Book Title: Samachari Prakaran Part 01
Author(s): Yashovijay Maharaj, Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

View full book text
Previous | Next

Page 17
________________ S RIRAMINORINTIMILIAR UPISIR सामायारी यशो. - अथ व्यवहारनयो ब्रूते-न ह्यात्मा सामाचारीति व्यवहां शक्यते, एवं सति। सर्वत्रात्मन्यविशेषे तद्व्यवहारप्रसङ्गात् । तन्नैवं निगाद्यम्, किन्त्वित्थं निगाद्यं यद्"इच्छाकारादिकमाचारं समाचरन्नात्मा सामाचारी" इति । एवं चाऽसमाचरत्यात्मनि नातिप्रसङ्ग इति । र चन्द्र. - अधुना व्यवहारनयो निगद्यते न ह्यात्मा....इत्यादि । ये हि इच्छाकारादिकमाचारं न प्रतिपालयन्ति। 8 ते सामाचारीपदेन व्यवहर्तुं अयोग्या इति न केवलं आत्मा सामाचारी । किन्तु दोषदुष्टां दोषरहितां वा कीदृशीमपि इच्छाकारादिरूपां सामाचारी परिपालयन्त एव आत्मानः सामाचारीपदेन व्यवहर्त्तव्याः इति । एवं च तादृशं । र आचारं असमाचरति आत्मनि नातिप्रसङ्गः=न सामाचारीपदव्यवहारकरणापत्तिः । વ્યવહારનય કહે છે કે “આત્મા સામાચારી છે” એ પ્રમાણે વ્યવહાર કરવો શક્ય નથી, કેમકે જો આ રીતે શું માનશું તો તો પછી ચાલતા, બોલતા, રડતા, પાપ કરતા વગેરે તમામ આત્માઓને વિશે એકસરખી રીતે “આ આત્મા સામાચારી છે” એવો વ્યવહાર કરવાની આપત્તિ આવે, કેમકે એ બધા ય આત્મા તો છે જ. (शिष्य : मले ने, या मात्मामा में स२५ो साभायरीनो व्यवहार ४२वानी भापत्ति भावे ? | ail?). (गुरु : व्यवहार नयने से मान्य नथी.) છે માટે આ સંગ્રહનય જે બોલે છે એ પ્રમાણે બોલવું ન જોઈએ. પરંતુ આ પ્રમાણે બોલવું કે “ઈચ્છા, મિચ્છા છે છે વગેરે દશ પ્રકારની સામાચારીને આચરતો આત્મા સામાચારી કહેવાય.” અને એટલે ઈચ્છાદિનું આચરણ ન 8 કરનારા, બીજા બધા આત્માઓમાં “આ સામાચારી છે” એવો વ્યવહાર કરવાની આપત્તિ નહિ આવે. यशो. - अथर्जुसूत्रनयो ब्रूते - एवं सत्यपि व्यवहारसमाचरणशालिनि द्रव्यलिङ्गिन्यतिप्रसङ्ग इति 'उपयुक्त' इत्यपि विशेषणं देयम् । उपयुक्तो नाम ज्ञेयप्रत्याख्येयपरिज्ञापर इत्यर्थः । न च द्रव्यलिंग्येवंविध इति । EEEE चन्द्र. - व्यवहारसमाचरणशालिनि द्रव्यलिङ्गिनीत्यादि । उपयोगं विना संमूर्च्छिमक्रियातुल्यं इच्छाकारादिकं आचारं कुर्वति साधुवेषमात्रधारिणीत्यर्थः । ऋजुसूत्रनयः उपयोगपूर्वकं इच्छाकारादिकं आचारं कुर्वन्तमेव आत्मानं सामाचारी मन्यते । ज्ञेयप्रत्याख्येयपरिज्ञापर:=ज्ञेयानां प्रत्याख्येयानां च पदार्थानां या परिज्ञा, तस्यां परः । प्रथमं हि मुनिः त्याज्यपदार्थानां ज्ञानं अवाप्नोति, तच्च ज्ञानं ज्ञेयपरिज्ञा उच्यते । तदनन्तरं ज्ञेयपरिज्ञारूपेण ज्ञानेन ज्ञातानां प्रत्याख्येयपदार्थानां प्रत्याख्यानं त्यागं करोति । तत्प्रत्याख्यानमेव। प्रत्याख्यानपरिज्ञा, प्रत्याख्येयपरिज्ञा वा उच्यते । एतादृशपरिज्ञापरस्तु यो भवति, तस्य इच्छाकारादिकमाचारं ३ र ऋजुसूत्रनयः सामाचारी मन्यते इति हार्दम् । द्रव्यलिङ्गिनश्च न उपयुक्ताः इति तेषां व्यवच्छेदः । | ઋજુસૂત્રનય કહે છે કે વ્યવહારનયની વાત માનીએ તો પણ વાંધો છે, કેમકે જે ઈચ્છા, મિચ્છાસામાચારી છે 8 રૂ૫ વ્યવહારનું પાલન ખૂબ કરે છે એવા સાધુવેષમાત્રધારી, અભવ્ય વગેરેમાં અતિપ્રસંગ=અતિવ્યાપ્તિ આવશે. છે તેઓને પણ સામાચારીવાળા તરીકે ઓળખવા પડશે. (એ મને=ઋજુસૂત્રને માન્ય નથી.) rameterESED BRITORREmisill મહામહોપાધ્યાય યશોવિજયજી વિરચિત સામાચારી પ્રકરણ – ચન્દ્રશેખરીચા ટીકા + વિવેચન સહિત ૦ ૮ છે Resunn R ISRORRRRRRRRRRRRRRIERSITERATURESISTER

Loading...

Page Navigation
1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 ... 286