________________
નમસ્કારમંત્રસિદ્ધિ તાત્પર્ય કે નમસ્કાર વિવિધ પ્રકારના ભયમાંથી, તેમ જ જન્મ-મરણના ફેરામાંથી રક્ષણ આપનારો હોઈ મંત્રસંજ્ઞાને સાર્થક કરે છે.
કેટલાક કહે છે કે “તમે નમસ્કારને મંત્ર કહે છે, એ ઠીક છે, પણ એ તે સાવ સાદા શબ્દોની રચના છે. તેમાં જી, હી વગેરે બીજાક્ષરેની જરૂર ખરી કે નહિ ? તેના વિના એ મંત્રનું કામ શી રીતે કરી શકે ?” પરંતુ આમ કહેવું એગ્ય નથી. પ્રથમ તો કિલષ્ટ કે કૂટ અક્ષરે વડે જ મંત્રની રચના થાય, એ માન્યતા સુધારવા જેવી છે. સાવ સાદા સરળ શબ્દોની રચના પણ મંત્ર હોઈ શકે છે. “રામ” “હરિ” વગેરે શબ્દો કેટલા સરળ છે ? તેમાં કઈ બીજાક્ષરો નથી, છતાં તેની ગણના મંત્રમાં થાય છે અને તેના વડે અદ્દભુત કાર્યો થયાનું જાણવામાં આવ્યું છે. સ્વામી રામાનંદે માત્ર “રામ” શબ્દના પ્રયોગથી સંત કબીરના આત્માને જાગ્રત કરી દીધો હતો અને બંગીય મહાત્મા ચૈતન્ય મહાપ્રભુએ “હરિ” શબ્દ સંભળાવીને અનેક પાપીએનાં હદય પલટાવી નાખ્યાં હતાં. આ જ રીતે જૈન મહામાઓએ આ નમસ્કારમંત્રના શબ્દો સંભળાવીને લેકેના જીવનમાં અજબ પરિવર્તન કરેલું છે તથા અનેકવિધ ચમત્કારે પણ સજેલા છે, એટલે સાદી શબ્દરચના તેના મંત્રત્વમાં બાધક નથી.
મંત્રમય શબ્દરચનામાં , હી વગેરે બીજાક્ષરે જોડવાથી તેની શક્તિ વધે છે, અને તે ધાર્યું કામ આપે છે,
