Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१२
स्थानाङ्गसूत्रे मीति निश्चित्यापि अभीतिकं करोति २, एकः पुरुषः अप्रीतिकं करोमीति निश्चित्य प्रीतिकं करोति येन केनापि कारणेन पूर्वभावपरिवर्तनात् ३, एकः पुरुषः अप्रीतिकं करोमिति निश्चित्य अप्रीतिकं करोनि ४
“चत्तारि पुरिसजाया" इत्यादि-स्पष्टम् , नवरम्-एकः पुरुषः आत्मनःस्वस्य प्रीतिकम्-आनन्दं भोजनवस्त्रादिभिः करोति-सम्पादयति स्वार्थपरायणत्यात्, किन्तु परस्य-अन्यस्य पीतिकं भोजनवस्त्रादिभिर्नो करोति, इति प्रथमो भङ्गः १। एकः पुरुषः परस्य प्रीतिकं भोजनवखादिमिः करोति परमार्थपरायण. त्वात् मोहवत्त्वाद्वा. किन्तु आत्मनः-स्वस्य नो करोति, इति द्वितीयः २। एकः प्रत्यय होने से बना है, "मैं प्रेम करूं" मन में निश्चय करके कोई एक पुरुष प्रीति करता है-१ कोई पुरुष तो प्रीति करूं ऐसा निश्चय करके भी अप्रीति करताहै-२ अमोति करूं ऐसा निश्चय करकेभी कोई एक प्रीति करता है, क्योंकि उसमें किसी कारण से तब तक परिवर्तन होता है-३ कोई एक अप्रीति करूं निश्चय करके अग्रीति करता है-४। " चत्तारि पुरिसजाया"-इत्यादि स्पष्ट है, इस में ऐसा प्रगट किया गया है कि कोई एक पुरुष स्वार्थ परायणतासे अपने आपको ही भोजन-वस्त्र आदि से सुसजित करने में आनन्द मानताहै, औरोंको भी तथा सुसज्जित करने में नहीं-१ कोई एक पर को ही भोजन वस्त्रादिकों से परपरायणता के कारण आनन्दित होता है, क्योंकि-हो सकता है-उसके प्रति वह मोहवाला हो, परन्तु-अपने प्रति इस प्रकार के ख्याल से रहित होता है-२ उपाथी - प्रीति: ' Av६ मन्या छ. " प्रेम ४२" मा निश्चय ४शन કઈ વ્યક્તિ પ્રીતિ કરે છે. (૨) “ હું પ્રેમ કરું” આ પ્રકારનો નિશ્ચય કરીને પણ કઈ પુરુષ અપ્રીતિ કરે છે (૩) “અપ્રીતિ કરૂં ” આ પ્રકારને નિશ્ચય કરીને કેઈ પુરુષ પ્રીતિ કરે છે. કારણ કે કોઈ કારણથી તેનામાં પરિવર્તન થઈ જાય છે. (૪) “અપ્રીતિ કરૂં” આ પ્રકારને નિશ્ચય કરીને કે પુરુષ અપ્રીતિ કરે છે.
"चत्तारि पुरिसजाया" त्यामा सूत्रमा नये प्रमाणे या२ प्रा. રના પુરુષે કહ્યા છે—(૧) કેઈ એક પુરુષ એ હોય છે કે જે સ્વાથી સ્વભાવને કારણે તે જ સુંદર સુંદર ભોજન વડે પિતાને જ તૃપ્ત કરતે હોય છે અને સુંદર વસ્ત્રાદિથી પિતાના શરીરને વિભૂષિત કરતા હોય છે અને તેમાં જ આનંદ માનતા હોય છે, પણ પરને તે વસ્તુઓ આપીને આનંદ માનતા નથી. (૨) કોઈ એક પુરુષ પરને વસ્ત્રાદિ આપીને આનંદ પામત હોય છે. મહાદિકને કારણે એવું સંભવી શકે છે. પણ પિતાને માટે એવા ખ્યાલથી રહિત હોય છે. (૩) કેઈ એક પુરુષ સ્વાર્થ અને પરમાર્થ પરાય.
श्री. स्थानांग सूत्र :03
