________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अन्तर
120
inner part of the jaws (खादनस्थान जम्भः, दन्तपक्यो - । कश्चित्प्रविशति Pt.1.-2 inmates of the female apartments, रन्तरालम् ). -जात a. inborn, innate -जानु ind. a queen or quoons, the ladies taken collectively; between the knees. -जानुशयः One sleeping with अन्तःपुराणि सर्वाणि रुदमानानि सत्वरम् Ram. 6.111.111. hands between the knees; अन्तर्जानुशयो यस्तु भुजते 'विरहपर्युत्सुकस्य राजर्षेः 5.3; K. 583; ततो राजा सान्तःपुरः स्वगृहसक्तभाजनः Mb. 3. 200.75. -ज्ञानम् imward or seeret मानीयाभ्यर्चितः Pt. 1; कस्यचिद्राज्ञोऽन्तःपुरं जलक्रीडां कुरुते did. knowledge. -reita . enlightened inwardly, with प्रचार: gossip of the herem Ms. 7. 15838 °समागतः5.43 an enlightened soul. योऽन्तःसुखोऽन्तरारामस्तथान्तज्योतिरेव यः also in pl.: कदाचिदस्मत्प्रार्थनामन्तःपुरेभ्यः कथयेत 5.2.; न ददाति Bg.5.24.(-स्.) the inward light, light of Brahman. वाचमुचितामन्तःपुरेभ्यो यदा 5.6.5. °जन women of the palace; -ज्व लनम् inflammation. (-नः) inward heat or fire; inmates of the female apartments ; °चर,-अध्यक्षः-रक्षकः, mental anxiety. -ताप a. burning inwardly (-पः) -वती guardian or superintendent of the haremchamberinternal fever or heat S. 3. 13. -दधनम् [अन्तर्दभ्यते lain; वृद्धः कुलोद्गतः शक्तः पितृपैतामहः शुचिः । राज्ञामन्तःपुराआधीयते मादकतानेन ] distillation of spirituous liquor, or ध्यक्षो विनीतश्च तथेष्यते॥ (of these five sorts are mentioned:a substance used to produce fermentation. -दशा a वामनक, जघन्य, कुब्ज, मण्डलक and सामिन् see Bri. S.)°सहायः term in astrology, the time when a particular planet one belonging to the harem.-पुरिकः [अन्तःपुरे नियुक्तः, ठक] exercises its influence over man's destiny (ज्योतिषोक्तः a chamberlain=0=27. (-,-- 1) a woman in the harem; महादशान्तर्गतो ग्रहाणां स्वाधिपत्यकालभेदः). -दशाहम् an अस्मत्प्रार्थनामन्तःपुरिके(का) भ्यो निवेदय Chant. K. -पुष्पम् interval of 10 days; "हात् before 10 days. Ms. 8. 2223 [कम.] the menstrual matter of women, before it re"हे 5.79. -दहनम् -दाहः 1 inward heat; ज्वलयति gularly begins to flow every month; वर्षद्वादशकावं यदि पुष्पं तनमन्तदोह: U.3.313 हेन दहनः सन्तापयति राघवम् Ram. -2 बहिर्न हि । अन्तःपुष्पं भवत्येव पनसोदुम्बरादिवत Kasyapa; 'प्पम् is inflammation. -दुःख a. sad or aflicted at heart. -दुष्ट .. therefore the age between 12 and the menstruation internally bad, wicked or base at heart. -दृष्टिःf period. -पूय a. ulcerous. -पेयम् Ved. drinking up. . examining one's own soul, insight into oneself. - T: -प्रकृतिःf.1the internal nature or constitution of man. an intermediate region of the compass. a private -2 the ministry or body of ministers of a king.-3 heart or secret door within the house (प्रकोष्ठद्वारम्).-धा-धि-हित or soul. 9614: internal dissensions or disaffection; &c. See s. v.-नगरम् the palace of a king ( being inside अणुरप्युपहन्ति विग्रहः प्रभुमन्तःप्रकृतिप्रकोपजः Ki. 2.51. -प्रकोthe town); f. "पुरम् ; दशाननान्तनगर ददर्श Ram.-निवेशनम् 4 sowing internal dissensions, causing internal inner part of the house; यथा चारोपितो वृक्षो जातश्चान्तर्निवेशने । revolts; अन्तःप्रकोपन कार्यमाभियोक्तः स्थिरात्मनः 1.3.93.-प्रशa. Ram. 6. 128.6. -निहित a. being concealed within 3; knowing oneself, with an enlightened soul. -प्रतिष्ठानम्
