________________
૩૦૨
નમસ્કારમંત્રસિદ્ધિ બિંદુથી સંયુક્ત એવા કારનું યોગીઓ નિત્ય ધ્યાન ધરે છે. તે આ લેકની સર્વ કામનાઓ પૂર્ણ કરનારે છે તથા (અક્ષય અનંત સુખના ધામરૂપ) મેક્ષની પ્રાપ્તિ કરાવનારો છે. આવા (અપૂર્વ મહિમાશાલી) શ્કારમંત્રને વારંવાર નમસ્કાર હો. | મુનિ–મહાત્માઓના વ્યાખ્યાન પ્રસંગે પ્રારંભમાં આ લોક પ્રાયઃ બેલાય છે, તે પરથી તેનું મહત્ત્વ સમજી શકાશે.
ભગવદ્દગીતામાં ક્કારને એકાક્ષરી બ્રહ્મ કહ્યું છે અને તેનું ઉચ્ચારણ કરવાથી પરમગતિ પ્રાપ્ત થાય છે, એમ જણાવેલું છે.* ઉપનિષદો વગેરેને પણ આ જ અભિપ્રાય છે. તાત્પર્ય કે કારનું ઉચ્ચારણ, સ્મરણ તથા ધ્યાન કરવાથી મનુષ્યના અંતરમાં સુષુપ્ત રહેલી આત્મશક્તિ જાગ્રત થાય છે અને તે ચરમ સીમાએ પહોંચે છેતેથી જ મુનિવરો તથા મુમુક્ષુઓ તેની ઉપાસના કરે છે.
યોગશાસ્ત્રના આઠમા પ્રકાશમાં કહ્યું છે કેतथा हृत्पद्ममध्यस्थं शब्दब्रह्मैककारणम् । स्वरव्यञ्जनसंवीतं वाचकं परमेष्ठिनः ॥ मूर्द्धसंस्थितशीतांशु कलामृतरसप्लुतम् । कुम्भकेन महामन्त्रं प्रणवं परिचिन्तयेत् ॥
તથા હદયકમલમાં રહેલા સમગ્ર શબ્દબ્રહ્મની ઉત્પત્તિનું એક કારણ, સ્વર તથા વ્યંજસહિત પંચપરમેષ્ઠિ પદવાચક
* અધ્યાય ૮. લેક ૧૩.