________________
प्रद्योतिका टीका
प्र. १ जीवाजीवाभिगममध्ययनप्ररूपणम् २१
इष्टभोजनवत्, के इत्थं भूता स्तत्राह - 'थेरा' इति 'थेरा भगवंतो' स्थविरा: भगवन्तः तत्र धर्म - परिणत्या परिनिष्ठितमतयः स्थविरा इव स्थविरा: ज्ञानस्थविरा: परिणतसाधुभावाः आचार्या इत्यर्थः श्रुतैश्वर्यादिसबन्धात् भगवन्तः 'जीवाजीवाभिगमणामं' जीवाजीवाभिगमनाम जीवानाम् - एकेन्द्रियादीनाम् अजीवानां धर्मास्तिकायादीनाम् अभिगमः परिच्छेदो यस्मिन् तत् जीवाजीवाभिगमं नाम्ना ? किं तत् 'अज्झयणं' अध्ययनम् अधीयते - पठ्यते इति अध्ययनविशिष्टार्थध्वनिसमुदायात्मकम् 'पण्णचईसु' प्राज्ञापयन् प्रज्ञापितवन्तः - प्ररूपितवन्तः ॥ सू० १ ॥
मूलम् - 'से किं तं जावाजीवाभिगमे, जीवाजीवाभिगमे दुवि पन्नत्ते, तंजहा - जीवाभिगमे य अजीवाभिगमे य' ॥ सू० २ ॥
छाया - अथ कोऽसौ जीवाजीवाभिगमः, जीवाजीवाभिगमो द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथाजीवाभिगमश्च अजीवाभिगमच ॥ सू० २ ॥
टीका- 'से किं तं जीवाजीवाभिगमे' अथ कोऽसौ जीवाजीवाभिगमः, इदं च प्रश्न
परिनिष्ठित मतवाले स्थविर - स्थविरों की तरह स्थविरों ने ज्ञानस्थविशे ने परिणत साधु भाववाले आचार्यों ने श्रुतिरूप ऐश्वर्य से सपन्न होने से भगवन्तों ने अर्थात् स्थविर भगवन्तो ने 'जीवाजीवाभिगमणामं' जीवाजीवामिगनामका 'अज्झयणं' अध्ययन 'पण्णव इंसु' प्ररूपित किया है । इसमें एकेन्द्रियादि जीवों का एवं धर्मास्तिकायादिक अजीवो का परिच्छेद-बोध है अतः इस प्रकरण को 'जीवाजीवाभिगमे' इम सार्थक नाम से विशिष्ट किया गया है तथा यह विशिष्ट अर्थ - ध्वनि के समुदायरूप है इसलिये इसे 'अध्ययन' इस नाम से भी कहा गया है ॥ सू० १ ॥
'से किं तं जीवाजीवाभिगमे ' - इत्यादि ।
टीकार्य - हे भदन्त ! 'से किं तं जीवाजीवाभिगमे' - अथ कोऽसौ जीवाजीवाभिगम . '
अनुराग राजीने "त रोयमाणा " अभृतनी प्रेम तेने पोतानी र २ मां तारीने " थेरा भगवंतो " धर्मपरिशुति वडे परिनिष्ठित भतिवाणा स्थविरोशे -ज्ञान स्थविरोने, परिशुत साधुलाववाजा मायाये श्रुत३५ भैश्वर्यथी सौंपन्न सेवा स्थविर भगवन्तो " जीवाजीवाभिगमणामं " वालवालिगम नाभनु " अज्झयणं' अध्ययन " पण्णवसु " प्र३पित કર્યું છે. તેમાં એકેન્દ્રિય આદિ જીવાનુ અને ધર્માસ્તિકાયાદિ અજીવાતુ પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે. તેથી આ પ્રકરણને ‘જીવાજીવાભિગમ ? આ સાક નામ આપવામાં આવ્યું છે, તથા વિશિષ્ટ અધ્વનિના સમુદાય રૂપ હાવાને કારણે આને “ અધ્યયન ” નામ પણ આપવામાં આવ્યું છે. સૂ॰ ૧૫
" से किं तं जीवाजीवाभिगमे " इत्याहि-
टीडार्थ" से किं तं जीवाजीवाभिगमे " - अथ कोऽसौ जीवाजोवाभिगमः ? "