________________
૨૨૨
- -
- આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો – ૭ –
–
–
1900
લાયકાત ? આને હક કહેવાય કે હડકવા ? તમારા ઘરમાં કોઈ પેસી શકે? છોકરાં, છોકરાની વહુઓ, કુટુંબીઓ, સ્નેહીઓ અને તમારા નોકરચાકરો, પરંતુ પાડોશી પણ તમારો વિરોધી હોય તો એને પેસવાનો હક ખરો ? વિરોધી ડાહ્યો પણ હોય તોયે ઘરમાં નહિ. એ કહે કે “હું તો પાડોશી છું, કેમ ન આવું?” તો કહેવું પડે કે “પહેલાં પ્રેમી થા, વિરોધ કાઢી નાખ, પછી આવવાની વાત કર.” વિરોધીને સાચું સમજાય જ નહિ. દીક્ષાના વિરોધીને દીક્ષા સોના જેવી છતાં ખોટી જ લાગે. દાતારના દાનમાં પણ વિરોધી ચાંદાં જ કાઢે. વિરોધી તો સાક્ષાત્ શ્રી જિનેશ્વરદેવને પણ ન માને. એમાં પણ એને પરાધીનતા લાગે. પરંતુ, રમતમાં પણ પાસા પડે તેમ સોગઠી ફેરવવી પડે છે. ત્યાં પણ પાસાની પરાધીનતા છે, માટે તમે રમતા નહિ. પાસા તો જડ છે. આગમો તો શ્રેષ્ઠ ચેતનવંતા ગણધર ભગવંતોએ રચેલા છે. એવા આગમોની વાતમાં પણ આ નહિ, તે નહિ કરે એવા બુદ્ધિના નિધાનોને તો જોઈને હસવું આવે છે, તેમની દયા આવે છે. ચર્ચા કરવાની લાયકાત કેળવો !
તરવું હોય તો જ્ઞાનીના કહ્યા મુજબ ચાલો. શુદ્ધાશુદ્ધ, ભસ્યાભઢ્ય, પયારેય વગેરે જ્ઞાની કહે તેમ માનો. જાણકારની પાછળ જનારા અજ્ઞાન પણ તરે છે, મતિ પ્રમાણે ચાલનારા ડાહ્યા પણ ડૂબે છે. ગમે તેટલું ભણેલો પણ સ્ટીમરના કપ્તાનને કહે કે “તું ખસી જા, હું તારા કરતાં વધારે ભણેલો છું, માટે મને જગ્યા આપ.” તો કપ્તાન કહી દે કે અહીં તારું કામ નહિ.” છતાં પેલો ન માને અને કપ્તાનને ખસેડવા જાય તો કદાચ એને જ દરિયામાં ફેંકાઈને ડૂબી જવું પડે. રૂપિયા ગણતાં આવડે, ખાવાના શોખે ગમે તે ખાતાં આવડે, એવાને પણ દીક્ષાની યોગ્યાયોગ્યતાની ચર્ચા કરવાનો અધિકાર નથી. એવી ચર્ચા કરવાની એ રખડતાઓમાં કોઈ લાયકાત નથી. વેપારી બન્યા તે પણ પહેલાં વેપારીને ત્યાં શીખવા બેઠા હતા. તમારે પણ જે વિષય પર બોલવું હોય તે વિષયનો પહેલાં અભ્યાસ કરો, એ વિષયના નિચોડ સુધી પહોંચતાં શીખો. દુનિયામાં બધે ધોલ ખાઈને, અપમાનો સહીને શીખવું પડે એ કબૂલ રાખો છો તો અહીં કેમ નહિ ? આ રીતે યથેચ્છ વર્તશો તો છતી સામગ્રીએ રખડશો અને વગર મોતે મરશો. હું ભારપૂર્વક કહું છું કે વગર જાણ્ય અને વિના અધિકારે ડહાપણ ડહોળો નહિ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
