________________
૪૧
નમસ્કારમત્ર જિનશાસનના સાર છે.
પ્રકારના સાહિત્યની જરૂર પડે છે. તેમાં બીજા પ્રકારના સાહિયની જરૂર વધારે પ્રમાણમાં પડે છે, કારણ કે અનેક પ્રકારની ઉપાધિવાળા મનુષ્યને અહુ લાંબું વાંચવાની કે અહુ લાંબુ સાંભળવાની ફુરસદ હૈાતી નથી. જ્ઞાનકોષો બહુ મહે તેા હજાર, એ હજાર કે પાંચ હજારની સંખ્યામાં છપાય છે, ત્યારે ડાયજેસ્ટની નકલે. લાખા છપાય છે. તાત્પર્ય કે સામાન્ય મનુષ્યાને સંક્ષિપ્ત સારભૂત રચનાએ વધારે ઉપયેાગી થઇ પડે તેવી હાવાથી મહાપુરુષોએ શાસ્રરૂપી સાગરનું મંથન-દોહન કરવાના પરિશ્રમ ઉઠાવેલે છે. તે માટે આપણે તેમના જેટલેા ઉપકાર માનીએ, તેટલા આછે
જ છે.
જિનાગમા પ્રથમ ચારાશી હતા, હાલ પીસ્તાલીશ રહ્યા છે. આ રીતે ઓગણચાલીશ આગમાં વિચ્છેદ પામ્યા, તેમાં દૃષ્ટિવાદ નામનું ખારમું અંગસૂત્ર પણ વિચ્છેદ પામ્યું, આ અંગસૂત્ર ઘણું જ મારુ હતુ. વધારે સ્પષ્ટ કહીએ તેા આજના અનેક જ્ઞાનકોષો ( એનાસાયકલે પીડીઆ )ની ગરજ સારે તેવું હતું. તેના (૧) પરિક`, (૨) સૂત્ર, (૩) પૂર્વગત, (૪) અનુયાગ અને (૫) ચૂલિકા, એવા પાંચ વિભાગેા હતા. તેમાં પૂર્વાંગતશ્રુત ચૌદ ભાગેામાં વહેંચાયેલુ હતુ અને તે ચૌદપૂવ તરીકે વિખ્યાત હતું, તે આ પ્રમાણે
(૧) ઉત્પાદ પૂર્વ
(ર) આગ્રાયણી પૂર્વ (૩) વીય પ્રવાદ પૂ (૪) અસ્તિપ્રવાદ પૂર્વ
:
ત્
(૫) જ્ઞાનપ્રવાદ પૂર્વ
(૬) સત્યપ્રવાદ પૂર્વ
શ્
(૭) આત્મપ્રવાદ પૂર્વ (૮) કમ પ્રવાદ પૂર્વ