Sanskrit English Dictionary Part 01

Author(s): P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan

Page 620

602
केतित
कृत् 10 U. (कीर्तयति-ते, कीर्तित) 1 To mention, repeat, | केकयः (Pl.) N. of a country and its people; मगधutter : नाम्नि कीर्तित एव R. 1.87; Ms. 7. 167; 2. 124.-2, कोसलकेकयशासिनां दुहितरः R.9. 173 केकयमित्रयुप्रलयानां यादेरियः To tell, recite, declare, communicate; und fast: P. VII. 3.2. -यी (also केकेयी) N. of the wife of सम्यक कीर्तयतो मम Ms. 3.363; 9.42. -3 To name, call. Dasaratha. -4 To praise, glorify, commemorate; अपप्रथद् गुणान् धातुरचिकीर्तच्च विक्रमम् Bk. 15.72.
केकर . (री/.)[के मूर्ध्नि करीतुं नेत्रतारां शीलमस्य, कृ-अच् अलुक् Tv.] Squint-eyed; Mal. 2.5%
34.2; शठ! बान्धवनिःकीर्तनीय, कीर्तन्य a. Fit to be praised ; अपांसुलानां धुरि
स्नेह काक! केकर! पिजल! Dutavākyam 1.38. -रम् A squकीर्तनीया R. 2.2.
int eye; cf. आकेकर. -Comp. -अक्ष, -नेत्र, -लोचन a.
squint-eyed; Bri. Up. 5. 68. 65. क्लप 1 A. (कल्पते, चक्लपे, अक्लुपत् , अक्लुप्त, अकल्पिष्ट; कल्पिप्यते; कल्प्स्य ति-ते, कल्पितुम्, कल्प्तुम्, क्लुप्त)1 To be fit or ade
केका The ery of a peacock; केकाभिनलिकण्ठस्तिर यति वचनं quate for result in, bring about, accomplish, produce,
ताण्डवादुच्छिखण्ड: Mal.9.30; षड्जसंवादिनीः केकाः R.1.39; 7. tend to; (with dat.) कल्पसे रक्षणाय S.5.83 पश्चात्पुत्रैरप- 69; 13.27; 16.64; Me. 22. हृतभरः कल्पते विश्रमाय V. 3.1; विभावरी यद्यरुणाय कल्पते Ku. केकावलः, -केकिकः, -केकिन् m. A peacock; इतः 5.44; 6.29; 5.79; Me.57: R.5.18; 8.40% 8.6.28%B3
केकिक्रीडाकलकलरवः पक्षमलदृशाम् Bh. 1.93%; अकेकी कि केकी किमु Bk. 22. 21.-2 To be well-managed or regulated, to
कलरवोऽसौ क्षतरवः Subhas. succeed. -3 To become, happen, oceur; कल्पिप्यते हरेः प्रीतिः Bk. 16. 12%
B9.41,45. गजेन्द्राः कल्प्यन्ते तुरगपतयो केकाण: A horse belonging to Keka na locality; वर्मरचिताः Pajich. 2.7; Bhag. 3. 16. 12.-4 To be prepa. गोजिकाणाश्च केकाणाः प्रौढाहाराश्च मध्यमाः Salihotra of भोज, red, be rendy; चक्लुपे चाश्वकुजरम् Bk. 14.89. -5 To be Appendix II. 26. favourable to, subserve. -6 To partake of. -7 To
केणिका A tent. prepare, arrange. -8 To produce, cause, effect, create (with acc.); प्रजापतीनां स पतिश्चक्लपे कान्प्रजापतीन् Bhag.3.
केत .[कित्-आधारे घञ्) Knowing, learned. -तः 1A 7.25. -9 To accommodate one's self to. -10To fall house, abode; अनन्यमेकं जगदात्मकेतं भवापवर्गाय भजाम देवम् to the share of. -Caus. (कल्पयति-ते) 1 To prepare,
