________________
ધ્યાનવિધિ
૨૫૯
શબ્દોએ તેના મન પર મંત્ર જેવી અસર કરી અને તેની વૃત્તિઓ અંતર્મુખ થવા લાગી. એ અંતર્મુખ વૃત્તિના પરિણામે તેના જ્ઞાનાવરણય કર્મના કેટલાક પડદા હઠી ગયા અને અંદરથી અર્થરૂપી પ્રકાશ સાંપડ્યો. શબ્દ તે નિમિત્ત છે, તેને અર્થ આત્મામાંથી જ કુરે છે અને તે જ કારણે સર્વજ્ઞતાને પામેલો આત્મા લોકાલેકના સર્વ પદાર્થોના સર્વ ભાવ યથાર્થ પણે જાણી શકે છે.
પ્રિય પાઠકે ! “તમે ચાલવા માંડે અને માર્ગ મળી જશે” એ ઉક્તિનું રહસ્ય હવે તમારા સમજવામાં આવી ગયું હશે. મંત્રસાધનામાં આવું ઘણી વાર બને છે. કઈ મુંઝવણ આવી ઊભી રહી કે તેને ઉકેલ અંતરમાંથી જ મળી જાય છે અને સાધના આગળ વધતી રહે છે.
તાત્પર્ય કે આપણું મન શુદ્ધ અને એકાગ્ર હોય તે આપણું મનમાં મંત્રપદોને અર્થ બરાબર ફુરે છે અને તેમાંથી અનેક નવાં રહસ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
નમો પદનું અર્થચિંતન આ પ્રમાણે કરી શકાય?
ન એ બે અક્ષરનું કેવું સુંદર પદ છે! નમસ્કાર અર્થ તેમાંથી જ પ્રકટે છે. નમવું એટલે નમ્રતા દેખાડવી, ભક્તિ પ્રદર્શિત કરવી, કૃતજ્ઞતા બતાવવી તથા નમસ્કાર્ય પ્રત્યે આદર કે સન્માનની લાગણી પ્રકટ કરવી. ખરેખર ! નમો પદ ભક્તિભરેલા હૃદયનું સમર્પણ સૂચવે છે, એટલે મારે અરિહંત આદિ પંચપરમેષ્ઠી પ્રત્યે પરમભક્તિવંત થઈને સમર્પણ કરવું જોઈએ.
