saNNiveso / tattha ahaM io taiyabhave daridakule sulakkhaNa-sumaMgala-dhaNiyAujjhigAINaM chaNhaM 1cahi tti shaaN0|| 2 ahaM vaMdituM taM te zAM0 binA // 3 rigaNA Daka 3 go 3 u0 me0 ggiNA paDadeg lI 3 // 4 pakAriyaM shaaN0|| Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 vasudevahiMDIe [sijjaMsakkhAyaM usabhasAmibhagiNINaM pacchao jAyA, na kayaM ca me nAmaM ammA-piUhiM ninnAmiya'tti bhaNNAmi / sakammapaDibaddhA ya tesiM avasANaM jIvAmi / / Usave ya kayAI aDDakaDiMbhANi nANAvihabhakkhahatthagayANi sagihehiMto niggayANi / tANi ya daRsNa mayA mAyA jAiyA-ammo! dehi me moyage aNNaM vA bhakkhayaM ti, 5 DiMbhehiM samaM ramAmi tti / tIe ruvAe hayA nicchUDhA ya gihAo-kao te ihaM bhakkhA ?. vaccasu aMbaratilayaM pavayaM, tattha phalANi khAyasu marasu va tti / tato rovaMtI niggayA mi / saraNaM vimaggamANIe dihoya mayA jaNo aMbaratilayapabayAbhimuho ptthio|gyaa mi teNa shiyaa| diho ya mayA puhavitalatilayabhUo, vivihaphalabharanamirapAdavasaMkulo, kulaharabhUo sauNa-miyANaM, siharakarehiM gagaNatalamiva miNiuM samunjao aMbaratilago girivro| 10 tattha ya geNhai jaNo phalANi, mayA vi pakka-paDiyANi sAdUNi phalANi bhakkhiyANi / ramaNijjayAe ya girivarassa saMcaramANI saha jaNa gaMbhIraM suNimo sadaM aimaNoharaM / taM ca aNusaraMtI gayA mi taM padesaM saha jaNeNa / diTThA mayA jugaMdharA nAma AyariyA, vivihaniyamadharA, codasapuvi-cauNANiNo, tattha ya je samAgayA maNuyA devA ya tarsi jIvANaM baMdha-mokkhavihANaM kahayaMtA, saMsae ya visodhiMtA / tato haM teNa jaNeNa saha paNivaiUNa 15 nisaNNA egadese suNAmi tesiM vayaNaM paramamahuraM / kahaMtare ya mayA pucchiyA-bhayavaM! atthi mamAo koi dukkhio (pranthAnam-4800) jIvo jIvaloe ? tti / tato teNa bhaNiyaM-NiNNAmie! tuma sadA subhA-'subhA sutipahamAgacchaMti, rUvANi ya suMdara-maMgulANi pAsasi, gaMdhe subhA-'subhe agghAyasi, rase vi maNuNNA-SmaNuNNe AsAesi, phAse vi iTThA-'NiDhe saMvedesi, atthi ya te paDiyAro sI-uNha-taNhA-chuhANaM, nidaM suhAgayaM sevasi, nivAya20pavAyasaraNAsao vi ya te atthi, tamasi jotippagAseNa kajaM kuNasi. narae neraiyANaM nicaM asubhA sadda-rUva-rasa-gaMdha-phAsA, nippaDiyArANi paramadAruNANi sI-uNhANi khuhA. pivAsAo ya, na khaNaM pi nidAsuhaM dukkhasayapIDiyANaM, nicaMdhayAresu naraesu ciTThamANA nirayapAlehiM kIramANANi kAraNasayANi vivasA aNuhavamANA bahuM kAlaM gamayaMti. tiriyA vi sapakkha-parapakkhajaNiyANi sI-uNha-khu-ppivAsAdiyANi ya jANi aNubhavaMti, tANi va25huNA vi kAleNa na sakA vaNNeuM. tava puNa sAhAraNaM suha-dukkhaM. pubasukayasamajiyaM aNNesiM riddhiM passamANI duhiyamappANaM takesi tti. je tumao hINA baMdhaNAgAresu kilissaMti, je ya dAsa-bhayagA paravattavA NANAvihesu dehapIDAkaresu kammesu NiuttA kilissaMti, AhAraM pi tucchamaNiheM bhuMjamANA jIviyaM pAleMti, te vi tAva passasu tti / mayA paNayAe 'jahA bhaNadha tti tahA' paDisuyaM / tattha dhammaM soUNaM kei pavaiyA, kei gihavAsa30joggANi sIlabayANi paDivaNNA / mayA vi viNNaviyA-jassa Niyamassa pAlaNe sattA mi taM me uvaisaha tti / tao me tehiM paMca aNuvayANi uvaihANi / vaMdiUNa parituTThA 1 pAlA kIlamANA kAra zAM0 binA // 2 viuM pA lI 3 vinA / / Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaddhaM puvabhavacariyaM] cautyo niiljsaalNbho| 173 jaNeNa saha naMdiggAmaM gayA, pAlemi vayANi saMtuTThA / kuDuMbasaMvibhAgeNa ya pariNayAya saMtIya cauttha-chaTTha-'DhamehiM khmaami|| ___ evaM kAle gae kamhii kayabhattaparicAyA rAIe devaM passAmi paramadaMsaNIyaM / so bhaNati-NiNNAmie ! passa maM, ciMtehi ya 'homi eyassa bhAriya' tti, tao me devI bhavissasi, mayA ya saha dive bhoe bhuMjihisi tti / evaM vottUNa adaMsaNaM gao / aha-5 mavi pariosaviyasiyahiyayA 'devadaMsaNeNa labheja devattaM ti ciMtiUNa samAhIe kAlagayA, saNiyANA IsANe kappe sirippabhe vimANe laliyaMgayassa devassa aggamahisI sayaMpabhA nAma jAyA / ohiNANopaogaviNNAyadevabhavakAraNA ya saha laliyaMgaeNa jugaMdharaguruvo vaMdiumavaiNNA / taM samayaM ca tattheva aMbaratilae maNorame ujANe samosariyA sagaNA y| tao haM paritosavisappiyamuhI tiuNapayAhiNapuvaM gamiUNa NiveiyaNAmA NaTTovahAreNa 10 maheUNa gayA savimANaM, dive kAmabhoe devasahiyA NirusugA bahu~ kAlaM aNubhavAmi / devo ya so AuparikkhaeNa ammo ! cuo Na yANAmi kattha gao ? tti / ahamavi ya tassa viogaduhiyA cuyA samANI ihA''yAyA, devaujjovadaMsaNasamuppaNNajAIsaraNA taM devaM maNasA parivahaMtI mUyattaNaM karemi 'kimeteNa viNA saMlAveNaM kaeNaM ?' / esa prmttho|| laddhamaNussajammaNo laliyaMgayadevajIvassa gavesaNA 15 taM ca soUNaM ammadhAI mamaM bhaNati-putta ! suTTha te kahiyaM. etaM puNa puvabhavacariyaM peDe lehiUNaM tao hiMDAvemi. so ya laliyaMgao jai mANussae bhave AyAo hohitti tao sacariyaM daTTaNa jAI sumarihiti. teNa ya saha NivvuyA visayasuhamaNubhavissasi tti| tao tIe maeNA'Nusajio paDo vividhavaNNAiM paTTiyAhiM dohi vi jaNIhiM / tattha ya paDhama NaMdiggAmo lihio, aMbaratilagapavayasaMsiyasukusumiyA'sogasaNNisaNNA guravo ya, 20 devamihuNaM ca vaMdaNAgayaM, IsANakappe sirippabhaM vimANaM sadevamihuNaM, mahabbalo rAyA sayaMbuddha-saMbhinnasoyasahio, NiNNAmigA ya tavasosiyasarIrA, laliyaMgao sayaMpabhA ya saNAmANi / tao NipphaNNe lekkhe dhAI paTTagaM gaheUNa 'dhAyaisaMDaM dIvaM vaccAmi' tti tIse vijApabhAveNa AgAsagamaNaM uppattiyA juvatikesapAsa-kuvalaya-palAsasAmaM nhylN| khaNeNa ya paJcAgayA pucchiyA mayA-ammo ! kIsa lahuM NiyattA si ? tti / sA 25 bhaNai-putta ! suNaha kAraNaM-'ihaM amhaM sAmiNo tava piuNo varasavaTTamANiNimittaM vijayavAsirAyANo bahukA samAgayA, taM jati iheva hohitti te hiyayasAhINo daio tao kayameva kajati ciMtiUNa NiyattA. tammi ya jai Na hohitti iha parimaggaNe karissaM jattaM ti| suTThiyahiyayA~ mayA bhnniyaa|avrjjh(h)e gayA paTTagaM gaheUNa paJcAvaraNhe AgayA pasaNNamuhI bhaNai-putta ! pariNevvuyA hohi, TThio te mayA so lliyNgo| mayA 30 1degvabhAva shaaN0|| 2 paDi le lI 3 u. vinA // 3 suDihiyA mo0 saM0go 3 u 2 suddhahiyayA kasa0 / / Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 vasudevahiMDIe [sijaMsakkhAyaM uttabhasAmipucchiyA-ammo ! sAhaha-so kahaM ? ti / sA bhaNai-putta ! mayA rAyamagge pasArio paTTao / taM ca passamANA AlikkhakusalA AgamaM pamANaM kareMtA pasaMsaMti, je akusalA te vaNNa-rUvANi pAsaMti / dumarisaNarAyasuo duiMto kumAro, so muhuttamettaM pAsiUNa mucchio, khaNeNa Asattho pucchio maNUsehiM-sAmi ! kiM the mucchiyA ? / so 5 bhaNai-cariyaM niyagaM paTTalihiyaM daRsNa ya me sumariyA jAI-ahaM laliyaMgato devo Asi, sayaMpabhA me devi tti| mayA pucchio-putta ! sAhasu ko saNNiveso ? / bhaNaipuMDarigiNI nayari tti / pavayaM 'meru' sAhati, aNagAro ko vi esa vissarai se nAma, kappaM sohammaM kahei, rAyA maMtisahio ko vi esa tti, kA vi esA tavassiNI na jANaM se nAmaM ti| tato 'uMcAvago' tti jANiUNa mayA bhaNio-putta ! saccaM saccaM, jaM te jammaMtare 10 vIsariyaM teNa kiM ?. saccaM tumaM si laliyaMgato.sA puNa sayaMpabhA naMdiggAme paMgulI keNa vi kammadoseNa jAyA~. eyaM ca NAe cariyaM lihiyaM tava vattamaggaNaheuM. mama ya dhAyaisaMDagayAe diNNo ya paTTao. mayA ya aNukaMpAe tIse tava parimaggaNaM kayaM. ehi putta ! jAva te nemi dhAisaMDaM ti| avahasio mittehiM, 'gammau, posijau paMguli' tti / tao avkto| muhuttametteNa Agato lohaggalAo dhaNo nAma kumAro, so dhAvaNa-laMghaNA-''ca15 raNesu asamANo tti vairajaMgho bhaNNai / so uvAgato paTTagaM daLUNa mamaM bhaNati-keNeyaM lihiyaM cittaM ? ti / mayA bhaNiyaM-kiMnimittaM pucchasi ? / so bhaNai-mamaM evaM cariyaMahaM laliyaMgato nAma Asi devo, sayaMpabhA devI. 'asaMsayaM tIe lihiyaM ti, tIe ya vA uvadeseNaM' takemi / tato mayA pucchio-jai te cariyaM, sAhasu ya ko esa sanniveso? / so bhaNati-naMdiggAmo esa, pabao aMbaratilao, jugaMdharA ya AyariyA, esA 20 khamaNakilaMtA NiNNAmiyA, mahabbalo rAyA sayaMbuddha-saMbhiNNasoehiM saha lihio, esa IsANo kappo, sirippabhaM vimANaM; aiyaM savaM sapaJcayaM parikahiyaM teNa / tao ya mayA tuhAe bhaNio-jA esA sirimatI kumArI piucchAe duhiyA sA sayaMpabhA, jAva raNNo Niveemi tAva te labbhai ti sumaNaso gato / tato mi kayakajjA aagyaa| putta ! raNNo niveemi, tato te piyasamAgamo bhavissai tti / evaM vottUNa gyaa| niveditamaNAe rnnnno| 25 tato haM sadAviyA raNNA, devI ya vasumaI / tao doNha vi rAyA pakahio-suNaha, jo sirimatIe laliyaMgao devo AsI. jahA NaM ahaM jANaM Na tahA sirimatIvairaseNakArio laliyaMgayadevaparicao iheva jaMbuddIve avaravidehe salilAvativijae vIyasogA nayarI, jiyasattu nAma 1 kahaha lI 3 // 2 Alekha zAM0 // 3 dumaseNarAya lI 3 / dumavisaNarAya mo0 saM0 go 3 // 4kiM va muk3| kiM pamulI 3 // 5 zyaM pi ni zAM0 vinA / / 6 ubbhAvadeg lI 3 // 7degyA Aga. mesu kusalA eyaM shaaN0|| yaM cittiyaM ti lI 3 // 9 eva sadeg shaaN0||10 vijayasa shaaN0|| Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaddhaM puvabhavacariyaM] . . cauttho niiljsaalNbho| rAyA, tassa maNoharI ya kekaI ya duve devIo, tAsiM acalo vihIsaNo ya puttA / uparae piummi vijayaddhaM bhuMjaMti bldev-vaasudevaa| maNoharI ya baladevamAyA kammiya kAle gae puttaM Apucchati ayalaM-aNubhUyA me bhattuNo sirI puttasirI ya. paccayAmi, paralogahiyaM karissaM, visajehi maM ti / so neheNa na visajjei / nibaMdhe kae bhaNati-ammo ! jai nicchao te kao to maM devaloyaga-5 yAe vasaNe paDi boheyavo tti / tIe paDivannaM / pavaiyA ya paramadhitibaleNa egArasaMgaidharI vAsakoDI tavamaNucariUNa aparivaDiyaveraggA samAhIe kAlagayA laMtae kappe iMdo AyAo / taM tAva jANeha mamaM / . - bala-kesavA ya bahuM kAlaM pamuiyA bhoe bhuNjNti| kayAiM ca niggayA aNuyatayaM AsehiM vAyajogeNa avahiyA aDaviM pavesiyo / go-rahasaMcAreNa ya na viNNAo maggo, jAva NaM 10 dUraM gaMtUNa AsA vivaNNA, bibhIsaNo ya kAlagato / ayalo neheNa na jANai, 'mucchio' tti Nei NaM sItalANi vaNagahaNANi 'sattho bhavissai'tti / ahaM ca laMtagakappagato puttasiNeheNaM saMgAraM ca sumariUNa khaNeNa Agato bihIsaNarUvaM viuvviUNa / rahagato bhaNio balo-bhAta ! ahaM vijAharehiM saha jujjhiuM gato, te me pasAhiA. tumhe puNa aMtaraM jANiUNa keNa vi mama rUveNaM mohiyA, vaJcimo nayaraM. eyaM puNo 'ahaM' ti tubbhehiM 15 bUDhaM kalevaraM, sakkAremu NaM / teM DahiUNa raheNa sanayaramAgayA pUijamANA jaNeNaM, ghare ya ekkAsaNanisaNNA ThiyA / tao mayA maNoharIrUvaM daMsiyaM / saMbhaMto ya ayalo bhaNatiammo ! tubbhettha kao ? / pabajAkAlo saMgAro ya sabo parikahio, bibhIsaNamaraNaM, 'ahaM