________________
૭૨
રહી, અને ધર્મનાં તો કરતાં બાહ્યાચાર ઉપર પ્રીતિ વધી. જાદુ, મંત્ર, જંત્ર, ભૂત, પ્રેત, ડાકણ ઇત્યાદિમાં લેકે માનવા લાગ્યા, તે સાથે નૈતિક અધઃપાત થતો ગયો. ત્રીસ વર્ષના વિગ્રહમાં દગોફટક, જુઠાણું વિશ્વાસઘાત, કૃતઘતા, અને દુરાચારને ફેલાવો થઈ ગયે. ચાલુ યુદ્ધોને લીધે દેશમાં દુકાળ અને મરકીના ઉપદ્રવે ઘર ઘાલ્યું. એથી વસ્તી ઘટી ગઈ, સમાજનાં બંધનો શિથિલ થઈ ગયાં, અને અવ્યવસ્થા તથા અંધાધુંધી ફેલાઈ.
ગાદી ઉપર હેનરીને હકઃ દેશની નૈતિક, માનસિક, ધાર્મિક, અને સામાજિક અધોગતિમાં વ્યવસ્થા આણી પ્રજાને શાન્તિ આપે, એવા રાજાની જરૂરે હતી. હેનરી ટયુડર યોગ્ય પુરુષ હતો, એટલે લેકેએ તેને હરખથી આવકાર આપી રાજા તરીકે સ્વીકાર્યો. ઇંગ્લેન્ડની ગાદી ઉપર હેનરીનો હક કેટલે હતો, તે વંશવૃક્ષ જોતાં સમજાશે. !' : હેનરીએ લેન્કેસ્ટર વશના વારસ તરીકે પિતાને હક રજુ કર્યો. પાર્લમેને તે હક સ્વીકાર્યો, અને તેને અને તેના વંશજોને ગાદીના હકદાર ઠરાવ્યા. ગાદીએ બેઠા પછી હેનરીએ ઈલિઝાબેથ જોડે લગ્ન કરી સફેદ અને રાતા ગુલાબને એકત્ર કર્યા, અને પિતાના પ્રતિપક્ષી અર્લ ઍવુ વૈરિકને કેદમાં નાખ્યો.
બડઃ હેનરીના અમલમાં કેટલાંક બંડ થયાં. લેમ્બ સિગ્નલ નામને ઑકસફર્ડને વેપારી આયર્લેન્ડમાં જઈ કહેવા લાગે, કે હું અર્લ એં વૈરિક છું, અને કેદમાંથી નાસી છૂટયો છું. હેનરીએ ખરા વૈરિકને કેદમાંથી બહાર કાઢી' રસ્તામાં ફેરવ્યું, તોપણ આયર્લેન્ડના ઘણા લકે લેબર્ટની વાત સાચી માની તેના પક્ષમાં લડવા તૈયાર થયા. પરંતુ સ્ટોક પાસે આ બળવાખાનું
૧. હેનરીનો ગાદી ઉપર હક જોવા માટે આ વંશવૃક્ષ ઉપયોગી છે. આ યોર્ક વંશ લંકેસ્ટર વંશ
વેલ્સ એડવર્ડ થે
જહેન બફેટે આવનટ્યુડર (હેનરી પમાની
વિધવા જોડે પરણ્યો.) માર્ગરેટ બાફેર્ટઃ લગ્ન એડમંડ ટ્યુડર ,
ઇલિઝાબેથ.
લગ્ન: હેનરી ટટ્યુડર