________________
જપવિધિ
૨૨૩
બેસીને કરવો નહિ, પણ આસન બિછાવીને કરો. આ આસન ઊનનું હોય તે ઈષ્ટ છે. આજે આપણે ત્યાં જે કટાસણું વપરાય છે, તે આ પ્રકારનું જ હોય છે એટલે તેનો ઉપગ કરી શકાય. પણ એ કટાસણું વેત રંગનું પસંદ કરવું. દિશા ?
| નમસ્કારમંત્રનો જપ કરતી વખતે મેટું પૂર્વાભિમુખ રાખવું અને તેમ ન બને તે ઉત્તરાભિમુખ રાખવું. શાંતિ -તુષ્ટિ–પુષ્ટિ માટે આ દિશાએ હિતાવહ છે. એક વાર દિશા નક્કી કર્યા પછી તેમાં ફેરફાર કરે નહિ. જપમાલિકાનો ઉપગ :
જમણા હાથે જપમાલા કે માળા ફેરવવી અને ડાબા હાથે તેની ગણના કરવી, એ એક સામાન્ય વિધિ છે. આ રીતે જપ કરતી વખતે હાથ હૃદય સન્મુખ રાખવો જોઈએ, માલા તર્જની આંગળીના વચલા વેઢા પર રાખવી જોઈએ અને તેને નખ કે વસ્ત્રને સ્પર્શ ન થાય તે રીતે અંગૂઠાથી ફેરવવી જોઈએ. વળી મંત્ર બોલાય અને મણકે ફરે, એ બાબતને ખાસ ઉપગ રાખો જોઈએ. જે એ ધોરણ સચવાય નહિ તે મંત્રજપની ગણના યથાર્થ રીતે થઈ શકે નહિ અને બધું કામ ગરબડમાં પડી જાય. પરંતુ આજે સ્થિતિ એ છે કે
माला तो करमें फिरे, जीभ फिरे मुखमांहि । मनवा तो चिहुदिस फिरे, वो तो सुमरिन नांहि ॥