laMtagAo kappAo bhavapaDibohaNanimittaM ihamAgato, paralogahiyaM ciMtehi aNicaM maNuyariddhiM jANiUNa' / gato sakappaM lNtgiNdo| ___ ayalo puttasaMkAmiyarAyasirI tavamaNucariya IsANe kappe sirippabhe vimANe laliyaMgao nAma suro jAo / ahaM puNa sadevIyaM puttasiNeheNaM abhikkhaNaM laMtayaM kappaM nemi tti jAhe jAhe sumarAmi / so puNa laliyaMgato devo sattanavabhAge sAgarovamassa devasuhaM paribhottUNaM tato sirippabhAo vimANAo cuo, tattha aNNo uvavaNNo / taM pi ahaM puttasiNeheNaM ceva laMtayaM kappaM nemi / evaM sattarasa laliyaMgayA aiiaa| eso25 vi ya jo me sirImatIe laliyaMgao aTThArasamo laMtayakappaM nIapuvvo bahuso, jANAmi NaM / tao laMtayakappAo cuo haM vairaseNo jAto // rAyA bhaNai-sahAveha vairajaMghaM ti / ANatto kacuMgI gato / Agato ya vyrjNgho| diTTho ya (granthAnam-4900) mayA paritosaviyasiyacchIe accherayabhUo, sarayarayaNi 20 1bhe zAM0 vinaa|| 2 degyA vasaNe paDiboheja tti shaaN0|| 3 deggavI vA zAM0 vinA // 4 degtaM Adeg zAM0 vinA // 5 degyA 1 to raha shaaN0|| 6deglo mohe lI 3 // 7degNamAga zAM0 // 8dego ayalo ka 3||9tN jahi saMsaM0 zAM0 vinA // 10 tava lI 3 shaaN0|| Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDIe [sijjaMsakkhAyaM usamasAmiyarasomavayaNacaMdo, taruNaravirassibohiyapuMDarIyanayaNo, maNimaMDiyakuMDalaghaTTiyapINagaMDadeso, garulA''yayatuMganAso, silappavAlakomalasurattadasaNacchayaNo, kuMdamaulamAlAsiNiddhadasaNapaMtI, vayasthavasabhanibhakhaMdho, vayaNatibhAgUsiyarayaNAvalipariNaddhagIvo, puraphalihA''yAmadIhabAhU, nayarakavADovamANamaMsalavisAlavaccho, karasaMgejjhamajhadeso, vimaulavarapaMkayasa5 risanAbhI, migapatthiva-turagavaTThiyakaDI, karikaraNibhaUrujuyalo, nigUDhajANupadesasaMgatahariNasamANaramaNijjajaMgho, supaiTThiyakaNagakummasarisalakkhaNasaMvAhacalaNajuyalo / paNao ya rAyaNo / bhaNio ya-putta vairajaMgha! paDicchasu puvabhavasayaMpahaM sirimati ti / ava. loiyA NeNa ahaM kalahaMseNeva kamaliNI / vihiNA ya pANiM gAhio mama tAeNa 'vai rajaMgho!' tti mahuramAbhAsamANeNa, diNNaM viulaM dhaNaM paricAriyAo ya / visajjiyANi ya 10 amhe gayANi lohaggalaM / muMjAmo niruviggA bhoe / vaDaraseNo vi rAyA logaMtiyadevapaDibohio saMvaccharaM kimicchiyaM dANaM dAUNa niyagasuehiM naravaIhi ya bhattivasasametehiM saha pavaio pokkhalapAlassa rajaM dAUNa / uppaNNakevalanANo ya dhamma desei / mama vi kAleNa putto jAto, so suheNa sNvddio| kayAiM ca pokkhalavAlassa ke vi sAmaMtA visaMvaiyA / teNa amhaM pesiyaM-eu vaira15 jaMgho sirimatI yatti / amhe viuleNa khaMdhAvAreNa patthiyANi puttaM nayare ThaveUNaM / sara vaNassa ya majheNaM paMtho paDisiddho jANukajaNeNa-diTThIvisA saravaNe sappA, Na jAti tao gaMtuM ti / taM pariharaMtA kameNa pattA puNddriginniiN| suyaM ca NehiM naravaIhiM vairajaMghAssgamaNaM / tato te saMkiyA paNayA / amhe vi pokkhalapAleNaM raNNA pUeUNa visajjiyA, patthiyANi sanayaraM / bhaNai ya jaNo-saravaNaujjANamajheNa gaMtavaM, sappA nivisA jAyA, 20 kevalanANaM tattha Thiyassa sAhussa uppaNNaM, devA ya uvaiyA, devujjoeNa ya paDihayaM diTThIgayaM visaM sappANaM ti / tato amhe pattANi kameNa saravaNe AvAsiyANi / sAgaraseNa-muNiseNA ya mama bhAyaro aNagArA sagaNA tattheva ThiyA / tato amhehiM diTThA tavalacchipaDihatthA sarayasarajalapasaNNahiyayA sArayasagalasasisomavayaNA / te ya saparivArA pareNa bhattibahumANeNaM vaMdiyA / saparivArA ya phAsueNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM pddilaahiyaa| 25 tato amhe tesiM guNe aNuguNeMtAI 'aho! mahANubhAvA sAyaraseNa-muNiseNA, amhe vimukkarajjadhurAvAvArAI kayA maNNe NissaMgAiM viharissAmo ?' tti virAgamaggamoiNNAI kameNa pattAI sanayaraM / putteNa ya amhaM virahakAle bhiccavaggo dANa-mANehiM raMjio, vAsaghare ya visadhUmo paoio / visajjiyapariyaNANi ya vigADhe paose aigayANi vAsagiha, sAhuguNarayANi dhUmadUsitadhAtUNi kAlagayANi iha AyAiM uttarakurAe tti / 30 taM jANAhiM aja! jA NiNNAmikA, jA ya sayaMpabhA, jA ya sirimatI sA ahaM 1 kalabheNa va zAM0 // 2 tIe tti zAM0 // 3 0Ne geNhaMtA aho shaa0|| Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaddhaM puvabhavacariyaM ] cauttho niiljsaalNbho| 177 ti jANeha. jo mahabbalo rAyA, jo ya laliyaMgao, jo ya vairajaMgho rAyA te tumbhe / evaM jIse nAmaM gahiyaM bhe sA ahaM sayaMpabhA // ___ tato sAmiNA bhaNiyaM-ajje ! jAI sumariUNa devujjoyadasaNeNa ciMtemi devabhave vaTTAhi' tti, tato ya se sayaMpabhA AbhaTThA. taM saccaM eyaM jaM tume kahiyaM / paritosamANasANi puvabhavasumaraNasaMdhukkiyasiNehANi tti suhAgayavisayasuhANi tiNNi paliovamANi 5 jIviUNa kAlagayAiM sohamme kappe devA jAyA / tattha vi Ne parA pII Asi / tipaliovamamiyaM ThitiM aNupAleUNa cuyA vacchAvaivijae pahaMkarAe nayarIe tattha sAmI piyAmaho suvihivijaputto kesavo nAmaM jAto, ahaM puNa seTTiputto abhayaghoso, tattha viNe sinnehaadhikyaa| tattheva nayare rAyasuo purohitasuo maMtisuo satthavAhasuo ya, tehiM vi saha mittI jAyA / kayAiM ca sAhU paDimApaDivaNNo kimikuTThI dihro samAga-10 ehiM, bhaNio ya paMcahiM vi jaNehiM kesavo parihAsapuvaM--tunbhehiM nAma erisANaM tavassINaM tigicchaM na kAyavaM, je atthavaMtA jaNA te tigicchiyatva tti / so bhaNati-vayaMsa ! amhaM dhammiyajaNo nirujo kAyavo, viseseNa puNa sAhavo paDicariyavA. esa puNa sAhU osahaM pAuM necchai chaDDiyadehamamatto, so abhaMga-makkhaNehiM paDicariyabo tti, tattha mama tillaM asthi sayasahassaniSphaNNaM, gosIseNe caMdaNeNa kajaM kaMbalarayaNeNaM ca tti / amhehiM 15 paDivannaM-kIrau, satvaM pi saMpADemo / rAyaputteNa kaMbalarayaNaM diNNaM, caMdaNaM ca gahiyaM / paDimAe Thio sAhU viNNavio-bhayavaM ! amhe te hitabuddhIe jaM pIDaM karemu taM khamasu tti / abbhaMgio telleNa, teNA'higataraM kimI saMcAliyA, te paramavedaNaM udIreMtA niggayA, mucchio tabassI kaMbaleNa saMvario, taM sIyalaM ti tattha laggA kimI, papphoDiyA sIyale padese, caMdaNeNa litto, paJcAgao puNo vi makkhio, teNeva kameNa kimI niggayA, 20 caMdaNeNa sattho kao, jAhe khINA kimI tAhe caMdaNeNa liMpiUNa gayA mo sagihANi / suyadhammA ya sabai paDivaNNA sAvayadhamma, kesavo sAhuveyAvaccaparo viseseNa tAva uggehiM sIlavaya-tavovahANehiM appANaM bhAveUNaM samAhIe kAlagayA accue kappe iMdasamANA devA jaayaa| divaM ca suhamaNubhaviUNaM ThitikhaeNa cuyA kameNa kesavo vairaseNassa raNNo pukkhalAvaIvijae puMDarigiNIe nayarIe maMgalAvatIe devIe putto vairanAbho 25 nAma / rAyasuyAI kaNaganAbha-ruppanAbha-pIDha-mahApIDhA kameNa jAyA kumArA / ahaM ca tattheva nayare rAyasuo jAto, bAlo ceva vairanAbhaM samallINo sArahI jAto sujaso nAma / vairaseNo vairanAbhAINaM rajaM dAUNa logaMtiyadevapaDibohio saMvaccharaM kayavittavisaggo pavaio, samuppaNNakevalanANo dhamma desei sayaMbuddho / vairanAbho samattavijayAhivo cakkavaTTibhoe bhuMjati / bhayavaM titthayaro puMDarigiNIe aggujANe samosa-30 rio / vairanAbho vaMdiuM nijAo saparivAro, jiNabhAsiyAmayaparisittahiyao samu1 kAuM zAM0 vinA // 2 degsIsacaM lI 3 // va.hiM0 23 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 vasudevahiMDIe [ nIlajasAparicao paNNaveraggo puttasaMkAmiyarajjasirI sasahoyaro pavaio / ahamavi puvasiNehANurAgeNa vairanAbhamaNupavaio / tato vairanAbho laddhisaMpanno theveNa kAleNa coddasapuvI jAto, kaNagaNAbho veyAvaccakaro / bhayavayA ya ' vairanAbho bharahe paDhamatitthayaro usabhI nAma bhavissai' tti niddiTTho, 'kaNaganAbho cakkavaTTI bharaho nAma tava putto bhavissaitti, 5 rupapaNAbhAI egamaNussabhavalAbhiNo aMtaM karessaMti' / puvabhaviyakesavAdINaM cariyaM sIla - saMjayA saMjayabhAvujjalaM kahiyaM / tato amhe chappi jaNA bahugIo vAsakoDIo tavamaNucariUNa samAhIe kAlagayA, kameNa ya sabaTTasiddhe devA jAyA / tato cuyA ihaM jAyA / mayA ya piyAmahaliMgada risaNeNaM porANAo jAIo sariyAo / viSNAyaM ca aNNA-pANaM dAyavaM ti, na davaM tavassINaM // 10 eyaM ca kahaM soUNa sejjaMso pahaTTamaNasehiM pUio naravaipabhiIhiM / tato usabhasAmiNo vAsasahasseNa kevalanANaM daMsaNaM ca uppaNNaM / sammattAisesapayAso bhaviyANaM dhammaM desei | nami vinamI ya bahuM kAlaM devA iva sacchaMdgamaNAlayA niruviggA bhoe bhuMjaMti / samuppaNNaveraggA ya puttANaM nayarANi saMvibhajiUNa jiNacaMdasamIve pavaiyA, jesiM mayA vaMsakittaNA kayA // 15 nIlajasAparicao missa ya vaMse saMkhAtItANi NaravatisayANi samatItANi, jANi rAyasiriM taNamiva paDaggalaggaM payahiUNa pavaiyANi / tammi ya vaMse apariyAvatte vihasiyaseNo nAma rAyA, tarasa puto pahasiya seNo NAma, tassohaM bhAriyA hiraNNamatI nAma vikkhAyA vijjAharaloe naliNisabhanagarasAmiNo hiraNNarahassa suyA pIIvaddhaNAe devIe attiyA / mamaya 20 sIhadADho putto, tassa ya duhiyA nIlajasA dAriyA pahANakulasaMbhavA kIlAputraM vijjANuvattI mAyaMgavesA, jA tume diTThA / ejjAsi tti taM paesaM, tato te sohaNaM bhavissaiti / mayA bhaNiyA - jANIhAmo tti / tato vimaNA NiggayA ' jANihisi' tti vottaNaM / ahamavi gaMdhavadattAkovapasAyaNovAyaciMtAparo divasaM gameUNa padose sanniviTTho sayaNI hatthaphAseNa paDibuddho ciMtemi-apubo hatthaphAso, na esa gaMdhavadattAe ti / taM 25 ummilliyaloyaNo dIvamaNipagAsiyaM passAmi veyAlaM bhIsaNarUvaM / ciMtiyaM mayA - suNAmi, duvA veyAlA - sIyA uNhA ya. je uNhA veyAlA te sattuM pauMjaMti viNAseukAmA . yA veyAlA puNa i ANei rtti NitiyaM-ti evaM ciMtemi / kaDDati maM veyAlo balA vi kayAi / mama vi ciMtA jAyA - neu tAva maM, jeNA''Natto tti tassa samIvaM. teNa saha jaM pattakAlaM taM karissaM / NIo mi NeNa gabbhagihAo, ceDIo passAmi pasuttAo / ciMtemi30 osoviyA veyAleNa, jaM pAehiM vi chikkA na ceteMti / patto ya duvAraM, agacchiyaM NeNa 1 sa hiraNNamatI nAma ahaM bhAriyA vikkhA zAM0 // 2Nadharassa zAM0 // 3 bhesadeg u 2 vinA // 4ttiya evaM zAM0 / tti NittiyaM ti evaM ka 3 go 3 u0 // 5 'lAvilA viu 2 me0 vinA // 6 na viiti lI 3 ka 3 go 3 / na viMdaMti u0 // 7 avAga zAM0 // Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevassa saMharaNaM] cauttho niiljsaalNbho| 179 vIsariyANi kavADANi, NiggaeNaM saMmiliyaM muhaM, saMvariyaM duvAraM / ciMtiyaM mayA-veyAleNa kao avakAriNA vi uvagAro seTThibhavaNaM saMvariyaduvAraM kareMteNaM ti / niggayassa me siridAmagaMDa pAesu laggaM, taM ca caMdappabhApagAsiyaM daTTaNaM se sohaNaM nimittaM' ti pariggahiyaM / thovaMtare seo vasabho aNulomo diTTho, taM pi se pariggahiyaM suMdarabuddhIe / thovaMtare hatthI satIto diTTho, rAyagihe ya theriyAe sadAvio-ehi vaccAmo, sA te piyA putta! 