________________
૨૪૨
આદશ ગૃહસ્થાશ્રમ એવું હિંદરાષ્ટ્ર ટકી રહેવા પ્રયત્ન કરી રહ્યું છે. એણે આ એક વર્ષમાં અપાર આઘાત સહ્યાઃ (૧) હિંદના ભાગલા, (૨) મહાત્માજીનું અવસાન, (૩) પાકિસ્તાન મિત્રની ચાલબાજીઓ, અને (૪) યુપંચની પક્ષપાતી નીતિ. આ બધા ઉપરાંત (૫) હૈદ્રાબાદના રઝાકાર, (૬) પ્રત્યાઘાતી તત્ત, (૭) કેમવાદી જૂથ અને (૮) સમાજવાદી પક્ષ. આ બધા સામે એ દેશ ટકી રહ્યો છે. હજુ એને આર્થિક સધ્ધરતા પ્રાપ્ત કરી માત્ર એશિયાનાં જ નહિ બલકે દુનિયાનાં રાષ્ટ્રોના નૈતિક રાહબર બનવાનું છે.
એટલે જ આજે દરેક નાનાં મોટાં રાજદ્વારી જૂથે રાજદ્વારી તખ્તા પર મેર ન માંડતાં હિંદના હિતાર્થે હાથે હાથ મેળવી કામે લાગી જવાનું છે. દરેક જ્ઞાતિ કે ધર્મસંપ્રદાય અથવા સમાજે પણ આજના રાષ્ટ્રધર્મની અભિમુખ રહેવાનું છે અને રાષ્ટ્રધર્મમાં સહકાર આપવાનો છે. પ્રત્યેક વ્યક્તિએ રાષ્ટ્રધર્મ માટે સીધી રીતે ભાગ લઈને, રચનાત્મક કાર્ય કરીને કે પોતાના રાષ્ટ્રોપયોગી ધંધાદ્વારા રાષ્ટ્રને મદદ કરવાની છે, અને પોતાના કુટુંબને પણ આ જ માગે દેરી જવાનું છે.
રખે કઈ રાષ્ટ્રધર્મને અનુસરતાં આધ્યાત્મિક કે બીજા કેઈ ધર્મને ગુમાવવાનો ભય રાખે. વળી એમ પણ ન માને કે આ ધર્મ કેવળ મૂડીવાળાઓએ કે મજૂરોએ. સાક્ષરોએ કે નિરક્ષરોએ, ગૃહસ્થાએ કે સંયમીઓએ એવા અમુક વર્ગે જ બજાવવાનો છે. પ્રજાનું કોઈ પણ અંગ રાષ્ટ્રધર્મમાંથી છૂટી શકે નહિ. રાષ્ટ્રધર્મમાં તે જાતિ, કોમ, ધર્મ કે ઊંચનીચના ભેદ ન હોય. શરીરને પગ, આંખ, હાથ, માથું એ બધાં અંગે એકસરખાં ઉપયોગી છે અને એકબીજા સાથે સંકળાયેલાં છે; તે જ રીતે પ્રજાનાં બધાં અંગે એક સાંકળરૂપે બની રાષ્ટ્રન્નતિના નિર્માણમાં હાથોહાથ કામે લાગી જાય. રાષ્ટ્રધર્મનું સ્થાન
દરેક ધર્મમાં રાષ્ટ્રનું સ્થાન હોય છે અને હોવું ઘટે; પછી ભલે
