________________
૮૨
નમસ્કારમ ત્રસિદ્ધિ
પરંતુ અહીં વ્યવહારદષ્ટિ આપણી મદદે આવીને જણાવે છે કે ૮ પંચપરમેષ્ઠીના અધા ગુણેાને વિચાર ભલે ન થઈ શકે, પણ તેમના મુખ્ય મુખ્ય ગુણાના વિચાર કરવા જોઇએ.’ અહીં સંપ્રદાય પંચપરમેષ્ઠીના ૧૦૮ ગુણે! વિચારવાના છે. આ સ્થળે એટલા ખુલાસા કરવા ઉચિત છે કે મત્રવિશારદોએ મંત્રારાધનની મામતમાં સપ્રદાયને ખાસ મહત્ત્વ આપ્યું છે; કારણ કે આ જગતમાં મંત્રારાધનની અનેક રીતિએ કે પદ્ધતિએ ચાલી રહી છે. તે બધી પર દૃષ્ટિ દોડાવીએ તે મનમાં એક પ્રકારના ઝંઝાવાત ઊભા થાય અને બધું કામ હેાળાઈ જાય, તેથી પેાતાને જે સંપ્રદાય પ્રાપ્ત થયા હાય, તેમાં નિષ્ઠા રાખીને તેને અનુસરવું જ હિતાવહ છે.
૧૦૮ની સંખ્યામાં શું રહસ્ય છે ? તે કહેવુ મુશ્કેલ છે, પણ મંત્રશાસ્ત્રમાં તેને ખૂબ મહત્ત્વ અપાયેલું છે. મંત્રદેવતાની સ્તુતિ ૧૦૮ નામેા વડે થાય છે, મંત્રદેવતાની મહાપૂજા ૧૦૮ ઉપચારો વડે થાય છે* અને જપ, હામ વગેરેમાં પણ ૧૦૮નું પ્રાધાન્ય હાય છે. એ રીતે અહી પંચપરમેષ્ઠીના ગુણેા પણ ૧૦૮ માનવામાં આવ્યા છે.
અમને ગણિતમાં રસ છે અને સખ્યાની કેટલીક ખૂષીએ જાણીએ છીએ. + એ દૃષ્ટિએ કહેવાનું મન થાય
+ અમે ગણિત–ચમત્કાર, ગણિત રહસ્ય અને ગણિત-સિદ્ધિ નામના ત્રણ ગ્રંથા લખેલા છે અને તે ખૂબ લેાકપ્રિય થયેલા છે. તેમાં • વિવિધ સ ંખ્યામાં રહેલી ખૂબીઓના કેટલાક ખ્યાલ આપવામાં આવ્યેા છે. જિજ્ઞાસુઓએ આ પુસ્તકો અવશ્ય જોવાં.