5 paDicchai tti. ehiM tumaM, hathissa uvariM acchasu muhuttaM jAvamahamAgacchAmi / sA ArUDhA, uhio ya hatthI, sA bhIA, (granthAnam-5000) AhoraNeNa bhaNiA hasaMteNa-sobhitA si bhayavati ! tti| tato me uppaNNA ciMtA-imo saMjoyasalAvo pasatthaM nimittaM / passAmi ya ceiyagharaM, sAhusadaM ca suNAmi / tato evaMvihehiM pasatthasauNehiM aNumaNNiyagamaNo iva nINio veyAleNaM, saMpAvio piuvaNaM / diTThA ya mayA mAyaMgavuDDA kiM pi jaMpaMtI / 10 bhaNio aNAe veyAlo-bhaddamuha ! saMpAviyaM te payoyaNaM, suTTha kayaM ti / tato mamaM mo. taNaM hasiUNa adarisaNaM gto| ahaM pi NAe AbhaTTho-putta ! mA te maNuM bhavau 'veyAleNA''NIo.' ahaM jANAmi te sattaM pabhAvaM ca. na te mayA pariggahiyassa kAyi sarIrapIlA. 'avamaNNasi mama' ti to me evaM ANIo. nayAmi te veyarbu, mA kiMci bhaNAsi tti / mayA bhaNiyA-tubbhe jANaha jaM pattakAlaM / tato aNAte ukkhitto / Nei maM15 maNoNukUlANi vayaNANi bhAsaMtI / egammi ya paese kaNayadhUmaM piyaMtaM purisaM passAmi / pucchiyA mayA-devI ! ko esa puriso ? tti / sA bhaNai-putta ! esa aMgArao vijAbhaTTho sAhaNaM kuNati vijAe. vaccAsu se samIvaM, uttamapurisadasaNeNa sijhaMti vijAo. passau tumaM ti, to kayattho hohiti tti / mayA bhaNiyA-dUreNa pariharaha, na eyaM dadrumicchAmi / tato tIe taM pariharaMtIe ANIo mi khaNeNa veyaDhe / ujANe ya nikkhiviUNa gayA maM / 20 tato muhuttaMtarassa AgayA paDihArI, tIya mi saparicArIe kouyasaehiM Nhavio, aiNIo mi nayaraM / passai maM jaNo pasaMsamANo rUvAisayavimhio 'na esa mANuso, devANaM aNNataro' tti / patto mi rAyabhavaNaM, pUjio mi aggheNa, paviTTho mi abbhatarovaTThANaM, dihro ya mayA rAyA sIhadADho sIhAsaNattho / ciMtiyaM mayAavassa gurujaNo pUeyabo tti / mayA ya se kao aMjalI / pahaDhavayaNeNa rAiNA 25 uTThieNa namaMto chitto bAhUsu / tato uvaNIe AsaNe uvesAvio mi raNNA sabahumANaM / tato vijAharava'DvehiM pauttAsissa purohieNa udIrio puNNAho / tato niggayA nIlajasA rAyaduhiyA NIlabalAhakasaMkaDAo viva navacaMdalehA, haMsalakkhaNANi dhavalANi khomANi nivasiyA, siyakusumadubApavAlasaNAhakesahatthA, mahagdhA''bharaNAlaMkiyA, 1degridattaM gaMDaM pAlaesu zAM0 vinA // 2 degyA piyA paDi zAM0 // 3 AsADhA veDhio ya hatthI u 2 kasaM0 mosaM0 vinA // 4 saMjAyasaM lI 3 / saMyogasaMdeg zAM0 // 50rivArAe lI 3 // 6 veNa padeg zAM0 vinA // 7 tAsIsassa zAM0 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 vasudevahiMDIe [vasudeveNa nIlajasAe pariNayaNa sahijaNaparivArA disAdeviparivArA iva vasumatI / saMvacchareNa bhaNiyaM-deva ! pasatthaM nimittaM, muhutto ya sohaNo, sAmipAdA nIlajasAe pANiM giNhasu tti / tato paDuppAiyANi tUrasayANi, pagIyAo avidhavAto, paDhaMti suyamAgadhA / tato haM uvagao, viraiyaM pahANapIDhaM / tato niyagapakkheNa uvaNIyA nIlajasA / nikAyavuDDehiM avihavAhi ya 5 kaNagakalasehiM surabhisalilabhariehiM kao Ne abhiseo / huo huyavaho maMtapurogehiM, gahio me pANI rAyadAriyAe, payakkhiNIkao huyavaho, pakkhittA lAyaMjalIo, pauttAsIsANi haMsalakkhaNANi khomANi parihiyANi, pecchAgharanisaNNANa ya kayaM paDikamma, pajjAliyakaNagadIvaM aigayA mo vAsagihaM saha paricArigAhiM / tato surapatinIlamaNisu kayacakkavAlaM, navakaNayaciyasukayaphullavirattagaMdhaM, nANArAgabhattiraiyaM, rayaNacittaM, cittaka10mmabibboyaNaM, vipulatUlIyayaveNasamuccaeNaM(?) acchuyaM, bhAgIrahirammapuliNovamaM, pIDhiyA paraMparAgayaM, abhirohiNIyaM, sukayaulloyaM, AviddhamalladAmakalAvaM, mahasuhaM sayaNIyamabhirUDho mi / aticchiyA me rayaNI suheNa paviyArasuhasaNAdhA / paDibuddho mi maMgalehiM vibhAe / kayaM me paDikammaM kusalAhiM kammapaDigAriyAhiM / niggao mi pecchAgharaM, uvaDhaviyaM me kalamabhoyaNaM patthaM suhapariNAmaM ca, bhutto mi saha piyAe, gahiyamuhavAsao acchahe / 15 suNAmi ya kolAhalaM bahujaNassa samuddArAvabhUyaM / pucchiyA mayA paDihArI pabhAvaI nAma-kiMnimitto esa samuddovamo saddo mahAjaNassa ? tti / sA maM viNNavei suNaha sAmi!, NIlagirimmi sagaDAmuhe nayare aMjaNaseNAe devIe nIladharassa vijAhararaNNo duve puttabhaMDANi-nIlaMjaNA dAriyA, nIlo ya kumAro / tesiM bAlabhAve kIlaMtANaM imo AlAvo Asi-amhaM jayA puttabhaMDANi hohiMti tato ceva vivAhiyANi 20 hohAmo tti / NIlaMjaNA ya nIlaMdhareNa pattajovaNA amhaM sAmiNo sIhadADhassa dattA / nIlakumAro vi savisae rAyA, tassa nIlakaMTho nAma putto jaao| amhaM puNa sAmiNIya nIlajasA / raNNA ya sIhadADheNa bahassatisammo nAma nemittI pucchiodArigA kassa deyA ?, kerisaM vA bhattAraM pAvijA ?, tunbhe NANacakkhuNA avaloeUNa saMdisaha tti / teNa nimittabaleNa bhaNiyaM-rAya ! esa kaNNA aDabharahasAmiNo piussa 25 bhajjA bhavissai tti / rAiNA pucchio-so kittha ? kiha va jANiyo ? tti / teNa bhaNiyaM-caMpAe cArudattagihe acchatti saMpayaM, mahAsarajattAe dabo tti / tato devIo nikAyasahiyAo kumAri gahAya gayAo, ANIyA ya tumhe imaM nIlagiri / nIlo ya nikAyavuDDhesu uvaDio-mama dAriyA puvadattA sIhadADheNa dharaNigoyarassa dattA, picchaha nAyaM ti / tehiM pucchio-kiha tuhaM putvavidiNNA ?, kahayasu tti / so bhaNai 1disadevayApari shaaN0||2 tUrANi zAM0 vinaa|| 3 niyagavu shaaN0|| 4 rohiehiM shaaN0|| 5 deglIyapaveNIsamuccaedeg go 3 u0 me0 / deglIyapAvaNIsamuccae' ka 3 / deglIyaNavaNIyapubvaedeg lI 3 // 6 degliNAyAmaM lI 3 // 7degNAho pa. zAM. vinA // 8 kattha kaha zAM0 vinaa|| Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIlajasAe saMharaNaM ] paMcamo somsirilNbho| 181 bAlabhAve ahaM nIlaMjaNA ya kIlAmo. tato amhaM saMlAvo Asi-jassa mo egayarassa dAriyA hojA dArago vA tato vevAhigAI hohAmi-tti. mama ya nIlakaMTho putto jAo, nIlaMjaNAe devIe nIlajasA dAriyA jAyA, sA mama samayao ajAyA ceva puvadattA / tehiM bhaNiyaM-na jujjai dANaM. kaNNA piuvasA, piuNA avidiNNA na pabhavati kiMci dAuM. ajAyA tava kahaM dattA dAriyA ?. diNNA kaNNA bhattuNo vasA Na pabhavati avaccANaM. mAyA 5 uvarae bhattuNo Abhaveja. taM jai rAiNA sIhadADheNa dattA puviM, pacchA dharaNigoyarassa dei, tato avavahArI hojA. migataNhAe jalaM patthemANo mohaM kilissai tti / evaM vuDDehiM bhaNio nivayaNo tthio| eyanimittaM sAmi : kalakalo Asi tti sA gayA kaheUNa / ___ ahamavi piyAe nIlajasAe saha nIrUsuo paMcalakkhaNavisayasuhasAyarAvagADho viharAmi / kayAiM ca bhaNai mamaM nIlajasA-ajautta! 'tumbhe avija' tti vijAharA paribha-10 vejA, taM sikkhaha vijAo, tato duddharisA hohiha tti / mayA bhaNiyA-evaM bhavau, jaM tava ruyiyaM / tato tIse aNumae vijAgahaNanimittaM avaiNNo mi veyaDDhe / tattha ya ramaNIyapaese piyAsahio viharAmi / diTTho ya aNAe saMcaramANo morapoyao, siNiddhamaNaharo, picchacchAdaNo, IsiMvibhAvijamANacaMdakavicittapehuNakalAvo / so ya amhaM AsanneNa saMcarai / taM ca daNaM nIlajasA bhagati-ajautta ! dheppau esa morapoyao, kIlaNao bhavissai 15 tti / mayA bhaNiyaM-evaM hou tti / aNuvayAmi NaM / so ya pAyavasaMkaDANi vaNavivarANi pavisai, sigghayaraM ca gacchati / tato mayA bhaNiyA--asatto haM moraM ghettuM, aisigghayAe nassai, tuma ceva NaM giNha vijjAbaleNaM / sA padhAviyA vijApabhAveNa uvari si TThiyA |moro ya taM piTThIe ghettUNaM dUraM ca gaMtUNa aMtaraM lahiUNa ya uppio| mayA ciMtiyaM-rAmo bhigeNa chalio, ahamavi moreNa, nUNaM hiyA piyA nIlakaMTheNa / ahaM pi aDavIe hiMDAmi tti / / 20 // iti sirisaMghadAsagaNiviraiyAe vasudevahiMDIe cauttho nIlajasAlaMbho sammatto // nIlajasAlaMbhagraM0 734 a0 14. sarvagranthAnabhU-5074. 25 paMcamo somasirilaMbho hiMDato patthio mi egAe 'disAe / diTThA ya mayA migA, te uppaiyA dUraM gaMtUNaM sauNA iva nivaiyA / tato me uppaNNA ciMtA-ete vAyamigA diTThA pasatthadasaNA mahaMtaM lAbhaM vedihi tti suvvae viusjnnaao| te aikato mi / diTThA ya mayA gAvo jUhagayAo, tAo mamaM passamANIo gaMdheNa ubiggAo pahakareNa mamaM uvagayAo / tAsiM sammadaM 1degovajAyA zAM0 vinA // 2 jAbaleNa shaaN0|| 3 bhaM dehiti tti su. lI 3 / bhaM vedihiti su0 u 2 me.|| Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 vasudevahiMDIe [vasudevassa veyajjhayaNaM pariharaMto ahaM AsaNNaM rukkhaM durUDho / tAo vi parivAreUNa ummuhIo ThiyAo / tAo tavatthA passiUNaM govA DaMDahatthA taM padesamuvAgayA / diTTho ya NehiM ahaM / tato rohiM gAo pAraddhAo, ahaM ca pucchio-kayaro si iMdANaM ?, kahehi acchaleNaM ? ti / mayA bhaNio-ahaM mANuso, mA bhAha, ihaM jakkhiNINaM doNhaM kalahaMtINaM paDio mi. sAhaha, ko 5 imo gAmo ? nayaraM vA AsaNNaM ? ti / te bhaNaMti-iha vedasAmapuraM nayaraM. tattha kavilo rAyA. ihaM puNa samIve giriphUDaM nAma gAmo / mayA bhaNiyA--kayaro maggo tattha gaMtuM ? |te bhaNaMti-na koi paho, kimaMga puNa jA duddhavAhiehiM paidapajjA kayA tIe'NusajjamANo vacasu tti / tIe padapajjAe patthio dUra gaMtUNaM vAvi-pukkhariNi-vaNasaMDamaMDiyaM patto mi gAmasamIvaM / passAmi diyAdao tesu thANesu samAgae vedaparicayaM kuNamANe / gao mi egaM pukkhariNiM, 10 avagADho tattha siNAo / AbharaNANi celaMte baMdheUNa aigao girikUDa gAma / Aya yaNaM ca ramaNIyaM passiUNa paviThTho ya / tattha ya mAhaNadArayA veyapadANi uccArite khaliyANi NieMti / te ya daLUNa tahAgae pucchio mayA mAhaNo-kiM ete diyAdayo iha AyayaNe veyapayANi abbhasaMti ? puNo puNo ya niggacchaMti khaliyA ? kahehi kAraNaM / so bhaNati-somma! suNAhi-iha devadevassa gAmabhoiyassa duhiyA somasirI nAma soma15 leha va abhimayA, maNoharasarIrA, kamalanilayA iva sirI kamalavirahiyA, pasatthakara-caraNa nayaNa-vayaNA. sA uttamapurisabhAriyA AdiTThA nemittiNA. buhavibudhapurao vedikapucchaM dAhiti tassa dAyava tti. tao tIse rUvA-''gamavimhaiyA mAhaNA vedamAgamaMti. eyaM kAraNaM / tato mayA so pucchio-ko ettha uvajjhAo pahANo ? / so bhaNati-baMbhadatto pahANo, tassa ya satoraNaM gihamAloyae, gaccha, tattha ahIya tti / tao mayA ciMtiyaM-Agamo 20 mahAguNo puriseNa sabapayatteNa ya Agameyatvo / evaM saMpahAreUNa gato mi baMbhayattassa gihaM, diTTho ya mayA majjhimavae vaTTamANo viNIyaveso / mayA vaMdio 'ahaM khaMdilo goyamoM tti (granthAnam-5100) bhaNaMteNaM ti / teNa mhi mahuramAbhaTTho-bhaddamuha ! sAgayaM ?, nivisasu AsaNe tti / mAhaNI ya niggayA gihadevayA iva rUviNI maMgalamettabhUsaNAlaMkiyA / tIe me kao paNivAo / sA bhaNai mamaM avaloeUNaM-jIva putta! bahUNi vAsasahassANi 25 tti / saMdiTThA aNAe ceDI mamaM pAdasoyanimittaM / kayapAyasoeNa ya mayA diNNANi kaDayANi mAhaNIe 'imANi me dakkhiNAe laddhANi tubbhe paribhujaha' tti / sA tANi daTTaNa paritosamAgayA / daMsiyANi aNAe baMbhayattassa / so bhaNai maM-keNaM si AgameNaM ti atthI ? jamahaM jANAmi tassa pabhavasi