________________
૨૬૯
આધ્યાત્મિક ધર્મ લગાવી ધોળે દિવસે ભેળા વર્ગને લૂંટી ખાનાર, કે જેને આપણે શાહુકાર ચોરમાં ઓળખાવી શકીએ તે વર્ગ આજે તે ખૂબ જ વધી ગયો છે. જનતાને જે વધુ ઠગી શકે તે ડાહ્યો એવી માન્યતા પણ ખૂબ ફેલાઈ છે, અને એવા મનુષ્યો એટલા તે ટેવાઈ ગયા છે કે હવે તેઓ ખુલ્લી રીતે કહે છે, કે “એમ કર્યા વિના તે વ્યાપાર ન જ થઈ શકે. ” આ કાર્ય ખરેખર એક ચોરીનું કાર્ય છે. અને તેથી રાષ્ટ્રને પણ ખૂબ ખમવું પડે છે. - થોડું આપીને નેકરે કે બીજા પાસેથી વધુ કામ લેવું; પિતાના હક્ક કરતાં વધુ લેવું, એ પણ ચરી જ ગણાય. કેઈના નામને તેને
ખ્યાલ ન હોય તેવી રીતે પોતાના સ્વાર્થ ખાતર ઉપયોગ કરો: કેઈના વિચારો લઈને પોતાના નામે ચડાવવા; જે સમાજનું લૂણ ખાધું હોય કે ખાતો હોય તેના તરફ વફાદાર ન રહેવું, બીજા કોઈના દેખાવથી જે કાર્ય ચેરી જેવું લાગે તે કાર્ય કરવું; કોઈની પડેલી ચીજ ઉઠાવી લેવી; એ બધી પણ સૂક્ષ્મ ચારીઓ છે. અને એવી સૂક્ષ્મ ચોરીઓનું પણું બહુ ભયંકર પરિણામ નીપજે છે.
અસ્તેય અને સત્યનો ખૂબ ગાઢ સંબંધ છે. જે મનુષ્ય સાચી રીતે સત્યની સાધનામાં લાગ્યો હશે તે કદી અસ્તેય દેષને નહિ જ કરે. ત્યાગ
જેના પરિભાષામાં તેને અપરિગ્રહવત તરીકે ઓળખાવવામાં આવે છે અને અપરિગ્રહને તાત્વિક અર્થ અનાસતિ થાય છે.
પણ મનુષ્ય અનાસક્તિને વિકૃત સ્વરૂપમાં લઈ ગયા છે. અને તેથી એમ પણ કહેતાં અચકાતા નથી, કે “અમે ભોગો ભોગવવા છતાં અનાસક્ત રહી શકીએ છીએ.” આ વસ્તુ સાવ ગલત છે.
જ્યાં સુધી જીવનમાં સંયમ પરિપૂર્ણ રીતે ન ઊતરે ત્યાં સુધી કદી અનાસક્તિ આવી શકે નહિ. ભોગવવા છતાં અનાસક્ત રહેવું, એ તે જનકવિદેશી જેવા વિરલ યોગીને જ સુલભ હોય. સૌ કોઈ એક