Agam 07 Ang 07 Upashak Dashang Sutra Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 255

अगारधर्म सीवनी टीका सु. ११ धर्म० पौषधोपवासत्रतवर्णनम् (११ - पौषधोपवासव्रतम् )
पुट्टी पोसो तं जो, धाइ हवइ पोसहो एसो । सो एव वा तहिं जो, याओ पोसहोववासो सो ॥१॥ पव्वक्खा चउरो जे ते, अट्ठमी पमुहा तिही । fare एत्थ बीए उ, गेज्झा पोसहसहओः ॥२॥
एतच्छाया च
“पुष्टिः पोषस्तं यो दधाति पोषध एषः ।
स एव वा तत्र च त्यागस्तुः पोषधोपवासः सः ॥१॥ पख्यात्वारो ये dsष्टमीप्रमुखास्तिथयः । विग्रहेऽत्र द्वितीये तु ग्राह्याः पोषधशब्दतः ॥२॥
२३९
तत्र तादृशस्याऽऽकारस्यासम्भवात् । दिग्नतसंक्षेपणे प्रेष्यप्रयोगादयो, - व्रतान्तराणां प्राणातिपातादीनां संक्षेपणे च बधबन्धादय एव भवन्त्यतीचारा इति दिग्बतसंक्षेपकरणमेव साक्षादुक्तं देशावकाशिकं नेतरदित्यवधेयम् ।
गतं देशाकाशिकम् । अथैकादशं व्रतमाह - 'पोषधे' - ति-पोषणं पोषः पुष्टिरित्यर्थस्तं धत्ते=गृह्णातीति पोषधः, स चासावुपवासश्चेति यद्वोक्तयैव व्युत्पच्या षोषधमष्टम्यादिरूपाणि पर्वदिनानि, तत्र आहारादित्यागरूपं गुणमुपेत्य वासः= रक्षा नहीं हो सकती, क्योंकि वहाँ ऐसे आगारका अभाव है । दिव्रतको संकुचित करने पर प्रेष्यप्रयोग आदि, तथा प्राणातिपातविरमण आदिको संकोचनेसे वध-बन्ध आदि अतिचार ही होते हैं। इस प्रकार दिव्रतका संक्षेप करना ही साक्षात् देशावकाशिक व्रत है, भिन्न नहीं । ( ११ ग्यारहवें व्रतका वर्णन. >
(३) पोषधोपवास व्रत जो पोषणको धारण करे अर्थात् पोषण करे उसे पोषध कहते हैं, और पोषध X उपवासको पोषधोपवास कहते માણુસ દ્વારા બહારનાં કામ કરાવવાથી વ્રતની રક્ષા સારી રીતે થતી નથી. કારણ કે ત્યાં એવા આગારના અભાવ છે. દિગ્વતને સંકુચિત કરીને પ્રેષ્ય—પ્રયાગ આદિ, તથા પ્રાણાતિપતવિરમણુ આદિને સંકુચિત ફરીને વધખન્ય આદિ અતિચાર જ થાય છે. એ પ્રમાણે દિગ્દતને સ ંક્ષેપ કરવા એ સાક્ષાત્ દેશાવકાશિક વ્રત છે, તેથી ભિન્ન નથી. (११) अभीभार व्रत
(૩) પાષચાપવાસ વ્રત—જે પાષણને બારણુ કરે, અર્થાત પાષણ કરે તેને ષષ વ્રત કહે છે, અને પોષ-ઉપવાસને પોષધાપવાસ કહે છે. અથવા એ
ઉપાસક દશાંગ સૂત્ર