________________
[ ૧૨ ] નમસ્કારમત્રના મહા ઉપકાર
પૃથ્વી આપણા પર ઉપકાર કરે છે; તે આધાર ન આપે તા આપણે આ જગતનાં રહી શકીએ નહિ. જલ આપણા પર ઉપકાર કરે છે; તેના વિના આપણુ જીવન ટકી શકે નહિ. વાયુ આપણા પર ઉપકાર કરે છે; તેના વિના શ્વાસેાવાસની ક્રિયા સંભવી શકે નહિ. અગ્નિ એટલે ઉષ્મા કે ગરમી આપણા જીવન પર ઉપકાર કરે છે; તેની સહાય ન હાય તે. ખાધેલું પચે નહિ કે શરીર સારી અવસ્થામાં રહી શકે નહિ. આ રીતે બીજી પણ કેટલીક વસ્તુએ આપણા પર ઉપકાર કરે છે અને તેથી જ આપણું જીવન શકય મને છે. પણ આ બધા સામાન્ય કોટિના ઉપકારો છે. સામાન્ય કોટિના એટલા માટે કે નમસ્કારમત્ર આપણા પર જે ઉપકાર કરે છે, તેની તુલનામાં એ ઊભા રહી શકે તેમ નથી, અન્ય શબ્દોમાં કહીએ તે આપણા પર નમસ્કારમંત્રનેા ઉપકાર સહુથી માટેા છે, મહાન છે, તેથી જ તેને મહા ઉપકારી ગણવામાં આવે છે.