tti / mayA bhaNio-veyatthaM paDhejA tubhaM aNumae / so bhaNai-evaM bhavau, vedA duvihA, AriyA ANAriyA ya, kayaraM sikkhasi ? tti / 30 mayA bhaNiyaM-suNAmi visesaM / so Ayariya(Ariya)veduppattiM kahei 1dego tti / sA lI 3 // 2 u0 me0 vinA'nyatra-haM ceva sAmadeg ka 3 go 3 lI 3 / haM devasAmadeg zAM0 // 3 degrikaDaM zA0 / pvamagre'pi // 4 padakayA pajA, tIe zA0 // Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AriyaveduppattI] paMcamo somsirilNbho| 183 AriyaveyauppattI ___ iha kila bharahe mihuNakumudacaMdA kulagarA Asi vimalavAhaNAdi satta / sattamassa nAbhissa marudevA ya bhAriyA, usabho nAma tihuyaNagurU ikkhAgavaMsatilao putto aasii| so ya kira jAyametto ceva merusihare surehiM titthayarAbhiseeNa ahisitto / vivaDDamANo ya kalAvihANANi sippasayaM payAhio uvaisittA, rAyadhammaM pavatteUNa, vIsaM sayasahassANi 5 puvANaM kumAravAsamajjhA''vasiUNaM, tevahiM puvasayasahassANi rAyasirimaNubhaviUNa, puttasayasa jaNavayaMsataM vibhajiUNa cauhiM khattiyasahassehiM saha nikkhaMto / vAsasahasseNa ya purimatAle uppAiyakevalaNANo bharahasuyaM usabhaseNaM paDhamagaNaharaM ThaveUNa, baMbhI ya bharahabhagiNI pavattiNIpae, tato bhavie vibohemANo saradakAle ravI viva kamalAyare viharati vasuhaM niruvasaggaM / 10 bharaho ya bhayavao usabhassa paDhamasuo / tassa sAmiNo kevaluppattidivase rayaNANi cakkAdINi samuppaNNANi / uppaNNarayaNeNa ya saTThIe vAsasahassehiM bharahamoyaviyaM / tato viNIyAe mahArAyAbhiseyaM patto / bhayavaM ca usahasirI caurAsItIe risisahassehiM tIhi ya ajjAsayasahassehiM sahio viNIyAe nayarIe samosario / tato bharaheNa raNNA tinni saTThANi sUyasayANi saMdivANi-jAva bhayavaM titthayaraM vaMdimo jAmi 15 tAva sAhujoggaM vivihaM bhatta-pANaM uvaTThAvejAha tti / patto ya bharaho bhayavaMtaM paramaguruM vaMdiUNa uvAsae / sakkAdao ya devA uvAgayA / tadaMtare uvaTThiyA mahANasAhigayA-sAmi ! ANIyaM bhoyaNaM ti / tato bharaho vaMdiUNa viNNavei-tAta ! giNhaMtu sAhavo sAhuNIo ya bhatta-pANaM ti / usabhasAmiNA bhaNiyaM-bharaha ! sAhunimittaM bhatta-pANaM ettheva ANIyaM rAyapiMDo ya pIDAkaraM vayANaM, na kappai jaINaM / evaM bhayavayA bhaNie 'tAtehiM 20 ahaM sabahA paricatto'tti ciMteUNa visaNNo Thito / sakeNa ya devarAiNA tassa cittapasAyaNanimittaM bhayavaM pucchio-kativiho uggaho ? tti|saaminnaa bhaNio-sakka! paMcaviho uggaho-deviMdoggaho rAuggaho gahavaiuggaho sAgAriuggaho sAhammiuggaho / tato bhaNati devarAyA-bhayavaM! bharahe ahaM pabhavAmi gaM ? ti / bhayavayA bhaNiyaM-cakkavaTTibhoyakAle na pabhavati iMdo, cakkavaTTivirahe puNa pabhavai tti / tAhe bhaNati-jayA ahaM pabhavissaM 25 tayA mae aNuNNAo uggaho sAhUNaM-davao jaM davaM uvaujjai, khettao puNa jAva loyaMto, kAlao do sAgarovamAiM, bhAvao vi suhamA visesA / tato bharaheNa ciMtiyaM-sako jayA pabhavissai tadA'NujANihitti. ahaM pitAva pucchAmi uDheUNaM / vaMdiUNaM piyaraM pucchati-tAya ! ahaM pabhavAmi bharahe vAse kittiyassa ?tti / sAmiNA bhaNio-bharaha ! tumaM pabhavasi sayalassa bharahavijayassa. tavA'Numae bharahe pavAvemi maNue. aNujANato tumaM vipuleNaM 30 NijjarAphaleNaM saMjunjihisi. jayA acittaM davaM samaNANaM uvaoge vaccati tassa tuma saamii| 1degyassa sataM lI 3 zAM0 vinA ||2degssenn saha zAM0 // Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 vasudevahiMDI [ AriyaveduppattI tao pahaTTho viNNavei - tAya ! mayA pavvaiukAmo maNusso itthI vA aNuSNAyA, jai itthIrayaNaM pavvayai, jaM vA davvaM uvaujjati sAdhuvaggassa / evaM bhaNie titthayaravayaNAmayasittAiM bharahassa paMca puttasayAI satta ya nattuyasayANi pavvaiyANi sayarAha; taM abbhuyamitra Asi / bhaNio yasako bharaheNaM-deva ! amhaM titthayarasamIve vaTTamANANaM vaMdaNa-saMsayapari5 ccheo ya sAhINo, tumhaM maNussaloamAgaMtavaM vaMdiraM ti / sakko bhaNai -- jo saMsao vitimiro na hohiti tannimittaM titthayarasamIvaimAgatavaM. jA puNa vaMdaNa-pajjuvAsaNa-pUyA tattha visA siddhAyayaNasannihiyAsu paDimAsu pajujjati titthayaracittaM niveseUNaM ti / evaM soUNa jiNAyayaNANi kArAviyANi vaDDairayaNeNa / sakkasaMdeseNa ya sAvaya 'tava - sIlakaliya' tti samosaraNagayA bhoiyA sAhujaNuddesikakaDaM bhatta-pANaM / 10 puNo aNe pucchio iMdo - deva ! jArisaM tubbha rUvaM devaloe taM me daMsehiti / sakkeNa bhaNio-bharaha ! mama divaM rUvaM pihujaNo na satto dahuM, tujjha puga egadesaM daMsemi tti / tato NeNa paramarUvassa niyagassa padesiNI sabhUsaNA daMsiya tti / dahUNa yasa AgitI ThAviyA, mahimA ya kayA, tato iMdamaho patto / I sAvagANe saMdiTThA --paidivasa muMjaMtu mama gihe, bhuttA ya mamaM bhaNaMtu "jito bhava' 15ti / te paramaNNaM bhuMjiUNa rAyarAyaM dAhiNahattheNa samussaveUNa bhaNati 'jio bhavaM' ti / tato ciMtei - mayA sAgara - himavaMtagirimeragaM nijjiyaM bharahaM, ko maM jiNai ? tti / puNo se samatIe vicAreMtassa evaM maNasI bhavai - saccaM jiNaMti mamaM iMdiyavisayapasattaM aNivAriyA rAga-dosati / evaM ca kAle vajramANe rAyadarisaNaM devadarisaNamiva maNNamANo ko UhaliMgo jaNo sAvagehiM 20 samaM pavisati, AsIsaM pauMjati / bhoyaNAhigAre ya duvAraniuttehiM purisehiM te tahAgae jANiUNa raNo niveditaM - deva ! sAvagavavaese bahutarA bhoyaNatthANaM tubhe dahuM pavissaMti, ettha sAmI pamANaM ti / tato bharaheNa ciMtiUNa bhaNiyA- hou, karissaM visesaNaM ti / siM ca paiNNA--Na haMtavA pANiNo, 'mA haNaha jIve tti tao mAhaNa' tti vuccati / sadAveUNa rAiNA pucchiyA - eyANi sIlANi jassa jAvaMtiyANi so tAvaMtigANi kaheu tti / 25 patteyaM kaheMti tava-sIla - guNavvayANi / tattha je paMcANuvvayA tesiM egaM kAgaNirayaNeNaM vegacchigaM rehaM kareti, je ya tinniguNavvaya - aNuvvayadharA tesiM duve rehAo karei, jassa aNuvvaya - guNavvaya - sikkhAvayANi tassa tinni rehAo karei, evaM ca mAhaNA aMkiyA pagAsA jAyA / tesiM jA AyAradhammayA sA sayasahasseNa nibaddhA / tato te ekkArasauvAsagapaDimA vihANasahiyaM, sIlavvaya - niyamaviyappabhUsiyaM, maraNavihi-sugatigamaNa-sukulapaJcA30 yAi - bohilAbha phalaM, NivvANagamaNovAyadesaNAsAraM veyamAriya~ paDhaMti paramarisidesiyaM / 1 mIve samAgaM zAM0 // 2 degyA vatasI ka 3 go 3 | yA baMbhasI u0 me0 // 3 'NamAgayA' u 2 me0 // 4 saha aMgulI ThAdeg lI 3 / sA AgatI ThA0 zAM0 // 5Na Adi zAM0 // 6No mAhaNatti vu zAM0 kasaM0 vinA // 7degrisaM pa0 zAM0 // Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNAriyaveduppattI] paMcamo somsirilNbho| 185 usahasAminivANaM bhayavaM ca jayagurU usabhasAmI puvvasayasahassaM vAsasahassUNayaM vihariUNa kevalI aTThAvayapavvae saha dasahiM samaNasahassehiM parinivvANamuvagato codaseNaM bhatteNaM mAghabahule terasIpakkhe abhIiNA NakkhatteNaM egUNaputtasaeNa aTThahi ya nattuyaehiM saha egasamayeNa nivvuo| sesANa vi ya aNagArANaM dasa sahassANi aTThasaUNagANi siddhANi tammi ceva 5 . rikkhe samayaMtaresu bahusu / tato bharaho rAyA paramasaMviggo surA-'surAhivA sahassanayaNAdayo tIsu sibigAsu thAveUNa siddhasarIrANi titthayara-ikkhAgavaMsa-sesANaM aNagArANaM, mahayA tUraninAeNaM kusumavarisANi varisaMtA nAidUra neUNa, gosIsacaMdaNacitIsu thAveUNa, jahAkameNa thuNaMtA sutimahurAhiM thutIhiM payAhiNaM kareMti deva-gaMdhavvA saaccharagaNA / tato sakkasaMdituhiM aggikumArehiM devehiM aggimuhANaM viuvviya aggI uppAiyA, tappa-10 bhiI rUDhaM loe 'aggimuhA deva' ti / tato surahigaMdhavvapabbhAraM ghayaM mahuM ca pakkhivittA dahati siddhasarIrANi devA / uyahikumArehi ya khIrodasAyarasalileNa nivAviyAo ciyA o / gahiyA ya deviMdehiM jiNasakahAo maMgalatthaM, naravaIhi ya siddhasarIrAvayavA, jaNeNa mAhaNehi ya aggI nIo ciyagAhiMto / pihappihA ya thAviu payatteNaM sArakkhaMti / jassa ya uggA kAya sarIrapIDA so tIe bhUIe chitto sattho bhavati / tato te tamaggi caMdaNa-15 kaThehiM sArakkheti / bharaho ya rAyA pUeti / tehiMto aggikuMDaupapattI mAhaNANaM / thUbhA ya kAriyA bharaheNa jiNapariNivANabhUmIe, mahimaM ca karei / mAhaNA vi jiNabhatti(tti)cakkavaTTiaNumatIe maheMti, samAgayA vi jiNa-cakkavaTTIhiyA / AiccajasAdIhi ya suvaNNasuttANi diNNANi mAhaNANaM / __ evaM AriyANaM veyANaM mAhaNANaM ca bharahAo paDhamacakkavaTTIo uggamo / 20 sAvayapaNNattI vedo kAleNaM saMkhitto tuccho dharati / // esA aariyveduppttii|| khaMdila! idANiM suNaha aNAriyANaM vedANaM uppattikAraNaMsagarasaMbaMdho atthi cAraNajuvalaM nAma nayaraM / tattha ayodhaNo nAma rAyA / tassa ditinAma mahA- 25 devii| tIse sulasA nAma duhiyA, sA paramarUvavatI, surajuvaINaM pi vimyajaNaNI, rUvalacchIe lacchI viva kamalavaNaviNiggayA / taM ca davaNaM tahAgayaM jANiUNaM piuNA se ajodhaNeNa sayaMvaro aadittttho| viditakAraNA samAgayA raayaanno| aparAjita-jiyabhaya-bhImaariMda-sama-bhIsaNa-maghavaM-sujAta-mahupiMgala-hiraNNavamma-ghaNarahapabhitao aNege kulasIla-viNNANasAliNo samAgayA raayaanno| ahirAyA ya taM samayaM sAkee nayare sagaro nAma 30 1degbviyA adeg zAM0 vinA // 2 rUDhiM lI 3 u0 me.||3degu ceya gaM sA zAM0 vinA // 4 kAi sa u0 me0||5'risaannN shaaN0|| 6 risave zAM0 ||7degtrubhy lI 3 mo0 saM0 go 3 / tarabhaya kasaM. u0 me0 // 8 sammadeg u. me0||9 degsujAbhamahu zAM0 vinA // 10 degNadhamma zAM0 vinA // va0hiM. 24 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186: vasudevahiMDIe [ aNAriya rAyA / tassa paDihArI bahumayA maMdodarI nAma / purohio puNa bahussuo vissabhUtI / tato sagareNa paDihArI ayodhaNagi pesiyA (granthAgram - 5200 ) ' uvalabhasu sayaMvara divasa' ti / atigayA sA ditidevIhiM / sAya pamayavaNe saha sulasAe AlAva kareMtI acchati layAhare / maMdodarI ya devIe parijaNeNa na nivAriyA pamayavaNamatIti / sA 5 AsaNNA ThiyA tAsiM pacchaNNA 'suNAmi tAva siM mAyA - duhiyANaM rahassaM' ti / eyami velAeditI parudaMtI sulasAe bhaNiyA - ammo ! mA rovaha, kaNNA pii-mAyAhiM diNNAo avassa ammA-piUhiM vijujrjjati tti / sA bhaNati - nA'haM putta ! 'tume vijujehAmi' tti rovemi. 