________________
૩૧૦
વિક/SE
કર્યો હતો. તેની નિઃસ્વાર્થવૃત્તિ અને સમભાવશીલ સ્વભાવને લીધે ગાદીએ આવતા પહેલાં જ તે કપ્રિય થઈ પડી. તેમાં વળી સભાગે લૈર્ડ મેમ્બેર્ન જેવા કુનેહબાજ મંત્રીની યુક્તિથી રાજ્યવહીવટના પ્રથમ બેધપાઠ તેને મળ્યા. આથીએ તેનું વિશેષ સદ્દભાગ્ય તો એ હતું, કે ઇ. સ. ૧૮૪૦માં તેણે સેક્સબર્ગના રાજકુમાર આલ્બર્ટ જોડે લગ્ન કર્યું. તે વિદ્યારસક અને પ્રજાવત્સલ રાજકુમારે પોતાની ઉચ્ચ રસિકતા, દૂરદર્શિતા, ઈમાનદારી અને કાર્યદક્ષતાથી પ્રજાનાં હૃદય જીતી લીધાં. તેણે રાણીને કઈ પણ મંત્રી ઉપર અવલબીને વર્તવાની જરૂરમાંથી મુક્ત કરી. સુંદર અને જાજરમાન વિક
પ્રિન્સ આબર્ટ રિઆ, તેમજ સંસ્કારી, ચતુર, ઉંચા, અને દેખાવડા રાજકુમારનું જોડું આંખ ઠારે તેવું હતું. બંનેને પિતાની પદવીની જોખમદારી સંબંધી ઉચ્ચ વિચાર હતા, અને બને તે પદવી શોભાવવા અથાગ શ્રમ લેતાં. આલ્બર્ટ પિતે રાણીના ખાનગી ક્ષેત્રીનું કામકાજ કરતે. રાણીનું ઘણુંખરું રાજદ્વારી લખાણ તેનું લખેલું આવતું.
વિકટેરિઆના રાજ્યારોહણથી ગ્રેટ બ્રિટન અને હેનવર છુટાં પડ્યાં; કેમકે હેનેવરના કાયદા પ્રમાણે સ્ત્રી ગાદીવારસ થઈ શકતી ન હતી. રાણના કાકા કંબલેન્ડના ડયૂકને હેનેવરનું રાજ્ય મળ્યું. હવે યુરોપના રાજ્યપ્રપંચો અને વિગ્રહમાં ઉતરવાનો બ્રિટનને કશે સ્વાર્થ નહતો, એટલે દેશહિત અને લોકકલ્યાણનાં કાર્યો પ્રત્યે રાજદ્વારીઓની દષ્ટિ વળી. .
દેશની સ્થિતિ: તરુણ રાણી રાજપદે આવી, ત્યારે દેશની સ્થિતિ કરણ હતી. સુધારાને લીધે સામાજિક અસંતોષ જૂન થયો હતો, પણ નિર્મળ