Bhag. 10.63.4t. -2 Living, habitation. -3 A banner. arranger make ready, fit out; शयनमस्याकल्पयम् K. 156, - 4 Will, intention, desire. -5 Summons, invitation. -6 157. -2 To settle, fix upon, intend, design; y at Apparition, form, shape. -7 Wealth. - 3 Atmosphere, प्रातराशार्थ राक्षसः कल्पयिष्यति Ram.5.26.333; कल्पिता मूल्यम- sky. -9 Intellect, judgment. तेषां करेण भवता वयम् Mu.5. 17. -3 To make, offer; Mu.
केतकः [कित् निवासे ण्वुल्] 1N. of a plant; प्रतिभान्त्यद्य 6.21. R.5.28 11.51,93. -4 To provide or furnish
वनानि केतकानाम् Ghat. 15.-2 A bomor. -कम् A flower with ; Bh. 3.95; R. 1.91; 5.9.-5 To believe, consider,
of the Ketaka. plant; केतकैः सूचिाभन्नः Me.23%3 R.6.17%3B imagine, think; मत्सरस्तु मे विपरीतं कल्पयति Mu.73; Si. 11.
13. 16. -की 1 N. of a plant (= केतक); हसितमिव विधत्ते 6. -6 To cut, divide; S. 6. - 7 To execute, bring about,
सूचिभिः केतकीनाम् Rs.2.23. -2 A flower of that plant3B do, perform; Si. 11. 27. 14. 21. -8 To form, frame;
मालाः कदम्बनवकेसरकेतकीभिरायोजिताः शिरसि बिभ्रति योषितोऽद्य -9 To invent, compose (as a poem); स्वायंभुवो मनुधीमानिदं शास्त्रमकल्पयत् Ms. 1. 102; -10 To receive, accept; नातो
Rs. 2.20. ह्यन्यमकल्पयन् Ram.2.91.65.
केतनम् [कित्-ल्युट् ] 1 A house, an abode; अकलित
महिमानः केतने मजलानाम् Mal.2.9; मम मरणमेव वरमतिवितथकेक्लप्त pp. [क्ल प्-क्त ] 1 Arranged, prepared, done,
dar Gīt. 7. -2 An invitation, summons; Mb. 13. 23. 12got ready, at hand; जातस्य मृत्युध्रुव एष सर्वतः प्रतिक्रिया यस्य
16.-3Place, site; सौवर्णभित्ति संकेतकेतनं संपदामिव Ks.26.41. न चेह क्लुप्ता Bhāg.6.10.32; equipped; क्लप्तबिवाहवेषा R.6.
-4A flas, banner; भग्नं भीमेन मरुता भवतो रथकेतनम् Ve.2. 10; decked in her nuptial attire. -2 Cut, pared;
23; Si. 14. 28; R. 9.39. -5 A sign, symbol; as in क्लप्लकेशनखश्मश्र Ms.4.35.-3 Caused, produced.-4 Fix
मकरकेतन. -6 indispensable act (also religious); ed, settled; पञ्च क्लृप्ता महायज्ञाः प्रत्यहं गृहमेधिनाम् Ms. 3.69
निवापाजलिदानेन केतनः श्राद्धकर्मभिः। तस्योपकार शक्तस्त्वं किं जीवन् 11. 27. -5 Thought of, invented. -6 Formed, framed.
किमुतान्यथा Ve.3.16.-7A spots .mark. -8 The body; -7Ascertained, determined; न तस्याश्चित्तमन्याइक्लुप्तोऽत्र
तस्यां तु वानरो दिव्यः सिंहशार्दूलकेतन: Mb. 1.225.15%3 Bhāg. प्रत्ययस्तथा Ks. 123. 147.-Comp.-कीला atitle-deed.-धूपः
4.24.68; Git. 7.5. frankincense.
केतयति Den. P. 1 To summon, call, invite. -2 To क्लाप्तिः/.[क्लुप्-क्तिन] 1 Accomplishments success; Vaj. advise, counsel. -3 To fix or appoints time. -4 To 18. 11. -2 Invention, contrivance; Raj. T.5.463. -3
hear, -5 To show, indicate; U. 6. 24. Arranging.
केतित a.1 Called, summoned; केतितस्तु यथान्यायं हव्यFara a. Bought, purchased.
कव्ये द्विजोत्तमः Ms. 3. 190. -2 Dwelt, inhabited.