'tuhaM vidiNNo sayaMvaro piuNA, amhaM kuladhammaM vaikkamejjAsi' tti me mANasaM dukkhaM uppaNNaM / kaNNAe bhaNiyA - kIsa evaM saMlavasi ? amaMgalaM karehi vA ? kaha10 mihaM kuladhammaM vaikkamaMte saMkA ? / diti bhaNati - suNa putta ! - ihaM surAsuMredaviMdavaM diyacalaNAraviMdo usabho nAma paDhamo rAyA jagappiyAmaho AsI / tassa puttasayaM / duve pahANA- bharaho bAhubalI ya / usabhasirI puttasayassa purasayaM jaNavayasayaM ca dAUNa pavaio / tattha bharaho bharahavAsacUDAmaNI, tasseva nAmeNaM ihaM 'bharahavAsaM' ti pavuJccati, so viNIyAhivatI / bAhubalI hatthiNAura takkhasilAsAmI / 15 bharahas ya raNNo Auhaghare cakkarayaNaM samuppaNNaM / tato cakkarayaNadesiyamaggo gaMgAe mahAnetI dAhiNeNa kuleNa bharahamabhijiNamANo, puratthimeNa mAgahatitthakumAreNa pUio 'ahaM devassa aMtavAlo ANAkaro' tti, dakkhiNeNa varadAmatitthakumAreNa paNaeNa pUio, paJcatthimeNa pabhAseNa sammANio, tato siMdhudevIe karyapaNAmo, veyaDDukumArapaNamio, timisaguhAhivakayamAladevadatta vicAro, uttaraDabharahanivAsIcilAya pakkhiyamehamuhA 20 devA mehavarisovasagganivAraNaM chattaM cammarayaNaM saMpuDakayaM va khaMdhAvArakayaparittANo, himavaMtakumAra viNayasammANiya- paNamio, usabhakUDe niyanAmaMkithaM siMdhu - himavaMtaMtare seNAvati kayavijao, nami-vinamivijjAharAhivovaNIyajuvaIrayaNo, gaMgAdevIkayapaNAmo, himavaMta veyaDDU vivaragaMgAnadIvijitaputrabhAgo, khaMDappavAyaguhA viNiggao, navanihikapUo, gaMgA - veDuMtaranarAhiva saMpesiyarayaNabhariyakoso viNIyaNayarimaNupatto / 25 etto mahattara mahArAyAhiseo advANautiM bhAyaro bhaNati - saTTIe vAsasahassehiM nijiyaM mayA bharahaM savijjAharaM. tumhe mama visayavAsI sevaha maM, ahavA nibisayA hoha tti / te bhaNati - tAteNa vidiNNavisaryANaM amhaM ANaM dAraM nA'rihaha tti / johe sevAnimittaM puNo puNo coei tAhe te usabhasAmiNo gayA samIvaM, paNayA viSNaveMti - tAyA ! tumhe hiM kayapasAyA, bAhati Ne bharaho, saMdisaha jamamhehiM kayavaM ti / bhayavayA ya veraggajaNa 1 ruditA su0 zAM0 // 2 'jahitti lI 3 ka 3 go 3 / jihitti u0 me0 // 3 jujAhimi zAM0 // 4 suravaMdravaMdi zAM0 // 5 'nadIe dA0 zAM0 vinA // 6 degyapaMthANo veya' kasaM0 saMsaM0 u0 me0 // 7 tuttare zAM0 // 8NaM tumhe Adeg zAM0 // 9 jAdhe zAM0 // 10 karaNijaM ti zAM0 // Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veduppattI] paMcamo somsirilNbho| 187 gehiM vayaNehiM aNusAsiyA aNuttaradevabhAvaM ca saMbhAriyA / tato te carimasarIrA titthayarabhAsiyAmayasittahiyayA veyAliyavittasaMbohiyA vimukkavAdavAvArA samaNA jAyA / bAhubalissa bharaheNa saha jujhaM dikkhA NANuppattI ya ___ tao tesiM ca putte raje ThaveUNa bharaho takkhasilAhivassa pesei-sevasu mamaM ti / vAhubaligA ya dUo bhaNio-hou, jiyaM bharaheNa bharaha, ko vA aNNo arihati 5 pahuttaM ?. jaM puNa mamaM tAteNa bhUmIbhAgaM viiNNaM icchati sesapatthivasamANaM kAuM, taM na suTu saMlavai tti / tato dUo gahiyavayaNattho gao bharahasamIvaM / niveiyaM aNeNa sabaM / tato bharaho sababaleNaM takkhasilAvisayaM patthio / vAhubalI visayAo vinniggo| samAgayA u rajasImaMte / to tesiM ca pariNicchie uttame jujhe diTThIparAjio jio bAhubaliNA bharaho / tao majjhimaM muTThIjujjhamADhattaM / tattha jiyamappANaM jANiUNa bharaho 10 ciMtai-kiM maNNe ahaM na hoja cakkavaTTI? bAhubalI mamAo ahigabalo tti / eyammi samae devayAe se cakaM kare pakkhittaM / taM ca tahAgayaM daddUNa bAhubalI bhaNati-tumaM ahamajuddhamassio, muTThIjuddheNa nijio AuhaM giNhasi / so bhaNatina mama kAmacAro, devayAe pakkhittaM satthaM hatthe / tao bhaNati bAhubalI-jai tuma loguttamasuo hoUNaM majjAyamatikkamasi pihujaNe kA gaNaNA?. ahavA na tumaM doso, visayaloluyAe tumaM 15 si apadaM kArio 'usabhasirisuto' tti jaNeNa pasaMsijjamANo. jai ya tumhaMvihA NaM pi pahANapurisA NaM visayavasagA akajujayA bhavaMti to alaM me erisapajavasANehiM bhogehiM / paricattasabasAvajajogo tthito| 'ahaM aNuppanna kevalAisao ya kahaM Daharae bhAue dacchissaM ?' ti vosahakAo tthito| tato bharaho jAyANusao aNuNei / so vibhayavaM maMdaro iva thirajjhavasAo na hu tANi aNuNayavayaNANi pasatthajjhANamassio cittaM nivesei sayaleNa vi bharaha-20 visaeNa nimaMtio / tato bharaho rAyA somappahassa rajjaM dAUNa sanayaramAgato / so vi bAhubalI saMvaccharaM thANUbhUo ciTThati, aimuttayavallie ya samIvajAyAe pAyavo viva beDhio / bhayavaM ca usahasAmI sagaNo viharamANo takkhasilAe samosario / baMbhIpa ya ajAe pucchio-bhayavaM! bAhubalissa paramajogiNo dukkaratavujjayassa puDhavI viva sabaphAsavisahassa kevalaM kahaM noppajae ? / bhayavayA bhaNiyaM-aje ! tassa mANapacayArUDhassa 25 na kevalanANalaMbho. tassa 'kaha Daharae bhAue kayakajjA baMdissaM ?' ti pariNAmo, tato niyatassa uppajjai nANaM / tIe bhayavaM pucchio-paDicoio mayA vimado labheja kevalanANaM? ti / tato bhayavayA bhaNiyA-Ama ti / tato bAhubalIavarohasahiyA baMbhibhayavatI gayA taM paesaM, jattha Thio mahappA bAhubalI / paDimaM Thito divo ya NAe tavateyasA dippamANo tAvasehiM 'esa amhaM devaya'tti maNNijamANo sabahumANaM, palAsapaTTaparihio viva 30 sakkajhao, jaDAhiM bhamarAvalIrUvacorIhiM kaNagapavaio iva sirapavattaMjaNadhAudharo, 1 kA gaNNA go 3 u0 me0 / kA sapaNA zAM0 // 2 khANU lI 3 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 vasudevahiMDIe [aNAriyaekkapoggalapaiTThiyavisariyanisita va pasaNNa diTThI / devIhi ya 'aho ! acchariyaM, sAmI jaM jaMgamapavaro hoiUNa thAvaro si jAo, suhoieNa ya tae kahaM sI-uNha-varisanivArya sahiyaM ?' karuNaM bhayaMtIhiM vNdio| tao ya NAhiM vallIo velliyaa| baMbhIe sarassaIe va paJcakkheNaM bhaNio-jeTTaja ! tAo ANavei-na mAyaMgAbhirUDhassa kevalanANasaMpattI havai. 5 gammau titthayarasamIvaM / taM ca se vayaNaM amayamiva suipahamuvagayaM visujjhamANalesassa / 'duhu kayaM, jaM tilogagurupAdamUlaM na gao' ciMtayaMto apubakaraNaM paviTTho / caliyamohAvaraNaMtarAeNa ya pAdo cAlio, uppaNNaM ca se kevalaM, tAhiM vNdio| ahAsaNNiehi ya devayaehiM mukkAo pupphavuTThIo, thouM ca sutimahuraM pavattA / so vi bAhubalI savaNNU gato bhayavato usabhasirisamIvaM, aigao kevaliparisaM / baMbhI vi saparivArA gayA 10 titthayarapAdamUlaM sAhiyakajjA / / __ kayAI ca AiccajaseNa raNNA somappabheNa ya kao samavAo-amha rAyANo bhiccA, jai tesiM dhUyAo dAhAmo tao gaviyA bhavissaMti. amhaM duve kulANi ppabhavaMtu, paropparaM ca kaNNAdANaM tao sohaNaM bhavissai tti / bAhubalivaMse ya aMjiya-jaya-saMjaya vijaya-vejayaMta-saMkha-meharaha-samabiMdu-dhuMdhumAraatItesaiM asaMkhejesu, saNaMkumAra-saMti15 kuMthu-ara-subhomesu ya cakkavaTTIsu atItesu, bhavasiddhIyanaravaIsu ya, pagAse bAhubalIvaMse tiNapiMgU nAma rAyA Asi; tassa ahaM bhginnii| tassa puNa tava piuNo ayodhaNassa bhagiNI saccajasA nAma mahAdevI, tIse putto mahupiMgalo nAma rAyA / taM putta! evaM kAle aticchie bharaha-bAhubalIvaMsagAmiNIo kaNNAo Asi. 'tumaM bharahassa paDhamacakavaTTiNo vaMse jAyA, Na jANAmi kaM rUvamohiyA varaissasi' tti me ruNNaM / 20 tato sulasAe bhaNiyA ditidevI-ammo! na mamAo.kuladhammo viNassihiti. ahaM mahupiMgalaM ceva rAyamajjhe varaissaM ti // ___ evaM soUNa maMdodarI 'esa se paramattho' tti ciMteUNa thovaMtare samosariUNa devIsamIvamuvagayA / ditIe sabhavaNamaiNeUNaM pUiyA visajjiyA ya / sagarassa NAe kahiyaMnimmAo deva! sayaMvaro tti| teNa pucchiyaM-kahaM ? ti| tIe jahAsuyaM kahiyaM ti| kerisI 25 sA dAriya?' tti pucchiyA sAhati-tiloyasuMdari tti, na sakkA tIse ekkAe jibhAe rUvasiriM vaNNeuM. sirI jai tArisI 'kayattha' tti takemi, suravahUNaM pi vimhayajaNaNI / jaha jaha ya vaNNei maMdodarI sulasArUvAtisayaM taha taha sagaro madaNabANabhAyaNaM jAto / vissabhUiyassa geNa virahitehiM kahiyaM-sulasA kaNNA jai mama na hohiti bhAriyA kiM me rajeNa rAyabhAveNa ya?, kiM ca me jIvieNa ? bhaggamaNoraho tti. taM ciMtehiM, kahaM mama 30 sA hatthAMsaM pAveja ? tti. vikkameNa ? uvAdeNa ? tti / teNa bhaNio-suNa rAya!, jai balA harasi kaNNaM to bajjho bhavissasi rAyaseNNassa. uvAyaM tahA ha ciMtemi jahA tumaM 1saMkeo lI 3 // 2 degdANaM bhavi kasaM0 zAM0 vinA // 3 ajiyajasa-jaya-vijaya lI 3 saMsaM0 // 4 su saMkhe zAM0 vinA // 5tti tao me lI 3 // 6 degsaM bhavijja itti shaaN0|| Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veduppattI ] paMcamo somsirilNbho| 189 sulasaM kaNNaM labbhisi. akallaka karehi tato sayaMvaradivaso aticchihiti. uvAo ya susaMdhI bhavissati, tato 'akallo ahirAyA sagaro' tti saMviggo aodhaNo bhavissai, samAgao ya khattiyaMjaNo tti / teNa vissabhUimaeNa gelaNNaM darisiyaM / iyareNa taMbapattesu taNugesu rAyalakkhaNaM raeUNaM tihalAraseNe timmiUNa taMbabhAyaNe potthao pakkhitto, nikkhito nayarabAhiM duvAveDhamajjhe / sagareNa ya vissabhUimaeNa se uvAgayA rAyANo 5 bhaNiyA-jAvA'haM saho homi tAva sahiyA katthai padese vAvIo pokkhariNIo khaNAveha kittiheuM / 'tamevaM bhavau' tti sabehiM paDivaNNaM / vissabhUiNA ya nihANabhUmI daMsiyAimA AsaNNodagA / tattha ya NaM khammamANe kalaso diTTho / ANIo ya rAyasamIvaM / 'kiM hoja etthaM ?' ti ugyADio,(granthAnam-5300)diTThoya pottho| 'dhuvaM ettha nihIparimANaM lihiyaM' ti ugghADio potthao, parimajio vAio ya vissabhUiNA / tattha lihiyaM-10 kaMko risI jayasattuNA poyaNAhiveNa raNNA pucchio 'bhayavaM! jayanAmA cakkavaTTI volINo, purao kerisA rAyANo bhavissaMti Agamisse juge ?' bhaNati-sAgeyAhivo sagaro nAma rAyA bhvissti| tassa ya jA sarIrAgitI sA lakkhaNasaMjuttA vnniyaa|[* sagaro hiINirakkhiyaM ca *] tassa ya sulasA nAma aggamahisI bhavissai aohaNarAyaduhiyA, sA ya maMdodarIjahAkahiyA vaNNiyA / je ya pahANA rAyANo jesu jesu desesu tesiM pi ya jahAdihANi 15 pasatthANi lakkhaNANi nibaddhANi / mahupiMgalo ya sabahA NilakkhaNo vaNNio khuja-kANagANa, mUrya-'dha-bahira-vaDabhehiMto [mahu]piMgalo ahamo viNINio abbhasiu Na sako tti / __ tato 'mahupiMgalo rAyA puvarisinidio' tti nibhacchio parisAmaJjhe lajjio niggato / sagaro rAIhiM pasaMsio / khattiyANumae ya 'sulasA puvarisinidiha' tti diNNA sagarassa / mahupiMgalo vi teNa niveeNa puttassa rajaM dAUNa tAvaso pabaio, tavamaNucari-20 UNa jamassa logapAlassa amacco paramAhammio mahAkAlo nAma devo jAo / sagaro ya sulasAe saha bhoge bhuMjati / mahAkAlo devo viNNAyakAraNo paduTTho sagarassa ya, rAINaM ca jehiM nibbhatthio, vissabhUissa ya, sulasAe ya 'jaM imiNAe paDhamo vario, jA mama gatI tIe sA aNuyattiyavA hoi, asamatthayAe vA pANaparicAo kAyavo' tti paduTTho vaheukAmo vi 'thovadukkhANi mArinjamANANaM hohiMti' tti narayagamaNahe tesiM 25 ciMteMto uvekkhati daliyaM vimaggamANo / nAraya-pavvayaga-vasUNaM saMbaMdho ____io ya ceIvisae suttimatIe nayarIe khIrakaryabo nAma uvjjhaao| tassa ya pavayao putto, nArao nAma mAhaNo, vasU ya raaysuo| sesA (sIsA) ya te sahiyA veyamAriyaM paDhaMti / kAleNa ya visayasuhANukUlagatIe kayAiM ca sAhU duve khIrakaryabaghare bhikkhassa 30 ThiyA / tatthego aisayanANI, teNa iyaro bhaNio-ee je tiNNi jaNA, eersi eko / 1yagaNo shaaN0||2degnn siMceUNa zAM0 vinA ||30piNgo vi zAMvinA // 4 bassa ghadeg shaaN0|| Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 vasudevahiMDIe [ aNAriya yA bhavissai, ego naragagAmI, ego devaloyagAmi tti / taM ca suyaM khIrakadaMbeNa pacchaNNadesaTThieNa / tato se ciMtA samuppaNNA - vasU tAva rAyA bhavissai. pavaya - nArayANaM ko maNNe nArago bhavissai ? tti / tesiM paricchAnimittaM chagalo NeNa kittimo kArio / lakkharasasagabbhaM ca kAriUNa NArao NeNa saMdiTTho - putta ! imo chagalo mayA maMteNa 5 thaMbhio, ajja bahulaTThamIeM saMtA (jhA) velA, vaccasu, jattha koi na parasati tattha NaM vaUNa sigdhamehitti / so nArao taM gaheUNa niggao 'nissaMcArAe racchAe timiragaNe pacchaNaM sattheNa vahemi' tti ciMteUNa 'uvariM tAragA nakkhattANi ya passaMti' tti vaNagahaNamatigato / tattha ciMtei - vaNassaio saceyaNAo pasaMti / devakulamAgato, tattha vi devo parasati, tato niggato ciMteti - bhaNiyaM ' jattha na koi passati tattha NaM vayabo' to ahaM 10 sayameva passAmi . 