________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अवलेखनम्
286
अवशप्त
अवलेखनम् Seraping off.
अवलेखा 1 Rubbiny. -2 Adlorning the persons अञ्जनाभ्यजनोन्मर्दस्त्र्यवलेखामिषं मधु Bhig. 7. 12. 12. -3 Drawing, painting.
अवलोक् 1 A. or 10 P. 1 To see, behold, view, look at: observe (it.): नोलकोयवलोकते यदि दिवा सूर्यस्य किं दूषणम् Bh.. : परिकम्यावलोक्य च (in dramas); सलिलेष्ववलोकयत इवात्मानं प्रतिष्ठानस्य V.2 being reflected in%3 मार्ग or वर्म अवलोक् to wait for; प्रयोगम् witness a performance: M.2; निमित्तानि अवलोकयेत Bri. S. 53. 105; look out for, seck; comsult (as opinions). -2 To look at or see (in astron.); exerciso influence upon; सुरपतिगुरुणावलोकिते Bri. S.5.62; शुक्रवाचस्पतिभ्यां च तव भार्यावलोकिता Mark. P. -3 To find,; observe, see%; be aware of, meditate or reflect upon ; आत्मानमात्मन्यवलोकयन्तम् Ku.3.50; R.8.74; 11.67.
अवलोकः 1 Seeing, beholding; ज़म्भाजभङ्गनयनमीलनाझावलोककृत् 8. D.; वनशोभावलोकाय V. +. 31. -2 Sight. -3 Looking down upon with compassiom. -Comp. -लवः A glance, side-look; स्मायावलोकलवदर्शितभाव Bhag. 10.61. +.
Brauna. Looking at, wishing to see; Rām. B. 10. 11: तं विवाहे कृते राजन्सभार्यमवलोकक: Mb. 3. 115.31.
अवलोकनम् 1 Looking at, beholding, seeing'; नो बभूवुरवलोकनक्षमाः R. 11.60.-2 Looking over, commanding a view of; दीर्घिकावलोकनगवाक्षगता M. 1. -3 Sight, ! eye. -4 A look, glance%3; योगनिद्रान्तविशदैः पावनरवलोकनः R. 10. 14. -5 Looking out for, inquiry, seeking.
अवलोकयितृ a. Looking upon, considering.
अवलोकित pp. Seen &c. -तः N. of a Buddha. -तम् A look, glance%3; परिबृत्यावलोकितम् R.1.72. -Comp. -इश्वर: N. of Boddhisattva worshipped by the northern Buddhists.
अवलोकिन् . Looking at, seeing. चतुरावलोकिनः (चक्षुषः) Ku.5.49.
अवलोभनम् Sensual desire.
अवलोम . [अवनद्धं लोम आनुकूल्यम् P. V. 1.75 ] One, who is favourable; suitable.
अवलगुज ... Of no good origin or extraction. -जः N. of a plant सोमराजी. Vernonia Anthelminthics (Mar. बांवची.)
अवलगुली A poisonous insect. Susr.
अववदः, -वदनम् Censure, an evil report or reputation.
अववदित . 1 One who speaks finally or decisively. -2 An adjudicator.
aa: 1 Censure. reproach. -2 Trust, contidence. -3 Disregard, disrespect. - Support, dependence on. .
-5 Evil report. -6 A command, an order. -7 Information.
अववरकः 1 An aperture. -2 Window; ste: अपवरक. अववर्षणम् Itaining upon (completely). अवविद्ध - Cast down. 31226 P. To splinter, to cut off. अवनश्च: A splinter, chip.
अवश... नास्ति वशं आयत्तत्वं यस्य] 1 Independent, free ; विशन्ति चावशाः पार्थ योगाद्योगबलान्विताः Mb. 12.300.24. -2 Not compliant or docile, disobedient, self-willed; स्त्री चावशा Pt.1.124; Ms.5.33. -3Not subjected to or swayed ; अवशो विषयाणाम K.45% uncontrolled, unresstarined; °इन्द्रियचित्तानाम् ।।.1.17; 2.14 Dk.31; मधुरैरवशानि लम्भयन् वशम् Ki..m wild. -4 Not imaster of oneself, subject to the senses; कमपरमवशं न विप्रकुर्यः Ku. 6.95. -5 Not having one's own will, dependent, helpless, powerless ; सकलमवशं सीदति जगत 11.2.76%; कार्यते ह्यवशः Bg. 3.5 K. 174; Pt. 1.335%; U.33 कथमवशो ह्ययशोविर्ष पिबामि Mk. 10. 133 विमुचन्त्यवशा देह कालस्य वशमागताः Ram.
Mu. 1. 12. -6 Necessary, certain; किमस्य भवतो यथा सुहृद एव नाशोऽवश: Mu.6. 16. -Comp. -इन्द्रियचित्त । whose mind and senses are not held in subjection. -ग .. Not being in any one's power.
अवशंगमः Not submitting to another's will. अवशिका-- अवश; Mk. 1. 28.
starfa a. 1 Unrestrained, independent. -2 Not influenced by magic.
Targu a. 1 Untameable, ungovernable, unruly. -2 Inevitable; अथ मरणमवश्यमेव जन्तोः Ve. 3.6.-3 Indispensable, necessary. -Comp. -पुत्रःn son whom it is impossible to govern or teach.
अवश्यम् ind. [अव-श्यै-डमु Tv.]1 Necessarily, inevitably; त्वामप्यत्रं नवजलमयं मोचयिष्यन्त्यवश्यम् Me.95. -2 Certainly, at all events, by all means, surely, of course%3B अवश्यं याति तिर्यकत्वं जरध्वा चैवाहुतं हविः Ms. 12.68%3; अवश्य यातारश्चिरतरमुषित्वापि विषयाः Bh.3.163 तां चावश्यं दिवसगणनातस्परामेकपत्नीम् (दक्ष्यसि) Mo. 10,63; अवश्यमेव Most surely; if compounded with pot. pass. the tinal nasal is dropped, लुम्पेदवश्यमः कृत्ये ; अवश्यपाच्य to be necessarily cooked ; अवश्यकार्य to be necessarily done.
अवश्यंभाविन् a. Destined to take place, inevitable: °आदेशः M.53 अवश्यंभावि लक्षणम् H.38 अवश्यंभाविनी भावा भवन्ति महतामपि H. Pr. 28; S. 6. ef. अवश्यंभाविभावानां प्रतीकारो भवेद यदि । तदा दुःखैन लिप्येरन् नलरामयुधिष्टिराः॥
अवश्यक u. Necessary, inevitable, indispensable. अवश्यकता,-त्वम् Necessity, obligation, certainty. अवशक्थिका अवसायका .v. अवश . Oursed ; Mb. 18.
For Private and Personal Use Only
