________________
1941
- ૮ - પડવાનો ભય, છતાં ચડવું અનિવાર્ય - ૧૨૪ ––
૧૩૩
એટલે આ શ્લોક વાંચીને એ ચોંક્યો, આત્મા જાગ્રત થયો, પૂછ્યું કે આ કોણે લખ્યું ? જાણ્યું કે શ્રી બપ્પભટ્ટસૂરિજીએ. તરત થયું કે એ મહાપુરુષ સિવાય આવો ઉપકાર કોણ કરે ? રાજા ત્યાંથી પાછો ફર્યો. એને ખેદ થયો. પ્રાયશ્ચિત્ત માટે એના બધા ધર્મગુરુઓને ભેગા કર્યા. મૂર્ખના પ્રાયશ્ચિત્ત પણ કેવાં ? પેલાઓએ પ્રાયશ્ચિત્ત આપ્યું કે સ્ત્રીભોગની અભિલાષા થઈ માટે તપાવેલી લોઢાની પૂતળી સાથે આલિંગન કરવું. રાજા તો એમ કરવા તૈયાર થયો. મંત્રીઓ કહે, “મહારાજા ! આમ ન થાય.” પણ રાજા તો પાપ ધોવા તૈયાર થયો હતો, એ હવે માને ? મંત્રીઓ પાછા ગયા શ્રી બપ્પભટ્ટીજી પાસે જઈને અથેતિ વાત કરી. શ્રી બપ્પભટ્ટીજીએ કહ્યું કે ગાંડાના ગુરુ પણ ગાંડા હોય. પાપની શુદ્ધિ કાંઈ સળગવાથી ન થાય. સળગી મરવાથી ભાવનાની શુદ્ધિ ક્યાંથી આવવાની હતી ? મંત્રીઓને કહ્યું – ફિકર ન કરો, અવસરે હું ત્યાં આવીશ. પાપનું પ્રાયશ્ચિત્ત :
અવસરે સ્થાને આવીને ઊભા રહ્યા. પ્રાયશ્ચિત્ત આપનાર ગુરુએ રાજાને વેગપૂર્વક દોડી લોઢાની તપાવેલી પૂતળીને ભેટવા કહ્યું. રાજા પણ દોડ્યો. જેવો નજીક આવ્યો કે શ્રી બપ્પભટ્ટસૂરિજીએ કાંડું પકડ્યું અને કહ્યું કે “રાજનું ! પ્રાયશ્ચિત્ત પૂરું થયું. પૂછ તારા ગુરુને - પાપ તેટલું પ્રાયશ્ચિત્ત હોય ને ? તે સ્ત્રીને શું તેં આલિંગન કર્યું હતું ?' ત્યાં તો લોકોમાંથી અવાજ આવ્યો “સાચી વાત - બરાબર છે' વગેરે, વગેરે. આ ક્યારે બને ? શાસ્ત્રનો મર્મ હાથમાં આવે ત્યારે. પછી બધાની વચ્ચે શ્રી બપ્પભટ્ટસૂરિજીએ કહ્યું કે, “રાજનું ! બળી મરવાથી શદ્ધિ ન થાય. એ તો આત્મઘાત કહેવાય. આવું પ્રાયશ્ચિત્ત કોણે બતાવ્યું?' બધા ગુરુઓનાં મોઢાં શ્યામ થયાં. પડેલાને પાટું ન મરાય :
જૈનશાસનમાં પાપની તથા પાપના પ્રાયશ્ચિત્તની વ્યાખ્યા જુદી છે. આજે તો કહે છે કે પડવાની બીકે ચડવું જ નહિ, અને પડી જાય તેની નિંદા-મશ્કરી કરવી. પચાસ ચડવા જાય તેમાં પાંચ પડે તો પાંચના પ્રસંગને ગીધની જેમ ચૂંથે. હમણાં કહેશે કે “મહારાજે અમને ગીધ કહ્યા.' એક પણ મડદું દેખે કે ગીધ એને ન છોડે. હજારો ચડેલા, ચડતા, પ્રભુમાર્ગને આરાધતા એને ન દેખાય, પણ એક મડદું દેખાય કે ચૂંથવા લાગે. એ કોણ કરે ? ગીધ, હજારો ધર્મ આરાધે એનાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
