________________
જપમાલા અંગે કેટલીક વિચારણા
૨૦૫
જપ કરવાથી લાખ ગણા તથા ભદ્રાક્ષની માલા વડે જપ કરવાથી દશ લાખ ગણેા લાભ થાય છે. અને પુત્રજીવકની માલા વડે જપ કરવાનું ફલ સંખ્યાથી કહી શકાય તેવુ નથી.’ તાત્પર્ય કે વ્યવહારમાં સુવર્ણ, રત્ન અને મણિનુ મૂલ્ય ઘણું હોવા છતાં મંત્રસાધનામાં ગુણ પરત્વે ઈન્દ્રાક્ષ વગેરેની માલાનું મહત્ત્વ વધારે છે.
ચંદન—સુખડ, તેની અનેક વસ્તુ બને છે, તેમ માલા પણ અને છે, તેના રંગ ગેüરાડુ (સહેજ પીળેા ) હેાય છે, પણ શાંતિકમાં તેના ઉપયાગ થઈ શકે છે.
અગર—અગરુચંદન, આ વૃક્ષ ખાસ કરીને ધૂપ માટે અતિ ઉપયાગી છે. તે અગરબત્તી બનાવવાના કામમાં આવે છે અને તેના ધૂપથી મનને ઘણેા આનદ થાય છે. તેના કૃષ્ણાગુરુ, દાહાગુરુ વગેરે ઘણા પ્રકાર છે, પરંતુ તેનુ લાકડુ વહેલુ સડી જાય છે અને એ રીતે સડે છે, ત્યારે જ સુગંધ આવે છે, એટલે કોઈ વિશિષ્ટ પ્રયાજને જ તેના ઉપયાગ થતા હશે. અન્ય તત્ર થામાં તેની માલાના ઉલ્લેખ જોવામાં આવ્યે નથી.
ઘનસાર—ઘનસારનેા પ્રસિદ્ધ અર્થ કપૂર છે, પણ માલા બનાવવામાં તેના ઉપયાગ થતા નથી. આ શબ્દ ઘણીસરી વૃક્ષના અર્થમાં વપરાયેા હાય તે તેના લખીજ કે લાકડામાંથી માલા અને છે કે કેમ તે જાણી શકાયું નથી. કદાચ ધવસાર એવેા પાઠ હેાય તે ધવનાં વૃક્ષેા મેટાં થાય છે અને તેનું લાકડું ઇમારતી કામમાં આવે છે. એટલે તેની