'avajjho eso nUNaM' - ti niyatto / uvajjhAyarasa jahAvicAriyaM kahei / teNa bhaNio - sAhu putta ! nAraya ! suTTu te ciMtiyaM vacca, mA kassai kahayatti evaM rahassaM ti | bitiyarAIe ya patrayao taheva saMdiTTho / teNa ratthAmuhaM suNNaM jANiUNa sattheNa Ahato, sitto lakkhAraseNa 'ruhiraM' ti maNNamANo sacelaM pahAo, gihamAgato piNo kahei / teNa bhaNio - pAvakamma ! joisiyadevA vaNaphatIo ya pacchaNNacAriya15 gujjhayA pasaMti jaNacariyaM sayaM ca passamANo 'na parasAmi tti vivADesi chagalagaM. tosi naragaM. avasara tti / nArado ya gahiavijjo khIrakayaMbaM pUeUNa gao sayaM ThANaM | vasU dakkhiNaM dAukAmo bhaNio uvajjhAeNa - vasU ! pavayakassa samAuyassa rAbhAvaM gato siNehajutto bhavijjAsi. esA me dakkhiNA, ahaM mahaMto tti / vasU ya rAyA jAto ceIe nayarIe / aDavIe ya vAheNa 'migaM vahemi' tti saro chUDho / AgAsa20 phalihapattharaMtario migo na viddho, niyatto saro / saMkieNa vAheNa sarapahajAiNA viSNAo phaliho / 'esa rAyajoggo' ti rukkhe taccheUNa abhiNNANanimittaM vasumatissa kai / teNa pUio | ANAvio phalihapattharo / tattha ThaviyaM rAyasiMhAsaNaM / jehiM ANIo maNI te sadArA viNAsiyA rahassa bhedabhIeNa maMtiNA / sIhAsaNaTTito ya AgAsatthio dIsai jaNeNaM / tato khAiM gato 'uvaricaro vasu' ti / khIrakadaMbo ya kAlagato / patra25 yao uvajjhAyattaM karei / pavayasIsA ya kayAiM NArayasamIvaM gayA / te pucchiA nAraeNaM veyapayANaM atthaM vitahaM vaNNeMti, jaha - 'ajehiM jatiyavvaM' ti, so ya ajasado chagalesu tivarisapajjuvasiesu ya bIesa vIhi-javANaM vaTTae, padyayasIsA chagale bhAsati / nAraeNa ciMtiyaM vaccAmi pavayasamIvaM. so vitavAdI coeyavvo, uvajjhAyamaraNadukhio ya 1 goat-tti saMpahAriUNa gato uvajjhAyagihaM / vaMdiyA uvajjhAyiNI / pavayao ya saMbhA30 sio - apasogeNa hoeyavvaM ti / kayAiM ca mahAjaNamajjhe padmayao 'rAyapUjio ahaM' 1 ka 3 vinA'nyatra - bhIe saMtA velA vadeg lI 3 / bhI pasaMtA velA vadeg go 3 u0 me0 / bhIe saMtavelAe va zAM0 // 2 boheyabvo zAM0 // Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veduppattI] paMcamo somsirilNbho| 191 ti gavio paNNaveti-ajA chagalA, tehi ya jaiyavvaM ti / nAraeNa nivArio-mA evaM bhaNa, samANo vaMjaNAhilAvo, attho puNa dhaNNesu nipatati dayApakkhaNNumatIe ya tti / so na paDivajati / tato tesiM samacchare vivAde vaTTamANe pavayao bhaNati--jai ahaM vitahavAdI tato me jIhacchedo viusANaM purao, tava vA / nAraeNa bhaNio-kiM paiNNAe ?, mA adhammaM paDivajaha. uvajjhAyassa AdesaM ahaM vaNNemi / so bhaNati-ahaM vA kiM samaIe bhaNAmi ?,ahaM 5 pi uvajjhAyaputto, piuNA mama evamAtikkhiyaM ti| tato nAraeNa bhaNiyaM-asthi Ne taiyao AyariyasIso khattiyaharikulappasUo vasU rAyA uvaricaro, taM pucchimo, jaMNe so lavati taM pamANaM / pavaieNa bhaNiyaM-evaM bhavau ti / tato pavaeNa mAUe kahiyaM vivAdevatthu / tIe bhaNio-putta! duTu te kayaM. nArao piuNo te nicaM sammao ghnn-dhaarnnaasNpnnnno| so bhaNati-mA evaM saMlavasi. ahaM gihIyasuttattho nArayakaM vasuvayaNapaiDihayaM chiNNajIhaM 10 nivAsemi. dacchihisi tti / sA puttassa apattiyaMtI gayA vasusamIvaM / pucchio ya tIe saMdehavatthu-kiha evaM uvajjhAyamuhAo avadhAritaM? ti / so bhaNati-jahA nArao bhaNati taha taM, ahamavi evaMvAdI / tato sA bhaNati-jai evaM tumaM si me puttaM viNAseMtao, tao tava samIve eva pANe pariccayAmi-tti jIhaM pgddddiyaa| pAsatthehi ya vasU rAyA bhaNitodeva! uvajjhAiNIe vayaNaM pamANaM kAyavaM. jaM cetthaM pAvagaM taM samaM vibhaMjissAmo 15 tti / so tIse maraNanivAraNatthaM pAsatthehi ya mAhaNehiM pavayagapakkhiehiM gaahio| tato kahaMci paDivaNNo 'pavayapakkhaM bhaNissaM ti / tato mAhaNI kayakajA gayA sagihaM / bitiyadivase jaNo duhA jAto--kei nArayaM pasaMsiyA, kei pavayaM / pucchio vasU-bhaNa kiM sacaM ? ti|so bhaNati-chagalA ajA, tehiM jaiyacaM ti| tammi samae devayAe saccapakkhikAe AhayaM sIhAsaNaM bhUmIe ThaviyaM / vasU uvaricaro hoUNa bhUmIcaro jAto / avalo-20 iyA NeNa potthAhakA diyaa| tehiM bhaNiyaM-soceva te vAo avalaMbiyo tti |so mUDhayAe bhaNati-jaM pacao bhaNati tahA so attho / nAraeNa bhaNio-rAya ! aNuyattio pavao. iyANi pisaccamavalaMbaha Dhio ya dhrnnivddhe| tato diyacotio 'te uddharAmo amhe' tti bhaNaMto ceva rasAtalaM ahigto| dhikkArio pavao 'viNAsio NeNa rAya'tti / tadaMtare avakaMto naaro|kumaaraa ya vasusuyA aTTha kameNa ahisittA viNAsiyA devyaae| eyammi 25 samae mahAkAlo devo 'laddho sahAoM' tti mAhaNarUvaM kAUNa pvysmiivmuvgto|roymaanno pavvayakeNa pucchio-kiM rovasi ? tti |so bhaNati-suNAhi putta!-viNhu udaMko pavvato khIrakayaMba saMDillo tti goyamassa sIsA paMca. tattha ahaM saMDillo tti. mama ya khIrakayaMbassa ya atIva pII Asi, taM mayaM soUNa tuha samIvamAgato'haM. jaM teNA''gamiyaM taM te gAhemi tti / teNa 'taha' tti paDivaNNaM / tato devo suttimatIe mAriM uvadaMsei, pasuvahamaMte ya 30 1deglae vasU zAM0 vinA // 2 datthaM / shaaN0|| 3 paDicchayaM hayaM u 2 me0 vinA // 4degbhatissA shaaN.|| 5 tehi ya codito zAM0 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 vasudevahiMDIe [ aNAriyaveduppattI raUNa bhaNati -pavyaya ! putta ! saMtiM karehi jaNassa, ime paDhasu maMte tti / saddhiM ca devasahassANi AbhioggANi pavtrayagapaccayae tayA saMsiyA kaheMti - pasU amhe devA jAya tti / vimANagayA daMseMti appANaM / vimhio jaNo-aho ! acchariyaM ti / mArI pasariyA ghare ghare / vasu viya sasarIro darisio jaNassa / maMtappabhAvapaDiratto paDio saMDila5 devarasa pavvayagassa ya / tato sagara visae mArI viuviyA / suyaM ca sagareNa - cedI visae mAhA saMtika asthi tti / abbhatthiyA ya gayA pavvayaga-saMDillA / tattha ya pasU hiM saMtI kayA / dasaiMtiya AhioggA devA - amhe pasavo AsI, pavvayasAmiNA maMtehiM hayA devA jAyati / sagaro daTThUNa pADiheraM bhaNati - sAmi ! jahA haM sugatigAmI bhavAmi tahA kuNa sAyaM / DilleNa bhaNio - tava rajjaM pasAhamANassa bahuM pAvaM. suNa, vihIe 10 jahA saggagAmI bhavaMti maNussA / tato assameha-rAyasuyAihiM kayA vihANarayaNA, suNAvio ya saggagamaNaphalaM ca / jAyasaddho sagaro sesayA rAyANo vistabhUtI ya / sagaro AsameheNa dikkhio, sulasA ya pattI; vissabhUtI uvajjhAyo sattANaM ca bahUNaM va kArAvio | aMteya sulasA AsaMmeheNa bhaNiyA - joNi phusa, to vimukkapAvA saggagAmiNI bhavissasi tti / deveNa ya(granthAgram - 5400) teNe gahiyA, sumarAviyA ya sayaMvarama hupiMgujjhaNaM / 15 sA tivvaveyaNAparigayA mauyasahAvayAe dharaNaggamahisI jAyA / rAyasueNa ya dikkhio sagaro / jaNNasaMbhAraM ca gaMgA-jauNasamAgame divAyaradevo rAyasuo nArayavayaNeNa gaMgAe pakkhivati / saMDillo pucchio - ko saMbhAraM avaharai ? tti / bhaNai - rakkhasA devapINagaM asatA avaharati thAvejjara usabhasAmipaDimA / thaviyA ya jaNNarakkhaNanimittaM / tato divAyaradevo nArayaM bhaNati - ajja ! iyANiM mama eesiM pAvakammANaM na jAi viggho kAuM. 20 vijjApaDighAo bhavati vijjauharANaM jiNapaDimA avarAhaM kareMtANaM taM iyANi majjhatthA hoho. kiMvA amhe eehiM dukkaeNaM saMbajjhirasAmo- tti Thio saha nAraeNa / tato so saMDillo sagaraM bhaNati - kIraMtu me iTTayA, kalevarANi jaMgamANaM sattANaM viviNi pakkhiviUNa kamavAvasu, kuhiyANaM aTThINi uddharijjaMtu; jAhe kimipuMjA iva jAyA to tIe maTTiyAe ya iTTAM kijaMti akkhanibaMdhapamANAo, tao aMgulaM sesapAgehiM hINAo 25 bhavaMti / gAhAvio sagaro / tato ghaya-mahu-vasAo AvAge rayaMtehiM pakkhippaMti thaire thare / teNa vIsagaMdheNa sirIsivANi aiti kimi - pipIlikA ya / tAhi ya iTTakAhiM citI kI i aggapaiMyapayaTTiyapurisapamANA / chagalA AsA purisA ya vahijjaMti payAga-paiTThANamajjhe 1 90 1 kasaM0 saMsaM0 vinA'nyatra saseheNa me0 / sasepheNa zAM0 / sasohaNa lI 3 mo0 go 3 // 2 'Na mahi kasaM0 saMsaM0 mo0 go0 vA0 vinA // 3 saMgame zAM0 // 4 jAthaMbhaNaM ji0 zAM0 // 5 zAM0 vinA'nyatra - kIretu lI 3 ka 3 go 3 / kIrau u0 me0 // 6 'hANaM pa0 zAM0 vinA // 7 uvari zAM0 // 8 degto tevattikAya iTTi zAM0 // 9 gA vijanaM u 2 me0 // / 10 nibaddhapazAM0 // 11 tharaM tharaM zAM0 // 12 aiti ka 3 go 3 u0 me0 // 13 payavahiDiya0 zAM0 // Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevarasa veyajjhayaNaM parikkhA ya] paMcamo soma sirilaMbho / 193 gUNapaNaM divase / kallA kalliM ca paMca paMca vaDuMti; bitio Aeso - causaMjhAyaM paMca paMca bhragti sattANi / dakkhiNalobhIya ya samAgayA bahave diyA pasaMsaMti padmaya - saMDile / nAraeNaya bhaNio sagaro rAyA - pavayageNa vasurAyA NihaNamuvaNIo. mA etassa kammas soUNa pANavahaM kareha ti / so bhaNati - saMDillasAmI pavvayao ya mama hiyA kAmaM, jaM ete uvadisaMti taM me pamANaM, tava na karemi vayaNaM. jeNa si atthI taM gi-5 hiUNa vaicca, avasara tti / so evabhaggapaNao dayAe divAkaradeveNa saha rAyasueNa avakaMto / sagarassa ya daDhakaraNatthaM rAtINa ya vasU mahAkAleNa daMsio vimANagato / vIsabhUtI ya 'bihi" tti pubaM pajjAio / sagaraM pi gahiya nirayagatisaMbalaM jANiUNa, 'sasarIraM saggaM miti bhAveUNaM, saMbhAriya vairakAraNaM nivADeti aMkamuhI seNamuhI mahAculI ya kirarUviNIo / tattha ya somavallI, taM chiMdiUNa somapANaM / ettha ya kila payArayA bahukA 10 taM ' ditipayAga 'nti vuJcati titthaM / paramatthamayANamANehiM ya 'payAgaM' ti payAsiyaM / divAgaradevo ya kumAro ya vedasAmapurAhivo jAto / buha vibuhANaM ca sAhUNaM tami samae giritaDe kevalanANuppattI / ahAsannihiyA ya devayA ya mahimAnimittaM uvAgayA / devajjo vihio ya divAkaradevo rAyA nArayasahio tamuvagato / vaMdiya kevaliM pucchai sagaragatiM / kevalIhiM ya se naragagamaNaM veranijAmaNaM ca mahAkAladevapattaM kahiyaM / taM 15 ca soUNa