________________
પ્રકરણ ૧લું enuerueten જેમ્સ ૧લે ? ઇ. સ. ૧૬૦૩-૨૫ ઈશ્વરી હકઃ દલિઝાબેથના મરણ પછી એંટ લેકેની નામચીન રાણી મેરીને પુત્ર જેમ્સ ગાદીએ આવ્યો. તેણે ગ્રેટ બ્રિટન અને આયર્લન્ડના સંયુક્ત રાજ્યના રાજાનું અભિમાનદર્શક પદ ધારણ કર્યું.
જેમ્સ વિદ્વાન, બુદ્ધિશાળી, અને રમુજી હતો, પણ અહંભાવ અને મમતાથી તેના ગુણો ટંકાઈ ગયા. તે પ્રજામાં હાસ્યપાત્ર થઈ પડે; અને જ્યારે તેણે પિતાનામાં રાજ્ય ચલાવવાની અસાધારણ શક્તિ છે એમ કહેવા માંડયુંત્યારે તે લેકના તિરસ્કારની સીમા ન રહી. કયાં ટયુડર વંશના ભવ્ય, ગૌરવશાળી, અને દમામદાર રાજકર્તાઓ, અને કયાં અનાડી, પતરાખોર, મિથ્યાભિમાની, અને કદરૂપ રાજા જેમ્સ ? જેમ્સ એવો બીકણ હતો, કે ઉઘાડી તરવાર જોઈને તે થરથર ધ્રુજી જતો.
જેમ્સ ૧. પિતાને મૂર્ખ માનીતાઓથી દોરવાઈ જઈ તેણે નાણુનો દુરુપયોગ કરવા માંડયો. જે સમયે દેશના લોકો સચેત થઈ પોતાના હકે સંભાળવા મંડી ગયા હતા, અને પાર્લામેન્ટ પોતાની સત્તા દઢ કરવા મથતી હતી, તે સમયે દેશકાળના અજ્ઞાની જેમ્સને ટયુડરની પેઠે આપખુદ અમલ ચલાવ હતા. તે અને તેના વંશજો એમ માનતા, કે ઈશ્વરે અમને રાજ્ય કરવાને હક આપે છે, એટલે અમને કોઈ પૂછનાર નથી; અર્થાત પ્રજાએ રાજાની મરજી