Raj Hriday Part 12

Publisher: Vitrag Sat Sahitya Prasarak Trust

Page 291

૨૭૪
રાજહૃદય ભાગ-૧૨ મુમુક્ષુ-સપુરુષકે લક્ષણ ક્યા હૈ?
પૂજ્ય ભાઈશ્રી:- પહચાન કરને કે લિયે લક્ષણ ક્યા હૈ? ઉનકા પરિણમન હી ઉસકા લક્ષણ હૈ. યહ બાત અવશ્ય હૈકિ બાહ્ય લક્ષણ નહીં હૈ. લક્ષણ પુરુષ કે અંતર પરિણમન મેં હૈ. બાહ્ય લક્ષણ કોઈ નહીં હૈ. કય? કિ સત્યરુષ હોને પર ભી ઉનકે ઉદય કેસે હોતે હૈ કિ અપને અજ્ઞાનભાવ સે બાંધે હુએ કર્મ કા ઉદય આતા હૈ. કૌન-સા ઉદય આતા હૈ? અજ્ઞાનભાવ સે જો કર્મ બાંધે થે ઉસકા ઉદય (આતા હૈ). તો અજ્ઞાની કો જૈસા ઉદય આતા હૈ વૈસા જ્ઞાની કો ઉદય આતા હૈ ક્યા કરેંગે? બાહર મેં તો કોઈ પતા ચલનેવાલા નહીં હૈ. ઇસલિયે જૈસે સામાન્ય સંસારીજીવ અપને ઉપજીવન મેં ગુજરતે હૈં, વૈસી હી જ્ઞાની કી દશા દેખને મેં આતી હૈ. પહચાન કરને કે લિયે તો, જૈસે હીરા કી પહચાન કરને કે લિયે જૌહરી બનના પડતા હૈ, વૈસે ઐસી ઉત્કૃષ્ટ પાત્રતા મેં આના પડતા હૈ, તબ સપુરુષ કી પહચાન હોતી હૈ.
મુમુક્ષુ - સરુષ કી પહચાન સપુરુષ કે લક્ષણ ક્યા હૈ યહ પૂછતે હૈ લેકિન) હમારે લક્ષણ ક્યા હૈ કિ સપુરુષ કી પહચાન હોવે?
પૂજ્ય ભાઈશ્રી - પહચાન કરને કે લિયે હમારે લક્ષણ કૈસે હોને ચાહિયે? યહ બાત પહલે આની ચાહિયે. ઇસકે લિયે હમ ક્યા સમજતે હૈંકિ હમ તો પહચાન સકતે હૈં લેકિન ઉનકે લક્ષણ હમકો નહીંદિખતે. લેકિન હમારે લક્ષણકૈસે હૈ, વહ પહલે દેખને કી ચીજ હૈ.
મુમુક્ષુ - હીરા કી પહચાન કરને કે લિયે ઝૌહરી બનના પડતા હૈ.
પૂજ્ય ભાઈશ્રી:- હાં. ઠીક હૈ. બનના પડતા હૈ કિ નહીં? ઇસકે બિના હીરા નહીં પહચાના જાતા. ઇસલિયે ઉત્કૃષ્ટ પાત્રતા મેં આના જરૂરી હૈ. હમકો વર્તમાન અજ્ઞાન દશાવાલી સ્થિતિ બર્દાશ્ત ક્યો હોતી હૈ? ક્યા હમ સુખી હૈંકિદુઃખી હૈ દુઃખી હૈંન?
મુમુક્ષુ-દુઃખમૈસુખ માનતા હૈ.
પૂજ્ય ભાઈશ્રી - યહી ગડબડ હૈ. દુઃખી હૈ, ફિર ભી માનતે હૈસુખી હૈં. ઇતિહાસ દેખિયે. અભી પરસોં હમારે પૂજ્ય “સોગાનીજી' કા જન્મદિન આનેવાલા હૈ. અબ દેખિયે, ઉનકો “આત્મધર્મ પઢકે “સોનગઢ આને કા પ્રયાસ કર્યો હુઆ ? પ્રયાસ હી નહીંહુઆ, વે વાકઈ રૂબરૂ આ ગયે “આત્મધર્મ કી First copyપઢી. મેરા પ્રશ્ન હૈ કિ ૬૦૦માઈલ કા, કરીબ ૬૦૦માઈલ હોતા હૈ. “સોનગઢ-અજમેર', “અજમેર સે આયે છે. ઉન દિનોં મેં ‘અજમેર રહતે થે. વે “અજમેર સે નિકલકર “સોનગઢ' પહુંચે. અનજાની ભૂમિ મેં, અનજાની જગહ મેં, અનજાને લોગોં કે બીચ મેં, અનજાની