NArao pavaio bhIo saMsAragamaNassa | siddhA ya buha vibuhA kevaliNo / iheva nArayasuyANaM divAkaradeveNaM giritaDaggAmo diNNo / tehiM budha - vibuhabohiyAo paDimAo thAviyAo AyayaNe / evaM mahAkAladevacariyaM iha paraMparAgayaM ti / jA saMDilla'TTANumayANusAriNI gaMtharayaNA so aNArio veo // vasudevassa veyajjhayaNaM tapparikkhA ya ihaM ca Asi nArao, tassa suo sArao, tato bahurao, parao marumaruo marubhUI nArao vIsadevo sUradevo tti paraMpareNa sAmiNo imassa grAmassa. tato khaMdila ! devadevassa suyA somasiridAriyA paramaruvavatI na sakkA pAgayamANuseNa buha vibuhapurao veyaM samajjiNaMti (tI) / tao mayA bhaNio - veyaM duvihaM pi paDhAmi tti, kuNaha pasAyaM ti teNa 1 25 tahavabheya (?) samAgaesu veyavAIsu mamaM passiUNa devadevo baMbhadattaM pucchati -- kao ee Agaya ? tti / teNa bhaNiyaM - mama gihe sajjhAyapasaMgeNa ciTThati mAgaha tti / teNa bhaNiyaM - duTTu kayaM jaM na mamaM kahiyaM / tao na koi veyaviU aNuogaM dAumicchati / tusiNIyA parisA thimiyasAgaro iva dviyA / bhoieNa bhaNiyaM - jai tA koi na ucchahai vuttuM, gacchaMtu jahAgayaM mAhaNA. puNo samAgamo bhavissai tti / tato mayA bhaNiyaM - pucchaMtu ahi- 30 kayA, kayAi amhe bhaNissAmo / pucchio ya / mayA sarovavaNNaM akhaliyaM bhaNiyaM, tassa I 1 vayasu lI 3 // 2degha tti mukaM pa0 zAM0 // va0 [hiM0 25 20 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 vasudevahiMDIe [vasudeveNa somasirIe pANiggahaNaM paramattho avitahANuvAI attho tti / tao' bhoieNaM laviyaM-bho ! suNaha veyapAragA!, jo vA ahiyavijo, abbhuvagacchau imesiM veyapAragANaM vuDDANaM purato pucchaM Nivatteu / tato na koi veyadiU aNuogaM dAumicchati / tusiNIyA parisA thimiyasAgarovamA ThiyA / tao ahaM lavio uvajjhAeNaM-bhaddamuha ! pAvasu pucchAe kannArayaNaM ti / tao 5 samuDio, kao me paNAmo jiNANaM / dihro haM bahujaNeNa aNuogasamAgaeNaM komuicaMdo gIvAsamullasaMtajannoiyapavitto / tao me laviyA veyatthapArayA vuDDA-pucchaha vo jattha saMsao, jattha jaM vA puccheyavayaM / tao gaMbhIrayAnigghosavAyaM soUNa vimhiyA aNuogagayA lavaMti-sammANio eeNaM pucchAhikAro tti kahei se imA phuDavisayakkharA vAya ti / tao haM lavio buDDhehiM-bho piyarsarUva! kahyasu, ko veyassa para10 mattho ? tti / tato mayA laviyaM-neruttiyA bhaNaMti-viya jANe; taM viyaMti, teNa vA vidaMti, tamhi vA vidaMti veo bhaNNati. tassa paramattho avitahANuvAI attho ci| tao parituTThA veyapAragA, laviyaM ca tassa kiM phalaM ? ti / mayA laviyaM-so vinANaphalo tti / tehiM laviyaM-viNNANassa kiM phalaM ? / mayA laviyaM-viraI phalaM ti / tehiM laviyaM-viraI kiMphalA ? / mayA laviyaM-saMjamaphalA / tehiM laviyaM-saMjamo kiMphalo? / 15 mayA lviyN-annaasvphlo| tehiM laviyaM-aNAsavo kiMphalo ? / mayA lviyN-tvophlo| tehiM laviyaM tavo kiMphalo ? / mayA laviyaM-tavo nijarAphalo / tehiM laviyaM-nijarA kiMphalA? mayA lviyN-kevlnaannphlaa| tehiM laviyaM-kevalanANaM kiMphalaM? mayA laviyaMakiriyAphalaM / tehiM laviyaM-akiriyA kiMphalA ? / mayA laviyaM-aogaphalA / tehiM laviyaM-aogayA kiMphalA ? mayA laviyaM-siddhigamaNapajavasANaM avAbAhasuhaphalA va tti| 20 tao parituTThA veypaargaa| jamagasamagaM mama sAhukAreNa pUriyaM gagaNaM parisApahANehiM / tuDeNa bhoieNa 'devANa nUNaM ekko tettIsAe' tti pasaMsijamANo nIo gharaM, pUio vtthaa-''bhrnnehiN| sohaNammi ya diNe somasirI dikkhiyA, ahaM ca / uvaNIyANi mo cAuraMtayaM / diTThA ya mayA somasirI pasatthamuha-nayaNa-dasaNa-kara-caraNa-jahaNa-thaNakalasa mjnnvihiie| tIse pANiM gAhio mi / ramAmi ya tIe sahio raIe viva kAmo / passai maM mAhaNo devaya25 miva / buha-vibuhANa ya Nikete kayAi diyAdao pucchaMti ya maM Agamesu / ahamavi pabhavaMto caugayassa bhaNAmi ninnayaM / evaM me tattha giritaDe vasaMtassa vaccati suheNa kAlo tti // // iti sirisaMghadAsagaNiviraie vasudevahiMDIe somasirilaMbho paMcamo smmtto|| somasirilaMbhagraM0 398 a0 9. sarvagranthAnam-5472-9. 1 lI 3 vinA'nyatra-o bhAeNaM ka 3 go 3 u0 me0 / o bhANaeNaM shaaN0|| 2 bho! jadeg zAM0 / / 3 dego jaM zAM0 // 4 degsurUdeg zAM0 vinA // 5 degyA pudeg zAM0 vinA // 6 rikUDe ka 3 // 7 somasiri. laMbho paMcamo sammatto ityevaMrUpA puSpikA shaaN0|| Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevassa vijAsAhaNaM] chaTTho mittasiri-dhaNasirilaMbho / 195 chaTTo mittasiri-dhaNasirilaMbho kayAiM ca passAmi bahiyA gAmasa iMdajAliyaM / teNa NAgakumArA NaggohapAyavamassiyA daMsiyA / mayA ciMtiyaM-esa vijAharo keNai kAraNeNa ihAgato, eeNa saha kAyavo saMgamo tti / puNo ya me buha-vibuhAyataNe ya diTTho / so maM AyareNa puNo puNo nijjhAyai / mayA paJcabhinnAo-esa so vijAharo tti / pucchio ya--bhagaha kimAga-5 maNaM ? kiM vA kIrau ? tti / so puNa suNeUNaM virahe mamaM bhaNati-bhaddamuha ! ahaM vijjAharo, atthi me duve vijAo suhasAhaNAo suMbha-nisuMbhAo uppaya-nippayaNIo, tAo tava demi. tumaM si tAsiM bhAyaNaM. jaM puNa balivihANaM taM ahaM savaM uvaNemi. tumaM kAlacauddasIe egAgI mamaM milasu. aTThasahassA''vattiyA ya te vijA sijjhihiti tti / mayA paDivaNNaM / cauddasIe ya uvavAsio / gahiyAo vijjAo / bhaNiyA ya me somasirI-10 niyamo me ko vi, AyayaNe vasirasaM ti / somasiriM ApucchiUNa 'mA kassai kahejjAsu' tti niggao viyAle / teNa NIo mi pabayavivaraM chiNNakaDagasaMsie~ ya paese / kayaM balivihANaM / bhaNati-Avatteha vijaM, ahasahasse ya puNe vimANaM uvayati taM Aruha NissaMko. sattadvatalaggANi uppaio ya icchAe nivattaNi Avatteti tato uvayai. siddhA eya te vijA. ahaM nA'idUre rakkhAnimittaM acchissaM-ti avakrato / ahaM i15 javAmi egcitto| uvaiyaM ca vimANaM ghaMTAjAlakaNaravaMtaM vivihakusumadAmasurahigaMdhaM / tattha ya majjhe aasnnN| mayA ciMtiyaM-siddhA ya me vijA, AruhAmi vimANaM-ti saMpahAreUNaM AsINo aasnne| uppayatti ya saNiyaM saNiyaM / thovaMtaramuppaiyaM taM pabayakaDagANusAreNa 'pattaM samaM titakemi / pauttaM ekkadisAhimuhaM, NINunnaesu khalaMtaM vaJcati / uppaNNA me ciMtA-jahA pavayabhittimaNusarati, NiNNuNNayaM ca gacchati khalamANagatiyaM, tahA koi paogo 20 hojA. to uvayaNiM Avattemi tti / Avattie vi vaJcati / maNussANa ya parissamajaNiyamussAsasadamAkaNNemi / vibhAyaM ca, diTThA ya mayA tattha'vakkheveNa maNussA kahaM pi maM niti / ciMtemi-rajUo osAriyaM nRNaM eyaM kittimaM vimANaM keNa vi puriseNa pauttaM kassa vi maeNaM ti| avaiNNo mi vimANAo / pacchao ya me laggA maNussA 'deva! mA bhAhi, mA palAyasu, kahiM vA gacchasi tti amhehiM aNubajjhamANo ?' tti jaMpamANA / ahaM pi sigdhaM 25 plaayaami| jattha maMdAyati tattha viismaami| evaM tehiM ciraM aNugato, na cAtio gaheuM / dUraM ca bhamiUNa avaraNhe sUratthamaNavelAe parissaMto tilavatthugaM nAma sannivesaM patto / duvAraM ca saMvariyaM / na deMti maNussA pavesaM / mayA bhaNiyaM-ahaM mAhaNo addhANeNa parissaMto, deha me pavesaM ti / te bhaNaMti-(granthAnam-5500) amhe porisAyassa bIhemo. 1degssa AgaI iMdadeg shaaN0||2 zAM0 vinA'nyatra-nipayaNI u0 me0 / nioyaNI ka 3go 3 lI 3 // 3 siyavaM shaaN0|| 4 siyae paedeg zAM0 // 5 0paNe apuSaNe vA bimA shaaN0||6 pijhAemi shaaN0|| Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 vasudevahiMDIe [ vasudeveNa purisAyassa viNAsaNaM mAhaNo samaNo vA hohiti, avelAe jo saMcarati so rasaMto khajjati rakkhaseNaM ti / evaM niraNukaMpe jANiUNa gAmeyage, NAtidUre gAmassa AyayaNaM, tattha ya mi gato / aigaMtUNa ya saMvariyaduvAro patto mi / aDDarate Agato puriso, so u mahayA saddeNa bhaNati - ughADe duvAraM pahiya !, mA te kavADaM bhaMjeUNa vahissaM ti / teNa saddeNa paribuddho mi / 5 mayA bhaNiyaM - avasaraha, mA me uNNidayaM kareha, mA te sikkhAvayaM kAhaM ti / tato ruTTho suyaraM vati / mayA ya ugdhADiyaM duvAraM / parasAmi ya purisaM lauDahatthaM, mahAkArya, acelaM, parUDhanaha-kesa-maMsuM, bhAyaradasaNaM ca naravasAvissagaMdhiyaM, khaMdheNa gahirataradaMsaNaM / mahayA kesabhAreNa vilulieNa teNa me lauDo mukko, so mayA vaMcio / gIvApaese ya parAhutto, tato muTThijuddhaM laggo / AhammamANo ya mayA mahayA saddeNa rasati, osa10 rio ya puNo puNo abhiddavati / ahamavi tassa gAyapharisaM pariharaMto muTThIya aggahatthehiM nivAremi / gAmaNo ya teNa raviyasaddeNa paDibuddho paDahasadaM kalakalasaddaM ca kairei / gahio ya aNeNa ahaM / mayA 'esa NaM paribhaviyavo' tti purisAo bAhu juyalehiM pIlio ruhiraM vamaMto mahayA saddeNa rasaMto paDio | ahamavi devakulamatigao, 'pabhAe hAissa' tiTThio / " 1 saMjhAkAya sAuho bahuo gAmaloo niggato / diTTho ya NehiM purisAdo bAhi 15 devakulassa gao viMva geruyadhAubhUsio paDio / sado ya NehiM kao / mayA ya avalo - io jaNo, niggato hi / samakaM tehiM me kao paNAmo - 'deva ! jIvaha bahUNi vAsasayasahassANi' tti / bhaNati - amhehiM nAyaM - mAhaNo rakkhase khaio 'ravaMto bhavasi' tti. taM sAmI ! tumhe devA, jeNa imassa visayassa akAlamaccU purisAdo viNAsiutti / tato hiM sannivesabahiM parituTThehiM imassa kalasahasaehiM putriM mAhaNehiM havio maMtapUraNa ya 20 vAriNA, pacchA buDDhAhiM dhavalapaDasaMvuyAhiM / tato pacchA kaNNAhiM vicittavattha-mallA-'NuvAhiM disAvayAhiM viva samAgayAhiM vatthA ''bharaNabhUsio, tuDiyaninAeNa ya mahayA rahaM seyabalivaddasaMpattaM Arovio mi / maMgalavayaNAbhinaMdio kayatoraNavibhAgaM ca paDAgamAlo sohiyaM paviDo mi tilavatthuyaM / kayavaMdaNamAlA - puNNakalasasassirIe AvAsapaDiduvAre avaiNomi rahAo / aigao AvAsaM vitthiNNasayaNA - SssaNaM / AsINo mi 25 AsaNe / tato mahattara ehiM samavAeUNaM kaNNAo rUvavatIo sadakkhiNA~ mAlaMkiyAo uvaTThaviyAo / viSNaveMti ya mamaM - sAmi ! tumhehiM parittAtio imo jaNo tuhaM iyANi ANAviheo ajjappabhiti eyAo dAriyAo pahANakulasaMbhUyAo, tAo bhavaMtu sussUsikAo. pasAyaM kuNaha tti / tato mayA bhaNiyaM - suNaha, ahaM mAhaNo sajjhAyanimittaM niggao. alaM mama dAriyAhiM. pUjio nAma ahaM etIe ya paDivattIe esA me tuTThI I 1 lI 3 vinA'nyatra - 'riso mahadeg zAM0 / 'riso u maha ka 3 / 'risAo mahadeg go 3 me0 // 2 khaMdhiyagaMdheNa gahiradeg u 2 me0 vinA // 3 karoti zAM0 // 4 'huyugale' lI 3 ka 3 go 3 // 5 deg se hiM khaTTadeg zAM0 vinA // / 6 mi sayaNAsaNe zAM0 kasaM0 vinA // 7 Namo alaM0 zAM0 vinA // Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soyAsapurisAyarasa utpattI ] chaTTo mittasiri-dhaNasirilaMbho / 197 jaM tumheM sivaM visajjiyA ya mayA suhabhAgiNIo hoMtu-tti kaNNAvaMdaM visajjiyaM / tAo mamaM pupphehiM devamiva avakareUNa gayAo sagihANi / pacchimakAle ya annesiM dijjamANIo vina icchaMti bhattAraM 'amhaM