Agam 07 Ang 07 Upashak Dashang Sutra Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 109

अगारधर्मसञ्जीवनी टीका अ.१ सू.७-८ कोल्लाकसन्निवेशवर्णनम् ९३ मित्रं सखा सर्वदा निर्व्यभिचारिहितोपदेष्टेत्यर्थः, ज्ञातिः समानाचारविचारसंयुक्तस्वजातिवर्गः, निजका मातापितापुत्रकलत्रादिः, स्वजनः भ्रातृ-पितृव्य-मातुलादिः, सम्बन्धी श्वशुर-जामात-श्यालादिः, परिजनोऽमात्य भृत्य-दास-दास्यादिः मित्रादिपरिजनान्तस्य कर्मधारयः, जात्यभिप्रायेण चैकवचनम् । मित्रादीनां लक्षणमुक्तञ्च___"मित्तं सयेगख्वं, हियमुरदिसइ प्पियं च वितणोइ । तुल्लायारवियारी, सजाइवग्गो य सम्मया णाई ॥१॥ माया-पिउ-पुत्ताई, णियगो, सयगो पिउव्व-भायाई। संबंधी समुराई, दासाई, परिजणो णेओ ॥२॥” इति । ___ एतच्छाया च-"मित्रं सदैकरूपं हितमुपदिशति प्रियं च वितनोति । तुल्याचारविचारी, स्वजातिवर्गश्च सम्मता ज्ञातिः ॥१॥ माता-पितृ-पुत्रादिनिजकः, स्व. जनः पितृव्यभ्रात्रादिः। संबन्धी श्वशुरादिसादिः परिजनो ज्ञेयः ॥२॥” इति ॥८॥
सदा सर्वदा एकान्त हितका उपदेश देनेवाले सखाको मित्र कहते हैं। समान आचार-विचार वाले जाति-समूहको ज्ञाति कहते हैं, माता, पिता, पुत्र, कलत्र प्रभृतिको निजक कहते हैं। भाई, काका, मामा, आदिको स्वजन कहते हैं । ससुर, जमाई (दामाद), साले, बहनोई भादिको सम्बन्धी कहते हैं। मंत्री, नौकर, दास, दासी आदिको परिजन कहते है। मित्र आदिके लक्षणों के विषय में और भी कहा है___ "मित्र वह है जो सदा हितकी बात बताता है और सदा हित ही करता है । समान आचार-विचार वाले स्वजातिवर्गको ज्ञाति, माता पिता पुत्र आदिको निजक, काका भाई आदिको स्वजन, ससुर आदि को सम्बन्धी और दास आदिको परिजन कहते हैं ॥१-२॥"
સદા-સર્વદા એકાંતહિતને ઉપદેશ આપનાર સખાને મિત્ર કહે છે. સમાન આચાર-વિચારવાળા જાતિ–સમૂહને જ્ઞાતિ કહે છે. માતા, પિતા, પુત્ર કલત્ર વગેરેને नि: ४ छ, मा., 11, भामा, माहिने स्वन छे. सस, भ. साणा, બનેવી વગેરેને સંબંધી કહે છે. મંત્રી. નેકર, દાસ, દાસી વગેરેને પરિજન કહે છે. મિત્ર આદિનાં લક્ષણે વિષે કહ્યું છે કે—
મિત્ર એ છે કે જે સદા હિતની વાત બતાવે છે અને સદા હિત જ કરે છે. સમાન આચારવિચારવાળા સ્વજાતિવર્ગને જ્ઞાતિ, માતા પિતા પુત્ર પુત્રી આદિને નિજક, કાકા ભાઈ આદિને સ્વજન, સસરે સાળે આદિને સંબંધી અને દાસ આદિને पनि ४९ छे. (१-२)
ઉપાસક દશાંગ સૂત્ર