औरन्तर्निहितवचनैः सूचितः सम्यगर्थः M. 2.8.-निष्ठ a. engaged residence in the interior. -बाष्प a.1 with suppressed in internal meditation. -9:, -TH a screen of cloth tears; अन्तर्बाष्पश्चिरमनुचरो राजराजस्य दध्यौ Me. 3.-2. with held betwoon two persons who are to be united as a tears gushing up inside, bodimmed with tes.rs ; कोपात् पे bride and bridegroom, or pupil and preceptor) until | स्मरयति मां लोचने तस्याः V.4.15. (-प:) suppressed tears, the acctual time of union arrives. -पथ a. Ved. being inward teurs ; निगृहा पम् Bh. 3.6; Mal.5.-भावः,भावना on the way. -पदम् ind. in the interior of an inflected see under अन्तर्भू separately. -भिन्न a. split or broken word. -पदवी = सुषुम्णामध्यगतः पन्थाः -परिधानम् the inside, perforated, bored (said of a pearl) Pt. + (also innermost garinent. -पर्शव्य a. being between the ribs torn by dissensions).-भूमि:/. interior of the earth.-भेद: (as flesh ). -fast: the Soma when in the strainins discord, internal dissensions ; °जर्जरं राजकुलम् Mk.4 torn by vessel. -पशुः [अन्तर्घाममध्ये पशवो यत्र ] the time when the ! internal dissensions%3 अन्तर्भेदाकुलं गेहं न चिराद्विनशिष्यति 'a cattle are in the village or stables from sunset to house divided against itself cannot stand long.' -भौम sunrise); अन्तःपशौ पशुकामस्य सार्य प्रातः Katy; (सायं पशुषु a. subterranean) underground. -मदावस्थ a. having प्राममध्ये आगतेषु प्रातश्च प्रामादनिःसूतेषु com.). -पातः, पात्यः the rutting state concealed within ; आसीदनाविष्कृतदानराजि1 insertion of a letter (in Gram.) -2 a post fixed in रन्तर्मदावस्थ इव द्विपेन्द्रः R. 2.7. -मनस् .. 1 sad, disconsothe middle of the sacrificial ground (used in ritual late, dejected, distracted. -2 one who has concentrated
works); अन्तःपूर्वेण यूपं परीत्यान्तःपात्यदेशे स्थापयति Katy. and turned his mind inward, lost in abstract meditation. • -पातित,-पातिन् a. 1inserted.-2 included or comprised -मुख. (-खी/.) 1 going into the mouth, pointing in ; falling within ; दण्डकारण्य ति आश्रमपदम् K. 20. or turned inward; प्रचण्डपरिपिण्डितः स्तिमितवृत्तिरन्तर्मुखः Mv. -पात्रम् Ved. interior of a vessel. -पाल: one who | 5.26. -2 having an inward entrance or opening watches over the inner apartinents of a palace. -पुरम् (बाह्यवस्तुपरिहारेण परमात्मविषयकतया प्रवेशयुक्त चित्तादि). -3 an [अन्तः अभ्यन्तरं पुरं गृहम्, or पुरस्यान्तःस्थितम् ] 1 inner epithet of the soul called it, when it is enjoying the apartment of a palace (set apart for women); female sweet bliss of sleep (आनन्दभुक् चेतोमुखः प्राज्ञः इति श्रुतेः). or women's apartments, seraglio, harem (so called -4 Spiritual minded, looking inwardly into the from their being situated in the heart of the town, soul; 'अन्तमुखाः सततमात्मविदो महान्तः' Vis. Guna. 139. for purposes of safety); व्यायम्याप्लुत्य मध्याहे (-खम्) a sort of surgical scissors (having an opening भोक्तमन्तःपुरं विशेत् Ms. 7.216, 221, 224; कन्यान्तःपुरे । inside ), one of the 20 instruments mentioned by
For Private and Personal Use Only
