________________
૧૩૯.
સાધના કેમ કરવી ? સ્વીકાર કરીને ચાલતા નથી, તેનું શું પરિણામ આવે છે? વર્ગની સહુથી છેલ્લી પાટલીએ તેમને માટે અનામત રહે છે અને ત્રણ-ત્રણ કે ચાર ચાર વર્ષ સુધી તેઓ એ પાટલીએને છેડતા નથી. નિતિકાએ તે સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું
निद्रालस्यसमेतानां क्लीबानां क्व विभूतयः । અસરોઘસારા, શિયા !સાં પ પ
નિદ્રા અને આલસથી યુક્ત બાયેલાઓને (ધન, સંપત્તિ, અધિકાર, ગ્યતા, વિકાસ આદિ) વિભૂતિઓ કયાંથી મળે ? એ તો જે પુરુષ ઉદ્યમી અને પરાક્રમી છે, તેમને માટે જ સર્જાયેલી છે. તેઓ ડગલે ડગલે (જ્ઞાનલકમી, યશલક્ષમી, ધર્મલદ્દમી વગેરે) લક્ષમી પામે છે.”
તાત્પર્ય કે મંત્રસાધના માટે તત્પર થયા પછી તે સાધનાને લગતા કામમાં લાગી જવું જોઈએ અને તે માટે જે કંઈ સાધન-સામગ્રી જોઈએ, સગવડ જોઈએ, તે મેળવી લેવી જોઈએ, “ધર્મના કામમાં ઢીલ નહિ” એનો અર્થ જ એ છે કે કઈ પણ સગોમાં તેને “આવતી કાલ પર મુલતવી રાખવું ન જોઈએ. જેઓ “ઘડપણમાં ગોવિંદગુણ ગાઈશું” એમ માનીને ધર્મની આરાધના કરવાનું કામ મુલતવી રાખે છે, તેમના શા હાલ થાય છે, તે જાણે છે ને? તેમને એ આરાધના કરવાને વખત જ આવતો નથી. કાલરૂપી બાજ ગમે ત્યારે તૂટી પડે છે અને તેમના મનની