________________
નમસ્કારમ‘ત્રસિદ્ધિ
જે પ્રયાગ કે કમ થી વિરાધી વ્યક્તિઓના સમૂહમાં ફૂટ પડે અને એ રીતે તેમનું વિઘાતક બળ તૂટી જાય, તે વિદ્વેષણુક.
જે પ્રયાગ કે કમ થી સામી વ્યક્તિની માન-મર્યાદા તૂટે તથા તેને ગામ કે દેશ છેાડવાના વખત આવે, તે ઉચ્ચાટનકે.
૨૯૮
તે
જે પ્રયેાગ કે કર્માંથી મનુષ્યનું મરણ નીપજે, તે મારક.
અહી એ સ્પષ્ટતા કરી દઈએ કે નમસ્કારમંત્રની સિદ્ધિ કરનારનું હૃદય વિશ્વમૈત્રીથી ભરપૂર હાય છે, એટલે તે કાઈ પણ પ્રાણીને પોતાના વેરી કે દુશ્મન ગણતા નથી અને તેથી તેના પર કેાઈ વિઘાતક પ્રથાગ અજમાવતા નથી. એ તેા તેનું પણ કલ્યાણ થાઓ, એમ જ ઇચ્છે છે. આમ છતાં ધર્મ કે શાસનરક્ષાના વિકટ પ્રસંગે કોઈ પ્રયાગ કરવાની જરૂર જ પડે તેા તે નિષ્કામભાવે કરે છે અને તે પ્રયાગ કરવા માટે પ્રાયશ્ચિત્ત પણ ગ્રહણ કરે છે. આ પ્રયાગા અ‘ગે ‘મ’ત્રવિજ્ઞાન’ના ત્રૈત્રીશમા પ્રકરણમાં અમે વિસ્તારથી ચર્ચા કરેલી છે, તે જિજ્ઞાસુએ અવશ્ય જોઈ લેવી. જૈન શાસ્ત્રામાં કહ્યું છે કે—
चौरो मित्रमहिर्माला, वह्निवरिर्जलं स्थलम् । कान्तारं नगरं सिंहः, श्रृगालो यत् प्रभावतः ॥
‘જેના (નમસ્કારમંત્રના) પ્રભાવથી ચારી કરવા આવેલા ચાર મિત્ર બની જાય છે. સાપની પુષ્પમાલા બની જાય છે
