________________
૨૨૮
- આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો - ૭ ----- 190.
સભાઃ એમની આજ્ઞા પાળે તે મોક્ષે જાય.
માટે ભગવાનની આજ્ઞા બરાબર સમજવી જોઈએ. અરધું સાંભળેલું કે અરધું વાંચેલું એ શાસ્ત્રીય વિધાન નથી. એક વિધાનની આજુબાજુની બધી, વાત જાણવી જોઈએ. ગઈકાલે કહ્યું હતું કે જે ધોરણ ભણવા જવું હોય તે ધોરણના વર્ગમાં ભણવા જવાય. ત્યાં જ એ ધોરણનું જ્ઞાન મળી શકે. આ ઉપરથી કોઈ એમ કહે છે કે એણે પૂર્વના ધોરણનો અભ્યાસ ન કરવો ? અર્થાત્ સાધુપણું લેવા જનારે સંસારીપણાના ધોરણનો અભ્યાસ પૂરો કરવો જોઈએ ને ? આવી વાતો કરનારા કરણીય શું અને અકરણીય શું, એ પણ સમજતા નથી. બાળક રમ્યો હોય એ વાત જુદી પણ કોઈ શિક્ષક એવો કાયદો ન કરે કે જે બાળક રમ્યો ન હોય તે વર્ગમાં ભણવા ન જ આવે. કરણીય અકરણીયનો વિવેક પણ એ લોકો ભૂલી ગયા છે. ખરાબ વસ્તુને છોડવા માટે એવી વિધિ ન હોય કે જીવનમાં એનો અનુભવ લઈને જ છોડાય. પહેલા અને બીજા બેય ધોરણમાં ક્રિયા તો ભણવાની જ છે માટે ત્યાં કહેવાય કે બીજા ધોરણમાં આવવા ઇચ્છનારે પહેલા ધોરણનો અભ્યાસ કરવો, કેમ કે બેય ક્રિયા કરણીય કોટિની છે. ખરાબ ચીજને એનો અનુભવ લઈને જ છોડવી એ વાત આ ભણવાના દૃષ્ટાંતથી સાબિત ન થાય. ખરાબ ચીજ સેવવાની રજા ન મંગાય :
બ્રહ્મચારી બનવું હોય તેણે વ્યભિચારી બનીને જ બનવું એવો કાયદો હોઈ શકે? જેને કરણીય અકરણીયનો વિવેક નથી એવાઓ શાસ્ત્રની વાતમાં પોતાની બુદ્ધિનો ઉપયોગ કઈ રીતે કરે છે તે જ સમજાતું નથી. વસ્તુ ખરાબ નક્કી થઈ, પછી એને તજવામાં એનો અનુભવ કરીને જ તજવી, એવી દલીલ હોય ? અનુભવ લીધા વિના તજાય જ નહિ એમ કહેવાય ? જેનામાં સર્વ ત્યાગની શક્તિ નથી તેને માટે દેશયાગનો અનુભવ જરૂરી ખરો પણ એ સર્વત્યાગ માટે છે. પરંતુ, સર્વત્યાગી બનનારે પહેલાં દેશત્યાગી જ બનવું, એ વિના સર્વત્યાગી ન જ બનાય એ કાંઈ દલીલ છે ? કોઈ એમ કહે કે, અમારાથી એકદમ સંપૂર્ણ બ્રહ્મચર્ય નહિ લેવાય પણ ક્રમે ક્રમે પાલન કરીશું, તો એ ચાલે; પણ અબ્રાનો અનુભવ લેવાની છૂટ મગાય? શાસ્ત્રકાર તો સમજાવે કે એમાં હાનિ છે, છતાં અનુભવ કરવાની રજા માગે તો શાસ્ત્રકાર આપે ? એ તો કહે કે વિષયમાં તારું તું જાણે, પણ એમાં અમને તારી સાથે ખાડામાં ક્યાં ઊતારે છે ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
