________________
૫૪
-
– આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો - ૭
-
17
નેમનાથ ભગવાન જ્ઞાન દૃષ્ટિએ જોઈ રહ્યા હતા કે ગજસુકુમાળના માથા પર સગડી સળગવાની છે, અંગારા ખદખદવાના છે, છતાં કહે છે કે જાવ. આપણાથી નહિ મોકલાય, એ તો એ જ મોકલી શકે. પાંચસો શિષ્યો ઘાણીમાં પીલાય એ બંધક ઋષિથી પ્રસન્ન ચિત્તે જોવાય, આપણાથી એ નહિ જોવાય. શ્રી જિનેશ્વરદેવના માર્ગને પામેલા દુનિયાની દૃષ્ટિએ નિર્દય જણાય. સાચો શિક્ષક વિદ્યાર્થીને કડક લાગે. સાચો બાપ પુત્રને આકરો લાગે, તેમ સાચો ગુરુ દુનિયાને ભયંકર લાગે તેમાં નવાઈ શી?
શિક્ષક શાળામાં બેસાડી રાખી ભણાવે માટે કરડો લાગે, બાપ રમત છોડાવે છે તેથી આકરો લાગે છે પણ ગુરુ તો દુનિયાના પાપાચાર માત્રમાંથી છોડાવનાર હોઈ તે ભયંકર લાગે તેમાં આશ્ચર્ય નહિ. ભયંકર ના લાગીયે તો આશ્ચર્ય થાય. શ્રી જિનેશ્વરદેવને કેવળજ્ઞાન થયા પછી જો તેઓ કાચા હૈયાના હોત તો જીવી શકત નહિ. જેમ જેમ જ્ઞાન વધતું જાય છે તેમ તેમ દુઃખના પહાડ દેખાતા જાય છે. એવાં ભયંકર દુઃખો દેખાય છે કે જો હૈયું કાચું હોય તો સહન જ ન કરી શકે. પરંતુ તેમને કાંઈ ન થાય. જે દુઃખ જોઈને ગૃહસ્થની છાતી બેસી જાય, તે દુઃખ સાધુ પાસે રોવા જાય તો સાધુ શાંતિથી સમજાવે કે “મહાનુભાવ ! શાંતિ રાખ. જેટલાં કુકર્મ કર્યા છે, તે ભોગવ્યા વિના છૂટકો નથી. શાંતિથી ભોગવી લેવામાં જ તારું હિત છે.” રોગના નિદાનને જાણનાર વૈદ્ય દર્દીના ધમપછાડાથી ગભરાય નહિ. શ્રી તીર્થંકરદેવો પ્રાણીમાત્રના દુઃખના નિદાનના પરીક્ષક છે. જ્ઞાનથી નિશ્ચિત જાણે છે કે આવી હાલત જારી રહે ત્યાં સુધી મીઠું બોલે લાભ થવાનો નથી. વર્ષોથી ઘર કરી ગયેલો તાવ પડીકીથી ન જાય. તેના માટે તો ઉકાળા જ જોઈએ અને તે એવા કડવા જોઈએ કે પીતાં માથાના વાળ ખરી જાય. વૈદ્ય કહી દે કે તારા માટે પડકાં નકામાં છે. મને કમને પણ ઉકાળા જ પીવા પડશે. તે પણ શેર પાણીમાં ઉકાળી નવટાંક બાકી રાખવાનું. તો જ એમાં કસ આવશે કેટલું કડવું થઈ જાય તે વિચારો. - જ્ઞાની કરુણાવંત છતાં કઠોર કેમ બને છે ? જ્ઞાની કહે છે કે આત્મતત્ત્વ હણાવું જોઈએ નહિ. બાહ્ય પદાર્થો જાય છે એ તારા નથી. જવાના હતા માટે જાય છે. કાઢવા હતા પણ કાઢી શકાતા ન હતા. જ્યારે કાઢનાર મળ્યા છે ત્યારે તો આનંદ અનુભવ ! સમ્યગ્દષ્ટિ તો ચોરનો પણ ઉપકાર માને. વસ્તુ આમ તો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
