________________
લગ્નચર્ચા
પણ તેની ઉપયોગિતા યથાર્થ રૂપમાં સિદ્ધ થઈ શકતી નથી તે ભૂલવું ન ઘટે. કારણ કે આખી સૃષ્ટિમાં એ કુદરતી નિયમ છે કે જે જે પ્રાણીઓ જન્મે છે તેની ઉત્પત્તિની સાથે જ તેની જીવનપયોગી સામગ્રીનું સર્જન પણ થતું રહે છે. દષ્ટાંતરૂપે આપણે જોઈ શકીએ. છીએ કે જ્યારે બાળક ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે તેને હવા, જળ અને ખોરાકની આવશ્યકતા હોય છે. તો હવા કુદરતી રીતે તેને મળી રહે છે તથા જળ અને ખેરાકની ગરજ પૂરી પાડવા સારુ તે જ વખતે માતાના પયોધરમાં દૂધની વ્યવસ્થા થયેલી હોય છે, અને એ જ પ્રકારે જેમજેમ તેનું જીવન લંબાતું જાય છે તેમતેમ શક્તિ અને સાધન પ્રાપ્ત થતાં રહે છે.
અર્થશાસ્ત્રની દષ્ટિએ અવલોકન કરતાં હેત્રી જે નામના એક વિદ્વાન અર્થશાસ્ત્રીએ આ જ માન્યતાને પુષ્ટિ આપતાં કહ્યું છે, કે “વસ્તીના વધવાથી કંઈજિંદગીની ખારાકી ખૂટી જતી નથી. માનવશક્તિનો આજે દષ્ટિગોચર થતો હાસ અને માનવદુઃખોનો ગંજ એ કુદરતના કાયદાને અંગે નથી. એ તો કુદરતના કાયદાને નહિ અનુસરવાનાં જ સીધાં પરિણમે છે.”
એટલે આ ઉપરથી સ્પષ્ટ સમજાય છે કે જેઓ રાષ્ટ્રની બેકારી દૂર કરવા માટે આ સંતતિનિયમનના સિદ્ધાંતને પ્રચાર કરે છે તે તદ્દન અવાસ્તવિક છે. સંતતિનિયમનનું ધ્યેય અને તેનું પરિણામ આ પણ જે સંતતિનિયમનને સિદ્ધાંત વીર્યસંરક્ષણના શુદ્ધ લક્ષ્યબિંદુથી યોજાતો હોય તો આજે તેવા નિયમનની આવશ્યક્તા છે ખરી. કારણ કે એક મહાપુરુષે જણાવ્યું છે કે જે પ્રજા વિકારી ભાવનાને અંગે ઉત્પન્ન થાય છે તે કદી માતા, પિતા, કુટુંબ, સમાજ કે રાષ્ટ્રની સેવા તે કરી શકતી નથી, બલ્ક ઊલટું માતૃદ્રોહી, પિતૃલોહી, કુટુંબદ્રોહી, સમાજદ્રોહી તથા રાષ્ટ્રદ્રોહી બને છે. તે મહાસ્વાર્થ અને વાસનાના વમળમાં ગોથાં ખાઈ પોતાનું જીવન પૂરું કરે છે. મનુસ્મૃતિમાં પણ કહ્યું છે કે –.