________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अपदक्षिणम्
141
अपध्वस्त
bad place or bode; wrong timer चिरमपदे शक्कितोऽस्मि M. 1 my doubts were out of place, ill-founded: प्रेम पश्यति भयान्यपदेऽपि Ki.:). 70 unreasonably. -3 A word which is not a pada or an inflected word. -4 Ether. -Comp. -FFF .. adjoining, contiguous, very near. धर्मराजमिदं वाक्यमपदान्तरमब्रवीत् Mb. 7. 17.38. ( म्) proximity, contiguity. -रुहा, रोहिणी N. of purasitical plant; (Mar. बादांगुळ, बांडगूळ).
अपदक्षिणम् ind. To the left side.
TEH a. 1 Without self-restraint. -2 Of wavering fortune.
37972 a. Free from forest tiro.
3195T a. 1 Far from ten. -2 Without a fringo (दशा) as narment; नथानान्यधृतं धाय न चापदशमेव च Mb. 13. 101.86.
अपदानम्,-दानकम् [अपदायति परिशुन्यति येन कर्मणा,दै करणे ल्युट्] 1 Pure conduct, approved course of life: ( परिशुद्धाचरणम). -2 Agreat or noble work, excellent work दृष्टापदाना विक्रान्तास्त्वया सत्कृत्य मानिता: Ram. 2. 100. 31. (perhaps for अवदानम q.v.). -3 A work well or completely done, an accomplished worlk; कर्थितेषु जनैरमुण्य राजन् । अपदानेषु विशिष्य कौतुकं नः Rim. ch. 2. 18. - A legend treating of former and future births of men and exhibiting the consequences of their good and evil actions. __ अपदार्थः 1 Nothing, non-entity. -2 Not the meaning of words actually used in sentences; अपदार्थाऽपि वाक्यार्थः समुलसति K. P.2.
अपदिश 6P. 1 To point ont, indicate, show; तदागतित्वेनाहमपदेश्य: DR. HOnrism, allot. -2 To declare, put forward, adduce communicate; announce, sy, tell: informagainst, accuse: अपदिश्यापदेश्यं च Ms.8.51. -3 To frigan, pretend, lhold out or plendse: pretext or exeuss : मित्रकृत्यमपदिश्य R. I). 31, 32, शिरःशूलस्पर्शन4914TH Dk. 56 pleading heul-ache as an excuse. --4 To refer to have reference to; रहास भत्रा मगोत्रापदिष्टा Dk. 102 referred to callorl by the name of.
अपदिष्ट .. Assigned as a resson or pretext.
अपदेशः 1Statement, adlducing (उपदेश); pointing out, mentioning the name of: अपदेशो मे जनकानोत्पत्तिवसुधातलान् Ram.G. 116. 16. नैष न्यायो यदातुरपदेशः DR.60 हेत्वपदेशात् प्रतिज्ञायाः पुनर्वचनं निगमनम् Nyaya S.; दीक्षाया अपदेशात् Katy. -2 (10) A pretext, pretence, plea, exeuse; contrivance ; अवेक्ष्यमाणा शनकैर्जगाम कृत्वामिहोत्रस्य तदापदेशम Mb. 3. 111.18 केनापदेशेन पुनराश्रमं गच्छामः 5.2; रक्षापदेशान्मुनिहोमधेनोः R. 2.8; व्रतापदेशोज्झितगर्ववृत्तिना V. 3. 12. (1) Guise, disguise, form; विकटदुष्टश्वापदापदेशकालगोचरं गता Mal.73; मन्त्रिपदापदेशं यौवराज्यम् Dk. 101. -3 Statement of the roason, adducing a cause, the second (हेतु) of the five members of an Indian syllogism (according to
the Vaisusikas). -4 A butt, mark (लक्ष्य ). -5 A place, quarter. -6 Refusal, rejection. -7 Famo, roputation. -8 Deceit. -9 (अपकृष्टो देशः) A bad or wrong place. -10 Danger or peril. f. अपदेशः पदे लक्ष्ये स्यान प्रसिद्धनिमित्तयोः। औदार्यशौर्यधैर्येषु निःसीमव्यपदेशयोः । Nm.
3172TTL«. Pretending to be, assuming the appearance of ( in comp.)
अपदेश्य potp. 1 To be feigned, adduced &e. -2 Being in a wrong place. -3 To be indicated or stated; अपदिश्यापदेवयं च Ms. 8.54.
अपदिशम् ind. Half a point between two regions of the compass (दिशयोर्मध्ये), in an intermediate region.
3799aar A goblin, evil spirit. अपद्रव्यम् A bad thing.
अपद्रुतम् To run away in a bent posture; Ram. ft. 10.25. (परस्परजान्वादिग्रहायावनतकायया धावनम् इति टीका)
3TTEITH A side door or entrance, an entrance other than the propor door: अपद्वारैर्वीक्षने निर्यियासु: Susr.
अपधा Vel. Shutting up, hiding ( वारणार्थं निरोधः) यो गा उदाजपधा वलस्य Rv. 2. 12.3. 377919 I P. To prevaricate. अपधावनम् Prevarication.
अपधूम 4. Free from smoke; त्व Smokelessness ; कृशानुरपधुमत्वात्प्रसन्नत्वात्प्रभाकरः (विशुद्धशुचौ) R. 10.74.
अपध्यै । P. To think ill of, have cril thoughts about, Curse mitally; अपच्यानाच विप्रेण न्यपतद्धरणीनले Mb.
अपध्यानम् 1 Evil thoughts, thinking ill of, eursing mentally; नपध्यानात् पिशाचनामुपगतम् K.2.1. -2Meditation upon things which are not to be thought of. (Jain).
377 1 A (rarely P.) 1 To pack off, clear out; अपध्वंसेति बहुशो वदन क्रोधसमन्वितः Hariv. आः अपध्वंस Dutavakya 1. -2 Totbuse, revile, sold: न चायन्यमपर्वसेत्कदाचिकोपसंयुनः Mb. -Cons. To free from dust; blow away (as dust &c.).
T ag: 1 Degradation, falling off or from, disgrace. -2 Comeealment. -Comp. -जः, -जाaporson of a mixed, degraded and impure enste (where the mother belongs to a higher caste than the father's) एको विड्वर्ण एवाथ तथाऽत्रैवोपलक्षितः । षडपध्वसजास्ते हि...Mb. 13. 49.8. अपभ्वंसजाः स्मृताः Ms. 10. 41.4G.
अपध्वंसिन् a. Destroying, removing; सर्वेनसामपध्वंसि जायं त्रिष्वघमर्षणम् Ak.
अपध्वस्त .. 1 Reviled, cursed, accursed, contemptible, to be disdained. अपध्वस्ता दस्युभूता भवन्ति ये ब्राह्मणान्क्षत्रियाः सन्त्यजन्ति Mb. 12.73. 10.-2 Pounded badly or imperfectly (अवचूर्णित). -3 Abandoned. शरैरपश्वस्त
For Private and Personal Use Only