________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अपचाय
139
अपण्डित
SB. om MS. 6.5.50. -Comp. न्यायः the maxim con____cerning अपच्छेद.
अपचाय 1A. 1 To fear. -2 To rospect, honour, worship.
अपचायित .. Ferred, homourell. P. VII.2.30 (Com). अपचायिन् .. Not rendering due respect. Mb. 13.
अपचि 3 P. 1 To honour, respect. -2 To invite respectfully. -3 ( 5 U.) To gather, collect. - pass. 1 To be reduced in strength or bulk, sink, waste away; अपचितमपि गात्रं व्यायतत्वादलक्ष्यम् 5.2.4 reduced in bulk, emaciated, lean: to wine, decline, diminish, grow less राजहंस तव सैव शुभ्रता चीयते न च न चापचीयते K. P. 10. -2 To fall away from, bo deprived of lose (with abl.); प्रकृतिः सूयते तद्वदानन्त्यान्नापचीयते Mb.
379a: 1 Diminution, decrease, decay, decline, fall (fig. also.); कफाप चयः Dk. 160; देनास्यापचयं यान्ति व्याधेद्लान्यशेषतः Susr. येषां राज्ञा सह स्यातामुच्चयापचयो ध्रुवम् M. 3. 126. शिवस्योपचयं वीक्ष्य नथापचयमात्मनः Siva B. 25. 32. -2 Loss, privation, failure, defect; H. 3.126.-3 N. of several planetary mansions.
ofera . p. 1 Reduced in bulk, decreased, wasted, expended &c.; enaciated, thin, lean. S.2.4. -2 Honoured, respected, saluted सर्वा जमीढोऽपचितं नरेन्द्रम् Mb. 3. 139. 16. -तम् Honouring.
अपचितिः /.(P. VII. 2. 30 Vart.) 1 Loss, decay, decline, lostruction; न वैनतेयो गरुडः प्रशंसति महाजनम् । दृष्ट्वासुपर्णोऽपचिति महत्या अपि भारत || Mb. 6.3.84.-2 Expense. -3 Atonement, amends: निहत्य पितृहन्तारं यास्याम्यपचितिं fag: Bhag. 10. 66. 27. Compensation, expiation of sin. - Exclusion. -5Punishing. -6N. of a daughter of Marichi. -7 Honouring, worshipping, showing reverence, worship; अहं त्वपचितिं त्रातुः पितुश्च सकलामिमाम् (करिष्यामि) Ram. 2.71.30; विहितापचितिर्महीभुता Si. 16.9. 1. 17: (where it also means loss, destruction हानि), अस्य वनगुन इवापचितिः 15.813 देवतोचितामपचितिं संपाद्य K.3243 Ki.6.163B 11. 9. ct. स्त्री पूजायामपचितिर्द्वयोश्च स्यात्क्षयार्चयोः Nm..
अपचित् / A noxious Aying insect; that which causes decay.
अपची [ अपकृष्ट पच्यते असो, पच् कर्मकर्तरि अच् गौरा डोष् ] A disease in which the glands of the neck are enlarged and swollen.
अपच्छ त्र .. Without a parasol or umbrella.
अपच्छाय अपगता छाया यस्मात् 1 1 Shadowless. -2 Ilaving : bad or unlucky shadow. -3 Devoid of brightness, dim. 7: One that has no shadow, i. e. agod; of. N. 14.21; श्रियं भजन्तां कियदस्य देवाश्छाया नलस्यास्ति तथापि नैषाम् । इनीरयन्तीव नया निरीक्षिसा (छाया) नैषधे न त्रिदशेषु तेषु N. 14.23॥ -या An unlucky shadow, apparition, phantom.
अपच्छे दः, -दनम 1 Cutting off or away. -2 loss. -3 Interruption. -4 Break; संयुक्तस्य हि पृथग्भावोऽपच्छेदः
TY 1 A. 1 To fall off, go away or off, withdraw, desert; इहैवधि माप च्योष्टाः Rv. 10. 178.2. -2 To perish, die.
अपच्यवः Going or coming out (निर्गम); यत्र नार्यपच्यवमुपच्यवं च शिक्षते Rv. 1. 28. 3.
अपच्युत p. p. Fallem off ; departed, perished; melted away.
अपजातः A bad son who has turned out ill; one inferior to his parents in qualities%3; मातृतुल्यगुणो जातस्त्वनुजातः पितुः समः । अतिजातोऽधिकस्तस्मादपजातोऽधमाधमः ॥ ___ अपजर्गुराण . [ अपगृ-यङलुक् चानश् ] Ved. Accustomed to take off or romove the covering &c. (आच्छादनादिमोचनशील) जिगतिमिन्द्रो अपजर्गुराणः प्रति श्वसन्तमव दानवं हन् Rv.5.200.4.
अपजि 1P. To defeat, conquer; turn off or away, avert, ward or keep off'; येन मृत्युमपजयति Sat. Br.
अपजयः Defeat, overthrow.
31901 9 A. To deny, disown, repudiate, dixsemble, conceal; शनमपजानीते P. I.8.44 Sk. (अपलपति); आत्मानमपजानानः शशमात्रोऽनयद्दिनम् Bk.8.26 concealing himself.
अपशानम् Denying, concealing.
अपञ्चीकृतम् A simple elementary substance not made of the five (92) gross elements, the five subtle
elements: पञ्चप्राणमनोबुद्धिदशेन्द्रियसमन्वितम् । अपञ्चीकृतभूतोत्थं ! सूक्ष्मा भोगसाधनम् || Vedanta. P.
379EFT a. 1 Not separated (by a curtain or screen). -2 Adjoining, contiguous (= अपदान्तर),
अपटी [अल्पः पटः पटी, न. त.] 1 A serem or wall of cloth, particularly the screen or kunal surrounding : tent. -2 A curtain. -Comp. -क्षेपः (अपटक्षेपः) tossing aside the curtain: °क्षेपेण (= अकस्मात् ) with a (hurried) toss of the curtain', frequently occurring as a stave direction and denoting precipitate entrance on the stage which arises from fear, hurry, agitation &c., as when a character tossing up the curtain suddenly enters without the usual introduction ततः प्रविशनि .
अपटीक 1.1 one who has no knowledge of commentaries, अपटीको जडो माघे भृशं जाड्येन ताज्यते Si. -2 one who has no covering garment (अ-पटीक).
E a. 1 Not clever or skilful, slow, lull, awkward, uncouth. -2 Ineloquent (as a specker ). -3 Sick.
3793 «. Unable to read; not reading; a bad reader; cf. अपच.
अपण्डित a. Not learned or wise, foolish, innorant : आत्मनः कर्मदोषाणि न विजानात्यपाण्डितः Mb.8.20.).6. विभूषणं
For Private and Personal Use Only