sa eva bhattA' / pucchiyA mayA buDDhA - ko esa purisAo ? ti / te bhAMti - suNaha1 soyAsapurisAyarasa uppattI I 1 kaMcaNapurAhivassa raNo esa putto soyAso nAma maMsalolo / raNNA ya kayAI amAghAo ghosio / tao soyAsamaNUsA vaMsagirIo maUre ANeMti kumArassa maMsanimittaM / sUyassa ya vaktrittassa kapio maUro birAleNa hito / so bhIo kumAra sa niggato maMsaheuM - - kattha labhejja bhakkhamabhakkhaM vA ? / teNa bAlarUvaM parihAe sejjamayamujjhiyaM diTTha, tassa maMsaM sakkayaM, bhoyaNakAle kumArassa soyAsassa diNNaM / 'rasiyaM' ti 10 bhuta bhoyaNo sUyaM bhaNati - tumaM jANamANo aNNayA mama erisaM na payasi kIsa ? tti / teNa aeNa viSNavio - deva ! virahe vo kAraNaM kahatissaM ti / teNa kathaMjaliNA sabbhUyaM kahiyaM / so tuTTho, pUjito teNa sUdo bhaNio ya - somma ! alaM aNNeNa maMseNa, paidivasaM kIra jattoti / tato sayaMmayANi dArarUvANi gaveseMti se maNUsA, alabhaMtA ya pacchaNNaM vahaMti bAlANi / so ya giddho mANusamaMsassa sesANa na icchai / paurauvadave ya 15 raNNA pacchaNNaM rakkhapurisA ThaviyA / tehiM gahiyA kumAramaNUsA / tehiM pucchiehiM kahiyaM - soyAsassa sAmiNo niyogeNa amhe aNAhamayagANi jIvaMtANi ya vivAUNa saM uvaNemo tti / pariciMteUNa rudveNa raNNA nibisayo ANatto / egAgI mAreUNamA''magaM paDaliyagaM ca mANusamaMsaM khAyai / rakkhaseNa ahiTTito bhamaMto imaM bhUmimAgato / visao tassa bhaeNa ihamAvAsio / to jaM passati taM ekkeNeva lauDappahAreNa mAreUNa khAyati 120 sAhaM pi jaNaM na gaNei / to tumhehiM jaNo parittAio tti || 1 vaNIyaM me bhoyaNaM / samAgayANaM dINA - 'NAhANaM diNNaM bhoyaNaM, diNNasesaM bhuMjAmi / vasiUNa ya tattha nimgao, gao mi ayalaggAmaM / tattha rAyapache ekassa satthavAhassa AvaNaM allINo / teNa abbhuTTheUNa diNNaM AsaNaM / muhuttaMtareNa ya lAbho mahaMto laddho / teNa vi nIo sagihaM / majjio mi sovayAraM / bhuttabhoyaNassa ya me paNao kahei - 25 suha sAmi ! - ahaM dhaNamitto nAma vaisajAio, sirI me bhajjA sarisakulasaMbhavA, tIse duhiyA mittasirI dAriyA / sA mayA nemittiyassa kahiyA - passa tAva dArikaM, kerisI se bhaviyayA ? / teNa lakkhaNANi parisaUNa bhaNiyaM - esa puipaiNo bhAriyA bhavissati / mayA bhaNio - kattha so ? kahaM vA viNNAyo ? tti / so bhaNati - jammi te pATThiesasahassaguNo lAbho bhavissati, takkhaNAdeva taM jaoNNijAsiti / taM esa 30 dAriyA tumhaM sussUsiyA houtti / 1 tato shaaN0|| 2 sayaMmaya lI 3 // 3 sote du0 shaaN0|| 4 'havIpatibhA zAM0 // 5 jANejA zAM0 // -- 5 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 198 vasudevahiMDIe [vasudeveNa mitta-dhaNasirINaM pANiggahaNaM tato sobhaNe divase pANiggahaNavelAe ANiyA mittasirI sirIsakusumasukumAlasarIrA, sarasasararuhanayaNalobhaNamuhI, muhakamalabhUsaNakasaNatArakAlaMkiyanayaNajuyalA / vihIya pANiggahaNe vitte uvaTThaviyA solasa koDIo satthavAheNa / tato ramAmahe saha tIe mahura trbhaasinniie| 5 tassa ya gihassa samIve somassa mAhaNassa daiyA sunaMdA nAma mAhaNI / tIse paMcaNhaM dAragANaM aNuMmaggajAyA bhagiNI dhaNasirI nAma dAriyA / putto ya se eko, so mehAvI lallo / tato me kahei mittasirI-ajautta ! somassa suo esa dArao asatto veyaM paDhiuM, teNa dukkhiyANi mAhaNANi. sakkeja vo tigicchaM kAuM jeNa ajjhayaNajoggo bhave? / mayA bhaNiyA-tava piyanimittaM ghattissAmi tti / tato se mayA kattarIe jIhA10 taMtu sigghayAe kasiNA chiNNA, rohaNANi se pauttANi / tato visavANI saMvutto / tuDhehi ya me dhaNasirI mahumAsavaNasirI viva rUviNI uvaNIyA-deva! jIvAviyA amhe dArayaM tigicchaMtehiM / so ya me dArao veyaM pADhio, thoveNa kAleNa bahu gayaM / tato haM dohiM vi mittasirI-dhaNasirIhiM sahio kIlamANo tattha vasAmi kiMci kAlaM ti // // iti sirisaMghadAsagaNiviraie vasudevahiMDIe mitta siri-dhaNasirilaMbho chaTo smmtto|| mittasiri0 granthAgram-100-6. sarvagranthAnam-5572-15. sattamo kavilAlaMbho uppaNNavIsaMbhANa ya siM doNha vi jaNINaM kahio me pucchaMtINaM pabhavo sacchaMdavihAro ya / tato pariosavisappamANasobhAsamudayAo sNvuttaao| aNNayA ya payahiUNa niggato 20 mi gao vedasAmapuraM / tattheva bahiyA 'vIsamAmi' tti ujANamatigato / passAmi ya taruNajuvatiM ekkAe vuDDhAe Daharaehi ya ceDarUvehiM sahiyaM uvavaNadevayAmiva kiM pi hiyayagayamatthamaNuciMtayaMtI leppayajuvatimiva nicalacchI jhAyamANI acchai / tato sAmamaM passamANI sahasA uhiyA, kaMThe gaheUNa paruditA-sahadeva ! vallaha ! devara ! kao si ? tti / tato kusumiyA'sogacchAyAsaNNisaNNassa me kahai rovaMtI-ihaM kavilassa raNNo maha'ssapatI 25 piyA me vasupAlio nAma, tassAhaM duhiyA vaNamAlA NAma. sA haM piuNA kAmarUvAto naravainioeNa kayAiM docceNa rA(A)yassa suradevassa kAmarUvagassa diNNA, so mama gaheUNa sagihamAgato. tato haM sahadeva! tumaMsi pavasie kahiM pi suradeveNa kulagharassa sumaramANI kassai kAlassa ihA''NiyA. thovassa ya kAlassa so tAhe suradevo appaNo mama vA maMdabhAgayAe pANehiM viutto. tato haM paramadukkhiyA gihe rati aviMdamANI 30 imIe bahiravuDDhAe bAlarUvehiM sahiyA ujjANamihamAgayA sogaviNoyanimittaM. tumaM ca 1'NuputvajAdeg zAM0 vinaa|| 2 mittasiri-dhaNasirIya laMbho chaTo sammatto zAM0 // 3 mi patthio mi veda zAM0 // 4 ciMtijaMtI zA0 // 5 degNI picchai zAM0 vinA // 6 bahiM vuzAM0 vinA // Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavilAkae nemittissa pucchA ] sattamo kavilAlaMbho / 199 me diTTho, iyANi dhiiM labhissAmo-tti evaM kahei / ahaM piNaM 'huM huM' ti karemi / ciMtiyaM ca mayA-kayamimIe devaranADayaM, taM passAmi tAva se pariNAma ti / sA ya bhaNativaccAmo gihaM ti / tato patthiyA mo vedasAmapuramajheNa / vimhito jaNo pecchati maM 'ko Nu eso devarUvi ?' tti / aigato mi vasupAliyagihaM ti / vaNamAlA kahei gharajaNassa-esa me devaro sahadevo cirapavasio diTTho tti / tuTeNa ya gharajaNeNa acchera-5 yamiva dissahe / kayapAyasoyassa ya siNeha'nbhaMga-sammadaNa-paghaMsaNa-siNhANANi vaNamAlA karei sayaM / siNeha'bhaMgagattassa parihiyavatthassa ya cirAyamANe vasupAlie uvaNIyaM me bhoyaNaM / bhuttabhoyaNo ya AsaNagato acchAmi / Agao vsupaalio| teNa me kao paiNivAo daMsaNeNeva / kahiyaM ca se vaNamAlAe-tAya! esa me devaro sahadevo tti / so bhaNati-sAgayaM te ? tti / puNo puNo ya me passati / tIe ya bhaNio-tAya ! 'tubbhe 10 cirAyaha' tti bhutto sahadevo. kahA'vakkhevo Asi ? tti / so bhaNati-suGa kayaM jaM bhutto, mama puNa vakkhevaM suNAhi kavilo rAyA bhiguNA nemittiNA aNNayA bhaNio-rAya ! kavilA kaNNA satthakArA'NumayalakkhaNovaveyA aDDabharahAhivapiubhajjA bhavissati / raNNA pucchio-kattha so hojjA ? kahaM vA nAyabo ? tti| so bhaNati-nimittabaleNa bhaNAmi-(granthAnam-5600) 15 jo phuliMgamuhaM AsaM damehitti taM jANasu. so puNa giritaDe saMpayaM acchati devadevassa gihe / taM vayaNaM parighettUNa maharihavatthA''haraNA je kusalA maNussA te bhaNiyAko taM giritaDAo ihANejjA avijANiyaM ? / tattha iMdasammeNa iMdajAlieNa paDivaNaMahaM ANemi taM tava nemittIkahiyaM jAmAugaM ti / so saparivAro gato aja bahuyassa kAlassa Agato kahei rAiNo deva! ahaM gato giritaDaM, diTTho ya mayA so puhavitaleti-20 lao maNassa accherayabhUo. vijAsAhaNavavaeseNa ya niNIo gAmAo pavayakaDayasaMsie ya paese. vimANaM jaMtamayaM rajjupaDibaddhaM vilaio rAo. tato NaM gagaNagamaNasaMThiyaM nissaMdaM nemo. vibhAe ca nAUNa 'hIrAmi' tti palAo, mahAjako na sakio gaheDaM. imo ya me kAlo paribhamaMtANaM, Na ya se sutI vi laddha tti nivattA mo / taM eyamaha~ soUNaM rAyA vimaNo 'kahaM tassa paDivattI hoja ?' ti viyAremANo acchti| tassa samIve ahaM Asi / 25 aisA'vakkhevo-tti teNa vaNamAlAe kahiyaM / taM ca vayaNaM soUNa me ciMtA jAyA-jAtaM ihaM acchiyavaM ti / avarajuke ya vasupAliyasamakkhaM vaNamAlA mamaM bhaNati-sahadevasAmi! sakeha phuliMgamuhaM AsaM dameUNaM ? / mayA bhaNiyA-AsaM daddUNa tassa pagatI viNNAyae / vasupAlieNaM bhaNiyaM-passaha AsaM 1 gagattassa ummaddadeg zAM0 vinA // 2 thaniyatthassa zAM0 // 3 paNAmo dasaNeNa / kadeg zAM0 vinA / / 4degti suradeva zAM0 // 5 deglasaM(ma)galatiladeg zAM0 // 6 maNussaadeg zAM0 // 7 u0 me0 vinA'nyatra-si. yapae lI 3 zAM0 siyae ya paeka 3 go 3 // 8 se pauttI vi ka 3 go0|| 9 eso va zAM0 vinA / / Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudevahiMDI / [ vasudeveNa kavilAe pANigahaNaM sacchaMdeNaM / diTTho ya mayA phuliMgamuho bAlakumuyapattarAsivaNNo, ukkiTuppamANo, paNNattAraM aMgulANi Usio, aTThasayaMgulapariNAho, battI saMgulivayaNo, Avattasuddho, pasatthakhura-kaNNakesa-sara-saMThANa-NayaNa-jaMgho, atiteyassiyAe aNArohaNIo / taM daTThUNa ya mayA bhaNiosakkA AsaM dameUNaM ti / vasupAlito bhaNati -raNNA putra saMdiTTho mi-jo icchati saM 5 dameNa tassa viyaraha kAmao. damiyaM ca mama nivedesuM tti taM saMdisaha jaM etthaM kAyavvaM / mayA se balivihANaM saMdiTTha, kuMcamuhIo saMkalA paDibaddhAo 'sUIo cattAri kAraha' tti / teNa jahAsaMdiTTaM kayaM / ahaM pi kayamaMgalo phuliMgamuhamabhirUDho / sUIo saMkaliya pallA - Nassa causu aMgesu sannivesiyAo / jao paDiumicchati tato sUtIpaDipellio ThAti / uddhAio nivArijjai, na ya se kheyaM hoti / tato ThAuM icchati, taM vahiumAraddho / rAyA 10 avaloyagato parasati / vAyagajaNo ya sikkhAkusalo vimhio ya pasaMsati sAhukAramuhalo / tao mayA tosio ya rAyA, damio phuliMgamuho / iMdasammo ya parisaUNa mamaM paDio pAe - khamaha jaM amhehiM tumheM bhaviyavaM ayANamANehiM ceTThiyaM giritaDe / 200 tato sohaNe divase kavilA rAyakaNNA dikkhiyA, ahaM ca / uvaNIyA ya meM samIvaM kaNa sudhoyanimmiyA viva devayA, nizvayaNijjamaNoharasarIrA, sarayapasAhiyasara ko malakama15 lavayaNA / tao huA vihiNA huyAsaNo purohiNa / gAhio mipANi kavilAe rAyavarakaNNAe kavileNa / tato me paramaparitosavisappiyanayaNajuyaleNa payakkhiNIkao jalaNadevo, chUDhA lAyaMjalIo / uvaNIyA battIsaM koDIo vilieNa kavileNa / dhuvadaMsaNasumasoya kavilAya saha mudito vasAmi kavilarAyagihe / tassa ya suo aMsumaMto nAma kumAro, so maM sevati viNIo / gAhemi NaM kalAsu visesaM / kavilA guNaparitta 20 nirussuyarasa ya me vaccati kAlo / jaNemi NaM tattha hUM kavilaM nAma kumAraM // // iti sirisaMghadAsagaNiviraie vasudevahiMDIe kavila (lA) laMbho sattamo sammatto // kavilAlaMbhagranthAgram - zloka 63 a0 17. sarvagranthAgram - zloka 5636. 1 degdeNa ya | dideg zAM0 vinA // 2 vediya tti zAM0 vinA // 3 Nago pa0 zAM0 // 4 kavilAlaMbho sattamo samatto itirUpA puSpikA zAM0 // Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMbara For Private & Personal use only www.jainelinery.org