________________
૨૧
નમસ્કારમંત્રનિરૂપણ
( શ્રી હર્ષવિજયજી મહારાજે પણ નમસ્કાર મહામંત્ર કહ્યો છે ?
સમરે ભવિયણ ભાવશું, મહામંત્ર નવકાર રે; સમરતા સુખ પામીઈ, ભવભવ એ આધાર રે.
શ્રી લાભકુશલજી મહારાજે નમસ્કારનું મહામંત્રપણું નિમ્ન શબ્દોમાં પ્રકાશયું છેઃ સકલ મંત્રશિરમુકુટમાણિ. સદ્દગુરુ ભાષિત સાર;
સે ભવિયાં મન શુદ્ધ સું, નિત્ય જપીએ નવકાર. શ્રીહરિભદ્રસૂરિજીએ ગબિંદુના પૂર્વ–સેવા અધિકારમાં તેને “મૃત્યુંજય તરીકે પણ ઓળખાવ્યું છે. જેમકે
मासोपवासमित्यमाहुर्मृत्युनं तु तपोधनाः । मृत्युजयजपोपेतं परिशुद्धं विधानतः ॥
“મૃત્યુંજય જપથી સહિત પરિશુદ્ધ વિધાનપૂર્વક કરેલ માપવાસનો તાપ મૃત્યુન એટલે મૃત્યુને હણનારે થાય છે, એમ તપોધન મહાપુરુષે ફરમાવે છે.”
અહીં મૃત્યુંજય જપથી પંચરમેષ્ટિ નમસ્કારમંત્ર સમજવો, એ ખુલાસે તેમણે પજ્ઞ ટીકામાં કર્યો છે : 'मृत्युञ्जयजपोपेत पञ्चपरमेष्ठिनमस्कारादिरूपं मृत्युञ्जयसंज्ञमन्त्रस्मरणसमन्वित ।'
આ પ્રમાણે પરથી નમસ્કારનું મંત્રત્વ–મહામંત્રત્વ સિદ્ધ છે, તેથી એ બાબતમાં કેઈએ કશી શંકા રાખવી નહિ. મંત્રના પ્રકારે આદિ અંગે અમે મંત્રવિજ્ઞાનમાં પૂરતું વિવેચન કરેલું છે, તે જિજ્ઞાસુઓએ ત્યાંથી જોઈ લેવું.
