________________
૨૭
એનેા વિચાર કરવા લાગી. વિચારણામાં તન્મય થતાં જાતિસ્મરણુ જ્ઞાનના પ્રકાશ થઈ રહ્યો હતા, એટલે મૂર્છા આવી ગઈ. પછી ચેતના આવતાં તાજો જ છેાડેલા ‘સમળી' ના પક્ષી તરીકેના જન્મ, અંત સમયે મુનિરાજે સંભળાવેલા નવકારમંત્ર, એ બધું ચિત્ર આત્મપ્રત્યક્ષ થયું. જો કે આ તા તાજી જ બનેલી ઘટના છે, પરંતુ અનેક વરસે પહેલાં સાંભળેલા અને ખૂબ ખૂબ રટણ કરીને ઘૂંટેલા નવકારમંત્રના દૃઢ સ ંસ્કારને કારણે વરસેા પછી પણ કાને પડતાં જાતિસ્મરણ થઇ શકે છે. કાઈ પણ ચાવીશી કે વીશીમાં, ધાર્મિક ક્ષેત્રે જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થવાનું તૈોંધાયું છે, ત્યાં નમો અરિહંતાળો કે નવારમન્ત્ર ને જ કારણ તરીકે નાંખેર્યાં છે.
આથી એક વાત નિશ્ચિત છે કે આ મંત્ર અક્ષરાનુપૂર્વી થી દરેક કાળમાં વિદ્યમાન રહે છે. આત્માનુ ચૈતન્ય, અગ્નિનું ઉષ્ણત્વ સહભાવિ તરીકે અનાદિ અનંતકાલ સુધી રહેવાવાળું છે, એવી જ રીતે આ મંત્રને રચનાર કાઈ નથી, એની આદિ કે અંત પણ નથી. આના મ`ત્રાક્ષરા અનાદિસ`સિદ્૧ છે. અનાદિ-અનંતકાળ’ નામના અભિનવ આયુષ્યવાળા છે.
ઉત્કટ ધ્યાન અને ભક્તિના અજોડ પ્રભાવ
માનસશાસ્ત્રને એક નિયમ છે કે જે વસ્તુનું વારવાર અવિરત શ્રવણ, મનન, ચિંતન, નિર્દિષ્ટાસન, રટન કે ધ્યાન કરવામાં આવે ૧. અનાદિસંસિદ્ધ ઉપર કેટલાંક પ્રમાણે જોઈએ. -ધ્યાયતોડનાટ્સિનિદ્વાન, વર્નાનેતાનું યથાવિધિ | અનામૂિરુમન્ત્રોડયમ્ । -સો ગળાફાો (પ. ન. લ.)
-આગે ચાવીશી હુઈ અનંતી, હશે વાર અનંત;
નવકાર તણી કાઈ આદિ ન જાણે, એમ ભાંખે અરિહંત. -અનંત ચૌવીશી આગે માતિ, પચપરમેષ્ઠિ ધ્યાન.
